Poliflw

Gisteren is het voorstel voor de programmabegroting voor 2020 gepresenteerd door Anke Klein, wethouder van Financiën. Deze programmabegroting geeft een toelichting op de plannen die we in het ambitieuze coalitieakkoord hebben gemaakt, samen met D66 en GroenLinks. Helaas is in deze programmabegroting te zien dat de financiële situatie van de gemeente Utrecht minder goed is dan voorzien.

Dit heeft een aantal oorzaken:

Het is veel in het nieuws geweest: veel gemeenten hebben helaas met tekorten te maken. Doordat het rijk minder geld heeft uitgegeven, hebben wij als gemeente minder te besteden Stijgende loonkosten voor de gemeente Utrecht De groei van de stad Utrecht gaat minder hard dan gepland

Het gevolg van deze financiële situatie is dat we als gemeente moeten bezuinigen en de opbrengsten moeten verhogen. Het zijn gelukkig geen grote koerswijzigingen. U kunt denken aan:

De gemeente Utrecht zet volop in op slim werken; met technische innovaties en datagedreven werken doen we ons best om het werk makkelijker (en goedkoper) te maken De leerlingbegeleiding in het onderwijs wordt al een paar jaar geheel gefinancierd vanuit het Rijk, de extra financiering vanuit de gemeente wordt stopgezet Het maximale bedrag voor het initiatievenfonds wordt verlaagd van 50.000 euro naar 20.000 euro. Gelukkig blijft er nog 4,35 miljoen euro beschikbaar in dit fonds voor mooie initiatieven Meer mensen maken gebruik van het zwembad, waardoor deze inkomsten anders ingezet kunnen worden

Het zijn niet allemaal fijne maatregelen, maar ze zijn wel noodzakelijk om onze ambitieuze investeringsagenda uit te kunnen voeren. Het goede nieuws is dat er niet bezuinigd hoeft te worden op investeringen die voortvloeien uit onze ambities. De investeringen die we doorzetten zijn bijvoorbeeld:

Renovatie van 1650 woningen en de bouw van 4000 woningen Meer maatwerk om mensen uit de bijstand aan het werk te krijgen Voetgangers en fietsers krijgen volop groen licht Ontwikkeling van het aantal elektrische laadpalen in de stad (richting een totaal van 1600) Grotere inzet op passende onderwijshuisvesting voor de toekomst

We hebben een sluitende begroting door kritisch naar onze uitgaven te kijken. Desondanks zetten we volop in op investeringen om onze stad toekomstbestendig te maken. Over deze programmabegroting debatteren we op 29, 30 en 31 oktober. Het slotdebat is op 14 november.

Het politieke jaar loopt bijna ten einde. En dat betekent in de politiek dat de voorjaarsnota (voor wie wil weten wat dat is: een tussentijdse update en bestuurlijke doorkijk van het college) besproken wordt in de raad. Het moment om als partij ook zelf aan te geven wat je goed acht voor de mensen, voor de stad. Doordat we in de coalitie zitten zijn natuurlijk ook veel wensen die we als ChristenUnie hebben daarin terecht gekomen en worden nu uitgevoerd.

Maar natuurlijk wil je als partij nog weer even extra benadrukken waar je voor staat, wat jij prioriteit geeft. Voor een gezonde stad, waar mensen gezien worden en van waarde zijn. Concreet? We hebben gepleit voor meer groen, nog betere fietsroutes bij al de werkzaamheden in de stad, voor een betrouwbare en benaderbare gemeente, voor jongeren die niet in beeld zijn (de zogenaamde spookjongeren), en voor extra begeleiding aan mensen voor wie de arbeidsmarkt ver van hen afstaat. Meer kun je lezen in de bijdrage.

Volgende week nog een laatste week met veel vergaderingen en besluiten nemen. En dan reces. We kijken er naar uit...

***

Slotdebat - spreektekst

Voorzitter, het is min of meer een gebruik om aan het begin van dit soort momenten in de gemeenteraad, voorbeelden te geven van de Utrechtse trots. En ondanks het mindere financiële beeld, daar kom ik later op terug, toch even een moment om kort het afgelopen jaar, met z’n successen, te benoemen. 

Dus voorzitter, ik begin, als u mij toestaat met het ZOET. Voor de ChristenUnie was het een jaar waarin we met enige trots kunnen terugblikken op de actieagenda Utrechters schuldenvrij, om mensen eerder en sneller van schulden af te helpen. Het plan tegen eenzaamheid is iets wat de CU al jaren heeft bepleit. De nieuwe huisvestingsverordening, het sportakkoord, eindelijk de komst van de ketenregisseur mensenhandel, maar ook de op maat-begeleiding, aan vrouwen en mannen die nu nog werken op de tippelzone. 

Of voorzitter, wat te denken van De Derde Helft bij sportclub Hercules. Of het plan van huisvesting van de Voedselbanken dat steeds meer gaat landen en uitzicht biedt op een duurzame huisvesting voor de toekomst. 

En voor de ChristenUnie belangrijk dat we bijna raadsbreed vinden dat we in Utrecht voor mensen met nationaliteit onbekend meer willen doen dan dat vinkje in de Basisregistratie Persoonsgegevens. Voorzitter, voordat het helemaal MIERZOET wordt rond ik graag af met een motie. Een slimme motie, vindt de CU. Over slim groen melden. Er zijn namelijk nog veel wijken die veel groen kunnen gebruiken. Omdat het goed voor een mens is, en nog meer omdat het een belangrijke rol in de waterberging speelt. Én we in Utrecht een Slim Melden-app hebben. En daarom dienen we de volgende motie in:  

Motie: Slim groen melden

Voorzitter, Er zijn ook nog vraagstukken in de stad, die al best goed gaan. Naar analogie van het liedje: We zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Niet ZOET maar ook niet ZUUR, en evenmin zout of bitter. Zaken waar we wel aandacht voor vragen. Het Klantcontactcentrum bijvoorbeeld. Goed dat er hierin geïnvesteerd wordt. Wel horen wij van inwoners van deze stad dat hun meldingen niet altijd goed hun weg vinden binnen de gemeentelijke organisatie. Ambtenaren bevestigen dit ook. Dat het zaaksysteem momenteel niet goed op orde is en dat dit nog een jaar kan duren. Dat is echt te lang, voorzitter. Tegelijkertijd moet er ook in nieuwe dienstverleningskanalen geïnvesteerd worden. Maar voorzitter, ons inziens kun je niet goed ontsluiten zonder goed aan te sluiten. Kan de wethouder toezeggen de ontwikkeling van dit zaaksysteem hoogste prioriteit te geven? En welke concrete acties hierop kan zij toezeggen? Mogelijk dienen we nog een motie in, in de tweede termijn. 

Voorzitter, een bijdrage van de CU zonder de fiets te hebben genoemd... Dat kan niet. Dus hier komt het. In Utrecht vinden op grote schaal werkzaamheden plaats, er wordt hard aan onze infrastructuur gewerkt. En dat is goed. Maar helaas… Bij het uitzetten van omleidingsroutes hebben actieve vervoerswijzen zoals lopen en fietsen nu vaak geen prioriteit. En daarom dien ik graag de volgende motie in: 

Motie: Utrecht Fietsstad, ook bij werkzaamheden

 

Voorzitter, Nog even terug naar die nieuwe wijken… Na navraag bij ambtenaren  en ook besproken in de commissie blijkt dat er nog veel wijken worden opgeleverd waarin het vergroenen achteraf plaatsvindt. We kennen allemaal Rotsoord… of Rotsig oord… Ja, dat zeg ik in de wetenschap dat bij de ChristenUnie het adagium, een wijs man bouwde zijn huis op de rots, een welhaast rotsvast inzicht is. Maar dan toch: Het gaat nog wel eens vaker mis, omdat achteraf vergroenen gecompliceerd kan zijn, onder meer door het ondergrondse kabel- of leidingwerk. En daarom dienen we de volgende motie in (die ik eerst wilde noemen: en hij zag dat het groen was), maar goed de titel is toch wat saaier geworden ;-): 

Motie: Groen – van Bijzaak naar standaard werkwijze. 

En dan voorzitter, de werkbeweging. Goed dat het college investeert, in mensen omdat de arbeidsmarkt te ver van hen afstaat. Want we geloven dat er voor iedereen op de arbeidsmarkt (of soms als vrijwilliger) een plek zou moeten of kunnen zijn. En we zijn dus blij dat er al 1 miljoen euro dit jaar wordt geïnvesteerd. Maar daar moeten we dan snel op inzetten, wat ons betreft niet wachten, want wachten dat kost geld. We moeten inzetten op die werkmatcher die op maat kan begeleiden, die motiveert, en die volhoudt, die ondanks de jungle van regels, er is om deze mensen er doorheen te loodsen. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: Zet snel in op die sensitieve werkmatcher

Voorzitter, Die huisvesting van scholen, dat popt toch met grote regelmaat op in de raad. Soms gaat het goed, maar evenzo zit het wel eens muurvast. De wensen van scholen zijn begrijpelijkerwijs groot, want met mooie moderne gasloze schoolgebouwen met hippe leerpleinen en groene schoolpleinen, daarmee win je ook de strijd om de ouders. Maar niet alles kan. En met het oog op de toekomst waarin de stad groeit en dus scholen ook groeien, uitbreiden, of ergens nieuw willen starten, moeten we goede afspraken maken, over wat kan, en wat niet. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: Breng schot in de zaak in huisvesting van scholen 

Maar voorzitter, En dan nu de zure zaken… De echte zure appel is toch wel, een bittere pil, het financiële beeld dit jaar. De Rijksoverheid geeft minder geld uit dan begroot, waardoor wij als gemeente ook minder geld ontvangen. En dat voelt niet goed, zeer zuur zelfs. Daarom hebben we, samen met GroenLinks de motie ingediend, waarbij we pleiten om de trap-op-trap-af methode te vereenvoudigen, door deze alleen op begrotingsbasis toe te passen en niet op basis van de uitgaven zoals nu het geval is. We hebben in de VJN gezien dat we tot nu toe de eindjes goed aan elkaar kunnen knopen als stad, maar ook dat er voor de toekomst tekorten in zicht zijn. 

Daar hebben we bij de algemene beschouwingen al het nodige over gezegd en ook de ChristenUnie ziet graag snel een overzicht van de maatregelen die het college in beeld heeft om de taakstelling van 13 miljoen in te vullen.

Voorzitter, het financiële vooruitzicht is dan wat donker, maar er zijn altijd nog zaken die we als CU eigenlijk veel zuurder vinden. Jongeren die niet in beeld zijn bijvoorbeeld. Die geen onderwijs volgen of hebben gevolgd, geen startkwalificatie hebben, geen arbeidsverleden en gewoon thuis zitten. Of van flex- naar flexbaantje hoppen. Wat zou het nu mooi zijn als in het kader van de de MBO-actieagenda, er nu juist ingezet wordt, om deze groep erbij te krijgen en te houden. Zou de wethouder kunnen toezeggen om binnen de actieagenda MBO de toeleiding en begeleiding van deze jongeren buiten beeld, een belangrijk onderdeel te laten zijn van de MBO-agenda? Eventueel hebben we een motie achter de hand voor de tweede termijn. 

Zuur is het ook als je in onze prachtige stad woont maar niet optimaal mee kunt doen omdat je niet mobiel bent. Voorzitter, als je niet beschikt over een vorm van vervoer worden voorzieningen, werk en sociale contacten letterlijk onbereikbaar. Dit vergroot de kans op sociale uitsluiting en eenzaamheid. Voor de CU onacceptabel. De ChristenUnie ziet het begrip vervoersarmoede graag terugkomen in het mobiliteitsbeleid. Daarom dienen we de volgende motie in:

Motie: Vervoersarmoede

Voorzitter, de laatste motie voor nu, een motie met een zoet smaakje, maar helaas is de nasmaak voor de stad zuur. Rommel in de wijken, overlast door hangjongeren, de gezondheidsrisico’s die we niet moeten onderschatten en veiligheidsrisico’s door deelname in het verkeer. En dan doel ik op lachgas. Het onschuldige is er wat ons betreft wel vanaf. En is er landelijke aanpak nodig om de lokale problematiek aan te pakken. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: ‘Lachgas – lokale problematiek vraagt landelijke aanpak’. 

Voorzitter, We hebben veel ambities. Wij als fractie, wij als raad, met het college. We hebben ambitie om deze stad mooier te maken, vrolijker, een stad waarin mensen niet langs elkaar leven maar samenleven. Ik hoop dat wat we vandaag besluiten daaraan bijdraagt. En dat bij alles wat we doen, we steeds die ambitie voor ogen houden.

 

Afgelopen donderdag vergaderde de raad over het gebied rond de Daalsetunnel. De gemeente wil dit gebied opnieuw inrichten. Daar worden waarschijnlijk nieuwe woningen gebouwd. In 2011 besloot de gemeenteraad namelijk dat dit park deels bebouwd moet worden. Ook in de omgeving verandert er nog het nodige. Er loopt nog een studie voor de aanpak van de Amsterdamsestraatweg, er is nog steeds de ambitie om de Votulastroute aan te pakken en ook bij de Mariabrug is er nog discussie over ‘de knip of knijp’.

De ChristenUnie wil graag dat het Daalsepark zo groen mogelijk blijft en dat er nu geen besluit wordt genomen over bebouwing als er nog veel onduidelijkheid is over het verkeer. Zijn alle wegen nog nodig, en zou het park groter kunnen als er minder verkeer door de Daalsetunnel gaat rijden?

Raadslid Jan Wijmenga vroeg het college naar de volgorde waarin besluiten worden genomen. De ChristenUnie vind het beter om eerst duidelijkheid te krijgen over de verkeershoeveelheden die door de Daalsetunnel gaan rijden, zodat die informatie ook gebruikt kan worden om te bepalen of bebouwing verder naar voren kan komen?

Jan Wijmenga: "Ik hoor graag een duidelijke toezegging van de wethouder dat we eerst een besluit nemen over de verkeersafwikkeling op de Amsterdamsestraatweg en over de Daalsetunnel – en pas daarna over de invullen van het Daalsepark." Wijmenga diende hierover een motie in en ook andere partijen zoals GroenLinks, het CDA en de SP steunden de motie. De wethouder nam de motie over. 

Het AD deed verslag van de vergadering. 

In Utrecht kunnen mensen die hulp nodig hebben terecht bij Buurtteams. Daar krijgen ze hulp op allerlei terreinen, zoals (psychische) zorg, welzijn, woonbegeleiding, verslaving, werk en inkomen. Waar nodig verwijzen Buurtteammedewerkers door naar de juiste instanties. Helaas zijn er in Utrecht wachtlijsten ontstaan bij verschillende Buurtteams (sociaal en jeugd). ChristenUnie Utrecht stelt daarom samen met GroenLinks, D66, PvdA, DENK en CDA vragen over deze situatie. 

Zo vragen we een reactie op de toenemende wachtlijsten en willen we van de wethouder weten in hoeveel gevallen de doelstelling van het eerste gesprek binnen vijf werkdagen wordt gehaald. 

Tekort aan arbeidskrachten

Naast de oplopende wachttijd is er nog een ander probleem. Het is voor Buurtteams steeds moeilijker om genoeg personeel te vinden. Buurtteams werken met stagiaires, vrijwilligers/ervaringsdeskundigen en professionals. De professionals binnen het buurtteam hebben minimaal een hbo-opleiding afgerond en daarnaast wordt er in de buurtteams ook gewerkt met ervaringsdeskundigen, die zelf ervaring hebben als cliënt in de geestelijke gezondheidszorg en zodoende een MBO-4 opleiding volgen. Hoewel deze ervaringsdeskundigen een deel van het werk verrichten als stagiaire of later als vrijwilliger, komen deze mbo-professionals niet of nauwelijks aan het werk bij een buurtteam. Wij denken dat de buurtteams daardoor potentieel uitstekende krachten, die naast HBO- en WO-professionals zouden kunnen werken en die ze bovendien al in huis hebben, mislopen. 

Daarom vragen we of het college mogelijkheden ziet om deze ervaringsdeskundigen met MBO-achtergrond ingezet kunnen worden om de Buurtteams op sterkte te houden. Ook willen we weten of de wethouder andere opties ziet om ervaringsdeskundige MBO’ers (door opleiding of op andere manieren) in te zetten in Buurtteams. De wethouder geeft vanmiddag tijdens het vragenuur antwoord op onze vragen. Kijk hier mee vanaf 17:00 uur.

 De wethouder geeft aan dat de langere wachttijden zijn bekend; in de wachttijd die regelmatig oploopt tot bijv. 3 maanden, wordt intussen een vinger aan de pols gehouden. Wethouder Victor Everhardt geeft ook aan dat ervaringsdeskundigen belangrijk zijn in de zorgverlening. In de volgende voortgangsrapportage gaat de wethouder opnemen of er problemen ontstaan in de werving en selectie van nieuwe medewerkers. 

In de media is er al behoorlijk veel aandacht geweest over de toegenomen stress/psychische klachten onder jongeren en studenten. Ook vanuit onze eigen achterban ontvangen wij hier steeds meer signalen over. En hoewel we een goed zorgsysteem hebben hier in Utrecht, lijkt het toch alsof jongeren/studenten de juiste zorg moeilijk kunnen vinden of zorg mijden, deels ook door de taboes rondom psychische problemen op jonge leeftijd. 

Wij willen graag met alle partijen rondom deze groep mensen (universiteiten, hogescholen/MBO’s, buurtteams, huisartsen) in gesprek gaan. Ons doel is om de bereikbaarheid te inventariseren en tot goede oplossingen te komen. en hoe we kunnen zorgen voor een grotere bewustwording en taboes doorbreken bij de doelgroep om ervoor te zorgen dat preventieve voorlichting (o.a. via studieverenigingen bijv.) ook echt gaat werken. Jonge mensen zijn juist de groep die erg gevoelig kan zijn voor goede preventie en voorlichting, het past dan ook de ‘beweging naar voren’ om hier juist extra aandacht aan te besteden.

De ChristenUnie organiseert hierom samen met Student&Starter, VVD, GroenLinks en D66 een raadsinformatiebijeenkomst. Hierin gaat de raad in gesprek met bewoners van Utrecht over bepaalde thema's. De doelen voor deze bijeenkomst hebben we als volgt geformuleerd: 

De raad informeren over de omvang en inschatting over het mentale welzijn van de grote groep studenten in Utrecht. En daarbij de vraag om verschillende instrumenten/aanpakken/visies op de (geestelijke) gezondheidszorg voor studenten in Utrecht te presenteren. Inventariseren wat er nodig is om de  juiste zorg bereikbaarder te maken voor Utrechtse studenten Nadenken over hoe de verschillende professionals die zich bezighouden met studenten welzijn kunnen samenwerken om de bereikbaarheid/zichtbaarheid te vergroten. Dit in het kader van preventie en vroegsignalering.

Denk jij een bijdrage te kunnen leveren aan een van deze onderwerpen? Dan ontmoeten we je graag! Wel even aanmelden via deze website. Kies voor '7 maart' en 'Utrechtse studentenzorg' om je aan te melden voor deze bijeenkomst. Tot dan! 

Wat: Raadsinformatiebijeenkomst StudentenzorgWanneer: 7 maartHoe laat: 21:00-23:00 uurWaar: Stadskantoor

In de media is er al behoorlijk veel aandacht geweest over de toegenomen stress/psychische klachten onder jongeren en studenten. Ook vanuit onze eigen achterban ontvangen wij hier steeds meer signalen over. En hoewel we een goed zorgsysteem hebben hier in Utrecht, lijkt het toch alsof jongeren/studenten de juiste zorg moeilijk kunnen vinden of zorg mijden, deels ook door de taboes rondom psychische problemen op jonge leeftijd. 

Wij willen graag met alle partijen rondom deze groep mensen (universiteiten, hogescholen/MBO’s, buurtteams, huisartsen) in gesprek gaan. Ons doel is om de bereikbaarheid te inventariseren en tot goede oplossingen te komen. en hoe we kunnen zorgen voor een grotere bewustwording en taboes doorbreken bij de doelgroep om ervoor te zorgen dat preventieve voorlichting (o.a. via studieverenigingen bijv.) ook echt gaat werken. Jonge mensen zijn juist de groep die erg gevoelig kan zijn voor goede preventie en voorlichting, het past dan ook de ‘beweging naar voren’ om hier juist extra aandacht aan te besteden.

De ChristenUnie organiseert hierom samen met Student&Starter, VVD, GroenLinks en D66 een raadsinformatiebijeenkomst. Hierin gaat de raad in gesprek met bewoners van Utrecht over bepaalde thema's. De doelen voor deze bijeenkomst hebben we als volgt geformuleerd: 

De raad informeren over de omvang en inschatting over het mentale welzijn van de grote groep studenten in Utrecht. En daarbij de vraag om verschillende instrumenten/aanpakken/visies op de (geestelijke) gezondheidszorg voor studenten in Utrecht te presenteren. Inventariseren wat er nodig is om de  juiste zorg bereikbaarder te maken voor Utrechtse studenten Nadenken over hoe de verschillende professionals die zich bezighouden met studenten welzijn kunnen samenwerken om de bereikbaarheid/zichtbaarheid te vergroten. Dit in het kader van preventie en vroegsignalering.

Denk jij een bijdrage te kunnen leveren aan een van deze onderwerpen? Dan ontmoeten we je graag! Wel even aanmelden via deze website. Kies voor '7 maart' en 'Utrechtse studentenzorg' om je aan te melden voor deze bijeenkomst. Tot dan! 

Wat: Raadsinformatiebijeenkomst StudentenzorgWanneer: 7 maartHoe laat: 21:00-23:00 uurWaar: Stadskantoor

Gisteren diende fractievoorzitter Rachel Streefland namens de ChristenUnie Utrecht een motie in om in Utrecht een Fietsenbank op te richten. Momenteel worden er bijvoorbeeld ook fietslessen gegeven aan mensen die in hun leven nog nooit gefietst hebben. Maar de aanschaf van een fiets is voor sommigen nog een te kostbare drempel. In de gemeenteraadsvergadering van 6 december 2018 werd deze motie raadsbreed aangenomen.

Momenteel worden fietsen die verkeerd of te lang gestald zijn overgebracht naar het gemeentelijk fietsendepot en na een bepaalde tijd verkocht. De ChristenUnie ziet hier echter een mogelijkheid om deze fietsen te doneren aan mensen voor wie het zelf financieel niet haalbaar is om een fiets aan te schaffen: een Fietsenbank. Utrecht profileert zich als een wereldfietsstad en internationale evenementen als de Tour de France en de Vuelta vinden hier plaats. In aanvulling op deze aandacht vinden we het evenwichtig als mensen die het zich niet kunnen veroorloven hulp krijgen bij de aanschaf van een fiets. Fractievoorzitter Rachel Streefland: ‘Utrecht kan pas een wereldfietstad zijn als ook iedere inwoner toegang tot een fiets heeft!’ 

De uitvoering van deze fietsenbank kan van de grond komen door een goede samenwerking tussen het U-pasbureau en het gemeentelijk fietsendepot. De motie draagt het college op om te de mogelijkheden voor een Fietsenbank te onderzoeken. In het voorjaar krijgt de gemeenteraad hier verslag van. 

De motie van de ChristenUnie, die mede ingediend werd door GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren en D66, kon rekenen op de steun van alle andere partijen in de gemeenteraad. 

Op 8 november gaf de gemeenteraad goedkeuring aan de begroting voor 2019, de eerste begroting waarin de ambities van de coalitie van ChristenUnie, D66 en GroenLinks doorklinken. 

Fractievoorzitter Rachel Streefland gaf in haar bijdrage aan het debat het college van burgemeester en wethouders duidelijke doelen mee. “De begroting is duidelijk, voor veel goede zaken is nu geld. Maar veel van de plannen moeten nog goed uitgewerkt worden. We verwachten van het college dat die plannen echt gerealiseerd gaan worden.”  

Daarbij vroeg Streefland ook om ruimte voor zingeving en bezinning. “Soms hebben mensen geen medicijnen nodig maar een luisterend oor, welzijn of dominee op recept. Daarom is het van belang om aan de veelgehoorde vraag van ouderen, namelijk praten in groepsverband over zingeving, gehoor te geven.” En in dat kader noemde ze ook dat bij ruimtelijke ordening hier al rekening mee kan worden gehouden: “Van de planvorming bij Leidsche Rijn hebben we geleerd dat we vanaf de start al rekening moeten houden met bijvoorbeeld plek voor religieuze initiatieven. Laten we die les toepassing bij onze nieuwe plannen, zoals de Merwedekanaalzone.” 

Ook de mooie plannen voor garantiebanen mag er van de ChristenUnie een tandje bij: “Maar liefst 233 mensen die een garantiebaan hadden, verloren deze weer dit jaar. Er kwamen in het eerste kwartaal van 2018 maar 13 banen bij. Hier moet de wethouder snel actie op ondernemen.” De door Streefland ingediende motie hierover kreeg steun van een ruime meerderheid van de gemeenteraad. 

Met andere partijen samen diende de ChristenUnie nog een aantal moties en amendementen in, die door het college werden overgenomen of door een meerderheid in de raad werden gesteund. Zo steunde de partij initiatieven om evenementen duurzamer te maken, bij nieuwbouw scherper te letten op de toegankelijkheid voor minder validen en een impuls te geven aan de aanpak van laaggeletterdheid, zodat ook zij goed mee kunnen doen in onze samenleving.

In Nederland leeft een groep mensen die onder de radar valt. Deze mensen hebben geen officiële nationaliteit, geen paspoort en geen rechten. Dit probleem wordt deels veroorzaakt door de inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie, waarbij de gemeente aan zet is. De coalitiepartijen roepen het college op om ambitieus te zijn in het omlaag brengen van het aantal staatlozen. 

Staatlozen zijn mensen die juridisch niet bestaan: wie geen nationaliteit heeft wordt door geen enkele overheid erkend. Dit houdt onder andere in dat een staatloze geen paspoort of andere documenten kan krijgen en niet in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning. Daarom kunnen staatlozen door iedere overheid het land worden uitgezet. Verder heeft deze groep geen recht op sociale voorzieningen en kan de groep zich niet registreren in het bevolkingsregister. Hierdoor zullen ook (witte) betaalde banen in principe niet tot de mogelijkheden behoren en kan een staatloze zich niet verzekeren. Kortom: ze hebben geen officiële identiteit, geen paspoort en geen rechten. Hierdoor kunnen ze geen onderwijs volgen, niet werken en hebben ze geen toegang tot de medische zorg. Het betreft niet alleen volwassen staatlozen, maar ook kinderen die geboren zijn in Nederland. Kinderen van staatlozen krijgen namelijk niet de Nederlandse nationaliteit. 

Staatloos en nationaliteit onbekend 

In Nederland is een kleine groep staatlozen als zodanig door de overheid erkend. De status 'staatloosheid’ geeft aan deze mensen iets meer rechten hebben. Zo kunnen zij een reisdocument aanvragen en na 3 jaar legaal verblijf de Nederlandse nationaliteit aanvragen, al is staatloosheid op zich geen reden voor een verblijfsvergunning. De grote groep niet-erkende staatlozen worden echter in de Gemeentelijke Basisadministratie geregistreerd als ‘nationaliteit onbekend’. In Nederland hebben 80.000 mensen de status nationaliteit onbekend (in Utrecht 1.4251). Het gaat hier om een gekke juridische status die vele landen niet eens kennen en er ook niet zou moeten zijn. De status ‘nationaliteit onbekend’ is volgens diverse jurisprudentie2ooit bedoeld als een tijdelijke status om te onderzoeken of iemand de status staatloos kan krijgen. In de praktijk blijken mensen erg lang in deze status te blijven ‘hangen’. Ook de zogenaamde buiten-schuld-procedure is in de praktijk geen uitweg. 

Staatlozen die in Nederland op gemeenteniveau geregistreerd staan als ‘nationaliteit onbekend’ kunnen niet met documenten aantonen dat zij een nationaliteit hebben, noch aantonen dat ze geen nationaliteit hebben, omdat geen enkel land deze groep volgens haar wetten als staatsburger beschouwt. Ze hebben geen rechten op basis van de staatloosheidsverdragen en kunnen staatloosheid niet opheffen omdat ze niet kunnen naturaliseren en dragen het daardoor over op hun kinderen. De categorie nationaliteit onbekend blijft hierdoor voortbestaan. 

In het Rijksmuseum is van 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 een tentoonstelling geweest om het thema staatloosheid onder de aandacht te brengen. 

In 2012 is Utrecht benoemd als ‘The first human rights city in the Netherlands’ door Navanethem Pillay, Hoge Commissaris voor de Mensenrechten bij de VN. Het is dan ook de hoogste tijd om als gemeente deze bijzondere positie te behouden en ons in te zetten voor de mensenrechten van deze groep staatlozen met de status ‘nationaliteit onbekend’ De fracties van GroenLinks, D66 en de ChristenUnie stellen vragen aan wethouder Van Ooijen. Deze vragen vind je hier. De ChristenUnie is hiervoor in gesprek met o.a. Stichting Kompass, die de belangen van deze groep behartigt. 

1 Cijfers van 1-1-2018, verkregen via de Gemeente Utrecht2 De zaken Mennesson vs. Frankrijk en Nubian minors vs. Kenia 

Op 1 juni presenteerden wij als GroenLinks, D66 en CU met trots het nieuwe coalitieakkoord ‘Ruimte voor iedereen’. Een resultaat van een periode van gezamenlijk onderhandelen na spannende verkiezingen. Met allemaal ons verkiezingsprogramma in de hand zijn we de onderhandelingen ingegaan om Utrecht elk op onze eigen manier mooier en beter te maken. Samen verken je alle ambities, alle mogelijkheden, overeenkomsten en verschillen en neem je besluiten.

Als politieke partijen leggen wij sinds juni verantwoording af over ons akkoord en lichten we besluiten toe. Enigszins verrast vernamen we eind juni dat het Algemeen Dagblad inzage vroeg in de onderhandelingsstukken. Het is voor Utrecht en ook in Nederland uniek dat deze informatie vrijgegeven wordt.

Openheid en transparantie zijn een groot goed in onze democratie. Net zo belangrijk in het democratisch proces is de vertrouwelijkheid van coalitieonderhandelingen. Bij dit WOB-verzoek moesten die belangen tegen elkaar afgewogen worden. Namens GroenLinks, D66 en de ChristenUnie willen wij de vertrouwelijkheid van het onderhandelingsproces waarborgen. Niet alleen voor onszelf, maar juist ook met het oog op toekomstige onderhandelingen. Partijen die overwegen om te gaan besturen en daarover in gesprek zijn, moeten zich vrij voelen om standpunten naar voren te brengen en om informatie op te vragen. Dit zorgt voor een gelijk speelveld tussen de onderhandelende partijen en schept vertrouwen onderling. Ook moeten ideeën die eerder nog niet zijn bedacht of onderzocht, op tafel kunnen komen. . Immers, de inzet (verkiezingsprogramma’s) en het resultaat (coalitieprogramma) zijn voor iedereen openbaar. 

Tegelijkertijd zijn wij ook partijen die openheid willen geven in onze keuzes. Zo willen we transparant zijn welke organisaties als expert hebben opgetreden tijdens de onderhandelingen of welke organisaties uit eigen beweging input hebben gegeven. Een groot deel van deze input is al tijdens of vlak na de onderhandelingen openbaar gemaakt. Via het WOB-verzoek wordt deze informatie nu opnieuw en volledig openbaar. Ook vinden wij het als partijen belangrijk dat feitelijke informatie en presentaties die wij hebben gekregen over dossiers, voor alle fracties en dus ook openbaar beschikbaar is. Door het WOB-verzoek wordt deze informatie ook vrijgegeven. 

Met het oog op de toekomst vinden wij het belangrijk om als gehele gemeenteraad van gedachten te wisselen over hoe we met openbaarheid van informatie in het onderhandelingsproces willen omgaan. Natuurlijk zijn het uiteindelijk de partijen die daadwerkelijk aan de onderhandelingstafel zitten die hier met elkaar afspraken over maken. Wij leren van dit WOB-verzoek dat wij een volgende keer vóóraf afspraken maken over openheid en vertrouwelijkheid in plaats van achteraf.