Poliflw

We organiseerden een bomenactie voor jong en oud. Iedereen kon vóór 26 april een mooiste boom insturen. Zo geven we mooi kleur aan Koningsdag. Geen feestelijk oranje, maar wel fris groen.

De wereld is sinds het begin van de coronacrisis een stuk kleiner geworden. Dat hoeft niet altijd slecht te zijn. Het leert ons beter te kijken naar wat onze directe omgeving ons biedt. In onze omgeving staan bomen. Bomen zijn belangrijk. Door klimaatverandering wordt het steeds warmer. Bomen houden ons koel, ze zijn onze natuurlijke airconditioners. Ze zuiveren de lucht, produceren zuurstof, nemen CO 2 en regenwater op. En bomen zijn natuurlijk prachtig om naar te kijken,je wordt er rustig van en ze kunnen je blij maken.

Hoewel de echte najaarsstormen nog moeten komen, was het politiek een stormachtig jaar. Twee afsplitsingen, de val van het college en wijzelf hadden nogal wat personele wisselingen. Met de vorming van een nieuw coalitieakkoord hopen we nu in rustiger vaarwater te zijn gekomen. Het tijdstip van deze Algemene Beschouwingen is bijzonder omdat het de nieuwe coalitievorming doorkruist. Via diverse media heeft GroenLinks al laten weten dat wij blij zijn deel te gaan nemen aan het nieuwe akkoord met bereikte punten op het gebied van duurzaamheid, schoon vervoer en aandacht voor groen.

Ook de ideeënmarkt leverde wel zeven ideeën voor meer groen! Niet allen zijn te honoreren. Enthousiast zijn we over het idee “Groen Waterrijk”. Een voorstel voor meer groen in Saendelft dat qua groen slecht is bedeeld en dat gedragen wordt door een hechte werkgroep en dat ook de cohesie kan bevorderen. Samen met de VVD dienen wij daar een motie voor in. Ook dienen we samen met het CDA een motie in voor bloeiende braakliggende terreinen en samen met ROSA een motie voor een hondenuitrenplaats in de Russische buurt.

Goed dat er zoveel aandacht is voor groen. Want tenslotte willen wij een aangename en gezonde stad zijn om in te verblijven. Het is moeilijk als we zien hoeveel bomen er verdwijnen. Wij kijken dan ook met spanning uit naar het nieuwe bomenbeleidsplan dat er hopelijk snel komt. En wij vinden het wel erg schraperig dat de thematuinen in het Darwinpark niet meer onderhouden kunnen worden terwijl ze juist vorig jaar zijn opgeknapt….Samen met ROSA komen we daarvoor met een motie.

De opzet van de ideeënmarkt was prima, jammer alleen dat we steeds te moesten benadrukken dat er eigenlijk nergens geld voor is….Misschien is het een idee om een volgende keer een reservepotje aan te houden voor de beste (kleinschalige) ideeën. Gebrek aan financiën is extra lastig uit te leggen als het bekend is dat er bij het rijk veel geld blijft liggen. Als raad hebben wij ook te maken met steeds schommelende bedragen van het rijk wat evenwichtig begroten bijna onmogelijk maakt. Samen met de VNG moeten de gemeenten druk blijven uitoefenen in Den Haag voor een stabielere koers.

Den Haag zal ook de portemonnee moeten trekken voor tekorten bij Jeugdzorg, daklozenopvang en het verminderen van lerarentekorten om maar wat te noemen. Natuurlijk moeten de benodigde gelden naar Jeugdzorg gaan. Er worden ook goede stappen gemaakt worden om de kosten te beperken. Feit blijft dat er heel weinig geld over is voor extra leerkrachten, voor inburgering, voor daklozen en Veilig Thuis.

Extra leerkrachten zijn hard nodig om de kwaliteit van het onderwijs op peil te houden. Wij vinden het ongewenst dat er ouders voor de klas staan. Het rijk zal echt over de brug moeten komen, gemeentes kunnen slechts noodmaatregelen nemen, waarbij wij het betreuren dat gemeenten proberen om leerkrachten van elkaar af te troggelen.

Het aantal daklozen dat opvang nodig heeft stijgt opzienbarend, met name in de grote steden. Voor Zaanstad kennen wij de precieze cijfers niet eens. Wij vinden dat Zaanstad hier beter op moet monitoren en vooral moet inzetten op preventie. Het kan toch niet dat er in de winter mensen buiten moeten slapen. Samen met de SP komen wij hierover met een motie.

Wij kennen allemaal het goede werk dat “De Sluis” doet. De betaalde krachten van “De Sluis” zullen extra hard nodig zijn voor het uitvoeren van de nieuwe inburgeringswet die per 1 januari 2021 naar de gemeenten gaat. Maar daar moeten ze dan wel toe in staat gesteld worden. Wij hebben begrepen dat met de huidige subsidie ze het komende jaar niet kunnen uitzingen. Samen met fractie Hotaman komen we hierover met een motie.

Hoe staat het in dit verband met de mogelijkheden voor opvang van asielzoekers en daklozen in het voormalige UWV gebouw? Daar horen wij al tijden niets meer over, terwijl dit gebouw daar uiterst geschikt voor is.

Zaanstad wil voor al onze bewoners een veilige en duurzame stad zijn. Klimaatadaptief veilig en sociaal veilig. Voor dat laatste aspect zijn de buurthuizen van essentieel belang. Zij vormen een centrum voor cohesie, voor cultuur, voor vermindering van eenzaamheid en vaak als thuisbasis voor de sociale wijkteams. Het voortbestaan van veel buurthuizen is echter wankel, het hebben van een betaalde beheerder speelt daarin een grote rol. Daarover willen wij graag het gesprek aangaan.

Ik kom tot een afronding. GroenLinks is aan een nieuwe periode begonnen, waarbij wij ons blijvend zullen inzetten voor een groen , schoon en sociaal waardig bestaan voor al onze inwoners!

Namens de coalitiepartijen heeft de raad de volgende update gekregen; Zoals u weet hebben we de afgelopen weken met negen partijen meerdere constructieve gesprekken gevoerd. We hebben u voornamelijk op de hoogte gehouden van het proces, maar nog weinig verteld over de vorderingen. Inmiddels zijn er voorlopige afspraken gemaakt om het huidige coalitieakkoord op een aantal beleidsthema’s aan te vullen. Deze aanvullingen moeten door de verschillende partijen nog wel met hun achterban worden afgestemd.

Bij deze beleidsthema’s zijn we ons bewust van de financiële situatie van Zaanstad. Wij realiseren ons dat er voor nieuwe ambities alleen plek is als we onze prioriteiten aanpassen. We gaan hier de komende week mee aan de slag. Natuurlijk nemen wij u als raad in deze afwegingen mee.

We betreuren het dat de media vroegtijdig signalen heeft opgevangen over de kandidaat-wethouder van de VVD en een mogelijke kandidaat van GroenLinks. Dit is een proces waarin wij met zorgvuldigheid voor de kandidaat-wethouders en hun omgeving geopereerd hebben en waarover wij u als raad zelf hadden willen informeren. Helaas is dit niet gelukt. GroenLinks zal duidelijkheid geven omtrent de kandidaat-wethouder, zodra het nieuwe coalitieakkoord gereed is. We verwachten aankomende week volledige overeenstemming te hebben. Ik geef straks graag de VVD het woord om iets te zeggen over de keuze voor hun kandidaat-wethouder.

Naast de aanvullingen op het akkoord en de kandidaat-wethouders zijn wij ook met elkaar in gesprek geweest over een evenwichtige portefeuilleverdeling. Deze week hebben wij daar afspraken over gemaakt. Om de huidige wethouders de kans te geven hun netwerk van externe en interne contacten te informeren doen wij nu nog geen inhoudelijke uitspraken over de portefeuilleverdeling. Wij kunnen wel melden dat er geen volledige herverdeling van de portefeuilles heeft plaatsgevonden om zoveel mogelijk de consistentie in beleid en uitvoering voor de stad, de (maatschappelijke) partners en externe stakeholders te waarborgen.

Naast het coalitieakkoord komt er een aparte overeenkomst met DZ, waarin specifiek afspraken worden gemaakt over punten die voor DZ belangrijk zijn, zoals de bestuurscultuur, relatie met inwoners/bedrijven en instellingen, de organisatieontwikkeling en democratische vernieuwing. Dit is geen onderdeel van het coalitieakkoord.

Met de SP voeren we nog gesprekken om te bekijken of we tot een vergelijkbare overeenkomst op onderwerpen kunnen komen.

We verwachten dat we het nieuwe, aangevulde coalitieakkoord voor de periode 2020-2022, de portefeuilleverdeling en de benoeming van de kandidaat-wethouders in november naar de raad kunnen brengen. De doorlooptijd hiervan is afhankelijk van de ledenvergaderingen van de verschillende deelnemende partijen en de screening van de kandidaat-wethouders die nog moeten plaats vinden.

Namens de VVD heeft Stephanie Onclin ingebracht;

De VVD is blij om te kunnen melden dat wij Hans Krieger als voorkeurskandidaat kunnen voordragen. In zijn korte Zaanse periode heeft Hans laten zien een betrokken bestuurder te zijn die staat voor gedegen financieel beleid en een motiverende en positieve instelling. Wij denken met Hans een wethouder te kunnen aanbieden met senioriteit, die rust brengt en kan verbinden. Daar wil ik het voor nu bij laten.

De afgelopen weken was een hectische periode. Namens GroenLinks onderhandelden Wessel Breunesse en fractievoorzitter Paul Laport met andere partijen over de coalitievorming. Het ene moment waren we de meest geliefde partner van de VVD, het volgende moment kregen we een lading kritiek over ons heen van diezelfde partij. Hoewel er teveel is gebeurd om even kort samen te vatten, hieronder toch een feitenrelaas vanuit ons perspectief.

Sinds het duidingsdebat hebben wij ons constructief opgesteld. Wij hebben consequent laten weten dat er een verbindende coalitie moet worden gesmeed tussen rechts en links, waarin ruimte is voor een stevig groen en sociaal geluid. Voor ons was dat een coalitie van VVD, PvdA, ROSA, D66, GroenLinks en CDA.

De verkenners Boom en Gerritsen selecteerden zeven partijen die in aanmerking kwamen voor collegeonderhandelingen: VVD, PvdA, D66, GroenLinks, CDA, ROSA en POV. De verkenners gaven aan dat van de laatste twee partijen (ROSA en POV) er één zou moeten afvallen. Van meet af aan was echter duidelijk dat de verkenners en de VVD graag wilden dat ROSA zou afvallen. Op donderdag 19 april ontvingen wij dan ook een uitnodiging om met de zes overgebleven partijen te gaan formeren. Wij gingen niet in op deze uitnodiging en noemden daarbij drie argumenten:

Oneens met de manier waarop ROSA is afgevallen;

Een sterk voorbehoud ten aanzien van de inhoud en politieke stijl van de POV;

De voorgestelde zes-partijen-combinatie is onaanvaardbaar: niet evenwichtig genoeg in de links/rechtsverhouding.

De VVD heeft ons vervolgens uitgenodigd om ‘over onze schaduw heen te stappen’. Op zaterdag 22 april overlegden onze onderhandelaars in een informele setting met de VVD-onderhandelaars. Bovenstaande argumenten zijn daarbij nogmaals helder op tafel gelegd. De VVD opperde vervolgens het idee dat beide partijen een informateur zouden aanstellen: de heer Eric Van der Burg (VVD) en mevrouw Zita Pels (GroenLinks).

Twee informateurs Op dinsdag 24 april hebben deze informateurs gesprekken gevoerd met meerdere partijen en meerdere combinaties. Tijdens deze sessies sloten ROSA en POV elkaar voor het eerst expliciet uit. Dat zorgde ervoor dat inderdaad één van beide moest afvallen. Er is ons vervolgens verzocht het gesprek aan te gaan met de POV. Na intensief beraad met fractie en bestuur, bleek er voldoende vertrouwen om deze stap te zetten. Tijdens het gesprek (25 april) met de POV is er gesproken over inhoud en politieke stijl. Inhoudelijk zijn er zeer grote verschillen tussen de POV en GroenLinks, maar beiden waren bereid om een gezamenlijke coalitie te onderzoeken. Dit is gemeld aan de informateurs en aan VVD, PvdA en D66. De afspraak was om vervolgens met z’n vijven nadere gesprekken te gaan voeren. Het zou een krappe meerderheid van 20/19 opleveren, maar wel een meerderheid waarbij iedere partij ‘enig comfort’ voelde. De POV zou de achterban nog raadplegen, maar voorzag geen problemen.

Vertrouwen verloren Op donderdag 26 april, een kwartier voor een nieuwe update aan de gemeenteraad, kwam het bericht dat de POV uitsluitend in een coalitie wilde stappen waaraan ook het CDA meedeed. Wij waren verbaasd dat dit voorstel nu weer op tafel kwam, omdat we deze combinatie al meerdere keren hadden afgewezen. Ook waren we zeer verbolgen over de timing van de POV. GroenLinks heeft vervolgens in een mail aan de VVD, PvdA en D66 laten weten het vertrouwen te hebben verloren in de variant met POV. In deze mail adviseerden wij tegelijkertijd om de variant VVD, PvdA, ROSA, D66, GroenLinks en CDA nu eens te gaan onderzoeken. Onze voorkeursvariant en een stabiele coalitie van 22 zetels, die ook prima paste binnen de conclusies van de eerste verkenners. De PvdA ondersteunde ons idee.

Verbazing Een dag later ontvingen wij tot onze grote verbazing de mail van de VVD waarin zij ons beschuldigden van ‘onverantwoordelijk gedrag’ en het ‘bruuskeren van andere partijen’. Met een korte mail hebben wij geantwoord dat we ons absoluut niet herkenden in dat beeld dat werd geschetst. Inmiddels begrepen we dat nu ROSA was benaderd om mee te praten over mogelijke coalitievorming. Toch vreemd dat de VVD daar in een eerder stadium niet toe bereid was. Als het aan ons had gelegen, was ROSA al wel veel eerder benaderd.

Nu gaan VVD, PvdA, ROSA, D66, CDA en CU proberen een coalitie te vormen door inhoudelijke gesprekken te voeren. We wachten af of dat gaat lukken. Ondertussen bereiden wij ons voor op een rol in de oppositie waarbij wij ons constructief blijven opstellen de komende periode. Ook vanuit de oppositie zullen we ons best doen om Zaanstad groener, duurzamer, socialer én mooier te maken!

Tussen alle campagnedrukte door vond er deze week ook nog een raadsvergadering plaats. De laatste van deze raadsperiode. GroenLinks kijkt tevreden terug op de periode waarin we een stabiele factor in de oppositie zijn geweest. We hebben tientallen moties en amendementen ingediend en ook veel voorstellen ‘binnengehaald’. Ook tijdens de laatste vergadering werden vier van onze voorstellen aangenomen. We zijn vooral blij met de moties over het kinderpardon en over de maximumsnelheid van 30 km p/u op de Westzijde.

Onze motie om de betrokkenheid van raadsleden te vergroten bij de MRA (Metropool Regio Amsterdam) is door bijna de voltallige raad gesteund. Ook de motie om meer voorwaarden te stellen aan de extra subsidie voor RTVI Zaanstreek is aangenomen. Daarnaast dienden we moties in over het kinderpardon en de maximumsnelheid op de Westzijde.

Kinderpardon Heel blij zijn we met de steun die ons voorstel kreeg om bij de verantwoordelijke minister te pleiten voor een betere regeling van het kinderpardon. Op dit moment werkt de regeling niet en komt vrijwel geen ‘enkel geworteld kind’ voor een pardon in aanmerking. Het overgrote deel van de gemeenteraad steunde onze motie.

30 km  Westzijde Ook onze motie om de maximumsnelheid op de Westzijde terug te brengen naar 30 km per uur, haalde het. Het idee werd gesteund door de Zaanse Fietsersbond en ook basisschool Et Buut heeft er al eens voor gepleit. Toen wij vrijdag campagne voerden rond de Bullekerk werden wij spontaan aangesproken vanwege deze motie. Veel bewoners zijn het namelijk met ons eens dat de Westzijde voor de zwakkere verkeersdeelnemers echt een stuk veiliger moet worden. We hopen dat we daar een bijdrage aan hebben kunnen leveren.

Er verschijnen de afgelopen weken veel berichten in de media over het Cultuurhuis en een eventueel referendum daarover. In die berichten staan veel halve waarheden en minstens zoveel grove onwaarheden. Hieronder proberen wij enkele terugkerende vragen te beantwoorden om een paar feiten helder te krijgen.

Kost de bouw van het Cultuurhuis inderdaad 50 miljoen? Nee. Zoals de initiatiefnemers van een referendum (de Kultuurklutsers) in de krant (NH Dagblad, 8 februari) zelf al aangeven is dat een ‘verzinsel’ van hen. Op dit moment heeft de gemeenteraad minder dan 36 miljoen gereserveerd voor de bouw van het Cultuurhuis.

Is dat niet héél veel geld? Ja, dat is veel geld. GroenLinks vindt het belangrijk om na jarenlange bezuinigingen te investeren in cultuur en gelooft dat dit een goede investering is.

Waarom vindt GroenLinks het Cultuurhuis een goed idee? Zaanstad presteert heel matig op cultureel gebied. Wij denken dat de bouw van een professionele culturele voorziening een positieve bijdrage kan leveren. De plek naast het station is goed bereikbaar voor iedereen en het gebouw kan een iconische uitstraling krijgen. We vinden dat er op cultureel gebied zeker voor jongeren op dit moment weinig te doen is in Zaanstad. Wij vinden het onze taak om niet alleen aan onze eigen culturele behoeften te denken, maar ook aan die van onze kinderen en toekomstige inwoners van Zaanstad.

Wat is het alternatief? De Kultuurklutsers willen het liefst gebruikmaken van oude gebouwen die er nu al zijn. GroenLinks gelooft niet dat dat een goedkopere oplossing is.

Wat kosten die plannen dan van de Klutsers? De Klutsers hebben zelf nooit een financieel plaatje getoond. Maar een zelfstandig poppodium kost algauw tussen de 10 en 15 miljoen euro. Daarnaast zou je de huidige panden ook voor nog eens 5 á 10 miljoen moeten aanpakken. Er zijn inmiddels al voor circa 4 miljoen aan voorbereidingskosten geïnvesteerd en de organisatie van een referendum kost ook ettelijke tonnen. Dan volgt er mogelijk ook nog een schadeclaim van enkele miljoenen van de NS, omdat de gemeenteraad in 2013 een deal heeft gesloten. Wij geloven niet dat Zaanstad goedkoper uit is als we de plannen van de Klutsers volgen. Bovendien is er geen meerderheid in de gemeenteraad voor deze plannen én is het geld voor deze plannen dus ook helemaal niet beschikbaar.

Wat gebeurt er als er genoeg handtekeningen zijn opgehaald? Wanneer de Kultuurklutsers 5000 handtekeningen hebben verzameld, dan moet de gemeenteraad opnieuw besluiten of er een referendum kan worden georganiseerd. Enkele partijen (VVD, CDA) hebben al aangegeven dat ze sowieso tegen een referendum zijn. Het is al duidelijk dat er op z'n vroegst in augustus/september een referendum kan plaatsvinden. 

Wat is de waarde van het referendum? Wanneer er een referendum wordt gehouden, is dat een raadgevend referendum. De gemeenteraad is volgens de referendumverordening niet verplicht de uitkomst op te volgen.

Gaat het referendum over een ja of nee tegen het Cultuurhuis? Nee. De gemeenteraad heeft in grote meerderheid (30-8) in 2013 besloten dat er een Cultuurhuis moet komen tegenover het stadhuis. Een eventueel referendum zou hooguit kunnen gaan over de extra kredietaanvraag van 7,7 miljoen die vorig jaar aan de gemeenteraad is voorgelegd. Dit extra bedrag is onder meer bestemd voor meer duurzaamheid en een hogere kwaliteit van het gebouw.

Is het goed voor de Zaanse cultuur als het Cultuurhuis er niet komt? De Kultuurklutsers vinden dat de huidige culturele voorzieningen voldoende zijn. GroenLinks is het daar niet mee eens. Wij vinden dat veel van de huidige panden niet meer van deze tijd zijn. En wij vinden bovendien dat er veel te weinig cultureel aanbod is voor bijvoorbeeld jongeren (tieners en twintigers). Wij vinden dat de Kultuurklutsers vooral voor hun eigen generatie actie voeren.

Verdwijnt De Fabriek als het Cultuurhuis er komt? Nee. Op dit moment zit er een maatschappelijke bestemming op het gebouw. De kans is groot dat de horecagelegenheid in De Fabriek blijft en het mogelijk wordt omgevormd tot een cultureel centrum of debatcentrum. Ook bestaat de mogelijkheid dat er een zelfstandig filmhuis gevestigd blijft.

Wat gebeurt er met het gereserveerde geld als het Cultuurhuis niet doorgaat? De 35,9 miljoen die nu gereserveerd is voor het Cultuurhuis, vloeit dan terug naar de algemene middelen. Nieuwe colleges besluiten dan wat er met het geld gaat gebeuren. Het is allerminst gezegd dat het bedrag aan cultuur besteed zal worden. Sterker nog, die kans is erg klein. Er blijft tenslotte een ‘lelijk gat’ tegenover het stadhuis bestaan, waar de gemeente invulling aan moet geven.

Worden culturele organisaties gedwongen om te verhuizen? Nee. Er is de afgelopen jaren voortdurend en intensief overlegd met de culturele organisaties. In eerste instantie was er weerstand tegen de nieuwbouw, maar inmiddels zijn de organisaties enthousiast om te verhuizen. Zij behouden hun subsidies en de gemeente dekt de exploitatielasten van het Cultuurhuis. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er ook vrijwilligers zijn die het niet zien zitten, maar iedere verandering roept ook weerstand op.

Zijn de plannen voor een Cultuurhuis slecht voor de spreiding van cultuur? Nee. Behalve Zaanradio, zijn alle organisaties die ernaartoe verhuizen op dit moment in Zaandam gevestigd. Als de plannen doorgaan, verhuizen ze naar een veel beter bereikbare locatie. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat er culturele activiteiten blijven plaatsvinden in de rest van Zaanstad. Wij zijn bijvoorbeeld voor een klein Cultuurhuis als onderdeel van De Pelikaan, en voor een soort culturele dependance in Wormerveer.

Staat GroenLinks alleen in zijn opvattingen? Zeker niet. Sterker nog, op dit moment is onze stem niet eens nodig voor een meerderheid. Alle huidige coalitiepartijen (VVD, D66, PvdA, CU, CDA en ZVI) zijn voor de bouw van een Cultuurhuis. En in een recent verleden stemde de SP er verdeeld over.

Is er verdeeldheid binnen GroenLinks (zoals werd gesuggereerd in een krantenartikel)? Zeker niet. De fractie en het bestuur zijn altijd eensgezindheid geweest over de plannen voor het Cultuurhuis. Natuurlijk zijn er, zoals bij ieder onderwerp, leden die er anders over denken. Maar wij hebben geen signalen dat onze achterban er compleet anders over denkt.

Heeft u nog andere vragen en/of opmerkingen? Wij zijn te allen tijde bereid om met u het gesprek aan te gaan. Dat kan per e-mail, maar ook telefonisch.