Gisteren was er een belangrijke vergadering in de gemeenteraad. De jaarlijkse begroting werd besproken. Dit leverde voor de ChristenUnie een mooie oogst op: een motie om aan de slag te gaan met de banenafspraak werd raadsbreed gesteund. Fractievoorzitter Rachel Streefland hield haar rede in het slotdebat met verve. Benieuwd? Lees het hier na!
Voorzitter, de ChristenUnie kijkt vol verwachting uit naar 2019! Het jaar dat de plannen van dit ambitieuze college praktijk worden.
Ik stel me het volgende beeld voor: we schrijven dus anno domini december 2019 – op het moment dat begroting van a tot z is uitgevoerd (in ChristenUniekringen ook wel: van kaft tot kaft). Twee Utrechters op leeftijd staan bij de supermarkt. Op weg naar hun dagelijkse boodschappen.Ondertussen een gesprekje. Zegt de een: ‘En, hoe kijk jij terug op 2019’? Waarop de ander zegt: ‘Ik ben zo blij dat de bushaltes nu niet meer van de irritante drempels hebben’. Top! De ander op zijn beurt: ‘ik ben dit jaar enorm geholpen want ik ben verlost van die enorme druk van de schulden’.Wethouder Voortman: succes! Zijn gespreksmaatje antwoordt: ‘Ik heb eindelijk, na heel lang wachten, een nieuwe passende woning gevonden, nog wel in buurt ook’. De opdracht van wethouders Verschuure en Diepenveen.
En misschien zegt een van de oudere heren ook wel: ‘Ik voelde me dit jaar ietsjes minder eenzaam…’ Wie weet, voorzitter. En daarvoor kijk ik reikhalzend uit naar de aanpak eenzaamheid van wethouder van Ooijen.
Voorzitter, nu weer terug naar het hier en nu.
De eerste begroting van het nieuwe college is een feit. Een boekwerk vol met plannen, doelen, ambities ende benodigde financiering. Tel daar bovenop dat er in de commissies nog vele goede toezeggingen zijn gedaan. Prachtig!
Voorzitter, ik kan wel stellen dat daar voor onze fractie ook een zorg zit:Veel van de plannen zitten nog in de uitwerking, veel zit in de pijplijn, we willen soms sneller dan de wind. En daar doen wij in de raad volop aan mee, met handen vol moties. En dat is goed. Maar volgens mijn fractie is de opdracht nu om de handen aan de ploeg te slaan. Laten we die plannen daadwerkelijk gaan realiseren. Van plan naar praktijk: dat is 2019.
Burn-outs
Voorzitter, de ChristenUnie ziet ook nog drempels om te komen van plan naar praktijk. Zaterdag verscheen in de media het alarmerende bericht dat er ontzettend veel mensen burn-out zijn: dat we aan de vooravond staan van de grootste crisis ooit. Tachtig procent van de groep twintigers en dertigers ondervindt dagelijks stress en geeft aan nog geen dag zonder mobiele telefoon en e-mail te kunnen. Precies ook de grootste groep die woonachtig isin Utrecht. Niet voor niets is het zo nodig dat we binnenkort, samen met S&S en VVD, een RIB houden over de ‘Zorg voor de Utrechtse student’. Voorzitter, aan de wethouder vragen wij om in het nieuwe gezondheidsbeleid deze prioriteit op te nemen. Graag een reactie van de wethouder.
Zingeving
Voorzitter, onderdeel van die stress kan ook een gebrek aan zingeving zijn. Vaak blijkt dat in plaats van medicijnen de mens een luisterend oor nodig heeft, welzijn of een dominee op recept. Ook de groter wordende groep ouderen wil graag, zoals Cosbo al aangaf, in groepsverband praten over zingevingsvraagstukken. Is de wethouder bereid, in het kader van positieve gezondheid, vragen naar zingeving zeker bij de groep ouderen te faciliteren? En op welke wijze wil de wethouder dat doen? Graag een reactie en toezegging van de wethouder.
Voorzitter, nadenken over zingeving betekent ook dat we in de ruimtelijke ordening ruimte moeten houden voor plekken van rust en bezinning, bijvoorbeeld in parken, maar ook in de vorm van een ruimtereservering voor kerken en andere religieuze plekken. Van twintig jaar ontwikkeling in Leidsche Rijn hebben we geleerd dat we dit beter vooraf kunnen regelen dan achteraf. Ziet het college dat ook? In hoeverre komt dit ook terug in de ruimtelijke visie van de gemeente? Graag een reactie van de wethouder.
Resultaten banenafspraak
Voorzitter, nog een drempel. Iedereen zou mee moeten kunnen doen en kunnen profiteren van de vooruitgang. En dan is het eigenlijk toch onvoorstelbaar dat we in de laatste dashboard Werk & Inkomen hebben gelezen dat er in het eerste kwartaal van 2018 slechts 13 banen bij zijn gekomen. In het vorige kwartaal stond die teller nog op 130 banen, lezen we. En maar liefst 233 mensen die een garantiebaan hadden, hebben deze weer verloren. De ChristenUnie wil graag van de wethouder horen hoe ze denkt deze aantallen weer te laten toenemen en bestendigen. Wij willen dat de wethouder zo spoedig mogelijk in gesprek gaat met de werkgevers om haar ongenoegen hierover te uiten en verbeteringen te realiseren.
En daarom dienen we de volgende motie in: ‘Maak echt werk van de banenafspraak’.
Digitale aanvragen
Voorzitter, verder lezen we dat het percentage Utrechters dat moeite heeft met de digitale aanvragen in 2018 op 27% is uitgekomen. De doelstelling van het college is om dat met maar 1% per jaar te laten dalen. En dat in de context dat onze samenleving in rap tempo digitaliseert. Een kwart van de Utrechters heeft in 2021 nog steeds veel moeite. Dat kunnen we niet laten gebeuren. Mensen doen daardoor niet mee en ondervinden echt mentale problemen. En met één op de tien Utrechters – ruim 30.000 mensen – die moeite heeft met het lezen, schrijven of spreken van de Nederlandse taal is stevig beleid nodig. Welk aanvalsplan gaat de wethouder voeren om dit aantal te laten dalen?
Daarom dien we samen met de PvdA de motie in over aanpak laaggeletterdheid.
Wonen voor kwetsbare jongeren
Voorzitter, uit diverse rapportages over inwoners uit onze stad in een kwetsbare positie blijkt dat zij, na het succesvol doorlopen van hun zorg- en begeleidingstraject niet verder kunnen doorstromen. Er zijn geen woningen. Dit geldt voor kwetsbare jongeren, doorstromers uit de maatschappelijke opvang en geestelijke gezondheidszorg en zitten dus vast in een dure instelling terwijl zij klaar zijn voor zelfstandig wonen.
Daarom dienen we samen met S&S de motie ‘Geen plek voor Utrechters in een kwetsbare positie’ in.
Fiets
Voorzitter. Dan nu een fietsdrempel. We willen ‘wereldfietsstad nummer 1’ worden. De ChristenUnie is, gezien de toename van de fietsfiles in de stad, erg benieuwd naar de mogelijkheden dynamisch verkeersmanagement ook in te gaan zetten voor fietsverkeer. Wat zijn de mogelijkheden om via een dynamisch systeem andere routes bij fietsers onder de aandacht te brengen? Is de wethouder bereid te kijken op welke routes hier mogelijkheden voor zijn en wellicht de bestaande pilot in deze richting uit te breiden?
Groen
Voorzitter, een groene stad nodigt uit tot bewegen, verbinding, en biedt ruimte om rust te vinden.In de begroting vinden we hierover terug dat we in groenarme wijken samen met bewoners het groen willen verbeteren door zogenaamde ‘groene ommetjes’ te creëren. In de commissie gaf de wethouder aan nog niet te kunnen toelichten in welke wijken dit gaat landen, maar mijn fractie zou toch graag inzicht krijgen. Onze prioriteiten liggen juist op die plekken waar het groen nu onvoldoende toegankelijk en bereikbaar is. Graag een reactie van de wethouder.
Ook met de druk op onze gemeente om te blijven bouwen aan meer woningen moeten we af en toe een stap terug durven zetten. Welke doelen streven we daarmee nu na? Utrecht als plek voor iedereen, ja: iedereen moet zich hier thuis voelen. Maar helaas kan niet iedereen hier wonen. Zijn we bereid om grenzen aan onze groei te stellen, bijvoorbeeld in de Ruimtelijke Strategie 2040? Wat ons betreft kiezen we daarin voor een groen Rijnenburg: een plek waar energie opgewekt wordt en waar ruimte is voor sport en recreatie. Een groene long tussen Utrecht en IJsselstein en Montfoort.
En nog wat belangrijke, maar wat kleinere drempels… en dan kom ik echt tot een afronding:
- Luierrecycling. In de commissie gaf de wethouder aan dat het ARN al aan zijn maximale capaciteit zit, bij aanvang in december. Navraag bij stichting Luierrecycling wijst uit dat het wel wijs is om, vooruitlopend op toekomstige uitbreiding van verwerkingsmogelijkheden, de inzamelingsstructuur al te organiseren. Daarbij is een proactieve opstelling vanuit de gemeente Utrecht naar de (toekomstige) verwerkingsinstallaties belangrijk. Met andere woorden: actie gewenst, anders plassen we naast de pot…
- De Voedselbank. Voor veel mensen is de stap naar een Voedselbank een enorme drempel. Voor de Voedselbanken is het uitermate belangrijk dat er zo snel mogelijk helderheid is over een duurzame passende plek voor de toekomst. Graag reactie van de wethouder hierop.
Afsluiting
Voorzitter, ik wil u als college wijsheid en politieke moed, maar ook af en toe rust en bezinning wensen voor het komende politieke jaar. Wij zullen ons blijven inspannen om tastbare resultaten te boeken voor de inwoners van onze mooie stad.
Het jongerenwerk in Utrecht wordt gedaan door een organisatie die de gemeente daarvoor aanwijst. Op dit moment doet JoU (JongerenwerkUtrecht) dit werk. Binnenkort kiest de gemeente Utrecht voor de volgende periode van 5 jaar een nieuwe organisatie. In de raadsvergadering op 14 maart heeft de ChristenUnie hier een motie over ingediend: ‘Geef ruimte aan initiatief en meer specialistisch jongerenwerk’. De hele raad stemde in met de motie.
In de media is er al behoorlijk veel aandacht geweest over de toegenomen stress/psychische klachten onder jongeren en studenten. Ook vanuit onze eigen achterban ontvangen wij hier steeds meer signalen over. En hoewel we een goed zorgsysteem hebben hier in Utrecht, lijkt het toch alsof jongeren/studenten de juiste zorg moeilijk kunnen vinden of zorg mijden, deels ook door de taboes rondom psychische problemen op jonge leeftijd. 
In de media is er al behoorlijk veel aandacht geweest over de toegenomen stress/psychische klachten onder jongeren en studenten. Ook vanuit onze eigen achterban ontvangen wij hier steeds meer signalen over. En hoewel we een goed zorgsysteem hebben hier in Utrecht, lijkt het toch alsof jongeren/studenten de juiste zorg moeilijk kunnen vinden of zorg mijden, deels ook door de taboes rondom psychische problemen op jonge leeftijd. 
Dit najaar bleken er te weinig fietsparkeerplekken te zijn rond station Utrecht Leidsche Rijn. Vragen van VVD en ChristenUnie hierover leidde uiteindelijk tot een mooi vervolg: de wethouder heeft gezocht naar een tijdelijke, snelle oplossing. Ook op de langere termijn worden er extra fietsplekken gecreëerd in de omgeving van het station.
De organisatie Villa Vrede doet mooi werk voor onze stad: ze bieden ongedocumenteerden dagopvang aan. Helaas ziet het er, door de tot nu toe onsuccesvolle zoektocht naar een nieuw pand, niet goed uit voor Villa Vrede. De ChristenUnie dient volgende week voor de raadsvergadering een actuele motie in om het college op te dragen hiermee aan de slag te gaan.
'In de Utrechtse Gemeenteraad zijn CDA en ChristenUnie tegen het collegebesluit. Maar dat zal niemand verbazen. Die partijen houden wel van het oudste boek, niet van het oudste beroep.' Dit las ik vandaag in een column van het Algemeen Dagblad.