Poliflw

‘Eerst alle daken vol’ is het mantra van de zonneweidenvermijder. Of vriendelijker: de landschapsliefhebber. En de Mansholt-agrariër. Een oproep om geen zonnepanelen toe te staan in het weiland voordat alle andere mogelijkheden zijn benut, klinkt logisch en terecht. Waarom zonneweides zelfs maar tijdelijk toestaan en mogelijk kostbare groene ruimte verspillen? Toch is het geen haalbare kaart om alleen in te zetten op daken en ik wil met u delen waarom.

Misschien is het mogelijk andere oplossingen te vinden die technisch zo slim zijn, dat we zoveel energie opwekken dat er geen zonneweides nodig zijn. Of die oplossingen er komen, weten we natuurlijk niet zeker. Wat we wel zien, is dat tot nu toe aan elke oplossing ook nadelen kleven. Elke oplossing zal dan ook tegenstanders hebben. Voorlopig zitten we dus zonder voldoende alternatieven.

Of toch wel? Af en toe zie je een krantenberichtje dat daarop duidt. Als we nou echt àlle beschikbare daken benutten, zou het dan niet passen? Het gekke is, dat dat niet gebeurt. Waarom niet? Omdat we naast landschapsliefhebber ook homo economicus zijn. Omdat de leverancier ons voorrekent hoeveel panelen rendabel zijn en maar weinig mensen daar overheen gaan. En met de afschaffing van de salderingsregeling en het dalen van de elektriciteitsprijs, wordt het nog minder rendabel. Minder nieuwe panelen op daken in plaats van meer.

Goed idee. Echt, ik erger mij rot aan alle zwarte daken op loodsen en hallen. Om die vol te leggen, moet je wel eigenaar zijn van het pand. Of op zijn minst toestemming hebben van de eigenaar. Gemeenten en energiecoöperaties proberen eigenaren te verleiden. Helaas zijn er vaak allerlei redenen waarom ze daar niet in meegaan: het dak is niet sterk genoeg, de verzekering is te duur, het kan economisch niet uit (vergeet niet dat bedrijven veel minder voor hun stroom betalen dan u en ik) of de eigenaar heeft het tijdelijk in de portefeuille als beleggingsobject. We kunnen van alles vinden van die argumenten, maar feit is dat dwingen (nog) niet kan.

De regeltjes hebben ons dus gevangen in een systeem dat de hoeveelheid panelen op daken beperkt tot de economische grens - in plaats van de maximale hoeveelheid.

Eén beperking die ik nog niet heb genoemd, is de aansluiting op het elektriciteitsnet. Wie grote hoeveelheden zonnepanelen op een dak wil neerleggen, kan zomaar tienduizenden euro’s moeten betalen aan het netwerkbedrijf. Vooraf afrekenen graag. Vandaar die halfvolle boerenschuren.

We hebben dus alle reden om de regels aan de energietransitie aan te passen, in plaats van de energietransitie aan te passen aan de regels.

‘Eerst alle daken vol’ suggereert dat we moeten wachten. Wachten tot de regels zijn veranderd of tot we niet meer anders kunnen. Maar wachten is nu net iets wat we al te lang hebben gedaan in de energietransitie. We hebben nog tien jaar om tot een halvering van de CO2-uitstoot te komen. Als we eerder waren begonnen, had dat twintig of dertig jaar kunnen zijn. Maar er is kostbare tijd verspild.

Ruimte kun je uiteindelijk terugkrijgen, tijd niet.

Astrid Janssen

Ongelijke beloning tussen mannen en vrouwen is ons raadslid Youssef el-Messaoudi een doorn in het oog. “Het is achterhaald en ouderwets, hier moet nu echt een eind aan komen. Heel goed dat het college er naar aanleiding van mijn schriftelijke vragen serieus werk van gaat maken en nu een onderzoek start. De gemeente heeft een voorbeeldfunctie en moet hierin een leidende rol pakken.”

El-Messaoudi deed onderzoek naar de situatie binnen de gemeentelijke organisatie.

“En daar ben ik behoorlijk van geschrokken. Ongelijke betaling is ook gewoon al bijna veertig jaar wettelijk verboden, onder meer op grond van de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Toch is er nog steeds sprake van een (forse) verschil tussen de salarissen van vrouwen en mannen in Nederland, ook binnen de gemeentelijke organisatie, helaas.”   Om van dat laatste zeker te zijn heeft El-Messaoudi een overzicht op functieniveau gevraagd en gekregen.

“Wat blijkt: het salaris van vrouwen binnen de gemeente is gemiddeld 6,3 % lager dan dat van mannen. Mannelijke afdelingsmanagers verdienen bijvoorbeeld 8% meer dan vrouwelijke afdelingsmanagers. Het verschil in salaris van mannen en vrouwen loopt bij sommige functies zelf op tot meer dan 20%. Dat kan en mag echt niet zo zijn.

Vandaar dat ik hier schriftelijke vragen over heb gesteld. Ik wilde onder meer weten of het college onderzoek wil doen naar het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen en ben blij dat die handschoen is opgepakt. Het college heeft toegezegd dit onderzoek voor het einde van het jaar af te ronden en op basis hiervan vervolgacties te bepalen.”

Wil jij GroenLinks helpen groeien? Meebouwen aan een grote vrijwilligersbeweging? Samenwerken met een leuk en gedreven Amersfoorts campagneteam richting de landelijke verkiezingen van maart 2021? Dan zoeken we jou!

Op initiatief van D66, GroenLinks en ChristenUnie praat de gemeenteraad dinsdag 1 september over het verlagen van de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom. Want van wie is de openbare ruimte eigenlijk? Deze vraag hebben wij de afgelopen jaren al regelmatig in de gemeenteraad opgeworpen. Dillian Hos licht toe.

De vraag van wie de openbare ruimte nu eigenlijk is, brengen wij vaak ter sprake in de context van het parkeerbeleid. Al die auto’s in onze woonstraten die daar een groot deel van de dag onze ruimte innemen… Al dat stilstaande blik beperkt de ruimte tussen onze woningen waar je kunt verblijven, spelen, wandelen, fietsen, neemt ruimte in waar je niets meer mee kan. De omgekeerde wereld, vinden wij.

Hetzelfde geldt voor de manier waarop we met ons verkeer omgaan. In mei verscheen het boek ‘Het recht van de snelste’, van Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet. Ik vind het een geweldig boek. Het beschrijft, zeer goed en feitelijk onderbouwd, hoe wij in de loop der jaren als vanzelfsprekend het gemotoriseerde verkeer de inrichting van onze openbare ruimte hebben laten domineren.

De straat is van de auto, die er met flinke snelheid doorheen mag rijden. Voor kinderen die willen spelen, hebben we aparte speelplaatsen ingericht waar ze naartoe moeten wandelen. Voor kinderen die veilig naar school willen kunnen, maakten we oversteekplaatsen waar je op een knopje moet drukken om de weg over te kunnen. Voor mensen die een balletje willen trappen, maakten we parken en sportterreinen. Het boek is geschreven vanuit een verwondering, die maakt dat je je ook zelf afvraagt: waarom moeten kinderen leren uitkijken voor de dode hoek, terwijl zij niet het probleem zijn?

Waarom nemen we beslissingen over verkeer vooral vanuit het idee dat automobilisten zo snel mogelijk moeten kunnen doorstromen?

Wat GroenLinks betreft is het tijd dat we veranderen wat we eerder hebben laten ontstaan. Onze stad, onze straten kunnen we weer zo inrichten dat je er fijn kunt verblijven, veilig kunt oversteken en we de meest kwetsbaren beschermen. Denk aan de spelende kinderen, voetgangers, ouderen die een ommetje maken, mensen met een scootmobiel, fietsers. Waarom zijn zij degenen die moeten oppassen? Dat kan anders! Vandaar dat wij het samen met D66 en ChristenUnie over verlaging van de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom willen hebben. Waar nu 50 km/u de norm is en 30 km/u de uitzondering, willen wij dit omdraaien.

In de meeste woonstraten is 30 al de norm, maar op de stedelijke verbindingswegen niet. Dat zijn de grotere wegen in de wijk, waar ook veel mensen wonen en waar veel fietsverkeer is. Wij willen de norm ook daar naar 30 km/u. En alleen 50 km/u - of meer - als er vrijliggende voet- en fietspaden liggen. Zijn die er niet, dan is het 30 km/u als het aan ons ligt. Voor straten als de ring in Kattenbroek, de Noordewierweg, de Jan van der Heijdenstraat, de Zevenhuizerstraat en vele andere is dit een verbetering. Op het kaartje is precies te zien welke straten nu nog een 50 km/u-regime hebben (de blauwe).

Groot voordeel van 30 km/u op deze straten: scooters kunnen makkelijker naar de rijbaan, omdat het verschil in snelheid met de auto dan kleiner is. En dat is veiliger en gezonder voor de fietser. Enig nadeel: een iets langere reistijd. Een paar minuten langer in de auto, voor de veiligheid van iedereen. Geen moeilijke keuze.

Critici komen met het voorspelbare argument ‘het is niet te handhaven’. Er staat inderdaad niet op elk hoek van de straat een handhaver of agent. Dat geldt voor heel veel meer zaken. Het gaat erom dat we een norm durven stellen, waarvan iedere verkeersdeelnemer weet dat deze geldt. Zonder die norm verandert er niks.

De meeste mensen zijn echt van goede wil, daar mogen we vertrouwen in hebben. Natuurlijk zal de inrichting van de weg soms aangepast moeten worden. Dat is niet van vandaag op morgen gebeurd, maar zal geleidelijk aan moeten. Eerst een begin maken. Wat we hebben laten ontstaan in vele jaren, kunnen we ook weer veranderen.

Dillian Hos

Om de veiligheid op de rotonde De Nieuwe Poort te verbeteren, stelde het college voor de Groningerstraat van de rotonde af te sluiten en een nieuwe weg aan te leggen door de Groengordel in het Soesterkwartier. Dat is een oplossing die niet past in de visie van GroenLinks op groen en op mobiliteit.

Dat er wat moet gebeuren aan de rotonde, staat buiten kijf. De komende jaren worden ca. 3000 extra woningen gebouwd op de Isselt en de Wagenwerkplaats. De rotonde zoals die nu is kan al het extra verkeer dat hierdoor zal ontstaan simpelweg niet aan, er moet dus iets gebeuren. In onze visie is het echter een doodlopende weg om een nieuwe weg door de Groengordel van het Soesterkwartier aan te leggen. Het Soesterkwartier zou juist moeten profiteren van de ontwikkeling die in de omliggende wijken plaatsvindt.

De Groengordel is van grote waarde voor het Soesterkwartier. Groen in je buurt vergroot de kwaliteit van leven. In de groengordel kun je spelen, sporten, of anderszins recreëren. Daarnaast is groen van belang voor biodiversiteit en ons klimaat. Denk aan schone lucht maar ook aan de verkoelende werking van groen in de stad. Daarmee is de Groengordel ook voor de rest van de stad een belangrijk gebied. Daar een weg doorheen leggen, zien wij niet zitten.

Tegelijkertijd is het ook niet eenvoudig om het verkeersprobleem op De Nieuwe Poort op te lossen. Wij zouden graag zien dat er breder wordt gekeken.  Niet alleen verkeerskundig, maar vanuit de brede ruimtelijke opgave. Dat betekent dat er naast de problemen voor het autoverkeer ook aandacht moet zijn voor leefbaarheid, voor de sociale samenhang tussen het Soesterkwartier en de nieuwe wijken langs de Eem en het spoor (Wagenwerkplaats), een groene verbinding tussen de Groengordel en de oevers van de Eem en verbindingen voor fietsers en voetgangers. Bovendien zijn er ook andere opties dan extra asfalt aanleggen, zoals beter openbaar vervoer, meer deelmobiliteit en extra investeren in de fiets.

Het college heeft een uitgebreid participatietraject opgezet, waarbij eerst de bewoners aan het woord zijn, en daarna pas de gemeenteraad. Die volgorde spreekt ons op zich aan. Doe het samen met bewoners. Er zit veel kennis en kunde in de wijk. Veel mensen willen graag actief meedenken over al deze vraagstukken. Wij vragen het college om deze inzet en kennis te benutten en het gesprek open in te gaan. Het voorstel om een nieuwe weg door de Groengordel aan te leggen is voor de wijk echter onbespreekbaar en dat geldt ook voor ons als GroenLinks. Ga een constructieve dialoog aan met de wijk over het gehele vraagstuk, zonder uitgewerkte oplossing op tafel en met behoud van de Groengordel. Wij vertrouwen erop dat het college deze handschoen wil oppakken.

Bewoners van het Soesterkwartier voelen zich overvallen door de plannen voor een nieuwe ontsluitingsweg door de groengordel tussen de Dollardstraat en de Amsterdamseweg. Die zou nodig zijn omdat de Nieuwe Poort (de grote rotonde naast het Eemplein) anders op termijn vast komt te staan. Als GroenLinks begrijpen we de zorgen van bewoners en we hebben zelf ook de nodige vragen en bedenkingen. Goed om te weten: de gemeenteraad heeft nog niet gesproken over dit plan, er is dus nog geen besluit genomen. Het gesprek met bewoners moet hiervoor input leveren.

Dat er veel onrust is ontstaan, heeft waarschijnlijk ook te maken met het feit dat dit gesprek met de buurt is aan gegaan aan de hand van een tamelijk uitgewerkt voorstel voor een mogelijke oplossing: een nieuwe ontsluitingsweg door de Groengordel. Dit heeft bij omwonenden de indruk gewekt dat hier al toe besloten is. En dat is niet het geval. Het was beter geweest als niet de mogelijk oplossing, maar de achterliggende opgave centraal zou staan in het gesprek met bewoners. Dat biedt meer ruimte om na te denken over alternatieven, hoe ingewikkeld die waarschijnlijk ook zullen zijn. 

Verder kijken dan alleen autoverkeer

We vinden het als GroenLinks ook van belang dat we bij het zoeken naar een mogelijke oplossing voor de Nieuwe Poort niet alleen vanuit het mobiliteitsprobleem kijken. Bij de vraagstelling hoe de Nieuwe Poort er in de toekomst uit moet komen te zien, moet wat ons betreft de brede ruimtelijke opgave centraal staan. Dat betekent dat er naast de problemen voor het autoverkeer ook aandacht moet zijn voor de leefbaarheid van het omliggende gebied, de sociale samenhang tussen het Soesterkwartier en de nieuwe wijken langs de Eem en het spoor, een groene verbinding tussen de Groengordel en de oevers van de Eem en verbindingen voor fietsers en voetgangers.

Wij zouden daarnaast graag zien dat doorgaand verkeer op de Nieuwe Poort zoveel mogelijk wordt beperkt. Hierdoor kunnen op termijn ook de Stadsring en de Amsterdamseweg rustiger worden. Dit maakt het mogelijk om de buurten aan weerzijden van deze verkeersaders beter met elkaar te verbinden en er ontstaat meer ruimte voor groen, fietsers en voetgangers.

Amersfoort heeft grote ambities als het gaat om duurzaam en circulair bouwen, zoals ook is vastgelegd in het deelakkoord duurzaamheid. De raad ging gisteravond unaniem akkoord met het verlagen van de MPG-norm (MilieuPrestatie Gebouwen). Hiermee maken we dit concreet en laten we zien dat we hierin als gemeente voorop durven lopen.

Circulair bouwen met ecologisch verantwoorde materialen wordt de norm voor nieuwbouw en past bij de ambitie om toe te werken naar een CO₂-neutrale en klimaatbestendige stad met zo min mogelijk afval.

“We zien deze maatregel ook als steuntje in de rug voor alle aannemers die nu al duurzaam en circulair bouwen. Zij hebben laten zien dat dit kan zonder dat dit leidt tot hogere kosten. Met het aanscherpen van de MPG-norm dagen we andere aannemers uit dit goede voorbeeld te volgen en zetten we met elkaar de volgende stap in duurzaam en circulair bouwen,” aldus Jeroen Bulthuis.

De Soesterhof, een nieuwe buurt in aanbouw, is een voorbeeld waar duurzaam en circulair bouwen al de norm is.

Gisteren kwam het nieuws naar buiten: vanaf dit jaar alleen nog roetveegpieten bij de centrale intocht van Sinterklaas in Amersfoort. Een langgekoesterde wens die wij ook in ons verkiezingsprogramma opnamen. Vorig jaar namen we het initiatief voor een ronde met de comités en we zijn uiterst verheugd dat deze stap naar een inclusief feest voor alle kinderen in de stad nu is gezet en op veel bijval kan rekenen.

'Ze heeft getekend bij het kruisje', stond in de tweet. Het ging over biomassacentrales. De tweet raakte me, omdat er achteloosheid uit sprak, desinteresse. Dus ik belde de twitteraar in kwestie en we hadden een goed gesprek. Hij begreep dat er geen sprake was van achteloosheid of desinteresse. En ik leerde dat ik nog meer de overwegingen kan delen, zodat mensen de zoektocht mee kunnen maken. Dus bij deze.

Het gesprek ging over de vestiging van twee biomassacentrales in Amersfoort. Die hebben een vergunning gekregen begin maart 2018, dus net voor de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. En eenmaal vergund, kun je dat niet zomaar intrekken.Stel je voor dat je een bouwvergunning hebt voor een uitbreiding van je woning en net voordat je start, trekt de gemeente zomaar de vergunning in. Dan ga je naar de rechter en krijg je de vergunning weer terug.

Maar hadden we dan niet het warmtebedrijf kunnen uitkopen?

Het warmtebedrijf was in gesprek met klanten en had inmiddels een SDE-subsidie van een paar miljoen euro. Hadden we die weg gekozen, dan was er in één keer een groot gat geslagen in het gemeentelijke budget voor duurzaamheid voor de komende jaren. En het had geen enkel positief effect gehad, ons geen stap dichter bij een oplossing voor de energietransitie gebracht. Die optie viel dus ook vrij snel af.

Wat dan wel?

Juridisch heeft de gemeente vrij weinig te maken met warmtecentrales, dat is zo geregeld in de warmtewet. Dus extra eisen zijn lastig te stellen. Daarom zijn we gaan kijken welke mogelijkheden er wel zijn. Die hebben we gevonden in het samenwerken met het warmtebedrijf.

Zonder samenwerking tussen warmtebedrijf en gemeente, zouden waarschijnlijk vooral bedrijven en woningen van de woningcorporaties aangesloten zijn op het warmtenet. Nu we bezien of het mogelijk is om een hele woonwijk aan te sluiten, hebben we als gemeente een onderhandelingspositie.

Dus hebben we ingezet op het tegengaan van de drie grootste nadelen van biomassa: de herkomst van de brandstof, de uitstoot uit de schoorstenen en de tijdelijkheid van deze oplossing. Over deze drie factoren is lang gepraat met het warmtebedrijf en hebben we goede afspraken gemaakt. Afspraken die het mogelijk maken om de stap naar aardwarmte te zetten, die ervoor zorgen dat het alleen om resthout gaat dat geen andere functie meer heeft en afspraken over het publiceren van de uitstoot, die ook nog ver onder het wettelijk maximum moet liggen.

Daarnaast, en dat is tamelijk uniek in Nederland, hebben we afspraken gemaakt over vertegenwoordiging van afnemers van het warmtenet als een klantenraad en over financiële participatie van klanten. Zo kunnen we wel de stap naar verduurzaming zetten, terwijl we de nadelen van biomassa zoveel mogelijk voorkomen.

De discussies over biomassa zijn nuttig omdat ze helpen om de nadelen goed in beeld te brengen. En publieke druk helpt ook om de afspraken de goede kant op te krijgen. Maar de energietransitie stilleggen omdat er nadelen aan de oplossingen zitten, gaat niet helpen. We komen er geen stap verder mee en de tijd tikt weg.

Waren we twintig of dertig jaar geleden begonnen aan het afscheid nemen van fossiele energie, dan hadden we nu minder haast. En dan hadden we meer mogelijkheden gehad om duurzame en betaalbare manieren te vinden om onze woningen te verwarmen. Maar die tijd ligt achter ons en we moeten het doen vanuit de situatie die er nu is.

Er zijn nu geen eenvoudige oplossingen meer. En dat vraagt om keuzes maken en oog hebben voor alle nadelen die elk van die keuzes heeft. En dat is precies, waar ik elke dag mijn best voor doe.

Astrid Janssen