Poliflw

Op een dag die symbool staat voor liefde en verbondenheid, Valentijnsdag, werd een belangrijke mijlpaal bereikt in de culturele ontwikkeling van Lansingerland: de eerste paal van Cultuurhuis Casa Cadanza werd met ceremonie de grond ingeslagen. Dit moment markeert niet alleen de start van een fysieke constructie maar ook de belichaming van een lang gekoesterde wens van vele cultuurliefhebbers binnen onze gemeente. De verwachtingen zijn hooggespannen; velen kunnen niet wachten om de deuren van dit toekomstige cultuurpaleis te openen en zich te laten omarmen door de rijke diversiteit aan culturele voorstellingen die het zal bieden. Er zijn echter óók inwoners, die van cultuur houden, maar de prijs voor de belastingbetaler te hoog vinden en van mening zijn dat er vele alternatieven zijn in Lansingerland om van cultuurvoorstellingen te genieten.

Het pad naar dit punt was niet zonder uitdagingen en discussies, vooral met betrekking tot de financiële en technische haalbaarheid van het project. Een van de meest besproken onderwerpen was het aantal zitplaatsen in de multifunctionele zaal van Casa Cadanza. Leefbaar 3B heeft vanaf het begin ingezet op een grotere capaciteit en een theaterzaal zodat niet alleen meer inwoners van voorstellingen kunnen genieten, maar ook een bredere programmering kan worden gerealiseerd én zodat het cultuurhuis voldoende onderscheidend is ten opzichte van andere reeds bestaande voorzieningen in Lansingerland. Ondanks de toezegging van de wethouder om minimaal 25 extra stoelen te realiseren tijdens de raadsvergadering van 20 oktober 2022, bleek dit later uiteindelijk niet haalbaar zonder significante extra kosten, vertraging, en technische complicaties. Deze ontwikkeling was voor Leefbaar 3B zeer teleurstellend. Ook vragen we ons af wat een toezegging hiermee nog voor waarde heeft in de politiek.

We erkennen dat er complexiteit en vele afwegingen bij een project van deze omvang komen kijken, maar blijven het een gemiste kans vinden dat de grote zaal niet ‘groter’ wordt ontwikkeld.

Desondanks hoopt Leefbaar 3B oprecht dat Casa Cadanza zal uitgroeien tot een bruisend cultureel ontmoetingspunt voor jong en oud, een plaats waar culturele ervaringen en creatieve expressie hand in hand gaan met sociale verbinding en gemeenschapsgevoel, maar blijven we ook kritisch op de kosten van het cultuurhuis.

Bij het opruimen van mijn bureau kwam ik een oude verhuiskaart tegen van Jan-Kees. Hij studeerde ook in Leiden en bewoonde een fraaie etage aan de Kloksteeg met uitzicht op het Rapenburg, één van de bekendste grachten van Leiden en zeer geliefd bij de koninklijke familie. Enkele leden van de Oranjefamilie hebben tijdens hun studie aan het Rapenburg gewoond.De eerste oranjetelg was kroonprins Willem, zoon van koning Willem III. Hij kwam in 1854 naar Leiden. Ik had Jan-Kees wel eens ontmoet in de mensa, een universitaire eetgelegenheid. Hij kon vanuit zijn politieke achtergrond niet alleen goed debatteren, maar vooral in de sociëteit veel drinken en ruzie maken. Na te zijn uitgefeest en het na vele jaren uiteindelijk behalen van zijn doctoraal rechtsgeleerdheid bood hij mij zijn woonruimte aan in de Kloksteeg. Een paar dagen later sleepte ik er opgewekt mijn bescheiden inboedel in. Toen ik op de avond van de verhuisdag doodmoe in de vreemde kamer zat en mijn schoenen uittrok omdat het tegen twaalven liep, vernam ik plotseling een merkwaardig gerucht op de gang. Ik dacht aan een actieve inbreker, stond op en liep in gespannen en afwachtende houding naar de deur. Bij de kapstok stond Jan-Kees. Hij had zijn regenjas opgehangen en keek nadenkend voor zich uit. Mijn verschijnen deed hem verbaasd opzien. ‘Zo’, sprak hij. ‘Wie ben jij?’ Dat klonk niet erg vriendelijk, maar ik bleef rustig en vroeg of ik iets voor hem kon doen. ‘Met te vertrekken, ’zei Jan-Kees korzelig. ‘Wat doe jij hier?’ ‘Vooruit Jan-Kees, ’zei ik. Geen grapjes, Je weet wel dat ik hier nu woon en …’ ‘Dat lieg je’, riep hij woest, Ik woon hier!’ Toen hij mij opzij duwde en de kamer binnenging rook ik het probleem; hij was gehuld in zware alcoholische nevelen. ‘Maar hoor nou eens …’riep ik, maar hij had zich al in mijn leunstoel bij de kachel genesteld waar hij luidkeels het populair studentendrinklied Io vivat Nostrorum sanitas! (Hoera, zij leve lang!) ging zingen. Het Io vivat is ten tijde van deBataafse Republiekin Leiden ontstaan en kan bijvoorbeeld worden ingezet bij begroetingen of ceremoniële gelegenheden. Ik probeerde hem er tevergeefs van te overtuigen dat hij hier niet langer thuis was, maar hij sloeg geen acht op mijn betoog, dronk mijn theekopje in één keer leeg en viel in een diepe slaap. Daaruit ontwaakte hij toen ik zat te ontbijten. Hij vroeg waar hij was, net als een patiënt na een narcose. Ik legde hem de zaak uit waarna hij verlegen overeind krabbelde en verzekerde dat het een misverstand was. Bij het weggaan was hij weer de sympathieke vent die mij zijn kamer aanbood; alleen wat bleker, want zoveel drank innemen is niet goed voor het menselijk organisme. Het incident zou hiermee gesloten zijn geweest als niet een week later om kwart over elf een grote vent, die ik niet kende en die eveneens een prooi van alcoholische verhitting was, bij mij had aangebeld met de mededeling dat hij door Jan-Kees was uitgenodigd. Ik verzekerde hem dat Jan-Kees hier niet meer woonde, maar hij liep mij voorbij en ging gezellig aan de tafel zitten. Tien minuten later kwam Jan-Kees in dezelfde toestand. Hij had een fles meegebracht die hij op tafel zette. Uit de kast haalde hij twee glazen en er werd gedronken onder het luid zingen van het Io vivat Nostrorum sanitas! Natuurlijk maakte ik allerlei tegenwerpingen, maar de mannen sloegen daar nauwelijks acht op en zongen luidkeels het vervolg: Nos iungit amicitia, et vinum praebet gaudia. (De vriendschap verbindt ons en de wijn geeft vreugde). De volgende morgen was het weer hetzelfde liedje. Beleefdheden en excuses. Ik wist de sleutel uit de zak van Jan-Kees te ontfutselen en had een volle maand rust. Als ik tenminste afzie van twee ongunstige mannen en twee bedenkelijke dames die in dat tijdvak ieder op hun beurt aanbelden om te vragen of Jan-Kees soms thuis was. Na die maand had Jan-Kees het weer op zijn heupen. Terwijl ik in bed lag hoorde ik hem buiten schreeuwen. Er werd aan mijn bel gerukt, maar ik bleef koppig onder de dekens. Nu begon hij tegen de deur te trappen. ‘Doe je open! Ik wil mijn huis in!’ schreeuwde hij. Het duurde een vol kwartier eer hij foeterend afdroop. Ik had inmiddels overwogen te verhuizen toen na drie dagen die verhuiskaart kwam waarop hij zijn verhuizing naar Maastricht meldde. Of hij in het jolige zuiden de drank zou laten staan betwijfelde ik ernstig, maar ik wist wel zeker dat hij aan het slot van zijn drankgelagen niet meer naar Leiden zou komen om tegen mijn deur te trappen.

In memoriam: Ad Heintz bij een bus van de Stichting 3B-Bus

Vrijdag 5 januari 2024 is Ad Heintz overleden. Ad was 23 jaar lid van Leefbaar 3B en is ook in 2010 en 2014 betrokken geweest bij het opstellen van de kieslijst. Hij heeft daarvoor gesprekken gevoerd met de kandidaat raadsleden van Leefbaar 3B.

Een belangrijk en alom gewaardeerd nalatenschap van Ad voor Lansingerland is de oprichting van de Stichting 3B-Bus in 2011. Hij was vanaf het begin voorzitter en is dat gebleven tot zijn overlijden op 5 januari 2024. Hij heeft samen met zijn medebestuursleden enorm veel tijd besteed om de 3B-Bus het succes te maken wat het nu is.

Fractie, bestuur en leden van Leefbaar 3B wensen zijn vrouw, kinderen, kleinkinderen en vrienden veel sterkte met het heengaan van Ad.

Vanwege de passie van Ad voor de 3B-Bus plaatsen we hier informatie over de 3B-Bus

De Stichting 3B-Bus bestaat 12,5 jaar en verzorgt binnen de gemeentegrenzen van Lansingerland betrouwbaar en betaalbaar vervoer van deur tot deur. Deze lokale organisatie is opgezet en wordt bemand door vrijwilligers. Er is bij de Stichting 3B-Bus niemand in dienst. Zo’n 80 vrijwilligers doen al het werk. De missie is om minder mobiele senioren (55+) te helpen en te ondersteunen. De vrijwilligers zetten zich graag in om de senioren te vervoeren, zodat zij weer mobiel zijn en kunnen genieten van activiteiten buiten hun huis. Geduld met en aandacht voor de te vervoeren deelnemers staat centraal bij de vrijwilligers van de 3B-Bus. De vrijwilligers zijn voor het grootste deel zelf ook senioren, maar wel hele vitale senioren. Op elk van de drie bussen zitten een chauffeur en een begeleider. Op kantoor zit een telefonist(e) die al de ritten plant.

Vorige week besloot ik met het openbaar vervoer naar m’n oude woonplaats Leiden te gaan en kwam tijdens m’n wandeling langs een groot verkiezingsbord met daarop door wind en regen half afgescheurde afbeeldingen van politieke lijsttrekkers. Alleen de foto van Henri Bontenbal was door de weergoden niet aangetast. Hij keek betrouwbaar en opgewekt, zoals we hem hebben leren kennen. Omdat ik dicht bij het adres van m’n neef was, besloot ik aan te bellen en hem te verblijden met een onverwacht bezoek. Ik werd hartelijk verwelkomd en na vijf kopjes thee en eigengebakken appelkoek, stond ik op en verklaarde dat het nu heus mijn tijd werd. Er kwamen tegenwerpingen zoals dat gaat bij familie, maar ik hield moedig vol en kwam tenslotte in de vestibule waar zijn echtgenote door het kleine deurluikje keek en vaststelde dat het sneeuwde. Neef sprong ook in het venster, om de constatering van zijn vrouw aan zijn eigen waarneming te toetsen. Hij zag dat er inderdaad vlokken dwarrelden, zodat hij mij onmogelijk de straat op kon sturen. Ik zag mij al in het logeerbed op zolder liggen, maar neef besloot dat er een taxi zou worden gebeld. ‘Onzin neef, ’sprak ik luchthartig, ‘ik loop wel effe naar het station’. De werkelijkheid was dat ik wel een vervoerbewijs had voor de terugreis, maar geen contant geld voor een taxi. Zijn vrouw voelde dat intuïtief aan, want zij zei: ‘Nee, jij gaat met een taxi. Neef zal je wel geld meegeven’. Er werd druk getelefoneerd en in afwachting van de taxi zat ik weer achter thee en appelkoek. Neef zette een nieuw verhaal over vroeger tijden op. De pointe heb ik niet gehoord want toen hij nog met het exposé bezig was kwam de taxi. Neef tastte moeilijk in zijn achterzak en drukte mij, met een vertrouwelijk knikje, iets in de hand. Het deed mij denken aan de goede dagen toen ik als twaalfjarig knaapje naar de kermis mocht, want toen greep mijn vader ook zo karakteristiek in zijn broekzak en zei: ‘Hier ga jij maar eens in de draaimolen’. In de taxi zei ik: ‘Station graag’, opende mijn hand en zag dat neef mij twintig euro had gegeven. Zou dat genoeg zijn? Ik ging rechtop zitten en hield de taximeter in het oog. Hij stond op vijf euro en lange tijd bleef dat zo, tot enige korte ogenblikken later de stand op tien en even later op twintig euro tikte. Zoveel bedroeg ook mijn kapitaal en ik was nog niet bij het station. Wat doet men onder zulke omstandigheden? Er zijn mensen die rustig blijven zitten en te bestemder plaatse een excuus maken dat zo’n chauffeur voor zoete koek neemt, maar wellicht zou ik worden gewantrouwd en mishandeld, zodra het tekort aan duiten duidelijk zou worden. ‘Chauffeur,’ riep ik waardig, ‘stopt u hier maar.’ De man zette de wagen inderdaad stil, en zei: ‘Hier is geen station meneer’. Maar ik stapte uit en vroeg achteloos alsof ik het niet wist: ‘Hoeveel krijgt u?’ Hij boog zich. ‘Da’s precies twintig euro’. Ik haalde het geld uit mijn broekzak met de allure van iemand die daar ook nog briefjes van vijftig bewaart. ‘Goedenavond meneer’, zei ik deftig. De chauffeur keek mij verbaasd aan. ‘Mot u hier wezen?’ ‘Natuurlijk!’ zei ik parmantig en draaide mij om. Nu werd zijn verbazing duidelijk: ik stond vlak voor de ingang van een kerkhof. Onwillekeurig maakte ik een gebaar en keek weer, enigszins onzeker nu, naar de chauffeur, wiens gelaat een en al verbazing en groot wantrouwen uitstraalde. ‘Goedenavond’, zei ik nog eens en wuifde vaagjes. Ik rekende erop dat hij nu weg zou rijden, maar hij bleef om te zien wat ik zou doen. Ik wandelde naar het hek, bleef staan en keek eens naar binnen. Duisternis, alleen de lichte sneeuwval gaf wat licht. Ik greep de pijlers van het hek vast en schudde er wat aan. Meteen keek ik om, maar de auto stond er nog altijd. De chauffeur hing eruit met een door verwondering verwrongen gelaat. Zijn hand hield hij als een dakje boven de ogen, zoals zeelieden wel eens doen wanneer zij staren naar een stip op de horizon. Ik lachte maar eens, maar blij was ik niet. Zolang die chauffeur daar bleef staan was ik aan mijn prestige verplicht mijn komedie aan het hek vol te houden. Want ik had nu eenmaal gezegd dat hij daar moest stoppen. Zou ik hem niet onder een of ander voorwendsel weg kunnen krijgen? Ik draaide mij om en ging op een sukkeldrafje naar hem toe. Toen ik vlakbij kwam gebeurde er iets merkwaardigs. De chauffeur, die mij vol ontsteltenis had zien naderen zette zijn motor aan en reed gehaast in volle vaart weg! Waarschijnlijk hield hij mij voor het kerkhofspook dat naar zijn werk ging, want een verre torenklok sloeg juist twaalf keer….

Terwijl Nederland in aanloop is naar de landelijke verkiezingen van 22 november aanstaande, kijkt Leefbaar 3B al vooruit naar de Gemeenteraadsverkiezingen van maart 2026.

Is dat niet wat vroeg?? Nee, zeker niet!

Terwijl we momenteel nog hard werken in de gemeenteraad aan het bereiken van resultaten en het vertegenwoordigen van inwoners van Lansingerland, doen we nu al een doorkijk naar 2026. Dit ten doel dan goed beslagen ten ijs te komen met een partijprogramma, opgemaakt met inbreng van inwoners en passend op de actualiteiten. Wat heeft Lansingerland dan nodig van dé lokale partij? Welke ontwikkelingen zien we aankomen om op te anticiperen?

Leefbaar 3B is in 2001 ontstaan als Leefbaar Bergschenhoek en heeft in ruim 20 jaar haar bestaansrecht en meerwaarde bewezen. Dit onder andere middels het aanhouden van een aantal vaste uitgangspunten en waarden, zoals het streven naar behoud van het karakter van de dorpskernen en het vooropstellen van veiligheid voor inwoners.

Ondanks dat onze partij nog altijd op vele stemmen en steun mag rekenen en tot de grootsten van de Gemeente behoort, willen wij hand in eigen boezem steken en vragen wij ons af: Staan we nog voor dat wat (dan) actueel en nodig is? Is het nodig om koers vast te houden, of juist om de focus wat te verleggen? Wat vragen de omstandigheden van onze Gemeente en van ons als dé lokale partij? (En past de partijnaam daar bijvoorbeeld nog wel bij?)

Vragen die we niet zelf in een achterkamertje willen beantwoorden, dat past niet bij onze partij en niet bij de opgave van volksvertegenwoordiging. Maandagavond 20 november zullen wij aanwezig zijn in het gemeentehuis om dergelijke vragen met elkaar te bespreken. Nog meer dan dat hopen we alvast wat eerste ideeën en denkkaders op te kunnen halen vanuit de inbreng van aanwezigen. En hopelijk bent u daar één van!

Hierbij de hartelijk uitnodiging om maandag 20 november tussen 20:00 – 22:00 uur langs te komen bij ons Politiek café Leefbaar 3B in het gemeentehuis aan de Tobias Asserlaan 1 in Bergschenhoek. U hoeft zeker geen 2 uur lang aanwezig te zijn; als u uw inbreng in 10 minuten kunt overbrengen is dat natuurlijk ook prima.

Als u wilt deelnemen – wat wij enorm op prijs zouden stellen – vul dan het formulier hieronder in. Iedereen is welkom, partijlid zijn is geen vereiste, inwoner van onze gemeente zijn wel.

Terry Duivesteijn, duoraadslid voor Leefbaar 3B, heeft tijdens de commissievergadering van 11 oktober 2023 zijn kritiek, maar ook tevredenheid, geuit over de vooruitgang die wordt geboekt op het gebied van het Integraal Veiligheidsbeleid (IVB). Tijdens de vergadering werd de uitgangspuntennotitie voor het IVB besproken door de comissie Algemeen Bestuur. Kritiek omdat het nieuwe IVB vorig jaar al had moeten worden vastgesteld. Wel waardeert hij de huidige inspanningen en de inhoud van de uitgangspuntennotitie, op de meeste punten.

Veiligheid is altijd een topprioriteit geweest voor Leefbaar 3B, en recente rapporten tonen verbeteringen in Lansingerland op waardering. De investeringen van Leefbaar 3B in de afgelopen jaren werpen zijn vruchten af, maar nu niet verder investeren of zelfs bezuinigen op veiligheid zou dat teniet kunnen doen. Zo waarschuwt Duivesteijn voor stijgende overlastcijfers, fietsendiefstal en benadrukt hij het belang van waakzaamheid, gezien de invloeden van omliggende grote steden en het risico op ondermijning in de gemeente.

Vier cruciale aandachtspunten zijn door Leefbaar 3B naar voren gebracht voor het IVB:

Handhaving: Leefbaar 3B benadrukt het belang van handhaving, vooral wanneer preventieve maatregelen falen. De huidige APV baseert zich op handhaving op tal van terreinen, zoals huftergedrag, vuildump en asociaal parkeren. Het college wordt opgeroepen dit als een kernuitgangspunt te beschouwen. Zonder focus op handhaving wordt Lansingerland een vrijstaat.

Buurtpreventie: BTL, een van de grootste initiatieven in Lansingerland en zeer gewaardeerd door Leefbaar 3B, dient een (goed georganiseerde) ketenpartner te worden waar de gemeente goed mee samenwerkt. Leefbaar 3B stelt voor een convenant tussen de gemeente en BTL op te stellen.

Cameratoezicht: Dit wordt gezien als een belangrijk instrument voor handhaving en preventie. Leefbaar 3B wil dat het IVB hier specifieke aandacht aan besteedt en vroeg de burgemeester naar het huidige camerabeleid. Dit wordt begin volgend jaar verwacht.

Gezondheidsveiligheid: Buurtbewoners moeten in noodgevallen snel hulp kunnen krijgen, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een AED in de buurt en een ambulance die snel ter plaatse is. Niet voor niets lieten we in het coalitieakkoord opnemen dat Lansingerland een hartveilige gemeente dient te zijn. Leefbaar 3B suggereert dit op te nemen als een doorlopend thema of als onderdeel van het uitgangspunt rond gemeentelijke regie in zorg en veiligheid.

Thema’s als ondermijning en digitale veiligheid zijn al goed verwerkt in de uitgangspuntennotitie.

Tot slot dringt Duivesteijn aan op duidelijkheid over de aanpak van overlast door verwarde personen en vraagt hij zich af of het IVB wel zo flexibel en responsief zijn als wordt geschetst. Hoeveel ruimte heeft het college nodig?

Eind dit jaar wordt het concept-IVB aan de commissie aangeboden.

In het schilderachtige decor van Outdoor Valley kwamen afgelopen week de fractie, wethouder en bestuursvoorzitter van Leefbaar 3B samen. Het doel? Een blik werpen op de toekomst van Lansingerland. Gezien de enorme uitdagingen die onze gemeente te wachten staan op diverse gebieden, is het zaak om nu al te beginnen met een duidelijke langetermijnvisie.

En jij, als inwoner van Lansingerland, kan hier een cruciale rol in spelen! Leefbaar 3B is namelijk begonnen met het verzamelen van input voor het verkiezingsprogramma van 2026. Jouw ideeën, suggesties en inzichten zijn van onschatbare waarde. Dus, wat vind jij belangrijk voor de toekomst van Lansingerland?

Heb je bovendien wel eens overwogen om actief te worden in de lokale politiek? Misschien zie je jezelf wel in de raadzaal zitten als raadslid. Word dan op tijd lid en geef aan dat je politieke ambities hebt.

Dit is je kans om je stem te laten horen en bij te dragen aan de richting die Lansingerland opgaat.

Heb je ideeën als inwoner? Stuur je suggesties in via onze website of mail of bel ons. Dat mag over grote, kleine, actuele onderwerpen of toekomstige onderwerpen die Lansingerland aangaan.

Denk mee, draag bij en vorm samen met ons de toekomst van Lansingerland!

De Quickscan was oorspronkelijk gebaseerd op het VN-verdrag om gelijke rechten voor mensen met een beperking te waarborgen. Nu is de aanpak breder gemaakt en omvat ook LHBTI personen en mensen met verschillende achtergronden, zoals een andere taal of andere etnische of religieuze achtergrond. Dit om inclusie en gelijke rechten voor al deze groepen te bevorderen.

Leefbaar3b woordvoerder Leon Erwich vindt dat inclusie meer is dan alleen een vinkje zetten op een lijst. Leefbaar3b pleit ervoor om terug te keren naar de menselijke maat, een meer mensgerichte benadering. We geloven dat het concept van inclusie te algemeen is geworden en geen recht doet aan de specifieke problemen en behoeften van de diversen groepen.

Leefbaar3b benadrukt dat elke groep zijn eigen specifieke problemen heeft, om echt diversiteit te ondersteunen en klantgericht te zijn zoals we in allerlei akkoorden opschrijven, is maatwerk nodig. Wel moeten we hierbij voorkomen dat het aanbieden van maatwerk, niet juist de diversiteit benadrukt.

Het is essentieel om individuele benaderingen te hebben voor elke groep om ervoor te zorgen dat de specifieke behoeften worden begrepen en aangepakt. Inclusie betekent niet alleen het samenvoegen van diverse groepen in één document, maar eerder het bieden en waarborgen van aangepaste ondersteuning en gelijke behandeling en non-discriminatie voor alle burgers, ongeacht hun achtergrond of beperking.

Leefbaar3b wijst ook op de toegankelijkheid van de website. Hoewel er een perfecte voorleesfunctie van ReadSpeaker is, werkt deze niet wanneer er wordt verwezen naar documenten in Ibabs, ondanks dat de licentie dit zou moeten ondersteunen. We benadrukken dat een kleine aanpassing en hulp van de Ibabs-leverancier dit probleem kan oplossen. We hebben dit al eerder aangekaart, maar het is nog steeds niet opgelost. De wethouder heeft toegezegd om dit te onderzoeken en op te lossen.

Leefbaar3b waardeert de aandacht van de gemeente voor inclusie als werkgever, maar stelt dat afhankelijk van de functie, bekwaamheid en prestaties het belangrijkste moeten zijn bij het maken van keuzes.

Het geklaag van de buitenwereld, media en oppositie is niet van de lucht. De voornaamste klacht is dat de overheid het vertrouwen van de burgers heeft verspeeld. Grote dossiers van Rutte IV lopen vast of zijn bevroren. Geen van de coalitiegenoten buigt voor de ander, of het zijn derde partijen zoals rechters en de Europese Unie die een sta-in-de-weg vormen. Dat is in elk geval het beeld. Door een miljardenrekening voor zich uit te schuiven, dreigt Rutte IV de vangrail in te rijden, zegt de Raad van State. En volgens de Algemene Rekenkamer schaatst het kabinet op dun ijs, door tekortkomingen in het financieel beheer. De twee Hoge Colleges van Staat kritiseerden in één en dezelfde week in niet mis te verstane beeldspraak het begrotings- en financiële beleid van Rutte IV. Waarschuwingen die de hele politiek zich ter harte moet nemen. Uitvoerbaarheid Soms lijken problemen te complex voor het kabinet, zoals de stikstofmaterie. Het almaar nijpender gebrek aan ruimte in het land, in combinatie met de voortdenderende bevolkingsgroei, helpt ook niet. Veelzeggend is dat in tijden van woningtekort moet worden geleurd met flexibele woningen omdat er geen bouwvergunningen loskomen. Frustratie alom. Maar die vrijdagse ministerraad, hoe ingewikkeld de problemen ook zijn, is blijkbaar ongeschikt om er met elkaar eens goed voor te gaan zitten en de boel op te lossen. De ministers komen om tien uur bij elkaar en zij vertrekken na de lunch om één uur vaak alweer naar hun departement. Wat stelt de vrijdagse ministerraad nog voor? Alles lijkt al voorgekookt. Politici moeten eindelijk eens oog hebben voor de uitvoerbaarheid van hun plannen; dat een democratie niet kan zonder actieve burgers en dat topambtenaren vakkennis moeten hebben van hun ministerie. De ABD, de Algemene Bestuursdienst, die uit ‘managers’ bestaat, kan dan ook volgens Herman Tjeenk Willink, oud-voorzitter van de Tweede Kamer en voormalige vicepresident van de Raad van State, beter worden afgeschaft. Trêveszaal. De vergaderingen van het kabinet vinden plaats in de zeventiende-eeuwse Trêveszaal. ‘Trêves’ betekent wapenstilstand. De zaal werd zo genoemd omdat in de zaal gedurende de Tachtigjarige Oorlog tussen Nederland en Spanje (1568-1648) besprekingen werden gehouden die leidden tot het Twaalfjarig Bestand (1609-1621). Welke ruimte is idealer voor het sluiten van compromissen? Ministers komen daar al sinds 1823 bij elkaar om te vergaderen. Eerst als adviesorgaan van de Koning. Na 1840 werd grondwettelijk vastgelegd dat ze besluiten van de Koning mede moesten ondertekenen, waarmee ze verantwoordelijk werden. De Grondwet van Thorbecke uit 1848 gaf de aanzet tot een Reglement van Orde voor de Raad van Ministers in 1850. De raad bestond uit de hoofden van departementen die bij meerderheid besloten over het algemeen regeringsbeleid. Sinds 1848 is het in principe gedaan met de koninklijke macht in de Grondwet. Koning Willem III ging nog wat bokkig om met die vervelende ‘ministeriële verantwoordelijkheid’ die onder zijn vader was ingesteld – en ook zijn dochter Wilhelmina kon zich best een grondwet voorstellen die haar als staatshoofd meer bevoegdheden zou geven. Maar prinses Juliana had hier al niets meer mee en noemde haar moeder plagerig een ‘ouwe Romanov’, ter herinnering aan hun autocratische, Russische voorouders. Koning is onschendbaar De term ‘ministerraad’ staat pas sinds 1983 in de Grondwet. ‘De ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen ­regeringsbeleid en bevordert de ­eenheid van dat beleid.’ Vanaf 1983 is de Grondwet nog duidelijker over de principieel niet-politieke rol van het staatshoofd. In de Grondwet (art. 42), staat: ‘De Koning is onschendbaar en de ministers zijn verantwoordelijk’ waarmee het staatshoofd is ontdaan van zelfstandige staatsrechtelijke bevoegdheden. Binnen deze beperking kon koningin Beatrix zich laten leiden door haar ‘rechten om te adviseren, aan te sporen en vermanen’, zoals de Britse schrijver Walter Bagehot in de negentiende eeuw de rol van de moderne koning omschreef. Oranjetraditie Koning Willem-Alexander is nog altijd de verbinder in lijn met de Oranjetraditie. Het erfelijk koningschap vloeit niet voort uit de logica van de moderne democratie. Maar hoe richtinggevend het democratische uitgangspunt in de staatkunde ook behoort te zijn en hoe rationeel we ook te werk willen gaan, een gezonde democratie behoeft ook een culturele en historische inbedding. Zo is in de koninkrijken in Noordwest-Europa het constitutionele koningschap al lange tijd, en op stabiele wijze, verweven met de parlementaire democratie. Hoewel het koningschap qua vorm in de loop der tijd enorm is veranderd, hechten de burgers nog altijd aan hun vorstenhuizen. In een toespraak over het Oranjekoningschap en de democratie zei oud-premier Willem Drees (PvdA, Amsterdam,5 juli1886–Den Haag,14 mei1988), dat gevoelens zoals Oranjeliefde nu eenmaal deel uitmaken van de werkelijkheid en daarin ook hun betekenis hebben. Historisch gezien heeft juist Oranje een bijzondere plaats in de Nederlandse geschiedenis.