Poliflw

Tot verbijstering van veel mensen met een gezond verstand en een gevoel voor rechtvaardigheid werd de oorloghitsende Amerikaanse president George W. Bush bij de presidentsverkiezingen van 2004 herkozen als president. De oorlog die de Verenigde Staten in maart 2003 onder valse voorwendselen tegen het Irak van Saddam Hoessein begon resulteerde in naar schatting een miljoen doden aan Irakese zijde. Aan Amerikaanse zijde vielen uiteindelijk ruim vierduizend doden te betreuren.

De toenmalige Nederlandse regering, onder leiding van Jan Peter Balkenende, steunde de Amerikaanse inval in Irak formeel alleen politiek, maar bleek later wel degelijk militaire steun te hebben verleend, onder andere in de vorm het leveren van F-16's voor het uitvoeren van verkenningsvluchten boven Irak. De SP, maar ook Amerikaanse bondgenoten als Frankrijk en Duitsland waren faliekant tegen de Irak-oorlog.

Bovendien was tijdens de presidentsverkiezingen van 2004 nog niet goed duidelijk voor de Amerikanen dat ze met list en bedrog door de Amerikaanse overheid in een peperdure uitzichtloze oorlog gezogen waren.

En dan hebben we het nog niet eens over het debacle van de oorlog in Afghanistan, begonnen in 2001, die in feite nog steeds niet afgelopen is en sinds het aantreden van Barack Obama vooral "beperkt" is tot een oorlog met vele duizenden drones, die vanuit commandocentra, diep in de woestijn van de Amerikaanse staat Nevada, bestuurd worden door piloten gewapend met een joystick en voor vele tienduizenden doden op de grond in Afghanistan hebben gezorgd.

Als je als mens en kiezer vasthoudt aan het SP-standpunt dat militairen alleen als vredesmacht met goedkeuring van de Verenigde Naties mogen worden ingezet is het duidelijk dat de SP de VS absoluut niet blindelings zal willen volgen in haar vaak zo destructieve beleid, zoals zoveel Nederlandse politieke partijen al decennialang wel doen.

In de politiek  moet je niet alleen op de feiten afgaan en jezelf afvragen of Nederland jaarlijks wel 9,1 miljard euro aan defensie moet uitgeven. De VS geven elk jaar ongeveer 700 miljard euro uit aan defensie. De wereldwijde trend is al jaren een stijging van de uitgaven aan defensie.

Als links zijn betekent dat je slechts een kleine vredesmacht overhoudt voor deelname aan vredesmissies onder de vlag van de VN, en niet meedoet aan peperdure projecten als de ontwikkeling van de vervanger van de F-16, de JSF, houdt de overheid vanzelf meer geld over voor beter onderwijs, betere zorg en meer betaalbare woningen,

De Salonsocialist

Carona heeft een grote impact op de samenleving zoals we in dit filmpje kunnen zien.https://www.youtube.com/watch?v=jajzMAA8gzk&feature=youtu.be

Vergeet daarom ook niet de petitie te tekenen om de medewerkers in de zorg te steunen https://beloondehelden.nl

Nog maar kort geleden werden er juichende verhalen verteld over economisch herstel na de vorige crisis. Maar de gevolgen van de  crisis in de jaren 2008-2010 en later zijn nog lang niet verwerkt. En aan de oorzaken is niets gedaan. Van controle op de banken en meer regels voor de financiële sector is niets terecht gekomen.      De dreigende volgende recessie in 2020 werd al ver vóór de corona-epidemie voorspeld. En dreigt nu over te gaan in een echte economische crisis. Nu wordt die epidemie voorgesteld als oorzaak van de economische crisis. Maar de recessie in de economie was er al vóór corona. Corona als oorzaak van de economische crisis: een omkering van de werkelijkheid.  Al ver vóór de epidemie waren de problemen in de economie nog steeds en  opnieuw voelbaar voor heel veel werkende mensen. In de industrie, in de havens en in de bouw, bij de banken en bij de overheid wordt de werkgelegenheid minder, er dreigen ontslagen en loonsverhoging is zeldzaam.                                                                                                   

Nederland: 2018-2019-2020.

In Nederland leven 600.000 huishoudens in armoede, dat zijn 1.100.000 personen, waaronder 300.000 kinderen. Een toenemend aantal zzp-ers loopt een groter risico op armoede dan anderen. Eén op de acht huishoudens staat rood, 110.000 hebben een achterstand in hun hypotheekbetaling. De zorgpremie kan door 270.000 huishoudens niet op tijd betaald worden. Van de huishoudens in Nederland heeft 1 op 5 problematische schulden. De lonen en salarissen van werkende mensen blijven achter bij de kosten van levensonderhoud. Evenals de inkomens van ouderen. Veel mensen hebben dubbele banen voor een fatsoenlijk inkomen voor hun gezin. Het reëel besteedbaar inkomen van huishoudens is in 2018 gelijk aan dat in 1977. En sterk achter gebleven bij de economische groei. Steeds meer mensen werken gedwongen in flexbanen, met tijdelijke contracten, als uitzendkracht of als zzp-er. Veel werk van mensen wordt vervangen door machines, computers en robots. En in plaats van vooruitgang betekent dat werk- en bestaansonzekerheid. De gevolgen van de politiek van afbraak en bezuiniging na de vorige crisis zijn nog iedere dag voelbaar voor grote delen van de bevolking. De verzorgingsstaat is bijna helemaal afgebroken. De zorg voor jeugd en jongeren is een chaos en onbereikbaar, met groeiende wachtlijsten. “Wajongers” met een ernstige handicap wordt verteld dat zij “hun eigen broek moeten ophouden”. De sociale werkplaatsen zijn nagenoeg gesloopt. Werkelozen worden gedwongen zwaar, gevaarlijk en ongezond werk uit te voeren. Voor jongeren op zoek naar een woning zijn geen woningen beschikbaar. De vroegere woningnood als in de jaren vijftig is weer terug. Het aantal vooral jongere daklozen groeit.

De AOW voor de oudere bevolking is al jaren lang niet verhoogd. Ook de pensioenen stagneren, er dreigen zelfs pensioenkortingen. En de pensioenleeftijd gaat omhoog. De verzorgingshuizen voor hulp behoevende ouderen zijn opgeheven. De toegang tot verpleeghuizen wordt bemoeilijkt, zieke ouderen moeten maar door hun kinderen, kleinkinderen en andere familie verzorgd worden. In de uitbraak van de corona-epidemie wordt duidelijk dat de bezuinigingen van de afgelopen jaren hebben geleid tot tekorten aan materialen die voor de zorg voor coronapatiënten nodig. Niet alleen tekort aan bedden, IC-kamers en beademingsapparaten, maar ook een tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen voor zorgverleners. In de verpleeghuizen hebben mensen wekenlang zonder die middelen gewerkt. Een ruime voorraad van die middelen aanleggen was in de zieken-  en verpleeghuizen verboden. Door die tekorten zijn behandelingen en operaties voor ernstig zieken uitgesteld, zelfs voor baby’s en jonge kinderen. De lonen en salarissen voor werkers in de thuiszorg en in de ziekenhuizen blijven steeds meer achter bij de stijgende kosten van levensonderhoud. Goede zorg is er vooral voor mensen met veel geld, in dure privé klinieken en verzorgingshuizen. De kwaliteit van het basisonderwijs wordt minder, meesters en juffen krijgen onvoldoende betaald, de werkdruk neemt toe, evenals de ongelijkheid van kansen voor de kinderen. Goed onderwijs wordt steeds meer een kwestie van geld. Ook voor de werkers in de publieke sector (politie, brandweer, ambulance) neemt de werkdruk toe en zijn de lonen bevroren.                                                    

Dat is de situatie voor heel veel mensen, nu ook tijdens de corona-epidemie. Maar de crisis was al aanwezig en voelbaar, lang vóór er sprake was van corona.

Met de grote bedrijven, met hun directies, besturen en aandeelhouders ging en gaat het intussen nog steeds uitstekend. De verzekeringsbedrijven die in feite de baas zijn over de gezondheidszorg maken flinke winst. Ook de grote banken maken enorme winsten. De winst van beursfondsen is in vijf jaar verdubbeld van 33 naar 66 miljard. Van alle bedrijven in Nederland samen groeide de winst een kwart, tot 290 miljard. De bedrijfswinsten groeien al jaren vele malen sneller dan het aantal banen of de loonsom. Het deel van het nationaal inkomen dat naar de beleggers gaat stijgt van jaar tot jaar. Het deel van het nationaal inkomen dat naar de werknemers gaat daalt van jaar tot jaar. Het aandeel van de factor arbeid in het nationaal inkomen is gedaald van 92 procent in 1977 naar 73 procent in 2018. In de jaren 1965 tot 1975 was vennootschapsbelasting voor bedrijven 45 tot 48 procent van de winst. In de jaren tot 2020 is dat verlaagd naar nog maar 20 tot 25 procent. Eén procent van de vermogenden in Nederland bezit 25 procent van alle vermogens. En de rijkste 10 procent heeft 60% van het vermogen.

Dank zij het corona-virus zijn Rutte en de VVD plotseling bij veel mensen populair. Maar hoewel zij uitvoerders zijn van de gevoerde politiek, zijn niet alleen Rutte en de VVD aansprakelijk. Het waren ook andere, zogenaamd “progressieve” partijen die afbraak en bezuiniging ondersteunden en uitvoerden. Allereerst moet de PvdA genoemd worden. Het begon al bij Kok, jaren geleden, gestimuleerd en gesteund door zijn Europese collega’s Schroeder (Duitsland) en Blair (Engeland). En door hun Amerikaanse voorbeelden, de presidenten Reagan en Clinton.                                     En dan de PvdA-ers van recenter datum: Wouter Bos, Jeroen Dijsselbloem, Diederik Samsom, Lodewijk Ascher. Maar ook Halsema en Klaver van Groen Links. Samen met CDA en D66. Bij al die partijen krijgen gewone werkende mensen de schuld van heel veel problemen in de schoenen geschoven. En die zelfde mensen moeten opdraaien voor de kosten en de gevolgen.

Financiële steun voor de grote bedrijven. Een oplossing voor de crisis?                  

Als reactie op de vorige crisis kregen de banken massale steun. En in de huidige crisis wordt massale steun aan vooral bedrijven aangekondigd. Die steun voor de banken heeft die vorige crisis niet echt opgelost. Miljarden steun voor de grote bedrijven zal ook nu niet helpen.  Directies, managers, besturen, commissarissen en aandeelhouders zullen daarvan profiteren. Werknemers hebben het nakijken en worden bedreigd met massale werkeloosheid.  De armoede zal toe nemen. Maar tegelijk ook het aantal miljardairs. En ook  de ongelijkheid in rijkdom en vermogen zal groeien. De overheid trekt miljarden uit om de crisis te bestrijden. Maar die miljarden moeten niet naar de grote bedrijven gaan. Bedrijven die kort geleden nog grote bedragen als dividend aan hun aandeelhouders hebben betaald komen niet in aanmerking voor steun. Ondernemingen die met slimme trucs belastingen ontwijken en ontduiken worden van financiële steun uitgesloten. Dat geldt ook voor grote uitzendbureaus die miljarden hebben verdiend aan hun uitzendkrachten. De KLM en Schiphol worden al jarenlang gesteund met belastingvrijstelling en subsidies. De lobby voor de luchtvaart doet het voorkomen dat die bedrijven zeer belangrijk zijn voor het nationaal inkomen en de werkgelegenheid. Die “iconen van ons land” (Mark Rutte!) zijn van veel minder betekenis dan hun leugenachtige lobby ons wil wijs maken. Ook grote verzekeringsmaatschappijen komen niet voor steun in aanmerking, het zelfde geldt voor de grote supermarkten en reisorganisaties. Een reisorganisatie als Booking.Com moet eerst de vooruit betaalde reisgelden maar terug betalen! En natuurlijk komen de banken helemaal niet in aanmerking voor steun. Bovendien moet voor al die bedrijven de dividendbelasting verhoogd worden.  Bedrijven waar “het geld tegen de plinten klotst” (Rutte) hoeven niet gesteund te worden, integendeel.

Geen steun voor kapitaal, maar steun voor arbeid.                                                

Steun moet er zijn voor werknemers die door de crisis hun baan verliezen. De uitkeringen voor werkelozen moeten naar 100% van het laatst verdiende loon. De bijstand en de AOW moeten omhoog. Kleine ondernemers in het midden- en kleinbedrijf moeten ruim gesteund worden, evenals de kleine ondernemers zonder personeel: zzp-ers. Mensen van 65 jaar die nog niet met pensioen zijn moeten direct in aanmerking komen voor hun AOW en pensioen. De pensioenfondsen zullen daarbij door de overheid gesteund moeten worden. De slachtoffers van het toeslagenschandaal bij de belastingdienst worden per direct schadeloos gesteld. De lonen in de zorg (ziekenhuizen, thuiszorg, verpleeghuizen), in het basisonderwijs en in de publieke sector (politie, brandweer en ambulance) moeten direct met 10% verhoogd worden. Steun is er ook nodig voor huisartsen, tandartsen, pedicures, mondhygiënisten, fysiotherapeuten, verloskundigen enz. Die komen nu door de crisis in moeilijkheden, maar ze blijven ook in de toekomst hard nodig. Artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners voor corona-patiënten lopen een groot risico ziek te worden en zelfs te overlijden. Zij werken nu zelf aan een stichting en een fonds om te helpen als zij of hun gezinnen financieel in de problemen komen bij ziekte of overlijden. Eigenlijk is het schandalig dat deze mensen dat zelf moeten organiseren, alsof ze het nog niet druk genoeg hebben. De overheid moet er voor zorgen dat dat fonds er direct komt en gevuld wordt met de nodige miljoenen die de regering beschikbaar heeft voor de bestrijding van de economische crisis. De huurdersheffing (extra belasting voor woningcorporaties) moet gestopt worden.  Die corporaties moeten financieel gesteund worden bij het realiseren van grote aantallen eenvoudige en goedkope prefab starterswoningen. Geproduceerd in een fabriek, gemonteerd op de bouwplaats. De mogelijkheden zijn er al, bedrijven in die sector moeten ondersteund worden. En de regels en voorschriften vereenvoudigd. Ook biologische en duurzame land- en tuinbouw moet een kans krijgen door boeren die hiermee een begin maken financieel te steunen. En eindelijk moet er ook geld beschikbaar komen om de jeugdzorg fatsoenlijk te organiseren. Huisuitzettingen als gevolg van huur- of hypotheekschulden zijn tot het einde van de crisis niet toegestaan. En het werk van deurwaarders wordt stil gelegd zo lang dat werk niet fatsoenlijk en eerlijk wordt georganiseerd. Er zijn nog veel meer zaken die het verdienen ondersteund te worden met de miljarden die minister Hoekstra tot zijn beschikking heeft. Beter dan die miljarden te storten in de bodemloze putten van de banken en de grote bedrijven.                                                                                                                   

Alle hier voorgestelde maatregelen moeten genomen worden, niet alleen omdat ze rechtvaardig en eerlijk zijn, maar ook economisch gezien het meest nuttig zijn.

De kern van de huidige economische problemen is dat er te veel aanbod is (er is te veel geproduceerd) en te weinig vraag (de koopkracht is voor veel mensen onvoldoende). Er is een praktische, eenvoudige en nuttige reactie mogelijk op de crisis, direct te realiseren, met het doel de koopkracht te verbeteren en kleine ondernemers te steunen.

Stimuleer de vraag, steun de middenstand.                                                              

Twaalf jaar geleden was er een financiële crisis, daarna een economische. Nu een gezondheidscrisis en een economische. Reactie op de vorige crisis: steun voor de banken. En nu, in 2020, wordt er geroepen om steun voor het grote bedrijfsleven. Steun voor de grote banken heeft die crisis van 12 jaar geleden niet echt opgelost. De grote bedrijven steunen zal ook nu niet helpen om de crisis te beëindigen.

Bij recessie, depressie en crisis is er altijd sprake van overproductie en onderconsumptie. Een scheve relatie tussen aanbod en vraag. Aan de aanbodzijde worden kleine ondernemers zwaar getroffen. Aan de vraagzijde zien werkende mensen hun inkomen dalen.                                                                                            Begin van een oplossing: een modern distributiesysteem.                                          Alle Nederlanders krijgen van de overheid vijf bonnen van € 10.-, te besteden bij bakker, slager, groenteboer, kaaswinkel en visboer. Geen contant geld, maar bonnen. Niet te besteden in supermarkten, grootwinkelbedrijven of in de winkels van de grote winkelketens. Ondernemers (kleine middenstanders) verkopen hun producten, niet voor geld, maar voor bonnen. En ruilen die bij de overheid in voor geld. Kosten: 850 miljoen euro. Bedrag van niets, vergeleken met  de bedragen die minister Hoekstra beschikbaar heeft. De actie kan na enkele maanden herhaald worden. Dan mogelijk ook voor kleding- en schoenwinkels. Lastig te organiseren, misschien, maar voor slimme i.c.t.-ers goed te bedenken. Stimuleer de vraagzijde van de economie. Breng de economie weer op gang, de reële economie van het dagelijks leven, voor klanten en winkeliers.

Ongeorganiseerd zijn en blijven we slachtoffer.

Tijdens de crisis van 2008-2010 en latere jaren werd er door actievoerders vaak geschreven en gesproken over de 1 procent en de 99 procent. De 1 procent waren de veroorzakers en de profiteurs van de crisis, de 99 procent waren de slachtoffers die voor de kosten moesten opdraaien. En eigenlijk is dat nu nog of weer zo. Die 1% is sterk en goed georganiseerd. De 99% is bijna ongeorganiseerd en dus zwak. En dan zijn zij alleen maar slachtoffers. Dat leidt tot uitspraken als: “Het is altijd zo geweest en zal altijd wel zo blijven”. En: “Wie voor een dubbeltje geboren is, wordt nooit een kwartje”. Dat denken maakt mensen machteloos en houdt verandering tegen. Toch is die machteloosheid maar schijn, het kan wel anders.

 

In wat voor maatschappij leven wij eigenlijk? Hoe zit onze samenleving in elkaar?  

In iedere samenleving vindt productie plaats (er wordt gewerkt) waardoor de mensen in hun levensonderhoud kunnen voorzien. In de organisatie van die productie hebben niet alle mensen dezelfde positie.

Algemeen gezegd onderscheiden we ook in het tegenwoordige kapitalisme twee belangrijke groepen mensen: klassen. De  ene groep bezit het vermogen arbeidskracht te verkopen, de andere groep heeft de productie-middelen in bezit en heeft het vermogen arbeidskracht te kopen.

Productiemiddelen zijn niet alleen fabrieken en gebouwen met machines en

grondstoffen, maar ook de middelen van banken, verzekeringen, ziekenhuizen, onderwijsorganisaties en winkelbedrijven.

                                                                                                                                           Werkende klassen: alle werkende mensen die voor hun levensonderhoud aangewezen zijn op hun arbeidskracht, of dat nu hoofd- of handarbeid is. Niet alleen werknemers in fabrieken.

Maar ook in bouw, schoonmaak, transport en openbaar vervoer. Daarnaast administratieve medewerkers in bedrijven en instellingen, bij banken, verzekeringen en de overheid.  En mensen die werken in onderwijs, zorg of winkelbedrijf.

 

Heersende klassen: grootaandeelhouders, financiers en eigenaren van grote, vaak internationaal georganiseerde ondernemingen, met de in hun dienst werkende commissarissen, directies, besturen en managers. En de zich met de heersende klassen identificerende politici, hoge militairen, hoge leidinggevende politiefunctionarissen en duur betaalde juridische, financiële, economische, organisatie- en belastingspecialisten.

                                                                                                                                                  Wie in de tegenwoordige tijd van crisis de eigen belangen wil verdedigen en mee wil delen in welvaart en vooruitgang moet zich realiseren als eenling en individu heel zwak te staan. Degenen die die iets willen bereiken zullen dat samen met anderen moeten doen. En zich moeten realiseren waar zij bij horen. Natuurlijk iedereen hoort bij een gezin, een familie, bij de mannen of bij de vrouwen, bij de ouderen of bij de jongeren, bij de hoog- of de laagopgeleiden, bij de blanke of de gekleurde Nederlanders. Maar vooral moeten zij zich realiseren met wie zij gedeelde belangen hebben. Kort gezegd: hoor je bij de 1 procent of bij de 99 procent? Bij de werkende of bij de heersende klasse? Dat woord “klasse” klinkt ouderwets, maar juist in tijden van crisis is het nog steeds bruikbaar.

De strijd voor de belangen van de 99 procent is niet alleen te voeren, dat moet samen gebeuren. Op basis van gemeenschappelijk belang en solidariteit.

Willem de Vroomen Alkmaar april 2020

 

De huidige coronacrisis doet bij grote delen van de mensheid een beroep op soms ingrijpende aanpassingen aan tal van geboden en verboden om het welzijn van zoveel mogelijk mensen te waarborgen. Het ene land voelt zich gedwongen om verdergaande maatregelen te nemen dan het andere.

Dat de economie van praktisch alle landen hard wordt getroffen is een feit. Daarbij dient wel opgemerkt te worden dat bepaalde beroepsgroepen veel harder worden getroffen dan andere en er zelfs beroepsgroepen zijn die profiteren van de coronacrisis.

Via de media hebben we de verspreiding van de corona-pandemie van dag tot dag kunnen volgen. We zagen hoe eerst de Chinese stad Wuhan getroffen werd door het virus. Al snel was de regio Lombardije in het Noorden van Italië een nieuwe brandhaard van het coronavirus. Geschokt keken we naar beelden op de televisie waarop te zien was hoe mortuaria, begraafplaatsen en crematoria in de zwaar getroffen stad Bergamo de aanvoer van slachtoffers van het virus niet meer aan konden. Stoffelijke overschotten werden in geïmproviseerde koelcellen gestald of naar het Zuiden van het land gevlogen om aldaar gecremeerd te worden. Het Italiaanse leger moest eraan te pas komen om het transport van coronaslachtoffers in acceptabele banen te leiden.

Langzaam kregen we het gevoel dat er een dystopische oorlog met een onzichtbare vijand aan de gang was. Na Lombardije volgden de nieuwe brandhaarden van de coronapandemie elkaar snel op: Spanje in Europa, al snel gevolgd door de Verenigde Staten, met name de staat en stad New York.

Het is frappant en wrang dat er tijdens de coronacrisis praktisch met geen woord gerept wordt over in welke mate het continent Afrika door het coronavirus getroffen wordt. Een kenmerk van een pandemie is juist dat de hele wereld getroffen wordt. Een virus laat zich niet stoppen door landsgrenzen, treft rijk en arm, laat staan dat huidskleur een rol speelt.

Het continent Afrika is qua oppervlakte drie keer groter dan Europa en telt ruim een half miljard meer inwoners. Dit moet betekenen dat talloze Afrikanen met het coronavirus zijn besmet of eraan zijn overleden.

We hebben om een aantal redenen geen weet van de omvang van de coronacrisis in Afrika. In Afrika is in de meeste van de 54 landen geen geld om mensen te testen op het coronavirus. Afrika kent een enorm gebrek aan fatsoenlijke zorg. In grote delen van dit vergeten continent bevindt het dichtstbijzijnde ziekenhuis zich op honderden en soms zelfs duizenden kilometers afstand. In sommige Afrikaanse landen, zoals bijvoorbeeld Zimbabwe, is het aantal IC-bedden nul en heeft men geen beschikking over beademingsapparatuur.

In de laatste decennia had het Rijke Westen nauwelijks aandacht voor de hongersnoden, epidemieën en oorlogen die Afrika troffen. Ook tijdens de huidige coronacrisis is werkelijke betrokkenheid, aandacht en empathie voor de 1,3 miljard Afrikanen ver te zoeken.

Het vergeten continent Afrika bevindt zich al sinds mensenheugenis in een isolement. Alleen als er behoefte was aan gratis arbeidskrachten, denk hierbij aan de vroegere katoenplantages in het Zuiden van de Verenigde Staten, of grondstoffen als goud en diamant, trok het vergeten continent de aandacht van het Rijke Westen.

Horst Köhler, die van 2004 tot en met 2010 bondspresident was van Duitsland, zei ooit dat we de menselijkheid van de wereld moeten afmeten aan het lot van Afrika. Als dat zo is hebben we nog een lange weg te gaan op weg naar een menselijker wereld.

De Salonsocialist

Van de voorzitter, 

Aanstaande maandag 27 april, op woningsdag, doen we als SP een publieke oproep aan alle verhuurders in Nederland om dit jaar de huren niet te verhogen. Natuurlijk is het niet genoeg om de huurverhoging te stoppen en gaan we uiteindelijk voor een huurverlaging.

Toch zou dit een mooie eerste stap zijn; een overwinning voor alle huurders!

Uiteraard is alleen een publieke oproep daarvoor niet genoeg en zullen we de druk op de huurbazen en minister de komende tijd moeten opvoeren.

Tegelijkertijd lanceren we een website: sp.nl/stopdehuurverhoging. Daar kunnen mensen de oproep van de SP ondersteunen.

Jullie als leden kunnen ons daarin helpen door een brief te sturen naar je eigen woningbouwvereniging met de stelling : STOP de huurverhoging!!

Hopelijk laten zoveel mogelijk mensen zich horen en druk zetten op de woningbouwverenigingen!

Strijdbare groet, Mark Lammers.

Als je op Wikipedia de termen socialisme en kapitalisme invoert krijg je de volgende twee definities:

"Socialisme is een politieke maatschappijvorm gebaseerd op gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit, of de verzamelnaam voor een verscheidenheid aan politieke en ideologische stromingen die naar een dergelijke maatschappij streven."

"Het kapitalisme is een economisch systeem dat is gebaseerd op investeringen van geld in de verwachting winst te maken. De productiemiddelen zijn meestal in privaat eigendom van particuliere ondernemers die daarbij veelal gebruikmaken van loonarbeid om meerwaarde te creëren."

Ik hoef beide definities maar enkele momenten op me in te laten werken om mij een socialist te willen voelen, een socialist te willen zijn.

Bij de definitie van socialisme vallen mij drie woorden op: gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit. Alsof je het over familiewaarden hebt. Empathie, respect en liefde.

Bij het kapitalisme is winst maken een doel op zich, een bijna heilig credo. Maar waarom zou je je leven willen wijden aan winst maken? Welke innerlijke drijfveer ligt daaraan ten grondslag? Eigen gewin, jaloezie, en continuïteit van comfort leiden tot egoïsme, narcisme en corruptie.

In het kapitalisme ligt eigendom bij de rijken en wordt gebruik gemaakt van "loonarbeid om meerwaarde te creëren". Hoe lager de lonen van de arbeiders, hoe hoger de winst voor de kapitalist. De mens wordt op deze manier een middel om een doel te bereiken en de mens wordt niet meer beschouwd als doel op zich.

Ik mijmer nog even na. Kameraad of uitbuiter? Uitbuiter of kameraad?

Het antwoord op de laatste twee vragen is "kameraad", in een bepaald opzicht synoniem aan "broeders en zusters". Die laatste drie woorden klinken overigens behoorlijk religieus.

Over religie hebben we het een volgende keer.

Huiswerkopdracht: Is het opium "van" of "voor" het volk?

De Salonsocialist

Nadat ik in juli 1985 mijn propedeuse geschiedenis aan de Vrije Universiteit te Amsterdam had behaald, maakte ik een kleine twee maanden later de overstap naar de Universiteit van Amsterdam om te beginnen met de doctoraalstudie Ruslandkunde. De Sovjet-Unie (1917-1991) bestond nog en weinig mensen konden vermoeden dat deze communistische constante van de twintigste eeuw zes jaar later zou imploderen. Je begrijpt dat mijn naam als columnist voor de SP, Salonsocialist, niet uit de lucht is komen vallen.

Als doctoraalstudent maakte ik al snel kennis met leven en werk van Vladimir Vysotski (1938-1980). Vysotski was een in de Sovjet-Unie mateloos populaire acteur en zanger. In Rusland wordt hij nog steeds gezien als de grootste singer-songwriter van de vorige eeuw. Op het toneel, maar vooral op het scherm van bioscoop en televisie was hij tijdens zijn korte leven vaak te bewonderen. 

Van de naar schatting 700 liederen die hij tijdens zijn leven schreef en opnam, mochten er van het toenmalige communistische regime slechts een handvol op vinyl worden uitgebracht door platenlabel “Melodija”, de enige platenmaatschappij die de Sovjet-Unie kende. Illegaal gekopieerde cassettebandjes met daarop het unieke rauwe stem en gitaargeluid van de Moskovische bard bereikten echter een publiek van vele tientallen miljoenen mensen binnen de Sovjet-Unie. Reden hiervoor was het feit dat Vysotski in zijn teksten, vaak in de taal van de straat, sprak over talrijke onderwerpen die in zijn land en tijd taboe waren: prostitutie, misdaad, alcoholisme, antisemitisme en in metaforen gegoten kritiek op zijn door communisten geregeerde vaderland.

Vysotski hield er een ruige levensstijl vol drank en drugs op na, die hem in de zomer van 1980 fataal werd. Bij zijn uitvaart in Moskou waren honderdduizenden mensen op de been.

In deze woelige en haast apocalyptische tijden van de coronacrisis moet ik regelmatig denken aan teksten van Vysotski die van toepassing lijken op de wereld waarin wij nu leven. Ik wil jullie graag kennis laten maken met het werk van Vysotski in de vorm van een van zijn liedteksten, die in vertaling “Lied over de aarde” luidt:

Lied over de aarde

De Salonsocialist

Veel mensen associëren het socialisme met een overheid die voor een groot deel bepaalt hoe de burgers moeten leven. Een voorbeeld hiervan is dat hoe meer je verdient, hoe meer inkomstenbelasting je betaalt. Dit is vooral een gruwel voor sommigen van de allerrijksten onder ons, die menen dat het de schuld van de overheid is dat ze geen derde huis op de Malediven of een Jaguar cabriolet kunnen kopen. 

Het eerste is heel vervelend, omdat de Malediven bij de huidige stikstofuitstoot nog deze eeuw onder water zullen staan. 

Als je niet in het bezit bent van een Jaguar cabriolet moet je de sensatie van een frisse wind door je haren onder het rijden ontberen. Die wind voelt het prettigst aan als je op de topsnelheid van 300 kilometer per uur van een Jaguar cabriolet over de Nederlandse snelwegen raast. Ik vind het dan ook erg sneu en onrechtvaardig voor de bezitters van een dergelijke auto dat we sinds kort nog maar maximaal 100 kilometer per uur door ons rijke landje mogen scheuren. Wat is er toch veel leed in de wereld.

Aan de andere kant van onze maatschappij staan de tienduizenden dak- en thuislozen, die met veel geluk weer een dak boven hun hoofd kunnen krijgen en daarbij een uitkering met daarbij eventueel zorg- en huurtoeslag ontvangen. Veel mensen uit deze groep zijn vanwege fysieke of psychische aandoeningen nooit meer in staat om te werken. Daarbij ligt vanzelfsprekend een groot sociaal isolement op de loer.

Wat heeft dit alles met Franklin Delano Roosevelt te maken? Roosevelt was van 1933 tot en met zijn dood op 12 april 1945 president van de Verenigde Staten. Enkele maanden voor zijn overlijden werd hij voor de vierde keer gekozen tot president en is daarmee de enige Amerikaanse president die langer dan acht jaar heeft mogen regeren. Iets wat genoeg zegt over zijn enorme populariteit onder de Amerikaanse bevolking.

Roosevelt kwam in 1933 aan de macht: vier jaar na het begin van de grootste economische wereldcrisis in de moderne tijd, die begon met de beurskrach (of -crash) van 1929, de plotselinge ineenstorting van de aandelenkoersen op de beurs van Wall Street, New York. De beurskrach had wereldwijd catastrofale gevolgen en gold als directe oorzaak van de crisis van de jaren 30. 

Roosevelt’s voorganger Herbert Hoover had geen adequaat antwoord op de crisis, die wereldwijd tot massale armoede en andere ellende zorgde. Dit kan niet gezegd worden van Roosevelt. Hij kwam met een revolutionair plan om de crisis te bestrijden, de zogeheten New Deal. De Amerikaanse New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch hervormingsprogramma van de overheid om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie, zoals de crisis in de VS ook wel genoemd werd, te trekken. Een sterke en alomvattende interventie door de overheid werd als noodzakelijk gezien om de crisis te doorstaan en vooral weer boven te komen.

De corona crisis laat overduidelijk zien dat kordate en ingrijpende overheidsmaatregelen in tijden van crisis noodzakelijk zijn. Je moet er niet aan denken dat we in deze tijden overgeleverd zouden zijn aan extreme neo-liberale politici en multinationals die denken dat marktwerking alle maatschappelijke problemen vanzelf oplost.

De vuistdikke biografie van Roosevelt van de hand van de Amerikaanse historicus H.W.Brands uit 2008 is getiteld “Traitor to his class”, wat je zou kunnen vertalen met “Verrader van zijn eigen klasse”. 

Roosevelt kwam uit een zeer welgestelde familie van miljonairs, maar dit betekende niet automatisch dat hij zijn leven wijdde aan het vergroten van zijn eigen vermogen of golfen met puissant rijke topmanagers van multinationals. Roosevelt zag het als zijn missie om het leven van iedereen weer beter en waardig te maken. Ik heb het al vaker in mijn columns gezegd: je hoeft niet arm te zijn om je hart “links” te dragen. 

De huidige corona crisis, die iedereen wereldwijd vaak hard treft, laat zien dat een actief en ingrijpend handelende overheid in tijden van crisis nodig is om het geluk van allen op de lange termijn te verbeteren en te waarborgen. Roosevelt verdient juist respect omdat hij als geen ander heeft laten zien dat hij respect had voor iedereen en het onverteerbaar vond dat zoveel mensen moesten lijden als gevolg van de toenmalige economische crisis. 

Het voelt goed om te zien dat overheden in deze onzekere tijd wereldwijd hun verantwoordelijkheid nemen om de gevolgen van de corona crisis zoveel mogelijk te beperken, zodat we samen deze crisis te boven komen. 

De Salonsocialist

Heel Nederland voelt de drastische maatregelen van de regering om de coronavirus epidemie zoveel mogelijk te remmen. Ook in Alkmaar zijn de effecten goed zichtbaar: bijna uitgestorven straten en lege supermarkt schappen.

Als lokale afdeling van de SP hebben we kaderleden die in de risicogroep vallen voor besmetting met COVID-19 waardoor ook wij alle bijeenkomsten en deelname aan publieke activiteiten (voor zover die nog doorgingen) hebben afgeblazen.

Wat het resultaat van de maanden "sociale beperking" tot 1 juni ook zal zijn, de problemen zullen dan pas echt beginnen. Hoe gaan we het leven weer oppakken? Wie heeft nog geld of werk na deze periode? 

Maakt u zich zorgen, of loopt u tegen problemen aan door de maatregelen tegen het coronavirus, dan kunt u ze bij het landelijk SP meldpunt melden: https://doemee.sp.nl/coronacrisis

Op 14 maart is het 137 jaar geleden dat de filosoof en grondlegger van het socialisme Karl Marx zijn laatste adem uitblies. Hij stierf als stateloos burger, omdat zijn geboorteland Duitsland hem in 1849 voor de zoveelste en laatste keer het land uitwees. Na een kort verblijf in Parijs vertrok hij in 1850 met zijn familie naar Londen, waar hij de rest van zijn leven zou blijven wonen

In de leeszaal van het British Museum hield hij zich bezig met zijn economische studies. In het British Museum is zijn vaste werkplaats in het gebouw al vele jaren een pelgrimsoord voor bewonderaars van zijn werk.

Financieel ging het Marx lange tijd slecht: in maart 1850 werd hij met zijn gezin, met vier kleine kinderen, uit zijn woning gezet en werden zijn bezittingen verbeurd verklaard. Dankzij  meerdere voorschotten op zijn moeders erfenis en financiële hulp van zijn vriend en grootste fan de textielfabrikant Friedrich Engels kon hij zijn gezin onderhouden. Pas aan het einde van de  jaren zestig werden de financiële zorgen voor het gezin Marx minder toen hem bij het overlijden van zijn moeder een flinke erfenis ten deel viel.

Op 14 maart mogen we even stilstaan bij de grote filosoof Karl Marx wiens ideeën aan de basis liggen van het gedachtegoed van onze SP en zoveel andere progressieve en socialistische politieke bewegingen in de wereld. Zijn inzichten in het handelen van de mens blijven verbluffen.

Over het kapitalisme in het Communistisch Manifest (1848): "De heersende ideeën van een tijd waren slechts de ideeën van de heersende klassen". "Niet bewustzijn bepaalt het leven, maar het leven bepaalt het bewustzijn in 'Die Deutsche Ideologie' (1845) en "Na mij de zondvloed! is het motto van iedere kapitalist en kapitalistische natie in" 'Het Kapitaal' (1867).

Hij doorzag drank, drugs en godsdienst: "Hoe meer de mens in God plaatst, des te minder houdt hij in zichzelf over" in zijn Parijse manuscripten (1844). "De mens maakt de religie, de religie maakt niet de mens" in 'Zur Kritik der Hegelschen Rechtsphilosophie' (1844), "Godsdienst is de verzuchting van schepsels in nood, behaaglijkheid in een harteloze wereld, geest in toestanden van afstomping. Zij is de opium van het volk" in 'Zur Kritik der Hegelschen Rechtsphilosophie' (1843-1844).

Op het enorme grafmonument van Karl Marx, op Highgate Cemetrey aan de noordkant van Londen, staat in marmer gebeiteld: "De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er op aan haar te veranderen."

Als antwoord op de vraag van de werkster aan Marx op zijn sterfbed wat zijn laatste woorden zouden zijn, antwoordde hij: "Maak dat je wegkomt, laatste woorden zijn voor idioten die nog niet genoeg gezegd hebben!"