Poliflw

GroenLinks zit sinds haar oprichting voor het eerst in het college van burgemeester en wethouders in Zoetermeer. Van dertig jaar oppositie, naar ineens zitting nemen in een coalitie. Wethouder Jakobien Groeneveld (42) vervult dan ook sinds 29 mei van dit jaar de functie van eerste GroenLinks-wethouder hier in de stad. Een interview met onze wethouder.

Hoe gaat het?

Goed! Het was onwijs hard werken in het begin, en dat is het nog steeds, maar ik raak steeds meer ingewerkt. Ik had natuurlijk geen voorgangers en niemand in onze afdeling die ervaring heeft met coalitievorming of wethouder zijn. Ik heb veel kennis gehaald uit bijeenkomsten die het Landelijk Bureau van GroenLinks heeft georganiseerd. En daarnaast ben ik zes jaar raadslid én gemeenteambtenaar geweest. Ik werkte er voor wethouders. Maar daarnaast is er ook geen uitleg of opleiding tot wethouder: je bent het gewoon.

Vind je het leuk?

Ik vind het geweldig. Ik geniet elke dag van alle leuke, gekke, moeilijke en zware momenten. Het is als een rollercoaster waar je in terecht komt. Werkweken van 60 uur zijn geen uitzondering. En eigenlijk ben je ook in het weekend en op verjaardagsfeestjes wethouder. Dat is vreselijk leuk en eervol. Wanneer krijg je nou de kans om dit te mogen doen voor je eigen stad?

Wat zijn jouw onderwerpen, dus waar ben je wethouder van?

Ik heb zes grote portefeuilles, zoals dat heet. Dat zijn de onderwerpen (en de bijbehorende budgetten én ambtenaren) waar ik verantwoordelijk voor ben. Dat zijn Jeugd(hulp), Armoedebeleid, Groen (Natuur&Milieu), Luchtkwaliteit, Openbaar Gebied en wijkwethouder van Buytenwegh. Ik ga dan ook over ongeveer een kwart van de gemeentebegroting, als je het in budget wil uitdrukken.

Wat zijn je doelen?

De doelen van dit college staan in het Collegeprogramma 2018-2022. Het is een beetje pijnlijk, maar we kunnen door de grote miljoenentekorten op Jeugdhulp – waar ik mee startte als wethouder – nog maar heel weinig nieuwe dingen doen als college. Daar zaten uiteraard ook grote plannen van GroenLinks bij, zoals investeren in groen en milieu. Dat wordt nu helaas wat minder voor 2019. Maar op jeugdhulp wordt dit jaar én volgend jaar niet bezuinigd. Natuurlijk ga ik kijken waar het sneller, beter en efficiënter kan, met de bijbehorende kostenbesparingen, maar dat zou je eigenlijk altijd moeten doen, met alles. Duidelijk is wel: alle kinderen in Zoetermeer moeten die zorg en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen en happy te zijn.

Hoe is het om met partijen die toch vaak haaks op GroenLinks staan samen te werken, zoals de VVD en de LHN (Lijst Hilbrand Nawijn)?

Ik snap die zorg onmiddellijk. En toch valt het in de praktijk erg mee. Veel zaken spelen zich op het niveau van het Rijk af: daar heb je als gemeente nauwelijks invloed op. Zoals inkomenspolitiek: daar kunnen en mogen we niets mee. Op andere gebieden zorgt het soms voor stevige discussies, zoals over luchtvervuiling of natuurgebieden wel of niet beschermen. Maar ik merk dat het ook vooral geven en nemen is: de ene partij wil iets op veiligheid, de ander op natuur en milieu. Dat moet je elkaar gunnen. En dat doen we als college elke dag.

Hoe is de sfeer in het college?

Het is een geweldige, slimme club mensen die ik graag om me heen heb. Dat moet ook wel, want ik zie hen (vele malen) vaker dan mijn man, dochter en vrienden ;-). Nee, je werkt ongelooflijk intensief met elkaar samen en leert elkaar, ook persoonlijk, in hoog tempo steeds beter kennen. Ik voelde me meteen enorm welkom in het college en mijn collega-wethouders helpen me vaak met dingen die voor mij nieuw zijn. Ik voel me enorm gesteund door deze club: we zijn een hecht team aan het worden met ongelooflijk veel hart voor de stad en de mensen. En we kunnen ook flink discussiëren uiteraard: het blijven wel politici met een missie, allemaal.

GroenLinks heeft vandaag aan de VVD-informateur Marc Rosier laten weten meer opties te willen dan het enige voorstel om met de vier grootste partijen (VVD, LHN, D66 en GroenLinks) te gaan onderhandelen. Toen dat niet mogelijk bleek, heeft GroenLinks aangegeven niet akkoord te gaan met het advies van de informateur.

Voor GroenLinks is het daarnaast onbegrijpelijk dat een coalitie met het CDA onbespreekbaar was voor de VVD, aangezien dit meer kansen biedt voor duurzaamheid dan de enige coalitie die de VVD voorstelt. De LHN heeft het duurzaamheidspact nooit ondertekend, dus als duurzaamheid echt belangrijk is, dan zijn andere partijen nu logischer om mee op te trekken in deze fase.

Uitslag

De VVD gaf slechts één keuze na gesprekken met alle partijen: onderhandelen met de VVD, LHN, D66 en GroenLinks. Voor GroenLinks doet dat geen recht aan de verkiezingsuitslag. De partij gaat voor verandering en heeft een voorkeur voor een brede coalitie. De eerste voorkeur van GroenLinks (VVD-CDA-D66-GL) doet volgens fractievoorzitter Jordy Boerboom het meest recht aan de uitslag, maar GroenLinks is ook bereid te spreken over een afspiegelingscollege met de grootste 5 partijen. Als geen van deze opties mogelijk blijken is GroenLinks ook bereid te zoeken naar andere mogelijkheden. Daarnaast wil GroenLinks grote stappen zetten op het gebied van duurzaamheid de komende collegeperiode. Dan is het belangrijk dat er partijen in het college komen, die dat in hun verkiezingsprogramma hebben staan als ambitie.

Meer smaken

GroenLinks is eerder gevraagd door de VVD-informateur welke opties zij zagen. Daar heeft de informateur niets mee gedaan in zijn advies. Een college waarin alle oude partijen doorgaan met een wisseling van de wacht tussen de Partij van de Arbeid en GroenLinks is voor GroenLinks geen goede vertaling van de verkiezingsuitslag. GroenLinks wil meer smaken dan die ene die de VVD nu opdient. Onderhandelen is kijken waar je elkaar kunt vinden, niet doen wat één partij wil. GroenLinks is altijd meer dan bereid om gesprekken te voeren over een coalitie. GroenLinks vindt daarnaast de conclusie in het advies van de informateur, dat de VVD en LHN nu het initiatief gaan nemen voor een nieuwe informatieronde niet logisch en onbegrijpelijk, nu deze eerste informatieronde is mislukt.

Vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018, hebben zeven Zoetermeerse politieke partijen het Zoetermeers Duurzaamheidspact gesloten. In het pact staan de gezamenlijke ambities van deze partijen voor een duurzaam Zoetermeer. Uiteraard heeft ook GroenLinks meegedaan aan dit duurzaamheidspact. Namens GroenLinks Zoetermeer heeft Marcel van der Tol het document ondertekend. Het duurzaamheidspact is op de raadsvergadering van 5 maart 2018 aan burgemeester Aptroot, als voorzitter van de raad, aangeboden.

Marcel van der Tol: “Ik ben er trots op dat we dit pact samen met de andere partijen hebben kunnen afsluiten. Jarenlang heeft GroenLinks voor de muziek uitgelopen met plannen voor verduurzaming en gingen de veranderingen ons vaak niet vlug genoeg. Vandaag hebben de Zoetermeerse partijen PvdA, D66, CDA, ChristenUnie/SGP, Zó! en VVD met GroenLinks laten zien dat we hier in Zoetermeer eensgezind serieuze stappen willen  zetten.”

Het pact beschrijft op hoofdlijnen een grote variatie aan duurzame maatregelen, waarover overeenstemming is bereikt en maakt daarmee de weg vrij voor een volgende raad om in ieder geval die maatregelen te gaan uitvoeren.

Marcel van der Tol: “Er zijn zeker onderwerpen, waarop wat ons betreft nog wel meer meters gemaakt zouden moeten worden, maar als je weet waar we nog maar een paar jaar geleden in Zoetermeer stonden, dan kan je hiermee alleen maar tevreden zijn. Onderwerpen en maatregelen, waarover een paar jaar geleden nog helemaal niet gesproken werd, staan nu gewoon in dit pact.”

Uiteraard zal GroenLinks doorgaan met het uitvoeren van de eigen duurzaamheidsagenda. Het pact geeft elke partij de ruimte om de eigen accenten te zetten. En GroenLinks zal, zoals altijd, door blijven gaan met het aandragen van nieuwe duurzame voorstellen.

Lees hier de complete tekst van het Zoetermeerse duurzaamheidspact.