Poliflw

De Haagse partijen NIDA, ChristenUnie/SGP, GroenLinks en PvdA komen vandaag met een initiatiefvoorstel om op te komen voor de rechten van staatlozen in Den Haag. Sommige staatlozen staan ten onrechte geregistreerd bij de gemeente als ‘nationaliteit onbekend’, waardoor ze niet in aanmerking komen voor de rechten die ze volgens de Staatloosheidsverdragen hebben, zoals reizen, trouwen en naturaliseren. De gemeente moet met een proactieve aanpak deze groep tegemoet komen, vinden de partijen.

“Om van de status ‘nationaliteit onbekend’ af te komen en de status staatloos te krijgen, moet een staatloze nu zelf aantonen dat geen enkel land ter wereld hem erkent”, zegt Cemil Yilmaz, fractievertegenwoordiger van NIDA. “Maar dat is een onmogelijke opgave, helemaal voor kinderen. Het kan zelfs zo zijn dat tweede generatie kinderen de status ‘nationaliteit onbekend’ hebben. Daarom roepen we in het voorstel op om maximaal gebruik te gaan maken van de ruimte die de gemeente heeft om zélf de status vast te stellen.” ChristenUnie/SGP-fractievertegenwoordiger Koen van Haeften hoopt dat staatlozen door dit voorstel eindelijk uit het juridische niemandsland komen. “Zo kunnen ze zich in alle rust gaan bezighouden met hun plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt, in plaats van met hun eindeloze tocht langs ambassades en autoriteiten. In een stad waar we omzien naar elkaar moeten we ook aan deze groep bestaanszekerheid bieden.” 

GroenLinks-raadslid Serpil Ates vult aan: “We willen dat wordt onderzocht tegen welke problemen in de dienstverlening staatlozen aanlopen. Wordt hun problematiek herkend? Krijgen ze een begrijpelijke uitleg over hun status?” Het past Den Haag, als stad van Vrede en Recht, om zich hard te maken voor deze groep, vindt PvdA-raadslid Mikal Tseggai. “We mogen deze groep niet langer laten wachten op goede regelgeving en moeten als gemeente alles doen wat we kunnen om hen te helpen.”

De ChristenUnie/SGP maakt zich zorgen over de verslechtering van de financiële positie van de gemeente Den Haag. Bij het vorige coalitieakkoord in 2014 trok fractievoorzitter Pieter Grinwis hierover al stevig aan de bel, en nu de gemeente nog veel meer op haar reserves is ingeteerd en gaat interen dan toen voorzien, is een alarmsignaal helemaal op zijn plaats. “Terwijl in de crisisjaren de Haagse financiën zeer gezond zijn gemaakt, zijn we in rap tempo aan het afzakken van de nationale subtop naar de degradatiezone van financieel gezonde gemeenten. Met het coalitieakkoord van Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks lijken we deze trend van verslechtering onverminderd voort te zetten. Mijn partij vindt dat onverantwoord en zal vandaag het nieuwe college oproepen het stadhuis niet verder financieel uit te wonen, maar de gemeentefinanciën houdbaar te maken voor de toekomst.”

Er zijn verschillende financiële kengetallen, waarmee de financiële positie van een gemeente kan worden beoordeeld. Een bekende is de solvabiliteitsratio, die inzicht geeft in de verhouding tussen het eigen en het vreemde vermogen van een gemeente en daarmee iets vertelt over de mate waarin een organisatie in staat is op lange termijn aan haar financiële verplichtingen te voldoen. 

De afgelopen jaren is de solvabiliteitsratio er sterk op achteruit gegaan. Waar deze in 2013 nog 40,4% was, is die inmiddels gekelderd tot 27,5% in 2017. De VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) waarschuwt voor een solvabiliteit lager dan 30% en stelt dat een gemeente met een solvabiliteit onder de 20% zich helemaal op glad ijs begeeft. Pieter Grinwis maakt zich dan ook zorgen: “Als de afspraken in het coalitieakkoord onverkort worden uitgevoerd, teert de gemeente verder in op de al niet zo grote reserves, wordt er allerlei vastgoed verkocht en last but not least wordt de kip met de gouden eieren geslacht - energiebedrijf Eneco - en al deze middelen worden als het aan de nieuwe coalitie ligt gelijk weer uitgegeven. Ik vrees dat we als gemeente financieel te kwetsbaar worden. De gemeenteraad in onze buurgemeente Leidschendam-Voorburg heeft dit opgelost door af te spreken dat de solvabiliteit niet onder de 30% mag zakken. Daar zitten we in Den Haag dus al ruim onder. Het lijkt me goed als we hier een vergelijkbare afspraak maken. Ik dien daarom woensdag een motie in waarin ik het nieuwe college oproep de solvabiliteit niet onder de 20% te laten zakken en te streven naar een minimum van 30%. Op die manier zetten we koers naar financieel veiliger vaarwater en belanden we weer in de nationale middenmoot van financieel gezonde gemeenten.”

De gemeente moet verantwoordelijkheid nemen voor een betere daklozenopvang en snel verbeteringen doorvoeren. Dat is de uitkomst van een fel debat in de Haagse Raad over het schokkende onderzoek van de Rekenkamer over de staat van de daklozenopvang in de stad. Uit het onderzoek bleek dat er een tekort is aan opvangplekken, goede begeleiding en dat daklozen vaak slechter uit de opvang komen dan toen ze erin kwamen.