Poliflw

"Slecht financieel beleid", dat is volgens fractievoorzitter Bart Cox de voornaamste reden voor de financiële tekorten van de gemeente Horst aan de Maas. Dinsdag 7 juli 2020 besprak de gemeenteraad de zogenaamde "kadernota", waarin B&W aangeeft wat haar financiële plannen zijn voor de rest van 2020 en het komende jaar.

SP-fractievoorzitter Bart Cox: "Door de eerder gemaakte keuzes heeft de gemeente nu niet de financiële middelen om de financiële tegenvallers - waaronder een korting van het rijk op de uitkeringen aan de gemeente en de financiële gevolgen van de corona- en de stikstofcrisis - op te vangen. De afgelopen jaren zijn tekorten in de begroting structureel gedekt uit de algemene reserves waardoor deze nu een gevaarlijk laag punt bereikt hebben". De SP heeft daar steeds voor gewaarschuwd, aldus Cox, maar de meerderheid van de gemeenteraad wilde niet luisteren.

Nu er tekorten zijn, moeten de burgers daar niet voor opdraaien - zoals het college wil door bijvoorbeeld de belastingen te verhogen en te bezuinigen op het sociaal domein (bijstandsuitkeringen, uitgaven in het kader van bijvoorbeeld de Wmo en de Jeugdzorg) - maar moet B&W snijden in de eigen ambities. "We moeten keuzes maken en voor de SP zijn die keuzes duidelijk". CDA, Essentie, PvdA en D66-GroenLinks willen die keuzes nog niet maken. Zij willen pas in oktober nadenken over hoe zij het tekort voor 2021 van op zijn minst 2,8 miljoen euro willen ‘ombuigen’, zoals het in politiek jargon heet. Bezuinigen, dus!

De SP wil de verplaatsing van zwembad de Berkel en de sporthal meteen schrappen om geld te besparen. „De euro’s vliegen de deur uit en straks vertelt u onze burgers dat hun ozb moet stijgen.” De SP wil niet dat de ozb omhoog gaat. „Onze burgers kunnen er niets aan doen dat we het financieel zwaar krijgen. Waarom moeten zij daar dan voor opdraaien?”

De SP hekelde het beleid van het college van B&W met betrekking tot de accommodaties en de scholen in Horst aan de Maas. Er gaat veel geld naar de accommodaties in Horst, zoals 't Gasthoês, en Sevenum, bijvoorbeeld sporthal De Kruisweide). Maar de kleinere kernen, die veel werk hebben gemaakt van mooie plannen voor accommodaties in hun dorp, worden door het college in de kou gezet. Vanuit de Stuurgroep Accommodatie Tienray werd furieus gereageerd op het besluit van de coalitiepartijen (CDA, Essentie, D66/Groen Links en PvdA) om de kraan voor hen dicht te draaien. Daartegenover stonden waarderende woorden voor de SP. De voorzitter van de Stuurgroep: "Wij waarderen het dat de fractie van de SP het lef had een motie in te dienen om op dit vlak voorrang te geven aan de kleine kernen en de VVD had de moed deze motie te steunen. De andere fracties bleven steken bij mooie woorden en kwamen niet tot concrete voorstellen".

Wat de scholen betreft besteedt het college alleen aandacht aan de Weisterbeek in Horst en krijgen de scholen in de andere kernen geen aandacht. In een eerdere raadsvergadering kreeg de gecombineerde school Tienray/Swolgen STip al de deksel op de neus waar het ging om de bouw van een energiecentrale (lees hier het artikel over deze kwestie).

Een ander punt dat voor veel commotie zorgde in de raadszaal, was het voorstel van de SP om de salarissen van de wethouders te korten. SP-woordvoerder Cox wees op voorbeelden elders in de wereld, waar politiek leiders daartoe besloten hadden uit solidariteit met de burgers. Raadsleden bekritiseerden dat standpunt en ook de burgemeester - voorzitter van de raadsvergadering - bemoeide zich er mee. Hij wees het voorstel van de hand met de opmerking dat hij en de wethouders het geld verdienden dat ze kregen. SP-raadslid Sonja van Giersbergen wees er de burgemeester fijntjes op, dat er - ook in Horst aan de Maas - veel mensen buiten hun schuld getroffen zijn door de economische gevolgen van de coronacrisis en het moeten doen met een bijstandsuitkering of met een heel laag loon. De burgemeeester ging daar niet op in, maar dacht wel te moeten opmerken dat het voorstel van de SP "voor de bühne" zou zijn. Daarbij "vergat" hij even dat de SP-raadsleden hun raadsvergoeding afstaan aan de SP om daar acties en andere activiteiten mee te kunnen betalen en de wethouders van de SP staan hun salaris ook af en krijgen daarvoor in de plaats een modaal salaris vanuit de SP.

Over het accommodatiebeleid en de plannen voor een nieuw zwembad diende de SP moties in. De VVD ondersteunde die moties, terwijl de andere partijen (inclusief D66/Groen Links, die vóór de gemeenteraadsverkiezingen zei zich keihard te zullen verzetten tegen nieuwbouw van het zwembad...) de moties afwezen.

Voor de tekst van de eerste termijn en de twee moties, lees de bijlagen.

Via een motie hebben SP en VVD voorgesteld middelen te ontwikkelen om de communicfatie vanuit de gemeente te verbeteren. Dat gebeurde in de gemeenteraadsvergadering van 30 juni. De motie is unaniem aangenomen door de gemeenteraad.

Als inwoners van Horst aan de Maas (of van daarbuiten) een vraag stellen aan de gemeente of gebruik maken van de dienstverlening was tot op heden vaak niet helder waar in het proces de vraag zich bevindt. Met als gevolg dat hyet regelmatig voor kwam dat mensen helemaal geen of veel te laat een antwoord of bericht kregen van de gemeente, Dat probleem kan - volgens de SP - voor een deel opgelost door technische middelen. Een zogenaamd "track en trace"-systeem kan behulpzaam zijn.

De SP vindt de communicatie van de gemeente met haar burgers erg belangrijk. Tegelijkertijd constateert de partij dat het in Horst aan de Maas lang niet altijd goed gaat met die communicatie. daarom moet de communicatie tussen inwoners en de gemeente, maar ook tussen de gemeenteraad en het college, verbeterd worden.

Het "track en trace"-systeem is volgens de SP een eerste stap in de goede richting om meer inzicht en grip te krijgen op de communicatie, waarbij de burgers vaak in een afhankelijkheidspositie naar de gemeente verkeren. De SP-fractie wil in het najaar met aanvullende en verdergaande voorstellen komen.

Na een kort debat over nut en noodzaak voor inwoners en ondernemers en over de haalbaarheid van het systeem stemden alle partijen in met de motie. Daarbij liet de SP zien kritisch te zijn, maar ook te denken in oplossingen.

In de nacht van dinsdag op woensdag (16 juni 2020) - in de late uurtjes dus - werden vragen van de SP Horst aan de Maas met betrekking tot de in opspraak geraakte "Ruimte voor Ruimte-regeling" (RvR-regeling) behandeld (lees hier het artikel over de vragen en het verzoek om een nader onafhankelijk onderzoek). Namens de SP-fractie voerde burgerraadslid Paul Geurts het woord. Bij zijn vragen betrok Geurts ook een door de burgemeester opgestelde "analyse van het dossier Knops", dat opgesteld was naar aanleiding van vragen van onderzoeksjournalisten.

Veel vragen over uitvoering RvR-regeling Op 23 mei publiceerden de onderzoeksjournalisten Dohmen (NRC) en Sniekers (Dagblad De Limburger een artikel over de gang van zaken bij de RvR-regeling. De journalisten constateerden dat het doel van de regeling niet behaald is, dat door bestuurders gehandeld is in strijd met de openbare orde en dat met name oud-wethouder Knops misbruik gemaakt zou hebben van de regeling. Het artikel was aanleiding voor diverse partijen om vragen te stellen, zowel in de gemeenteraad van Horst aan de Maas (in eerste instantie door de SP, later ook door D66/Groen Links - zie vragen in de bijlage) als Provinciale Staten van Limburg. Inmiddels zijn de antwoorden van respectievelijk het college van B&W van Horst aan de Maas en Gedeputeerde Staten van Limburg aan de raad en de staten verzonden (zie voor de antwoorden de bijlagen). De antwoorden van het college van B&W van Horst aan de Maas op de vragen van D66/Groen Links laten nog op zich wachten.

Horst aan de Maas in de fout bij uitvoering RvR-regeling? De vragen van de SP in de gemeenteraad spitsen zich vooral toe op twee zaken:

in hoeverre is er sprake van dat deelnemers aan de Ruimte voor Ruimte regeling in 2009/2010 in aanmerking komen voor een compensatie voor te veel betaalde gelden, net als een achttal andere deelnemers die de betaling bij de rechter hadden aangevochten en die daar wel een compensatie voor hadden ontvangen van de Ruimte voor Ruimte BV? En wat speelde er rondom die compensatie van het achttal? in hoeverre is oud-wethouder Raymond Knops (de huidige Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken) bevoordeeld bij de bouw van diens woning in het kader van de Ruimte voor Ruimte regeling?

In antwoord op de SP-vragen geeft B&W in de Raadsinformatiebrief aan de gemeenteraad een nadere uitleg van de gang van zaken bij de rechtszaak van de acht deelnemers aan de RvR-regeling. Volgens B&W kwam het er kort samengevat op neer dat de rechter de gemeente van "misbruik van bevoegdheden" betichtte. Volgens B&W moest dat geïnterpreteerd worden als "de gemeente heeft op zich niets fout gedaan, maar had de zaken toen anders moeten regelen". En de raad zou toentertijd - vertrouwelijk via het zogenaamde 'seniorenconvent' waarin de fractievoorzitters zitting hebben - volledig geïnformeerd zijn over een en ander.

Nieuwe vragen over "dossier Knops". Wat het "dossier Knops" betreft, stelt het college van B&W dat toentertijd de vergunningverlening voor de woning voor Knops in een gebied met een agrarische bestemming met hoge landschappelijke waarden volgens de toen geldende regels open en transparant verlopen is. Maar deze stellingname van het college was voor onderzoeksjournalist Sniekers aanleiding om nieuwe vragen te stellen en die werden beantwoord door burgemeester Palmen (zie bijlage). Daaruit concludeerde de journalist dat Knops toentertijd groter had mogen bouwen van het toenmalige college van B&W dan de regels feitelijk toelieten. Daar had een ambtenaar toen nog wel op gewezen, maar B&W heeft dat advies terzijde gelegd en het projectbesluit ten behoeve van de vergunningverlening gewijzigd (zie in de bijlage het artikel in Dagblad De Limburger van 16 juni 2020). Burgemeester Palmen schreef vervolgens eigenhandig een "Nadere analyse dossier familie Knops" (zie bijlage), die hij zo'n vier uur vóór aanvang van de raadsvergadering op dinsdag 16 juni naar de gemeenteraad stuurde. De strekking van diens verhaal: de ambtenaar die toentertijd heeft aangegeven dat de regels die golden, een groot gebouw als Knops wenste niet zouden toestaan, was uitgegaan van verkeerde aannames. "Tien jaar geleden", aldus Palmen, "heeft er een passende beoordeling, een zorgvuldig gevoerde ruimtelijke procedure en transparante besluitvorming plaatsgevonden op een verzoek dat in lijn was met de gemeentelijke beleidsdoelstellingen". En "mij is niets gebleken van bevoordeling van de familie Knops". Kortom: er is niets aan de hand.

In de behandeling van de antwoorden op de SP-vragen in de gemeenteraad spitste de discussie zich gaandeweg toe op het dossier Knops. Was Knops nu wél of niet bevoordeeld toen hij een vergunning voor de bouw van een langgevelboerderij vroeg? Burgerraadslid Geurts wees er op dat het er op lijkt dat de regels die opgenomen waren in een ontwerp projectbesluit even aan de kant geschoven zijn ten gunste van Knops. Want korte tijd later - in 2012 - zou er in de gemeenteraad een regeling voor grote gebouwen in het buitengebied zijn aangenomen, waarin precies de regels stonden die bij de vergunning ten behoeve van Knops gewijzigd waren. Palmen wees er op dat niet in 2012 maar in 2013 een regeling voor grote gebouwen is vastgesteld door de gemeenteraad en dat de criteria die daarin opgenomen stonden wel degelijk afweken van het eerder ontwerp projectbesluit.

Wel of geen onafhankelijk onderzoek? In de brief van de SP Horst aan de Maas werd voorgesteld om een onafhankelijk onderzoek te verrichten naar de gang van zaken, vooral ook om daar van te kunnen leren. Palmen stelde daarop dat hij zo'n onafhankelijk onderzoek af moest raden. "Het gaat om zaken die al lang geleden hebben plaatsgevonden; wat betreft de compensatie van deelnemers is toentertijd alles uitgesproken met de betrokkenen; veel van wat de RvR-regeling betreft hoort bij de provincie (waar ook vragen zijn gesteld, ik heb alle feiten gepresenteerd); ik heb alle zaken op een rijtje gezet in de voorliggende analyse en daarmee is dit verhaal afgerond", aldus de burgemeester. Hij is van mening - zo liet hij weten - dat de gemeenteraad de tijd beter zou moeten besteden...  Rudy Tegels (CDA), de verantwoordelijk wethouder, deed nog een duit in het zakje met de opmerking dat hij de risico's bij de uitvoering nog eens tegen het licht had gehouden en had geconstateerd dat die risico's beperkt waren. SP-woordvoerder Paul Geurts stelde dat de raad - als controlerend orgaan - beter zelf die beoordeling zou kunnen doen en wees het argument dat het om een provinciale kwestie ging van de hand. Hij wilde een onafhankelijk onderzoek naar de twee zaken die te maken hebben met de uitvoering van de RvR-regeling door de gemeente Horst aan de Maas. Verder vond hij een onderzoek door de burgemeester, als vertegenwoordiger van het college van B&W, niet onafhankelijk. Tenslotte merkte hij op dat - zoals bleek uit de nieuwe vragen van de journalist - er steeds nieuwe vragen zouden komen en dat het daarom beter zou zijn onafhankelijk onderzoek te verrichten, waarin alles aan de orde komt en leidt tot conclusies en - waar nodig - tot aanbevelingen. "Dat is ook in het belang van de gemeente en de heer Knops", besloot Geurts zijn pleidooi.

Vooringenomenheid? Tegen het einde van de behandeling van de SP-vragen werd burgemeester Palmen ineens persoonlijk naar de SP-woordvoerder. Palmen beschuldigde Geurts van vooringenomenheid: "Als u de lijn volgt, waarvan ik denk dat u er op zit, dan zal het nooit zo zijn dat een onderzoek dat niet uitkomt bij wat u vindt, u genoegdoening zal geven. Volgens mij zit u op de lijn dat u het antwoord voor uzelf al heeft gegeven. Dat blijkt ook wel uit de manier waarop u deze vragen stelt. Als er een uitkomst is die u niet bevalt, is mijn inschatting dat u altijd zult blijven zeggen dat er nog vragen zijn en dat de schijn van belangenverstrengeling niet is weggenomen". Vervolgens bood Palmen SP'er Geurts geen mogelijkheid daarop te reageren, door eenvoudigweg de geluidsknop terug te draaien. In zijn blog 'Horst Sweet Horst' schreef Wim Moorman naar aanleiding van dit incident: "Als hier íemand blijk geeft van vooringenomenheid is het de burgemeester zelf wel. En als het íemand niet past om vooringenomen te zijn is het een burgemeester wel. Insinueren dat een (burger)raadslid zich schuldig maakt aan iets zonder dat hij dat kan bewijzen, is een burgemeester onwaardig".

Standpunten van de andere fracties in de gemeenteraad De fracties van PvdA, D66/Groen Links, VVD, CDA en Essentie stelden tijdens de behandeling van de RvR-regeling geen vragen en bemoeiden zich niet met de discussie tussen Palmen en Geurts. Pas toen de SP de andere fracties vroeg of zij het voorstel voor een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken wilden ondersteunen, kwamen er reacties. PvdA-woordvoerder Richard van der Weegen vond dat Geurts goede vragen stelde en dat de antwoorden hem steeds meer deden neigen naar een interpellatiedebat of een raadsonderzoek. Wel had hij moeite met de vragen die Geurts stelde over de analyse van de burgemeester inzake "dossier Knops", want die notitie zou pas geagendeerd staan voor de gemeenteraadsvergadering in september... CDA-fractievoorzitter Loes Wijnhoven vond dat de vragen van de SP afdoend beantwoord waren en vond verder dat de vraag of er een onderzoek zou moeten plaatsvinden, besproken zou moeten worden in het presidium van 2 juli. Ook Maarten Voesten van D66/Groen Links was van mening dat over wel of niet onderzoeken gesproken moest worden in het presidium van 2 juli, maar gaf tegelijkertijd aan dat was aangetoond dat er een onderzoek nodig was om alles boven tafel te krijgen. Yvonne Douven van de VVD vond een nader onderzoek in ieders belang, maar vond wel dat dat eerst in het presidium besproken moest worden. Daar sloot Bram Hendrix van Essentie zich bij aan.

Wordt ongetwijfeld vervolgd...

Bekijk hier de raadsvergadering van 16 juni 2020 (de behandeling van de vragen met betrekking tot de RvR-regeling start op 4.36.00 uur).

Officieel stond het onderzoek naar de locatie voor de bouw van een nieuw zwembad op de agenda van de gemeenteraad van Horst aan de  Maas. Maar de discussie in de raad ging al snel over de vraag of zwembad en sporthal De Berkel in hartje Horst allebei gesloopt moeten worden óf dat er nieuwbouw moet worden gepleegd bij het Dendron College. Volgens wethouder Bob Vostermans „steunt een meerderheid van de Horster raad de locatiekeuze op dit moment”. Voor de SP-fractie in de gemeenteraad van Horst aan de Maas is dat niet het geval, maar ook andere partijen plaatsten vraagtekens.

De SP-fractie gaf - bij monde van raadslid Aniet Fonteyne - duidelijk te verstaan dat zij het locatieonderzoek ziet als een stap in de salami-tactiek van het college, om uiteindelijk nieuwbouw te realiseren (zie voor haar volledige betoog de bijlage). De SP is en blijft tegen sloop en nieuwbouw van hal en bad. „Stop met dit traject”, heeft de SP dinsdagavond tijdens de raadsvergadering nog maar eens naar voren gebracht.

Draagvlak In haar betoog vroeg SP-woordvoerder Fonteyne aan het college hoe zij wil onderzoeken of er draagvlak is voor de verplaatsing van het zwembad en de sporthal. Daarop reageerde in eerste instantie CDA-raadslid Jenniskens. Hij stelde dat gezocht wordt naar draagvlak onder de belanghubbenden en volgens hem zijn dat de bewoners en verenigingen die gevestigd zijn nabij de locatie Dendron. Waarop Fonteyne aangaf dat het verplaatsen van het zwembad en de sporthal heel Horst aan de Maas aan gaat, al was het maar omdat nieuwbouw zoveel extra geld gaat kosten. Dus zijn alle inwoners van Horst aan de Maas belanghebbenden. Een antwoord op de vraag van de SP op welke wijze het college het draagvlak in Horst aan de Maas wil meten en op basis van welke criteria, kwam er niet. Sonja van Giersbergen, raadslid voor de SP, deed de suggestie aan de hand om een referendum te houden, maar daar werd verder ook niet op ingegaan.

Woordvoerder Fonteyne merkte in haar verhaal in de gemeenteraad op dat de voordelen van een verplaatsing er telkens met de haren bijgesleept worden. En het onderzoek naar de verschillende locaties had maar één doel: de Dendronlocatie aanwijzen. De andere locaties kon je namelijk op voorhand al afwijzen...

De geluiden vanuit de andere fracties - met uitzondering van het CDA en de PvdA, die ronduit vóór verplaatsing van zwembad en sporthal zijn - waren toch wat kritischer dan wethouder Vostermans vooraf verwacht had. De VVD gaf kort, maar duidelijk aan mordicus tegen verplaatsing te zijn. D66, die bij de laatste verkiezingen met GroenLinks optrok en toen ook tegen verplaatsing van het zwembad was, zei nu vóór verplaatsing te zijn, mits het financieel haalbaar zou zijn. Raadslid Gubbels van D66/Groen Links probeerde het "gedraai" van standpunt nader toe te lichten: „D66 heeft zich vóór de gemeenteraadsverkiezingen inderdaad tegen verplaatsing uitgesproken. Maar tijdens coalitiebesprekingen moeten partijen nou eenmaal inleveren. Wij hebben dit punt tijdens de onderhandelingen laten varen. Dat is heel gebruikelijk in de politiek.” Om een opheldering gevraagd over zijn opmerking met betrekking tot de financiële haalbaarheid antwoorde Gubbels: „De locatie Dendron is niet slecht. Maar wellicht moeten we verplaatsing van bad en hal niet zo voortvarend oppakken. Onze gemeente loopt tegen financiële tegenvallers aan. Hierdoor is wat ons betreft alles weer mogelijk. We moeten keuzes maken en goed kijken naar nut en noodzaak van allerlei grote, dure projecten.”

Verbouwing Ook coalitiepartner Essentie wil zich verdiepen in de financiën, maar dan op een andere manier. „Zet alle kosten voor nieuwbouw en de verbouwing van de bestaande accommodaties naast elkaar, zodat we de juiste keuze kunnen maken.” Wat Essentie betreft, hoeven zwembad en sporthal ook niet allebei naar een nieuwe locatie als Dendron te verkassen. „Die combi hoeft niet per se.”

Al met al - zo zou je mogen concluderen - komen er toch wat scheurtjes in het eerder zo gesloten front van coalitiepartijen. Als Essentie en D66/Groen Links straks samen met de SP en VVD stemmen tégen verplaatsing, dan zijn de voorstanders van verplaatsing in de minderheid!

Gaat de huisvesting aan de Horsterweg in Grubbenvorst wel of niet door? Die vraag kwam aan de orde in de raadsvergadering van Horst aan de Maas op dinsdag 10 september 2019. Als het aan de SP ligt niet, maar Wethouder Vostermans meent zeker te weten dat die huisvesting niet tegen te houden is. De gemeenteraad vroeg om een nader onderzoek of die stelling van de wethouder wel klopt.

Op 16 augustus 2019 stuurden bewoners van de Horsterweg en omgeving een brief naar de gemeente, waarin ze hun zorgen uitten over de ontwikkelingen aan de Horsterweg en omgeving en meer in het bijzonder de komst van een onderkomen voor de huisvesting van 194 arbeidsmigranten (zie voor de brief de bijlage). In de gemeenteraadsvergadering lichtte één van de bewoners, Jan Cox (zie foto), de brief van de bewoners nader toe voor de gemeenteraad, gesteund door een grote delegatie van omwonenden op de publieke tribune..

Na de toespraak van Jan Cox kondigde de burgemeester aan dat het debat over de brief en de toelichting van Jan Cox zou plaats gaan vinden in de late uurtjes. De brief stond namelijk aan het einde van de raadsvergadering geagendeerd. SP-raadslid Van Giersbergen deed echter een oproep om het debat meteen te starten, omdat de bewoners op de tribune anders te lang zouden moeten wachten. De gehele gemeenteraad schaarde zich achter haar voorstel (de toespraak van Jan Cox en het daar op volgende debat kunt u hier volgen. Het debat start na ongeveer 30 minuten).

Onduidelijkheid In zijn betoog gaf Jan Cox aan dat de burgers zich grote zorgen maken over de ontwikkelingen, maar dat ze over wat hen te wachten staat nauwelijks informatie krijgen. Niet van de initiatiefnemers zelf en ook niet van de gemeente. Er is sprake van slechte communicatie: „We worden van het kastje naar de muur gestuurd”, stelde Cox namens de buurt. „Van enige dialoog met ons is geen sprake. We zijn niet tegen arbeidsmigranten. Er wonen al jaren arbeidsmigranten aan de Horsterweg. Maar nu worden het er wel erg veel. De initiatiefnemer zegt dat het mag en dat hij niet eens met ons hoeft te praten. We maken ons zorgen over onze toekomst. Wat voor kwaliteit van wonen houden wij nog over?” Er is volgens Cox nog veel onduidelijk. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de bestemming van het stuk grond waar de initiatiefnemers de arbeidsmigranten willen huisvesten. Gaat het hier om een agrarische bestemming óf om de bestemming "Huisvesting arbeidsmigranten"? Sonja van Giersbergen, woordvoerder van de SP, die de spits afbeet in het debat, ging meteen in op die onduidelijkheid met betrekking tot de bestemming. Waar wethouder Vostermans beweerde dat op het stuk grond de bestemming al jaren "huisvesting arbeidsmigranten" drukte (en dat hij daarom niets kon doen tegen de plannen) wees Van Giersbergen op een bekendmaking van de gemeente van 3 december 2018 (zie bijlage), waarin stond dat er een vergunning was aangevraagd voor het aanpassen van de bestemming (van agrarisch naar huisvesting). De voltallige raad ondersteunde Van Giersbergen in haar verzoek om nader onderzoek te doen en wethouder Vostermans zegde dat onderzoek toe.

Hoeveel migranten mogen nog gehuisvest worden in Horst aan de Maas? Voor de zomervakantie heeft B&W de gemeenteraad toegezegd dat er in de gemeente nog hooguit twee grote locaties (tot 400 arbeidsmigranten) zouden mogen worden ontwikkeld. Al snel werd duidelijk dat de plannen van CV Hugru uit Waalwijk (de initiatiefnemer aan de Horsterweg) niet bij die twee geteld werd, omdat - zo stelde Vostermans - het hier niet om een nieuwe locatie ging, maar om een locatie waar al eerder arbeidsmigranten (zo'n 25) gehuisvest waren. Volgens Vostermans waren er maar twee situaties, beide aan de Horsterweg, waar nog plannen - naast de twee die hij eerder genoemd had - mogelijk uitgevoerd zouden kunnen worden. Vostermans: „Ik ga er niet omheen draaien. Die percelen zijn uitzonderingen. Ooit, dat kan tien jaar geleden zijn, heeft de toenmalige raad deze bestemming daar vastgelegd”. Menig raadsfractie reageerde verbaasd op de ontdekking dat op twee percelen aan de Horsterweg zomaar arbeidsmigranten gehuisvest mogen worden. Vostermans: „Als we die bestemming daar weg willen hebben, moet de gemeente flink de beurs trekken. Het is aan de gemeenteraad om te bepalen of dit initiatief zo ongewenst is dat we dat ervoor over hebben.” SP-woordvoerder Van Giersbergen gaf aan het toegezegde onderzoek (zie hiervoor) af te wachten vooraleer hier verder over gedebatteerd zou kunnen worden. De voorzitter van de raad, burgemeester Palmen, gaf haar daar gelijk in.

Richtlijnen voor een omgevingsdialoog nodig Tijdens het debat bleek al snel dat vrijwel de gehele raad begrip had voor de zorgen van de bewoners aan de Horsterweg en omgeving. En er klonk ook kritiek op Vostermans. Zo vroeg Evelien Baas van D66/GroenLinks aan de wethouder waarom hij de gemeenteraad niet tijdig geïnformeerd had. Nu moest men een en ander uit de media halen. Zij pleitte voor de oprichting van een speciale werkgroep vanuit de gemeenteraad, die zich onder andere bezig zou moeten gaan houden met het opstellen van richtlijnen voor de omgevingsdialoog. Wethouder Vostermans wees er op dat de gemeente juridisch ook niet af kan dwingen dat de ondernemer met de buurt in dialoog gaat. Vostermans: "We hebben hem dat wel gevraagd. Daarop zijn twee infoavonden georganiseerd waarvan ik begrijp dat er één erg chaotisch is geweest. De ander is ook niet naar ieders tevredenheid verlopen”. Wethouder Vostermans wees Baas verder op het feit dat de gemeente al in gesprek is met de Werkgroep Arbeidsmigranten (lees hier het artikel over de raadsvergadering, waarin toegezegd is dat B&W in gesprek gaat met de werkgroep) over het opstellen van richtlijnen voor een dialoog. CDA-raadslid John Jenniskens uit Grubbenvorst wees D66/GroenLinks-woordvoerder Baas er op dat er wat hem betreft geen extra werkgroep vanuit de raad hoefde te komen, nu de gemeente al in gesprek is met de Werkgroep Arbeidsmigranten. Maar dat die richtlijnen er snel moesten komen vond de CDA-woordvoerder samen met de rest van de raad van groot belang, daarmee rechtdoend aan de oproep van de werkgroep in haar brief aan de raad, waarin om die richtlijnen gevraagd wordt (lees hier het bericht over de brief aan de raad en B&W). VVD-woordvoerder Elbers vroeg de wethouder snel met een raadsinformatiebrief te komen, waarin hij verslag doet van de vorderingen van de gesprekken. Dat werd toegezegd, evenals het verstrekken van verdere informatie over de gang van zaken naar aanleiding van vragen van PvdA-raadslid Van der Weegen.

Handhaving en veiligheid zijn belangrijke taken van de gemeentelijke overheid. De laatste jaren heeft de SP bij herhaling hiervoor aandacht gevraagd. Daarbij valt op dat de gemeente vaker niet optreedt als grotere bedrijven, bijvoorbeeld Intensieve Veehouderijen, het niet zo nauw nemen. De gevolgen kan iedereen dagelijks zien en ruiken.

Als mensen zich dan met klachten melden bij de gemeente wordt vaker aangegeven dat er geen capaciteit beschikbaar is voor nader onderzoek of handhaving. Zelfs medewerkers van Handhaving zélf geven aan dat ze te weinig tijd hebben om de dingen te kunnen doen, die ze zouden moeten doen. Daarom heeft de SP tot tweemaal toe moties ingediend in de gemeenteraad, waarin om meer capaciteit wordt gevraagd. Deze moties werden steeds afgewezen door de andere partijen, CDA, VVD, PvdA, D66/GroenLinks en Essentie.

Maar wat bleek in de raadsvergadering van 19 maart 2019? B&W stellen voor alsnog meer geld uit te geven, om de capaciteit van "Handhaving" op te voeren. Thijs Lenssen, SP-raadslid daarover: "Wat is het prachtig om te zien dat ondanks het afschieten van onze eerdere moties, B&W de komende tijd toch drie extra mensen gaat inzetten voor handhaving. Via de achterdeur een prachtig resultaat voor de SP, maar vooral ook winst voor de mensen in onze gemeente!"

Dit kost natuurlijk wel extra geld, zo’n € 300.000 euro. Om die extra kosten op te kunnen vangen heeft de SP inmiddels ook een oplossing aangedragen. Laat mensen en bedrijven die zich willens en wetens niet gedragen, opdraaien voor deze kosten. Dit kan door hogere legeskosten in rekening te brengen voor die mensen en bedrijven die zijn ‘vergeten’ een vergunning aan te vragen of die er in de woon- en leefomgeving een puinhoop van maken.

Het College van B&W van Horst aan de Maas heeft lak aan de betrokkenheid van burgers bij huisvesting van arbeidsmigranten. Dat bleek het meest duidelijk bij de huisvesting van arbeidsmigranten door Otto Work Force in Sevenum (zie ook eerder artikel op deze website). Maar ook in andere gevallen blijkt dat het geval, zoals bij de vergunningverlening van huisvesting van arbeidsmigranten bij Vissers in America en bij de bespreking van het nieuwe beleid van de gemeente met betrekking tot de ”short stay” (tijdelijk verblijf) van arbeidsmigranten. Dat  leidde eind vorig jaar tot een briefwisseling tussen de SP-werkgroep Arbeidsmigranten en het verzoek om een spoeddebat over deze kwestie én inspraak van de werkgroep in de gemeenteraad van 15 januari 2019. Ook de SP-fractie liet zich niet onbetuigd in het debat.

Bouw “Polenhotel” Otto Work Force in Sevenum

Op 20 december 2018 heeft de gemeente Horst aan de Maas een vergunning verleend voor het huisvesten van arbeidsmigranten door Otto Work Force in Sevenum. Otto Work Force kondigde via L1 aan om dan ook maar meteen op maandag 7 januari 2019 te starten met de bouw. Omdat de omwonenden pas 24 december geïnformeerd werden over de vergunningverlening, de vergunning niet in te zien was én er geen ambtenaren beschikbaar waren om de vergunning toe te lichten, konden omwonenden niet naar de rechter stappen om de bouw tegen te houden. De SP probeerde met een verzoek voor een spoeddebat in de gemeenteraad alsnog de bouw stil te laten leggen. Maar de fracties van CDA, Essentie, D66/GroenLinks, PvdA en VVD wezen dat verzoek af. Zij zagen in de gang van zaken geen probleem. De omwonenden lieten – via werkgroepvoorzitter Paul Geurts – tijdens de raadsvergadering van 15 januari weten dat het college haar in de kou had laten staan. De woordvoerders van D66/GroenLinks, CDA en PvdA gaven toe dat er “in de timing” van de vergunningverlening wel wat mis was gegaan en daar zou het B&W van moeten leren. De SP wees er bij monde van Sonja van Giersbergen op, dat de rechtsgang door de gang van zaken ernstig belemmerd was en dat het zaak was zorg te dragen voor een echte dialoog.

Brief Werkgroep Arbeidsmigranten: neemt raad burgers nog serieus bij ontwikkelen nieuw beleid?

Vorig jaar heeft de SP-werkgroep Arbeidsmigranten een brief geschreven aan de gemeenteraad met een aantal vragen (zie ook eerder artikel op deze site). De werkgroep kreeg antwoord van het presidium (zie bijlage). Een onlogische gang van zaken, schreef de werkgroep naar de gemeenteraad (zie bijlage) , het presidium vertegenwoordigt immers niet de raad, maar is slechts een agendacommissie. Naar aanleiding van de tweede brief werd de werkgroep uitgenodigd om in de raadsvergadering van 15 januari gebruik te maken van het spreekrecht om haar brief nog eens toe te lichten. Dan konden de raadsleden daar wel rechtstreeks op reageren.

Als vertegenwoordiger van de werkgroep maakte Paul Geurts gebruik van het aangeboden spreekrecht. Hij hield de raad alsnog de vraag voor: “Hoe kan het dat wethouder Vostermans als het gaat om vergunningverlening voor huisvesting van arbeidsmigranten, anticipeert op toekomstig beleid, terwijl dat toekomstig beleid nog niet geformuleerd is”. Ondertussen laat wethouder Vostermans huisvesting van arbeidsmigranten toe op industrieterreinen. “Voorheen werd dat inhumaan genoemd, maar nu uitzendbureaus veel geld willen verdienen en daarom tegen de gemeente zeggen dat zij arbeidsmigranten urgent nodig hebben, kan humaniteit aan de kant gezet worden”, aldus Geurts (zie voor de tekst van de toespraak de bijlage).

De reacties van de raadsleden was divers. Baas (D66/GroenLinks) vroeg zo snel mogelijk nieuw beleid te formuleren dat tegemoet kwam aan de wensen van de omwonenden. Wijnhoven (CDA) was van mening dat er voldoende uitgelegd was waarom het presidium had gereageerd en niet de raad, maar ging verder niet in op de vraag of de raad burgers nog wel serieus wil betrekken bij de ontwikkeling van nieuw beleid. Elbers van de VVD maakte het helemaal bont. Hij stelde dat de brieven van de werkgroep tendentieus waren en dat het hem onduidelijk was wat het doel was van de werkgroep (terwijl hem dat in een eerder gesprek van de werkgroep met de fractie van de VVD in augustus 2018 verteld is – zie bijlage). Bouten, fractievoorzitter van de PvdA, meldde dat het volgens hem de bedoeling is dat burgers serieus meegenomen worden in de ontwikkeling van nieuw beleid. Hij was van mening dat er met bewoners gesproken moest worden als burgers gefrustreerd zijn over de gang van zaken. Daar kan de gemeente van leren, meent hij.

Geen dialoog, tóch vergunning huisvesting arbeidsmigranten voor Vissers America!

In diens toespraak in de raadsvergadering van 15 januari 2019 gaf Geurts als woordvoerder van de Werkgroep Arbeidsmigranten een aantal voorbeelden van de wijze waarop door initiatiefnemers voor huisvesting van arbeidsmigranten met een dialoog wordt omgegaan. Naast het voorbeeld van Otto Work Force noemde Geurts de dialoog met Van Dijck Groenteproducties in America en met Vissers, ook in America. Bij de laatste is een vergunning verleend voor de huisvesting van 144 arbeidsmigranten, zonder dat daar een dialoog gehouden is. De dorpsraad van America heeft daar bezwaar tegen aangetekend. De raadsleden Gubbels (D66/GroenLinks) en Lenssen (SP) vroegen tijdens de raadsvergadering om een nadere toelichting op deze kwestie. De voorzitter van de gemeenteraad, burgemeester Leppink-Schuitema, weigerde echter beantwoording. Zij stelde dat slechts ingegaan mocht worden op de brief van de werkgroep, waarin eerder over Vissers niets vermeld stond. De griffier, Ruud Poels, legde uit dat slechts ingegaan mocht worden op de eerdere brieven van de werkgroep en geen nieuwe onderwerpen besproken mochten worden. De fractievoorzitter van de PvdA, Roy Bouten, trok die conclusie in twijfel. Desondanks bleven de raadsleden verstoken van informatie en wist het college wéér makkelijk weg te komen met haar gerommel met het verlenen van vergunningen voor huisvesting van arbeidsmigranten.

Op 18 september 2018 diende de SP-fractie, samen met PvdA en D66/GroenLinks, tijdens de raadsvergadering een motie in om de wethouder op te dragen de minister van Justitie en Veiligheid in de Tweede Kamer te verzoeken om zo snel mogelijk een nieuw terugkeerbeleid te ontwikkelen. Een beleid waardoor het onmogelijk wordt gemaakt dat “gewortelde kinderen” in ons land in de toekomst weer in onmenswaardige situaties terechtkomen, zoals onlangs gebeurde met Lily en Howick.                                                                                                                                  Omdat het zo maar zou kunnen dat er ook in Horst aan de Maas kinderen verblijven in een vergelijkbare situatie, werd de ethouder ook gevraagd om inzichtelijk te maken of daar ook in onze gemeente sprake van is.

Het CDA steunde de motie van SP, D66/Groen Links en PvdA niet. De reden: “Het is landelijk beleid, daar gaan wij niet over”. "Onzin", volgens Anniet Fonteijne, SP-raadslid. "Gemeenteraadsleden worden door de inwoners van de gemeente gekozen en vertegenwoordigen dus die inwoners. Tegelijkertijd breng je als raadslid ook de idealen van je eigen partij in, waarmee je een duidelijk geluid kunt laten horen vanuit de lokale politiek. Bovendien heeft het CDA destijds zelf een vergelijkbare motie ingediend met betrekking tot de minderjarige Mauro. Die is toen raadsbreed aangenomen".

Nadat de SP enkele weken geleden geen steun kreeg voor extra gelden ten behoeve van kinderen levend rond de armoedegrens moeten we constateren dat - ook nu weer - een meerderheid in de gemeenteraad een groep kinderen in de steek laat. Voor de liberale fracties van VVD en Essentie lijkt dat logisch. Maar van het CDA, dat het gezin ziet als hoeksteen van de samenleving, zou je toch wat anders verwachten. In ieder geval mag je tot slot concluderen dat het met de huidige coalitie  moeilijk zal zijn om op dit punt tot een sociaal beleid voor de inwoners van Horst aan de Maas te komen.

Het Floriadeterrein is van alle burgers in Noord-Limburg. "Want", zo stelde SP-fractievoorzitter Bart Cox in de gemeenteraadsvergadering van 3 juli jl., "De organisatie van de Floriade heeft ons klauwen met geld gekost, dan mogen we er ook gebruik van maken". Hij reageerde daarmee op een motie, die bepleitte dat het Floriadeterrein overdag (van zonsopgang tot zonsondergang) opengesteld moet blijven voor publiek.

De motie is een reactie op de bekendmaking van de directie van Greenpark Venlo (die het Floriadeterrein beheert), dat wat haar betreft het Floriadeterrein vanaf dit najaar alleen nog maar tijdens kantooruren toegankelijk is voor wandelaars en fietsers. Reden: bedrijfsactiviteiten op het terrein zouden lijden onder het recreatieve gebruik van het terrein.

Alle partijen in de gemeenteraad van Horst aan de Maas ondersteunden de motie, met uitzondering van de VVD. VVD-woordvoerder Elbers stelde: "We vinden dat er overleg moet zijn met de partijen, maar er moet wel rekening gehouden worden met de belangen van de ondernemers”. Wethouder Vostermans gaf aan dat het Floriadeterrein officieel Venloos grondgebied is: “Formeel zit Horst aan de Maas dus niet aan tafel. Maar we zullen er een punt van maken tijdens het overleg met de aandeelhouders (de gemeenten in Noord-Limburg, red)”.

Een andere manier van vergaderen. Daartoe heeft de gemeenteraad op 3 juli jl. besloten. In plaats van één keer in de maand wordt voortaan om de twee weken vergaderd.  Verder worden de zogenaamde raadscommissies afgeschaft en  daarvoor in de plaats wordt elk vergaderstuk in één avond afgehandeld door de gemeenteraad, eventueel ondersteund door zogenaamde burgerraadsleden die raadsleden kunnen vervangen.

Elk vergaderstuk (voorstel tot een besluit) wordt in een keer afgehandeld. Dat betekent dat de zogenaamde technische vragen aan het begin van de avond aan de orde zijn, daarna vindt er debat plaats en tenslotte besluit de gemeenteraad over het voorstel.

De SP heeft niet ingestemd met het voorstel voor deze verandering. SP-fractievoorzitter Bart Cox: “Hoewel we vinden dat onze huidige structuur met technische behandeling in de commissies en politieke behandeling tijdens de raadsvergadering zijn mankementen heeft, lost deze nieuwe structuur weinig op. Wij vragen ons af of het risico niet erg groot is dat als de raad alles in één avond wil behandelen, de belangrijke punten niet goed genoeg besproken worden óf dat agendapunten doorgeschoven worden naar volgende vergaderingen. Met als gevolg uiteindelijk een ophoping van raadsstukken".

Naast de kritiekpunten van de SP zijn ook punten ingebracht ter verbetering van de vergaderstructuur van de gemeenteraad. Zo heeft de SP gepleit voor het zoveel mogelijk afschaffen van besloten vergaderingen. En de SP-fractie heeft voorgesteld inwoners zoveel mogelijk de ruimte te geven om in te spreken en mee te praten tijdens de raadsvergadering. De andere fracties - CDA, Essentie, D66/GroenLinks, PvdA  en de VVD - hebben de voorstellen van de SP afgewezen.

Elke fractie mag vijf burgerraadsleden benoemen die - ter vervanging van een raadslid - deel mogen nemen aan het eerste deel van de raadsvergadering. Zij kunnen dus vragen stellen en mee debatteren. Besluiten nemen is alleen voorbehouden aan de raadsleden. De SP heeft gepleit voor een systeem waarbij er geen vaste burgerraadsleden aangesteld worden, maar dat in principe elke burger aan kan sluiten bij één van de in de raad vertegenwoordigde partijen, om bij de vergaderingen op basis van hun specialiteit mee te doen. Zo kunnen veel mensen kennismaken met de politiek en kunnen burgers zich inzetten voor wat ze zelf erg belangrijk vinden. Het pleidooi van de SP haalde echter geen meerderheid. Dat betekent dus dat er per partij in principe maximaal vijf burgerraadsleden benoemd kunnen worden. Deze burgerraadsleden worden – net als de raadsleden - beëdigd en moeten dus de eed of belofte afleggen. Het CDA en Essentie vonden dat erg belangrijk. Waarom werd niet echt duidelijk. Cox: “Als je gevoelig bent voor status en belangrijk gevonden wilt worden, ga dan alsjeblieft iets anders doen! Zo’n beëdiging voegt echt niets toe. Het betekent in het slechtste geval dat een beëdigd burgerraadslid soms niet over zijn specialisme mag praten, omdat hij wellicht als belanghebbende wordt gezien. Terwijl meepraten op z’n moment juist meerwaarde zou kunnen hebben. En het risico van belangenverstrengeling is minimaal, want het betreffende burgerraadslid mag niet meestemmen bij het besluit van de gemeenteraad.” Die argumentatie vond geen vruchtbare grond.