Beschouwingen
kadernota 2020
De afgelopen jaren stonden voor verschillende
beleidsterreinen in het teken van harmonisatie. Nu dat nagenoeg is afgerond,
kunnen we weer bouwen aan een efficiënte, krachtige en vitale Krimpenerwaard.
Wij
zijn een financieel gezonde gemeente met een overschot op de begroting van ruim
1.3 miljoen, met dank aan dit college en ambtenaren. Er zijn wel zorgen over de
lagere bijdrage van de overheid met betrekking tot de jeugdzorg en de stijgende
kosten. En ook over de mogelijkheid van welszijnsorganisaties om 5 jaar na dato
nog kosten in rekening te brengen. Met het amendement bij de jaarrekening 2018,
hebben we voldoende middelen om de schommelingen voorlopig op te vangen.
En zonder het bouwen van nieuwe woningen,
wordt het moeilijk om de leefbaarheid en voorzieningen in de kernen te
behouden. Voornamelijk aan woningen voor starters en jonge gezinnen is de
behoefte nu en de komende jaren groot. Voor de doorstroming is het belangrijk
dat er dus voldoende woningen voor deze groep worden gebouwd.
We zijn blij met de aandacht voor onze
ondernemers. Het stimuleren van de economie, ook op het gebied van recreatie en
toerisme, is onmisbaar voor de werkgelegenheid en houdt onze gemeente gezond en
aantrekkelijk. Vermindering van regels draagt bij aan een levendige en
faciliterende gemeente. Dus weg met overbodige regels en vereenvoudig de
vergunningverlening. Een vergunning binnen een dag, dat is service gerichte
dienstverlening!
In 10 punten loop ik door de verschillende
beleidsterreinen van de kadernota;
1. Samenleving
Bibliotheken spelen een belangrijke rol in
onze samenleving. Naast het bevorderen van lezen
worden ook allerlei nevenactiviteiten georganiseerd: Ontmoetingsplekken en
taallessen zijn belangrijke zaken en er is veel inloop van
ouderen op koffie ochtenden en zo wordt het een plek van ontmoeting.
Maar we zien ook de trend dat steeds meer
mensen boeken lezen via een E-reader en op de iPad. Is het dan nog nodig om in
alle kernen deze voorziening in stand te houden?
Voor de VVD een reden om kritisch te blijven
op de uitgaven voor bibliotheken.
De gemeente heeft een extra inspanning gedaan
m.b.t. de huisvesting en begeleiding van statushouders. Het betreft echter een
projectmatige aanpak. De integratie van de statushouders verloopt niet
thematisch en structureel. Bovendien stopt de projectaanpak dit jaar en het
extra geld daarvoor van het rijk is dan ook op. In de aanloop naar de nieuwe
Wet Inburgering (2021) moeten gemeenten een aantal voorbereidende werkzaamheden
uitvoeren. Hoe gaat de gemeente verder met de inspanningen en begeleiding van
statushouders?
2. Jeugd en gezondheid
Het
sociaaldomein is een grote kostenpost en lastig om grip op te krijgen, omdat de
verrekening van kosten vaak achteraf plaatsvindt. De meeste financiële risico’s
zitten daar, maar ook de meeste kansen op structurele besparingen. Het
samengaan van welzijnsorganisaties als randvoorwaarde bij subsidie
bijvoorbeeld. De overhead kan dan efficiënter worden geregeld zodat het geld
gaat naar activiteiten i.p.v. naar organisaties en processen.
Besparen met gelijke kwaliteit en
dienstverlening, want die staat bij de VVD voorop! Scherpe prijsafspraken
leiden tot minder kosten, maar dat kan ook in ons nadeel werken, zoals we met
de firma Wegman en het leerlingenvervoer hebben gezien.
Wij vinden ook dat de gezondheidzorg bereikbaar
moet zijn. We maken ons zorgen over de verslechterde aanrijtijden van de
hulpdiensten en ook dat onze inwoners niet zelf mogen kiezen naar welke HAP ze
willen. Een huisartsenpost in onze gemeente? Met zeker 85000 klanten lijkt ons
dat levensvatbaar.
Door preventieve inzet van jongerenwerk is jeugdzorg niet altijd (direct)
nodig. Wanneer jongerenwerk met zorg wordt gecombineerd is het mogelijk om zorg
af te schalen en te normaliseren. Dat maakt dat jongerenwerk een belangrijke
bijdrage kan leveren aan het beheersen van de zorgkosten.
De VVD vindt het belangrijk dat jongerenwerk
nauw samenwerkt met de gemeente, politie en HALT om jongeren te benaderen en
activiteiten in de eigen wijk of straat aan te bieden. Jongeren komen op een
leuke manier samen en zo kan overlast op straat worden voorkomen.
3. Openbare Orde en Veiligheid
De Krimpenerwaard is al jaren een veilige
gemeente. Daarom is het hier ook goed wonen. Minder inbraken komt ook door goed
hang- en sluitwerk, de vele actieve Whatsapp-groepen en buurt coördinatoren.
Maar we mogen niet achteroverleunen.
Zorgen zijn er ook. We hebben geen coffeeshop,
maar er wordt wel volop gekweekt en gedeald. De VVD vindt dat hier stevig op gehandhaafd
moet worden. Pak de overlast aan! We zijn daarom blij met de werving van de 6e
BOA.
Maar ook blij waren we met de komst van de camera’s
bij de Veerweg in Bergambacht, een notoire overlast plek. Is de overlast
daar sindsdien verminderd?
Eerder dit jaar vroegen we ook aandacht voor het varend ontgassen op de
Lek. Een zorgelijke ontwikkeling, waar vooruitlopend op een landelijkverbod zo
spoedig mogelijk een eind aan moet komen.
4. Werk en Inkomen
De gemeente heeft zich de afgelopen jaren flink
ingezet om het aantal bijstandsgerechtigden terug te dringen en aan het werk te
krijgen. De economie draait op volle toeren. Maar extra inspanning blijft
nodig. Garantiebanen* is daar een goed middel voor om ook mensen met een
beperking aan het werk te krijgen. Deze groep heeft veel begeleiding nodig. Dat
moet goed geregeld en geborgd zijn bij een organisatie. Het is belangrijk om
daar goede informatie en voorlichting over te geven. Graag aandacht daarvoor,
want het moet ook voor de ondernemer aantrekkelijk blijven, wil dit in de
toekomst blijven werken.
*Garantiebanen zijn geïntroduceerd toen de
Participatiewet is ingegaan, per 1 januari 2015. Tot en met 2026 is de afspraak
dat er in totaal 125.000 garantiebanen gecreëerd worden; 100.000 door
particuliere werkgevers en 25.000 door de overheid.
5. Economie, ondernemen en bedrijvigheid
Een veel gehoorde zorg van ondernemers is het
gebrek aan voldoende gekwalificeerd personeel. We moeten blijven inzetten op
een verbetering van het ondernemersklimaat in de Krimpenerwaard. De lijnen
tussen het bedrijfsleven en de gemeente moeten kort zijn. Zorg met
gemeentelijke accounthouder(s) voor directe aanspreekpunten binnen de
organisatie en geef hiermee bureaucratie geen kans. Met de portal op de website
is er een duidelijke verwijzing naar de juiste personen en instanties.
De vele ondernemersverenigingen en -kringen
weten elkaar steeds beter te vinden. Samenwerking en innovatie zijn sleutelwoorden
voor een gezond bedrijfsleven, voor nu en de toekomst.
Belangrijk voor het behoud van werkgelegenheid
en dus ook om jongeren in de Krimpenerwaard te houden. Anders dreigt de
vergrijzing nog verder toe te nemen!
Regels en procedures moeten waar mogelijk
korter en vereenvoudigd worden. En dus vergunningen binnen een dag!
6. Ruimtelijke ordening, wonen en mobiliteit
De afgelopen maanden hebben we veel in dit
huis en daarbuiten met elkaar gesproken over onze bereikbaarheid. Wij vinden
deze belabberd en velen met ons. Wat er op 16 juli (MIRT Oost of Oost-oost) ook
wordt besloten, het probleem kan niet meer ontkend worden. Links of rechts om
(liefst rechtdoor) zal er een oplossing moeten komen om de bereikbaarheid van
de Krimpenerwaard te verbeteren. We zijn nu dichter bij dan ooit om dat te
realiseren.
Ook doorstroming op de woningmarkt is van
belang. Al meermalen heeft de VVD aandacht gevraagd voor het terugdringen van
het scheef wonen. Wij pleiten daarom voor de bouw van meer koopwoningen rond de
200.000 euro en middeldure huurwoningen (720-1100 euro p/m), waardoor de
doorstroming in deze markt echt wordt bevorderd. Door dit segment te vergroten, krijgen inwoners meer kansen om
wooncarrière te maken. Want middenhuur woningen dragen bij aan een evenwichtige
woningmarkt en vormen een belangrijke schakel tussen sociale huur (<720EUR)
en de koopmarkt.
Startersleningen zouden hier overigens ook
verder bij kunnen helpen. Het is bovendien een prima manier om jonge gezinnen
in de Krimpenerwaard te houden.
Met betrekking tot de middenhuurwoningen
hebben we motie M19-41 voorbereidt, ‘Smeerolie voor de woningmarkt’.
Het
bouwtempo van de huidige projecten mag niet verslappen! Maak bouwprogramma’s
enigszins flexibel, zodat er ingespeeld kan worden op actuele marktvragen.
Tijden veranderen, traditionele planologie waarin alles is uitgekristalliseerd
is verleden tijd. Pak de regierol als overheid en faciliteer initiatiefnemers
in de realisatie van kwaliteitsvolle bouwplannen. Zorg dat de RO-afdeling voldoende capaciteit heeft om dit in de toekomst te
blijven doen, eventueel met incidentele inhuur. Dat verdient zich terug, want meer
woningen is meer opbrengsten uit de OZB.
Doordat er de komende jaren steeds meer wordt
gebouwd in en rond de kernen komt de verkeersveiligheid ook meer onder druk te
staan. De kadernota gaat uit van een ambitie dat in 2022 50% van de
inwoners geen onveilige situaties meer ervaren. Wij
vragen aandacht voor een intensiever beleid om de verkeersveiligheid juist in
de kernen te verbeteren en vragen het college om een 10-punten plan per
kern. Mede samengesteld door de inwoners. Wij hebben hiervoor motie M19-42
voorbereidt, ‘Verkeersveiligheid in de kernen’.
7. Duurzaamheid
Het
is goed dat we bewuster met onze omgeving omgaan. Maar wel met beide benen op
de grond. Zo moeten we niet verwachten dat we met ons land of onze gemeente een
rol van betekenis spelen in het globaal terugbrengen van de CO2 uitstoot. Als
ze in Afrika en delen van Azië gewoon doen waar ze zin in hebben.
Dat
ontslaat ons natuurlijk niet van de verplichting om op een verstandige manier
met onze leefomgeving om te gaan. Wij zien initiatieven en oplossingen graag in
een breder verband. Zoals het kersverse programmaplan Duurzaamheid beschrijft. Dus
meer ruimte voor groen en biodiversiteit in de kernen en dat er meer wordt
ingespeeld op de klimaatverandering. Zowel in droge als in natte perioden.
Hemelwater scheiden en vertraagd afvoeren naar oppervlaktewater betekend minder
kolken en dus minder onderhoud.
Een
kostenbesparing!
We zijn op dit moment geen voorstander van
grote windturbines in de Krimpenerwaard, maar zien meer kansen voor de
toepassing van zonnepanelen en het beter isoleren van woningen om het verbruik
omlaag te krijgen. We blijven de ontwikkelingen kritisch volgen.
8. Recreatie en toerisme
Er zijn de afgelopen jaren stappen gezet om de
drie verschillende organisaties, Uit in de Krimpenerwaard, Vlist Onderneemt en
Zilverstad Marketing onder één paraplu te krijgen, Stichting
Krimpenerwaard Marketing.
Een ontwikkeling die wij toejuichen, maar in
de praktijk is onze Krimpenerwaard en zelfs het hele Groene Hart nog nauwelijks
bekend. We hopen dat dat met de komst van deze stichting verder verbeterd, maar
ook de stichting zelf zou meer op de voorgrond kunnen treden.
Fiets-, wandel- en vaarroutes bieden kansen om
onze gemeente op verschillende manieren en kanten te ontdekken.
Toeristenbelasting ziet de VVD als
doelbelasting, d.w.z. de opbrengsten dienen naar dit programma te gaan om deze
sector verder te stimuleren.
En natuurlijk zijn wij blij met de lang
aangekondigde komst van de cultuurnota. Omdat we de beschikbare incidentele
budgetten wat mager* achten voor de verschillende projecten, stellen wij voor
deze naar 50.000 euro te verhogen. Hiervoor hebben wij motie M19…. Voorbereidt,
Incidentele subsidie cultuur.
*In
2017 39 euro per inwoner, landelijk gemiddelde 106 euro
9. Bestuur en dienstverlening
Een kernpunt van de VVD is een kleine, maar
krachtige overheid. Weg met overbodige regels.
De dienstverlening richting de inwoners is al behoorlijk
op orde. Maar een aantal zaken kan nog verbeterd worden. Zoals de
reactietermijn op vragen van inwoners en het digitale aanvraagformulier
subsidies, maar overall zijn wij zeer tevreden over de nieuwe website.
De wereld digitaliseert en de dienstverlening
ook.
Dat betekent niet dat er geen contact zal zijn
met inwoners, in tegendeel. Dat zal de komende jaren alleen maar toenemen met
de komst van de nieuwe Omgevingswet.
10. Financiën en algemene dekkingsmiddelen
Onze inwoners kijken natuurlijk naar hun
woonlasten. De OZB-opbrengst, door veel gemeenten als een melkkoe gezien,
stijgt niet meer dan met de inflatie. Belasten wat nodig is, niet wat mogelijk
is. Voor een gemiddeld huishouden stijgen de woonlasten het komende jaar door hogere
rioollasten en afvalstoffenheffing. Door de slappe bodem problematiek hebben we
hogere rioleringslasten en het verwerken van het gescheiden afval valt ook
hoger uit. Dat is een zorgelijke situatie waarin we het college vragen scherp
te blijven op de prijs-kwaliteit verhouding. Zoals dat ook bij het OVL is
gebeurd.
De VVD was en blijft voorstander van de
verkoop van de Eneco aandelen. Wij zouden graag zien dat we de opbrengst
investeren om de structurele lasten omlaag te brengen en zodoende het ontbreken
van de dividenduitkering enigszins te compenseren.
Het dekkingspercentage van de begrafenisrechten
is gestegen naar 53%. Een goede ontwikkeling. Op naar de 60%!
Ook de havengelden en toeristenbelasting gaan
meer richting de kostendekkendheid. Echter moeten we ook concurrerend blijven
met omliggende gemeenten, anders heeft het averechtse effecten. Daarnaast is
het ook zaak over tariefstijgingen zorgvuldig en tijdig te communiceren.
Zoals gezegd is de toeristenbelasting is een
doelbelasting. De inkomsten moeten ingezet worden binnen het programma om deze
sector verder te versterken. Nieuwe vormen, zoals verblijfsrecreatie is de VVD
voorstander van. Dit komt ten goede aan de werkgelegenheid en biedt kansen voor
jongeren.
Voorzitter, de VVD is tevreden met deze
kadernota. Het geeft een solide basis voor de toekomst.
Wij willen
graag dat de Krimpenerwaard een vitale gemeente blijft.
Een vitale leefomgeving kan niet
zonder goede bereikbaarheid en doorstroming. Doorstroming op de
woningmarkt, in onze aderen, op de weg, zowel fysiek als digitaal.
Zonder doorstroming valt alles stil, dus nu doorpakken of beter gezegd doorrijden!
Pascal Zuijderwijk
Fractievoorzitter VVD Krimpenerwaard