Poliflw

In de raadsvergadering van 2 juli 2020 zijn zware besluiten genomen door de raad in het kader van het Sociaal Domein waarin opgenomen de Participatiewet, de WMO en de Jeugdzorg. Besluiten die niet eenvoudig zijn, maar wel noodzakelijk om structureel tot goede oplossingen te komen waarbij de basis op orde kan blijven. Geen ruimte voor extra’s, een doelmatige aanpak.

De grote financiële tegenvallers op de Jeugdzorg en de WMO zijn, in combinatie met de opgave in de participatiewet en tegenvallende bijdragen van het rijk, belangrijke oorzaken van de oplopende tekorten. Wij hebben dat eerder benoemd. Nu niet kiezen zou hebben geleid tot ernstige overschrijding van kosten met ernstige gevolgen op de korte en lange termijn. Door het college van PvdA, D’66, SP en VVD zijn deze bezuinigingen reeds in de kadernota 2021-2024 aan de raad voorgelegd. Alle 35 raadsleden van de 15 partijen hebben deze kadernota enkele weken geleden unaniem aangenomen. Het is dan ook opmerkelijk dat het voorstel dat door de PvdA wethouder werd gedaan door haar eigen partij is tegengesproken en zelfs tegenstemmen heeft gekregen. Willen besturen is ook verantwoordelijkheid nemen als dat noodzakelijk is.

De fractie van de VVD, maar zeker ook de collega’s van het CDA, de InwonersPartij, Leefbaar Lelystad, SP, Mooi Lelystad en Forum voor de Ouderen, hebben getoond dat zij durven kiezen in het groter belang van de stad en haar inwoners. Iedere euro kan slechts één keer uitgeven worden. Dan is het noodzakelijk eerlijk te zijn naar onze inwoners en geen beloften te doen die wij niet kunnen nakomen. De maatregelen zijn ook ons niet “in de koude kleren gaan zitten”. 

In samenwerking met partijen is er veel gesproken, gewikt en gewogen om te komen tot een verantwoord pakket aan maatregelen. Natuurlijk rekening houdend met - en oog voor – al onze bewoners. 

Vanzelfsprekend is hierbij niet voorbij gegaan aan de opgaven die ons voorliggen binnen de Jeugdhulp en de WMO. Echter deze dossiers moeten met spoed in control komen. De afgelopen jaren is dit nadrukkelijk uit de hand gelopen door onvoldoende aandacht en sturing. Parallel daaraan moeten primaire voorzieningen in stand gehouden worden voor leefbaarheid en om een aantrekkelijke stad te blijven. Het is niet eenvoudig iedereen tevreden te stellen. De noodzakelijke bezuinigingen vragen om nog meer samenwerking tussen de verschillende partijen. 

Belangrijk gegeven is de verplichting van de gemeente om binnen de kaders van een meerjarenraming- en begroting die reëel en structureel in evenwicht moeten zijn, te opereren. De noodzaak tot kiezen voor de reële bezuinigingen, als voorgesteld door het college, zijn daarmee verklaard. 

Wij zijn trots op de prestaties van ons Werkbedrijf. Wij steunen de aanpak van schuldhulpverlening. Want werk maakt sterk en schuldhulpverlening en -preventie draagt sterk bij aan het mogelijk maken van participatie. Iedereen aan het werk (binnen de mogelijkheden). Wij zijn er van overtuigd dat de maatregelen zoals deze nu zijn aangenomen, als voorgesteld door het college, ook zullen leiden tot een verbeterde en evenwichtige aanpak van de Jeugdzorg, de WMO en participatiewet. En natuurlijk spreken wij hierbij onze waardering uit voor alle medewerkers in het werkveld die hier dag in dag uit met hart en ziel werkzaam zijn.

In het kader van de opgave van de huisvesting van statushouders heeft de fractie van de VVD, samen met de SP, Mooi Lelystad en Forum voor de ouderen een amendement ingediend dat niet alleen voorziet in de beste oplossing voor de huisvesting van statushouders maar dat ook voorziet in huisvesting bij urgentie van reeds wachtende Lelystedelingen. 

Vanuit de extra 150-200 Mid-stay woningen (semi permanente bouw) kunnen bewoners doorstromen naar de reguliere huurwoningen. Hiermee hebben de VVD, SP, Mooi Lelystad en Forum voor de ouderen een belangrijke stap gezet om de woningmarkt mogelijk spoedig te verruimen en mensen eerder een kans te geven op een woning van waaruit men kan doorstromen. Duidelijk is wel dat de VVD, SP, Mooi Lelystad en Forum voor de ouderen een noodzakelijk voorstel hebben gedaan om in woonbehoefte te voorzien waar de andere partijen als PvdA, GL en D66 dit nadrukkelijk hebben laten liggen. 

Natuurlijk is opgenomen dat de urgentie waar nodig toegepast kan worden en bij nadruk is het kader meegegeven deze voor statushouders-gezinnen direct van toepassing te verklaren. De vraag is groot, wij hopen hiermee veel woningzoekende bewoners versneld tegemoet te komen en geven direct invulling aan de opgave van de huisvesting van statushouders zoals deze door het rijk is opgelegd.

Alle stukken zijn voor u terug openbaar terug  te vinden op: https://ris2.ibabs.eu/Agenda/Details/Lelystad/9413d969-8b44-48e4-a19f-d7396c34a55f

Voor de fractie van de VVD is het belangrijk te kijken naar de lange termijn. Wij nemen, gelijk onze collega’s als genoemd, onze verantwoordelijkheid ook in moeilijke tijden. 

De VVD durft keuzes maken, ook wanneer deze niet eenvoudig zijn. Willen wij allen dat Lelystad zich verder kan ontwikkelen dan zijn verantwoordelijkheid nemen en draagkracht creëren voor een kansrijk Lelystad onze uitgangspunten. En dat geldt voor de VVD voor iedere bewoner van onze mooie stad. 

U mag er dan ook op vertrouwen dat wij ons als liberalen, gezamenlijk met onze politieke partners, hard maken voor deze uitgangspunten de komende periode in aanloop naar de begroting, de volgende kadernota en de periode daarna.  

Met liberale groet,

Fractie VVD Lelystad

Maar liefst 3 maanden is er onderhandeld en zijn er veel verschillende mogelijkheden ondergezocht om met de bestaande coalitie “het motorblok” tot duurzame oplossingen te komen. Eerst is er gezocht naar een meerderheid, vervolgens geprobeerd te komen tot een variant van brede steun met als principe een minderheidscoalitie. Er is zelfs een beroep gedaan op externe adviseurs, waaronder de heer Jasper Loots die ons hierin uitstekend heeft bijgestaan als verkenner.

Als dan blijkt dat er na 3 maanden praten, onderhandelen en het over de eigen schaduw heen stappen maar niet lukt om tot een gedragen meerderheidscoalitie te komen, is er geen andere keuze meer dan hetgeen de heer Loots geadviseerd heeft op 10 juni jl. “Het motorblok moet ook bereid zijn elkaar los te laten”. 

Op dat moment liggen er een tweetal aanbiedingen van partijen. 

1. Het blok Leefbaar Lelystad en de InwonersPartij, met totaal 8 zetels in de raad en nadrukkelijk niet bereid los van elkaar deel te nemen in de coalitie. 

2. Het blok van GroenLinks, Jong Lelystad en Mooi Lelystad, met totaal 6 zetels in de raad.

Met beide aanbieders zijn gesprekken gevoerd. De conclusie van de verkenner was de volgende:

“Op basis van de gevoerde gesprekken heb ik moeten vaststellen dat de vier fractievoorzitters van de coalitie het niet eens kunnen worden over een keuze voor of Leefbaar Lelystad en Inwonerspartij of voor GroenLinks, Mooi Lelystad en Jong Lelystad”.  

De fractie van de VVD heeft nadrukkelijk uitgesproken een voorkeur te hebben voor de combinatie SP, Leefbaar Lelystad en de Inwonerspartij. Uitgangspunt hierbij was de uitstekende eerdere samenwerking met de SP en de InwonersPartij en de verkiezingsuitslag van Leefbaar Lelystad met vier zetels de op een na grootste partij. Jong Lelystad vinden wij een enthousiaste jonge partij met eigen idealen maar stond nog te ver van ons af qua programma. De ambities vinden wij te prijzen.    

De verkenner heeft nog één maal geprobeerd om met het motorblok en de beide aanbieders tot een mogelijke meerderheidscoalitie te komen. De conclusie van de fractie van de VVD was dat wij wederom in een “rotonde gesprek” terecht kwamen. Niemand wilde toegeven en blokkades vanuit diverse partijen maakte het onmogelijk uit de impasse te komen. Ook de verkenner heeft hier diverse keren op gewezen. 

De fractie van de VVD stelt zich nadrukkelijk niet boven de partijen. Wij zijn over onze schaduw heen gestapt en hebben tot twee keer toe een belangrijke handreiking gedaan om uit de impasse te geraken. De eerste handreiking betrof die door over onze diepgewortelde bezwaren tegen GroenLinks heen te stappen en een basis bereidheid aan te nemen hen tot de coalitie toe te laten. Dit laatste kon echter niet bewerkstelligen dat anderen de door hen uitgesproken blokkades en bezwaren lieten vallen.  De tweede handreiking betrof ondanks de eerder gelopen en mislukte onderhandelingsrondes de bereidheid opnieuw en nogmaals met de 9 partijen om de tafel te gaan. Daar hoorde voor ons echter wel de combinatie van de SP, Leefbaar Lelystad en de Inwonerspartij onlosmakelijk bij. En ja ook GroenLinks, D66 en de PvdA en Mooi Lelystad zijn uitgenodigd aan de onderhandelingstafel waaraan de VVD, SP, Leefbaar Lelystad, de Inwonerspartij en Mooi Lelystad altijd zijn blijven zitten.  

In de laatste ronde zijn ook de belangrijke lopende dossiers genoemd door partijen. De fractie van de VVD heeft toen letterlijk een grens getrokken. Het ging daarbij om dossiers waarop voorstellen ter besluitvorming aan de raad voorliggen die vanuit het huidige college zijn voorgesteld. Wij onderhandelen niet achteruit, alleen vooruit. Het vooruitschuiven of alsnog vertragen van belangrijke besluitvorming met hoog financieel risico (lees: onverkort een toename van de tekorten met miljoenen waarmee extra ingrepen noodzakelijk zullen worden) tot gevolg was voor de fractie van de VVD uitgesloten. Wij besturen de stad in goede en in slechte tijden. 

Wij lopen niet weg voor onze verantwoordelijkheid en weigeren onverantwoorde besluiten te nemen op lopende besluitvorming waarvan aan de voorkant de negatieve resultaten niet alleen aannemelijk, voor vooral aanzienlijk zullen zijn waaronder het sociaal domein en de jeugdhulp en de WMO in het bijzonder.

Vanzelfsprekend is het lastig om bestaande partners los te laten. Het is zuur dat men niet langer samen in staat is tot overeenstemming te komen. Het is teleurstellend dat dit vooral op betrekkingsniveau (personen) heeft geconflicteerd waar het mogelijk toetredende partijen betreft en dat partijen niet over de eigen schaduw heen wilde stappen of überhaupt zelfs maar de mogelijkheden daartoe wenste te verkennen aan tafel. 

Het gevolg is bekend. Er is een principe akkoord tussen de fracties van VVD, Leefbaar Lelystad, de InwonersPartij, SP, Mooi Lelystad/Forum voor de Ouderen. En zoals de verkenner, de heer Loots, dat zo mooi heeft gezegd: “Dat heeft te maken met op dit moment bestaande onoverkomelijke bezwaren van een of meer van de huidige coalitiefracties tegen samenwerking in een coalitie met een of meer van de fracties die bereid zijn toe te treden en/of met onoverkomelijke bezwaren tegen combinaties van fracties die bereid zijn om toe te treden, en de disbalans binnen de nieuwe coalitie die daardoor ontstaat. Het hoeft niet te verbazen dat over de (mate van) balans of disbalans die ontstaat na toetreden van een van beide combinaties verschillend wordt geoordeeld door de vier fractievoorzitters van de huidige coalitie. De ervaren balans of disbalans is immers subjectief en uiteindelijk een politiek oordeel, waar je het mee eens of oneens kunt zijn maar dat nooit waar of onwaar is”.

Voor de fractie van de VVD is het belangrijk te kijken naar de lange termijn. De verantwoordelijkheid te nemen, ook in moeilijke tijden. Keuzes te durven maken, ook wanneer deze niet eenvoudig zijn. Met de beperkte reserves is niet veel meer mogelijk. Uiteindelijk moet de stad bestuurd worden. Het gaat om eigen verantwoordelijkheid, draagkracht en een kansrijk Lelystad. 

De beoogde nieuwe coalitie zal het huidige raadsprogramma volgen. Dat is en blijft de leidraad. De beoogde coalitie wil dat graag zoveel mogelijk in overleg met gehele raad realiseren. Uitgaande van de recent (unaniem!) aangenomen kadernota 2021-2024 en het huidig raadsprogramma mogen daar geen belemmeringen zijn voor de gehele raad van Lelystad. 

Tot slot herhalen wij graag nogmaals een aantal passages uit onze eerdere liberale overpeinzingen.

• Grote financiële tegenvallers op de Jeugdzorg en de WMO zijn, in combinatie met de tegenvallende bijdragen van het rijk,  zijn belangrijke oorzaken van de oplopende tekorten. 

• Dat betekent concreet een opdracht tot  bezuinigen en dus het maken van echte keuzes waarbij de basis op orde blijft. Keuzes die zullen leiden tot versterking op lange termijn.

• Bezuinigen in een periode waarin Lelystad Next Level juist kansen biedt voor Lelystad zich te ontwikkelen tot een (economisch) aantrekkelijke stad met een sociaal sterke en duurzame samenleving vraagt ook om investeringen tot groei.  

• Een stad waarin jongeren hun talenten ontwikkelen en waarin ouderen lang bij de samenleving betrokken blijven en waardig oud worden. Een stad waar nieuwe én huidige bewoners prettig wonen, werken en ondernemen. 

• Waar wij niet op wensen te bezuinigen zijn onze primaire voorzieningen zoals ons Theater de Agora, de Bibliotheek, de Kubus, de Corneel en sport. Wat wij wel nastreven is een integrale functie en fysieke integratie van deze primaire voorzieningen waar dat mogelijk is. 

• Het wederom verhogen van de OZB-tarieven of andere lastenverzwaring voor de bewoners is voor ons echt een brug te ver, daar is de vorig jaar eenmalig de hand gereikt, nu gaat dat niet meer. 

• Er zijn investeringen noodzakelijk om tot groei en economische versterking te komen conform Lelystad Next Level, onze duurzaamheidsopgave en de versterking van de bestaande stad, binnen de kaders van een meerjarenraming- en begroting die reëel en structureel in evenwicht moeten zijn.

• Om onze stad te versterken en ook het sociaal evenwicht in balans te brengen is het noodzaak aandacht te besteden aan (kwalitatieve) woningbouw in het midden- en hoger segment. In het hoger segment vragen wij hierbij nadrukkelijk aandacht voor meer variatie in architectuur waarmee een breder publiek kan worden aangetrokken tot onze mooie stad.

Om dit alles te bereiken is aandacht voor economische ontwikkeling uiteraard belangrijk. Ruimte voor ondernemen, gebruikmakend van onze ligging en aanwezig en in aanbouw zijnde infrastructuur met als doel: iedereen aan het werk. Want werken maakt sterk. 

U mag er dan ook op vertrouwen dat wij ons als liberalen hard maken voor deze uitgangspunten de komende periode in aanloop naar de begroting, de volgende kadernota en de periode daarna.  

Fractie VVD Lelystad

Afgeslankt

Buurtkroeg

Arnhemse coalitie krijgt nieuwe impuls

 

Na een periode van gesprekken en onderhandelingen geven GroenLinks, VVD, D66 en de PvdA de samenwerking een nieuwe impuls voor de komende jaren. Nadat GroenLinks en de PvdA de samenwerking hadden opgezegd zijn de verkenners (Jan Markink en Rutger Groot-Wassink) aan het werk gegaan. Gebaseerd op hun advies zijn de vier partijen gesprekken gestart onder leiding van Geke Faber met als doel te onderzoeken of we in de huidige coalitie door kunnen. De gesprekken zijn succesvol afgerond.

 

We waren ons ervan bewust dat de situatie van politieke instabiliteit zo kort mogelijk moest duren. Uiteindelijk heeft het een aantal maanden in beslag genomen. Uitgangspunt voor het voortzetten van de samenwerking is ons coalitieakkoord, waarin veel afspraken en ambities ten aanzien van werk, aanpak armoede, cultuur, duurzaamheid, bereikbaarheid en financiële stabiliteit al uitgebreid vastliggen.

 

De intensieve gesprekken hebben geleid tot een aantal aanvullende afspraken op het coalitieakkoord. We gaan onze rol als coalitiepartijen met verve voortzetten. We hebben uitgebreid stilgestaan bij de onderlinge samenwerking en de samenwerking met het college. Om deze te verbeteren hebben we afspraken gemaakt over de manier waarop we met elkaar omgaan en elkaar informeren.

 

Daarnaast hebben we afspraken gemaakt over zorgkosten, sociale woningbouw en circulaire economie. Ten aanzien van de toenemende kosten binnen de zorg heeft het college al een aantal maatregelen voorgesteld. Het is vooraf uiteraard niet duidelijk of de maatregelen precies uitwerken zoals we verwachten. Om die reden breiden we het vangnet voor WMO en jeugdzorg uit. In de zorg - zowel landelijk als lokaal - zijn grote bewegingen gaande. Om deze transformatie beter mogelijk te maken, stellen we een transformatiebudget in. De bestaande afspraken over sociale woningbouw hebben we aangescherpt naar 30% sociale huurwoningen. De coalitiefracties willen allemaal dat er gebouwd gaat worden. Voor de productie in de sociale sector wordt naar de corporaties gekeken, maar ook naar marktpartijen. Verder vragen we het college om te komen met een concrete visie op circulaire economie, als verbreding en verdieping van ons economisch beleid. 

 

Door de afspraken over de samenwerking én de inhoudelijke aanvullingen, hebben we veel vertrouwen om met energie en passie met de gehele raad, het college en de Arnhemmers aan de slag te gaan.

 

Namens de fracties,

Mark Coenders, GroenLinks

Leendert Combée, VVD

Sabine Andeweg, D66

Eric Greving, PvdA

 

 

Bijlage: Aanvullende afspraken op coalitieakkoord 2018-2022

De fracties van de VVD en D66 stelden tijdens de raadsvergadering van 11 juli opnieuw vragen over de vaccinatiegraad in onze gemeente. Jorrit Linders en Tim Rooijakkers vinden het belangrijk dat de gemeente zich bewust is van de te lage vaccinatiegraad en blijven hierop hameren. Het antwoord over de meest recente vaccinatiegraad stemt ons licht hoopvol, maar we blijven bezorgd. Inmiddels is ongeveer 88 procent van onze kinderen ingeënt, al verschilt dat per prik en per dorp. Dat was vorig jaar nog gemiddeld 85 procent. Om als samenleving veilig te zijn, moet 95% van de kinderen zijn ingeënt. Tim Rooijakkers weet niet of hij nu blij moet zijn of niet. “De vaccinatiegraad is gestegen, dit stemt ons positief. Maar om rond het percentage van 95% te komen is er duidelijk nog veel werk aan de winkel!”

 Onderaan het lijstje

 Alleen in onze gemeente, Renswoude, Rhenen, Veenendaal en Woudenberg liggen de percentages in de provincie Utrecht niet boven de 90%. Landelijk zijn cijfers gestabiliseerd en niet verder gedaald. In de regio Utrecht zie je een kleine stijging van 0,3% BMR* en 0,5% DKTP.

 Verschillen tussen dorpen

 De vragen gingen ook over de vaccinatiegraad in onze verschillende dorpen. Opvallend hierin is dat er geen cijfers zijn van Overberg en Maarsbergen, omdat hier te weinig kinderen wonen per postcode gebied om dit te kunnen zeggen. De dorpen Amerongen en Leersum laten de laagste percentages zien; in Maarn en Doorn zijn de vaccinatiegraden het hoogst. De redenen die gegeven zijn aan de GGDrU zijn vooral religieuze redenen, met name van reformatorische ouders. Daarnaast geven ouders in Maarn en Doorn, maar ook steeds vaker in Leersum en Amerongen, aan dat zij kritisch staan tegenover vaccins omdat ze twijfelen aan nut en veiligheid van vaccins. 

De VVD is blij te horen dat de GGDrU o.a. heeft ingezet op extra gesprekken, en dubbele consulten bij twijfel en vragen. Daarnaast hebben de professionals extra scholing gehad, en zijn de websites verbeterd.   

Mazelen: verhoogd risico op uitbraak

De wethouder antwoorde dat er een verhoogd risico ligt in onze gemeente betreffende een mazelenuitbraak. Hierdoor lopen o.a. baby’s een verhoogd risico. Voor ons is dit dus wederom een trigger om blijvend aandacht te vragen voor de vaccinatiegraad in onze gemeente.

Kinderopvang

Het college gaf aan dat er niet is gesproken met lokale kinderopvang over het weigeren van gevaccineerde kinderen. Jorrit Linders vroeg hier, als raadslid én jonge vader, aandacht voor. Het college gaf aan af te wachten of het initiatiefvoorstel van D66-Kamerlid Rens Raemakers, om kinderopvang de ruimte te geven om niet gevaccineerde kinderen te weigeren, een meerderheid haalt. Ook heeft de gemeente geen zicht op het aantal gevaccineerde kinderen per kinderdagverblijf.

 * Difterie, kinkhoest, tetanus en poliomyelitis. Dit vaccin is bedoeld als bescherming tegen deze vier ziektes.

*bof mazelen en rodehond

Inbreng fractievoorzitter Coen Sleddering VVD Rijswijk

Kaderdebat dinsdag 9 juli 2019

Meneer de Voorzitter,

Zelden is de VVD Rijswijk met zoveel zorgen aan de voorbereidingen van het Kaderdebat begonnen. Een tekort over 2018 door vooral tegenvallers bij Jeugdzorg, de grondexploitatie (GREX), Rijswijk Buiten, negatieve ontwikkelingen in 2019 en een niet-sluitende meerjarenbegroting voor de komende jaren. Daar komt als klapper op de vuurpijl de mededeling van vorige week bij dat de accountant de jaarcontrole over 2018 niet op tijd heeft kunnen afronden door een gebrek aan capaciteit c.q. medewerking door het ambtelijk apparaat van de gemeente Rijswijk.

Als ik lid zou zijn van de Raad van Commissarissen van de nv Rijswijk had de conclusie niet anders kunnen zijn dan dat dit bedrijf out of control is en dat de organisatie geen grip heeft op de financiën. De directeur zou worden aangesproken en worden aangespoord tot het nemen van stevige maatregelen, het instellen van een uitgavenstop en een tot nadere orde te bepalen sobere bedrijfsvoering. 

De vergelijking met een bedrijf gaat voor de gemeente Rijswijk niet helemaal op. Het financiële beleid bij de lokale en nationale overheid kent vele onzekere en soms onberekenbare factoren, waar het apparaat beperkte invloed op heeft. Het komt dan juist aan op goede informatiestromen, transparantie, de juiste mentaliteit, de juiste inzet en politieke moed van leiding en medewerkers. Aan deze zaken heeft het de afgelopen periode helaas ontbroken.

Laat ik achtereenvolgens de jaren 2018, 2019, 2020 en verder doornemen:

2018

Ik las de inbreng van de VVD Rijswijk bij het Kaderdebat van 3 juli 2018 er nog eens op na. Toen zei ik tegen het net aangetreden nieuwe College, toen nog inclusief de VVD Rijswijk, het volgende:

“De meerjarenbegroting voor Rijswijk ziet er op het eerste gezicht zonnig uit. Dat is mooi, maar van de VVD Rijswijk klinkt nu al een waarschuwing voor de komende jaren. De cijfers lijken leuk, maar de marges zijn smal en met een beetje tegenwind kan het zo maar omslaan”.

Helaas kwam die tegenwind er al snel in de vorm van de septembercirculaire van de Rijksoverheid, die bij het opstellen van de begroting voor 2019 nog geen rol had gespeeld. Toen al konden wij de aanstormende financiële ellende aan zien komen. Maar het College deed niets. Sterker nog, corrigerende financiële maatregelen werden niet genomen of zelfs geblokkeerd door onze toenmalige coalitiepartijen. Ik denk hierbij even aan bijv. de grondexploitatie in RijswijkBuiten, waar het bouwen van minder sociale woningen en iets minder groen dan gepland onbespreekbaar bleek. De fractie van de VVD Rijswijk was daar zeer ongelukkig mee en zag dat er in het College geen steun was voor voorstellen met betrekking tot een degelijk financieel beleid. De tekst ‘’er zijn reserves genoeg’’ kwam ons iets te vaak langs. Tijdens de Kerstdagen van 2018 werd het de fractie van de VVD Rijswijk duidelijk dat de VVD Rijswijk er niet in zou slagen om een degelijk financieel beleid in Rijswijk tot stand te brengen met het toenmalige College. U kent het vervolg, in februari stapte de VVD Rijswijk uit de coalitie naar aanleiding van de Energievisie. Die visie was en blijft het bewijs voor het financiële en visionaire dromenland waarin men verbleef!

En helaas hebben de drie overgebleven partijen in dat College, GroenLinks, D66 en WIJ., het werk toen uit handen laten vallen, gingen er maanden verloren en was de tegenvaller bij de jeugdzorg nog niet eens in zicht. Bij de formatieonderhandelingen kregen wij van de ambtelijk organisatie een overzicht van de financiële situatie. Het was op 6 maart 2019. Het woord  ‘’jeugdzorg’’ komt daarin niet voor en ‘’er is een sluitende meerjarenbegroting tot 2022’’.

Als dat geen bewijs is voor het niet onder controle hebben van de organisatie, dan weet de VVD Rijswijk het niet meer.

En dan de soap over de accountantscontrole van 2018.

Ik vraag mij werkelijk af of het College de brief van de accountant met de verklaring voor de vertraging heeft gelezen. 

Wat staat er namelijk? De accountant geeft bij het begin van de controle aan dat er extra gecontroleerd gaat worden op de inkoop/aanbestedingen. In het voorjaar geeft de gemeente bij de accountant aan dat voor die extra controleactiviteiten geen capaciteit is om de juiste stukken op te leveren en op 17 juni deelt de accountant mee dat de gemeentelijke organisatie nog zaken moet opleveren. Als dat gebeurt, dan is het op tijd opleveren van de controle binnen één week mogelijk.

Wat denkt het College nu echt van deze brief? Is dit een voorbeeld van het bekende accountantsgedrag, waarbij wijzen naar anderen en zichzelf indekken centraal staat? Of is er juist iets enorms verkeerd gegaan bij de ambtelijke organisatie en het College? 

Daarom de volgende vragen:

• Wanneer precies heeft de ambtelijke organisatie aan de accountant medegedeeld dat er geen capaciteit is voor het aanleveren van de juiste stukken i.v.m. het inkoopproces?

• Is deze mededeling van de ambtelijke organisatie besproken met het College en is het College hiermee akkoord gegaan?

• Wat was de reactie van de accountant op deze mededeling?

• Is er in de tijd tot 17 juni geen informatie-uitwisseling tussen College en accountant geweest?

• Is het College soms van mening dat de Raad over het gebrek aan capaciteit en de mogelijke gevolgen daarvan voor de controleplanning terecht niet is geïnformeerd?

Op basis van de antwoorden van het College zal de VVD Rijswijk hierover een definitief oordeel vellen, maar vooralsnog vindt de VVD Rijswijk deze gang van zaken treffend en het beeldende bewijs dat de organisatie Rijswijk niet onder controle is.

2019

Wij zijn intussen aangekomen in 2019 en er zit een nieuw College. De ene tegenvaller na de andere komt naar boven, het nieuwe College kondigt de tekorten aan en gaat voor de jaren vanaf 2020 maatregelen nemen. Ook voor 2019 stelt men bezuinigingsmaatregelen voor. Hard nodig en verstandig. De VVD Rijswijk complimenteert de wethouder Financiën voor zijn informatiedrang naar de Raad. De VVD Rijswijk zegt wel: Geef 2019 niet op, accepteer geen tekort over 2019!

De keuzes die het College maakt zijn echter halfslachtig, namelijk enkel kijken of het mogelijk is om geld dat nog niet is uitgegeven te schrappen of on hold te zetten. Dat is de makkelijke weg. De VVD Rijswijk zou zeggen: het College ontkomt er niet aan om echt keuzes te maken door met bepaalde activiteiten gewoon te stoppen en met name in de programma’s die het tekort veroorzaken, in dit geval RijswijkBuiten en het Sociaal Domein. Want, is het niet zo dat in het financieel kader van de Colleges steeds staat dat tekorten in een programma opgevangen moeten worden in dat programma zelf? De VVD Rijswijk zou graag zien dat er in het Sociaal Domein structureel minder geld wordt uitgegeven nu de financiële positie van de gemeente zo onder druk staat. Het College komt niet verder dan het innovatiebudget, €93.000,-, en de inloop GGZ  €103.000,-. Slechts twee ton op een miljoenenbegroting. Kan het College aangeven waarom slechts deze twee posten zijn opgenomen in het ombuigingslijstje? Waarom wordt er niet gekeken naar het armoedebeleid en de  stapeling van bovenwettelijke voorzieningen?

Natuurlijk zal dit pijn opleveren, maar het is niet anders. En die pijn moeten we helaas ook doorgeven aan andere organisaties die deels van de gemeente afhankelijk zijn. Waarom kiest het College niet voor het achterwege laten van de prijsindexatie bij subsidie ontvangende organisaties? En ja, ook eerder afgesproken uitgaven moeten ter discussie worden gesteld. Ik noem als voorbeeld het door de RijswijksBelang al eerder genoemde kunstwerk op het Bogaardplein. Heroverwegen moet kunnen! En ook geen nieuwe wijken lastig vallen met ‘het nieuwe inzamelen’. Graag een reactie op deze vragen. 

Dit, en het vorige College, gaan voor “de boel op orde brengen”. Voor de VVD Rijswijk is voor 2019, maar ook voor 2020 en 2021, dat ook het belangrijkste, zo niet het enige criterium om te beoordelen of een activiteit door de gemeente ondernomen moet worden. Maak die belofte van de boel op orde brengen bij infrastructuur en groen nu eens waar! En wees dus terughoudend met het opstarten van nieuwe activiteiten die niets met ‘’de boel op orde’’ te maken hebben

Door het vorige College zijn enorme bedragen ingepland voor de nota dienstverlening. In de komende jaren €300.000,- in 2019 en in de latere jaren ieder jaar €600.000,-. Totaal een bedrag van 2,1 miljoen euro. Kan dat niet een tandje minder vraagt de VVD Rijswijk aan dit College. En nu wij het toch hebben over de dienstverlening, vraag ik de aandacht van het College voor het thuisbezorgen van reisdocumenten en identiteitsbewijzen. Ik kan mij nog goed de discussie over dit onderwerp in de Raad herinneren. In ieder geval is de VVD Rijswijk akkoord gegaan met deze dienstverlening, er van uitgaande dat hiervoor een kostendekkend tarief zou worden gehanteerd. Nu blijkt dat de gemeente op ieder thuisbezorgd reisdocument en identiteitsbewijs een tientje toelegt. Het antwoord van het College op vragen vanuit de Raad daarover is werkelijk bedroevend: ‘’Ja maar we hebben wel tevreden klanten.’’ Tja, als een winkelier onder de kostprijs gaat leveren heeft hij tevreden klanten, maar uiteindelijk wel een failliete winkel! Wil het College toezeggen dat deze extra dienstverlening voortaan een op zijn minst kostendekkend tarief krijgt?

2020

Voor de begroting van 2020 verwacht de VVD Rijswijk van het College, naast een positief resultaat over 2019, een sluitende meerjarenbegroting voor de komende jaren. 

En de VVD Rijswijk herhaalt nog maar eens de volgende uitgangspunten:

• Nee, wij gaan de belastingen niet verhogen. Wij vragen u nadrukkelijk het gevoerde beleid in de afgelopen jaren met betrekking tot bijvoorbeeld de OZB, niet te wijzigen.

• Ja, wij gaan wel investeren in onze lokale economie. Dat is goed voor de werkgelegenheid, de inkomsten van de gemeente en de uitgaven in het Sociaal Domein. Graag excellente dienstverlening aan ondernemers. Doorpakken in de Plaspoelpolder en het aanpakken van Oud Rijswijk.

• Nee, wij gaan niet door met de Cultuurmakelaar. Slecht idee en niet goed uitgevoerd!

• Ja, wij gaan bezuinigen op het Sociaal Domein. Steviger inzetten bij het onder controle krijgen van de inkoop, ook regionaal.

• Nee, wij gaan niet bezuinigen op handhaving en veiligheid.

• Ja, de prioriteit voor de boel op orde brengen. Maak dat ook goed zichtbaar in de begroting.

• Nee, wij gaan niet door met uitrollen van ‘’het nieuwe inzamelen’’ naar twee wijken á €300.000,-.

Nog even speciale aandacht voor het Sociale Domein, altijd een politiek beladen onderwerp. Maar net als bij het immigratiebeleid en handhaving, speelt ook hier het draagvlak een rol. Burgers vinden het oké als de overheid er is voor mensen die echt niet zonder hulp zelf hun leven op orde kunnen brengen. Maar dat draagvlak verdwijnt als sneeuw voor de zon als de uitgaven hiervoor niet verstandig, doelmatig en effectief worden gedaan.

Daarom vragen wij of de controllerfunctie bij het Sociaal Domein op de juiste plaats is belegd binnen het ambtelijk apparaat en of de financiële afdeling en het College wel op tijd worden geïnformeerd? Is er wel voldoende vizier op het inkoop en op de prognoses van de zorgdruk? De VVD Rijswijk steunt maatregelen die noodzakelijk zijn om aan de voorkant interventies te plegen om op die wijze zwaarder, lees duurdere, zorg te voorkomen. Maar dat doel heiligt niet iedere middel. Liever geen pilots en ook geen quickscans en onderzoekjes meer, maar gewoon gericht aan de slag!

De VVD Rijswijk kijkt uit naar de antwoorden van het College en heeft een aantal moties in voorbereiding voor de 2e termijn. 

Dank u wel Voorzitter.

Coen Sleddering

VVD Rijswijk 

Als VVD hebben we afgelopen jaar al gewaarschuwd voor de financiële risico’s voor de gemeente en helaas zien we nu dat deze risico’s ook uitkomen. Sommige partijen pleiten ervoor om bij de kadernota alleen maar te praten over gewenste aanpassingen van beleid, maar die kunnen wij niet loskoppelen van de financiële gevolgen. Zeker niet als er sprake is van een groot tekort op de begroting.

Reeds verwachte situatie 

Bij de begroting 2018 hebben wij het college al gewaarschuwd voor de situatie die nu is ontstaan. Het resultaat bij de jaarrekening 2017 was positief maar in 2018 werd het overschot alweer ruimschoots uitgegeven. En niet alleen het positief resultaat van 2017 is besteed maar nog veel meer dan dat. U herinnert zich misschien nog wel dat we tegen de begroting 2019-2023 hebben gestemd omdat er zo veel meer werd uitgegeven dan er binnen kwam. Al na een jaar zouden we rode cijfers gaan schrijven. We hebben zelfs gepleit voor het ophogen van de algemene reserves, omdat deze niet meer niet meer in de juiste verhouding staat tot de totaal balans. 

Ook heeft de VVD gewaarschuwd dat we op deze manier wel erg kwetsbaar worden. Tegenvallers zijn niet ondenkbaar, zeker niet gezien de ontwikkelingen in het sociaal domein die we bij de begrotingsbehandeling vorig jaar ook al zagen gebeuren. Niet alleen bij ons, maar in veel gemeenten. En tóch ging de meerderheid van de raad (uitgezonderd VVD en D66) er mee akkoord dat er werd ingeteerd op de reserves, er geld uit het grondbedrijf aan het sociaal domein werd besteed en dat de begroting de komende vier jaar niet sluitend zou zijn. U heeft met elkaar hiermee een sneeuwbal aan het rollen gebracht waar de gevolgen nu duidelijk van worden.

OZB verhoging? VVD is tegen!

En dan denkt diezelfde meerderheid, de coalitie, dit op te lossen door de rekening neer te leggen bij de grondeigenaren in de gemeente. De OZB wordt drastisch verhoogd. De wethouder financiën verpakt die boodschap nog door te zeggen dat onze lasten toch al laag zijn vergeleken met andere gemeenten. Maar hoe legt u dit uit aan gezinnen die de eindjes maar net aan elkaar kunnen knopen dat zij ieder jaar 3% meer (cumulatief!) gaan betalen? En dan heb ik het nog niet over de voorziene stijging van de afvalstoffenheffing, zowel vanwege marktontwikkelingen als door de miljoeneninvestering op Renescience. Die rekening legt u bij diezelfde gezinnen. De VVD noemt het in ieder geval NIET sociaal om de hoge rekening van het gevoerde beleid bij een deel van de inwoners te leggen die juist toch al bovengemiddeld bijdragen. 

Naast het tekort van € 11 miljoen cumulatief komende 4 jaar zijn risico’s zoals verbouwing gemeentehuis (nu al € 6 miljoen), bouw Strabrecht, discussie met Laco nog niet meegenomen. Wat nu als het duurder uit valt, waar gaan we dat vandaan halen? Ik ben bang dat ik het antwoord al voel aankomen: de OZB kan nog verder worden verhoogd. Eindhoven verhoogde ook ineens de OZB met 10% om het sociaal domein te bekostigen. Of misschien gaat het college aan de haal met de reserves in het grondbedrijf, die we overigens ook hard nodig gaan hebben voor wijkverbetering en verduurzaming. Het blijft het verschuiven van problemen in plaats van het zoeken naar een ware oplossing.

Begrotingstekort

Zoals het er nu naar uit ziet komen we in de jaren 2019-2022 in totaal € 11 miljoen tekort op de begroting. Ons eigen vermogen wordt per 2022 geschat op een tekort van € 7,5 miljoen. Daar waar u en ik failliet zouden gaan in een situatie waar je meer uitgeeft dan er binnen komt, gaat de gemeente Geldrop-Mierlo op dezelfde wijze door. En let wel; deze bedragen zijn de tekorten NA toepassing van de extreme OZB verhoging, het opmaken van de reserve toeristenbelasting en geen hogere kwaliteit van onze wegen. 

Onze reactie op de OZB verhoging heb ik u al meegegeven. 

Op vragen van de VVD heeft de wethouder verduidelijkt dat de kwaliteit van de wegen op dit moment goed te noemen is. Het kan beter, maar de komende jaren worden in ieder geval de slechtste wegen aangepakt in het buitengebied. Gevaarlijke situaties zoals Zomerland zijn echter niet meegenomen maar daar kom ik zo op terug. 

De coalitie heeft haar oog ook laten vallen op de reserve toeristenbelasting. Dit is echter een doelbelasting en daarmee bedoelen we dat de belasting die de toeristen betalen ook besteed moet worden aan toerisme. Als ‘verzekering’ is die reserve dus ook als zodanig ingesteld. Het college wil het opgebouwde bedrag (in totaal meer dan € 700.000,-) uitgeven aan het sociaal domein. Onacceptabel als we het toerisme in onze gemeente juist willen aanjagen. 

College: ben creatief! 

De taskforce kan een goede aanjager zijn. Leer vooral ook van andere gemeenten waar succesvol is bezuinigd. Als VVD vinden wij dat we niet alle uitgaven kunnen schrappen enkel ten behoeve van het sociaal domein. Het sociaal domein zelf mag ook wel een tandje minder. Bijvoorbeeld alle maatregelen die onze gemeente telt waardoor het verschil tussen uitkering en werk kleiner wordt kunnen worden versoberd. En hopelijk stimuleert dat ook nog eens om aan het werk te gaan.

Wat ons betreft moet de hand ook in eigen boezem worden gestoken. Vorige periode waren er 3 wethouders, nu (bijna) 4. Ook daarop mag worden bezuinigd, bijvoorbeeld door taken over te hevelen naar de burgemeester zodra we die weer hebben. Cultuurambtenaar, Onsplatform.tv, Renescience, Vertrouwensexperiment: allemaal initiatieven die niet noodzakelijk zijn en dus mogen worden geschrapt wat ons betreft. Terug naar de kerntaken van de gemeente dus. De subsidie aan Hofdael is nog altijd niet conform afspraak afgebouwd dus roepen wij het college op om ook daar te bezuinigen. 

Maar ook de subsidie die Laco krijgt voor het zwembad beëindigen zou weer wat ruimte bieden. Aan het einde van het verhaal zal blijken dat we er met deze partij niet uit komen vanwege de onbetrouwbare opstelling. Dan draaien we liever nu meteen de kraan dicht.  

Wel wordt er bezuinigd op broodnodige aanpassingen. Zoals de reconstructie van de Zomerland. Die fietsstraat is zo gevaarlijk en toch wil het college die pas in 2023 aanpakken. Als VVD vinden we dat onbegrijpelijk. Om die reden hebben we een motie opgesteld om deze straat vanaf volgend jaar al aan te pakken. Dit gaat dan ten koste van de Bolsiusstraat en Vogelpoelstraat hebben we begrepen van de wethouder, die zullen dan moeten wachten. De wethouder gaf ook aan dat daar is momenteel geen constructieve noodzaak voor is, terwijl de Zomerland een gevaarlijke situatie oplevert. Op deze wijze proberen we de invloed op de komende begroting zo klein mogelijk te houden. 

Daarnaast zullen we ons hard maken tegen bezuinigingen in het onderwijs, zoals het schrappen van de bijdrage voor de conciërge. Als we ergens in moeten investeren is het wel in de toekomst, dus in het onderwijs. Maar ook in dit domein verwachten we de komende jaar nog aanvullende tegenvallers, bijvoorbeeld omdat de school ’t Schrijverke in Luchen inmiddels uit de voegen barst en schreeuwt om een oplossing. 

Conclusie 

De VVD kan zich niet vinden in het beleid waarbij we een miljoenentekort opbouwen, onze algemene reserve opmaken en de lasten ook nog eens onevenredig verdelen. 

Wij wensen het college veel wijsheid toe in het opstellen van de begroting. Ook wensen wij het college veel wijsheid toe bij de gesprekken met de provincie wanneer de gemeente Geldrop-Mierlo onder financieel toezicht wordt gesteld. De VVD kan in ieder geval in de spiegel kijken in de wetenschap dat wij zoveel mogelijk – zoveel als we daarvoor ruimte kregen – de begroting vorig jaar hebben proberen bij te sturen. Helaas zonder succes. 

Algemene Beschouwingen Kadernota 2019

“Van Ruimte naar Krapte”

Bijna 1 jaar geleden op 28 juni presenteerde de coalitie haar akkoord “Ruimte voor de Stad”. De uitgangspunten voor de start van deze coalitie leken zo mooi. Een meerjarig positief financieel perspectief en een berg van totaal wel 126 ambitieuze onderzoeken en vragen voor nieuw beleid. Door ons toen al benoemd als de Nieuwe kleren van de Keizer

Nog geen jaar later zijn we met de voorliggende kadernota op weg naar een begroting met een serieus meerjarig negatief financieel perspectief. Van Ruimte naar Krapte.

Benieuwd hoe de 12 raadsleden van GL, CvN, D66 en CDA die vorig jaar de budget afspraken van 3,0 FTE voor het college los lieten en instemden met  3,6 FTE nu kijken naar hun beslissing. Die rekening van hun keuze wordt nu betaald met het gemeenschapsgeld dat zo hard nodig is voor Culemborg.

Maar de verslechtering van het financiële perspectief kan niet alleen op dit College worden afgeschoven, maar wel dat ondanks wel of niet bemerkte waarschuwingen en alarmbellen we nu een heel ander vooruitzicht hebben met z’n allen.

Want als de wind niet langer mee zit, wegvalt of zelfs tegenwind wordt zou je als College iets moeten doen. Koers wijzigen of roeien. Geen beslissingen nemen eindigt nooit goed, de rotsen of de provinciale sleepboot doemen op deze wijze aan de horizon op. Om dat te zien is geen Stadvisie nodig.

Want tot nu toe is er vooral gewacht;

o   op een oplossing voor Bonvie

o   op het rapport Berenschot;

o   op voorjaarsnota;

o   op mei circulaire;

o   op het instellen van Dashboard Sociaal Domein;

o   om te constateren dat er met de kaasschaafmethode niet veel te bereiken is en dat er door de raad politieke keuzes gemaakt moeten worden;

o   om “de lucht” uit de begroting  te persen, maar alweer kortademig te worden door een fiks tekort op leges inkomsten;

 

En nu wachten we weer op een voorstel, besluitvorming na de vakantie en uitvoering in oktober?

 

 

Maar hoe nu verder met deze kadernota op weg naar de begroting in november dit jaar? Als deze kadernota staat voor en ik citeer uit hoofdstuk 9 ‘Naar een begroting 2020-2023’  van pagina 23:

“het is tijd dat er keuzes gemaakt worden.”

“”Pas daarna kunnen wij denken aan het uitvoeren van nieuwe wensen.”

Áls dát de insteek wordt, de 2 miljoen euro kostende nieuwe wensen tijdelijk geparkeerd worden én er eerst aan een meerjarige structureel begrotingsoverschot wordt gewerkt, dan en alleen dan, zou de VVD Culemborg haar steun kunnen uitspreken voor deze kadernota.

De basis op orde, geen heilige huisjes of achterkamertjes, maar handen uit de mouwen en samen knopen door hakken.

 

Als VVD Culemborg geven wij daar nu meteen de aanzet voor door het College te vragen;  in het Beleid of Financiële Ruimte/Perspectief  aan te geven, naast of dit wettelijk of gemeentelijk beleid is, ook kort toe te lichten wat de resp. inhoud daarvan is, en het wettelijk en gemeentelijk deel financieel inzichtelijke te maken.

Voor nu deze vraag aan het college en de aangekondigde motie over 1 cultuurbudget dienen wij op een ander moment in.

 

De VVD Rijswijk heeft destijds ingestemd met het AZC, omdat wij onze verantwoordelijkheid wilde nemen bij het opvangen van mensen die onze hulp echt nodig hadden. De afgelopen jaren ging dit goed en ook de politie gaf aan dat er nauwelijks tot geen problemen waren met het AZC. Recentelijk heeft het COA besloten om een aanzienlijk aantal 'probleemgevallen' in het AZC te plaatsen en hiermee door te willen gaan: mensen die geen recht hebben op een verblijfsvergunning en Nederland moeten verlaten.

Het College bestaande uit Beter voor Rijswijk, D66, WIJ. CDA en GBR heeft desalniettemin besloten om het AZC in Rijswijk nog twee jaar extra open te houden. Dit is voor de VVD Rijswijk een onbegrijpelijke en onverantwoorde beslissing. Niet alleen dat, want de beslissing is ook onverwacht. BvR is altijd tegen het AZC in Rijswijk geweest. Nu ze eindelijk de positie hebben om het AZC te sluiten, kiezen ze ervoor om dit niet te doen en draaien daarmee volledig richting het linkse smaldeel van dit College. Dit staat haaks op het jarenlange standpunt van BvR en we zullen dit zeker benoemen: wij willen dat BvR zich aan eerdere uitspraken houdt en roepen hen op om samen met ons het contract te beëindigen. 

De nieuwe groepen in het AZC verstoren de openbare orde dermate, dat het de politiecapaciteit in Rijswijk onder druk zet. Dit is voor de VVD Rijswijk een onacceptabel gevolg van deze keuzes van het COA. Het draagvlak van het AZC, dat de afgelopen jaren goed werk heeft geleverd, wordt hierdoor weggenomen. Dit tast niet alleen het draagvlak aan, want ook gezinnen die echt hulp nodig hebben worden hier de dupe van. Dat is jammer, want de VVD Rijswijk wil mensen die echt hulp nodig hebben niet in de kou laten staan. Wij hebben echter ook een aantal eisen gesteld aan het AZC en deze worden niet nagekomen. Daarmee hebben wij onze keuze gemaakt. 

De fractie van de VVD Rijswijk heeft altijd aangegeven dat het wat ons betreft klaar is met het AZC wanneer de politiecapaciteit en de openbare orde in Rijswijk onder druk komen te staan. De burgemeester kan niet garanderen dat dit niet gebeurt en daarom zullen wij het College, samen met collega's uit de Raad, oproepen om het contract met het COA op te zeggen. Na drie jaar AZC in Rijswijk, waarvan 2,5 jaar zonder problemen, is het nu aan een andere gemeente.