Poliflw

Alsof de ontwikkeling van Stadsblokken-Meinerswijk tot woonwijk in plaats van een park nog niet ernstig genoeg is, lijken de plannen nu ook de doorstroming voor fietsers van en naar de Nelson Mandelabrug en Eldenseweg ernstig te gaan belemmeren. En de gemeente mag voor de kosten voor een oplossing opdraaien! GroenLinks stelt daar vragen over en wil onder andere van het college weten hoe zij ervoor gaat zorgen dat fietsers geen hinder zullen ondervinden en of alle extra kosten aan de ontwikkelaar doorberekend zullen worden. Cyriel Prinsen: "Onder andere het doorkruisen van de busbaan en het snelfietspad is een verslechtering voor fietsers. GroenLinks wil dat het gebruik van de fiets zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt wordt, daarom maken wij ons zorgen over de geschetste situatie."

GroenLinks-raadsleden Cyriel Prinsen, Mark Coenders en Joël van der Loo stelden de vragen mede naar aanleiding van een artikel van de Gelderlander. De volledige vragen zijn hier te lezen. De verwachting is dat er in september een antwoord van het college van burgemeester en wethouders komt.

GroenLinks vindt dat we er alles aan moeten doen om de biodiversiteit te vergroten. De gemeente werkt hieraan via bijvoorbeeld ecologisch beheer. Alleen, niet alle groene velden en stroken in Arnhem worden beheerd door de gemeente. Diverse stukken zijn in beheer bij een andere (commerciële) organisaties. Onlangs vernamen we dat op stukken gemaaid is op een manier die niet bijdraagt aan de biodiversiteit. Zo meldde de Gelderlander op 7 juli: 'Een watergang in het park bij playground Thialf in het Spijkerkwartier in Arnhem is deze week per ongeluk veel te grondig gemaaid.' Dit stuk is in beheer van Waterschap Rijn en IJssel. Ook is een bloeiende weide gemaaid in het Zeegbos, waar Staatsbosbeheer de eigenaar en Uiterwaarde de beheerder van is. Fractievoorzitter Mark Coenders: "We zetten ons als stad in voor biodiversiteit. Daar hebben we iedereen voor nodig. Daarom wil GroenLinks dat het college in gesprek gaat met bijvoorbeeld het waterschap en Uiterwaarde, die onlangs bloeiende stukken groen maaide. Dat moet veranderen."

GroenLinks vindt dat de gemeente het bevorderen van biodiversiteit als uitgangspunt moet hebben van haar groenbeleid. Dit is gelukkig verwerkt in onder meer het Bomenplan en de Groenvisie. Daarnaast voert de gemeente ecologisch beheer. We moeten bevorderen dat ook andere organisaties hier werk van maken. GroenLinks vraagt daarom aan het college of ze in gesprek gaat (of inmiddels in gesprek is geweest) met Waterschap Rijn en IJssel, Staatsbosbeheer en Uiterwaarde over de incidenten van deze maand. En wat het college gaat doen om dit soort situaties te voorkomen. Daarnaast wil GroenLinks weten in hoeverre het college overleg heeft met andere organisaties die groenstroken in beheer hebben over het bevorderen van ecologisch beheer en biodiversiteit. En zo niet, of het college bereid is dit te gaan doen.

Antwoorden op de vragen worden binnen ongeveer een maand verwacht.

Al jaren pleit GroenLinks met andere partijen voor het afschaffen van de racistische karikatuur Zwarte Piet. Ondanks aandringen bleef deze figuur steeds nadrukkelijk aanwezig in de intocht. De Arnhemse fracties van GroenLinks, D66, ChristenUnie, DENK/Verenigd Arnhem, Partij voor de Dieren en Partij van de Arbeid dienen daarom een motie in om nu te stoppen met Zwarte Piet. GroenLinks-fractievoorzitter Mark Coenders: “We hebben vaak en lang gepraat over het aanpassen van Zwarte Piet. We moeten nu doorpakken. De protesten tegen racisme van de laatste weken hebben ons wederom laten zien dat we nog veel stappen te zetten hebben, dit is er slechts één. Maar wel eentje die nodig is. Wat ons betreft is er in 2020 geen racistische karikatuur meer bij Sinterklaasfeesten in Arnhem.”

De Arnhemse gemeenteraad spreekt al sinds 2014 over de toekomst van Zwarte Piet in Arnhem. Verschillende fracties spraken daarvoor ook een aantal keer met de Stichting Die Blide Incomst van Sinterniclaesz. Vorig jaar stuurden GroenLinks, D66, ChristenUnie, DENK/Verenigd Arnhem, Partij voor de Dieren en Partij van de Arbeid nog een brief naar het intochtcomité om hen op te roepen om – net als landelijk – Piet te ontdoen van verschillende pijnlijke connotaties met racisme. Het intochtcomité wilde hier niet in meegaan. Mark Coenders: “De gemeente faciliteert de intocht. Zolang er een racistische karikatuur gebruikt wordt, vinden we niet dat we daar als gemeente een rol in moeten spelen.” In een motie roepen de partijen het college daarom op om een constructieve dialoog aan te gaan met organisaties die nog steeds gebruikmaken van Zwarte Piet en deze te wijzen op de racistische elementen van deze karikatuur. Met als doel deze organisaties te stimuleren om definitief afscheid te nemen van Zwarte Piet. En de partijen roepen op om uitsluitend nog te participeren in Sinterklaasfeesten zonder Zwarte Piet, en dus niet meer te participeren in Sinterklaasfeesten waar nog wel sprake is van de racistische karikatuur Zwarte Piet. Bijvoorbeeld in de vorm van aanwezigheid van leden van het college, directe of indirecte subsidiëring, ter beschikking stellen van het Stadhuis of anderzijds.

Al vele jaren pleiten veel Nederlanders voor het afschaffen van Zwarte Piet. Onder meer tijdens de protesten tegen racisme en politiegeweld de afgelopen weken. Ook een VN-commissie heeft in augustus 2015 een dringend beroep gedaan op Nederland om Zwarte Piet aan te passen, met als uitspraak: “Zelfs een diepgewortelde traditie rechtvaardigt geen discriminatie en stereotypering. De overheid moet actief bevorderen dat die kenmerken van Zwarte Piet worden verwijderd, die negatieve stereotypen weergeven en door veel mensen van Afrikaanse origine worden beschouwd als een overblijfsel van de slavernij.” De Kinderombudsvrouw concludeerde eerder dat de figuur Zwarte Piet voor gekleurde kinderen kwetsend kan zijn en leiden tot pesten en uitsluiting. Mark Coenders: “Het is goed om te zien dat andere steden nu ook stappen zetten. We hebben allemaal te lang gewacht, terwijl veel Nederlanders al tientallen jaren bezig zijn om Piet te veranderen. Het wordt hoog tijd dat we daarin meegaan als inclusieve stad.”

Op 29 april 2020 heeft de Arnhemse gemeenteraad voor het eerst digitaal besluiten genomen. Tijdens de avond werd er – naast de plannen voor onderwijshuisvesting en een aantal technische onderwerpen - vooral gestemd over moties naar aanleiding van het coronacrisis-debat. GroenLinks diende onder andere met andere partijen een motie in om het Airborne Museum te hulp te schieten. Tijdens het coronacrisis-debat vroeg GroenLinks aandacht voor culturele makers, zorgpersoneel, het tegengaan van huiselijk geweld en het voorkomen van onderwijsachterstanden. Fractievoorzitter Mark Coenders: “Het is goed dat we met de gehele raad digitaal besluiten hebben kunnen nemen. De democratie kan niet op pauze gezet worden. En er wordt richting van ons gevraagd, ook de komende weken. Onze richtig daarbij is en blijft: solidair, duurzaam en eerlijk.”

Steun voor het Airborne Museum

Het Airborne Museum verkeert in zwaar weer. Het museum heeft haar hoofdvestiging in Oosterbeek en een dependance in Arnhem. Het heeft een grote uitstraling naar de regio en ver daarbuiten, en het is van grote waarde voor de herinnering aan de Slag om Arnhem. Mede doordat het museum vooral afhakelijk is van kaartverkoop en dit tijdens de coronacrisis vastloopt, kwamen ze in financiële problemen. GroenLinks diende daarom met SP, VVD, D66, Arnhem Centraal, PvdA en ChristenUnie een motie in om als gemeente Arnhem steun te verlenen aan het museum. Daarnaast is het verzoek aan de provincie en de andere Airborne-gemeenten ook mee te werken aan een oplossing.

Solidariteit is de toekomst

Na de medische coronacrisis, is de crisis nog lang niet voorbij. Niet voor de mensen die naasten verloren aan deze ziekte, of zelf aan deze ziekte leden of lijden. En niet voor mensen die op een andere manier de gevolgen van deze crisis ervaren. We kunnen het ons niet veroorloven te wachten met nadenken over hoe die wereld eruit zal zien. De coronacrisis leert ons belangrijke lessen die we mee moeten nemen. Zoals het ongelofelijk belang van de publieke sector en de publieke werkers. Jarenlang ondergewaardeerd en onderbetaald zien we nu eindelijk collectief het belang van de zorgmedewerkers, leraren en zoveel meer. We zien het belang van een krachtige overheid die de samenleving kan ondersteunen in tijden van nood. We leren dat we belangrijke vitale functies niet aan de markt moeten overlaten, maar publiek moeten regelen. En wie zien het belang van naar elkaar om blijven kijken. We zien hoezeer we verbonden zijn met elkaar. Een motie om bij toekomstige plannen vooral solidariteit centraal te stellen steunden we daarom.

Overige moties

GroenLinks heeft zorgen over de onderwijsachterstanden die mogelijk ontstaan doordat scholen de afgelopen weken niet open konden. De oplossing daarvan kunnen leraren het beste vinden. Daarbij moeten we niet iets opleggen, maar vertrouwen in hun professionaliteit. En vooral: aandacht hebben voor de druk die leraren ervaren door de huidige situatie, aanvullend op de druk die er al is. Voor sommige leerlingen kunnen zomerscholen dan een oplossing zijn, maar zeker niet voor iedereen. Een motie om vooral die richting op te gaan steunden we niet. Juist ook om de autonomie bij de leraar te laten liggen, niet op het stadhuis. Gelukkig gaf het college ook aan met het onderwijs druk bezig te zijn om tot goede gedragen oplossingen te komen. Dit blijven we volgen.

Een motie om wekelijkse cijfers (en die van de afgelopen vijf jaar) van de ontwikkeling van het coronavirus in de verschillende verpleeghuizen te krijgen als raad, steunden we niet. De gegevens zijn niet makkelijk te ontsluiten. Dit levert erg veel extra werk voor de zorg op, terwijl ze het al zo druk hebben. Mocht het later toch makkelijker zijn aan de informatie te komen, ontvangen we die natuurlijk graag alsnog.

Een aantal partijen greep het coronacrisis-debat aan om andere politieke wensen neer te leggen. Moties als het stoppen Diftar. Diftar is goed voor de portemonnee van Arnhemmers en goed voor het milieu. De invoering is ingewikkeld, maar goed op stoom. Daar moeten we mee doorgaan om het doel van minder restafval te halen. De motie haalde, net als eerder, geen meerderheid.

Woensdag 15 april 2020 kwam de Arnhemse gemeenteraad fysiek bij elkaar voor een debat over de coronacrisis. Namens GroenLinks was fractievoorzitter Mark Coenders bij het debat. Hij stelde vragen over de maatregelen voor cultuurmakers, over beschermingsmiddelen voor zorgpersoneel, zorgen over huiselijk geweld en meer. Daarnaast blikte hij ook vooruit naar de periode na de crisis. Mark Coenders: “Na de medische coronacrisis, is de crisis nog lang niet voorbij. Niet voor de mensen die naasten verloren aan deze ziekte, of zelf aan deze ziekte leden of lijden. En niet voor mensen die op een andere manier de gevolgen van deze crisis ervaren. We kunnen het ons niet veroorloven te wachten met nadenken over hoe die wereld eruit zal zien. De coronacrisis leert ons belangrijke lessen die we mee moeten nemen. Zoals het ongelofelijk belang van de publieke sector en de publieke werkers. Jarenlang ondergewaardeerd en onderbetaald zien we nu eindelijk collectief het belang van de zorgmedewerkers, leraren en zoveel meer.”

Spreektekst Mark Coenders (fractievoorzitter GroenLinks Arnhem) tijdens het debat over de coronacrisis:

“Voorzitter. In een samenleving en in de democratie hebben we elkaar nodig en moeten we naar elkaar omkijken. Voor GroenLinks is empathie essentieel. De coronacrisis maakt dat meer dan ooit duidelijk. Het is daarom extra pijnlijk dat we juist in deze periode een bespreking hebben waar we niet allemaal bij kunnen zijn. Begrijpelijk zijn Arnhem Centraal, de Arnhemse Ouderenpartij, de PVV en Denk/Verenigd Arnhem vandaag afwezig uit gezondheids- en veiligheidsoverwegingen. Door met hun overwegingen onvoldoende rekening te houden, schaden we de inclusiviteit van de democratie. De lokale democratie wordt daarmee een exclusieve club voor mensen die minder gezondheidsrisico’s hebben. Dit moeten we ons allemaal aantrekken. Zeker nu er alternatieven zijn. De burgemeester heeft als voorzitter van de raad een belangrijke rol in het waarborgen van de inclusiviteit van de democratie. Onze vraag is dan ook:

Op welke manier heeft de burgemeester in aanloop naar deze vergadering de inclusiviteit van de vergadering geprobeerd te waarborgen, en op welke manier wil en kan hij dit waarborgen tijdens het vervolg van de coronacrisis?

Voorzitter, over de oorzaken van de coronacrisis zal de komende jaren nog veel gesproken gaan worden. Maar nu zitten we midden in die crisis. Het Rijk neemt veel verstandige maatregelen en ook de gemeente is voortvarend aan de slag gegaan om Arnhemmers te ondersteunen: van extra laptops zodat kinderen thuis goed onderwijs kunnen blijven volgen, tot het ondersteunen van ondernemers zelfs voordat het Rijk haar maatregelen af had. En van het zorgen voor extra daklozenopvang tot het ondersteunen van evenementen. Het blijft echter bijsturen en zoeken naar de mogelijkheden. GroenLinks heeft een aantal vragen en zorgen. Naar aanleiding van de raadsbrief van vorige week willen we daarbij alvast vijf vragen stellen:

Wat is op dit moment de actuele situatie in de stad in relatie tot het coronavirus? En in hoeverre kunnen zorgmedewerkers, zoals bijvoorbeeld in de thuiszorg, op dit moment goed beschermd hun werk doen? In de raadsbrief staat dat scholen aangeven dat leerlingen in beeld zijn. Betekent dit dat álle leerlingen in Arnhem in beeld zijn? Wat betekent deze uitspraak concreet, kan het college dit toelichten? De verwachting is dat huiselijk geweld de komende tijd zal toenemen. Dat is een verschrikkelijk gegeven en vraagt per direct om innovatief beleid en oplossingen. Wat kan het college meer doen, dan partijen oproepen extra waakzaam te zijn? Welke interventies zijn mogelijk om kwetsbare kinderen in Arnhem beschermen? We zien ook dat door de crisis veel mensen financieel geraakt worden. Voor de coronacrisis was het al lastig om mensen met schulden te bereiken, dat is nu alleen maar moeilijker geworden. In veel gemeenten neemt de instroom naar schuldhulpverlening af. Hoe is dit in Arnhem? En hoe worden inwoners geattendeerd op de mogelijkheid tot schuldhulp? En welke extra maatregelen worden genomen om dit te doen, ook als inwoners zich niet zelf melden? Niemand zou in deze tijd zorgen moeten hebben dat ze dakloos kunnen worden. Huurders moeten daarom extra bescherming krijgen door alle huisuitzettingen op te schorten. In de brief van 2 april geeft het college al aan dat dit niet gebeurd. Is dat nog steeds het geval en geldt dit niet alleen voor de sociale sector, maar ook voor de private sector?

Na de medische coronacrisis, is de crisis nog lang niet voorbij. Niet voor de mensen die naasten verloren aan deze ziekte, of zelf aan deze ziekte leden of lijden. En niet voor mensen die op een andere manier de gevolgen van deze crisis ervaren. We kunnen het ons niet veroorloven te wachten met nadenken over hoe die wereld eruit zal zien. De coronacrisis leert ons belangrijke lessen die we mee moeten nemen. Zoals het ongelofelijk belang van de publieke sector en de publieke werkers. Jarenlang ondergewaardeerd en onderbetaald zien we nu eindelijk collectief het belang van de zorgmedewerkers, leraren en zoveel meer. We zien het belang van een krachtige overheid die de samenleving kan ondersteunen in tijden van nood. We leren dat we belangrijke vitale functies niet aan de markt moeten overlaten, maar publiek moeten regelen. En wie zien het belang van naar elkaar om blijven kijken. We zien hoezeer we verbonden zijn met elkaar. Over de Arnhemse wereld na de medische crisis hebben we in elk geval twee vragen:

Arnhem is een stad van cultuur. De culturele sector heeft het zwaar en zal nog vele klappen krijgen als gevolg van deze crisis. Hoe gaat het college deze sector blijvend ondersteunen? En daarbij kijkt GroenLinks nadrukkelijk niet alleen naar de grote gezelschappen, maar juist ook naar al die makers die Arnhem Arnhem maken. Als ZZP een bedrijf was, was het in Arnhem het bedrijf met de meeste werknemers. De crisis laat de schaduwkant van flexwerken en onzekerheid zien. Hoe gaat het college deze groep blijvend ondersteunen?

Tenslotte voorzitter; de gemeente zal hier ook financiële klappen van krijgen. Wij zijn benieuwd in hoeverre de gemeente ook lobbyt bij het Rijk voor compensatie, zodat we ook in de toekomst voor Arnhemmers klaar kunnen staan. En we horen graag hoe het college ons meeneemt in de gevolgen van de coronacrisis voor de gemeente richting de perspectiefnota en de begroting.

Dankuwel voorzitter.”

De Arnhemse gemeenteraad stemde afgelopen 19 februari unaniem in met het Bomenplan. Met dit door GroenLinks-wethouder Cathelijne Bouwkamp voorgestelde plan worden bomen beter beschermd en komen er meer bomen. En gaan we zorgvuldiger om met bestaande bomen, mogen inwoners meedenken over de toekomst van onze bomen via een Boom Kwaliteitsteam en gaat bijvoorbeeld de diversiteit van bomen toenemen door het toevoegen van meer verschillende soorten bomen. Fractievoorzitter Mark Coenders: "De groene wind blijft doorgaan voor een bomenrijker Arnhem. Met dit bomenplan beschermen we bomen beter en komen er meer bomen. Voor onze groene stad!"

De laatste periode is er veel onrust over kap van bomen. Begrijpelijk, want in 2013 is de kapvergunning in Arnhem grotendeels afgeschaft. GroenLinks stemde daar destijds tegen en heeft sinds die tijd aandacht gevraagd voor bescherming van bomen. Het college heeft in de huidige periode al goede stappen kunnen zetten: zo zijn er veel bomen gespaard, zoals de bomen aan de Lauwersgracht en heeft het college ons voor het eerst een Bomenplan voorgelegd.

Het Bomenplan is tot stand gekomen met veel betrokken Arnhemmers. Zij pleitten voor onder andere voor meer diversiteit aan bomen, voor het terugbrengen van de kapvergunning en het zorgvuldig omgaan met bestaande bomen. In het ontwerp-Bomenplan is deze input verwerkt. In een uitvoeringsplan wordt dit allemaal concreter gemaakt.

Met ons aangenomen amendement ‘Meetbare doelen’ wilden we de doelen nog concreter maken en in de gaten houden of deze doelen ook daadwerkelijk bereikt worden. Zo is een doel dat de komende 5 jaar het kroonoppervlak van bomen met 5% moet toenemen. Dit voorstel diende GroenLinks mede in met D66, PvdA, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, DENK/VA en Arnhem Centraal.

Met dit alles is het wel erg teleurstellend dat sommige partijen bleven pleiten om het kappen van bomen makkelijker te maken. Met als dieptepunt een aangenomen amendement van VVD, D66 en anderen, om de kapvergunning niet geheel terug te brengen. Dit gaat lijnrecht in tegen een wens van heel veel Arnhemmers. Vorig jaar ontvingen we een petitie van honderden Arnhemmers om de kapvergunning terug te brengen, ook voor Arnhemmers. Ook in het participatietraject was dit een belangrijk onderwerp. VVD, D66 en anderen laten deze mensen in de kou staan en maken bijna alle particuliere bomen vogelvrij. Desondanks maken we met dit Bomenplan een grote stap voor onze bomen.

Mark Coenders: “Arnhem is een groene stad, waar bomen van groot belang zijn. Bomen hebben een belangrijke functie in de stad. Zij helpen klimaatverandering tegen te gaan en zorgen (mede) voor een koele, leefbare en groene stad. Wat GroenLinks betreft komen er meer bomen en worden bomen beter beschermd. Met dit Bomenplan doen we dat.”

Afval scheiden gaat lonen in Arnhem, voor iedereen. Per 1 juli 2020 wordt DIFTAR (gedifferentieerd tarief) ingevoerd voor afvalstoffenheffing. Dit betekent dat je vanaf dat moment een laag vast tarief betaald, en verder per zak restafval gaat betalen. Wie goed afval scheidt en weinig restafval over houdt, is goedkoper uit. En het is ook nog eens goed voor het milieu. GroenLinks-fractievoorzitter Mark Coenders: "Jarenlang spreken we al over de invoering van DIFTAR. Keer op keer steunde de meerderheid van de gemeenteraad de invoering. Na jarenlang soebatten is er nu eindelijk het besluit mét een concrete invoeringsdatum. Goed voor het milieu en goed voor de portemonnee!"

In 2019 zij een heel aantal kaders voor DIFTAR afgesproken. Over een belangrijke voorwaarde voor GroenLinks berichtten wij eerder: afval scheiden wordt ook lonend voor minima. Waarom is invoering van DIFTAR dan zo belangrijk? Arnhemmers hebben in 2018 50% hergebruik van afval en 221 kg restafval. Dat is ver boven het doel van het Rijk van maximaal 100 kg restafval. In het restafval, dat verbrand wordt, zitten nog veel grondstoffen die hergebruikt kunnen worden. Dat is zonde. Door onder andere plastic, glas en papier apart in te zamelen, kan het afval zo goed mogelijk herbruikt worden. Met de invoering van DIFTAR betalen mensen die afval goed scheiden minder. Dit is eerlijker en past bij het principe: de vervuiler betaalt.

De gemeente gaat de komende maanden aan de slag met de invoering van DIFTAR. Lees hier alvast meer over het nieuwe systeem.

Eerder diende GroenLinks, met andere partijen, een voorstel in om geen biomassa toe te staan, tenzij dit geen nadelige gevolgen heeft voor mens en milieu. De afgelopen maanden is er vaker gesproken over de biomassacentrale op IPKW. Fractievoorzitter Mark Coenders: “We moeten flinke stappen zetten om de klimaatverandering tegen te gaan. Voor GroenLinks en is houtgestookte biomassa daarbij geen duurzame oplossing. We hebben zoveel betere alternatieven voor onze energievoorziening. Ook kan snoeihout beter als grondstof worden gebruikt, bijvoorbeeld voor compost, dan als brandstof.” Een motie om het college van burgemeester en wethouders op te roepen hierover in gesprek te gaan met de provincie, haalde een ruime meerderheid.

In een motie die 25 september werd besproken, deed de raad onder meer de uitspraak tegen onduurzame biomassacentrales te zijn. Het college van burgemeester en wethouders is verder gevraagd om met het college van gedeputeerde staten van de provincie in gesprek te gaan. Hierbij moeten ze de uitspraak van de gemeenteraad over het sluiten van de biomassacentrale op het Indrustriepark Kleefse Waard (IPKW) op de agenda te plaatsen en aandringen de natuur-en omgevingsvergunning voor deze biomassacentrale opnieuw te laten beoordelen. De uitkomsten van dit gesprek zijn alom nog niet bekend. Wel is bekend dat de provincie de milieuvergunning opnieuw gaat bekijken.

GroenLinks-raadslid Muriël Simonis: “Het feit dat deze biomassacentrales alleen door middel van subsidie in het leven worden geroepen en dit de druk en vraag op biomassa doet toenemen, vinden wij een slechte ontwikkeling. Experimenteren is in een transitie erg belangrijk en van tevoren is niet alles te overzien, maar in dit geval zijn er te veel negatieve factoren. Dat we hier als gemeente niet veel mogelijkheden hebben om bij te sturen, is frustrerend. Gelukkig, kunnen we wel een duidelijk statement geven.”

GroenLinks wil dat de miljardensubsidie die nu gebruikt wordt om met biomassa elektriciteit op te wekken stopt. Met het vrijgekomen geld kunnen we dan de kolencentrales sluiten. Dat is veel beter voor het klimaat en dus een veel betere besteding van ons geld. GroenLinks Arnhem stelde vorige week ook vragen over de mogelijke negatieve effecten op de gezondheid van de biomassacentrale op IPKW.

Verandering gaat door in Arnhem. De afgelopen weken heeft de gemeenteraad het uitgebreid gehad over hoe we het geld in Arnhem gaan verdelen. Dit leggen we vast in de zogenaamde MJPB, de meerjarenprogrammabegroting. De MJPB is dus erg belangrijk voor de richting van het beleid van de gemeente. We hebben het groenste en sociaalste coalitieakkoord ooit. We zetten ook grote stappen met deze begroting, en we maakten aanvullende coalitieafspraken. Alle voorstellen (moties en amendementen) die GroenLinks (mede) indiende hebben een meerderheid gehaald! Fractievoorzitter Mark Coenders voerde woensdag 13 november namens GroenLinks het woord tijdens de algemene beschouwingen.

"Voorzitter, GroenLinks wil welvaart eerlijk delen en armoede aanpakken. GroenLinks wil betaalbare en toegankelijke zorg voor alle Arnhemmers. GroenLinks wil een gezonde toekomst: wij willen een duurzame stad met schone lucht. Iedere Arnhemmer moet betaalbaar kunnen wonen in diverse wijken. En GroenLinks wil een groene stad: wij willen niet dat de groei van de stad ten koste gaat van onze natuur. Dat is de toekomst waar wij met elkaar aan willen bouwen. En dat is waar wij voorstellen aan toetsen.

Terugblik op 2019

Maar voorzitter, op een moment als deze ontkom je niet aan terugkijken. Het afgelopen jaar was voor Arnhem en GroenLinks een roerig jaar. Het begon al met de steeds maar oplopende kosten in de zorg, waar ik het zo over al hebben. Gevolgd door een coalitiebreuk in juni en een herstel van de coalitie vorige maand. We maakten daarbij een aantal aanvullende afspraken die we beschreven in een drietal voorstellen waar ik later op terugkom. Voorzitter, we realiseerden ons dat de periode van onzekerheid lang duurde. Maar we hebben er vertrouwen in dat we met nieuw elan, samen met de rest van de raad, het college en de stad er nog mooie en belangrijke periode van gaan maken.

Er waren ook positievere zaken in het afgelopen jaar: er is eindelijk een besluit over de Blauwe Golven, we stelden een ambitieuze Luchtagenda vast en we hebben een Arnhemse standaard voor toegankelijkheid.

Ook hadden we veel discussie over biomassa. Voor GroenLinks is houtgestookte biomassa geen duurzame oplossing. We hebben zoveel betere alternatieven voor onze energievoorziening. Daarom diende GroenLinks eerder, met andere partijen, een voorstel in om geen biomassa toe te staan, tenzij dit geen nadelige gevolgen heeft voor mens en milieu.

We blijven strijden voor écht duurzame oplossingen, en hopen dat het Rijk zo verstandig is het verbranden van bomen voor energie niet meer als duurzame energie te zien.

Vooruitblik naar een decennium

Voorzitter, dan terug naar de begroting. We staan aan de vooravond van 2020. Een nieuw jaar, zelfs een nieuw decennium. Een decennium waarin de wereld ontzettend zal gaan veranderen als het aan GroenLinks ligt. Waarin we hopelijk eindelijk als gemeenten meer het heft in eigen handen nemen op belangrijke dossiers, en hiervoor ook ruimte krijgen én nemen van het Rijk. Waarin we het recht op de stad claimen: voor een stad waarin wij als Arnhemmers de toekomst bepalen, niet projectontwikkelaars. Een decennium waarin we de zorg op orde krijgen en marktwerking zoveel mogelijk uitbannen. Waarin armoede geen probleem meer is. Een decennium waarin we als vrije stad racisme en discriminatie uitbannen in een stad waarin iedereen veilig en vol trots zichzelf kan zijn. En GroenLinks gaat uiteraard voor het ‘decennium van de duurzaamheid’ waarin onze groene stad nog groener wordt en we tenminste 55% reductie van CO2-uitstoot realiseren.

Begroting 2020

En voorzitter, zo’n decennium verdient een goede start. Dat is natuurlijk lastig wanneer het Rijk taken over de schutting blijft gooien zonder voldoende middelen of zeggenschap. Toch presenteerde het college al voor de nieuwe coalitieafspraken een solide begroting met goede plannen:

We investeren bijvoorbeeld meer dan ooit in armoedebeleid. Maar het aantal Arnhemmers in armoede groeit en dat is niet te verkroppen. We hebben een duidelijke visie nodig op het gebied van armoedebestrijding om hier zo snel mogelijk iets aan te doen. Langlopende ingewikkelde dossiers als Diftar worden afgrond. Daarbij moet bij Diftar de raad ook de politieke daadkracht hebben achter haar eigen besluiten te staan. We hopen dan ook dat we vanavond besluiten Diftar per 1 juli 2020 in te kunnen voeren, in het belang van de stad. We horen graag van het college wat het gevolg is als we dat vanavond niet doen. Voorzitter, met het Klimaatfonds en de wijkgerichte energietransitie zetten we flinke stappen richting een duurzamer Arnhem. Nu de kaders hiervoor vaststaan hopen we het komende jaar hier ook mooie eerste stappen en resultaten van te zien. Dit zien we terug in het nieuwe New Energy Made in Arnhem: we nemen als gemeente meer regie. We maakten al kleine stappen in het hier en nu, en hadden goede vergezichten. Nu gaan we ook grote stappen zetten. We krijgen meer zonnepanelen, we krijgen windmolens. Er komen talloze laadpalen. En we gaan werken aan schoon vervoer op veel verschillende manieren.  

Investeren in de zorg

En voorzitter, we mogen ook verder trots zijn op de begroting. Want ja, er zijn moeilijke maatregelen genomen. Maar zeker in vergelijking met andere gemeenten hebben we zeer pijnlijke maatregelen kunnen voorkomen. We hoeven geen bibliotheek te sluiten. We hoeven schoolzwemmen niet te schrappen. En we investeren meer dan ooit in de zorg. Meer dan ooit voorzitter. Waar in de vorige periode structureel te weinig begroot werd voor de zorg, en we vorig jaar ook nog eens geconfronteerd werden met een stijging van de uitgaven van 13 miljoen begin dit jaar tot nu zelfs ruim 26 miljoen, hebben we nu een begroting waarin we deze periode ongeveer 100 miljoen extra begroten voor de zorg. Een enorm bedrag.

Maar voorzitter, het gaat niet alleen om geld. Het gaat om het beantwoorden van fundamentele vragen: ‘hoe kunnen we dit mens het beste helpen, of hoe zorgen we dat dit kind zo snel mogelijk veilig is?’ Daar ligt de focus voor GroenLinks, dat is het fundament van de zorg voor Arnhemmers. Helaas zien we dat het zorgsysteem verstrikt is geraakt in regelgeving, controle en administratie en structureel gekaapt wordt door financiën.

Als we de zorg willen veranderen, of transformeren, dan doen we dat vanuit het idee dat het dan beter wordt. Dat de kwaliteit en de toegankelijkheid van zorg erop vooruit gaan. Dat kost tijd, geld en energie en het levert, soms later dan je wil, iets op. Daarom blijft GroenLinks structureel investeren in de transformatie van de lokale zorg. Het versterken van preventieve hulp, het op peil krijgen van algemene voorzieningen, dat is onze opdracht voor de komende tijd.

Moties en amendementen GroenLinks Arnhem

Voorzitter, naast de goede plannen uit de begroting en de opgaven voor komend jaar, dient GroenLinks ook nog een vijftal voorstellen in om de begroting aan te scherpen.

Allereerst dienen we twee amendementen in als GroenLinks, VVD, D66 en PvdA. Deze volgen uit de aanvullende coalitieafspraken. Ten opzichte van vorige week zijn ze tekstueel iets gewijzigd. Het eerste voorstel is om het onderdeel in de begroting over sociale woningen aan te scherpen naar sociale huurwoningen. Voor GroenLinks een belangrijke prioriteit: de wachttijden voor een sociale huurwoning lopen steeds maar op, en het is nodig dat Arnhemmers betaalbaar en goed kunnen wonen. Met het amendement geven we ook meer mee aan het aankomende plan van aanpak wonen, namelijk dat er expliciet aandacht moet zijn voor betaalbare koop en middenhuur. Het tweede amendement betreft de zorg. De gestegen uitgaven in de zorg stellen ons voor de ingewikkelde opgave om binnen de tekorten die er zijn de continuïteit en kwaliteit van de zorg te blijven waarborgen. We bieden daarom een vangnet, zodat we daar waar nodig financiële ondersteuning kunnen bieden. Daarnaast investeren we structureel in een transformatiefonds om de zorg dichterbij Arnhemmers te kunnen blijven organiseren en te kunnen blijven innoveren. We draaien ook bezuinigingen op de sociale wijkteams en vroegsignalering van schulden terug. Dit betalen we door een verhogen van de OZB met 1,25%. Dit is nog eens technisch vertaald in een amendement op de belastingverordening. Verder vragen we via een motie het college om te komen met een concrete visie op circulaire economie, als verbreding en verdieping van ons economisch beleid. Een circulair Arnhem is goed voor de werkgelegenheid en het milieu.

Daarnaast dienen we nog twee moties in:

Goed dierenwelzijn is van groot belang. Als GroenLinks, Partij voor de Dieren en DENK/Verenigd Arnhem dienen we een motie in voor een nieuwe uitvoeringsagenda dierenwelzijn en het inzichtelijk maken van de budgetten, en het eventueel bekijken van nieuw benodigd budget. Ten tweede is het goed dat we een plan van aanpak inburgering hebben, en we met een pilot een goede aanpak kunnen ontwikkelen. Voor GroenLinks is het daarbij van belang dat we ook naar groepen kijken waar het Rijk minder oog voor lijkt te hebben, zoals nareizigers. Hiervoor dienen GroenLinks, D66, DENK/Verenigd Arnhem en de PvdA een motie in.

Slotwoord

Voorzitter, ten slotte. Verandering gaat door in Arnhem. We hebben hier het groenste en sociaalste coalitieakkoord ooit. Maar we weten: verandering gaat in fasen, en we zijn er nog niet. We blijven strijden tegen armoede. Knokken voor goede zorg voor Arnhemmers en het tegengaan van klimaatverandering. Met nieuwe energie, samen met de raad, het college en de stad, maken we die verandering mogelijk in een mooi, groen, inclusief en sociaal Arnhem."

Zie hieronder de links naar de voorstellen (moties en amendementen van GroenLinks):

Amendement "Aanvullende coalitieafspraken wonen" van de fracties GroenLinks, VVD, D66 en PvdA Amendement "Aanvullende coalitieafspraken zorg" van de fracties GroenLinks, VVD, D66 en PvdA Motie "Concrete visie op circulair Arnhem" van de fracties GroenLinks, VVD, D66 en PvdA Motie "Betere begeleiding nareizigers" van de fracties GroenLinks, D66, PvdA en DENK Verenigd Arnhem Motie "Uitvoeringsagenda Dierenwelzijn" van de fracties GroenLinks, Partij voor de Dieren en DENK Verenigd Arnhem Motie "Dekking voor de Blauwe Golven" van de fracties VVD, PvdA, GroenLinks, Arnhem Centraal, ChristenUnie en Partij voor de Dieren Motie "Op naar een rookvrije generatie !" van de fracties PvdA, ChristenUnie, D66 en GroenLinks Motie "Subsidieregeling burgerkracht sociaal domein" van de fracties PvdA, GroenLinks, Arnhem Centraal, Partij voor de Dieren en D66 Motie "Maak werk van (dekking voor) de Arnhemse standaard toegankelijkheid" van de fracties VVD, D66, PvdA, CDA, GroenLinks en Arnhem Centraal Motie "Armoede door de ogen van kinderen" van de fracties D66, SP, PvdA en GroenLinks

 

De Arnhemse fracties van GroenLinks, D66, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, DENK/Verenigd Arnhem en Partij van de Arbeid hebben het Arnhemse Sinterklaasintochtcomité via een brief opgeroepen om – net als landelijk – Piet te ontdoen van verschillende pijnlijke connotaties met racisme. GroenLinks Arnhem-fractievoorzitter Mark Coenders: “De figuur Zwarte Piet heeft verschillende pijnlijke connotaties met racisme. Om te zorgen dat het Sinterklaasfeest een feest voor iedereen kan zijn, vinden we het belangrijk dat we samen kijken hoe we dit kinderfeest kunnen ontdoen van deze kenmerken. We gaan graag met het intochtcomité het gesprek aan over deze verandering.”

Op 17 september jl. werd bekend dat besloten is om bij de landelijke intocht en de Sinterklaasjournaals Piet te ontdoen van verschillende pijnlijke connotaties met racisme. GroenLinks, D66, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, DENK/Verenigd Arnhem en Partij van de Arbeid vinden dit de juiste ontwikkeling. Het besluit is gevallen na discussies die al decennia lang lopen. Maar het is duidelijk: het is tijd voor echte verandering. Dit is ook in Arnhem de afgelopen jaren punt geweest van (politieke) discussie. Zo werd er gesproken over de andere kant van het Sinterklaasfeest. Een traditie die niet voor ieder kind een feest is. Eerder concludeerde de Kinderombudsman: "De figuur Zwarte Piet kan voor gekleurde kinderen kwetsend zijn en leiden tot pesten en uitsluiting."

Mark Coenders: “Stichting Die Blide Incomst van Sinterniclaesz en haar vrijwilligers zorgen al jarenlang voor een lach op het gezicht van heel veel Arnhemse kinderen (en ouders). Laten we stoppen met de pijnlijke connotaties met racisme, zodat de intocht voor ieder kind een feest kan zijn. Zodat de traditie van Sint en Piet de traditie blijft waar iedereen een glimlach van op hun gezicht krijgt.”