Poliflw

ons eigen lokale SP-lid Erik Reckman gaat in op hoe bestaanszekerheid betaalbaar is voor een overheid. Hij gaat afrekenen met het rechtse verhaal dat dit onbetaalbaar is.

Even tot rust komen in de vakantieperiode. Vanaf september met nieuwe kracht de verkiezingen in! Prettige zomer iedereen.

De datum van de eerstvolgende bijeenkomst volgt z.s.m.

WIJK BIJ DUURSTEDE – De coronacrisis zette de samenleving onder druk. Financieel verkeerd de gemeente in een flinke storm. In 2019 moest het college al tekorten aanvullen. Dankzij regels uit Den Haag is het gat nog groter. `In 2019 gaf men negen ton meer en voor 2020 is het tekort meer dan 1,2 miljoen euro. En die cijfers waren van vóór de corona-uitbraak. We staan in de fik. Die brand kunnen we alleen met zijn allen doven, in  de raad en met de samenleving,´ bekijkt SP-er Jeroen Brouwer.

In zowel het overzicht van 2019, de jaarrekening, als het eerste meetmoment van 2020, de voorjaarsnota, staat de gemeente er financieel niet goed voor. Met een tekort van negen ton in 2019 en een dreigend gat van 1,2 miljoen zijn de problemen voor het college groot. ´Dat zijn schrikbarende cijfers. Helemaal omdat het grotendeels structurele bedragen zijn, die dus elk jaar terugkomen. Die komt door nieuwe regels uit Den Haag, waar het kabinet Rutte ons maar mee blijft lastigvallen´, begint Brouwer.

Deze keer zijn het veranderingen in regels voor het afschrijven van grond en in de pensioenen van wethouders die voor jaarlijkse honderdduizenden euro´s extra kosten. ´Wij kunnen echt wel opmerkingen over dit college en hoe deze coalitie werkt. Maar het kabinet Rutte blijft zaken over de schutting gooien. Helaas zijn maar weinig mensen hiervan doordrongen. Voor de media lijkt het al helemaal geen punt. Den Haag zet gemeenten volledig vast. De managers hier denken alleen aan zichzelf of de grote gemeenten.´

Moeiteloos noemt de SP-er de maatregelen op waar de Wijkse gemeenschap de financiële last van draagt. ´Natuurlijk de vele bezuinigingen in de zorg en welzijn. Maar we geven honderdduizenden euro´s uit aan duurzaamheid, nieuwe wetgeving voor milieu of boa´s omdat er geen politie is. Komende jaren volgen kosten voor de Omgevingswet of veranderingen voor schoolgebouwen bij. Het college vertelt nu dat de herverdeling van het budget voor gemeenten ongunstig uitpakt. Dat kost kleine gemeenten 33 euro per inwoner. Dat is weer acht ton per jaar. We kunnen gerust zeggen dat het kabinet Rutte onredelijk en onfatsoenlijk is. Onze inwoners betalen die rekening.´

In dat relaas neemt de SP-er de coronacrisis nog niet eens mee. Geen enkele instantie durft hierbij aan te geven hoe hoog de uiteindelijke rekening wordt. Laat staan wie die gaat betalen. Brouwer; ´Lokaal heeft het college geen echte cijfers. We weten dus weinig over problemen. De gemeente mag wat ons betreft zich wel meer inzetten om er samen uit te komen. Ze laten organisaties het nu allemaal zelf uitzoeken. Maar zelfs zonder inzet gaat de coronacrisis geld kosten. Na de vakantie kijken we daar als raad pas naar.´

Op aangeven van het college gaat de raad na het zomerreces gezamenlijk rond de tafel om de financiële problemen op te pakken. Wat de SP pakt de politieke partijen het gezamenlijk op. ´Jammer dat de VVD nu roept dat zij vast wilt houden aan het coalitieakkoord. Wijk staat in de fik. Daar moeten we samen aan werken en niet vanuit het eigen belang. Gelukkig zien de meeste partijen dat ook zo. Wij willen graag meedenken. We hebben hiervoor jarenlang bewezen problemen op te kunnen pakken, met de samenleving. Maar als het straks de coalitie haar eigen ding doordrukt, zoeken ze het ook maar zelf uit. Hopelijk doen we echter samen´, eindigt Brouwer.

WIJK BIJ DUURSTEDE – Een krappe meerderheid keurde het collegevoorstel voor nieuw grondbeleid goed. De coalitiepartijen en D66 steunden wethouder Eric Balemans. De oppositie keurden het beleid af. Vooral omdat het college de raad niet meer vooraf hoeft te informeren. ´De wethouder roept dat hij anders geen ruimte om te handelen heeft. Maar tien jaar goed grondbeleid bewijst dat dit pure onzin is. Deze coalitie laat wederom zien niet open en transparant te willen werken´, bekijkt Frans van der Tol, die namens de SP nog aanpassingen probeerde door te voeren.

In 2009 voerde het toenmalige college een actief grondbeleid in. Dat houdt in dat het college namens de gemeente grond kan aankopen, als dat belangrijk is voor gemeenschappelijke voorzieningen. ´Jan Burger heeft dat opgezet, en dus werkte dat. Daardoor bouwden we in de crisistijd relatief veel en kwam er geld mee binnen. Zelfs dit college haalt nu nog elk jaar positieve cijfers dankzij dit oude beleid. Daar was en is dus niks mis mee´, begint Van der Tol.

Na tien jaar was het tijd voor een nieuwe nota, met nieuwe regels. Het discussiepunt was de zogenoemde mandaten. Hiermee krijgt het college het recht om zelfstandig te handelen en de raad pas achteraf te informeren. De SP verzette zich hiertegen. ´In de oude nota stonden ook mandaten. Daar zaten wel duidelijke voorwaarden bij. Die zijn nooit een belemmering geweest, maar gaven wel duidelijkheid. Vandaar dat we dat toch toe wilden voegen. De coalitie wilde dit helaas niet.´

De socialisten wilden nog twee punten veranderen. De wethouders krijgen nu ruimte om zelf vooronderzoek te doen en bepalen zelf de prijzen van de grond bij verkoop. De raad komt hier niet meer aan te pas. ´Als het college een plan heeft met aangekochte grond, komt er eerst onderzoek. Daarvoor is een budget nodig, een voorbereidingskrediet. Het college hoeft dat geld nu niet meer te vragen. Ook maken zij een nieuwe lijst voor de grondprijzen,  zonder dat de raad dit vaststelt´, legt Van der Tol uit.

De Wijkse socialisten wilden het prijzenbeleid eerst met de raad bespreken en het vrijgeven van onderzoeksgeld uit de plannen halen. Van der Tol; ´Met de verkoop haalt de gemeente geld op, dat nodig is voor de begroting. Laat de raad dan meekijken. Wat is daar mis mee? En het is toch transparant en open als de raad al vanaf het begin, bij de start van en onderzoek, meedenkt? Dat is toch de meest democratische vorm van participatie? Helaas zetten de VVD, PCG en GroenLinks ons liever op achterstand.´

 DE SP-er irriteerde zich mateloos aan opmerkingen vanuit de coalitie. Van der Tol; ´De PCG begon zelfs over tien jaar geleden. Ze hadden het oude stuk niet eens gelezen, want daar stonden deze dingen niet in. Vandaar dat we aan de bel trekken. Dan zakt toch je broek van af? En wethouder Balemans roept alleen maar; ik heb handelingsruimte nodig. Wat een onzin. Die had ie al. Hij weet blijkbaar niet hoe iets werkt.´

De drie voorstellen haalden het dan ook niet. Met tien tegen negen, coalitie tegen oppositie, werden de voorstellen verworpen. Voor de SP een zoveelste voorbeeld van de strijd tussen de ene en de andere kant. ´Natuurlijk balen we als voorstellen het niet halen. We kunnen dat begrijpen als er nu echt politiek belangrijke verschillen in zouden zitten of de argumenten goed zijn. Nu geven we onze rechten uit handen, voor noppes. En dat dankzij partijen die transparant en open wilde besturen´, besluit de SP-er.

WIJK BIJ DUURSTEDE – De grote ontevreden over het gebruik van de klankbordgroep,  te weinig duidelijke acties en het feit dat er geen structureel bedrag voor is vrijgemaakt. Dat waren voor de SP, en het CDA, redenen om tegen het nieuwe gemeentelijke verkeer en vervoersplan te stemmen. ´Het is als visie geen slecht stuk. Maar we missen nog concrete voorstellen om het verkeer veiliger te  maken voor alle gebruikers in de dorpen en wijken. Er ligt voor tienduizenden euro´s klaar voor onderzoeken, maar er is geen budget voor maatregelen. Zonde´, vertelt SP-er Frans van der Tol.

Enkele weken geleden was de eerste bespreking over het nieuwe GVVP. Van der Tol vroeg daarbij een tweede bespreking aan. ´We vernamen vanuit de klankbordgroep, waarin inwoners uit de gemeente zaten, toch behoorlijk wat kritiek. Met veel van de opmerkingen lijkt niks gedaan. Helaas is die tweede bijeenkomst er niet gekomen. De leden werden wel uitgenodigd voor een gesprek. Maar dat was voor hen al te laat. Dat zegt genoeg over het proces´, begint hij.

Dat was voor de socialisten niet de enige reden om tegen te stemmen. Ook het feit dat er in de visie en het bijbehorende uitwerkingsplan te weinig concrete maatregelen staan, vond hij een gemis. ´Hierin staan vooral nog meer onderzoeken aangekondigd. En een pad langs de Botersloot en het eventueel aanpakken van een rotonde. Veiligheid in de wijken wilt het college wel aanpakken. Maar hoe wethouder Joustra dat gaat doen is niet bekend. Sterker nog; daar is geen geld voor vrijgemaakt.´

Dat laatste merkte de SP vorige week al op bij de bespreking van de eerste plannen van het college voor volgende jaren. Voor 2020 en 2021 is er meer dan 235 duizend euro vrijgemaakt door het college van VVD, PCG en GroenLinks. ´Maar 215 duizend euro gaat naar onderzoeken voor een turborotonde parkeren of het veranderen van autostromen. Maar er is geen geld oor de uitkomsten. Net als dat er niks is voor het verbeteren van oversteekplaatsen of veilige wijken. De plan zijn zo niet allemaal slecht. Maar zo wodt wel wel gebakken lucht´, besluit Van der Tol.

WIJK BIJ DUURSTEDE - Meer transparantie en openheid zijn onderwerpen die veel politieke partijen naar voren brengen. SP-er Jeroen Brouwer vond het dan ook vreemd dat hij met zijn collega fractievoorzitters nog steeds achter gesloten deuren vergaderde. ´Als een commissie Stiekem. En dat terwijl zijn vergaderen over onderwerpen die helemaal niet zo geheim horen te zijn. Soms ontkom je er niet aan, maar vaak hoeft het helemaal niet´. bekijkt hij. Het SP idee voor een openbare overleg werd door de meerderheid van de raad goedgekeurd.

Enkele keren per jaar vergaderen de verschillende fractievoorzitters gezamenlijk. Volgens de door de raad opgestelde regels komen vooral onderwerpen op tafel die met het functioneren van de raad te maken hebben. ´ Toen de SP in de raad kwam, was dit vooral om de sfeer in de raad te verbeteren. In de jaren daarvoor was deze behoorlijk slecht. Het was een overleg met de voeten op tafel. Later stelden de raad regels op, zoals het aanleveren van ambtelijke stukken of de diverse commissies waar raadsleden in zitten. Een beetje de dagelijkse randzaken, die over het algemeen niet bijzonder zijn´, legt hij uit.

Als oudgediende zag Brouwer de bijeenkomsten beetje bij beetje veranderen. ´Langzaam groeide dit uit tot een forum waar steeds meer stukken besproken werden. Wethouders kwamen langs met vraagstukken. En dus werd het gewoon een politiek orgaan´, aldus Brouwer, ´Zelf ben ik dan altijd helder geweest. Politieke zaken horen in het openbaar te zijn, zodat het publiek kan zien wat we doen. Nu we weer bezig waren met nieuwe regels hebben wij dit erin willen doen.´

Niet alle politici stonden te springen. Achter gesloten deuren konden zij immers zeggen wat ze wilden. Brouwer vindt dat een vreemde gang van zaken. ´In het politiek gesprek kan een politicus altijd zeggen wat hij of zij vindt. Als raadsleden openbaarheid als een rem zien, moeten we dat bespreken. Wij horen wel eens opmerkingen waarvan we denken; ´Dat had je je kiezer moeten vertellen.´ Gesloten bijeenkomsten zijn dan enkel een mooi excuus. Maar in een moderne democratie kan dat toch niet?´, vraagt de SP-er zich af.

En dus kwam de SP met een voorstel om het overleg van de fractieleiders, daar waar het kan in de openbaarheid te doen. De socialisten zien in dat dit net altijd kan. Bij gesprekken over personen of waarin de positie van de gemeente in de regio of bij onderhandelingen besproken worden, blijft de deur gesloten. ´Dat hoort bij de politieke spelregels en dat kan bij zo blijven. Gelukkig zien we de laatste jaren dat het college al meer gewoon naar de raad gaat en niet zo zeer naar de fractievoorzitters. Dan kan de rest kan dus gewoon in de openbaarheid. Dat vond gelukkig de meerderheid ook´, eindigt Brouwer.

WIJK BIJ DUURSTEDE – Dat coalitiepartijen tegen een motie van wantrouwen zijn, is vaak logisch. Dat een oppositiepartij dit al voor een vergadering roept, is een ander ding. Toch stelt SP-fractievoorzitter Jeroen Brouwer dat hij een motie van D66 niet zal steunen. ´Het was weliswaar niet echt slim wat wethouder Hans Marchal allemaal zei over windmolens. Dat zorgde voor extra onrust. Maar dat een partij wiens eigen bestuurders windmolens opdringen, D66, vervolgens dit doet, gaat wat ver`, meent hij.

Windmolens schudde de Wijkse politiek de laatste weken op. Wethouder Hans Marchal riep in de media dat deze eigenlijk ook op gemeentelijke grenzen moeten komen. Hij meldde dat lokale bestuurders gedwongen worden door de Provincie en het Rijk. Pim van de Berg bevestigde, als bestuurder van de Provincie, dat. ´Dat Hans dat vooral eerst met de betrokken bewoners had moeten communiceren in plaats van via een krant, is een beginnersfout. Als ervaren politicus had hij dat moeten weten. Dat komt niet echt betrouwbaar over`, vindt Brouwer hierover.

Volgens de Wijkenaar gaat een motie van wantrouwen tegen het hele college, zoals D66 deze heeft aangekondigd, echter te ver. ´Marchal heeft helemaal gelijk als hij zegt dat windmolens van bovenaf opgelegd worden en ik begrijp zijn strategische keuze best. Dat heeft een D66-bestuurder gezegd. Dat roept een D66-minister landelijk. Gek dat een lokale D66 afdeling een college dan wilt afstraffen. Daarbij heeft de wethouder heeft zelf aangegeven dat hij de zaak betreurt, dat het een leerpunt is en het college beter wilt gaan communiceren. Die kans voor verbetering geven we het college deze keer´, bekijkt Brouwer.

De SP ziet de hele discussie sowieso hoofdschuddend aan. De partij haalde enkele jaren geleden al aan dat het Rijk zaken van bovenaf op zou dringen. ´Destijds hebben wij gezegd; zoek nu eens goed uit wat de voor en nadelen zijn, de lusten en de lasten. Dan kunnen we het lokaal ergens over hebben. Goed onderzoek en lokaal draagvlak zijn nog steeds de belangrijkste SP-pijlers. Toen trok de PCG onder aanvoering van de huidige wethouder en de VVD de stekker echter uit een onderzoek. Nu bljkft dat helemaal oliedom te zijn.´

Wijkse politici weten nog steeds niks over de eventuele lusten, terwijl de last met molens van 250 meter, hoog zijn. Dat vervolgens de lokale democratie aan de kant geschoven is, is een extra last. ´Het kabinet, met de VVD en D66, en provincie, met de VVD en D66, zonder draagvlak alles gewoon door. Omwonenden zijn teleurgesteld omdat ze überhaupt geen stem krijgen. Dat is wel het domste wat je kan doen. Dat is pas een politieke motie waard. Maar dan niet tegen dit college, dat gewoon met de handen op de rug gebonden zit´, eindigt Brouwer.

WIJK BIJ DUURSTEDE – De politieke partijen konden in de Tweede Kamer bij een motie van Lilian Marijnissen begin februari kiezen om de energierekening eerlijk, rechtvaardiger, te verdelen. Marijnissen stelde voor om de grootste energieverbruikers aan te pakken, zodat de energierekening van de hardwerkende Nederlander naar beneden kon gaan. Helaas kozen de rechtse partijen massaal de kant van de grootverbruikers. ´Vandaar dat de SP gestart is met een petitie, om wel een rechtvaardige, eerlijke, verdeling te krijgen. Wij doen daar ook aan mee´, leggen Frans van der Tol en Jeroen Brouwer namens de Wijkse SP uit.

Door de politieke keuzes van de rechtse kabinetten van Balkendende (CDA) en Rutte (VVD) betaalt de gewone Nederlander vandaag de dag liefst 170 keer meer energiebelasting op elektriciteit en 23 keer meer op gas dan grote bedrijven. ´Het blijft een vreemde zaak. En dat terwijl de gewone Nederlanders door alle die klimaatvisies ook steeds meer moet gaan betalen voor energie. Grootgebruikers van energie ontlopen dankzij rechtse partijen als de VVD, CDA, met steun van de PvdA en al die andere gedogers al jarenlang deze kosten´, stelt Brouwer vast.

De twee socialisten nemen olieconcern Shell als voorbeeld. Dat maakt 18 miljard euro winst en betaalt daar bijna geen belasting over. ´Hoe trots je als mag zijn op dat wereldbedrijf; die winst wordt wel betaald dankzij de energierekening van de Nederlanders. Diezelfde mensen  betalen dus ook nog eens veel meer euro´s belasting. En voor wie is dan de last van de klimaatdoelstellingen? Voor ons allemaal. Dat is onrechtvaardig, oneerlijk´, vertelt Van der Tol.

Om de kosten voor al die doelstellingen rechtvaardiger te krijgen diende SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen begin februari in de Tweede Kamer een motie in. Alle rechtse partijen kozen echter voor de grote bedrijven. Ook de PVV en FvD weigerden de lasten eerlijk te verdelen. ´Met het excuus dat het klimaat überhaupt niet belangrijk is. Partijen als D66 en de VVD, maar ook het CDA en ChristenUnie gaan met het kabinet en de grootverdieners mee. Eerder gaven ze al 1,2 miljard belastingen weg en nu dit. De hardwerkende Nederlander is zo de klos´, zucht Brouwer.

Hij ziet veel paralellen met de gemeentelijke lasten. Ook de Wijkse gemeente krijgt al vele jaren minder geld van het kabinet Rutte, terwijl ze wel meer verplichtingen en verantwoordelijkheden over zich heen krijgt. ´De gemeente moet veel meer doen, maar krijgt daar geen geld voor. De burger betaalt overal meer voor. Links krijgt de schuld. Maar met het CDA van Balkenende en Rutte´s VVD is rechts al jaren aan de macht. Of dat nu met steun van de PVV, PvdA, GroenLinks of de Christen Unie was´, vat de nummer negen van de SP lijst voor de komende PS-verkiezingen samen.

De Wijkse SP doet de komende tijd mee aan de petitieactie van de landelijke partij. Komende weken staan de socialisten bij de winkelcentra, op de Markt of ergens anders met de flyers en petitielijsten. Mensen kunnen komen tekenen. ´Als je voor een rechtvaardige, eerlijke wereld ben, kom langs. Of teken de petitie digitaal via SP.nl. Zo kunnen we de landelijke politiek laten weten dat ze eens moeten stoppen om de lasten zo eenzijdig bij de hardwerkende Nederlander neer te leggen´, eindigt Van der Tol.

Als er een ding de SP zwaar op de  maag ligt, dan is het wel de discussie rond het zwembad. Wat hadden we graag een bad gehad. Maar dat bleek lastig. Een zwembad is enorm duur. Er is geen meerderheid voor gevonden. Het kost de gemeente 260.000 euro. Dan moet de OZB met 7% omhoog, of voor 260.000 bezuinigd worden. Want dat geld is er niet. En dus moet je kiezen. En dan maken wij op dit moment andere keuzes; zorg voor ouderen en jongeren, huizen voor ouderen en jongeren, andere topsportvoorzieningen voor ouderen en jongeren, inzetten op werkgelegenheid voor ouderen en jongeren.

Foto: Sabine de Groot