Poliflw

De stikstofcrisis speelt al een aantal maanden een grote rol in de politiek. Afgelopen woensdag kwam het kabinet met een pakket aan maatregelen waarbij de stikstofdepositie zal worden verlaagd. Het pakket is divers maar kent vooral maatregelen voor de korte termijn. Het besluit dat de laatste dagen de meeste ophef veroorzaakt  is het verlagen van de snelheidslimiet naar 100 km/u. Deze maatregel zal overdag gaan gelden op de Nederlandse snelwegen; ’s nachts geldt dit limiet niet.

Hoewel deze maatregel de algehele stikstofproblematiek niet oplost, biedt dit op de korte termijn wel weer ruimte in de bouw. Met de snelheidsverlaging wil het kabinet de stikstofdepositie dusdanig minderen dat er weer ruimte ontstaat voor de bouw van 75.000 woningen. Voor grotere bouwprojecten is deze maatregel alleen nog niet voldoende. In december komt het kabinet daarom samen met de provincies met aanvullende maatregelen. Ook zal de speciaal samengestelde stikstofcommissie onder leiding van Johan Remkes een rapport presenteren. Daarin  wordt de aanpak van het stikstofprobleem voor de lange termijn wordt uitgewerkt. Er komen dan ook specifieke aanbevelingen en oplossingen voor de scheep- en luchtvaart (Lelystad Airport).

D66 Overijssel wil onderzoeken of het verlagen van de snelheid op provinciale wegen een bijdrage kan leveren aan sterker natuur door het verminderen van de stikstofdepositie. Hiervoor is afgelopen woensdag bij de Provinciale Statenvergadering een motie ingediend samen met GroenLinks en de Partij voor de Dieren. In Overijssel zijn diverse stukken provinciale weg waarop 100 km/u mag worden gereden. Een auto rijdt echter het zuinigst en minst vervuilend bij een snelheid van 70 tot 90 km/u. Een constante snelheid en minder snelheidsverschillen tussen voertuigen onderling levert bovendien ook een positief effect ten aanzien van verkeersveiligheid.

Door het terugbrengen van de snelheid op provinciale wegen en de daaruit resulterende optimale doorstroming kan de uitstoot van voertuigen worden beperkt. Die lagere snelheid zien we het liefst vooral in de buurt van de speciaal beschermde ‘Natura2000’ gebieden. Daar is de stikstofdepositie namelijk van grote invloed op de steeds verder afnemende rijkdom aan biodiversiteit en de noodzakelijke herstelmaatregelen. In onze motie pleitten we daarom voor onderzoek naar de omgevings- en veiligheidseffecten van een snelheidsverlaging op provinciale wegen.

Doordat de Gedeputeerde tijdens de bespreking al heeft ingestemd met het uitvoeren van zo’n onderzoek hebben wij onze motie aangehouden. Wij blijven de vinger aan de pols houden en wachten de resultaten van het onderzoek af.

En als het om de lange termijn gaat? Dan zien wij toch het liefst meer fietsers en treinreizigers en minder mensen op de autoweg. Dus blijven we onverminderd pleiten voor sterker OV en robuuste fietswegen.

Woensdag 16 oktober is een bijna 5 uur durend debat gevoerd in onze Staten, met 150 boeren op de tribune en veel trekkers buiten. Het ging natuurlijk over stikstof, de toekomst van de landbouw, de bestuurlijke koerswijzigingen en de emoties die hierbij vrij zijn gekomen. Het resultaat? De onduidelijkheid over wat er in een half uur overleg tussen de gedeputeerde en de afvaardiging van de boeren is gebeurd blijft bestaan. Of het college zich zal voegen in nieuwe, landelijk te maken afspraken tussen kabinet en alle provincies? De gedeputeerde zegt geen volmondig ja; hij sprak wel de intentie uit maar ook de optie om zelf Overijsselse regels uit te vaardigen blijft bestaan. Inmiddels is op 17 oktober door de minister duidelijk gemaakt dat er tot 1 december nieuwe afspraken tussen Rijk en Provincies zullen komen.

Opvallend waren de verschillen tussen CU ten opzichte van CDA en VVD  enerzijds en anderzijds ook de uitzonderlijke pro-boeren opstelling van PVV en Forum. Die ontkennen volstrekt dat er een probleem is, geheel passend bij hun landelijke koers. Tenslotte viel ook de gehele afwezigheid van de PvdA in het debat op. Het leek erop dat men in de PvdA fractie ook ongelukkig was met hoe het allemaal was verlopen. CU en PvdA leken tegenover de CDA en VVD fracties te staan. En de ooit zo nette SGP fractie trok, sinds ze een gedeputeerde hebben die over landbouw gaat, fel van leer door onbehoorlijke opmerkingen naar D66, SP, de PvdD en GL . De verdeeldheid was groot. De emoties waren voelbaar.

Als fractie hebben we in het debat verschillen bloot gelegd. De bestuurlijke koerswijziging van de SGP gedeputeerde en het voltallige College hebben we publiek verwoord en zo voor iedereen zichtbaar gemaakt. We hebben vastgehouden aan de ambitie de stikstofdepositie fors te beperken en ook de reductie van de veestapel als middel benoemd. En we hebben in onze bijdragen in de Staten een krachtige stem gegeven aan kwetsbare natuur. Onze koers voor de toekomst van de landbouw in Nederland blijft: we willen de staat van de natuur versterken en de landbouw zal haar uitstoot van stikstof (die neerslaat in kwetsbare natuur) fors moeten beperken. Er is geen keus!

Op het einde van het debat hebben we samen met andere partijen een motie van treurnis ingediend. Die haalde het uiteraard niet. De coalitie sloot de rijen. Maar ik voorzie dat het in de coalitie met dit dossier nog stevig kan botsen. De PvdA lijkt vleugellam. De CU staat achter haar minister van Landbouw en verwacht dan ook een wijziging van het landbouwbeleid in de provincie. De CDA fractie is verdeeld (maar zit gevangen in decennia boerensteun) en de VVD  babbelt mee. En ondertussen ontstaat het beeld dat de SGP alles uit de kast haalt om haar gedeputeerde vooral te steunen. Want die had het zichtbaar moeilijk.

Wij dienen naar aanleiding van de technische sessie en het debat een nieuwe serie schriftelijke vragen in. Er is en blijft nog veel mist bestaan dat het debat niet ten goede komt en geen recht doet aan transparant democratisch bestuur. We zullen als oppositiepartij blijvend opkomen voor de Tuin van Nederland waar het voor iedereen goed recreëren, ondernemen, wonen en werken blijft. Maar dan wel in een Tuin die veel beter in balans is!

Wil je het debat terugkijken? Klik dan hier!

Wybren Bakker,

Fractievoorzitter en woordvoerder natuur & landbouw