Poliflw

Nou ben je misschien politiek geïnteresseerd, maar ik geloof niet dat er iemand is die daar echt benieuwd naar is. Ja, tenzij je natuurlijk op een kandidatenlijst voor een waterschap staat. En dan nog.

Toch wil ik in deze column een lans breken voor de waterschapsverkiezingen. Of beter gezegd: voor de waterschappen. Je mag best weten. Ik hou van de waterschappen. Eerlijk gezegd meer dan van de provincie (zeg ik heel zachtjes, maar ik geef eerlijk toe dat dat vast met mijn vorige banen bij Verkeer en Waterstaat en de deltacommissaris te maken zal hebben).

Lang voor Nederland bestond met z’n raden, staten en Kamers, waren hier waterschappen. Polder voor polder werd veroverd op het water. En om deze polders ook te veroveren op de toekomst, moest er worden samengewerkt. Door vrije boeren, vrije burgers en vrije kooplieden. En dat gebeurde in waterschappen. Je weet het, de oudste democratische lichamen van ons land.

Deze polderbewoners hadden een groot belang bij veilige polders en goed beheer van het water. Ze betaalden daaraan. En ze hadden zeggenschap. Zo ontstond de aloude trits belang-betaling-zeggenschap, een trits die vandaag de dag nog steeds deze functionele democratie kenmerkt. By the way, dit is gelijk de verklaring waarom die waterschappen zogenaamde geborgde zetels hebben voor het bedrijfsleven, de landbouw en de natuur. Hun belang is groot, zij betalen meer dan burgers, maar zijn met weinigen. En zijn er dus speciale zetels voor hen gereserveerd in de algemene besturen van de waterschappen. Maar dat terzijde.

Polder voor polder ingepolderd, dijk voor dijk gebouwd. Duizenden waterschappen ontstonden in ons lage landje aan de zee. En toen de watervloed van 1953 het zuidwesten van ons land overspoelde, waren er wel 2.651 waterschappen. Nu zijn het er nog slechts 21. En zijn het professionele organisaties met een dichtheid aan nuchtere ingenieurs die je bij geen enkele andere overheidslaag aantreft. Dat is logisch en dat moet zo blijven.

In onze algemene democratie bieden politici en beleidsambtenaren al snel tegen elkaar op met allerlei doelen. De een nog mooier en ambitieuzer dan de ander. 40% CO2-reductie in 2030. Nee, 49. Wie biedt meer? 55 hoor ik daar iemand roepen. Ja, ambitieuze doelen stellen voor een toekomst voorbij een regeerperiode, dat kunnen we als de beste in Nederland. Maar hoe verhouden die doelen zich eigenlijk met de realiteit? Al jarenlang stoten wij bijna de meeste CO2 per hoofd van de bevolking uit van heel Europa. En ook als het gaat om de afname van de CO2-intensiteit van de economie de afgelopen jaren, gaat het hier niet heel hard. We kijken met afgrijzen naar de Brexit, maar man, aan hun CO2-reductie kunnen wij een puntje zuigen. En als ik hier lokaal kijk - ik ben tenslotte raadslid - als ik kijk hoe moeizaam, afgezien natuurlijk van de Groene Mient, de zeewatercentrale in Duindorp werkt en dat de Aardwarmtecentrale aan de Leyweg na bijna 10 jaar nog altijd stilligt, dan zie ik dat de energietransitie in de praktijk geen appeltje eitje is. Dat hoge doelen mooi zijn, en natuurlijk nodig voor een stabiel ambitieus beleid, maar dat eerst en vooral we in de praktijk de hand aan de ploeg moeten slaan. In onze fabrieken, bedrijven, huizen, mobiliteit, landbouw, noem maar op.

Nee, dan de waterschappers. Ze meten wat er gebeurt en wat er verandert in weer en klimaat, ze weten wat er speelt, houden rekening met onzekerheid en ze handelen ernaar. En ondertussen zijn steeds meer van hun afvalwaterzuiveringen ook nog eens heuse energiecentrales.

Afgelopen week was ik bij een verkiezingsavond van de ChristenUnie/SGP-lijst voor het Hoogheemraadschap van Delfland, een paar kilometer verderop in Monster. Geen vlotte speeches, kekke oneliners of fraaie frames, maar gewoon een hele avond inhoud. Over zeespiegelstijging. Je mag best weten, ik vond het fantastisch. Wist je bijvoorbeeld dat Nederland de langste betrouwbare meetreeks heeft over zeespiegelstijging voor z’n kust, sinds 1890 al? En wist je dat de zeespiegel sindsdien met 24 cm is gestegen? En wist je dat er nog geen versnelling zichtbaar is in die stijging en dat we daarmee op dit moment onder het minst vergaande scenario van het KNMI zitten met onze zeespiegel en dat elders op de wereld die versnelling al wel zichtbaar is en dat de zeespiegel dus niet overal even hard stijgt? Zo maar wat interessante feitjes die langs kwamen op een verkiezingsavond voor ons waterschap met meer dan 125 bezoekers!

Ik liet net het ‘Hoogheemraadschap van Delfland’ vallen. Ons waterschap. Relatief klein van stuk, maar met meer dan 1,2 miljoen mensen en zeer veel bebouwing heeft het een uitdagende taak in het zorgen voor veilig leven met schoon water dat je bij een steeds vaker voorkomende piekbui niet tot de lippen stijgt.

Best belangrijk, hoor ik je denken, dat water keren, water beheren en zorgen voor een goede waterkwaliteit. Best ook dat die dingen bestaan. En vooruit, ik betaal mijn waterschapsbelasting wel weer hoor dit jaar, maar waarom zou ik m’n bed uit komen om naar de stembus te gaan voor waterschapsverkiezingen?

Eerlijk gezegd begrijp ik deze vraag best. Zeker in relatie tot de politieke lijsten die we sinds 2008 hebben. Daar ben ik eigenlijk ook niet zo’n groot fan van. Daarvoor konden we stemmen op een persoon die zich had gekandideerd, bijvoorbeeld omdat haar of zijn belang groot was, of omdat hij of zij er veel affiniteit mee had. Maar sinds 2008 hebben we lijsten van vooral politieke partijen, zoals de bekende politieke partijen en bijvoorbeeld Water Natuurlijk waar D66 en GroenLinks achter schuil gaan.

Natuurlijk, er zijn politieke verschillen in de waterschappen. Bijvoorbeeld over of de functie nu het waterpeil moet volgen, of het peil de functie. Over in welke mate het water gezuiverd moet worden. Over hoe dijken moeten worden ingepast het landschap en hoe ze gebruikt mogen worden. Over de bestrijding van muskusratten. Over de inzet voor duurzame energie. Over wie nu wat moet betalen en of huishoudens met een laag inkomen niets hoeven te betalen.

Ik hoor je denken: nou vooruit, best belangrijk allemaal. Omdat je zo aandringt, ga ik wel stemmen, maar op wat of wie dan?

Je hoort er ook zo weinig over, over het waterschap. Natuurlijk bij extreme droogte of bij extra hoog water zie je wel eens een dijkgraaf in beeld verschijnen. En als er stront aan de knikker is. Want helaas kwam Delfland daar het afgelopen jaar het meest mee in het nieuws. Over armpje drukken tussen de hoogheemraden, zeg maar de wethouders van het hoogheemraadschap. Misschien heb je dat nieuws ook wel gezien bij Omroep West.

Juist daar waar SAMENWERKEN met hoofdletters moet staan geschreven, in het oudste democratische orgaan van ons land, in de polder, daar waar waterveiligheid, waterkwaliteit en waterbeheer alles met elkaar te maken hebben, daar maakten ze er volgens de dijkgraaf himself een zootje van in het dagelijks bestuur, zeg maar het college van B&W van het waterschap. Dat dagelijks bestuur bestond de afgelopen vier jaar overigens uit de VVD, het CDA, Water Natuurlijk, de Algemene Waterschapspartij en de bedrijfslevenzetel.

Kortom, dat dagelijks bestuur kan wel wat ChristenUnie gebruiken. Inhoudelijk heeft de ChristenUnie/SGP, zoals altijd, een verstandig programma. Daar kun je van op aan. Maar de ChristenUnie is ook een club waar ze SAMENWERKEN, net als in de polder zoals die bedoeld is, met hoofdletters hebben geschreven. Zeker in ons Hoogheemraadschap van Delfland is een keuze voor de ChristenUnie zo gek nog niet. Een partij met hoopvol realistische mensen met passie voor water, die zeker in de waterschappen, nuchter en met oog voor elkaar de hand aan de ploeg zullen slaan.

Terug naar de vraag waar ik mee begon. Ben jij ook zo benieuwd wie de waterschapsverkiezingen gaat winnen? Ik denk nog steeds dat je antwoord, ook na deze column, nee zal zijn. Maar hopelijk is in ieder geval wel het vlammetje voor de waterschappen wat harder gaan branden. En ben je gemotiveerd geraakt om a.s. woensdag te gaan stemmen. Ik zou het wel weten.

Pieter Grinwis is lijstduwer van de ChristenUnie/SGP (lijst H).

Eindelijk gaat de gebiedsontwikkeling ter versterking van het Scheveningse viscluster op het Noordelijk Havenhoofd van start. Essentieel onderdeel daarvan is de broodnodige renovatie van de visafslag. Deze had dit jaar al moeten starten, maar omdat de gemeente weigert financieel over de brug te komen, gaat de schop voorlopig nog niet de grond in, terwijl vertraging natuurlijk leidt tot steeds hogere renovatiekosten. Fractievoorzitter Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP): “Ik ben ronduit teleurgesteld in het college en vooral in de verantwoordelijk wethouders Revis en De Mos. Waar is het kloppende hart voor de Scheveningse visafslag en visserij gebleven? Wel tientallen miljoenen extra uitgeven aan het toch al dure cultuurcomplex in het Haagse centrum en aan een hip, maar voorlopig nog leeg bedrijfsverzamelgebouw De Titaan op de Binckhorst, maar niet een paar miljoen aan de renovatie van de visafslag op Scheveningen? VVD en Groep de Mos hebben duidelijk andere prioriteiten dan de ChristenUnie/SGP.” Een motie van de ChristenUnie/SGP, ingediend bij de begrotingsbehandeling afgelopen donderdag, om als gemeente ‘boter bij de visafslag’ te leveren kreeg geen steun van de coalitie en haalde daardoor geen meerderheid.

Vandaag presenteerde het nieuwe college haar eerste programmabegroting. Het valt de ChristenUnie/SGP op dat het college voorzichtig van start gaat en nog niet stevig de tanden zet in de écht ingewikkelde opgaven en uitdagingen van onze stad, zoals betaalbare woningbouw en verduurzaming van Den Haag. Het lijkt te wachten op de zilvervloot die na verkoop van het tafelzilver Eneco in onze gemeente zou moeten aanmeren. Fractievoorzitter Pieter Grinwis: “Hoe zeer ik ook tegen verkoop van energiebedrijf Eneco ben, het slagen van de ambities van dit college staat of valt met de verkoop van deze aandelen. Dat gaat voorlopig nog niet gebeuren en dat betekent dat er het komende jaar maar mondjesmaat werk wordt gemaakt van de verduurzaming van onze energievoorziening. Daar is namelijk slechts € 4,5 miljoen extra beschikbaar voor in 2019." Grinwis ziet in de mogelijke vertraging bij de verkoop van Eneco echter ook een kans: “Als Eneco in 2020 nog niet is verkocht, krijgen we dat jaar nog wel ten minste € 8 miljoen dividend uitgekeerd en waarschijnlijk meer. Mijn voorstel is om dat geld, wat toch niet in de begroting is opgenomen, te gebruiken voor versnelling van de lokale energietransitie. Daarmee zouden de grote ambities van dit college voor de verduurzaming en vergroening van onze stad in ieder geval een stuk geloofwaardiger worden.”

Groot zorgpunt in de gepresenteerde begroting zijn de voorgenomen bezuinigingen op het welzijnswerk. Pieter Grinwis: “De komende jaren wil dit college structureel bezuinigen op het welzijnswerk, oplopend naar 8 miljoen per jaar vanaf 2022. Dit gaat bijvoorbeeld ten koste van buurthuizen bezoekwerk aan ouderen en jongerenwerk. Daarmee neemt de coalitie van Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks een groot risico met onze stad. Je kunt als college wel roepen dat we moeten omzien naar elkaar - dat vind ik ook - maar als de praktijk anders is, dan moet je bereid zijn daar geld voor te blijven uittrekken en niet gaan beknibbelen op bezoekwerk aan ouderen en overgaan tot het sluiten van wijkgebouwen. Welzijnswerk in de wijk is essentieel in een stad als Den Haag, waar veel mensen geen functionerend sociaal netwerk hebben en op zichzelf zijn aangewezen. Wij vragen het college daarom niet de zichzelf opgelegde bezuiniging als leidraad te nemen, maar te doen wat onze stad nodig heeft.”

Gelukkig gaat er wel extra aandacht en geld gaat naar de bestrijding van eenzaamheid onder ouderen, zodat meer mensen waardig oud kunnen worden in Den Haag. Maar de ChristenUnie/SGP maakt zich zorgen over het gebrek aan visie op en geld bij dit college voor de ouderenzorg als geheel in onze stad. Pieter Grinwis: “Het is ontzettend goed dat er aandacht is voor de bestrijding van eenzaamheid, maar dat zou wat mij betreft hand in hand moeten gaan met betere en voldoende thuiszorg en dagbesteding. Daar wordt helaas geen euro extra aan uitgegeven. Liever zou ik bijvoorbeeld de hondenbelasting handhaven en de opbrengsten besteden aan goede zorg."

ChristenUnie/SGP: “Voorkom dat gemeente Den Haag in financiële degradatiezone belandt”

De ChristenUnie/SGP maakt zich zorgen over de verslechtering van de financiële positie van de gemeente Den Haag. Bij het vorige coalitieakkoord in 2014 trok fractievoorzitter Pieter Grinwis hierover al stevig aan de bel, en nu de gemeente nog veel meer op haar reserves is ingeteerd en gaat interen dan toen voorzien, is een alarmsignaal helemaal op zijn plaats. “Terwijl in de crisisjaren de Haagse financiën zeer gezond zijn gemaakt, zijn we in rap tempo aan het afzakken van de nationale subtop naar de degradatiezone van financieel gezonde gemeenten. Met het coalitieakkoord van Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks lijken we deze trend van verslechtering onverminderd voort te zetten. Mijn partij vindt dat onverantwoord en zal vandaag het nieuwe college oproepen het stadhuis niet verder financieel uit te wonen, maar de gemeentefinanciën houdbaar te maken voor de toekomst.”

Er zijn verschillende financiële kengetallen, waarmee de financiële positie van een gemeente kan worden beoordeeld. Een bekende is de solvabiliteitsratio, die inzicht geeft in de verhouding tussen het eigen en het vreemde vermogen van een gemeente en daarmee iets vertelt over de mate waarin een organisatie in staat is op lange termijn aan haar financiële verplichtingen te voldoen.

De afgelopen jaren is de solvabiliteitsratio er sterk op achteruit gegaan. Waar deze in 2013 nog 40,4% was, is die inmiddels gekelderd tot 27,5% in 2017. De VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) waarschuwt voor een solvabiliteit lager dan 30% en stelt dat een gemeente met een solvabiliteit onder de 20% zich helemaal op glad ijs begeeft. Pieter Grinwis maakt zich dan ook zorgen: “Als de afspraken in het coalitieakkoord onverkort worden uitgevoerd, teert de gemeente verder in op de al niet zo grote reserves, wordt er allerlei vastgoed verkocht en last but not least wordt de kip met de gouden eieren geslacht - energiebedrijf Eneco - en al deze middelen worden als het aan de nieuwe coalitie ligt gelijk weer uitgegeven. Ik vrees dat we als gemeente financieel te kwetsbaar worden. De gemeenteraad in onze buurgemeente Leidschendam-Voorburg heeft dit opgelost door af te spreken dat de solvabiliteit niet onder de 30% mag zakken. Daar zitten we in Den Haag dus al ruim onder. Het lijkt me goed als we hier een vergelijkbare afspraak maken. Ik dien daarom woensdag een motie in waarin ik het nieuwe college oproep de solvabiliteit niet onder de 20% te laten zakken en te streven naar een minimum van 30%. Op die manier zetten we koers naar financieel veiliger vaarwater en belanden we weer in de nationale middenmoot van financieel gezonde gemeenten.”

“Groen, voor elk wat wils en financieel wankel” - Reactie ChristenUnie/SGP op coalitieakkoord “Den Haag, Stad van Kansen en Ambities”

De ChristenUnie/SGP feliciteert Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks met het coalitieakkoord “Den Haag, Stad van Kansen en Ambities”. Fractievoorzitter Pieter Grinwis: “Het is goed voor Den Haag dat de vier grootste partijen er samen uit zijn gekomen”. Het akkoord biedt veel mooie aanknopingspunten. “We zien diverse van onze aangenomen moties en andere punten, waarvoor we ons hebben ingezet, terug in het coalitieakkoord. Bijvoorbeeld een stevigere aanpak van mensenhandel, bestrijding van eenzaamheid onder ouderen, 30% sociale woningbouw bij alle nieuwbouw, meer geld voor verkeersveiligheid en beter luisteren naar bewoners bij invoering betaald parkeren. Ook is het goed dat veel investeringen in een duurzamere en beter bereikbare stad worden aangekondigd. Alleen wel zonde dat om tienduizenden woningen van het gas af te halen en aan te sluiten op duurzame warmte, eerst de leverancier van die duurzame energie, Eneco, in de uitverkoop gaat. Zo wordt de kip met de gouden eieren geslacht. Verder vind ik het echt jammer dat er geen einde aan de raamprostitutie komt in Den Haag, maak ik mij zorgen over de beperkte investeringen in woningbouw en mis ik de aandacht voor thuiszorg en dagbesteding, maar ook de waarde van kerken en andere religieuze gemeenschappen voor Den Haag wordt niet genoemd.”

Financiën

Groot punt van aandacht voor Pieter Grinwis is de financiële onderbouwing van het akkoord: “Toen ik de financiële bijsluiter van dit akkoord las, fronste ik mijn wenkbrauwen. De kaasschaaf wordt nóg een keer over de ambtenarij gehaald, terwijl de opgaven voor de stad en de ambities van deze coalitie groot zijn, en er wordt erg veel geld weggehaald bij welzijn. We gaan de wethouder financiën, en natuurlijk het hele college, dus goed in de gaten houden de komende jaren. Temeer omdat deze coalitie 23 keer iets gaat onderzoeken, 11 pilots gaat uitvoeren en 14 keer nog iets nader gaat bekijken of bestuderen. Het lijkt erop dat zodra het moeilijk werd tijdens de onderhandelingen of het geld op was, er een onderzoekje of een pilot tegenaan is gegooid. Op sommige punten is een onderzoek trouwens gewoon helemaal niet nodig. Waarom niet gewoon in vervolg op de motie van de ChristenUnie/SGP zeggen dat je goedkopere parkeervergunningen voor ondernemers met een onderhoudsbedrijf gaat regelen in plaats van dat nog eens een keer te gaan onderzoeken?”

Woningbouw

De ChristenUnie/SGP ziet kansen bij de woningbouwagenda van de nieuwe coalitie. Pieter Grinwis: “Het is heel goed dat de focus ligt op middeldure woningen én dat de norm van 30% sociale woningbouw bij nieuwbouw voor de hele stad gehanteerd gaat worden. Daar gaan we dit college zeker aan houden. Al langere tijd maken we ons hier hard voor, want het is gewoon niet sociaal hoe de gemeente het afgelopen decennium met kwetsbare wijken als Moerwijk is omgegaan. Dáár meer middeldure woningen en tegelijk meer sociale huurwoningen op het zand, zo kan de stad meer verbonden worden. Bovendien zijn betaalbare (huur)woningen voor mensen met een gewoon inkomen broodnodig. Zo kunnen agenten, verpleegkundigen en leerkrachten in Den Haag blijven én komen wonen. Maar hier had ik wel op meer gehoopt: de investeringen zijn erg beperkt en ik mis de aandacht voor gezinnen.”

Soms wel, soms geen oog voor de belangen van bewoners

Bij het lezen van het akkoord valt het de ChristenUnie/SGP op dat er de ene keer wel, de andere keer geen oog is voor de belangen van bewoners. Pieter Grinwis: “Bewoners gaan echt beter betrokken worden bij de invoering van betaald parkeren. Een misser bij de invoering van betaald parkeren op Scheveningen wordt hersteld door alsnog een draagvlakpeiling te houden. Ik ben blij dat de belofte van de bouw van een parkeergarage in de Geuzenwijk eindelijk gaat worden ingelost, wat een belangrijke bijdrage gaat leveren aan de leefbaarheid en de vermindering van de parkeerdruk in deze wijk. Samen met de definitieve streep door de tram over de Westduinweg, de door de ChristenUnie/SGP voorgestelde E-bus van Norfolk naar Madurodam en de aangekondigde investeringen in de OV-corridor Binckhorst-Scheveningen bevat dit coalitieakkoord een aantal goede dingen voor de Scheveningers.”

Ronduit teleurstellend is het verruimen van de openingstijden van de horeca en het verder loslaten van de geluidsnormen. “Daar laat het nieuwe college de bewoners echt in de kou staan. Ik snap niet dat er zo makkelijk voorbij wordt gegaan aan de belangen van bewoners in bijvoorbeeld het centrum. Zij dreigen de grote verliezer van de horecaplannen uit het akkoord te worden. Ik ga samen met hen alles op alles zetten om de binnenstad ook voor hen aantrekkelijk te houden.”

Raamprostitutie

De ChristenUnie/SGP vindt het verder een gemiste kans dat het nieuwe college de raamprostitutie niet wil beëindigen, maar verplaatsen. Pieter Grinwis: “Een schone raamprostitutie is een illusie, evenals roken zonder je longen te beschadigen dat is. Wel fijn dat de Stationsbuurt en zeker het Oude Centrum hun probleemstraten kwijtraken en mogen uitzien naar mooie woonstraten, althans als de “marktpartij” doorpakt. De nieuwe coalitie trekt zelf namelijk geen euro uit om de panden uit te kopen. Als je deze branche vol uitbuiting en mensenhandel dan toch per se in stand wilt houden in onze stad van vrede en recht, dan moet er wat de ChristenUnie/SGP in ieder geval gekozen worden voor een forse vermindering van de huidige 340 ramen. Daar gaan we ons best voor doen."

Samenwerking

De ChristenUnie/SGP kijkt uit naar een mooie en constructieve samenwerking met het nieuwe college. Pieter Grinwis: “Er zijn genoeg aanknopings- én verbeterpunten om samen met dit college constructief en gezond kritisch aan de slag te gaan voor ons mooie Den Haag. De komende tijd is het zaak dat dit college samen met bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, kerken en andere religieuze instellingen werk gaat maken van de uitvoering van dit coalitieakkoord en van andere plannen die goed zijn voor onze stad. Ik zie uit naar de samenwerking en wens het nieuwe gemeentebestuur veel wijsheid en zegen toe.”