Poliflw

Na de laatste raadsverkiezingen lag er een ingewikkelde uitslag. Het was niet mogelijk een duidelijk linkse- of rechtse coalitie te vormen en daarmee begon een enorm geneuzel. Deze week kwamen we achter de gevolgen daarvan. Hoewel iedereen anderhalf jaar geleden de mond vol had van bestuurlijke vernieuwing, blijkt dat op een enorme illusie uitgedraaid te zijn.

Tijdens de coalitieonderhandelingen moest er legitimatie gevonden worden voor de vreemde combinatie van partijen die een coalitie moesten gaan vormen. In die tijd werd er ook gesproken over een ‘raadsakkoord’ en ‘wisselende meerderheden’. Oppositie en coalitie: dat bestond allemaal niet meer. Zo moest je niet meer denken! Dat is oude politiek! Uiteindelijk vond men dat toch een beetje te spannend en werd op het laatste moment een krappe meerderheid gevonden: Beetje links, flink wat rechts, en een beetje lokaal als kneedbaar cement in een brokkelige en kleurloze coalitie.

Dat was natuurlijk wel een heel treurige afloop na de aanlokkelijke stip op de horizon van de bestuurlijke vernieuwing! Daarom kwam er ineens de ‘strategische agenda’. Geen raadsakkoord, niet afgebakend, niet concreet en dus prima geschikt als afleidingsmanoeuvre. Dit om de raadsleden en met name de oppositie te laten denken dat de wereld aan het veranderen was, ook in Nieuwegein.  Zo’n agenda (het woord zegt het al) is niets anders dan een schema met onderwerpen en afspraken wanneer- er over -wat gesproken wordt. Dat wordt uiteindelijk ‘alles en altijd’ want belangrijke discussies laten zich niet beteugelen en steken gewoon de kop op.

De bijeenkomsten in het kader van de ‘agenda’ zijn soms best informatief, maar er komt geen enkel wezenlijk besluit uit voort. Dat was ook niet de bedoeling, de coalitiepartijen maken liever de afspraakjes achter gesloten deuren, zoals altijd. De SP bij monde van Frank van den Heuvel, besloot zelf dan maar de stoute schoenen aan te trekken en met een initiatiefvoorstel te komen. Duurzaamheid is een groot goed en Frank had bedacht dat onze inwoners veel beter geholpen moeten worden met het isoleren van hun huizen. Daar had hij goede ideeën over en besloot een groot aantal partijen te betrekken, zowel uit de coalitie als de oppositie.  Tien maanden lang werkten zij samen aan een prachtig plan, dat ambtelijk besproken werd en ook aan de wethouder duurzaamheid voorgelegd was. Dus alle deuren open: oppositie en coalitie bestonden inderdaad even niet meer! Kort voor de zomer werd er een initiatief ingediend met een meerderheid aan partijen, uniek in Nieuwegein en nog nooit vertoond. Op het initiatief stonden de logo’s van SP, ChristenUnie, D66, PvdA, CDA en GroenLinks. Het document zou van commentaar worden voorzien door het college en na de zomer voor besluitvorming worden voorgelegd. Hoe mooi en bestuurlijk vernieuwend was dit!

Maar de euforie was van korte duur. Na de zomer, toen de fracties van vakantie terug waren, ontstonden er scheuren in de samenwerking. Het college had inmiddels ook gewerkt aan een zogenaamd ‘duurzaamheidsprofiel’ en vond dit ineens véél beter dan het initiatiefvoorstel. Er moet een spoedberaad van de coalitiepartijen zijn geweest want direct daarna begon een beschamende aftocht van alle coalitiepartijen uit het initiatief. Ze eisten dat hun logo van het document werd gehaald en gingen vervolgens praten alsof ze geen mede-indiener waren. Het duurzaamheidsprofiel werd vastgesteld en een maand later toen het mooie initiatief alsnog onder de hamer moest komen, was de steun hiervoor geheel weggeëbd. Het initiatief wordt nu een bijlage in een subsidieaanvraag voor verduurzaming van woningen. Het Rijk heeft namelijk wel door dat hier een prioriteit ligt en gaat gemeenten van middelen voorzien. Het college komt nu met een vaag omschreven ‘duurzaamheidsloket’ (vreselijk oubollige term overigens) en men gaat over tot de orde van de dag zoals altijd.

De strategische agenda dendert lekker voort. Er was pas een sessie over Wonen, daar is nog geen enkele conclusie uit getrokken. Het leidt zoals verwacht helemaal nergens toe en maakt geen verschil. Als men warm loopt voor dat geklets in plaats van een zeer goed en raadsbreed gedragen initiatiefvoorstel, dan raad ik u aan om op te passen voor politici die zichzelf de vernieuwing toeschrijven. Vernieling is een beter passende term. U bent gewaarschuwd…

GroenLinks heeft, met als mede-indieners PvdA en Groep Verdam, de toegeworpen handschoen van het Hoogheemraadschap opgepakt. Het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden is in onze regio verantwoordelijk voor onder andere schoon en gezond oppervlaktewater en deed een oproep aan gemeenten om een afspraak te maken over het oplaten van ballonnen en gebruik van plastic confetti.

Onder het motto: ‘wat je er niet in gooit, hoef je er ook niet uit te halen’, roept de motie op om in het evenementenbeleid het oplaten van ballonnen, bij allerlei evenementen in de gemeente Nieuwegein, als zijnde onwenselijk op te nemen. Het kost de medewerkers van het waterschap veel tijd en moeite om het afval uit het oppervlaktewater te halen, weg te brengen en te verwerken; daar betalen we als gemeente veel geld voor. Bovendien breekt plastic af tot kleinere deeltjes, die in de magen van waterdieren en diertjes terechtkomen, met alle schadelijke gevolgen van dien. De motie is met 23 stemmen vóór en 8 stemmen tegen aangenomen.

Algemene beschouwingen bij begroting 2020. De bespreking van de programmabegroting was het moment voor de Algemene Beschouwingen in de gemeenteraadsvergadering van donderdag 4 juli 2019. Lees hier de bijdrage van onze fractievoorzitter Monique de Beer.

Kijk niet weg. Kijk over grenzen. Kijk verder dan van hier tot aan de volgende verkiezingen. Kijk verder dan de eigen achtertuin en de eigen stad. Hiermee doen we een appèl op ons allen om ieder op zijn terrein en met ieders mogelijkheden scherp in beeld te houden waar onze verantwoordelijkheden liggen en waar wij aan zet zijn om onze stad voor iedereen die hier zijn domicilie heeft gevonden een goede stad te maken en te behouden. Veel gaat goed en veel mensen hebben het goed. Nú. Dit willen we graag zo houden, en daarom moeten we voortdurend alert zijn en de juiste besluiten nemen. Wat wij nu besluiten ten aanzien van grote maatschappelijke kwesties heeft veel gevolgen voor onze inwoners nu, voor de generatie die nu opgroeit en die nog komt. In deze beschouwingen richten we ons daarom op de energietransitie en op de grote groep inwoners die te vaak geen aansluiting vindt in onze complexe samenleving. En we besluiten met wat we zien als een uitdaging voor onszelf, als gemeenteraad van Nieuwegein. 

Een op de toekomst voorbereid Nieuwegein: energietransitie en klimaatadaptatie

Er is weinig discussie meer over de noodzaak van een ingrijpende energietransitie. Ingrijpen is nodig om ons leefklimaat gezond te houden, om over voldoende duurzame energiebronnen te beschikken, en de gevolgen van klimaatverandering te temperen door onder andere de emissie van broeikasgassen naar beneden te brengen. 

We zijn doordrongen van de urgentie. De klimaatklok tikt en laat onverbiddelijk zien dat uitstellen van maatregelen niet te verantwoorden is. Wíj zijn nú aan zet. Handelen heeft zin. We willen niet door onze kinderen en kleinkinderen ter verantwoording geroepen worden met dat we niet genoeg gedaan hebben om hun leefomgeving leefbaar te houden? De jongere generaties maken zich terecht zorgen om hun toekomst en roeren zich in het debat. 

De technieken zijn voorhanden; implementatie is het probleem. Er is weerstand in de samenleving tegen het in gebruik nemen van de nieuwe technieken. Er zijn zorgen en er is grote weerstand tegen veranderingen. De uitdaging ligt ook bij ons om het verhaal van, de verandering die nodig is, met een nieuw perspectief te brengen. 

We roepen u op om gezamenlijk te investeren in het vergroten van het begrip bij onze inwoners voor het nemen van maatregelen. In het kader van deze Algemene Beschouwingen vernemen we graag de reactie van het College op de volgende 3 punten: 

Is het College bereid om zich in te spannen om interne regels die het plaatsen van alternatieve energiebronnen in de weg staan te herzien in het licht van een groot maatschappelijk belang?  Is het College het met GL eens dat het creëren van begrip bij inwoners nog een grote inspanning vraagt en dit een investering vraagt?  Kan de wethouder toezeggen dat er geïnvesteerd wordt om alle inwoners (ook laaggeletterden) mee te nemen in het verhaal van de noodzaak van energietransitie, waarbij ook concrete maatregelen en handelingsperspectief wordt geboden waarbij het abstracte verhaal vertaald wordt naar de eigen situatie, dicht bij huis en met aandacht voor de zorgen die mensen daarbij hebben? Een sociaal Nieuwegein

Het kenmerk van een humane samenleving is hoe er wordt omgegaan met de meest kwetsbaren. Kijk niet weg bij het feit dat de samenleving bestaat uit mensen die hun eigen weg kunnen vinden en mensen die ‘verloren’ raken. De afstand tussen die twee groepen lijkt steeds groter te worden. De gezondheidsverschillen tussen arm en rijk nemen niet af maar toe. De oorzaak van het verschil is even eenvoudig als hardnekkig. Voor de armere is het om allerlei redenen vaak moeilijker om gezond te leven dan voor de rijkere. Ze hebben vaker te maken met schulden, stress en huiselijk geweld. En dat gaat vaak gepaard met slecht eten, roken en te veel alcohol. Armeren leven zes jaar korter dan de rijkeren en hun gezonde levensverwachting (de tijd dat je je gezond voelt) is vijftien jaar korter. Kijk hier niet van weg. We lossen dit niet op door steeds te hameren op de individuele kansen om je ‘omhoog te werken’. Verdere tweedeling tegengaan begint bij een eerlijker verdeling in inkomen. Maar dit ligt niet binnen het bereik van onze raad. Wat wel binnen het bereik van de raad ligt is investeren in het potentieel dat mensen hebben. 

Alle domeinen hebben hierin een rol van betekenis, of het nu gaat om onderwijs, de inrichting van het sociaal domein, sociale veiligheid, woningbouw, cultuur of de inrichting van de leefomgeving. Dit vraagt om goede afstemming en een visionaire blik gekoppeld aan lef. Dit vraagt ook om structureel te investeren in basisvoorzieningen en oog hebben voor de individuele leefomstandigheden van inwoners in onze stad. 

Om een goede aanzet te geven om hier verandering in te brengen dient GroenLinks samen met de PvdA , SP, VSP de motie Terugdringen Sociaal Economische Gezondheidsverschillen (SEGV) in waarin we het College oproepen om bij de beleidsmaatregelen die genomen gaan worden, expliciet aan te geven wat het effect is van de te nemen maatregel op het vergoten van de gezondheid van mensen. We hebben dan als raad een beter instrument om toe te werken in de te nemen besluiten naar het structureel verkleinen van de sociaal economische gezondheidsverschillen in Nieuwegein. 

Waar we als raad allemaal zeker niet wegkijken is de Jeugdzorg. Het zorgenkindje van onze raad en die van vele raden met ons. Net als bijna iedere gemeente in het land, wordt Nieuwegein ook geconfronteerd met het feit dat er nog onvoldoende grip is op de Jeugdzorg. Het gebruik neemt toe, de budgetten zijn verkleind na de invoering van de decentralisatie; veel gemeenten komen daardoor financieel in de problemen en erger is als blijkt dat kinderen hierdoor (meer) in de problemen komen. 

Er zijn meerdere factoren die een rol spelen en meerdere oplossingsrichtingen. Er zijn factoren die we lokaal kunnen beïnvloeden maar ook factoren die op nationaal niveau opgelost moeten worden. 

Als raad hebben we er momenteel te weinig zicht op of er voldoende goede zorg geleverd kan worden, of er soms teveel zorg geleverd wordt en welke bewegingen in gang gezet zijn die verbetering op moeten leveren. Voor ons als gehele raad zijn dit vragen die zwaar wegen. 

Met het indienen van de motie ‘aanpak problemen in de jeugdzorg’ dragen we het college op om een goede probleemanalyse met de raad te delen; een analyse waarin de verschillende factoren die van invloed zijn aan bod komen. 

We roepen het College op om aan de hand van deze probleemanalyse met voorstellen te komen om de in kaart gebrachte knelpunten op te lossen. 

Op deze wijze beschikken we als raad over de noodzakelijke informatie waarop we voorgestelde maatregelen in hun samenhang kunnen beoordelen en voorkomen we dat we los van elkaar staande oplossingen bedenken waarvan nog niet helder is wat daarvan effect en (financiële) consequenties zijn. De motie wordt mede ingediend door SP, Groep Verdam. 

Een samenwerkende raad

Van ons als raad wordt veel verwacht en wanneer we kunnen werken vanuit een gedeelde basis, kunnen we voor onze stad meer betekenen. We zijn daarom begonnen met de Strategische verkenningen. Gezamenlijk hebben we het thema veiligheid bij de kop gevat. En wat wij bijzonder hebben gewaardeerd is het gezamenlijk verkennen en het op basis van gezamenlijke informatie het probleem benoemen om vervolgens mogelijke oplossingsrichtingen in kaart te brengen. 

Afgelopen vrijdag waren we op raadsexcursie naar Zeist. Zeist heeft raadsbreed, na de lokale verkiezingen, een groot traject opgezet om met inwoners te komen tot een bewonersagenda: de maaltijd van Zeist. Beide ingrediënten brengen ons tot het volgende: 

Graag gaan wij met alle fracties in gesprek om te bezien hoe wij kunnen voortbouwen op de ervaringen van de strategische verkenningen en of we kunnen komen tot een raadsbrede aanpak waarin maximaal ruimte is voor de inbreng van inwoners en andere stakeholders. Dit basisprogramma zou voor alle partijen een uitgangspunt zijn om de verkiezingen mee in te gaan, waarin iedere partij uiteraard eigen kleuring, eigen keuzes in oplossingsrichtingen aangeeft. Als we dit als raad durven dan hebben we naar onze inwoners een eerlijk verhaal over wat er de komende jaren te doen staat en een eerlijke basis om in gesprek te gaan. Dit komt het vertrouwen in de lokale politiek ten goede en leggen we met elkaar een basis Tegelijkertijd hebben we met elkaar een basis gelegd voor een volgende raadsperiode. Graag komen we hier met u op terug in de bijeenkomsten van de Strategische Verkenningen en het fractievoorzittersoverleg. En daarmee kijken wij gezamenlijk niet weg, maar met vertrouwen vooruit. 

In de meicirculaire is onze gemeente geconfronteerd met een fikse tegenvaller. De wisselende bijdragen van het Rijk maken het heel moeilijk om een lange termijn en evenwichtig financieel beleid te voeren. In de motie ‘Gemeenteraad gediend met evenwichtige en consequente bijdrage van het Rijk’ roepen we het College op om via de VNG bij de Rijksoverheid met klem aan te dringen op een meer gelijkmatige bijdrage van het Rijk en daarvoor danwel ‘het trap op trap af ‘-systeem los te laten danwel te beperken tot 1x per jaar. 

We besluiten met het bedanken van collega’s, het College en de organisatie voor de samenwerking. We weten dat er veel werk wordt verzet door veel mensen die ieder hun bijdrage leveren aan een goede stad. 

De gemeenteraad van Nieuwegein is door de gemeenteraad van Utrecht uitgenodigd om een reactie te geven op de plannen om de polder Rijnenburg en Reijerscop te gaan benutten als energielandschap. GroenLinks kon zich goed vinden in de voorgelegde reactiebrief van onze gemeenteraad aan de gemeenteraad van Utrecht. De brief is een evenwichtige weergave van de verschillende standpunten van de verschillende fracties (en inwoners) van Nieuwegein. We betreuren het dat de brief dusdanig is geamendeerd dat het lijkt of alle inwoners van Nieuwegein tegen de voorstellen van de gemeente Utrecht zijn om een energielandschap in te richten met een hoog rendement aan duurzame energie. Daarmee wordt geen recht gedaan aan de mening van een groot deel van onze inwoners.

Het, met een krappe meerderheid, aangenomen amendement verwerpt iedere vorm van windenergie. GroenLinks vraagt zich af hoe sommige partijen zich kunnen uitspreken voor duurzame energiebronnen en tegelijkertijd de mogelijkheden die geboden worden om duurzaam energie op te wekken afwijzen.

In de raadsvergadering van afgelopen woensdag heeft GroenLinks samen met de PvdA opgeroepen om de ogen niet te sluiten voor de energieaanpassingen die nodig zijn. “Het klimaat verandert, dat is een keihard gegeven. We moeten ons gedrag en onze aanpak daarop aanpassen, willen wij de aarde leefbaar houden voor de generaties na ons”, aldus Groenlinks raadslid Alma Feenstra. Bij de behandeling van de Nieuwegeinse reactie op het Utrechtse conceptvoorstel voor het inrichten van een energielandschap in Rijnenburg en Reijerscop, riep GroenLinks opnieuw op om in te stemmen met de invulling van dit pauzelandschap door er een energielandschap van te maken, maar wel onder strikte voorwaarden. “Het belangrijkste is dat er rekening gehouden wordt met de omwonenden en de bezwaarmakers. Wij roepen de gemeente Utrecht op om met hen in contact te blijven”. GroenLinks pleit dan ook voor een onderzoek naar het laagfrequent geluid bij windmolens, en pleit voor het demontabel bouwen van zonnepanelen en winturbines en roept de gemeente Utrecht op om te kijken naar de hoogte en de plaats van de windmolens. GroenLinks is tegen het plaatsen van zonnepanelen op de Nedereindse plas vanwege de negatieve effecten op de flora en fauna. De meerderheid van de gemeenteraad nam dat advies over.

Het klimaat verandert en GroenLinks erkent dat er ingrijpende maatregelen nodig zijn in onze manier van leven om de gevolgen van klimaatverandering te verminderen. “Elke verandering is moeilijk. In 2050 moet Nederland aardgasvrij zijn, maar onze energiebehoefte blijft en stijgt zelfs. We willen graag met alternatieven vormen van energieopwekking aan de gang. Net als ooit de komst van een rails door het landschap, wegen en bruggen en GSM-palen, zal ook nu ons landschap veranderen. Dat willen we met elkaar doen. In goed overleg en zeker doordrongen van de noodzaak. Dat kan, ook al zal het voortdurende gesprek vragen, maar we zijn het aan de generaties na ons verplicht om hier goed uit te komen”, aldus Feenstra.

Omdat de urgentie voor inzet op alternatieve vormen van energieopwekking, en daarmee gebruik van fossiele energiebronnen terug te dringen, niet in het raadsvoorstel was opgenomen heeft GroenLinks samen met de PvdA, D66 en de SP, gesteund door CDA, een motie ingediend die deze noodzaak wel erkent. Deze motie kreeg helaas geen steun van de overige partijen en is verworpen.

Raadslid Frank van den Heuvel opent het spoeddebat over de groenstrook

Gisteravond tijdens de raadsvergadering diende de SP in Nieuwegein een motie in om het vernietigen van een groenstrook op de Amperebaan terug te draaien. Na een lang debat haalde de motie het niet waarmee ten onrechte de groenstrook geannexeerd blijft. Het college verdedigde haar keuze door te stellen dat zij dit buiten de raad om gewoon kan doen. Wat de SP betreft is de raad eerst meermalen genegeerd en nu in slaap gesust in dit dossier.

SP raadslid Frank van den Heuvel licht toe: ‘B&W hebben de gemeenteraad steeds op achterstand gezet. De SP heeft de gemeenteraad aangesproken op haar verantwoordelijkheid voor een zorgvuldig en transparant bestuur. Het college ondersteund door VVD, PvdA, CDA, GL en Lokale Vernieuwing had daar echter geen trek in. Het college wilde uiteindelijk een toezegging doen dat de huidige ongewenste situatie maximaal tot begin volgend jaar zou voortbestaan. Omdat dat veel te lang duurt, bracht de SP de motie toch in stemming. De volledige oppositie minus D66 stemde voor de motie. De collegepartijen echter hadden de geledingen gesloten en negeren de protesten van de bewoners van Plettenburg.

De SP is tevens bezorgd dat van dit dossier een precedentwerking uitgaat. Bedrijven weten nu dat ze gewoon hun gang kunnen gaan en groenstroken in gebruik kunnen nemen. Ondanks dat de raad in bestemmingsplannen ecologisch groen aanwijst.

GroenLinks staat pal voor de toekomstvisie van een stad met groene wijken en een bruisende binnenstad. Raadslid Feenstra zegt daarover: “Er is woningnood in Nieuwegein en daarom moeten we goed zoeken naar een juiste balans tussen voldoende woningen, goede voorzieningen zoals het OV en fietspaden en het behouden en creëren van groen.”

Het voorstel om binnen de bestaande aangewezen locaties meer middenkader huur én sociale woningen te bouwen kan dan ook op steun rekenen van GroenLinks. Maar wel met aandacht voor de leefomgeving. GroenLinks heeft dan ook een nadrukkelijk pleidooi gehouden, samen met de PvdA, om concrete eisen te stellen aan ontwikkelaars bij het maken van hun plannen om de ambities van Nieuwegein op het gebied van duurzaamheid en klimaatadaptatie waar te maken. Zo noemt GroenLinks het voorkomen van overbodige verharding en pleit zij er juist voor om groene ontwerpen te maken. Bijvoorbeeld een waterdoorlatende omgeving te creëren en te gaan werken met hittebestendige ontwerpen bij de te bouwen woningen. Wethouder Adriani gaf aan deze motie te zien als steun voor het college om in de gesprekken met de ontwikkelaars net wat verdergaande zaken te bepleiten om de duurzaamheidsambities van Nieuwegein te realiseren.