Poliflw

In de nacht van dinsdag op woensdag (16 juni 2020) - in de late uurtjes dus - werden vragen van de SP Horst aan de Maas met betrekking tot de in opspraak geraakte "Ruimte voor Ruimte-regeling" (RvR-regeling) behandeld (lees hier het artikel over de vragen en het verzoek om een nader onafhankelijk onderzoek). Namens de SP-fractie voerde burgerraadslid Paul Geurts het woord. Bij zijn vragen betrok Geurts ook een door de burgemeester opgestelde "analyse van het dossier Knops", dat opgesteld was naar aanleiding van vragen van onderzoeksjournalisten.

Veel vragen over uitvoering RvR-regeling Op 23 mei publiceerden de onderzoeksjournalisten Dohmen (NRC) en Sniekers (Dagblad De Limburger een artikel over de gang van zaken bij de RvR-regeling. De journalisten constateerden dat het doel van de regeling niet behaald is, dat door bestuurders gehandeld is in strijd met de openbare orde en dat met name oud-wethouder Knops misbruik gemaakt zou hebben van de regeling. Het artikel was aanleiding voor diverse partijen om vragen te stellen, zowel in de gemeenteraad van Horst aan de Maas (in eerste instantie door de SP, later ook door D66/Groen Links - zie vragen in de bijlage) als Provinciale Staten van Limburg. Inmiddels zijn de antwoorden van respectievelijk het college van B&W van Horst aan de Maas en Gedeputeerde Staten van Limburg aan de raad en de staten verzonden (zie voor de antwoorden de bijlagen). De antwoorden van het college van B&W van Horst aan de Maas op de vragen van D66/Groen Links laten nog op zich wachten.

Horst aan de Maas in de fout bij uitvoering RvR-regeling? De vragen van de SP in de gemeenteraad spitsen zich vooral toe op twee zaken:

in hoeverre is er sprake van dat deelnemers aan de Ruimte voor Ruimte regeling in 2009/2010 in aanmerking komen voor een compensatie voor te veel betaalde gelden, net als een achttal andere deelnemers die de betaling bij de rechter hadden aangevochten en die daar wel een compensatie voor hadden ontvangen van de Ruimte voor Ruimte BV? En wat speelde er rondom die compensatie van het achttal? in hoeverre is oud-wethouder Raymond Knops (de huidige Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken) bevoordeeld bij de bouw van diens woning in het kader van de Ruimte voor Ruimte regeling?

In antwoord op de SP-vragen geeft B&W in de Raadsinformatiebrief aan de gemeenteraad een nadere uitleg van de gang van zaken bij de rechtszaak van de acht deelnemers aan de RvR-regeling. Volgens B&W kwam het er kort samengevat op neer dat de rechter de gemeente van "misbruik van bevoegdheden" betichtte. Volgens B&W moest dat geïnterpreteerd worden als "de gemeente heeft op zich niets fout gedaan, maar had de zaken toen anders moeten regelen". En de raad zou toentertijd - vertrouwelijk via het zogenaamde 'seniorenconvent' waarin de fractievoorzitters zitting hebben - volledig geïnformeerd zijn over een en ander.

Nieuwe vragen over "dossier Knops". Wat het "dossier Knops" betreft, stelt het college van B&W dat toentertijd de vergunningverlening voor de woning voor Knops in een gebied met een agrarische bestemming met hoge landschappelijke waarden volgens de toen geldende regels open en transparant verlopen is. Maar deze stellingname van het college was voor onderzoeksjournalist Sniekers aanleiding om nieuwe vragen te stellen en die werden beantwoord door burgemeester Palmen (zie bijlage). Daaruit concludeerde de journalist dat Knops toentertijd groter had mogen bouwen van het toenmalige college van B&W dan de regels feitelijk toelieten. Daar had een ambtenaar toen nog wel op gewezen, maar B&W heeft dat advies terzijde gelegd en het projectbesluit ten behoeve van de vergunningverlening gewijzigd (zie in de bijlage het artikel in Dagblad De Limburger van 16 juni 2020). Burgemeester Palmen schreef vervolgens eigenhandig een "Nadere analyse dossier familie Knops" (zie bijlage), die hij zo'n vier uur vóór aanvang van de raadsvergadering op dinsdag 16 juni naar de gemeenteraad stuurde. De strekking van diens verhaal: de ambtenaar die toentertijd heeft aangegeven dat de regels die golden, een groot gebouw als Knops wenste niet zouden toestaan, was uitgegaan van verkeerde aannames. "Tien jaar geleden", aldus Palmen, "heeft er een passende beoordeling, een zorgvuldig gevoerde ruimtelijke procedure en transparante besluitvorming plaatsgevonden op een verzoek dat in lijn was met de gemeentelijke beleidsdoelstellingen". En "mij is niets gebleken van bevoordeling van de familie Knops". Kortom: er is niets aan de hand.

In de behandeling van de antwoorden op de SP-vragen in de gemeenteraad spitste de discussie zich gaandeweg toe op het dossier Knops. Was Knops nu wél of niet bevoordeeld toen hij een vergunning voor de bouw van een langgevelboerderij vroeg? Burgerraadslid Geurts wees er op dat het er op lijkt dat de regels die opgenomen waren in een ontwerp projectbesluit even aan de kant geschoven zijn ten gunste van Knops. Want korte tijd later - in 2012 - zou er in de gemeenteraad een regeling voor grote gebouwen in het buitengebied zijn aangenomen, waarin precies de regels stonden die bij de vergunning ten behoeve van Knops gewijzigd waren. Palmen wees er op dat niet in 2012 maar in 2013 een regeling voor grote gebouwen is vastgesteld door de gemeenteraad en dat de criteria die daarin opgenomen stonden wel degelijk afweken van het eerder ontwerp projectbesluit.

Wel of geen onafhankelijk onderzoek? In de brief van de SP Horst aan de Maas werd voorgesteld om een onafhankelijk onderzoek te verrichten naar de gang van zaken, vooral ook om daar van te kunnen leren. Palmen stelde daarop dat hij zo'n onafhankelijk onderzoek af moest raden. "Het gaat om zaken die al lang geleden hebben plaatsgevonden; wat betreft de compensatie van deelnemers is toentertijd alles uitgesproken met de betrokkenen; veel van wat de RvR-regeling betreft hoort bij de provincie (waar ook vragen zijn gesteld, ik heb alle feiten gepresenteerd); ik heb alle zaken op een rijtje gezet in de voorliggende analyse en daarmee is dit verhaal afgerond", aldus de burgemeester. Hij is van mening - zo liet hij weten - dat de gemeenteraad de tijd beter zou moeten besteden...  Rudy Tegels (CDA), de verantwoordelijk wethouder, deed nog een duit in het zakje met de opmerking dat hij de risico's bij de uitvoering nog eens tegen het licht had gehouden en had geconstateerd dat die risico's beperkt waren. SP-woordvoerder Paul Geurts stelde dat de raad - als controlerend orgaan - beter zelf die beoordeling zou kunnen doen en wees het argument dat het om een provinciale kwestie ging van de hand. Hij wilde een onafhankelijk onderzoek naar de twee zaken die te maken hebben met de uitvoering van de RvR-regeling door de gemeente Horst aan de Maas. Verder vond hij een onderzoek door de burgemeester, als vertegenwoordiger van het college van B&W, niet onafhankelijk. Tenslotte merkte hij op dat - zoals bleek uit de nieuwe vragen van de journalist - er steeds nieuwe vragen zouden komen en dat het daarom beter zou zijn onafhankelijk onderzoek te verrichten, waarin alles aan de orde komt en leidt tot conclusies en - waar nodig - tot aanbevelingen. "Dat is ook in het belang van de gemeente en de heer Knops", besloot Geurts zijn pleidooi.

Vooringenomenheid? Tegen het einde van de behandeling van de SP-vragen werd burgemeester Palmen ineens persoonlijk naar de SP-woordvoerder. Palmen beschuldigde Geurts van vooringenomenheid: "Als u de lijn volgt, waarvan ik denk dat u er op zit, dan zal het nooit zo zijn dat een onderzoek dat niet uitkomt bij wat u vindt, u genoegdoening zal geven. Volgens mij zit u op de lijn dat u het antwoord voor uzelf al heeft gegeven. Dat blijkt ook wel uit de manier waarop u deze vragen stelt. Als er een uitkomst is die u niet bevalt, is mijn inschatting dat u altijd zult blijven zeggen dat er nog vragen zijn en dat de schijn van belangenverstrengeling niet is weggenomen". Vervolgens bood Palmen SP'er Geurts geen mogelijkheid daarop te reageren, door eenvoudigweg de geluidsknop terug te draaien. In zijn blog 'Horst Sweet Horst' schreef Wim Moorman naar aanleiding van dit incident: "Als hier íemand blijk geeft van vooringenomenheid is het de burgemeester zelf wel. En als het íemand niet past om vooringenomen te zijn is het een burgemeester wel. Insinueren dat een (burger)raadslid zich schuldig maakt aan iets zonder dat hij dat kan bewijzen, is een burgemeester onwaardig".

Standpunten van de andere fracties in de gemeenteraad De fracties van PvdA, D66/Groen Links, VVD, CDA en Essentie stelden tijdens de behandeling van de RvR-regeling geen vragen en bemoeiden zich niet met de discussie tussen Palmen en Geurts. Pas toen de SP de andere fracties vroeg of zij het voorstel voor een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken wilden ondersteunen, kwamen er reacties. PvdA-woordvoerder Richard van der Weegen vond dat Geurts goede vragen stelde en dat de antwoorden hem steeds meer deden neigen naar een interpellatiedebat of een raadsonderzoek. Wel had hij moeite met de vragen die Geurts stelde over de analyse van de burgemeester inzake "dossier Knops", want die notitie zou pas geagendeerd staan voor de gemeenteraadsvergadering in september... CDA-fractievoorzitter Loes Wijnhoven vond dat de vragen van de SP afdoend beantwoord waren en vond verder dat de vraag of er een onderzoek zou moeten plaatsvinden, besproken zou moeten worden in het presidium van 2 juli. Ook Maarten Voesten van D66/Groen Links was van mening dat over wel of niet onderzoeken gesproken moest worden in het presidium van 2 juli, maar gaf tegelijkertijd aan dat was aangetoond dat er een onderzoek nodig was om alles boven tafel te krijgen. Yvonne Douven van de VVD vond een nader onderzoek in ieders belang, maar vond wel dat dat eerst in het presidium besproken moest worden. Daar sloot Bram Hendrix van Essentie zich bij aan.

Wordt ongetwijfeld vervolgd...

Bekijk hier de raadsvergadering van 16 juni 2020 (de behandeling van de vragen met betrekking tot de RvR-regeling start op 4.36.00 uur).

Het College van B&W van Horst aan de Maas heeft lak aan de betrokkenheid van burgers bij huisvesting van arbeidsmigranten. Dat bleek het meest duidelijk bij de huisvesting van arbeidsmigranten door Otto Work Force in Sevenum (zie ook eerder artikel op deze website). Maar ook in andere gevallen blijkt dat het geval, zoals bij de vergunningverlening van huisvesting van arbeidsmigranten bij Vissers in America en bij de bespreking van het nieuwe beleid van de gemeente met betrekking tot de ”short stay” (tijdelijk verblijf) van arbeidsmigranten. Dat  leidde eind vorig jaar tot een briefwisseling tussen de SP-werkgroep Arbeidsmigranten en het verzoek om een spoeddebat over deze kwestie én inspraak van de werkgroep in de gemeenteraad van 15 januari 2019. Ook de SP-fractie liet zich niet onbetuigd in het debat.

Bouw “Polenhotel” Otto Work Force in Sevenum

Op 20 december 2018 heeft de gemeente Horst aan de Maas een vergunning verleend voor het huisvesten van arbeidsmigranten door Otto Work Force in Sevenum. Otto Work Force kondigde via L1 aan om dan ook maar meteen op maandag 7 januari 2019 te starten met de bouw. Omdat de omwonenden pas 24 december geïnformeerd werden over de vergunningverlening, de vergunning niet in te zien was én er geen ambtenaren beschikbaar waren om de vergunning toe te lichten, konden omwonenden niet naar de rechter stappen om de bouw tegen te houden. De SP probeerde met een verzoek voor een spoeddebat in de gemeenteraad alsnog de bouw stil te laten leggen. Maar de fracties van CDA, Essentie, D66/GroenLinks, PvdA en VVD wezen dat verzoek af. Zij zagen in de gang van zaken geen probleem. De omwonenden lieten – via werkgroepvoorzitter Paul Geurts – tijdens de raadsvergadering van 15 januari weten dat het college haar in de kou had laten staan. De woordvoerders van D66/GroenLinks, CDA en PvdA gaven toe dat er “in de timing” van de vergunningverlening wel wat mis was gegaan en daar zou het B&W van moeten leren. De SP wees er bij monde van Sonja van Giersbergen op, dat de rechtsgang door de gang van zaken ernstig belemmerd was en dat het zaak was zorg te dragen voor een echte dialoog.

Brief Werkgroep Arbeidsmigranten: neemt raad burgers nog serieus bij ontwikkelen nieuw beleid?

Vorig jaar heeft de SP-werkgroep Arbeidsmigranten een brief geschreven aan de gemeenteraad met een aantal vragen (zie ook eerder artikel op deze site). De werkgroep kreeg antwoord van het presidium (zie bijlage). Een onlogische gang van zaken, schreef de werkgroep naar de gemeenteraad (zie bijlage) , het presidium vertegenwoordigt immers niet de raad, maar is slechts een agendacommissie. Naar aanleiding van de tweede brief werd de werkgroep uitgenodigd om in de raadsvergadering van 15 januari gebruik te maken van het spreekrecht om haar brief nog eens toe te lichten. Dan konden de raadsleden daar wel rechtstreeks op reageren.

Als vertegenwoordiger van de werkgroep maakte Paul Geurts gebruik van het aangeboden spreekrecht. Hij hield de raad alsnog de vraag voor: “Hoe kan het dat wethouder Vostermans als het gaat om vergunningverlening voor huisvesting van arbeidsmigranten, anticipeert op toekomstig beleid, terwijl dat toekomstig beleid nog niet geformuleerd is”. Ondertussen laat wethouder Vostermans huisvesting van arbeidsmigranten toe op industrieterreinen. “Voorheen werd dat inhumaan genoemd, maar nu uitzendbureaus veel geld willen verdienen en daarom tegen de gemeente zeggen dat zij arbeidsmigranten urgent nodig hebben, kan humaniteit aan de kant gezet worden”, aldus Geurts (zie voor de tekst van de toespraak de bijlage).

De reacties van de raadsleden was divers. Baas (D66/GroenLinks) vroeg zo snel mogelijk nieuw beleid te formuleren dat tegemoet kwam aan de wensen van de omwonenden. Wijnhoven (CDA) was van mening dat er voldoende uitgelegd was waarom het presidium had gereageerd en niet de raad, maar ging verder niet in op de vraag of de raad burgers nog wel serieus wil betrekken bij de ontwikkeling van nieuw beleid. Elbers van de VVD maakte het helemaal bont. Hij stelde dat de brieven van de werkgroep tendentieus waren en dat het hem onduidelijk was wat het doel was van de werkgroep (terwijl hem dat in een eerder gesprek van de werkgroep met de fractie van de VVD in augustus 2018 verteld is – zie bijlage). Bouten, fractievoorzitter van de PvdA, meldde dat het volgens hem de bedoeling is dat burgers serieus meegenomen worden in de ontwikkeling van nieuw beleid. Hij was van mening dat er met bewoners gesproken moest worden als burgers gefrustreerd zijn over de gang van zaken. Daar kan de gemeente van leren, meent hij.

Geen dialoog, tóch vergunning huisvesting arbeidsmigranten voor Vissers America!

In diens toespraak in de raadsvergadering van 15 januari 2019 gaf Geurts als woordvoerder van de Werkgroep Arbeidsmigranten een aantal voorbeelden van de wijze waarop door initiatiefnemers voor huisvesting van arbeidsmigranten met een dialoog wordt omgegaan. Naast het voorbeeld van Otto Work Force noemde Geurts de dialoog met Van Dijck Groenteproducties in America en met Vissers, ook in America. Bij de laatste is een vergunning verleend voor de huisvesting van 144 arbeidsmigranten, zonder dat daar een dialoog gehouden is. De dorpsraad van America heeft daar bezwaar tegen aangetekend. De raadsleden Gubbels (D66/GroenLinks) en Lenssen (SP) vroegen tijdens de raadsvergadering om een nadere toelichting op deze kwestie. De voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Leppink-Schuitema, weigerde echter beantwoording. Zij stelde dat slechts ingegaan mocht worden op de brief van de werkgroep, waarin eerder over Vissers niets vermeld stond. De griffier, Ruud Poels, legde uit dat slechts ingegaan mocht worden op de eerdere brieven van de werkgroep en geen nieuwe onderwerpen besproken mochten worden. De fractievoorzitter van de PvdA, Roy Bouten, trok die conclusie in twijfel. Desondanks bleven de raadsleden verstoken van informatie en wist het college wéér makkelijk weg te komen met haar gerommel met het verlenen van vergunningen voor huisvesting van arbeidsmigranten.