Poliflw

In februari heeft de ChristenUnie-SGP een groot aantal vragen gesteld over de gang van zaken rondom SAVE / VeiligThuis. Vorige week zijn die vragen door het college uitgebreid beantwoord. Tegelijkertijd kwam naar buiten dat bij deze organisatie een groot datalek is geconstateerd. Dat is aanleiding voor ons om het college te vragen in overleg met andere betrokken gemeenten een diepgaand onderzoek te laten uitvoeren.

Veilig Thuis is het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling. Veilig Thuis werkt landelijk en bestaat uit 26 regionale organisaties. In opdracht van de Utrechtse gemeenten maakt Veilig Thuis Utrecht onderdeel uit van Samen Veilig Midden-Nederland. SVMN maakt gebruik van een SAVE-team (Samenwerken aan Veiligheid), waarin zij sinds 2015 samenwerken met o.a. de William Schrikker Stichting Jeugdbescherming & Jeugdreclassering, het Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering en de Raad voor de Kinderbescherming.

In 2017 waren er meerdere publicaties bij RTV Utrecht over diverse gevallen waarbij Veilig Thuis onzorgvuldig zou hebben opgetreden. In 2018 heeft de Hogeschool Utrecht een onderzoek naar het functioneren van SAVE uitgevoerd waarin een aantal aanbevelingen en verbeterpunten worden genoemd. Vervolgens werden in Houten, Utrecht en De Bilt vragen gesteld en door raadsleden eigen onderzoek gedaan naar gevallen waarbij gezinnen niet goed geholpen zouden zijn.

Dit alles was voor ons aanleiding om vragen over SAVE / Veilig Thuis te stellen. De beantwoording is uitgebreid en, voor zover wij na kunnen gaan, zorgvuldig. Op een aantal onderdelen willen we het gesprek met de wethouder nog wel een vervolg geven.

Hoewel het college in haar beantwoording aangeeft geen aanleiding te zien voor een eigen onderzoek heeft de fractie maandag 15 april na langdurig beraad toch het besluit genomen om via die motie dat onderzoek te vragen. De directe aanleiding voor de ChristenUnie-SGP is het genoemde datalek, waarmee de twijfel over SAVE/VeiligThuis verder is toegenomen.

De ChristenUnie-SGP is zich zeer wel bewust van de complexiteit van het werk van SAVE/VeiligThuis. Zwaar werk, maar ook met een zware verantwoordelijkheid. Desondanks vinden we een onderzoek nu nodig. Want in dat totaal van gebeurtenissen ontstaat een beeld over SAVE en Veilig Thuis wat sterk negatief gekleurd is. "Ouders die nu met SAVE of Veilig Thuis te maken krijgen, zullen per definitie zeer argwanend zijn. En dat komt een zorgvuldige behandeling in de jeugdzorg niet ten goede" aldus fractievoorzitter Wim Stam tijdens de raad. Verder geeft hij aan dat dit onderzoek juist ook in het belang van SAVE en Veilig Thuis zelf is, naast uiteraard het belang voor de gemeentes en, niet in de minste plaats, de betrokken ouders en kinderen.

In de motie vragen we het college om "in overleg met de andere betrokken gemeentes / portefeuillehouders tot een gezamenlijk onderzoek te komen als genoemd in de overwegingen (met betrekking tot de bejegening van ouders en omgang met de kinderen, de communicatie, juistheid van handelen en de geschiktheid van de daarbij toegepaste kennis en deskundigheid, omgaan met data en informatie, onderlinge doorverwijzing tussen SAVE en Veilig Thuis)".

Bij de aanvang van de raad was er een inspraak van mevrouw Nely Sieffers van het UW-Ouderplatform, waarin zij in enkele heldere zinnen schetste wat de problemen zijn waar ouders bij SAVE/VeiligThuis tegenaan lopen. Daarmee werd de noodzaak voor dit onderzoek nog duidelijker voor de raad. Overigens doet UW-ouderplatform uitstekend werk en voor ouders met een jeugdhulpvraag een belangrijke partner / bron van advies.

Kort voor de raadsvergadering bleek er een brief van het college van B&W in Utrecht aan de raad van Utrecht te zijn waarin een onderzoek bij SAVE/VeiligThuis wordt aangekondigd, maar feitelijk alleen over het datalek. De andere kwesties worden in de marge genoemd, maar niet in dit het onderzoek betrokken. Onze (inmiddels aangepaste) motie verzoekt dus het college om in overleg met de andere betrokken gemeentes / portefeuillehouders ervoor te zorgen dat in dat onderzoek, wat de gemeente Utrecht (als centrumgemeente) uit gaat voeren, ook de overige problematiek wordt meegenomen. En dan gaat het met name om de bejegening van ouders en omgang met de kinderen, de communicatie, juistheid van handelen en de geschiktheid van de daarbij toegepaste kennis en deskundigheid, omgaan met data en informatie, onderlinge doorverwijzing tussen SAVE en Veilig Thuis.

Wethouder Hagen gaf tijdens de behandeling van de motie aan die graag over te nemen en onder andere mee te zullen nemen in een breed wethoudersoverleg begin mei over deze kwestie.

Aanvullend hebben de heren Van Olden (VVD) en Klinkhamer (D66) alsmede mevrouw De Korte (CDA) nog een aantal punten meegegeven aan de wethouder om in dat overleg mee te nemen. De motie werd vervolgens unaniem aangenomen.

De ChristenUnie-SGP is blij met deze brede steun van de hele raad voor ons dit initiatief voor een grondig onderzoek.

190417 Raadsbrief Voortgang Datalek Samen Veilig Midden Nederland.pdf

Informatienota_raad_19_0005665_Beantwoording_raadsvragen_ChristenUnie-SGP.pdf

MCUSGP201904-02-onderzoekveiligthuis-V03.pdf

Voorzitter

Bij de commissiebehandeling ging de discussie vooral over het probleem van betaalbaar wonen. Om die reden hebben wij vorige week twee conceptmoties rond laten gaan over Tiny Houses en over het woonmarkonderzoek.

De informatienota die gisteren door het college is gestuurd, geeft een goede aanzet tot de verdere discussie om tot oplossingen te komen. Maar als we tot de zomer van 2019 moeten wachten op een onderzoeksresultaat, gaan we voor 2020 geen oplossingen realiseren. Dat zou sneller moeten en kunnen bijvoorbeeld door al in 2019 pilots met Tiny Houses (zoals bijvoorbeeld recente in Nijkerk) of een demontabel appartementengebouw (zoals in 2014 al in Panningen uitgevoerd) te starten. Dat zou bijvoorbeeld kunnen op terreinen waar al woonbestemming op ligt. Daarom de vraag aan de wethouder of hij op die wens in wil gaan. In dat geval zouden we onze motie achterwege kunnen laten.

Ook de fiets kwam veel aan bod als middel tot verduurzaming, voorkomen van parkeerproblemen, terugdringen van autogebruik en vergroten van de volksgezondheid. De ChristenUnie-SGP heeft bij de bespreking van het Fietsplan om concrete suggesties gevraagd. Die zijn bij de begrotingsbehandeling beantwoord en voor een bescheiden bedrag, mede door een forse bijdrage van de provincie, kunnen we hier echt een slag maken. Het amendement van D66, waar we graag aan hebben meegewerkt, bevelen we van harte aan. Wat nog wat onderbelicht is gebleven in die discussie is de fietsveiligheid. En vooral op onze buitenwegen, zeker in de donkere wintermaanden, kan fietsen en lopen best gevaarlijk zijn. Daarom dient de ChristenUnie-SGP een motie in om bij renovatie van buitenwegen ook gelijk te bezien of een vrijliggend fietspad meegenomen kan worden.

Dan kom ik bij het sociaal domein. De afgelopen maanden is het werkcentrum, zeker ook door de opheffing van PAUW, een onderwerp van gesprek geweest. De uitstroom van vorig jaar en begin dit jaar vind de ChristenUnie-SGP niet voldoende. Ook ouderen, waar de ChristenUnie-SGP de afgelopen jaren meerdere keren op gewezen heeft, komen nog te moeilijk aan werk. De mededeling van de wethouder, dat er extra gelden van het rijk ontvangen worden in het domein van werk en inkomen, was voor de ChristenUnie-SGP aanleiding om ook hier suggesties voor te vragen. De motie die de PvdA in overleg met ons heeft opgesteld over besteding van deze gelden, kruist de informatienota van gisteren. Wat ons betreft kan het dictum ingevuld worden zoals in die informatienota aangegeven.

In de gesprekken met ambtenaren, maar ook via signalen uit de samenleving, merken we dat de uitvoering van het sociaal domein nogal eens vastloopt in regelgeving. Daarom dient de ChristenUnie-SGP, samen met Lijst8Kernen, een motie in dit eens goed uit te zoeken, zodat we als raad onze verordening en beleid daarop aan kunnen passen.

Een ander knelpunt in het sociaal domein is de jeugdhulp. We zien de vraag en de bijbehorende kosten stijgen. Uit onderzoeken en ook uit de terugkoppeling van de hulpverlening blijkt, dat veel jongeren in de jeugdhulp uit gebroken gezinnen komen.

Daarom pleit de ChristenUnie-SGP al een aantal jaren voor meer aandacht voor relatie-ondersteuning. Ondanks de verwachtingen die gewekt zijn, bijvoorbeeld naar aanleiding van het symposium “Investeren in Gezinnen” in 2016, zien we daar in het beleid eigenlijk niets van terug. En dat terwijl in het uitvoeringsprogramma van de maatschappelijke agenda daar wel acties voor zijn opgenomen. Daarom dienen we een motie in om het college een zetje in de rug te geven om daar wel werk van te maken. Overigens: morgenmiddag wordt tijdens een congres van het Wetenschappelijk Bureau van de ChristenUnie een studie met de titel “Gezinskapitaal” gepresenteerd, wat dit onderwerp ook raakt. Ik beloof de wethouder een exemplaar van die studie voor haar mee te brengen.

Naast de discussie over de energietransitie, moeten we ook het gesprek voeren over klimaatadaptatie. Inmiddels is er een eerst stap gezet via de zogenaamde stresstest. De plaatjes op de website van deze stresstest laten goed zien waar de straten blank gaan staan bij een hevige regenbui. Nu komt er het erop aan daarop voorbereid te zijn. Er moet dus een Plan van Aanpak komen. De ChristenUnie-SGP roept daar via een motie toe op.

Afgelopen zomer is een uitstekend rapport van de Rekenkamer verschenen, dat inmiddels al in concreet beleid is omgezet. Toen de Rekenkamer het presidium een om suggesties voor nieuw onderzoek vroeg, werden 14 concrete thema’s benoemd. We zien dus potentieel om de controlerende functie van de raad meer te versterken door goed rekenkameronderzoek. Maar daar moet dan ook een passend budget bij. Daarom dient de ChristenUnie-SGP een amendement in om extra budget voor de Rekenkamer vrij te maken waardoor zij meer onderzoek kunnen doen. Daarmee verbetert de uitvoering van de controlerende taak van de raad.

Tot slot voorzitter, nog een paar woorden over de financiën. Het meerjarenperspectief is positief, maar het overschot is niet geweldig groot. Een paar tegenvallers, bijvoorbeeld zoals we recent hebben gezien in de jeugdhulp, en dat overschot is verdampt. Ook zien we dat de structurele baten nauwelijks de structurele lasten afdekken. De komende 2 jaar hebben we nog een aantal incidentele voordelen uit de grondexploitaties en precario, maar vanaf 2021 houdt dat op. Ondertussen stijgen wel onze structurele lasten bijvoorbeeld door de kapitaallasten van onze investeringen. Onze algemene reserve is voorlopig wel toereikend, maar we hebben geen goed beeld hoeveel we daarvan “in reserve” moeten houden om die kapitaallasten af te dekken. Dat was al een onderdeel van het amendement bij de behandeling van de kadernota 2018, maar is in de verdere uitvoering van dat amendement kennelijk gesneuveld. Daarom vraagt de ChristenUnie-SGP een toezegging van het college om bij de programmarekening en bij de volgende begroting dat inzicht wel te geven bv door de contante waarde van toekomstige kapitaallasten te vermelden.

Voorzitter, de ChristenUnie-SGP dank het college en de ambtelijke organisatie voor haar inzet rondom de behandeling van deze begroting. De ChristenUnie-SGP zal deze begroting ook steunen.

Wat is er vervolgens uitgekomen.

Het amendement voor extra investeringen in het kader van het fietsplan, wat wij mee hebben ingediend, is aagenomen (alleen Lijst 8 Kernen stemde tegen).

Onze motie om extra aandacht voor fietpaden in het buitengebied bij wegrenovatie is helaas verworpen, alleen Lijst 8 Kernen, PvdA/Groenlinks en de Seniorenpartij steunde ons hierin. Uiteraard zullen we bij de toekomstige investeringen in wegenonderhoud hier wel op blijven letten.

De motie die wij mee hebben ingediend om de knelpunten in het fietsverkeer verder te onderzoeken zodat na 2019 daar bij een volgende begroting ook ruimte voor geboden kan worden, is unaniem aangenomen.

Ons amendement voor extra budget voor de Rekenkamer is aangenomen (alleen de VVD stemde tegen). Daarmee kunnen we de Rekenkamer meer onderzoeken laten doen.

Onze motie voor een onderzoek naar knelpunten in de regelgeving in het sociaal domein is helaas verworpen (alleen Lijst 8 Kernen, PvdA/GroenLinks en de Seniorenpartij steunde ons). Wel is een motie van de PvdA/Groenlinks, RVB en D66 voor een regelarm budget aangenomen. Wij hebben dat gesteund omdat hieruit ook lering getrokken kan worden waar knelpunten in het sociaal domein zitten.

Onze motie over relatieondersteuning hebben we niet in stemming gebracht. De wethouder gaf aan dat er wel degelijk veel gedaan wordt op dat terrein, maar kon dat niet hard maken. Ze beloofde op korte termijn daar verdere informatie over te geven en nodigde de ChristenUnie-SGP uit mee te denken over maatregelen in het aankomende Jeugdbeleidsplan. Omdat we vermoedde dat onder die toezeggingen er geen meerderheid voor de motie zou zijn, hebben we die voorlopig aangehouden.

Tot onze verbazing haalde de motie voor extra inzet van BUIG gelden het niet. Alleen PvdA/Groenlinks, VVD en Lijst 8 Kernen steunde ons. Dat ook de Seniorenpartij dit niet steunde heeft ons verbijsterd omdat één van de voorgestelde maatregelen vanuit het college was de inzet van extra middelen voor het aan werk helpen van 50-plussers; nota bene een verkiezingsitem van de Seniorenpartij. Wel zullen wij, zodra de extra inkomsten in de volgende bestuursrapportage verantwoord worden, hier nog op terugkomen.

De motie van RVB, die wij mee hebben ingediend, voor een beheersplan voor beschoeiingen heeft het niet gehaald (alleen Lijst 8 Kernen en de Seniorenpartij steunden RVB en ons daarbij).

De motie over een update van het woningmarktonderzoek van ons, samen met de VVD, werd wel aangenomen. Maar helaas haalde onze motie over de Tiny Houses het niet. Toch willen we het hier niet bij laten zitten en via een persbericht van 2 november hebben we ondernemers en grondeigenaren opgeroepen na te denken of zij mogelijkheden zien om hier iets mee te doen.

De motie van het CDA, wat wij hebben mee-ingediend, om het grondbeleid te herzien is wel aangenomen (alleen de VVD steunde dat niet).

Tot slot, onze motie over klimaatadaptatie is aangenomen (steun m.u.v. VVD en RVB).