Poliflw

Dorpsvisie Garnwerd "iets boven Groningen" Actief, vanuit het dorp zelf is ons partijlid Liesje Faber. Aanwezig met vele andere politieke partijen is ook Mark Veenstra. Boeiend om te zien dat het dorp, met en beschermd dorpsgezicht, een bruisend verenigingsleven heeft. Garnwerd is een parel in het Noorden van de nieuwe gemeente en verdient de aandacht waar de dorpsvisie om vraagt.

Historie De gemeenteraad van Zuidhorn in 1934 bij het afscheid van burgemeester De Vries. Zijn laatste gemeenteraadszitting. V.l.n.r. zittende; Joh. Hiemstra, Job Siccama, gemeentesecretaris Brand, Burgemeester de Vries, Jan Hazenberg, Fokke van de Pers, Wiebe Smit Staande: Jan Sennema, Willem Tiessens, Chris Kuipers, Jelle Rispens, Taeke Cruiming en Jan Nijenhuis Honderd jaar geleden… ,,De Sociaal-Democratie is in deze provincie totaal onbekend. Ik ken geen enkele aanhanger dier leer, ook niet onder de werkende klasse”. In 1880 werd dit geschreven door D.R.Mansholt, hereboer uit Ulrum, vriend van Domela Nieuwenhuis en Multatuli. Het zou nog 35 jaar duren alvorens in 1915 de eerste vertegenwoordiger uit de sociaal democratische gelederen tot de Zuidhornse gemeenteraad kon toetreden. Het was Johannes Hiemstra uit Noordhorn, die tot 1939 raadslid voor de SDAP ( Sociaal Democratische Arbeiders Partij) gebleven is. Het is dus bijna een eeuw geleden dat de sociaal democratie een bres kon slaan in de hegemonie van de liberalen of vrijzinnigen zoals men de liberalen toen noemde. Domela Nieuwenhuis De sociaal-democratie kreeg in onze gemeente enige organisatorische vorm met de oprichting in 1885 van een afdeling Noord- en Zuidhorn van de Sociaal Democratische Bond (SDB) waaraan landelijk de naam van dominee van Domela Nieuwenhuis onverbrekelijk verbonden is. Domela Nieuwenhuis zelf heeft in 1892 een gloedvolle spreekbeurt gehouden in het stationskoffiehuis in Zuidhorn. Propaganda voor het socialisme De lokale DSB-afdeling, met D.Donia , timmerman bij de staatsspoorwegen uit Zuidhorn als voorzitter en Jetse Veenstra uit Noordhorn als onvermoeibare secretaris, organiseerde vergaderingen, wandeltochten en optochten. Die activiteiten hadden als doel om propaganda voor het socialisme te maken bij de ‘nog vele onwetende en aarzelende arbeiders en hun gezinnen’. Daarnaast werden verzoekschriften gezonden aan de burgemeester en de gemeenteraad bijvoorbeeld ten aanzien van voeding en kleding van schoolkinderen en verhoging van de uurlonen bij de gemeentelijke werkverschaffing in de winter. ‘Revolutionare socialisten’ Omdat de vroege socialisten wel wisten dat de gevestigde burgerij al dat ‘rode gedoe’ maar als gevaarlijke verstoring van de nachtwakersstaat zag , werd menig verzoekschrift beëindigd met de onderdanige zin: ‘hopende dat U Ed. hierop gunstig moge beschikken opdat men van ons nog rustige gemeente niet zal moeten zeggen dat wij hier revolutionaire Socialisten zijn’. Oprichting SDAP 1894 is voor de sociaal democratie een belangrijk jaar. Het jaar namelijk van de oprichting van de landelijke SDAP met als voorman Pieter Jelles Troelstra. In Zuidhorn werd de DSB ontbonden . De leden sloten zich aan bij de SDAP, evenals de lokale afdeling van de Bond voor Algemeen Stem- en Kiesrecht. Op 2 december 1894 is onze gemeente de SDAP afdeling Zuid- en Noordhorn opgericht In 1907 deed de SDAP voor de eerste keer mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Nog zonder succes. Ook in 1909 en 1913 lukte het niet. SDAP-programmapunten De voornaamste SDAP-programmapunten uit die tijd waren : goede armenzorg, goed volksonderwijs, woningbouw van gemeentewege, medisch toezicht op schoolkinderen, belasting naar draagkracht. Arbeiderskiesvereniging Pas in 1915 lukte het Johannes Hiemstra raadslid te worden. Vanwege interne ruzies tussen Zuidhorners en Noordhorners deed hij met een door hem zelf opgerichte partij, de Arbeiderskiesvereniging, aan de verkiezingsstrijd mee. Hij won de interne broederstrijd. In 1919 was de ruzie bijgelegd en werden twee SDAP-ers in de raad gekozen, Joh. Hiemstra uit Noordhorn en E.Brilstra uit Zuidhorn. Kiesrecht Mede door invoering van het algemeen kiesrecht voor mannen en voor vrouwen in 1917 en 1919 en door de tot 1970 bestaande opkomstplicht heeft de SDAP tot aan de Tweede Wereldoorlog een sterke positie veroverd: gemiddeld over de jaren 25 % van de kiezers, goed voor drie zetels in de gemeenteraad.

Er ligt een gedegen onderzoek naar het stopzetten van het geothermie (aardwarmte) project. “Een belangrijke conclusie voor ons is dat het project professioneel en transparant is aangepakt.”, zegt D66-raadslid Wieke Paulusma hierover. Wel liggen er duidelijke aanbevelingen voor de gemeente over hoe zulke projecten in het vervolg beter kunnen.

In juni 2016 werd het plan om met het geothermie project te beginnen met grote meerderheid aangenomen in de raad. We waren op de hoogte van een aantal risico’s, maar besloten dat het een enorme kans was voor Groningen om echt stappen te maken bij het overstappen naar duurzame vormen van energie. We namen en nemen deze ambitie serieus. Bovendien hielden we rekening met alternatieven voor het geval de eerste proefboringen naar aardwarmte lieten zien dat dit geen goede bron is voor Groningen.  Bij het project hoorde een tweede project, namelijk de aanleg van een warmtenet om woningen van de gewonnen warmte te voorzien, en dit net kan ook op andere manieren verwarmd worden. De raad stelde uitdrukkelijk als voorwaarde dat er geen enkele risico’s met betrekking tot aardbevingen genomen moesten worden en vergewiste zich ervan dat dit goed onderzocht en blijvend gemonitord werd.

Stopzetten geothermie

Halverwege 2017 werd duidelijk dat het geothermie project moest worden stopgezet, omdat het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) geen vergunning zou gaan verlenen, terwijl er al wel flinke investeringen waren gedaan. Hierop besloot de gemeenteraad dat er een raadsonderzoek moest komen hoe heeft kunnen gebeuren, om verantwoording aan de gemeente af te leggen over de besteding van het geld en om ervan te leren voor toekomstige projecten. Er werd een onderzoekscommissie samengesteld onder leiding van D66-raadslid Berndt Benjamins, samen met een afvaardiging van coalitiegenoot PvdA en de oppositiepartijen CDA en SP, die in samenwerking met een onderzoeksbureau het hele proces onder de loep hebben genomen.

Resultaat onderzoek

“Complimenten voor het onderzoek, er ligt een goed verslag waarin verre van speculaties, emoties en verwijten naar verantwoording is gezocht voor besteding van gemeenschapsgeld.”, vindt D66-raadslid Wieke Paulusma tijdens het debat. “Een belangrijke conclusie voor ons is dat het project professioneel en transparant is aangepakt. Tot onze tevredenheid omarmt het college alle conclusies en aanbevelingen uit het rapport. Er liggen duidelijke aanbevelingen voor de toekomst.” Zo moet de gemeente bij nieuwe projecten waar ze nog geen ervaring mee heeft beter externe deskundigheid organiseren.

“Warmtestad is meer dan geothermie. D66 hoopt dan ook dat we in dit huis met dezelfde betrokkenheid, met de uitkomsten van dit onderzoek onder de arm, verder kunnen met Warmtestad en mogelijke alternatieve warmtebronnen.”, besluit Wieke.

Het bericht Rapport stopzetten geothermie verscheen eerst op Groningen.

Woensdag keek ik (Wyona van de Poel uit gymnasium 4, stagiair voor een week bij D66 Groningen) voor het eerst mee bij een vergadering van de gemeenteraad. Dit is wat ik er van vond. De twee belangrijkste onderwerpen die zouden worden besproken waren ‘GON’ en ‘BORG’. Ik ben gebleven tot en met het einde van GON. Daarover gaat deze impressie.

Voorafgaand

Voorafgaand aan de gemeenteraad is er altijd ‘de gasten van de raad’ een presentatie van een uur over hoe de gemeenteraad werkt en andere praktische informatie. Ik was opgegeven hiervoor door Ido Venhuizen en was dus braaf een uur voor de gemeenteraad aanwezig. Ido en ik gingen samen naar de bodes1, daar kwamen we erachter dat er normaal ‘de gasten van de raad’ is, maar deze keer niet omdat ik de enige zou zijn. Oftewel ik moest nog een uur doden. Dit zorgde er wel voor dat ik daadwerkelijk mee mocht kijken hoe de ‘echte pro’s’ zich voorbereiden voor de gemeenteraad. Er werden nog wat moties uitgedraaid en wat mensen gebeld over of de cijfers eigenlijk wel klopten (ja dat deden ze!). Ik had zelf verwacht dat we mensen gestrest heen en weer zouden zien rennen en dat er nog last minute stemdeals zouden worden gemaakt. Dat viel best tegen (gebeurde voornamelijk bij andere partijen), maar D66 is dan ook altijd heel goed voorbereid.

Een voordeel van toeschouwer zijn en niet zelf raadslid zijn, werd mij verteld, is dat je weg mag lopen wanneer je wilt. De raadsleden moeten er de hele tijd blijven zitten en luisteren naar anderen, zelfs als het niet eens jouw onderwerp is.

De gemeenteraad zelf

Er gaat als teken dat de raadsleden moeten gaan zitten een bel af, dit vond ik wel leuk want deed mij denken aan de bel die wij bij ons op school hebben, sommige dingen veranderen blijkbaar niet. De zaal van de gemeenteraad zag eruit zoals ik verwacht had en kun je vergelijken met de tweede kamer, maar dan on a budget. De voorzitter was Peter den Oudsten2 en die meldde dat er één raadslid niet kon komen. Dat is, werd mij uitgelegd, best erg want je mag dan geen ‘vervanger’ inzetten en als iemand niet kan komen ben je dus gewoon een stem kwijt. Er waren enkele wijzigingen op de agenda, maar dat wist ik al want dat had ik meegekregen toen ik mee mocht kijken bij de ‘pro’s’. We begonnen met de rondvraag, er was een vraag van de SP over vrachtwagens die slecht waren voor het milieu en er was een vraag van GL over het klimaatakkoord van Parijs en het ABP. Toen kwamen er conform stukken, dat ging heel erg snel en begreep ik eigenlijk helemaal niks van, maar volgens mij was dat ook niet heel belangrijk. Daarna kwamen er één-minuutinterventies3 eerst over stadadviseert4 en sprak iemand van het CDA en hij had een motie over dat stadadviseert verbetert moet worden. Deze werd met 36-2 aangenomen. Daarna kwam iemand van de SP met ook een motie over stadadviseert, deze werd ook met 36-2 aangenomen. Daarna kwam aanpak Ring-Zuid. Dezelfde man van de SP sprak. Hier namen Ido en ik de beslissing dat we maar optimaal gebruik moesten gaan maken van het mooie weer en van het feit dat wij mogen gaan bij de vergaderingen wanneer wij willen, oftewel we gingen een ijsje halen.

GON

Toen we terug kwamen begonnen ze net over GON5 en waren dus de 1- minuut interventies voorbij en waren we bij de langere discussiepunten . Ik had meegekregen op maandag bij de fractievergadering dat dit een verhit discussiepunt is en dat dit spannend ging worden. Het was een lange discussie en de korte samenvatting van de opvatting van de verschillende partijen is dit:

D66: voor, vind het een vooruitgang ten opzichte van het huidige systeem GL: voor, mits de moties (4!) worden aangenomen die ze hebben ingebracht SP: zeer fel tegen, vind dat dit niet een Europese aanbesteding mag worden en tegen marktwerking. PvdA: zeer fel tegen, is het er mee eens dat het systeem wat er nu is niet optimaal is, maar beter dan GON en is voor onder andere een open house systeem. VVD: voor, zei niet erg veel. 100p: tegen, zei niet precies waarom S&O: voor, maar kritisch. PvdD: tegen, zei niet heel veel CDA: voor, zei niet zo veel CU: voor, volgens mij, maar zei niet heel veel S&S: voor, maar de moties zijn wel belangrijk en goede verbeterpunten

Tussendoor gingen we nog eten bij de Vietnamees met de hele gemeenteraad, want zoals verwacht duurde de discussie over GON heel erg lang.  De wethouder die uiteindelijk sprak over GON was van D66 en sprak erg lang. Het voorstel GON zelf werd met 24-14 aanvaard. We begonnen met deze discussie rond 18.00 en hij duurde tot 21.15 ongeveer, met tussendoor wel de dinerpauze en een pauze voor het stemmen. De meest gestelde vraag aan mij van de avond was of ik er eigenlijk wel iets van begreep. Ik begreep er meer van dan dat ik had verwacht. Maar dat kwam voornamelijk door A. de fractievergadering waar ik maandag bij was en B. google.

Samenvattend vond ik het een lange, maar leerzame avond. Ik kreeg echte politiek mee (daar zijn de maatschappijleer lessen bij mij op school niks bij) en moest hard mijn best doen om te begrijpen waar het over ging. Ik vond de gemeenteraad eigenlijk best leuk om bij te wonen (ik betwijfel echter dat ik het nog een keer zal doen) en het eten bij de Vietnamees was lekker.

Bodes zijn ambtenaren en zijn een soort luxe conciërges, ze verrichten taken om het college en de raadsleden te helpen (moties uitdelen bijvoorbeeld) Peter den Oudsten is burgemeester van Groningen 1-minuutinterventies zijn korte discussiepunten die snel behandeld worden en snel over gestemd wordt (ik betwijfel dat ze daadwerkelijk de één minuut halen) Stadadviseert een onafhankelijk adviesraad bestaande uit stadjers die adviseren GON Gebieds Ondersteunings Netwerk. Begrijp ik niet genoeg van om correct in één zin uit te leggen.

 

Het bericht De gemeenteraad vanuit het perspectief van een niet ingewijde verscheen eerst op Groningen.