Poliflw

De uitrol van 5G roept veel vragen op. Tijd om deze nieuwste draadloze internetverbinding en opvolger van 4G onder de loep te nemen.

5G staat voor ‘5th Generation’ en is, weinig verrassend, de vijfde generatie van draadloze internetverbindingen. Dit zijn verbindingen die landelijke mobiele dekking bieden, zoals 4G dat nu doet. 5G kan uiteindelijk tot 100x sneller worden dan 4G en heeft ook een veel lagere ‘latency’, wat betekent dat apparaten sneller antwoord van elkaar krijgen. Hierdoor kunnen veel meer verschillende apparaten veel sneller met elkaar zullen kunnen communiceren, het zogeheten ‘Internet of Things’. Dit creëert allerlei mogelijkheden, bijvoorbeeld de aansturing van autonome auto’s of slimme energiebesparingen, maar het vereist ook nieuwe zenders die op een hogere frequentie met elkaar communiceren. 

Ook in onze gemeente zal 5G, net als eerder 3/4G, in gebruik worden genomen. Op dit moment worden er in de provincie al proeven gedaan onder de naam ‘5Groningen’ waarmee wordt bekeken hoe 5G kan worden ingezet voor onder andere landbouw, zorg, energie en verkeer. 

Er zijn verschillende zorgen over de uitrol van 5G, te verdelen in, onder ander, onderstaande categorieën: 

Energie: Het nieuwe 5G-netwerk zou weleens 150 tot 170% meer energie kunnen kosten dan het 4G-netwerk. Ook versneld 5G de vraag naar data, waardoor datacentra nog veel meer energie zullen gaan verbruiken de komende jaren. De gemeente faciliteert de zenders, maar wie draait er precies op voor de energiekosten? En nog belangrijker: hoe verhoudt deze energietoename zich tot de CO2-doelstellingen die de gemeente zichzelf gesteld heeft, zoals Groningen CO2-neutraal 2035? 

Veiligheid: Omdat de Chinese fabrikant Huawei betrokken is bij de bouw van het 5G-netwerk, zijn er op nationaal en Europees niveau twijfels gerezen over de veiligheid van het netwerk. Is het niet te gemakkelijk te infiltreren en te monitoren door bijvoorbeeld de Chinese (of een andere) overheid? 

Privacy: Wanneer er meer zenders worden geplaatst en je mobiele (of zelfs huishoudelijke) apparaat is hierop aangemeld, dan is monitoring technisch gezien ook makkelijker. Daarnaast kunnen er veel meer beveiligingsapparaten- en camera’s op het 5G-netwerk worden aangesloten. In andere woorden: zorgt 5G ervoor dat traceerbaarheid, op allerlei niveaus, nog veel gemakkelijker en gangbaarder wordt dan nu al het geval is? En welke gevolgen heeft dat voor onze privacy? 

Gezondheid: Sommige mensen zijn bang dat de uitrol van 5G extra straling met zich meebrengt, hetgeen schadelijk zou zijn voor de gezondheid. Dit heeft te maken met de hogere frequentie waarop 5G (uiteindelijk) opereert en het feit dat er meer zenders moeten worden geplaatst, omdat hogere frequenties minder ver dragen (vergelijk de korte- en langeafstandsradiofrequenties). De Nederlandse regering laat zich op dit gebied adviseren door onder andere het ICNIRP (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection), een instituut gespecialiseerd in de gezondheidseffecten van non-ionizerende, electromagnetische straling (van langeafstandsradio tot en met ultraviolet). Dit instituut voorziet geen negatieve gezondheidseffecten met de inzet van 5G. Het is dus zaak dat de overheid, op elk niveau, hier duidelijk en transparant over communiceert, omdat dit veel zorgen weg kan nemen.

Gemeentelijke rol: In juli 2019 is de nieuwe Telecommunicatiewet door de Tweede Kamer aangenomen. Deze wet, die voortkomt uit de Europese Telecomcode, verplicht gemeenten telecomaanbieders grotendeels te faciliteren in het uitrollen van 5G. Dit faciliteren kan een flinke organisatorische alsook financiële belasting voor gemeenten zijn, waarbij niet duidelijk is hoeveel zij hierbij zelf nog te zeggen hebben en wie welke kosten draagt, ook met betrekking tot het (extra) energieverbruik van 5G. 

Op gemeentelijk niveau vallen een aantal zaken op. Zo maken wij ons zorgen over het gebrek aan autonomie van gemeenten op dit gebied, maar ook over hoe de uitrol van 5G naar inwoners toe wordt gecommuniceerd. Het is belangrijk dat inwoners hierover goed op de hoogte worden gehouden, zodat mensen weten wanneer er met 5G getest wordt en met de gemeente in gesprek kunnen wanneer hier zorgen over zijn. Ook zouden we graag zien dat de gemeente zich goed bewust is van de zorgen op het gebied van gezondheid. 

Wij hebben het college vragen gesteld over de uitrol 5G, waarbij de eerdergenoemde zorgen aan bod komen. Hierbij focussen wij ons met name op hoeveel de gemeente zelf denkt te zeggen te hebben in dit proces en anderzijds hoe ze haar inlichtingen- en zorgplicht naar en voor inwoners in onze gemeente op het gebied van 5G denkt te waarborgen.

Bij de behandeling van de begroting vorige maand stemde de gemeenteraad in met een voorstel van GroenLinks raadslid Jasper Been om € 140.000 beschikbaar te stellen als cofinanciering bij de aanvraag van Rijkssubsidie voor de Regeling Reductie Energiegebruik. Deze regeling is bedoeld om mensen met een kleine portemonnee in staat te stellen energiebesparende maatregelen te treffen. De gemeente heeft nu bericht ontvangen dat het Rijk deze aanvraag honoreert met 1,26 miljoen euro. Er is totaal dus 1,4 miljoen euro beschikbaar. GroenLinks wethouder Philip Broeksma is blij met deze forse bijdrage. “We kunnen mensen die kampen met energiearmoede nu helpen om een lagere energierekening te behalen.”

De financiële injecties van de raad en het Rijk sluiten naadloos aan bij de ambities die in het Coalitieakkoord en in het meerjarenprogramma ‘Groningen geeft Energie’ worden genoemd. Broeksma: “Dit betekent dat we in 2020 volop aan de slag kunnen met het stimuleren van eigenaren van koopwoningen om kleine energiemaatregelen te nemen”. Zij kunnen daarbij voor advies een beroep doen op energiecoaches. Mensen met een kleine portemonnee hebben over het algemeen geen geld om energiebesparende maatregelen te treffen. “We kunnen nu deze doelgroep helpen met kleine maar simpele, effectieve maatregelen om energie te besparen waardoor er minder kosten zijn voor gas en elektra. Dit scheelt per maand al gauw enkele tientjes. Daarbij moet worden gedacht aan o.a. het aanbrengen van radiatorfolie, tochtstrippen, aanschaf van LED-lampen en het beter instellen van de CV. Begin 2020 zullen nadere regels over de regeling bekend worden gemaakt”, aldus Broeksma.

Huurders betalen vaak te veel huur voor hun woning, omdat verhuurders blijken te sjoemelen met de energie-index. De fracties van GroenLinks en Student & Stad hadden hier bij het begrotingsdebat in mei al aandacht voor gevraagd en worden nu in hun wantrouwen bevestigd door onderzoek van het Dagblad van het Noorden.

Het Dagblad liet 21 woningen onderzoeken door certificeerder en keuringsbedrijf Ecocert en al deze woningen bleken een foutief energielabel te hebben. Bijkomend probleem is dat huurders de onderliggende data die leiden tot het hoge energielabel niet kunnen inzien. Daardoor is het voor hen onmogelijk om controle uit te oefenen op dit deel van hun huurprijs, tenzij tegen hoge kosten voor contra-expertise. GroenLinks en Student & Stad hebben het stadsbestuur gevraagd wat ze aan deze misstanden denken te gaan doen.

Met de overhandiging van de eerste ‘Deuren Dicht’-bordjes aan drie winkeliers in de Oosterstraat, startte wethouder Philip Broeksma vandaag de ‘Deuren Dicht-actie’ van Groningen Werkt Slim.

Het duurzaamheidsplatform van de vier Groninger bedrijvenverenigingen, gemeente en provincie wil hiermee samen met de winkeliers fors besparen op energie. “Nu staan de meeste winkeldeuren de hele dag open. Daardoor gaat er veel warmte verloren. De deur dicht bespaart energie en geld én winkeliers dragen bij aan ons doel om in 2035 CO2-neutraal te zijn”, zegt wethouder Philip Broeksma.

‘Natuurlijk zijn wij OPEN, de deur is alleen dicht om energie te besparen’. Een bordje met deze tekst moet de komende tijd op zoveel mogelijk winkeldeuren prijken. Het initiatief voor de actie komt van de Vereniging Groningen City Club. “Uit onderzoek van het Belgische onderzoeksbureau Haystack International blijkt dat met een dichte winkeldeur de energiekosten flink dalen. Een automatische schuifdeur met luchtgordijn bijvoorbeeld bespaart bijna 40% gasverbruik ten opzichte van een deur die open staat”, zegt Eric Bos, voorzitter Groningen City Club. Bovendien heeft een dichte winkel- en horecadeur geen invloed op het aantal klanten en op de omzet, wijst een proef in Amsterdam en Tilburg uit. Klanten reageren er juist positief op.

De  eerste deelnemers aan de ’Deuren Dicht’-actie zijn drie winkeliers in de Oosterstraat; Kokotoko, Mary Jane en Oddity. En in de Herestraat plaatst Expresso Fashion als eerste het bordje op de deur.  Deze winkels zijn naast dat ze nu hun deuren dicht hebben, al op een andere wijze actief met duurzaamheid.

De SP-fractie in de Groningse gemeenteraad wil dat de gemeente collectief schone, lokale en goedkope energie voor mensen met een laag inkomen gaat inkopen. Hiervoor kunnen mensen met een laag inkomen zich aanmelden en koopt de gemeente de stroom in bij de energieleverancier met het schoonste en goedkoopste aanbod.

Volgens de SP zijn, naast de zorgkosten en huurprijzen, de energiekosten voor mensen lage inkomens amper nog op te brengen. De collectieve Groninger energieinkoopregeling is volgens de SP de eerste stap naar betaalbare en schone energie.

SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk:

“De tijd van individualistische oplossingen is voorbij, die vergroten de ongelijkheid en zijn gedoemd te mislukken. Alleen collectieve oplossingen zorgen voor goede en betaalbare energie van ons allemaal.” 

De SP zal het voorstel doen tijdens het bespreken van het armoedebeleid. Het idee is geïnspireerd op de collectieve zorgverzekering voor minima en het energiecollectief van de Consumentenbond. Daarnaast willen de socialisten dat er een Groninger gemeentelijk energiebedrijf wordt opgezet die vervolgens de energie gaat leveren. 

Dijk: “Uiteindelijk moeten we naar een gemeentelijk energiebedrijf dat zelf met hernieuwbare bronnen de stroom gaat leveren. Dat is schoner, goedkoper en democratischer.”

Tijdens de gemeenteraad op 30 oktober zal de SP een voorstel indienen om het plan van een collectieve Groninger energieinkoopregeling verder uit werken. 

Steun ons en we gaan samen aan de slag om uw buurt te verbeteren.

Binnenkort start de gemeente Groningen, in samenwerking met Grunneger Power en de Milieufederatie, een onderzoek naar de mogelijkheden van windenergie bij Westpoort en Roodehaan. Een belangrijke schakel in de ontwikkeling naar een CO2-neutrale gemeente in 2035 volgens GroenLinks Wethouder Philip Broeksma van energietransitie. Broeksma: “Essentieel hierbij is dat we het goed regelen vóór en mét onze inwoners. Zij moeten kunnen meepraten, meedenken, en als de molens er komen, kunnen meeprofiteren.”

Aanpak De drie onderzoekspartners hebben zich verenigd in het ‘Windplatform’ en gaan de komende tijd in gesprek met bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden rondom de gebieden Westpoort en Roodehaan/Stainkoel’n. Doel van de verkenning is om in kaart te brengen wat de wensen en zorgen zijn vanuit de omgeving. Er worden de komende tijd gesprekken en inloopavonden georganiseerd, enquêtes gehouden en een klankbordgroep ingericht. Om dit proces zo goed en transparant mogelijk te faciliteren, wordt ook de technische haalbaarheid van windenergie onderzocht en vindt er gelijktijdig een financiële verkenning plaats. Ook het verkennen van effecten op waardevolle natuur- en landschapswaarden speelt een belangrijke rol in het traject.

Vervolg Op basis van de uitkomsten van de verkenning wordt een advies uitgebracht aan de gemeenteraad. Naar verwachting besluit de gemeenteraad eind maart 2020 of en onder welke voorwaarden windenergie haalbaar is in de genoemde gebieden. Dit besluit moet vervolgens nog goedgekeurd worden door Provinciale Staten.

Bekijk hier de reportage van RTV Noord. Meer informatie is te vinden op www.windplatformgroningen.nl  

De Groningse gemeenteraad heeft woensdag de plannen over de warmtetransitie voor Groningen goedgekeurd. De plannen, die op een wijkgerichte aanpak gebaseerd zijn, zijn het begin van een dialoog met de inwoners van verschillende wijken en verschillende soorten huizen.

De Raadsfractie van GroenLinks steunt deze lokale aanpak, en geeft de wethouders die de plannen gaan uitvoeren nog twee belangrijke punten mee. 

Ten eerste is het belangrijk om oog te hebben voor verduurzaming van de woningen in particuliere verhuur. Ceciel Nieuwenhout: “Ik heb zelf jarenlang in een huurhuis met enkel glas gewoond - de gasrekening lag bij mij en ik stond machteloos tegenover de particuliere verhuurder. Dit is de realiteit voor veel huurders in Groningen.” Om de aandacht hiervoor te borgen heeft GroenLinks een motie (zie downloadlink hieronder) van de SP hierover mede ondertekend. Wethouder van der Schaaf (PvdA) gaat uitzoeken met welke instrumenten verduurzaming van deze huizen kan worden versneld. Daarnaast gaat de wethouder richting de nationale overheid pleiten voor normen voor de verduurzaming van huurhuizen, zoals die normen er voor kantoorpanden inmiddels wel zijn.

Ten tweede pleit GroenLinks in de Raad voor “de Kracht van Lokaal”: het is heel belangrijk om de energietransitie niet alleen vóór de inwoners maar mét de inwoners te doen. Daarom zet GroenLinks zich in voor lokale eigendom van hernieuwbare energieprojecten. Ceciel Nieuwenhout: “Hiermee bedoelen wij dat de bewoners zelf, individueel of collectief, participeren in energieprojecten zoals zonneparken en windmolens. Het landelijk minimum uit het klimaatakkoord is 50%, maar gezien de vele energie-initiatieven die Groningen rijk is kunnen wij daar veel ambitieuzer in zijn!”

Waarom is lokaal eigendom zo belangrijk? “Zo vloeien de opbrengsten van hernieuwbare energieprojecten niet weg, maar komen ze juist weer bij de inwoners van Groningen terecht komen. Daardoor hebben inwoners zelf er dus profijt van, bijvoorbeeld omdat ze een lagere energierekening krijgen via de postcoderoosregeling. 

Wat betreft collectieve energie-initiatieven, roept GroenLinks het College op die extra te steunen, bijvoorbeeld door kennisuitwisseling tussen verschillende energie-initiatieven te faciliteren, zodat niet iedereen hetzelfde wiel opnieuw hoeft uit te vinden. Op die manier kunnen lokale initiatieven worden versterkt en het lokale aandeel in hernieuwbare energie vergroot worden! 

GroenLinks heeft voor dit onderwerp een motie (zie downloadlink hieronder) gemaakt, die mede ondertekend is door de PvdA, D66 en 100% Groningen, en die met een ruime meerderheid is aangenomen.