Poliflw

"Slecht financieel beleid", dat is volgens fractievoorzitter Bart Cox de voornaamste reden voor de financiële tekorten van de gemeente Horst aan de Maas. Dinsdag 7 juli 2020 besprak de gemeenteraad de zogenaamde "kadernota", waarin B&W aangeeft wat haar financiële plannen zijn voor de rest van 2020 en het komende jaar.

SP-fractievoorzitter Bart Cox: "Door de eerder gemaakte keuzes heeft de gemeente nu niet de financiële middelen om de financiële tegenvallers - waaronder een korting van het rijk op de uitkeringen aan de gemeente en de financiële gevolgen van de corona- en de stikstofcrisis - op te vangen. De afgelopen jaren zijn tekorten in de begroting structureel gedekt uit de algemene reserves waardoor deze nu een gevaarlijk laag punt bereikt hebben". De SP heeft daar steeds voor gewaarschuwd, aldus Cox, maar de meerderheid van de gemeenteraad wilde niet luisteren.

Nu er tekorten zijn, moeten de burgers daar niet voor opdraaien - zoals het college wil door bijvoorbeeld de belastingen te verhogen en te bezuinigen op het sociaal domein (bijstandsuitkeringen, uitgaven in het kader van bijvoorbeeld de Wmo en de Jeugdzorg) - maar moet B&W snijden in de eigen ambities. "We moeten keuzes maken en voor de SP zijn die keuzes duidelijk". CDA, Essentie, PvdA en D66-GroenLinks willen die keuzes nog niet maken. Zij willen pas in oktober nadenken over hoe zij het tekort voor 2021 van op zijn minst 2,8 miljoen euro willen ‘ombuigen’, zoals het in politiek jargon heet. Bezuinigen, dus!

De SP wil de verplaatsing van zwembad de Berkel en de sporthal meteen schrappen om geld te besparen. „De euro’s vliegen de deur uit en straks vertelt u onze burgers dat hun ozb moet stijgen.” De SP wil niet dat de ozb omhoog gaat. „Onze burgers kunnen er niets aan doen dat we het financieel zwaar krijgen. Waarom moeten zij daar dan voor opdraaien?”

De SP hekelde het beleid van het college van B&W met betrekking tot de accommodaties en de scholen in Horst aan de Maas. Er gaat veel geld naar de accommodaties in Horst, zoals 't Gasthoês, en Sevenum, bijvoorbeeld sporthal De Kruisweide). Maar de kleinere kernen, die veel werk hebben gemaakt van mooie plannen voor accommodaties in hun dorp, worden door het college in de kou gezet. Vanuit de Stuurgroep Accommodatie Tienray werd furieus gereageerd op het besluit van de coalitiepartijen (CDA, Essentie, D66/Groen Links en PvdA) om de kraan voor hen dicht te draaien. Daartegenover stonden waarderende woorden voor de SP. De voorzitter van de Stuurgroep: "Wij waarderen het dat de fractie van de SP het lef had een motie in te dienen om op dit vlak voorrang te geven aan de kleine kernen en de VVD had de moed deze motie te steunen. De andere fracties bleven steken bij mooie woorden en kwamen niet tot concrete voorstellen".

Wat de scholen betreft besteedt het college alleen aandacht aan de Weisterbeek in Horst en krijgen de scholen in de andere kernen geen aandacht. In een eerdere raadsvergadering kreeg de gecombineerde school Tienray/Swolgen STip al de deksel op de neus waar het ging om de bouw van een energiecentrale (lees hier het artikel over deze kwestie).

Een ander punt dat voor veel commotie zorgde in de raadszaal, was het voorstel van de SP om de salarissen van de wethouders te korten. SP-woordvoerder Cox wees op voorbeelden elders in de wereld, waar politiek leiders daartoe besloten hadden uit solidariteit met de burgers. Raadsleden bekritiseerden dat standpunt en ook de burgemeester - voorzitter van de raadsvergadering - bemoeide zich er mee. Hij wees het voorstel van de hand met de opmerking dat hij en de wethouders het geld verdienden dat ze kregen. SP-raadslid Sonja van Giersbergen wees er de burgemeester fijntjes op, dat er - ook in Horst aan de Maas - veel mensen buiten hun schuld getroffen zijn door de economische gevolgen van de coronacrisis en het moeten doen met een bijstandsuitkering of met een heel laag loon. De burgemeeester ging daar niet op in, maar dacht wel te moeten opmerken dat het voorstel van de SP "voor de bühne" zou zijn. Daarbij "vergat" hij even dat de SP-raadsleden hun raadsvergoeding afstaan aan de SP om daar acties en andere activiteiten mee te kunnen betalen en de wethouders van de SP staan hun salaris ook af en krijgen daarvoor in de plaats een modaal salaris vanuit de SP.

Over het accommodatiebeleid en de plannen voor een nieuw zwembad diende de SP moties in. De VVD ondersteunde die moties, terwijl de andere partijen (inclusief D66/Groen Links, die vóór de gemeenteraadsverkiezingen zei zich keihard te zullen verzetten tegen nieuwbouw van het zwembad...) de moties afwezen.

Voor de tekst van de eerste termijn en de twee moties, lees de bijlagen.

In de nacht van dinsdag op woensdag (16 juni 2020) - in de late uurtjes dus - werden vragen van de SP Horst aan de Maas met betrekking tot de in opspraak geraakte "Ruimte voor Ruimte-regeling" (RvR-regeling) behandeld (lees hier het artikel over de vragen en het verzoek om een nader onafhankelijk onderzoek). Namens de SP-fractie voerde burgerraadslid Paul Geurts het woord. Bij zijn vragen betrok Geurts ook een door de burgemeester opgestelde "analyse van het dossier Knops", dat opgesteld was naar aanleiding van vragen van onderzoeksjournalisten.

Veel vragen over uitvoering RvR-regeling Op 23 mei publiceerden de onderzoeksjournalisten Dohmen (NRC) en Sniekers (Dagblad De Limburger een artikel over de gang van zaken bij de RvR-regeling. De journalisten constateerden dat het doel van de regeling niet behaald is, dat door bestuurders gehandeld is in strijd met de openbare orde en dat met name oud-wethouder Knops misbruik gemaakt zou hebben van de regeling. Het artikel was aanleiding voor diverse partijen om vragen te stellen, zowel in de gemeenteraad van Horst aan de Maas (in eerste instantie door de SP, later ook door D66/Groen Links - zie vragen in de bijlage) als Provinciale Staten van Limburg. Inmiddels zijn de antwoorden van respectievelijk het college van B&W van Horst aan de Maas en Gedeputeerde Staten van Limburg aan de raad en de staten verzonden (zie voor de antwoorden de bijlagen). De antwoorden van het college van B&W van Horst aan de Maas op de vragen van D66/Groen Links laten nog op zich wachten.

Horst aan de Maas in de fout bij uitvoering RvR-regeling? De vragen van de SP in de gemeenteraad spitsen zich vooral toe op twee zaken:

in hoeverre is er sprake van dat deelnemers aan de Ruimte voor Ruimte regeling in 2009/2010 in aanmerking komen voor een compensatie voor te veel betaalde gelden, net als een achttal andere deelnemers die de betaling bij de rechter hadden aangevochten en die daar wel een compensatie voor hadden ontvangen van de Ruimte voor Ruimte BV? En wat speelde er rondom die compensatie van het achttal? in hoeverre is oud-wethouder Raymond Knops (de huidige Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken) bevoordeeld bij de bouw van diens woning in het kader van de Ruimte voor Ruimte regeling?

In antwoord op de SP-vragen geeft B&W in de Raadsinformatiebrief aan de gemeenteraad een nadere uitleg van de gang van zaken bij de rechtszaak van de acht deelnemers aan de RvR-regeling. Volgens B&W kwam het er kort samengevat op neer dat de rechter de gemeente van "misbruik van bevoegdheden" betichtte. Volgens B&W moest dat geïnterpreteerd worden als "de gemeente heeft op zich niets fout gedaan, maar had de zaken toen anders moeten regelen". En de raad zou toentertijd - vertrouwelijk via het zogenaamde 'seniorenconvent' waarin de fractievoorzitters zitting hebben - volledig geïnformeerd zijn over een en ander.

Nieuwe vragen over "dossier Knops". Wat het "dossier Knops" betreft, stelt het college van B&W dat toentertijd de vergunningverlening voor de woning voor Knops in een gebied met een agrarische bestemming met hoge landschappelijke waarden volgens de toen geldende regels open en transparant verlopen is. Maar deze stellingname van het college was voor onderzoeksjournalist Sniekers aanleiding om nieuwe vragen te stellen en die werden beantwoord door burgemeester Palmen (zie bijlage). Daaruit concludeerde de journalist dat Knops toentertijd groter had mogen bouwen van het toenmalige college van B&W dan de regels feitelijk toelieten. Daar had een ambtenaar toen nog wel op gewezen, maar B&W heeft dat advies terzijde gelegd en het projectbesluit ten behoeve van de vergunningverlening gewijzigd (zie in de bijlage het artikel in Dagblad De Limburger van 16 juni 2020). Burgemeester Palmen schreef vervolgens eigenhandig een "Nadere analyse dossier familie Knops" (zie bijlage), die hij zo'n vier uur vóór aanvang van de raadsvergadering op dinsdag 16 juni naar de gemeenteraad stuurde. De strekking van diens verhaal: de ambtenaar die toentertijd heeft aangegeven dat de regels die golden, een groot gebouw als Knops wenste niet zouden toestaan, was uitgegaan van verkeerde aannames. "Tien jaar geleden", aldus Palmen, "heeft er een passende beoordeling, een zorgvuldig gevoerde ruimtelijke procedure en transparante besluitvorming plaatsgevonden op een verzoek dat in lijn was met de gemeentelijke beleidsdoelstellingen". En "mij is niets gebleken van bevoordeling van de familie Knops". Kortom: er is niets aan de hand.

In de behandeling van de antwoorden op de SP-vragen in de gemeenteraad spitste de discussie zich gaandeweg toe op het dossier Knops. Was Knops nu wél of niet bevoordeeld toen hij een vergunning voor de bouw van een langgevelboerderij vroeg? Burgerraadslid Geurts wees er op dat het er op lijkt dat de regels die opgenomen waren in een ontwerp projectbesluit even aan de kant geschoven zijn ten gunste van Knops. Want korte tijd later - in 2012 - zou er in de gemeenteraad een regeling voor grote gebouwen in het buitengebied zijn aangenomen, waarin precies de regels stonden die bij de vergunning ten behoeve van Knops gewijzigd waren. Palmen wees er op dat niet in 2012 maar in 2013 een regeling voor grote gebouwen is vastgesteld door de gemeenteraad en dat de criteria die daarin opgenomen stonden wel degelijk afweken van het eerder ontwerp projectbesluit.

Wel of geen onafhankelijk onderzoek? In de brief van de SP Horst aan de Maas werd voorgesteld om een onafhankelijk onderzoek te verrichten naar de gang van zaken, vooral ook om daar van te kunnen leren. Palmen stelde daarop dat hij zo'n onafhankelijk onderzoek af moest raden. "Het gaat om zaken die al lang geleden hebben plaatsgevonden; wat betreft de compensatie van deelnemers is toentertijd alles uitgesproken met de betrokkenen; veel van wat de RvR-regeling betreft hoort bij de provincie (waar ook vragen zijn gesteld, ik heb alle feiten gepresenteerd); ik heb alle zaken op een rijtje gezet in de voorliggende analyse en daarmee is dit verhaal afgerond", aldus de burgemeester. Hij is van mening - zo liet hij weten - dat de gemeenteraad de tijd beter zou moeten besteden...  Rudy Tegels (CDA), de verantwoordelijk wethouder, deed nog een duit in het zakje met de opmerking dat hij de risico's bij de uitvoering nog eens tegen het licht had gehouden en had geconstateerd dat die risico's beperkt waren. SP-woordvoerder Paul Geurts stelde dat de raad - als controlerend orgaan - beter zelf die beoordeling zou kunnen doen en wees het argument dat het om een provinciale kwestie ging van de hand. Hij wilde een onafhankelijk onderzoek naar de twee zaken die te maken hebben met de uitvoering van de RvR-regeling door de gemeente Horst aan de Maas. Verder vond hij een onderzoek door de burgemeester, als vertegenwoordiger van het college van B&W, niet onafhankelijk. Tenslotte merkte hij op dat - zoals bleek uit de nieuwe vragen van de journalist - er steeds nieuwe vragen zouden komen en dat het daarom beter zou zijn onafhankelijk onderzoek te verrichten, waarin alles aan de orde komt en leidt tot conclusies en - waar nodig - tot aanbevelingen. "Dat is ook in het belang van de gemeente en de heer Knops", besloot Geurts zijn pleidooi.

Vooringenomenheid? Tegen het einde van de behandeling van de SP-vragen werd burgemeester Palmen ineens persoonlijk naar de SP-woordvoerder. Palmen beschuldigde Geurts van vooringenomenheid: "Als u de lijn volgt, waarvan ik denk dat u er op zit, dan zal het nooit zo zijn dat een onderzoek dat niet uitkomt bij wat u vindt, u genoegdoening zal geven. Volgens mij zit u op de lijn dat u het antwoord voor uzelf al heeft gegeven. Dat blijkt ook wel uit de manier waarop u deze vragen stelt. Als er een uitkomst is die u niet bevalt, is mijn inschatting dat u altijd zult blijven zeggen dat er nog vragen zijn en dat de schijn van belangenverstrengeling niet is weggenomen". Vervolgens bood Palmen SP'er Geurts geen mogelijkheid daarop te reageren, door eenvoudigweg de geluidsknop terug te draaien. In zijn blog 'Horst Sweet Horst' schreef Wim Moorman naar aanleiding van dit incident: "Als hier íemand blijk geeft van vooringenomenheid is het de burgemeester zelf wel. En als het íemand niet past om vooringenomen te zijn is het een burgemeester wel. Insinueren dat een (burger)raadslid zich schuldig maakt aan iets zonder dat hij dat kan bewijzen, is een burgemeester onwaardig".

Standpunten van de andere fracties in de gemeenteraad De fracties van PvdA, D66/Groen Links, VVD, CDA en Essentie stelden tijdens de behandeling van de RvR-regeling geen vragen en bemoeiden zich niet met de discussie tussen Palmen en Geurts. Pas toen de SP de andere fracties vroeg of zij het voorstel voor een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken wilden ondersteunen, kwamen er reacties. PvdA-woordvoerder Richard van der Weegen vond dat Geurts goede vragen stelde en dat de antwoorden hem steeds meer deden neigen naar een interpellatiedebat of een raadsonderzoek. Wel had hij moeite met de vragen die Geurts stelde over de analyse van de burgemeester inzake "dossier Knops", want die notitie zou pas geagendeerd staan voor de gemeenteraadsvergadering in september... CDA-fractievoorzitter Loes Wijnhoven vond dat de vragen van de SP afdoend beantwoord waren en vond verder dat de vraag of er een onderzoek zou moeten plaatsvinden, besproken zou moeten worden in het presidium van 2 juli. Ook Maarten Voesten van D66/Groen Links was van mening dat over wel of niet onderzoeken gesproken moest worden in het presidium van 2 juli, maar gaf tegelijkertijd aan dat was aangetoond dat er een onderzoek nodig was om alles boven tafel te krijgen. Yvonne Douven van de VVD vond een nader onderzoek in ieders belang, maar vond wel dat dat eerst in het presidium besproken moest worden. Daar sloot Bram Hendrix van Essentie zich bij aan.

Wordt ongetwijfeld vervolgd...

Bekijk hier de raadsvergadering van 16 juni 2020 (de behandeling van de vragen met betrekking tot de RvR-regeling start op 4.36.00 uur).

De NLW - de Sociale Werkvoorziening voor het westelijk deel van Noord-Limburg - is een belangrijk bedrijf voor mensen uit Horst aan de Maas, Peel en Maas en Venray. De NLW heeft als taak een veilige werkomgeving te bieden met passend werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Bij NLW ging de afgelopen tijd een en ander mis. De ondernemersraad (OR) leefde geruime tijd in onmin met directeur Peter Fleuren. Uiteindelijk leidde dat tot diens ontslag.

De perikelen bij NLW waren reden voor Aniet Fonteyne en Sonja van Giesbergen, raadsleden voor de SP in Horst aan de Maas, een onderdeel van NLW te bezoeken (lees hier hun verslag). En Aniet Fonteyne bezocht op 21 oktober 2019 een bijeenkomst met de ondernemersraad die er toe leidde dat ze tijdens de gemeenteraadsvergadering van 29 oktober 2019 een motie indiende.

Tijdens die bijeenkomst met de ondernemingsraad werd het voor raadslid Fonteyne duidelijk dat de OR het werken op veel punten onmogelijk werd gemaakt. Dat pikte de OR niet en dat leidde tot een conflict met directeur Fleuren. De OR probeerde verhaal te halen bij het bestuur van NLW, dat gevormd wordt door wethouders van de aangesloten gemeenten. Voor Horst aan de Maas maakte wethouder Op de Laak (inmiddels burgemeester in Nederweert) deel uit van dat bestuur, naast de Venrayse wethouder Anne Thielen, die het bestuur voorzit. De OR kreeg echter ook geen gehoor bij het bestuur. Afspraken met de directeur en het bestuur werden niet nagekomen en waar het bestuur hun verantwoording had moeten nemen, werd niet adequaat gehandeld. Het bestuur reageerde niet op emails en verstrekte geen informatie waar dat wel gevraagd werd door de OR. De ondernemingsraad heeft daarop uitgesproken dat hun vertrouwen in directie en bestuur het nulpunt heeft bereikt.

Een en ander betekende uiteindelijk het ontslag van directeur Fleuren en de aanstelling van een tijdelijke directeur, die de organisatie op de schop zou moeten nemen. De OR sprak haar vertrouwen uit in deze nieuwe interim directeur en verklaarde zich bereid om samen met directie en bestuur stappen te gaan zetten voor een oplossing van de ontstane problemen.

In de gemeenteraadsvergadering van 29 oktober 2019 signaleerde SP-woordvoerder Fonteyne dat er nog wel het een en ander schortte aan de structuur van de organisatie. Zo bestaat in de huidige organisatiestructuur de Raad van Advies uit ambtenaren van de aangesloten gemeenten, ontbreekt er een onafhankelijke Raad van Toezicht en heeft het bestuur en de directie hetzelfde secretariaat. Daar moet volgens de SP verandering in komen. Het aanstellen van een onafhankelijke Raad van Toezicht is volgens haar een must, om de gewenste transparantie binnen de NLW te vergroten. "Met de Raad van Advies keurt de slager zijn eigen vlees", aldus Fonteyne. Om haar woorden kracht bij te zetten diende Fonteyne een motie in (zie bijlage), waarin ze om zulk een onafhankelijk Raad van Toezicht vroeg. Wethouder Bouten (opvolger van Op de Laak) was het niet eens met de SP. "We moeten eerst eens kijken waar we met de NLW naar toe willen...", aldus de PvdA-wethouder. Waarop Fonteyne wethouder Bouten vroeg hoe hij denkt het vertrouwen van de OR weer terug te winnen, wanneer ze bij de eerste vraag die ze gaat stellen (over het instellen van een Raad van Toezicht) meteen weer een negatieve reactie krijgt. Daarop bleef Bouten het antwoord schuldig. Desondanks volgde de meerderheid van de gemeenteraad zijn beleid in deze. De raad eiste wél van de wethouder dat hij de gemeenteraad vanaf nu iedere zes maanden nadrukkelijk informeert over de voortgang van de samenwerking binnen de NLW en de planvorming.

Officieel stond het onderzoek naar de locatie voor de bouw van een nieuw zwembad op de agenda van de gemeenteraad van Horst aan de  Maas. Maar de discussie in de raad ging al snel over de vraag of zwembad en sporthal De Berkel in hartje Horst allebei gesloopt moeten worden óf dat er nieuwbouw moet worden gepleegd bij het Dendron College. Volgens wethouder Bob Vostermans „steunt een meerderheid van de Horster raad de locatiekeuze op dit moment”. Voor de SP-fractie in de gemeenteraad van Horst aan de Maas is dat niet het geval, maar ook andere partijen plaatsten vraagtekens.

De SP-fractie gaf - bij monde van raadslid Aniet Fonteyne - duidelijk te verstaan dat zij het locatieonderzoek ziet als een stap in de salami-tactiek van het college, om uiteindelijk nieuwbouw te realiseren (zie voor haar volledige betoog de bijlage). De SP is en blijft tegen sloop en nieuwbouw van hal en bad. „Stop met dit traject”, heeft de SP dinsdagavond tijdens de raadsvergadering nog maar eens naar voren gebracht.

Draagvlak In haar betoog vroeg SP-woordvoerder Fonteyne aan het college hoe zij wil onderzoeken of er draagvlak is voor de verplaatsing van het zwembad en de sporthal. Daarop reageerde in eerste instantie CDA-raadslid Jenniskens. Hij stelde dat gezocht wordt naar draagvlak onder de belanghubbenden en volgens hem zijn dat de bewoners en verenigingen die gevestigd zijn nabij de locatie Dendron. Waarop Fonteyne aangaf dat het verplaatsen van het zwembad en de sporthal heel Horst aan de Maas aan gaat, al was het maar omdat nieuwbouw zoveel extra geld gaat kosten. Dus zijn alle inwoners van Horst aan de Maas belanghebbenden. Een antwoord op de vraag van de SP op welke wijze het college het draagvlak in Horst aan de Maas wil meten en op basis van welke criteria, kwam er niet. Sonja van Giersbergen, raadslid voor de SP, deed de suggestie aan de hand om een referendum te houden, maar daar werd verder ook niet op ingegaan.

Woordvoerder Fonteyne merkte in haar verhaal in de gemeenteraad op dat de voordelen van een verplaatsing er telkens met de haren bijgesleept worden. En het onderzoek naar de verschillende locaties had maar één doel: de Dendronlocatie aanwijzen. De andere locaties kon je namelijk op voorhand al afwijzen...

De geluiden vanuit de andere fracties - met uitzondering van het CDA en de PvdA, die ronduit vóór verplaatsing van zwembad en sporthal zijn - waren toch wat kritischer dan wethouder Vostermans vooraf verwacht had. De VVD gaf kort, maar duidelijk aan mordicus tegen verplaatsing te zijn. D66, die bij de laatste verkiezingen met GroenLinks optrok en toen ook tegen verplaatsing van het zwembad was, zei nu vóór verplaatsing te zijn, mits het financieel haalbaar zou zijn. Raadslid Gubbels van D66/Groen Links probeerde het "gedraai" van standpunt nader toe te lichten: „D66 heeft zich vóór de gemeenteraadsverkiezingen inderdaad tegen verplaatsing uitgesproken. Maar tijdens coalitiebesprekingen moeten partijen nou eenmaal inleveren. Wij hebben dit punt tijdens de onderhandelingen laten varen. Dat is heel gebruikelijk in de politiek.” Om een opheldering gevraagd over zijn opmerking met betrekking tot de financiële haalbaarheid antwoorde Gubbels: „De locatie Dendron is niet slecht. Maar wellicht moeten we verplaatsing van bad en hal niet zo voortvarend oppakken. Onze gemeente loopt tegen financiële tegenvallers aan. Hierdoor is wat ons betreft alles weer mogelijk. We moeten keuzes maken en goed kijken naar nut en noodzaak van allerlei grote, dure projecten.”

Verbouwing Ook coalitiepartner Essentie wil zich verdiepen in de financiën, maar dan op een andere manier. „Zet alle kosten voor nieuwbouw en de verbouwing van de bestaande accommodaties naast elkaar, zodat we de juiste keuze kunnen maken.” Wat Essentie betreft, hoeven zwembad en sporthal ook niet allebei naar een nieuwe locatie als Dendron te verkassen. „Die combi hoeft niet per se.”

Al met al - zo zou je mogen concluderen - komen er toch wat scheurtjes in het eerder zo gesloten front van coalitiepartijen. Als Essentie en D66/Groen Links straks samen met de SP en VVD stemmen tégen verplaatsing, dan zijn de voorstanders van verplaatsing in de minderheid!

Gaat de huisvesting aan de Horsterweg in Grubbenvorst wel of niet door? Die vraag kwam aan de orde in de raadsvergadering van Horst aan de Maas op dinsdag 10 september 2019. Als het aan de SP ligt niet, maar Wethouder Vostermans meent zeker te weten dat die huisvesting niet tegen te houden is. De gemeenteraad vroeg om een nader onderzoek of die stelling van de wethouder wel klopt.

Op 16 augustus 2019 stuurden bewoners van de Horsterweg en omgeving een brief naar de gemeente, waarin ze hun zorgen uitten over de ontwikkelingen aan de Horsterweg en omgeving en meer in het bijzonder de komst van een onderkomen voor de huisvesting van 194 arbeidsmigranten (zie voor de brief de bijlage). In de gemeenteraadsvergadering lichtte één van de bewoners, Jan Cox (zie foto), de brief van de bewoners nader toe voor de gemeenteraad, gesteund door een grote delegatie van omwonenden op de publieke tribune..

Na de toespraak van Jan Cox kondigde de burgemeester aan dat het debat over de brief en de toelichting van Jan Cox zou plaats gaan vinden in de late uurtjes. De brief stond namelijk aan het einde van de raadsvergadering geagendeerd. SP-raadslid Van Giersbergen deed echter een oproep om het debat meteen te starten, omdat de bewoners op de tribune anders te lang zouden moeten wachten. De gehele gemeenteraad schaarde zich achter haar voorstel (de toespraak van Jan Cox en het daar op volgende debat kunt u hier volgen. Het debat start na ongeveer 30 minuten).

Onduidelijkheid In zijn betoog gaf Jan Cox aan dat de burgers zich grote zorgen maken over de ontwikkelingen, maar dat ze over wat hen te wachten staat nauwelijks informatie krijgen. Niet van de initiatiefnemers zelf en ook niet van de gemeente. Er is sprake van slechte communicatie: „We worden van het kastje naar de muur gestuurd”, stelde Cox namens de buurt. „Van enige dialoog met ons is geen sprake. We zijn niet tegen arbeidsmigranten. Er wonen al jaren arbeidsmigranten aan de Horsterweg. Maar nu worden het er wel erg veel. De initiatiefnemer zegt dat het mag en dat hij niet eens met ons hoeft te praten. We maken ons zorgen over onze toekomst. Wat voor kwaliteit van wonen houden wij nog over?” Er is volgens Cox nog veel onduidelijk. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de bestemming van het stuk grond waar de initiatiefnemers de arbeidsmigranten willen huisvesten. Gaat het hier om een agrarische bestemming óf om de bestemming "Huisvesting arbeidsmigranten"? Sonja van Giersbergen, woordvoerder van de SP, die de spits afbeet in het debat, ging meteen in op die onduidelijkheid met betrekking tot de bestemming. Waar wethouder Vostermans beweerde dat op het stuk grond de bestemming al jaren "huisvesting arbeidsmigranten" drukte (en dat hij daarom niets kon doen tegen de plannen) wees Van Giersbergen op een bekendmaking van de gemeente van 3 december 2018 (zie bijlage), waarin stond dat er een vergunning was aangevraagd voor het aanpassen van de bestemming (van agrarisch naar huisvesting). De voltallige raad ondersteunde Van Giersbergen in haar verzoek om nader onderzoek te doen en wethouder Vostermans zegde dat onderzoek toe.

Hoeveel migranten mogen nog gehuisvest worden in Horst aan de Maas? Voor de zomervakantie heeft B&W de gemeenteraad toegezegd dat er in de gemeente nog hooguit twee grote locaties (tot 400 arbeidsmigranten) zouden mogen worden ontwikkeld. Al snel werd duidelijk dat de plannen van CV Hugru uit Waalwijk (de initiatiefnemer aan de Horsterweg) niet bij die twee geteld werd, omdat - zo stelde Vostermans - het hier niet om een nieuwe locatie ging, maar om een locatie waar al eerder arbeidsmigranten (zo'n 25) gehuisvest waren. Volgens Vostermans waren er maar twee situaties, beide aan de Horsterweg, waar nog plannen - naast de twee die hij eerder genoemd had - mogelijk uitgevoerd zouden kunnen worden. Vostermans: „Ik ga er niet omheen draaien. Die percelen zijn uitzonderingen. Ooit, dat kan tien jaar geleden zijn, heeft de toenmalige raad deze bestemming daar vastgelegd”. Menig raadsfractie reageerde verbaasd op de ontdekking dat op twee percelen aan de Horsterweg zomaar arbeidsmigranten gehuisvest mogen worden. Vostermans: „Als we die bestemming daar weg willen hebben, moet de gemeente flink de beurs trekken. Het is aan de gemeenteraad om te bepalen of dit initiatief zo ongewenst is dat we dat ervoor over hebben.” SP-woordvoerder Van Giersbergen gaf aan het toegezegde onderzoek (zie hiervoor) af te wachten vooraleer hier verder over gedebatteerd zou kunnen worden. De voorzitter van de raad, burgemeester Palmen, gaf haar daar gelijk in.

Richtlijnen voor een omgevingsdialoog nodig Tijdens het debat bleek al snel dat vrijwel de gehele raad begrip had voor de zorgen van de bewoners aan de Horsterweg en omgeving. En er klonk ook kritiek op Vostermans. Zo vroeg Evelien Baas van D66/GroenLinks aan de wethouder waarom hij de gemeenteraad niet tijdig geïnformeerd had. Nu moest men een en ander uit de media halen. Zij pleitte voor de oprichting van een speciale werkgroep vanuit de gemeenteraad, die zich onder andere bezig zou moeten gaan houden met het opstellen van richtlijnen voor de omgevingsdialoog. Wethouder Vostermans wees er op dat de gemeente juridisch ook niet af kan dwingen dat de ondernemer met de buurt in dialoog gaat. Vostermans: "We hebben hem dat wel gevraagd. Daarop zijn twee infoavonden georganiseerd waarvan ik begrijp dat er één erg chaotisch is geweest. De ander is ook niet naar ieders tevredenheid verlopen”. Wethouder Vostermans wees Baas verder op het feit dat de gemeente al in gesprek is met de Werkgroep Arbeidsmigranten (lees hier het artikel over de raadsvergadering, waarin toegezegd is dat B&W in gesprek gaat met de werkgroep) over het opstellen van richtlijnen voor een dialoog. CDA-raadslid John Jenniskens uit Grubbenvorst wees D66/GroenLinks-woordvoerder Baas er op dat er wat hem betreft geen extra werkgroep vanuit de raad hoefde te komen, nu de gemeente al in gesprek is met de Werkgroep Arbeidsmigranten. Maar dat die richtlijnen er snel moesten komen vond de CDA-woordvoerder samen met de rest van de raad van groot belang, daarmee rechtdoend aan de oproep van de werkgroep in haar brief aan de raad, waarin om die richtlijnen gevraagd wordt (lees hier het bericht over de brief aan de raad en B&W). VVD-woordvoerder Elbers vroeg de wethouder snel met een raadsinformatiebrief te komen, waarin hij verslag doet van de vorderingen van de gesprekken. Dat werd toegezegd, evenals het verstrekken van verdere informatie over de gang van zaken naar aanleiding van vragen van PvdA-raadslid Van der Weegen.

Handhaving en veiligheid zijn belangrijke taken van de gemeentelijke overheid. De laatste jaren heeft de SP bij herhaling hiervoor aandacht gevraagd. Daarbij valt op dat de gemeente vaker niet optreedt als grotere bedrijven, bijvoorbeeld Intensieve Veehouderijen, het niet zo nauw nemen. De gevolgen kan iedereen dagelijks zien en ruiken.

Als mensen zich dan met klachten melden bij de gemeente wordt vaker aangegeven dat er geen capaciteit beschikbaar is voor nader onderzoek of handhaving. Zelfs medewerkers van Handhaving zélf geven aan dat ze te weinig tijd hebben om de dingen te kunnen doen, die ze zouden moeten doen. Daarom heeft de SP tot tweemaal toe moties ingediend in de gemeenteraad, waarin om meer capaciteit wordt gevraagd. Deze moties werden steeds afgewezen door de andere partijen, CDA, VVD, PvdA, D66/GroenLinks en Essentie.

Maar wat bleek in de raadsvergadering van 19 maart 2019? B&W stellen voor alsnog meer geld uit te geven, om de capaciteit van "Handhaving" op te voeren. Thijs Lenssen, SP-raadslid daarover: "Wat is het prachtig om te zien dat ondanks het afschieten van onze eerdere moties, B&W de komende tijd toch drie extra mensen gaat inzetten voor handhaving. Via de achterdeur een prachtig resultaat voor de SP, maar vooral ook winst voor de mensen in onze gemeente!"

Dit kost natuurlijk wel extra geld, zo’n € 300.000 euro. Om die extra kosten op te kunnen vangen heeft de SP inmiddels ook een oplossing aangedragen. Laat mensen en bedrijven die zich willens en wetens niet gedragen, opdraaien voor deze kosten. Dit kan door hogere legeskosten in rekening te brengen voor die mensen en bedrijven die zijn ‘vergeten’ een vergunning aan te vragen of die er in de woon- en leefomgeving een puinhoop van maken.