Poliflw

Ik mag mij graag ietwat schertsend als columnist voor de SP Alkmaar “Salonsocialist” noemen, maar de grootste salonsocialist die Nederland ooit gekend heeft was ongetwijfeld de man die naast Willem Frederik Hermans en Gerard Reve tot één van de drie grootste Nederlandse schrijvers van de vorige eeuw wordt gerekend: Harry Mulisch. Harry Mulisch, de schrijver met het zelf aangemeten imago van de pedante intellectuele dandy, die in zijn olijfgroene Triumph cabriolet van en naar zijn woning op de grachtengordel in Amsterdam raasde. Openlijk beleed hij in de jaren zestig zijn liefde voor het communistische bewind van Fidel Castro op Cuba. 

Mulisch bezocht Cuba eind jaren zestig tweemaal en schreef daar twee uiterst lovende boeken over: ‘Het woord bij de daad’ (1968) en ‘Over de affaire Padilla’ (1971).

We schrijven 1968: het werd duidelijk dat de tot dan toe oppermachtige Verenigde Staten in hun rol als beschermers van vrijheid en democratie de Vietnamoorlog zouden gaan verliezen; een oorlog die steeds meer het karakter had gekregen van een nietsontziende genocide op de Vietnamese bevolking en vooral onder jongeren en studenten in het Westen enorm impopulair was. Het is daarom niet zo vreemd dat juist die jongeren als tegenreactie op het Amerikaanse optreden in Vietnam hun ideologische heil gingen zoeken bij het linkse gedachtegoed van Cuba en in sommige gevallen zelfs bij dat van het communistische China of de Sovjet-Unie.

Mulisch in: ‘Het woord bij de daad’: ‘Cuba heeft mijn leven gebeterd, van Fidel Castro heb ik geleerd wat tegen het slechte in de mens gedaan kan worden.’

Mulisch’ Cuba-boek, inclusief ‘Over de affaire Padilla’ (1971), dat als een nawoord bij ‘Het woord bij de daad’ gezien kan worden, heb ik met verbazing gelezen. Het is een essay waaruit een betrokkenheid spreekt die tegenwoordig zeldzaam is. Wie durft er nu nog over “solidariteit” te schrijven zonder de hoon van neo-liberalen over zich af te roepen? We leven in een tijd waarin “solidariteit” nog slechts lijkt te betekenen dat iedereen zich aan de anderhalve meter afstand maatregel moet houden. Welke Nederlandse schrijver zou in onze tijd een bewonderend boek durven schrijven over links elan en daadkracht in Venezuela (Hugo Chávez), Ecuador (Rafael Correa), Bolivia (Evo Morales) of Paraguay (Fernando Lugo)? Links leeft in Latijns-Amerika, ook dankzij Fidel Castro. 

In ‘Het woord bij de daad’ schaart Mulisch zich zonder enige reserve achter Fidel Castro, die hij niet zag als een dictator maar als de spreekbuis van een onstuimige volksbeweging. De boeren kregen grond, de kinderen gratis onderwijs en de zieken gratis zorg. Tegelijkertijd vocht Cuba voor zijn bestaansrecht tegen de invasie- en infiltratiepogingen van de CIA en tegen de uithongeringspolitiek van de VS. Cuba was in oorlog met het land dat nog steeds meent overal in de wereld als politieagent te mogen en moeten optreden.

Tot op de dag van vandaag wordt het Mulisch nagedragen dat hij zich onvoorwaardelijk achter het Cuba van Castro schaarde en daarmee in feite een dictatuur steunde, die absoluut geen rechtsstaat genoemd kon worden. 

Wat mij betreft is die kritiek volkomen terecht, vooral gezien het feit dat Mulisch als schrijver in het Cuba van Castro hetzelfde lot had kunnen treffen als bijvoorbeeld de Cubaanse dichter Heberto Padilla. Padilla werd pas na een gevangenschap van ruim een maand vrijgelaten nadat hij onder dwang publiekelijk schuld had moeten bekennen voor zijn surrealistische poëzie, die door de Cubaanse overheid als contrarevolutionair werd beschouwd. Daarbij moest hij niet alleen collega schrijvers, maar zelfs zijn eigen vrouw, die ook poëzie schreef, aan de schandpaal nagelen.

Een revolutie die zijn eigen kinderen verslindt mag nooit geprezen worden. 

De Franse Revolutie begon op 14 juli 1789 toen revolutionairen in Parijs een gevangenis genaamd de Bastille bestormden. De Franse Revolutie was een periode in de Franse geschiedenis waarin het volk de monarchie omver wierp en de controle over de regering overnam. De revolutie kwam tot een einde in 1799 toen generaal Napoleon Bonaparte de revolutionaire regering afzette en het  “Consulaat” oprichtte met zichzelf als leider.

Vóór de Franse Revolutie was het Franse volk verdeeld in drie sociale groepen die 'standen' werden genoemd. De eerste stand bestond uit de geestelijkheid, de tweede stand was de adel en de derde stand omvatte de gewone mensen, de burgerij. De burgerij betaalde het grootste deel van de belastingen, terwijl de adel een luxe leven leidde en alle hoge banen kreeg.

De Franse regering was tijdens de revolutie voortdurend in rep en roer. Aan het begin van de revolutie richtten vertegenwoordigers van de derde stand de “Nationale Vergadering” op, waar ze eisten dat koning Lodewijk XVI hun bepaalde rechten zou geven. Deze groep nam al snel de controle over het land over. Ze veranderden in de loop van de tijd van naam; eerst de “Wetgevende Vergadering” en later de “Nationale Conventie”.

De donkerste periode van de Franse Revolutie heet het “Schrikbewind” (ook wel de “Terreur” genoemd), die duurde van 1793 tot 1794. Gedurende deze tijd leidde een man genaamd Robespierre de “Nationale Conventie” en het “Comité van Openbare Veiligheid”. Hij wilde elke oppositie tegen de revolutie uitbannen, dus riep hij op tot "terreur". Er werden wetten aangenomen waarin stond dat iedereen die van verraad werd verdacht kon worden gearresteerd en daarna door middel van de “guillotine” (de valbijl) kon worden geëxecuteerd. Vele duizenden mensen werden terechtgesteld, waaronder ook de laatste koning Lodewijk XVI en zijn vrouw koningin Marie Antoinette.

De Franse revolutie heeft de sociale en politieke structuur van Frankrijk volledig veranderd. Het maakte een einde aan de Franse monarchie, het feodalisme en nam de politieke macht over van de katholieke kerk. Het bracht Europa nieuwe ideeën, waaronder vrijheid voor de gewone burger, afschaffing van de slavernij en rechten van vrouwen. Hoewel de revolutie eindigde met de opkomst van Napoleon, stierven de ideeën en hervormingen niet. Deze nieuwe ideeën bleven Europa beïnvloeden en hielpen veel van de moderne Europese regeringen vorm te geven.

Die Linke ('De Linksen') is een socialistische partij uit Duitsland. De partij staat uiterst links in het Duitse politieke spectrum en is in Nederland het beste te vergelijken met de SP, al kunt u later in deze column lezen dat Die Linke en de SP heel verschillend denken over het nut van steeds verdere Europese integratie. Op dit moment zit Die Linke in de landelijke politiek in de oppositie.

Na de val van de Berlijnse Muur verloor de Oost-Duitse communistische partij, de Sozialistische Einheitspartei Deutschlands 95 procent van haar leden. Zij vormde zich om tot de Partei des Demokratischen Sozialismus (PDS), en veranderde haar naam in 2005 in Die Linkspartei. De partij behaalde 16,3 procent van de stemmen bij de eerste vrije verkiezingen in de DDR in 1989.

Ook na de hereniging met West-Duitsland behaalde de partij altijd zetels in de Bondsdag, daarbij geholpen door het feit dat de kiesdrempel in de Bondsdag van 5 % sinds de Duitse hereniging niet meer nationaal, maar ook regionaal bepaald is. Het grootste aantal zetels haalde zij in 1998 toen zij 36 zetels en 5,1 procent van de stemmen behaalde. Een dieptepunt werd bereikt in 2002 toen de PDS maar 2 zetels behaalde bij de verkiezingen voor de Bondsdag. De partij ging daarom een gematigdere koers varen. Daarna begon de partij weer te groeien en bouwde vooral een basis op in het voormalige Oost-Duitsland. In West-Duitsland bleef de partij het slecht doen in de verkiezingen en had een laag ledenaantal. Voor de verkiezingen van 2002 ging zij daarom een lijstverbinding aan met Arbeit & Soziale Gerechtigkeit – Die Wahlalternative. Dit was een nieuwgevormde partij die vooral bestond uit ontevreden leden van de SPD, vakbondsleden en verschillende links-radicalen.

De beide partijen fuseerden op 27 maart 2007 en gingen verder onder de naam Die Linke. De nieuwe partij won ook snel aan populariteit in West-Duitsland door zetels te winnen in de gemeenteraden van Bremen, Hessen en Hamburg. In 2009 haalde zij 8 zetels en 7,5 procent van de stemmen voor de verkiezingen in het Europees Parlement. Ook bij de verschillende deelstaatverkiezingen was de partij succesvol. De electorale instorting van de SPD bij de verkiezingen van 2009 bood kansen aan Die Linke. Bij de verkiezingen van het parlement behaalde zij 11,9 procent van de stemmen en groeide van 54 tot 76 zetels.In 2013 viel het zetelaantal terug naar 64; in 2017 steeg het opnieuw naar 69. In Brandenburg, Thüringen en Berlijn neemt Die Linke deel aan deelstaatregeringen.

De partij staat voor een sociale staat waarin minder ruimte is voor de vrije markt. Zo is de partij voor het invoeren van een basisinkomen, tegen het privatiseren van overheidsinstanties en voor een actieve arbeidsmarktpolitiek. Nadruk ligt ook op hernieuwbare energie en duurzaamheid.

Europa

In tegenstelling tot de SP is Die Linke wel positief over Europese integratie. In het Europees Parlement heeft de partij zeven zetels.

Wat is ook alweer de houding van de SP ten opzichte van Europa?

Volgens de SP heeft Brussel veel te veel macht. Met de invoering van het Europees economisch bestuur heeft de Europese Commissie het recht gekregen zich met allerlei zaken te bemoeien waar zij voor de crisis nog vanaf moest blijven: pensioenen, huisvesting, sociale zekerheid en onderwijs.

De SP heeft zich vanaf het begin gekeerd tegen de invoering van de euro, omdat een muntunie volgens de SP onvermijdelijk leidt tot verdere overdracht van soevereiniteit. Landen verloren de mogelijkheid om eigen monetair beleid te voeren. Zuid-Europese landen werden door de euro te duur en zagen hun export dalen. Lagere inkomsten leidden in heel Europa tot hogere begrotingstekorten.

Bedrijven die zich in een ander land vestigen en hun sociale rechten daarop aanpassen zorgen voor een verstoring van de markt. Hierdoor kunnen werknemers ineens voor een lager loon of minder pensioenopbouw aan het werk gaan. Dit zorgt voor oneerlijke concurrentie.

Om met de woorden van oud-europarlementariër van de SP Anne-Marie Mineur te eindigen: “Wij zijn niet in de eerste plaats Europeanen. Wij zijn Nederlanders, Zweden, Tjechen, Grieken, of zelfs Biltenaren, Gotenburgers, Pragenaars of Spartanen. Daar is helemaal niks mis mee.”

Het conceptvoorstel voor de speciale coronawet, zoals die door het kabinet naar buiten is gebracht en op 1 juli van kracht moet worden, ligt zwaar onder vuur.

Het mag ironisch genoemd worden dat juist de linkse partijen in het parlement met de hardste kritiek op het conceptvoorstel komen. Een conceptvoorstel dat de macht van de overheid om in te grijpen op alle vlakken van de maatschappij sterk vergroot.

Het is bizar dat alle partijen die het felst het neo-liberlaisme aanhangen, waarbij we juist met een terugtredende overheid en deregulering te maken hebben, het meest voelen voor een coronawet waarbij we, volgens Willem Voermans, hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit Leiden, “terug lijken te gaan naar de regeerperiode van koopman-koning Willem I (1815-1840)” (in de Volkskrant van 10 juni jl.).

Wie was Koning Willem I ook alweer? Hij was een autoritair regerende vorst, die per decreet regeerde, zelf zijn kabinetten samenstelde en het parlement herhaaldelijk naar huis stuurde als het parlement het niet eens was met zijn besluiten.

Willem I investeerde veel in de infrastructuur van Nederland en was indirect verantwoordelijk voor het zogeheten Cultuurstelsel in Nederlands-Indië, waarbij met name de Javaanse boeren minimaal twintig procent van hun landbouwopbrengsten aan de Nederlandse staat moesten overdragen in ruil voor het gebruik van “Nederlandse grond”. Hoe gelukkig de Javaanse bevolking werd van het Cultuurstelsel, waarbij de lokale bevolking gigantisch werd uitgebuit, valt onder andere te lezen in een van de grootste klassiekers van de Nederlandse literatuur, de ‘Max Havelaar’ van Multatuli.

Willem I zorgde er overigens voor dat hij aandelen had in al de hierboven genoemde projecten en zag zijn persoonlijk vermogen tijdens zijn regeerperiode van 10 miljoen tot 200 miljoen gulden groeien. Maar hoe ons Koninklijk Huis zichzelf al eeuwen verrijkt is een ander verhaal.

In het conceptvoorstel, zoals dat er nu ligt, mogen ministers per ministeriële regeling evenementen weigeren, samenscholingen op plekken verbieden, het openbaar vervoer platleggen en naar believen scholen sluiten. Het parlement wordt min of meer buitenspel gezet: pas nadat een regeling in werking is getreden gaat deze naar Tweede en Eerste Kamer. In een gezond functionerende democratie bepaalt het parlement en niet het kabinet.

Het conceptvoorstel voor de speciale coronawet grijpt diep in op grondrechten als het recht op vereniging, vergadering en demonstratie en dat is onaanvaardbaar.

Zoals u misschien nog wel weet uit de tijd dat u in de schoolbanken zat mogen zowel kabinet als Tweede Kamer met wetsvoorstellen komen. In de praktijk worden de meeste wetten ontworpen door gespecialiseerde ambtenaren in Den Haag, die vaak tientallen jaren, de meeste dagen van de week, een van de enorme kantoorkolossen bevolken, die al van tientallen kilometers afstand te zien zijn, als u bijvoorbeeld met de auto besluit naar de Hofstad af te reizen. Specialisten die broddelwerk leveren zijn weinig vertrouwenwekkend.

Het conceptvoorstel voor de coronawet ligt niet alleen onder vuur van linkse partijen als de SP, PvdA en GroenLinks en de academische wereld; ook De Raad van State, die tot taak heeft kabinet en parlement te adviseren over nieuwe wetgeving, vindt dat “een solide juridische basis ontbreekt voor het inperken van grondrechten”. Dezelfde zorgen werden afgelopen week geuit door de Nederlandse Orde van Advocaten en de Nationale Ombudsman.

Een conceptvoorstel voor een coronawet dat op zo weinig maatschappelijke steun kan rekenen kan alleen maar broddelwerk van de bovenste plank genoemd worden. Het is zeer twijfelachtig of onze gespecialiseerde ambtenaren in Den Haag binnen korte tijd met een acceptabel conceptvoorstel voor de coronawet komen.

Om allerlei redenen kunnen mensen die niet meer kunnen werken een beroep doen op de een of andere uitkering. Dat kan een bijstandsuitkering zijn, maar ook komt het voor dat mensen voor korte of langere tijd werkloos of arbeidsongeschikt worden en maandelijks een hoger bedrag dan dat van een bijstandsuitkering uitgekeerd krijgen, omdat ze bijvoorbeeld lange tijd een baan met een relatief hoog inkomen hebben gehad. Voorwaarden voor het krijgen van zo’n uitkering en de duur daarvan zijn van allerlei omstandigheden afhankelijk.

Daarnaast bestaat er in Nederland een veel grotere groep mensen die wel werkt, maar te weinig verdient om hun huur of zorgverzekering (volledig) te kunnen betalen. Voor leden van die groep bestaan er huur- en zorgtoeslag.

Dit betekent dat dat de Nederlandse overheid al sinds jaar en dag een sociaal vangnet heeft gecreëerd om burgers te behoeden voor een al te grote inkomensval, armoede, of erger: huisuitzetting en dakloosheid. De sterkte van dat sociale vangnet is door de jaren heen danig aangetast door de respectievelijke neo-liberale kabinetten die Nederland al sinds tientallen jaren regeren: uitkeringen werden lager, de geldende voorwaarden die golden voor het krijgen van een uitkering werden steeds verder aangescherpt, net zoals de duur van het krijgen van een uitkering. De reden achter deze trend was dat het mensen zou aansporen om toch weer de arbeidsmarkt te gaan betreden, maar voor een grote groep mensen die echt nooit meer konden werken betekende het beleid van deze kabinetten dat ze steeds armer werden en sociaal geïsoleerder.

Maar de overheid doet veel meer met uw belastinggeld dan het in stand houden van een al of niet acceptabel sociaal vangnet. Veel overheidsgeld gaat naar onderwijs, zorg en defensie. Ook geeft de overheid jaarlijks ongeveer 3,5 miljard euro uit aan kinderbijslag; het komt er simpel gezegd op neer dat iedereen in Nederland met kinderen onder de 18 jaar elk kwartaal per kind recht heeft op een bepaald bedrag aan kinderbijslag. De hoogte van het bedrag dat wordt uitgekeerd is afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en de hoeveelheid kinderen per ouder of gezin.

Op zich is kinderbijslag een mooie gift van de overheid aan ouders met kinderen, maar toch wringt de schoen bij de manier waarop de kinderbijslag wordt uitgekeerd en verdeeld over de burgers met kinderen. Ten eerste is het zo dat het bedrag dat aan kinderbijslag wordt uitgekeerd in de praktijk niet genoeg is om een kind volledig te kunnen onderhouden. Daarnaast is het zo dat het niet uitmaakt wat het inkomen van de ouders/verzorgers is bij het uitkeren van de kinderbijslag. Alle ouders, rijk of arm, krijgen elk kwartaal volgens dezelfde regels een bedrag aan kinderbijslag uitgekeerd. Anders gezegd; een bijstandsmoeder krijgt niet meer kinderbijslag dan een miljardair. En daar zou iets aan veranderd moeten worden.

Zou het niet veel rechtvaardiger zijn als ouders met weinig geld meer kinderbijslag krijgen dan ouders met veel geld? Voor een miljardair zijn een paar duizend euro aan kinderbijslag per jaar relatief gezien overbodig. De miljardair zal ook zonder het krijgen van kinderbijslag zonder enige moeite zijn of haar kind zonder enige financiële restricties kunnen opvoeden en deel laten nemen aan sportclub of muziekschool. Dit laatst geldt niet voor de armste mensen van onze samenleving. De kans is groot dat bijvoorbeeld een bijstandsmoeder haar kind niet naar een sportclub, muziekschool e.d. kan laten gaan, laat staan een peperdure elektrische fiets voor haar kind kan kopen als het kind chronisch ziek is en bovendien ver van school woont.

De oplossing is eenvoudig: laten we een inkomensafhankelijk stelsel van kinderbijslag invoeren. Mensen met kinderen die het geld niet nodig hebben krijgen minder of niets en mensen met kinderen die het geld wel nodig hebben krijgen meer. Alleen op die manier kan een onbezorgde jeugd van al onze kinderen, waarbij ze bovendien de ruimte krijgen om hun talenten te ontwikkelen, gewaarborgd worden.

De Salonsocialist

Tot verbijstering van veel mensen met een gezond verstand en een gevoel voor rechtvaardigheid werd de oorloghitsende Amerikaanse president George W. Bush bij de presidentsverkiezingen van 2004 herkozen als president. De oorlog die de Verenigde Staten in maart 2003 onder valse voorwendselen tegen het Irak van Saddam Hoessein begon resulteerde in naar schatting een miljoen doden aan Irakese zijde. Aan Amerikaanse zijde vielen uiteindelijk ruim vierduizend doden te betreuren.

De toenmalige Nederlandse regering, onder leiding van Jan Peter Balkenende, steunde de Amerikaanse inval in Irak formeel alleen politiek, maar bleek later wel degelijk militaire steun te hebben verleend, onder andere in de vorm het leveren van F-16's voor het uitvoeren van verkenningsvluchten boven Irak. De SP, maar ook Amerikaanse bondgenoten als Frankrijk en Duitsland waren faliekant tegen de Irak-oorlog.

Bovendien was tijdens de presidentsverkiezingen van 2004 nog niet goed duidelijk voor de Amerikanen dat ze met list en bedrog door de Amerikaanse overheid in een peperdure uitzichtloze oorlog gezogen waren.

En dan hebben we het nog niet eens over het debacle van de oorlog in Afghanistan, begonnen in 2001, die in feite nog steeds niet afgelopen is en sinds het aantreden van Barack Obama vooral "beperkt" is tot een oorlog met vele duizenden drones, die vanuit commandocentra, diep in de woestijn van de Amerikaanse staat Nevada, bestuurd worden door piloten gewapend met een joystick en voor vele tienduizenden doden op de grond in Afghanistan hebben gezorgd.

Als je als mens en kiezer vasthoudt aan het SP-standpunt dat militairen alleen als vredesmacht met goedkeuring van de Verenigde Naties mogen worden ingezet is het duidelijk dat de SP de VS absoluut niet blindelings zal willen volgen in haar vaak zo destructieve beleid, zoals zoveel Nederlandse politieke partijen al decennialang wel doen.

In de politiek  moet je niet alleen op de feiten afgaan en jezelf afvragen of Nederland jaarlijks wel 9,1 miljard euro aan defensie moet uitgeven. De VS geven elk jaar ongeveer 700 miljard euro uit aan defensie. De wereldwijde trend is al jaren een stijging van de uitgaven aan defensie.

Als links zijn betekent dat je slechts een kleine vredesmacht overhoudt voor deelname aan vredesmissies onder de vlag van de VN, en niet meedoet aan peperdure projecten als de ontwikkeling van de vervanger van de F-16, de JSF, houdt de overheid vanzelf meer geld over voor beter onderwijs, betere zorg en meer betaalbare woningen,

De Salonsocialist

Carona heeft een grote impact op de samenleving zoals we in dit filmpje kunnen zien.https://www.youtube.com/watch?v=jajzMAA8gzk&feature=youtu.be

Vergeet daarom ook niet de petitie te tekenen om de medewerkers in de zorg te steunen https://beloondehelden.nl

Nog maar kort geleden werden er juichende verhalen verteld over economisch herstel na de vorige crisis. Maar de gevolgen van de  crisis in de jaren 2008-2010 en later zijn nog lang niet verwerkt. En aan de oorzaken is niets gedaan. Van controle op de banken en meer regels voor de financiële sector is niets terecht gekomen.      De dreigende volgende recessie in 2020 werd al ver vóór de corona-epidemie voorspeld. En dreigt nu over te gaan in een echte economische crisis. Nu wordt die epidemie voorgesteld als oorzaak van de economische crisis. Maar de recessie in de economie was er al vóór corona. Corona als oorzaak van de economische crisis: een omkering van de werkelijkheid.  Al ver vóór de epidemie waren de problemen in de economie nog steeds en  opnieuw voelbaar voor heel veel werkende mensen. In de industrie, in de havens en in de bouw, bij de banken en bij de overheid wordt de werkgelegenheid minder, er dreigen ontslagen en loonsverhoging is zeldzaam.                                                                                                   

Nederland: 2018-2019-2020.

In Nederland leven 600.000 huishoudens in armoede, dat zijn 1.100.000 personen, waaronder 300.000 kinderen. Een toenemend aantal zzp-ers loopt een groter risico op armoede dan anderen. Eén op de acht huishoudens staat rood, 110.000 hebben een achterstand in hun hypotheekbetaling. De zorgpremie kan door 270.000 huishoudens niet op tijd betaald worden. Van de huishoudens in Nederland heeft 1 op 5 problematische schulden. De lonen en salarissen van werkende mensen blijven achter bij de kosten van levensonderhoud. Evenals de inkomens van ouderen. Veel mensen hebben dubbele banen voor een fatsoenlijk inkomen voor hun gezin. Het reëel besteedbaar inkomen van huishoudens is in 2018 gelijk aan dat in 1977. En sterk achter gebleven bij de economische groei. Steeds meer mensen werken gedwongen in flexbanen, met tijdelijke contracten, als uitzendkracht of als zzp-er. Veel werk van mensen wordt vervangen door machines, computers en robots. En in plaats van vooruitgang betekent dat werk- en bestaansonzekerheid. De gevolgen van de politiek van afbraak en bezuiniging na de vorige crisis zijn nog iedere dag voelbaar voor grote delen van de bevolking. De verzorgingsstaat is bijna helemaal afgebroken. De zorg voor jeugd en jongeren is een chaos en onbereikbaar, met groeiende wachtlijsten. “Wajongers” met een ernstige handicap wordt verteld dat zij “hun eigen broek moeten ophouden”. De sociale werkplaatsen zijn nagenoeg gesloopt. Werkelozen worden gedwongen zwaar, gevaarlijk en ongezond werk uit te voeren. Voor jongeren op zoek naar een woning zijn geen woningen beschikbaar. De vroegere woningnood als in de jaren vijftig is weer terug. Het aantal vooral jongere daklozen groeit.

De AOW voor de oudere bevolking is al jaren lang niet verhoogd. Ook de pensioenen stagneren, er dreigen zelfs pensioenkortingen. En de pensioenleeftijd gaat omhoog. De verzorgingshuizen voor hulp behoevende ouderen zijn opgeheven. De toegang tot verpleeghuizen wordt bemoeilijkt, zieke ouderen moeten maar door hun kinderen, kleinkinderen en andere familie verzorgd worden. In de uitbraak van de corona-epidemie wordt duidelijk dat de bezuinigingen van de afgelopen jaren hebben geleid tot tekorten aan materialen die voor de zorg voor coronapatiënten nodig. Niet alleen tekort aan bedden, IC-kamers en beademingsapparaten, maar ook een tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen voor zorgverleners. In de verpleeghuizen hebben mensen wekenlang zonder die middelen gewerkt. Een ruime voorraad van die middelen aanleggen was in de zieken-  en verpleeghuizen verboden. Door die tekorten zijn behandelingen en operaties voor ernstig zieken uitgesteld, zelfs voor baby’s en jonge kinderen. De lonen en salarissen voor werkers in de thuiszorg en in de ziekenhuizen blijven steeds meer achter bij de stijgende kosten van levensonderhoud. Goede zorg is er vooral voor mensen met veel geld, in dure privé klinieken en verzorgingshuizen. De kwaliteit van het basisonderwijs wordt minder, meesters en juffen krijgen onvoldoende betaald, de werkdruk neemt toe, evenals de ongelijkheid van kansen voor de kinderen. Goed onderwijs wordt steeds meer een kwestie van geld. Ook voor de werkers in de publieke sector (politie, brandweer, ambulance) neemt de werkdruk toe en zijn de lonen bevroren.                                                    

Dat is de situatie voor heel veel mensen, nu ook tijdens de corona-epidemie. Maar de crisis was al aanwezig en voelbaar, lang vóór er sprake was van corona.

Met de grote bedrijven, met hun directies, besturen en aandeelhouders ging en gaat het intussen nog steeds uitstekend. De verzekeringsbedrijven die in feite de baas zijn over de gezondheidszorg maken flinke winst. Ook de grote banken maken enorme winsten. De winst van beursfondsen is in vijf jaar verdubbeld van 33 naar 66 miljard. Van alle bedrijven in Nederland samen groeide de winst een kwart, tot 290 miljard. De bedrijfswinsten groeien al jaren vele malen sneller dan het aantal banen of de loonsom. Het deel van het nationaal inkomen dat naar de beleggers gaat stijgt van jaar tot jaar. Het deel van het nationaal inkomen dat naar de werknemers gaat daalt van jaar tot jaar. Het aandeel van de factor arbeid in het nationaal inkomen is gedaald van 92 procent in 1977 naar 73 procent in 2018. In de jaren 1965 tot 1975 was vennootschapsbelasting voor bedrijven 45 tot 48 procent van de winst. In de jaren tot 2020 is dat verlaagd naar nog maar 20 tot 25 procent. Eén procent van de vermogenden in Nederland bezit 25 procent van alle vermogens. En de rijkste 10 procent heeft 60% van het vermogen.

Dank zij het corona-virus zijn Rutte en de VVD plotseling bij veel mensen populair. Maar hoewel zij uitvoerders zijn van de gevoerde politiek, zijn niet alleen Rutte en de VVD aansprakelijk. Het waren ook andere, zogenaamd “progressieve” partijen die afbraak en bezuiniging ondersteunden en uitvoerden. Allereerst moet de PvdA genoemd worden. Het begon al bij Kok, jaren geleden, gestimuleerd en gesteund door zijn Europese collega’s Schroeder (Duitsland) en Blair (Engeland). En door hun Amerikaanse voorbeelden, de presidenten Reagan en Clinton.                                     En dan de PvdA-ers van recenter datum: Wouter Bos, Jeroen Dijsselbloem, Diederik Samsom, Lodewijk Ascher. Maar ook Halsema en Klaver van Groen Links. Samen met CDA en D66. Bij al die partijen krijgen gewone werkende mensen de schuld van heel veel problemen in de schoenen geschoven. En die zelfde mensen moeten opdraaien voor de kosten en de gevolgen.

Financiële steun voor de grote bedrijven. Een oplossing voor de crisis?                  

Als reactie op de vorige crisis kregen de banken massale steun. En in de huidige crisis wordt massale steun aan vooral bedrijven aangekondigd. Die steun voor de banken heeft die vorige crisis niet echt opgelost. Miljarden steun voor de grote bedrijven zal ook nu niet helpen.  Directies, managers, besturen, commissarissen en aandeelhouders zullen daarvan profiteren. Werknemers hebben het nakijken en worden bedreigd met massale werkeloosheid.  De armoede zal toe nemen. Maar tegelijk ook het aantal miljardairs. En ook  de ongelijkheid in rijkdom en vermogen zal groeien. De overheid trekt miljarden uit om de crisis te bestrijden. Maar die miljarden moeten niet naar de grote bedrijven gaan. Bedrijven die kort geleden nog grote bedragen als dividend aan hun aandeelhouders hebben betaald komen niet in aanmerking voor steun. Ondernemingen die met slimme trucs belastingen ontwijken en ontduiken worden van financiële steun uitgesloten. Dat geldt ook voor grote uitzendbureaus die miljarden hebben verdiend aan hun uitzendkrachten. De KLM en Schiphol worden al jarenlang gesteund met belastingvrijstelling en subsidies. De lobby voor de luchtvaart doet het voorkomen dat die bedrijven zeer belangrijk zijn voor het nationaal inkomen en de werkgelegenheid. Die “iconen van ons land” (Mark Rutte!) zijn van veel minder betekenis dan hun leugenachtige lobby ons wil wijs maken. Ook grote verzekeringsmaatschappijen komen niet voor steun in aanmerking, het zelfde geldt voor de grote supermarkten en reisorganisaties. Een reisorganisatie als Booking.Com moet eerst de vooruit betaalde reisgelden maar terug betalen! En natuurlijk komen de banken helemaal niet in aanmerking voor steun. Bovendien moet voor al die bedrijven de dividendbelasting verhoogd worden.  Bedrijven waar “het geld tegen de plinten klotst” (Rutte) hoeven niet gesteund te worden, integendeel.

Geen steun voor kapitaal, maar steun voor arbeid.                                                

Steun moet er zijn voor werknemers die door de crisis hun baan verliezen. De uitkeringen voor werkelozen moeten naar 100% van het laatst verdiende loon. De bijstand en de AOW moeten omhoog. Kleine ondernemers in het midden- en kleinbedrijf moeten ruim gesteund worden, evenals de kleine ondernemers zonder personeel: zzp-ers. Mensen van 65 jaar die nog niet met pensioen zijn moeten direct in aanmerking komen voor hun AOW en pensioen. De pensioenfondsen zullen daarbij door de overheid gesteund moeten worden. De slachtoffers van het toeslagenschandaal bij de belastingdienst worden per direct schadeloos gesteld. De lonen in de zorg (ziekenhuizen, thuiszorg, verpleeghuizen), in het basisonderwijs en in de publieke sector (politie, brandweer en ambulance) moeten direct met 10% verhoogd worden. Steun is er ook nodig voor huisartsen, tandartsen, pedicures, mondhygiënisten, fysiotherapeuten, verloskundigen enz. Die komen nu door de crisis in moeilijkheden, maar ze blijven ook in de toekomst hard nodig. Artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners voor corona-patiënten lopen een groot risico ziek te worden en zelfs te overlijden. Zij werken nu zelf aan een stichting en een fonds om te helpen als zij of hun gezinnen financieel in de problemen komen bij ziekte of overlijden. Eigenlijk is het schandalig dat deze mensen dat zelf moeten organiseren, alsof ze het nog niet druk genoeg hebben. De overheid moet er voor zorgen dat dat fonds er direct komt en gevuld wordt met de nodige miljoenen die de regering beschikbaar heeft voor de bestrijding van de economische crisis. De huurdersheffing (extra belasting voor woningcorporaties) moet gestopt worden.  Die corporaties moeten financieel gesteund worden bij het realiseren van grote aantallen eenvoudige en goedkope prefab starterswoningen. Geproduceerd in een fabriek, gemonteerd op de bouwplaats. De mogelijkheden zijn er al, bedrijven in die sector moeten ondersteund worden. En de regels en voorschriften vereenvoudigd. Ook biologische en duurzame land- en tuinbouw moet een kans krijgen door boeren die hiermee een begin maken financieel te steunen. En eindelijk moet er ook geld beschikbaar komen om de jeugdzorg fatsoenlijk te organiseren. Huisuitzettingen als gevolg van huur- of hypotheekschulden zijn tot het einde van de crisis niet toegestaan. En het werk van deurwaarders wordt stil gelegd zo lang dat werk niet fatsoenlijk en eerlijk wordt georganiseerd. Er zijn nog veel meer zaken die het verdienen ondersteund te worden met de miljarden die minister Hoekstra tot zijn beschikking heeft. Beter dan die miljarden te storten in de bodemloze putten van de banken en de grote bedrijven.                                                                                                                   

Alle hier voorgestelde maatregelen moeten genomen worden, niet alleen omdat ze rechtvaardig en eerlijk zijn, maar ook economisch gezien het meest nuttig zijn.

De kern van de huidige economische problemen is dat er te veel aanbod is (er is te veel geproduceerd) en te weinig vraag (de koopkracht is voor veel mensen onvoldoende). Er is een praktische, eenvoudige en nuttige reactie mogelijk op de crisis, direct te realiseren, met het doel de koopkracht te verbeteren en kleine ondernemers te steunen.

Stimuleer de vraag, steun de middenstand.                                                              

Twaalf jaar geleden was er een financiële crisis, daarna een economische. Nu een gezondheidscrisis en een economische. Reactie op de vorige crisis: steun voor de banken. En nu, in 2020, wordt er geroepen om steun voor het grote bedrijfsleven. Steun voor de grote banken heeft die crisis van 12 jaar geleden niet echt opgelost. De grote bedrijven steunen zal ook nu niet helpen om de crisis te beëindigen.

Bij recessie, depressie en crisis is er altijd sprake van overproductie en onderconsumptie. Een scheve relatie tussen aanbod en vraag. Aan de aanbodzijde worden kleine ondernemers zwaar getroffen. Aan de vraagzijde zien werkende mensen hun inkomen dalen.                                                                                            Begin van een oplossing: een modern distributiesysteem.                                          Alle Nederlanders krijgen van de overheid vijf bonnen van € 10.-, te besteden bij bakker, slager, groenteboer, kaaswinkel en visboer. Geen contant geld, maar bonnen. Niet te besteden in supermarkten, grootwinkelbedrijven of in de winkels van de grote winkelketens. Ondernemers (kleine middenstanders) verkopen hun producten, niet voor geld, maar voor bonnen. En ruilen die bij de overheid in voor geld. Kosten: 850 miljoen euro. Bedrag van niets, vergeleken met  de bedragen die minister Hoekstra beschikbaar heeft. De actie kan na enkele maanden herhaald worden. Dan mogelijk ook voor kleding- en schoenwinkels. Lastig te organiseren, misschien, maar voor slimme i.c.t.-ers goed te bedenken. Stimuleer de vraagzijde van de economie. Breng de economie weer op gang, de reële economie van het dagelijks leven, voor klanten en winkeliers.

Ongeorganiseerd zijn en blijven we slachtoffer.

Tijdens de crisis van 2008-2010 en latere jaren werd er door actievoerders vaak geschreven en gesproken over de 1 procent en de 99 procent. De 1 procent waren de veroorzakers en de profiteurs van de crisis, de 99 procent waren de slachtoffers die voor de kosten moesten opdraaien. En eigenlijk is dat nu nog of weer zo. Die 1% is sterk en goed georganiseerd. De 99% is bijna ongeorganiseerd en dus zwak. En dan zijn zij alleen maar slachtoffers. Dat leidt tot uitspraken als: “Het is altijd zo geweest en zal altijd wel zo blijven”. En: “Wie voor een dubbeltje geboren is, wordt nooit een kwartje”. Dat denken maakt mensen machteloos en houdt verandering tegen. Toch is die machteloosheid maar schijn, het kan wel anders.

 

In wat voor maatschappij leven wij eigenlijk? Hoe zit onze samenleving in elkaar?  

In iedere samenleving vindt productie plaats (er wordt gewerkt) waardoor de mensen in hun levensonderhoud kunnen voorzien. In de organisatie van die productie hebben niet alle mensen dezelfde positie.

Algemeen gezegd onderscheiden we ook in het tegenwoordige kapitalisme twee belangrijke groepen mensen: klassen. De  ene groep bezit het vermogen arbeidskracht te verkopen, de andere groep heeft de productie-middelen in bezit en heeft het vermogen arbeidskracht te kopen.

Productiemiddelen zijn niet alleen fabrieken en gebouwen met machines en

grondstoffen, maar ook de middelen van banken, verzekeringen, ziekenhuizen, onderwijsorganisaties en winkelbedrijven.

                                                                                                                                           Werkende klassen: alle werkende mensen die voor hun levensonderhoud aangewezen zijn op hun arbeidskracht, of dat nu hoofd- of handarbeid is. Niet alleen werknemers in fabrieken.

Maar ook in bouw, schoonmaak, transport en openbaar vervoer. Daarnaast administratieve medewerkers in bedrijven en instellingen, bij banken, verzekeringen en de overheid.  En mensen die werken in onderwijs, zorg of winkelbedrijf.

 

Heersende klassen: grootaandeelhouders, financiers en eigenaren van grote, vaak internationaal georganiseerde ondernemingen, met de in hun dienst werkende commissarissen, directies, besturen en managers. En de zich met de heersende klassen identificerende politici, hoge militairen, hoge leidinggevende politiefunctionarissen en duur betaalde juridische, financiële, economische, organisatie- en belastingspecialisten.

                                                                                                                                                  Wie in de tegenwoordige tijd van crisis de eigen belangen wil verdedigen en mee wil delen in welvaart en vooruitgang moet zich realiseren als eenling en individu heel zwak te staan. Degenen die die iets willen bereiken zullen dat samen met anderen moeten doen. En zich moeten realiseren waar zij bij horen. Natuurlijk iedereen hoort bij een gezin, een familie, bij de mannen of bij de vrouwen, bij de ouderen of bij de jongeren, bij de hoog- of de laagopgeleiden, bij de blanke of de gekleurde Nederlanders. Maar vooral moeten zij zich realiseren met wie zij gedeelde belangen hebben. Kort gezegd: hoor je bij de 1 procent of bij de 99 procent? Bij de werkende of bij de heersende klasse? Dat woord “klasse” klinkt ouderwets, maar juist in tijden van crisis is het nog steeds bruikbaar.

De strijd voor de belangen van de 99 procent is niet alleen te voeren, dat moet samen gebeuren. Op basis van gemeenschappelijk belang en solidariteit.

Willem de Vroomen Alkmaar april 2020

 

De huidige coronacrisis doet bij grote delen van de mensheid een beroep op soms ingrijpende aanpassingen aan tal van geboden en verboden om het welzijn van zoveel mogelijk mensen te waarborgen. Het ene land voelt zich gedwongen om verdergaande maatregelen te nemen dan het andere.

Dat de economie van praktisch alle landen hard wordt getroffen is een feit. Daarbij dient wel opgemerkt te worden dat bepaalde beroepsgroepen veel harder worden getroffen dan andere en er zelfs beroepsgroepen zijn die profiteren van de coronacrisis.

Via de media hebben we de verspreiding van de corona-pandemie van dag tot dag kunnen volgen. We zagen hoe eerst de Chinese stad Wuhan getroffen werd door het virus. Al snel was de regio Lombardije in het Noorden van Italië een nieuwe brandhaard van het coronavirus. Geschokt keken we naar beelden op de televisie waarop te zien was hoe mortuaria, begraafplaatsen en crematoria in de zwaar getroffen stad Bergamo de aanvoer van slachtoffers van het virus niet meer aan konden. Stoffelijke overschotten werden in geïmproviseerde koelcellen gestald of naar het Zuiden van het land gevlogen om aldaar gecremeerd te worden. Het Italiaanse leger moest eraan te pas komen om het transport van coronaslachtoffers in acceptabele banen te leiden.

Langzaam kregen we het gevoel dat er een dystopische oorlog met een onzichtbare vijand aan de gang was. Na Lombardije volgden de nieuwe brandhaarden van de coronapandemie elkaar snel op: Spanje in Europa, al snel gevolgd door de Verenigde Staten, met name de staat en stad New York.

Het is frappant en wrang dat er tijdens de coronacrisis praktisch met geen woord gerept wordt over in welke mate het continent Afrika door het coronavirus getroffen wordt. Een kenmerk van een pandemie is juist dat de hele wereld getroffen wordt. Een virus laat zich niet stoppen door landsgrenzen, treft rijk en arm, laat staan dat huidskleur een rol speelt.

Het continent Afrika is qua oppervlakte drie keer groter dan Europa en telt ruim een half miljard meer inwoners. Dit moet betekenen dat talloze Afrikanen met het coronavirus zijn besmet of eraan zijn overleden.

We hebben om een aantal redenen geen weet van de omvang van de coronacrisis in Afrika. In Afrika is in de meeste van de 54 landen geen geld om mensen te testen op het coronavirus. Afrika kent een enorm gebrek aan fatsoenlijke zorg. In grote delen van dit vergeten continent bevindt het dichtstbijzijnde ziekenhuis zich op honderden en soms zelfs duizenden kilometers afstand. In sommige Afrikaanse landen, zoals bijvoorbeeld Zimbabwe, is het aantal IC-bedden nul en heeft men geen beschikking over beademingsapparatuur.

In de laatste decennia had het Rijke Westen nauwelijks aandacht voor de hongersnoden, epidemieën en oorlogen die Afrika troffen. Ook tijdens de huidige coronacrisis is werkelijke betrokkenheid, aandacht en empathie voor de 1,3 miljard Afrikanen ver te zoeken.

Het vergeten continent Afrika bevindt zich al sinds mensenheugenis in een isolement. Alleen als er behoefte was aan gratis arbeidskrachten, denk hierbij aan de vroegere katoenplantages in het Zuiden van de Verenigde Staten, of grondstoffen als goud en diamant, trok het vergeten continent de aandacht van het Rijke Westen.

Horst Köhler, die van 2004 tot en met 2010 bondspresident was van Duitsland, zei ooit dat we de menselijkheid van de wereld moeten afmeten aan het lot van Afrika. Als dat zo is hebben we nog een lange weg te gaan op weg naar een menselijker wereld.

De Salonsocialist

Van de voorzitter, 

Aanstaande maandag 27 april, op woningsdag, doen we als SP een publieke oproep aan alle verhuurders in Nederland om dit jaar de huren niet te verhogen. Natuurlijk is het niet genoeg om de huurverhoging te stoppen en gaan we uiteindelijk voor een huurverlaging.

Toch zou dit een mooie eerste stap zijn; een overwinning voor alle huurders!

Uiteraard is alleen een publieke oproep daarvoor niet genoeg en zullen we de druk op de huurbazen en minister de komende tijd moeten opvoeren.

Tegelijkertijd lanceren we een website: sp.nl/stopdehuurverhoging. Daar kunnen mensen de oproep van de SP ondersteunen.

Jullie als leden kunnen ons daarin helpen door een brief te sturen naar je eigen woningbouwvereniging met de stelling : STOP de huurverhoging!!

Hopelijk laten zoveel mogelijk mensen zich horen en druk zetten op de woningbouwverenigingen!

Strijdbare groet, Mark Lammers.