Poliflw

Dat het college voor haar voorstellen op zoek moet naar een meerderheid in de raad vindt D66 een goede zaak. Daarmee reageert D66 op het persbericht van VVD en LDIJ over het afronden van ‘ronde 1’. ‘Vol goede moed hebben we deelgenomen aan de gesprekken om te kijken welke mogelijkheden er zijn voor een raadsbreed akkoord ‘ aldus Jos Pel, fractievoorzitter.

VVD en LDIJ willen graag over dossiers doorpraten met vijf partijen waaronder D66. De SDIJ en Lijst Willems zijn afgevallen. D66 denkt dat het goed is dat er nu een stabiel bestuur is, dat goed is voor IJsselstein.

Dat het college door een minderheid gesteund wordt is wat D66 betreft geen probleem. Het is juist goed voor het transparant besturen van IJsselstein. Het past bij het dualisme binnen de gemeentepolitiek en zorgt voor een goed openbaar debat over voorstellen. Daarnaast wordt ook zichtbaar waar de raadsfracties voor staan zoals we bijvoorbeeld zagen bij het voorstel parkeren dat het dankzij de PvdA haalde.

We zien ondanks het verlies van een meerderheid een stabiel bestuur en we gaan ervan uit dat dat zo blijft. D66 wil geen wisseling van wethouders voor eigen politiek gewin. Ook goede plannen van het college zoals bijvoorbeeld de woonvisie worden nu al gesteund. D66 steunde het plan en heeft o.a. wel extra aandacht gevraagd voor de bouw van sociale huurwoningen.

IJsselstein verkeerd in een financieel lastige situatie. Fractievoorzitter Jos Pel: ‘Het coalitieakkoord heeft vol gestaan met cadeaus (gratis parkeren en afschaffen hondenbelasting) die we helemaal niet kunnen betalen. Dit beleid maakt dat het college uiteindelijk wel met een voorstel zal moeten komen om de OZB te verhogen’. We liggen nu al onder een vergrootglas bij de provincie die toezicht houdt op de financiën. De bezuinigingsvoorstellen op de jeugdzorg vindt D66 niet realistisch.

D66 vindt het daarom goed dat er in het openbaar wordt gedebatteerd over de voorstellen van het college. Als het college zelf behoefte heeft aan een meerderheid tot de komende verkiezingen dan spreken wij daarover graag met het college en alle andere partijen in de komende raadsvergadering. Dan is er meteen de mogelijkheid om te onderzoeken of er een mogelijkheid is om te komen tot een raadsbreed akkoord voor IJsselstein waar we de komende twee jaar mee vooruit kunnen.

Donderdag 07 november heeft de gemeenteraad van IJsselstein, met de kleinst mogelijke meerderheid van 12-11, de begroting voor 2020 goedgekeurd. Met veel onzekere aannames heeft het college, 2,5 miljoen euro omgebogen en geld vrijgemaakt om structureel 3 ton te besteden aan het gratis parkeren van het eerste en tweede uur in de parkeergarages. Gezien de zeer onzekere vooruitzichten over de financiering van de jeugdzorg, vindt D66 dit onverantwoord.

De fractie van D66 heeft dan ook tegen deze begroting te gestemd. Voor de begroting stemden de VVD, LDIJ en PvdA. Door de stem van de PvdA had deze minderheidscoalitie net genoeg steun. Verbaas u niet, maar verwonder  u enkel.

Hieronder leest u het betoog van D66-fractievoorzitter Jos Pel tijdens de raadsvergadering:

Voorzitter, collega’s, vrienden van de pers en toehoorders,

Vanavond nemen we, als gemeenteraad van IJsselstein, een besluit over de begroting voor 2020. Het voorliggende document is wat onze fractie betreft weer zeer toegankelijk. De ambtenaren verdienen en krijgen onze complimenten voor het feit dat ze dit, ondanks de vele aannames, helder op papier hebben gezet.

Wij danken de medewerkers ook voor het aanleveren van de zogenoemde groslijst van mogelijke bezuinigingen die vanuit de organisatie waren geformuleerd. Het blijft toch bijzonder dat het college, tijdens de behandeling van deze begroting tijdens de commissievergaderingen, het bestaan van deze lijst verzweeg en zelfs ontkende.

Er werd ons verzocht om geen algemene politiek beschouwingen te houden. Maar voorzitter, dat is vrijwel onmogelijk. Er zitten zoveel politieke keuzes en onzekerheden in deze begroting en dit college geeft met deze begroting zo duidelijk aan welke koers we opvaren, dat we daar wel op moeten reageren.

Wij zien dat het eigen vermogen van IJsselstein zorgelijk laag wordt en daarmee de mogelijkheid om tegenvallers op te vangen de, door ons als raad gestelde kritische grenzen allang zijn gepasseerd. Wij zien dat met veel kunst -en vliegwerk, met veel bravoure en blijmoedig, een meerjarenbegroting wordt gepresenteerd, die maar net sluitend is. Er blijft ook nauwelijks iets over om te sparen voor de toekomst. De enige ruimte die wij nog zien is het verhogen van de lokale belastingen. Ik ga die vraag niet stellen, want ik krijg toch het antwoord dat het allemaal goed komt.

De grootste zorgen die D66 heeft met deze begroting zijn de ombuigingen die worden ingeboekt op een heel onzeker en voor ons belangrijk terrein; het sociaal domein. De inwoner die het meest kwetsbaar is, mag niet de dupe worden van het opportunisme van dit college. Wij zien dat dit college ook enorm worstelt met de onzekere kosten die met name de jeugdzorg met zich meebrengt. Wij waarderen de inzet van de verantwoordelijk portefeuillehouder om hier grip op te krijgen. Wij steunen hem hier ook in. Ook wij willen in rustiger water komen, maar zien ons niet tegen deze krachtige stroom oproeien, laat staan de waterval in omgekeerde richting nemen.

Voorzitter, wij hebben de zoektocht naar geld gevolgd en dit bij de behandeling in de commissies en de besluitvorming rond het parkeren flink bekritiseerd. Ondanks de besluiten die zijn genomen en de stevige woorden die zijn gevallen, zien wij dat dit college, deze coalitie, net als de andere fracties eigenlijk maar één belang heeft; IJsselstein en haar inwoners. We doen nog een keer een beroep op dit college om, in deze onzekere tijden, geen grote wijzigingen in het staande beleid te doen. Probeer te consolideren, waarna er echt vooruit gekeken kan worden.

Het CDA heeft een groot aantal amendementen ingediend om de ombuigingen meer realistisch te maken en te bestendigen voor de toekomst. Ik voorzie een lange schorsing om de standpunten te bepalen. Vorig jaar hebben wij tijdens de behandeling van de begroting 2019 het college gevraagd naar de kaders te kijken, die dit college ziet om de begroting meerjarig sluitend te krijgen. Wij hebben eigenlijk geen idee of er iets van datgene wat vorig jaar is bediscussieerd is meegenomen door het college. Als ik terugkijk, durf ik te stellen dat het enige kader dat dit college echt heeft gehanteerd kan worden samengevat in drie ton structureel. Alles is daarop gericht.

Voorzitter, wat kunnen we in het voorjaar verwachten? D66 is nu al erg nieuwsgierig naar de voorjaarsnota, waarin de bijsturing plaats gaat vinden en de septembercirculaire is verwerkt. We maken ons veel zorgen om de verkeerde besluiten die dan nu al, met deze begroting, gemaakt zullen worden. Ik voorzie hele grote uitdagingen waar we als IJsselstein mee te maken gaan krijgen.

D66 zal daar, samen met de Raad, haar kaderstellende, controlerende en uiteraard volksvertegenwoordigende rol in oppakken. Dank u wel

In de raadsvergadering van donderdag 4 juli jl. is een motie van CDA, D66, GL, CU en PVDA aangenomen, waarin het college wordt gevraagd te onderzoeken of het mogelijk is mensen met Nieuw Beschut Werk bij WerkwIJSS, in dienst te laten komen bij de gemeente of bij de WIL. Na het opheffen van Pauw-bedrijven zijn de gemeenten IJsselstein, Stichtse Vecht, De Ronde Venen en Lopik er in geslaagd een Stichting Beschut Werk Lekstroom op te richten. Het nieuwe bedrijf, WerkwIJSS geheten, is gevestigd in IJsselstein. Het CDA is blij dat deze doorstart voortvarend is opgepakt. Het CDA heeft vragen gesteld over Nieuw Beschut Werk, omdat er in de toekomst nieuwe mensen bijkomen die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben, waardoor ze niet bij een reguliere werkgever in een gewone baan terecht kunnen. Voor deze kwetsbare mensen moet er een werkplek in een beschutte omgeving zijn. Het CDA maakt zich zorgen over de rechtspositie van deze groep werknemers. Het CDA is bang dat deze groep zich moet zien te reden in een woud van detachering en Payrolling. Dat is volgens het CDA geen goede basis voor de zwakste groep werknemers. Dit is een groep die stabiliteit en zekerheid nodig heeft. In oktober 2019 wordt de gemeenteraad door het college geïnformeerd welke mogelijkheden er zijn voor een vast dienstverband voor mensen die nieuw instromen in Beschut Werk bij WerkwIJSS.

Wethouder onder druk

Tijdens de commissievergadering Bestuur is gisteravond ingesproken door een aantal bezorgde ouders en werknemers van een kinderdagverblijf van wethouder Van der Lugt (VVD). De klachten komen voort uit het handelen van Van der Lugt als bestuurder van het kinderdagverblijf. Deze privékwestie van de wethouder is gisteren politiek gemaakt. D66 maakt zich zorgen om het aanzien van de lokale politiek. Naar aanleiding van de klachten is een onderzoek ingesteld door de burgemeester. D66 wacht de resultaten van dit onderzoek af maar gaat er vanuit dat de wethouder haar verantwoordelijkheid neemt.

Privékwestie of toch politiek?

De commissie bespreekt alleen politieke onderwerpen en mag geen oordeel geven over privéleven van wethouders. Wat D66 betreft is dat anders geworden toen de wethouder één van de klagers met een rechtszaak dreigde om te voorkomen dat zij zou inspreken tijdens de commissievergadering. Dit baart ons zorgen en is niet hoe een bestuurder zich hoort tegedragen. Het moet burgers te allen tijde vrij staan om het woord te nemen tijdens een commissievergadering. Geluiden uit de samenleving moeten juist tijdens openbare vergaderingen gehoord kunnen worden. Het is dan aan de commissie om te beslissen wat te doen.

Aanvullend onderzoek

De burgemeester heeft gisteravond aangegeven dat hij een tweede onderzoek heeft ingesteld naar de integriteit van de wethouder. Daarbij valt ons op dat de onderzoekers de insprekers niet hebben gesproken. Wij zullen dus niet alleen afgaan op het rapport van de onderzoekers maar ook zelf onderzoek doen.

Vertrouwen in de politiek

D66 is bezorgd om het aanzien van en vertrouwen in de politiek en het lokale bestuur. Er is een verschil tussen het strikt naleven van de wet en het handelen in de geest van de wet. Van een bestuurder verwachten wij dat hij van onbesproken gedrag is. Integriteit is het fundament onder ons bestuur. Daarom zullen we het onderzoek en de uitkomsten kritisch blijven volgen.

Vervolg

Inmiddels heeft D66 een e-mail ontvangen waaruit blijkt dat de wethouder in augustus nog actief meewerkte in het bedrijf en zich oa. bezig hield met arbeidsovereenkomsten van werknemers. D66 gaat er dan ook vanuit dat de wethouder haar verantwoordelijkheid neemt en tijdelijk haar taken neerlegt totdat de resultaten van het onderzoek openbaar zijn. Het is aan de gemeenteraad om naar aanleiding van alle feiten een oordeel te vellen.

Wat is wijsheid als de zaken vastlopen? Het college is opgestapt, een motie van wantrouwen tegen de burgemeester inzake UW is aangenomen, de partijen zijn boos op elkaar, de ambtelijke organisatie UW Samenwerking en IJsselstein zijn de verliezers. De ChristenUnie houdt zich dan vast aan twee uitgangspunten: recht doen en trouw blijven. Wat betekent dat in de huidige politieke crisis?

Op 29 juni sprak de raad van de gemeente IJsselstein over de plannen voor 2018. Elke partij hield algemene beschouwingen: een toespraak waarin je vertelt wat je belangrijk vindt. De ChristenUnie pleitte voor meer ruimte om fouten te mogen maken. 'Voorzitter. In de politiek is het lastig fouten maken. We leven in een tijd waarin het gewoon geworden is om de ander te vangen op zijn woorden, om keihard af te rekenen als een ander in de fout gaat en verandering van gedrag te torpederen als gedraai en onbetrouwbaar. We leven ook in een tijd waarin het gewoon is geworden om je fouten te verdoezelen, ze goed te praten, de schuld bij een ander te leggen of je te beroepen op verzachtende omstandigheden. Afrekenen met veel bombarie en verdoezelen: het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Het is het gevolg van een gebrek aan ruimte om fouten te mogen maken. We hebben de keus om het anders te doen. Ook hier in IJsselstein.

In de afgelopen maanden kwam boven tafel wat er niet goed is gegaan bij de ambtelijke organisatie. We merken daarvan de effecten. Gelukkig gaan veel dingen gewoon door. De ChristenUnie bedankt de ambtenaren die onder de politieke en organisatorische onrust hun werk voor de stad trouw blijven doen. We hebben daar veel respect voor. Tegelijk valt het niet te ontkennen: de uitvoering van veel plannen loopt vertraging op. En er zijn financiële tegenvallers.

Om weer in beweging te komen, hebben we de ruimte nodig om fouten te mogen maken en de ruimte nodig om fouten te herstellen. Dat is niet hetzelfde als met de mantel der liefde alles wat er fout gaat toe te dekken. Om verder te komen, is het juist nodig dat we weten waar het fout zit, weten wat we zelf niet goed hebben gedaan – ook als raad - en daar verantwoording over af te leggen. Met ruimte om fouten te mogen maken bedoel ik wel hoe we omgaan met het afleggen van verantwoording. Je kunt het gebruiken als een instrument om af te rekenen. Dat lucht misschien wel even op, maar het helpt op de langere termijn niet.

De ChristenUnie pleit er dan ook voor om vanaf nu de stap van vergeving te durven zetten. Vergeving in de zin dat we eventuele wrok die we koesteren loslaten, dat we ons eigen gelijk loslaten, dat we de hoop op een beter verleden loslaten en inruilen voor hoop op een betere toekomst, omdat we mogen leren van onze fouten en met de kennis van nu samen te werken aan herstel.

De ChristenUnie vindt dat we het in het algemeen belang van onze stad te gaan werken aan herstel. En dat begint bij het herstel van de organisatie van UW Samenwerking: de basis op orde en de aansturing op orde, goede personeelszorg voor onze ambtenaren, en verbetering van de planning en budgettering van werkzaamheden, zodat we weten wat we aankunnen en weer gaan doen wat we beloven. Daar is gelukkig een begin mee gemaakt en zal de komende maanden nog het nodige vergen.

Wat betreft de ChristenUnie was dit de reden om in het voorjaar geen nieuwe plannen voor de kadernota 2018 in te dienen. Dat voelde tegenstrijdig: we willen graag onze programmapunten realiseren. Dat hebben we de kiezer beloofd. Toch kan ik de kiezer niet recht aankijken als ik komend voorjaar bij de verkiezingen moet melden dat het bij plannen maken is gebleven, omdat er niet genoeg tijd of geld was om ze ook echt uit te voeren. Als we alleen maar zeggen wat we willen en niet letten op uitvoerbaarheid en betaalbaarheid, vervallen we in symboolpolitiek en dat wil de ChristenUnie niet.  

Dat laatste is de belangrijkste vraag die de ChristenUnie heeft bij de kadernota 2018. Het college heeft zes voorstellen gedaan voor nieuw beleid en meldt daarbij terughoudend te zijn om rust en ruimte te creëren. Wat maakt het dan toch nodig om deze zes voorstellen verder uit te werken? De CU ziet alleen dat de invoering van de omgevingswet echt als nieuw en onvermijdelijk, want dat is landelijk beleid. Bij de plannen om het groenbeleid te verbeteren en afvalscheiding omhoog te krijgen, lijkt het te gaan over verbetering van bestaand beleid. Dat kan al. Eén ding blijft er dan nog over: het belangrijkste knelpunt ervaart de CU bij het voorstel voor een CO2-bos en het fietspad langs de Noord IJsseldijk. Inhoudelijk zijn we niet tegen, maar we twijfelen of het uitvoerbaar is. Het college heeft pas veel plannen voor 2017 doorgeschoven. Is het nog wel reëel is te verwachten dat we dit nieuwe voorstel kunnen uitvoeren. Is het niet verstandiger om eerst af te maken waar we al aan begonnen zijn? Hoe staat het college hierin?

Voorzitter. Het is tijd voor ruimte om fouten te herstellen. Eerlijk het verleden onder ogen zien, maar uit het ritme stappen van keihard afrekenen aan de ene kant en het verdoezelen van verantwoordelijkheid aan de andere kant. Bij dat herstel hoort wat betreft de ChristenUnie dat we nieuwe plannen niet zomaar vrijgeven, maar op basis van een goede onderbouwing in gang zetten.

Met een motie een oplossing gevonden

Na de algemene beschouwingen heeft de ChristenUnie geluisterd naar de reactie van het college. Die reactie bevestigde voor de ChristenUnie dat de meeste voorstellen geen nieuw beleid waren. Alleen de omgevingswet is echt nieuw en daar kunnen we niet omheen, want dat is landelijk bepaald. Voor het idee aan de Noord IJsseldijk mist nu nog de onderbouwing om echt ja of nee te kunnen zeggen. Met een motie van de ChristenUnie – die door alle partijen werd ondersteund – hebben we als raad geregeld dat bij de begroting in het najaar alle ruimtelijke plannen die er zijn (denk aan het opknappen van Eiteren/Panoven, het Kronenburgplantsoen, het idee om een passantenhaven aan te leggen bij Eiteren enz.) samen met het nieuwe idee voor de Noord IJsselstein in 1 overzocht komt, zodat we als raad kunnen zien of het uitvoerbaar en betaalbaar is en kunnen kiezen wat we de voorrang willen geven.