Poliflw

Bij het aanbesteden van projecten wordt circulair bouwen soms wel als eis opgevoerd, maar wat is het precies?

In januari was ik aanwezig bij een Kenniscafé Circulair Bouwen. De bijeenkomst was georganiseerd door Bouwend Nederland. Voorzitter van deze organisatie Maxime Verhagen vroeg om een duidelijke definitie van wat circulair bouwen nu precies is. Op dit moment wordt bijvoorbeeld 75% van de bouwmaterialen al hergebruikt. Soms eindigt puin als fundering voor snelwegen, maar het wordt wel opnieuw gebruikt. Is dat dan circulair?Er volgde een boeiende discussie.Zo is het tegenwoordig technisch mogelijk om een groot gebouw neer te zetten waarbij alleen de buitenmuren een dragende functie hebben. Elke verdieping kan dus vrij worden ingedeeld en bij veranderende behoefte kan de indeling eenvoudig worden gewijzigd waardoor het gebouw volledig in gebruik blijft. Ook circulair, zeker omdat een gebouw voor 150 tot 200 jaar wordt neergezet. Maar hier komt een onverwacht probleem om de hoek kijken: de Vereniging van Eigenaren moet toestemming geven, de splitsingsakte moet worden gewijzigd en uiteindelijk zijn voor de transformatie meer juristen dan architecten nodig. Veel problemen worden ook veroorzaakt door de strenge regels. Eén van de conclusies was dat gedeputeerde Cees Loggen en Maxime Verhagen maar eens in Den Haag op actie aan gaan dringen.“Betekenaar” Hester Kaars vatte alles samen in een tekening (zie tekening).Waar wij als VVD ons in dit verband wel zorgen over maken is dat er door het huidige college heel veel kleine woningen worden gebouwd, soms 40 maar soms ook maar 25 vierkante meter. Als over een aantal jaren de behoefte verandert, zijn die woningen dan aan te passen of moeten ze worden gesloopt? Dat zou weinig circulair zijn.

In de commissie Ontwikkeling werd eind augustus de Startnotitie van het Project IJsbaanlaan behandeld. Het gaat hier om het parkeerterrein bij de IJsbaan en het Kennemer Sportcenter waar de coalitiepartijen woningen willen gaan bouwen. Het parkeerterrein blijkt geregeld helemaal vol te staan, dus als je daar gaat bouwen zal je op de een of andere manier het verlies aan parkeerplaatsen moeten compenseren. Sterker nog, voor de toekomstige bewoners moet er natuurlijk ook voldoende parkeerplek zijn.

Uiteindelijk moeten er dus ná het bouwen van de woningen meer parkeerplaatsen zijn dan vòòr de bouw. En daarbij moet het groen minimaal behouden blijven en dit alles dient kostenneutraal gerealiseerd te worden Dat is nogal wat’, zeker als je bedenkt dat het vooral om de bouw van sociale huurwoningen gaat waardoor de grond minder op zal brengen dan wanneer er ook duurdere woningen gebouwd kunnen worden.

Mijn vader zei altijd: “als iets te mooi lijkt om waar te zijn is het dat meestal ook”. Maar goed, er komt dus een onderzoek en we achten het resultaat af. De VVD wil in elk geval niet dat er voor dit project verder getornd wordt aan de parkeernorm, er is de afgelopen tijd al teveel gemarchandeerd met het aantal parkeerplaatsen bij diverse projecten.

Wij zijn absoluut voorstander van het bouwen van woningen, maar niet ten koste van alles! 

Ook onderdeel van het plan is mogelijk te bouwen op de groenstrook langs de JP Coenlaan. Voor de VVD en een aantal andere partijen is dat een stap te ver. Daarom hebben we samen met CDA, D66,SP, HvH en LH een amendement ingediend om deze groenstrook in elk geval te behouden. Tot verbijstering van veel raadsleden en bewoners op de tribune kreeg dit toch behoorlijk groene amendement geen steun van GroenLinks! Daar was men deze keer kennelijk meer links dan groen. Hierdoor haalde het amendement helaas net geen meerderheid.

Enkele dagen later kregen we nog een reactie van wijkbewoners en een deel daarvan willen we u niet onthouden: 

Geachte heren Blokpoel en Bruch,

We willen u graag nog bedanken voor de steun en het indienen van het amendement over de bomenstrook langs de JP Coenlaan. Helaas geen meerderheid. Dat is erg jammer ….

……De uitleg van PVDA en vooral Groen Links om het amendement niet te steunen viel ons erg tegen. Bij dhr. Wiedemeijer bespeurden wij geen enkele moeite om iets van het gevoel van burgers hier in de buurt te begrijpen. PvdA wil zo snel mogelijk, zo veel mogelijk sociale woningbouw. Onze buurt is helemaal niet tegen sociale woningbouw, wel tegen slechte stedenbouwkundige plannen. Mevrouw Oosterbroek zette vooral zichzelf en haar partij klem door een onnavolgbaar verhaal op te houden over water- en groenkaarten. Bomen die niet op een ecologische kaart staan lijken bij Groen Links ‘vogelvrij’. Bovendien vergat ze de belangrijkste kaart: de bestemmingsplankaart waarin de bomenstrook bestemd is als ‘Groen’. Wethouder Roduner heeft onze inbreng vooral voor zijn eigen voordeel gebruikt. Hij gaf aan dat er ook bewoners zijn die er constructief in staan, om vervolgens volledig voorbij te gaan aan onze zorgen over stedenbouwkundige kwaliteit, financiële haalbaarheid en behoud van groen en bomen…. Dat voelt echt niet goed. 

Tot zover de reactie uit de wijk, wordt ongetwijfeld vervolgd!

De gemeenteraad van Haarlem nam donderdag 4 juli de motie ‘Ó, ó, Haarlem, mooie natuurinclusieve stad achter de duinen’ aan. De motie van GroenLinks, PvdA en SP moet ervoor zorgen dat de bouw van de duizenden extra woningen in Haarlem samengaat met maatregelen tot behoud en bescherming van de lokale flora en fauna.

Het college van B&W was en is positief tegenover de uitgangspunten van natuurinclusief bouwen. Wethouder Floor Roduner (PvdA) was zo enthousiast over de motie dat hij tijdens de raadsvergadering van afgelopen donderdag fractievoorzitter Jasper Drost van GroenLinks een gigantisch mussenhotel cadeau deed. Dat mussenhotel staat symbool voor de bescherming van flora en fauna tijdens een bouwproject.  

De PvdA-wethouder is er al lang van overtuigd dat natuurinclusief bouwen meer omvat dan het ophangen van een nestkastje bij een nieuwbouwlocatie. Natuurinclusief bouwen betekent dat je rekening houdt met de aanwezige flora en fauna door bewust een plek te maken in de gebouwen en op de locaties voor bijvoorbeeld mussen, gierzwaluwen, vleermuizen en planten.

In Haarlem gaat de komende jaren veel gebouwd worden. En veel van de extra woningen komen in zogenaamde ontwikkelzones. Dat zijn zones waar de samenhang centraal staat: woningen én voorzieningen én groen. Elke ontwikkelzone biedt ook kansen voor natuurinclusief bouwen. Ontwikkelaars die natuurinclusieve maatregelen toepassen krijgen voorrang bij de behandeling van natuurontheffingen via de provincie Noord-Holland en besparen zo op de kosten van deze procedure.

 

Het mussenhotel is gemaakt van hout van omgewaaide bomen uit Haarlem en Heemstede en is gemaakt door “Nederlands Hout” in de Kweektuin Haarlem.

 

Onderschrift foto: Wethouder Floor Roduner van Wonen overhandigt Jasper Drost van GroenLinks een speciaal mussenhotel als symbool voor natuurinclusief bouwen.:

Motie GroenLinks, PvdA, SP, Ó, ó, Haarlem, mooie natuurinclusieve stad achter de duinen

De wachtlijst voor een sociale huurwoning is nu 8 jaar. Dat is schandalig. De gemeente Haarlem wil de komende 4 jaar 4000 nieuwe sociale huurwoningen bouwen. Sommige projectontwikkelaars zijn het daar niet mee eens en verklaren in het openbaar hieraan niet mee te willen werken. Dat is nog schandaliger. De ergste is Hoorne Vastgoed dat geen middel schuwt om de bouw van sociale huurwoningen te dwarsbomen. Onze gemeenteraadsfractie heeft daarover onderstaande vragen aan de wethouder gesteld.

Geacht college,

Hoorne Vastgoed BV, hierna te noemen Hoorne, heeft in het openbaar verklaard niet akkoord te zijn en niet mee te willen of kunnen werken aan de uitvoering van het coalitieprogramma voor wat betreft 40% sociale woningbouw. De SP heeft de indruk dat Hoorne in de praktijk op alle mogelijke manieren probeert de uitvoering van het coalitieprogramma te dwarsbomen en zich daarbij schuldig maakt aan contractbreuk en misleiding. Tijdens de raad van 28 februari 2018 heeft de SP vragen gesteld over de stand van zaken voor wat betreft de onderhandelingen over het niet nakomen van de overeenkomst over de nieuwbouw met betrekking tot de Remise. Uit het antwoord van de wethouder bleek dat er geen schot in deze onderhandelingen zit.

Over het verwerpelijke gedrag van Hoorne heeft de SP de navolgende vragen:

Als de SP juist is geïnformeerd weigert Hoorne nog steeds het overeengekomen aantal sociale huurwoningen bij de Remise te bouwen. Is dit juist? Zo ja, op welk tijdstip begint het college een juridische procedure tegen Hoorne? Naar de mening van de SP maken zachte heelmeesters stinkende wonden. Hoorne is bij Schalkstad in het bezit van vastgoed. Ook daar weigert Hoorne mee te werken aan de uitvoering van het coalitieprogramma, waardoor het project Schalkstad op een belangrijk onderdeel niet kan uitgevoerd. Is het juist dat Hoorne meewerkt aan acties die het college ervan beschuldigen de leefbaarheid van Schalkstad aan te tasten? Naar de mening van de SP is hier sprake van morele chantage. Wat is de mening van het college over deze handelwijze van Hoorne? De SP is geïnformeerd dat de afgelopen tijd er een handtekeningactie heeft plaatsgevonden bij het winkelcentrum Schalkstad waarbij bezoekers konden aangeven dat zij tegen de aantasting van de leefbaarheid van Schalkwijk door het college zijn. In hele kleine lettertjes stond op het betreffende handtekeningformulier dat ondertekenaars ook verklaren tegenstander te zijn van 40% sociale woningbouw. Is voorgaande juist? Zelfs diegene, die de handtekeningen inzamelde had volgens informatie van de SP deze kleine lettertjes niet gezien. Vindt het college dan niet dat hier sprake is van misleiding? Is Hoorne de initiatiefnemer van deze handtekeningenactie of werkt zij op een andere manier aan deze actie mee? Hoorne heeft de Bowling aan de Orionweg gekocht. Heeft het college signalen dat Hoorne ook hier de uitvoering van het coalitieprogramma probeert te dwarsbomen? Wat is het oordeel van het college over de handelwijze van Hoorne bij ontwikkelingsprojecten van de gemeente Haarlem? Is het college bijvoorbeeld van mening dat Hoorne van toekomstige aanbestedingen van ontwikkelingsprojecten moet worden uitgesloten? Zo ja, op welke gronden? Zo nee, waarom niet? De SP is van mening dat projectontwikkelaars als commerciële partijen recht hebben op het maken van winst. De SP is verder van mening dat projectontwikkelaars niet de macht moeten hebben om de uitvoering van democratische besluitvorming in de weg te staan. Is het college het op dit punt met de SP eens? Zo ja met behulp van welke regelgeving, beleidsregels en andere instrumenten wil het college voorkomen dat de uitvoering van democratische genomen besluiten door projectontwikkelaars en andere partijen zoals eigenaren van onroerend goed worden geblokkeerd? Als mogelijke voorbeelden neemt de SP de oprichting van een gemeentelijk grondbedrijf en het vaststellen van een leegstandsverordening.

Donderdag 20 december besloot de gemeenteraad over kaders en regels voor nieuwbouwprojecten in de sociale huursector en voor het middensegment. Uit het coalitieakkoord lagen de kaders alleen al klaar en verankerd, 40% sociaal, 40% midden huur en 20% dure huur.

De kaders waren dan ook niet meer bespreekbaar, alleen binnen de kaders kon nog geschoven worden. Dat gebeurde dan ook waardoor er nog meer woningen naar een goedkoop segment werden gehaald. Uiteindelijk wordt nu ruim 64% van alle nieuwbouw gerealiseerd onder het huurbedrag €971 – koopbedrag €250.000.

Voor de VVD is dit percentage te groot, het zorgt ervoor dat er te eenduidig gebouwd wordt en daarmee ook niet genoeg wordt ingezet op doorstroming tussen de verschillende segmenten. Het heeft ook een effect voor de ontwikkelingen in de stad, de bouwers moeten op dure grond woningen bouwen waardoor ze er nauwelijks tot niets aan overhouden. Niet erg toch zult u denken, toch wel. Dit werkt namelijk door in de kwaliteit die gebouwd wordt en in de buitenruimte. Er zijn letterlijk partijen in de raad die grote argwaan en scepsis uitspreken over bouwers en ontwikkelaars, ze vergeten alleen dat diezelfde bouwers en ontwikkelaars de stad maken. Zonder de bouwers en ontwikkelaars geen nieuwbouw waardoor prijzen in de stad alleen maar harder op zullen lopen door de schaarste.

Het is dan ook een illusie om ieder project volgens de vaste kaders 40-40-20 te gaan bouwen. Ontwikkelaars krijgen de rekensommen niet meer rond, ze staan klaar om te ontwikkelen maar moeten dan zelf geld bijleggen en vooral inleveren op kwaliteit. Ze zien daarom af van ontwikkeling en voorgenomen projecten dreigen ook niet door te gaan. De stad komt bedrogen uit als aan de vaste kaders wordt vastgehouden.

De woonvisie is in 2017 aangenomen, nu nog geen anderhalf jaar later, worden deze principes alweer over boord gegooid. Principes die mogelijkheden boden voor iedereen. De focus ligt nu op het terugdringen van de wachtlijst voor sociale woningen. Heel belangrijk, begrijp ons niet verkeerd, maar niet iedereen komt hiervoor in aanmerking en er zijn geen lijsten van mensen die een woning zoeken buiten het sociale segment maar hier de portemonnee niet voor kunnen trekken. Die mensen staan aan de zijlijn toe te kijken hoe voornamelijk het aanbod sociaal groeit maar zij constant ernaast grijpen.

Ook de wijkraden uit het zuiden van de stad roeren zich, zij vragen om meer vermenging van het woonaanbod omdat het aanbod nu te eenzijdig is en vermenging bijdraagt aan een prettige wijk. Helaas waren zij roepende in de woestijn van de gemeenteraad en hielden de coalitiepartijen geen rekening met hen. De ‘nieuwe democratie’ wordt te pas en te onpas gebruikt in het stadhuis, maar luisteren naar de wijkraden doet de coalitie niet bij dergelijke ontwikkelingen.

De avond had ook nog een direct belang; de ontwikkeling van winkelcentrum Schalkwijk en de omgeving waarbij minimaal 850 woningen gepland staan komt door de kaders op de tocht te staan. De bedragen die met de ontwikkeling van het winkelcentrum, de omgeving en de woningen nodig zijn kunnen door vast te houden aan 40-40-20 niet rond gerekend worden. Namens de VVD heb ik daarom een motie ingediend om de vaste kaders los te laten en te onderhandelen over de best mogelijke percentages die de ontwikkeling niet stoppen.  

Wethouder Roduner gaf aan niet te willen wijken en vast te houden, in het debat werd alleen wel duidelijk dat hij de ontwikkeling van het winkelcentrum niet in gevaar wil brengen en gaat onderhandelen. Dit betekent dus dat de percentages niet in beton gegoten zijn en er wordt gewerkt aan een overeenkomst, reden om de motie in te trekken het doel was immers bereikt. We voorzien alleen dat de wethouder veel vaker dergelijke gesprekken moet gaan voeren anders komt de bouw in de stad tot stilstand.