Poliflw

Door Don Ceder op 26 februari 2024 om 13:15

Debatbijdrage Begroting Defensie

Bijdrage Don Ceder, 6 februari 2024

Voorzitter. Alleen als we ons voorbereiden op oorlog, kunnen we voorkomen dat het oorlog wordt. Met deze woorden sloot de voormalig Commandant der Strijdkrachten, Bauer, afgelopen november zijn toespraak bij het defensiedebat van Elseviers Weekblad af. Zijn woorden zijn een parafrase van het bekende gezegde —de heer Tuinman refereerde er al aan— si vis pacem, para bellum; als je vrede wil, bereid je dan voor op oorlog. Helaas zijn we in deze fase, in dit tijdsgewricht met alles wat er in de wereld gebeurt, beland.

Voorzitter. Ik moest terugdenken aan 2020. Toen mocht ik deel zijn van een groep, de NATO 2030 Young Leaders. Dat is een groep jongeren die in opdracht van Stoltenberg als denktank aan de slag mocht met frisse ideeën over de toekomst van de NAVO in 2030. We zijn met een groepje van verschillende landen aan de slag gegaan. Voor mij als jurist, maar ook als reservist, was dat natuurlijk een prachtige ervaring. Maar, voorzitter, wat is er in die drie jaar ongelooflijk veel veranderd: Rusland, Oekraïne, Zuid-Soedan, Ethiopië, Noord-Nigeria, de gevechten in de Rode Zee, Israël, Gaza, Libanon, Syrië, Irak, Noordoost-Syrië en de aanvallen vanuit Turkije. Dat zijn allemaal conflicten die er óf al waren en aangewakkerd zijn óf zijn ontstaan en waar momenteel militaire activiteiten plaatsvinden.

De wereld is in beweging, voorzitter. Ik las ter voorbereiding van dit debat terug naar wat we toen schreven en toen ook adviseerden. We hadden acht pijlers waarvan we zeiden dat de NAVO, en dus ook Nederland als bondgenoot, er serieus mee aan de slag moest. Dat waren een aantal punten; ik wil ze even kort langslopen. Allereerst, interne veerkracht binnen de NAVO. We weten dat er in november verkiezingen aankomen in de Verenigde Staten. Sommige collega's van mij hebben het erover gehad en het baart ons zorgen. Ik vraag me af — ik zeg dit richting de voorzitter — wat wij nu al doen. Welke stappen doen wij qua voorbereiding? Maar ook: welke stappen doen wij om bijvoorbeeld met het congres te praten, om met de senaat te praten, om juist ook aan te geven wat het speelveld is, wat ook de meerwaarde is van het krachtigste bondgenootschap dat ooit op aarde heeft bestaan, het trans-Atlantische bondgenootschap, de NAVO?

Voorzitter. Ik vraag me dit ook af over Turkije. De afgelopen weken zijn er bombardementen geweest in Noordoost-Syrië, juist in een gebied waar IS-strijders, van wie er een aantal de Nederlandse nationaliteit hebben, vastzitten en mogelijk dreigen los te komen. Turkije is ook een NAVO-bondgenoot. Wat doen we daarmee? Want onveiligheid begint niet alleen buiten het NAVO-bondgenootschap, maar ook intern. Daar zien we dat ook bewegen. Ik vroeg me dus af hoe de minister de interne veerkracht ziet.

Voorzitter. Het gaat ook om de maatschappelijke veerkracht, het vermogen van de samenleving om bedreigingen te weerstaan en daarop te reageren. We zien dat de opinie, het maatschappelijke debat, overal beïnvloed wordt, namelijk via social media, via de tv en via allemaal verschillende SciOps om ervoor te zorgen dat de samenleving minder weerbaar wordt. Wat doet de minister om ons hier effectief op voor te bereiden? Is dat voldoende? Het gaat ook om de veerkracht van ons defensiespectrum, het vermogen van apparaten om zich aan te passen aan een nieuwe dreigingsomgeving.

Voorzitter. We hebben het gehad over munitie. We hebben het erover gehad dat we ons moeten voorbereiden en dat we autonoom de regie moeten nemen. We moeten ook niet voorbijlopen aan het feit dat we een van de beste cyberteams ter wereld hebben. Moeten we daar niet volop inzetten en dat verder door ontwikkelen, vraag ik aan de minister. Hoe ziet zij dat? Ik doel hierbij ook op de specialistische bezetting.

Voorzitter. Dan kom ik op de zorg voor kritische infrastructuur. In dat kader lezen we vandaag het bericht dat het ministerie van Defensie vorig jaar Chinese spionagesoftware op een computersysteem van de krijgsmacht heeft gevonden. Het ging om geavanceerde malware die is geplaatst door een Chinese staatsinstelling. Ik vraag me af of de minister hierop kan reageren. Welke maatregelen zijn er genomen? Is er vitale informatie verkregen?

Voorzitter. Dan de economische veerkracht. We zien dat de samenleving onder druk staat door de inflatie en de energiecrisis. Ook dat is een vorm van oorlog. Ik vraag mij af hoe we Defensie mede hierop kunnen laten inspelen, om te voorkomen dat deze schokken onze veiligheid en weerbaarheid beïnvloeden.

Voorzitter. Tot slot kom ik op de veerkracht van de ruimte. We moeten ervoor zorgen dat de ruimtevaartmiddelen niet in gevaar komen. Denk hierbij aan satellieten. Heel veel gebeurt momenteel in de ruimte. In de memorie van toelichting bij de begroting lees ik hier kort iets over, maar ik vraag me af of we niet veel meer moeten gaan samenwerken met de wetenschap en met weerinstituten om gebouwen, apparaten en technologie in dual use te gebruiken om ervoor te zorgen dat we voorbereid zijn op mogelijk toekomstige manieren van oorlog voeren. Dat zal namelijk ook via de ruimte plaatsvinden.

Voorzitter. Het is veel gegaan over Oekraïne. Het is duidelijk dat de urgentie om Oekraïne te steunen steeds groter wordt. Daarom hebben we het gehad over munitie. We maken ons zorgen over de ontwikkelingen in Amerika. De oorlog in Oekraïne vraagt dat wij ook steun blijven betuigen. Ik ben blij dat een aantal Kamerleden die eerder de steun als wankel hebben geuit vandaag ook weer hun steun hebben uitgesproken. Dat is belangrijk. Ik hoop dat een nieuw kabinet — in mijn tekst stond "de formerende partijen", maar ik weet niet wat de status daar nu van is — dat ook serieus neemt.

Voorzitter. Het is gegaan over achterlopende munitieproductie. Een echt duidelijk antwoord heb ik nog niet gehoord. Hoe gaan we op korte termijn de productie opvoeren? Er is een belofte gedaan. Europa had Oekraïne 1 miljoen granaten beloofd, maar kwam niet verder dan 500.000. Ik weet dat er plannen zijn en ik weet dat de heer Boswijk een motie heeft, maar wat is er op korte termijn mogelijk? Want het is noodzakelijk dat we dat gaan doen.

Voorzitter. We halen de NAVO-norm van 2% niet, ondanks beloftes. We kunnen het wél halen als we nu zouden besluiten mee te doen aan de gezamenlijke verwerving van de Leopard 2A8, waartoe Duitsland ons uitgenodigd heeft. Laten we dat doen, want dat is goed, en daarnaast voldoen we daarmee aan de belofte van 2%.

Voorzitter. De Russische aanval op Oekraïne heeft plotseling ook de langlopende discussie over de eigen tanks een duidelijke richting gegeven. Onze conclusie is dat we deze nodig hebben en snel ook. Ik hoop dat de minister dat kan beamen, want regeren is vooruitzien.

Voorzitter, ik ga richting een afronding. We hebben eerder een motie gesteund van de heer Erkens over het dienverlof. Die is ook aangenomen vandaag. Daar ben ik blij mee. Gefeliciteerd. Ik vraag me af wat dat op korte termijn betekent. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit snel geïmplementeerd kan worden?

Voorzitter. Ik wil afsluiten door de mensen te bedanken die nu overzees Nederland aan het dienen zijn, die voor recht en vrede staan. Ik wil ook stilstaan bij hen die thuis zijn, die soms in angstige momenten moeten stilstaan, en niet weten of soms niet horen van hun geliefde.

Voorzitter. Vrede is niet vanzelfsprekend. Ik wil hier opnieuw mijn steun blijven uitspreken aan hen die deze vrede hier mogelijk maken.

Dank u wel.

In de raadsvergadering van 13 februari 2024 werd de nieuwe cultuurnota besproken. Staphorst en cultuur? Wat is eigenlijk cultuur? Kort gezegd: dat is alles wat door mensen is gemaakt, dus alles wat niet valt onder de noemer: natuur.

Met een aantal voorbeelden hebben we aangetoond dat Staphorst eigenlijk één en al cultuur is. Veel van wat we doen en laten komt voort uit onze eeuwenoude gewoontes en tradities. Gewoontes en tradities die niet vaststaan, geen vaststaande feiten zijn, maar die zich mee bewegen en aanpassen aan de tijd.  Al eeuwenlang worden de mooiste creaties gemaakt met penseel en verf. In en om de huizen, alles even schilderachtig, al jarenlang een bron van inspiratie voor schilders en fotografen vanuit de wijde omgeving. De mooiste creaties zelfs tot in het achterhuis. Want zelfs de koeien stonden tussen de versierde balken. Denk daarbij ook aan de sierlijke hekwerken langs de Diek en in het veld.

Een goede buur...... Deze zin kunt u zelf afmaken. Ik kwam hierop naar aanleiding van het voorgenomen besluit van onze buurgemeente om een AZC te plaatsen op de grens van onze gemeente.

Over het proces is voldoende gezegd. Onze fractie legde inmiddels al contact met onze partijgenoten in Sliedrecht om hierover eens te spreken. Partijgenoten hebben in een ander dorp heeft zo zijn voordelen.

Maar ik stoor me ook wel een beetje aan de clichés die overal opduiken over asielzoekers. We moeten onze ogen niet sluiten voor de problemen die helaas met een AZC gepaard gaan. Aan de andere kant kunnen we ook zelf een goede buur zijn.

In de periode 1995-2004 stonden aan de Sluisweg achter de kantine van de korfbalvereniging een aantal units waar asielzoekers tijdelijk gehuisvest waren. Toen waren dat mensen die op de vlucht waren voor de oorlog in voormalig Joegoslavië. Wij woonden daar destijds niet zo ver vandaan. Volgens mij is er weinig overlast geweest. Dat kwam voor een groot deel ook omdat hun directe buren (dat waren wij niet) de ogen niet sloten voor de nadelen, maar tegelijk als goede buur ook hulp boden. Nog steeds gaan er jaarlijks transporten met hulpgoederen naar Bosnië en is er een aantal dorpsgenoten die daar een werkvakantie aan besteedt.

Hier zijn gelukkig veel meer voorbeelden van te noemen, want velen van u nemen hierin ook hun verantwoordelijkheid. Denk alleen maar aan de opvang van Oekraïners.

We begrijpen echt de zorgen die er leven en willen die ook niet terzijde schuiven. Dat heeft geen zin en is ook niet eerlijk. Maar tegelijk voelen we ook een verantwoordelijkheid. Laten we met elkaar een goede buur zijn die niet de ogen sluit voor de problemen, maar tegelijk de handen uit de mouwen steekt.

Wim IJzerman 

Column Raadspraat Het Kompas Hardinxveld-Giessendam, d.d. 25 oktober 2023

Schans-Buitenwacht is volop in verandering. De gemeenteraad van Kampen keurde het beeldkwaliteitsplan voor Schans-Buitenwacht donderdagavond goed. Dit betekent dat vaststaat hoe de gebouwen en de omgeving eruit mogen zien. Bouw- en inrichtingsplannen kunnen nu getoetst worden.

Wethouder Jan Peter van der Sluis: “Geweldig dat bijna iedereen zich kan vinden in het toekomstbeeld van Schans-Buitenwacht. Het is een schitterende locatie die bepalend is voor het aangezicht van Kampen. En die plek maken we samen nóg mooier!” Schans-Buitenwacht wordt nog aantrekkelijker voor inwoners, bedrijven en bezoekers. Zo komt er nieuwe horeca en een andere fietsenstalling. Ook dingen als het openbare groen, de zitjes en de verlichting worden anders. Schans-Buitenwacht ligt tegenover de stadsbrug en naast station Kampen. Het is de entree naar Kampen en IJsselmuiden. Daarmee is het een prominente plek in de gemeente Kampen. Ook is het een cultuurhistorisch waardevolle plek: in de 16e en 17e eeuw lag hier een schans waarmee vijanden werden tegengehouden. De gemeente is er daarom extra alert op dat de veranderingen passen bij de bijzondere plek.

Passende veranderingen

Het beeldkwaliteitsplan zorgt ervoor dat dit in orde komt. Daarin staat hoe Schans-Buitenwacht er in de toekomst uit mag zien. Het bevat onder andere de architectonische criteria waaraan bouwplannen moeten voldoen. Denk aan welke kleuren en materialen gebruikt mogen worden en hoe groot een gebouw mag zijn. Alle toekomstige bouw- en inrichtingsplannen worden getoetst aan de hand van dit beeldkwaliteitsplan.

Samen met de inwoners

Gemeente Kampen vindt het belangrijk dat inwoners en bedrijven zich kunnen vinden in het hoe het gebied eruit komt te zien. Iedereen kon daarom het ontwerp van het beeldkwaliteitsplan vooraf bekijken. Opmerkingen en ideeën kon men bespreken via bijvoorbeeld een inloopspreekuur. De belangstelling hiervoor was groot. Alle reacties verwerkte de gemeente zoveel mogelijk in het definitieve plan. Het college van burgemeester en wethouders ging in februari al akkoord met het plan. En nu ook de gemeenteraad. Van der Sluis: “Ik ben er trots op dat we een zorgvuldig traject bewandelden met de inwoners, en dat de gemeenteraad daar oog voor heeft. Nu is het tijd om er een mooi gebied van te maken voor parkeren en recreëren. Aan de slag!”

Al vele jaren wordt er gesproken over de knelpunten in de N201. Denk dan aan de bocht bij Hofland, het viaduct bij Vinkeveen en de aansluitingen op de A2. Inmiddels heeft de provincie een knoop doorgehakt en een maatregelenpakket samengesteld. Dat is begin december door de Provinciale Staten goedgekeurd. Maar nu is de gemeente nog aan zet.

Want onderdeel van die maatregelen is het strekken van de bocht bij Hofland. Alleen daar is een grondruil met de gemeente voor nodig en de provincie vraagt de gemeente ook om een financiele bijdrage. De grondruil zal om niet gebeuren, maar de provincie geeft geen onderhoudspot mee voor het overgedragen wegdeel. En de gemeente moet aanvullend 1 miljoen bijdragen. Totale kosten belopen dan ca 2, 5 miljoen. Het college heeft in de raad van 20 december dus goedkeuring van de raad hiervoor gevraagd.

De raad, en ook de ChristenUnie-SGP, heeft hiermee ingestemd. Temeer omdat daarmee het knelpunt bij Hofland eindelijk wordt opgelost. Maar in het pakket zitten ook nog een aantal andere maatregelen. En de Staten hebben in haar vergadering nog een motie aangenomen waarmee alsnog een fietstunnel onder de N201 gerealiseerd zal worden. Wel is het zaak om dit warm te houden, zeker ook met de statenverkiezingen op komst. Een nieuwe Provinciale Staten zou na maart zomaar eens wat anders kunnen besluiten door bijvoorbeeld dat tunneltje toch te schrappen.

Voor meer informatie over het totale pakket: zie https://www.provincie-utrecht.nl/onderwerpen/mobiliteit/wegenprojecten/toekomst-n201-amstelhoek-vreeland

Maandag 7 februari 2022 hebben wij schriftelijke vragen gesteld aan het college van burgemeester en wethouders over flitsbezorging in Zoetermeer. De aanleiding voor deze vragen is dat flitsbezorging als boodschappen bezorgservice flink in opkomst is.

In ons land zijn er steeds meer flitsbezorgers actief. Denk aan bedrijven zoals Flink, Gorillas, Getir en Zapp. In eerste instantie vooral in de grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Maar de flitsbezorgers breiden snel uit. Ook in Zoetermeer is deze snelle boodschappen bezorgservice inmiddels beschikbaar. Binnen 10 minuten na bestelling worden de boodschappen bezorgd. Gemak en snelheid, tegen een lage prijs.Om zo snel te kunnen leveren openen flitsbezorgers kleine distributiecentra midden in het centrum van een stad of in woonwijken, om zo dicht mogelijk bij hun klanten te zijn. Deze distributiecentra van flitsbezorgers worden ook wel ‘darkstores’ genoemd, omdat de ramen bijna altijd zijn afgeplakt met zwart plastic. Vaak zijn deze darkstores gevestigd in panden die voor gewone winkels zijn bedoeld.Voor klanten van deze flitsbezorgers is het fijn dat hun boodschappen binnen 10 minuten geleverd kunnen worden. Maar buurtbewoners van deze darkstores klagen vaak over de negatieve gevolgen, zoals drukte, geblokkeerde stoepen, geluidsoverlast en verkeershinder. Want er vinden rondom darkstores veel transportbewegingen plaats, ook buiten de reguliere winkelstijden. Maar ze hebben geen bezoekers.Gemeenten hebben nog niet veel mogelijkheden om flitsbezorging vanuit darkstores te reguleren. Dit omdat ze tussen supermarkten en gewone winkels in vallen. Dus de flitsbezorgers geven wel de bijkomende overlast zoals van supermarkten, maar ze hebben niet dezelfde vergunning.De grote steden in Nederland geven aan overvallen te zijn door de opkomst van de bezorgaanbieders. Daarom zetten deze steden bijvoorbeeld vaker handhavers in om de overlast van flitsbezorgers terug te dringen.De gemeente Amsterdam heeft eind januari 2022 zelfs besloten om een jaar lang geen nieuwe darkstores toe te laten. De gemeente Rotterdam volgde dit voorbeeld al snel en kondigde begin februari 2022 aan dat nieuwe darkstores voorlopig niet meer zijn toegestaan. De Rotterdamse gemeenteraad heeft besloten om komend jaar te bekijken of en onder welke voorwaarden er nieuwe darkstores kunnen komen.Omdat het een kwestie van tijd lijkt voordat flitsbezorging in Zoetermeer groter gaat worden heeft de ChristenUnie-SGP fractie het gemeentebestuur gevraagd hoeveel flitsbezorgers er inmiddels in Zoetermeer actief zijn, of de gemeente ook contact heeft met deze in Zoetermeer gevestigde flitsbezorgers en of de gemeente afspraken met hen heeft gemaakt over het parkeren van fietsen, de verkeersveiligheid en de arbeidsomstandigheden van de medewerkers.Daarnaast wil de fractie graag weten wat de visie van het gemeentebestuur is op de opkomst van flitsbezorging en de bijbehorende dark stores, of de gemeente een plan van aanpak klaar heeft liggen om de snelle groei van flitsbezorging in Zoetermeer in goede banen te leiden en onder welke voorwaarden flitsbezorgers zich in Zoetermeer mogen vestigen en darkstores kunnen openen.De fractie is nu in afwachting van de antwoorden van het gemeentebestuur op de gestelde vragen.Update 23-02-2022: De gemeente heeft inmiddels antwoord gegeven op de schriftelijke vragen die wij hebben gesteld over flitsbezorging. Deze antwoorden zijn hier op de website van de gemeente Zoetermeer te lezen.

“De landbouw gebruikt 40% van alle energie in onze gemeente. Hier ligt een uitdaging! We willen daarom een pilot met kleinschalige windenergie in de polder”, aldus Tobias van Dijk, raadslid in Noordoostpolder. Gerda Knijnenberg vult aan: “Agrarisch ondernemers willen graag verduurzamen. Met zonnepanelen alleen red je het niet. Bovendien leveren die vooral energie in de zomer. Op dit moment is het niet mogelijk om een kleine boerderijwindmolen te plaatsen die voldoende hoogte heeft”.

Het huidige gemeentelijk beleid staat kleine windmolens toe tot een tiphoogte van maximaal 15 meter. Dat beleid is er niet voor niets. Het gaat verrommeling tegen en voorkomt grote solitaire windmolens. Inpassing in het landschap is ook bij de plannen van ChristenUnie-SGP een belangrijk uitgangspunt. Denk aan plaatsing tot net buiten de singels. Het gaat uitdrukkelijk om opwek van windenergie die voldoende is voor het eigen bedrijf. Verder moet de omgeving goed meegenomen worden. Bij de kleine boerderijwindmolens is nauwelijks sprake van slagschaduw en geluidsoverlast.

Er zijn al verschillende agrarische gemeenten in Nederland die het mogelijk maken om kleinschalig windenergie toe te passen op agrarische erven. ChristenUnie-SGP heeft de kleine boerderijwindmolens opgenomen in het verkiezingsprogramma. De partij vindt het belangrijk om hierdoor stappen te zetten in de energietransitie en agrarische ondernemers hierin te faciliteren.

Tobias van Dijk en Gerda Knijnenberg zijn op woensdag 16 februari langs gegaan bij BioRomeo in Ens, waar zij hebben gesproken met eigenaar Krispijn van den Dries en met Marien Verhage van LTO Noord en tevens agrarisch ondernemer. Zij geven aan dat boerderijwindmolens goed mogelijk zijn in de Noordoostpolder. Ze vinden het nodig dat de gemeente dit mogelijk maakt en hebben al heel wat onderzoek gedaan. Ook Van den Dries en Verhage hebben als uitgangspunt dat de boerderijwindmolens moeten passen in het landschap. Zij geven aan dat in veel gevallen de huidige stroomaansluiting niet verzwaard hoeft te worden. Een boerderijwindmolen wekt de hele dag door stroom op, juist ook in de winter wanneer de zonnepanelen niet of nauwelijks bijdragen.

“Al met al een positief gesprek waaruit duidelijk de behoefte aan een dergelijke proef blijkt. We hoeven als politiek niet opnieuw het wiel uit te vinden. Er ligt al voldoende informatie waarmee de gemeente aan de slag kan. Uiteraard in samenspraak met de agrarische sector. We hopen dat de kleine boerderijwindmolen snel een plek heeft in de polder”, zegt Gerda Knijnenberg.

We behandelen deze maand het beleidsplan IBOR. Dat staat voor Integraal Beheer van de Openbare Ruimte. Die openbare ruimte is het eerste wat je tegenkomt als je de voordeur uitkomt of je oprit uitloopt. Namelijk de wegen, de groenstroken, de bomen. Deze ruimte is voor iedereen toegankelijk. Velen van ons wonen, leven, werken en recreëren in deze ruimte. Dat moet er dan wel netjes bij liggen toch? Het is een toegankelijk beleidsplan geworden en het is de moeite waard hier eens door heen te bladeren. Het is te vinden via deze link:

https://ris.dalfsen.nl/Documenten/4-1-Integraal-beleidsplan-openbare-ruimte-Beleidsplan.pdf

Wist je dat?

We geven jaarlijks bijna 2 miljoen Euro uit aan groenbeheer. Wie wil er nu niet een mooie groene wijk? Er zijn ruim 6700 openbare lichtpunten; natuurlijk vooral in de kernen 717 speeltoestellen voor jong (en oud) Het groen op de begraafplaatsen op het hoogste niveau (A) worden onderhouden De komende 10 jaar investeren we zo’n 20 miljoen Euro voor vervangingen

Denk aan alle weggebruikers

In het plan staat dat er in Dalfsen geen sprake is van achterstallig onderhoud. Dat is een mooie constatering. Maar is dat ook zo?

Die vraag is zeker aan de orde als je je verplaatst in de situatie van iemand die gebruik maakt van een rollator, een scootmobiel, rolstoel of kinderwagen. We zien voor deze doelgroepen best wel de nodige hobbels, rondingen en drempels. Dat raakt niet alleen het comfort, maar ook de veiligheid. Immers als de weg te veel afloopt dreig je om te vallen. Dus ga je met je scootmobiel op het midden van de weg rijden.

De wethouder erkende dit probleem en ging mee in onze suggestie om voor elke kern / buitengebied een top 5 of top 10 van vervelende situaties vast te stellen. Samen met het plaatselijk belang van de kern en Veilig Verkeer Nederland. We verwachten dat zo’n concrete lijst kan helpen om ook echt verbeteringen door te kunnen voeren.

Een drukke septembermaand in de Baarnse gemeenteraad die enkel in het teken staat van de toekomst van Landgoed Paleis Soestdijk.Maar liefst zes avonden zijn hier aan gewijd. Met presentaties, vele insprekers, een debat tussen de raadsleden en als vanzelf een raadsvergadering met een besluit.Vorig jaar juli is het Voorontwerpbestemmingsplan besproken in de gemeenteraad. Toen zeiden wij er dit over.

Inmiddels zijn we dus een jaar en vele zienswijzen verder en ligt er een aanzienlijk verbeterd plan ten opzichte van een jaar terug.Vorig jaar gaven wij aan dat het pad naar de toekomst van Soestdijk over een hele dunne evenwichtsbalk gaat. Er is ruimte voor iets nieuws, maar er is ook ontzettend veel te beschermen. Deze maand zetten we nieuwe stapjes op die evenwichtsbalk - óf we vallen er dan toch vanaf.Zo spannend is het. Met talloze meningen en emoties.Oude herinneringen staan tegenover nieuwe ontwikkelingen - met alle dilemma’s die erbij horen.

We hebben veel insprekers gehoord en die willen we allemaal bedanken. Een ding is zeker: of je nu voor of tegen de plannen voor Soestdijk bent, iedere inspreker heeft een groot hart voor het paleis en voor Baarn.Maar hoe hoog de emoties soms ook oplopen, de dilemma’s rond het paleis verdwijnen daar niet van.

Dilemma’s hebben geen ideale oplossing, ook niet die rond Soestdijk.En dus willen we elk cruciale onderdeel van het plan eerlijk beoordelen: het Borrebos, de Parade, het paleis zelf, de natuur en het verkeer.

1) Het Borrebos:‘Ons’ Borrebos is inmiddels landelijk nieuws. En nee, eigenlijk horen daar geen woningen. Maar we snappen ook dat de woningen een onmisbaar puzzelstukje voor het totale plan zijn. Is het ideaal? Nee. Kunnen we zonder? Ook niet? Laten we dan - als het dan toch moet - álles uit de kast trekken om hier de meest groene en innovatieve woningen van Nederland van te maken. Soestdijk moet een toonbeeld van innovatie zijn? Laten we dat dan bewijzen in het Alexanderkwartier. Natuurinclusief bouwen, nul-op-de-meter, een woonwijk die opgaat in de natuur in plaats van andersom. We dagen de wethouder én de Meyer Bergman Erfgoed Groep uit om hier leiderschap in te tonen.2) De Parade:Gelukkig ligt de hoofdingang in de nieuwste plannen niet meer op de Parade. En gelukkig komen hier geen evenementen met geluid meer. Toch hebben we hier nog één punt te maken: het hotel. De capaciteit van 120 kamers was destijds gebaseerd op te verwachten bezoekersaantallen bij evenementen. Maar nu die bezoekersaantallen zijn gehalveerd, laten we dan met de hotelcapaciteit hetzelfde doen. 3) Paleis Soestdijk:De vernieuwde plannen voor het paleis en de tuin geven ons vertrouwen in de samenwerking: minder bezoekers bij grote evenementen en geen amfitheater. Maar ook hier een punt van zorg: feesten en partijen tot maximaal 500 bezoekers mogen doorgaan zonder vergunning - die vallen dus niet onder de geplande bezoekersaantallen van grotere evenementen. Natuurlijk, we snappen dat er inkomsten nodig zijn. Maar een vrijbrief voor onbeperkte feestjes op het landgoed? Dat gaat weer te ver. Daarom stellen wij voor: maximaal 100 van deze kleinere feesten per jaar (met licht en geluid). In totaal per jaar dus 100 kleine activiteiten met meldingsplicht, maximaal 28 grotere evenementen en maximaal 12 in de zwaarste categorie. Én een kraakheldere communicatie met de buurt: een activiteitenkalender vanuit het paleis, zodat buurtbewoners minstens 2 maanden van tevoren weten waar ze aan toe zijn.4) De Natuur:Heel veel insprekers hebben het opgenomen voor de natuur, juist omdat zij geen eigen stem heeft. En dat doet ons goed. En hoewel afspraken over de natuur met de provincie gemaakt moeten worden, vinden wij het huidige compensatieprogramma niet voldoende. Bij zo’n groot plan hoort een proactief en veeleisend herstelprogramma, inclusief bewustwording. Denk aan educatieprogramma voor de jeugd, in nauwe samenwerking met De Groene Inval. Dit zien wij graag terug in de natuurplannen.5) Verkeer:Tot slot onze grootste zorg: het verkeer. Provincie, gemeente en MBEG lijken verblind door de Amsterdamsestraatweg. Het OV krijgt een minimale rol en innovatie en duurzame mobiliteit lijken niet te bestaan. Hoe is dat mogelijk? We praten toch over hét centrum voor Nederlandse innovaties. Waar is de visie op het geheel? De provincie wil een lagere snelheid op de Amsterdamsestraatweg, terwijl de gemeente nu juist doorgaand verkeer wil omleiden vía diezelfde weg vanwege de woningbouw op de Baarnsche Zoom. Iedere verkeerskundige weet: verkeer is als water en waar verschillende stromen samenkomen, weet je dat je ruimte moet maken óf moet zorgen dat die stromen niet samenkomen.

Wij pleiten nogmaals voor échte visie op de totale mobiliteit. Hoe gaan we verkeersstromen scheiden of bundelen? Welke innovatieve vormen gaan we inzetten: gratis leenfietsen, e-bikes of e-scooters of elektrische pendelbusjes vanaf het station? Wij verwachten dat het College leiderschap toont en bij het definitieve bestemmingsplan een totale mobiliteitsvisie presenteert (van voetganger en fiets tot auto en duurzaam OV) inclusief een uitvoeringsagenda. Zónder zo’n visie stemmen wij níet in met het bestemmingsplan.Kortom: 

Maak van het Alexanderkwartier een innovatieve, groene woonbuurt;  Breng de hotelcapaciteit terug, zodat het past bij de laatste bezoekersaantallen;  Stel een maximum van 100 meldingsplichtige activiteiten;  Zet veel meer in natuurherstel én op natuureducatie voor de jeugd; Kom met een ijzersterke, ambitieuze mobiliteitsvisie én uitvoeringsagenda;

De coronacrisis is bijna voorbij. Dat is althans de mening van onze regering. Veel maatregelen die er waren zijn er niet meer. De laatste beperkingen vervallen waarschijnlijk in augustus. Het wordt tijd om vast te stellen wat we hebben geleerd van deze crisis. Sommige vergaderingen kunnen prima vanachter het beeldscherm, bij andere kijken we elkaar liever in de ogen en is het debat op die manier beter dan op afstand. Een deel van het kantoorwerk kan prima thuis. Veel gewoontes die we al van generatie op generatie doorgeven blijken niet zo logisch als we dachten. Dit zal leiden tot nieuwe praktijken zowel economisch als sociaal.

De coronapandemie is in onze beleving niet alleen een crisis maar ook een roepstem van God aan ons allemaal. Opvallend is dat het einde van de crisis wordt aangekondigd terwijl wij er nog midden in zitten - Nederland kleurt nog steeds oranje op de kaart van Europa - en terwijl besmettelijker varianten zich aandienen. Als we vaccinatie zien als de ultieme uitweg is dat ook wel een logische gedachte. Nog zoveel prikken en ons kan niets meer gebeuren en we gaan over tot het “normale” leven van alle dag alsof er niets gebeurd is. Dit alles heeft te maken met het idee van de maakbaarheid van deze wereld (en het idee dat we als mens de hoogste instantie zijn). Als fractie ChristenUnie-SGP belijden wij dat wij in afhankelijkheid van God mogen leven en dat alles in en door zijn hand is. In die afhankelijkheid willen wij vandaag ook deelnemen aan dit debat en onze beschouwing uitspreken richting de begroting 2022. Dat is niet afwachten maar aanpakken en leren van het verleden, toepassen in de toekomst en je verantwoordelijkheid nemen.

Om in deze bijzondere tijd met alle onzekerheden die op ons afkomen richting te geven aan een begroting 2022 is geen makkelijke opgave. Tevens is het de laatste begroting van deze raad. Een begroting die start met een negatief saldo en het afgelopen jaar heeft, ondanks alle inzet nog geen financiële verbetering laten zien op de zorgdossiers. De meicirculaire waar het college ons middels een brief van op de hoogte heeft gebracht geeft een klein beetje lucht maar geeft geen sluitende begroting. Voorzitter, dus financieel geen prettig vooruitzicht. Als we alleen financieel kijken hebben we zorg, veel zorg, maar toch zien we dat er voor het geld dat we besteden veel, heel veel gedaan wordt voor onze Nijkerkse samenleving. Voor, door en met elkaar is er en wordt er veel werk verzet. En staat Nijkerk Lekker, Lekker Nijkerk op de kaart.

Voorzitter, om dan maar met de deur in huis te vallen, de begroting zal en moet vanaf 2024 sluitend zijn en blijven. We kunnen de nul niet vooruit blijven schuiven. Structureel dekkend is niet alleen een eis van de provincie maar ook voor onze fractie het minimale uitgangspunt wat we als gemeente moeten hebben. Structurele tekorten dekken met structurele middelen en incidentele uitgaven met eenmalige middelen. Voorzitter, het klinkt zo makkelijk maar het is o zo lastig. De voorlopig gekozen route van het college qua dekkingsplan kunnen wij ondersteunen. Wij hopen dat dit voldoende is om de komende maanden te komen tot een sluitende begroting. Indien dit niet lukt zullen wij in november ingrijpender besluiten moeten nemen.

Voorzitter, dan wat onze fractie betreft nog enkele accenten bij deze voorjaarsnota.

De kosten voor de jeugdzorg en WMO lijken zich moeilijk te laten beteugelen. In het najaar van 2020 hebben we met elkaar een Visie op de vernieuwing van het sociaal domein vastgesteld. Het moet efficiënter en beter. Onze wens, en niet alleen van raadsleden, is hoe krijg je grip op de kostenstijging die weliswaar fluctueert maar toch nog steeds stijgt. We praten hier over een probleem waar nagenoeg alle gemeenten in Nederland mee te maken hebben. Er komt geld bij maar dat valt als het ware in het gat wat gevuld moet worden. Maar willen we het probleem echt oplossen dan zal er een wezenlijke verandering ook van binnenuit in de samenleving moeten plaats vinden. Zorg niet als recht maar ook als een opdracht om zelf verantwoordelijkheid te nemen.

We zijn oprecht van mening dat wij ook goede ontwikkelingen waarnemen. Er verschijnen diverse raadsinformatiebrieven die getuigen van het inzetten van preventieve programma’s.

Denk aan:

Het Leefstijl Akkoord en Alliantie Veilig Ouder Worden Nijkerk. Zodat jong en oud minder aanspraak op zorg hoeven te maken. Systemisch werken, zoals de doorbraakmethode heeft uitgewerkt heeft zijn opmars gemaakt in het gemeentehuis. Daar zien we dat het dienstverleningsconcept zich begint af te tekenen. Er wordt samengewerkt en men weet elkaar te vinden als een zaak meerdere ambtenaren/loketten betreft. Het is allemaal mensenwerk en werken in een netwerk.  

Als fractie zien wij er dan ook geen heil in om b.v. maandelijks om rapportages te vragen, of ons met de inkoop of plafonds van zorgorganisaties te bemoeien. We zien kundige mensen aan het werk. En als het nodig is om afscheid van iemand te nemen dan wordt dat gedaan. 

Ontspannenheid en vertrouwen in de mensen die werken in het Sociaal Domein lijkt ons wenselijk. Er gebeurd veel! Dat maakt ons dankbaar. Wel willen wij het college vragen ook goed te kijken bij gemeentes die successen boeken en hiervan te leren. In Binnenlands Bestuur van 25 juni jl. staat een mooi voorbeeld van Schouwen Duiveland. Om grip te krijgen is data het sleutelwoord. Zij geven als tip een data-analist. Zo zullen er wel meer voorbeelden zijn die ons en het college kunnen helpen.

Een doorn in het oog blijft dat we van overheidswege ons genoodzaakt zien oudere mensen hun huishoudelijke hulp te vergoeden. Terwijl veel mensen dit zelf wel zouden kunnen bekostigen. Op steeds meer plekken in Nederland durven gemeenten ook onorthodoxe maatregelen te nemen waarbij het inkomen toch meetelt in de aanvraag. We volgen nog de wettelijke weg, maar hoe lang houden we dit nog vol? Zorg aan ouderen is ons veel waard, maar juist daarom moeten we er ook zorgvuldig mee omgaan om het betaalbaar en toegankelijk te houden voor mensen die het echt nodig hebben.

Dit geldt ook voor cursussen die aangeboden worden betreffende opvoeding etc. Graag betalen naar draagkracht. Zodat inwoners het normaal vinden dat als je verbetering in kwaliteit van leven wil je zelf ook een financiële bijdrage kunt leveren. Ook ouders die hun kind graag naar b.v. een kindercoach of speltherapeut willen hebben vinden het vast niet raar dat zij ook een financiële bijdrage mogen leveren. In datzelfde Binnenlands Bestuur wordt het voorbeeld genoemd dat niet alle ondersteuning meer moet worden gegeven en dat paardentherapie, therapeutische hulphond, babythuiszorg niet meer kan. Wij nemen aan dat dit in Nijkerk al het geval is.

Voorzitter, dan Duurzaamheid. Veel hebben we daar de afgelopen jaren in bereikt als Nijkerk en we volgen daarin onze eigen weg. Goed is het dan om wederom in datzelfde Binnenlands Bestuur te lezen dat de burgerparticipatie in Foodvalley aangaande de RES goed is aangepakt. Als ChristenUnie-SGP kijken wij met een goed gevoel terug op dit proces en roepen het college op dit vast te houden ondanks het feit dat er geen extra budget is. Goed is dan ook te weten dat de nieuwe omgevingswet (als die er ooit mag komen) de gemeente meer middelen geeft om duurzaamheid af te dwingen.

Duurzaamheid is niet alleen energie maar ook bouwen en bouwmaterialen. Nu de markt booming is en de gemeente een redelijke vinger in de pap heeft kunnen we als raad en college ook duidelijke eisen stellen. Als we naar een circulaire economie willen zullen we morgen moeten beginnen met circulair bouwen.

Voorzitter, dat brengt ons bij bouwen. Veel is hier in de afgelopen maanden al met elkaar over gesproken. ChristenUnie-SGP wil doorgaan op de huidige voet zoals de laatste jaren is gewerkt. Rustig bouwen en je niet gek laten maken, niet in voor- en niet in tegenspoed. Jaren geleden, enkelen van u weten het nog, hadden we de heer Ballotra met zijn drie dorpenmodel bij Nijkerkerveen en onze actieve grondpolitiek daar. Enkele jaren later zaten we in zak en as en moesten we afschrijven op onze grondposities en was actieve grondpolitiek absoluut not done voor een gemeente en nu valt het woord al weer in deze raad. Het kan verkeren. Laten we er van leren.

Voorzitter, als Nijkerk zijn en blijven we baas over onze eigen grond en de kwaliteit van onze omgeving. We lopen niet weg voor onze verantwoordelijkheid en moeten bouwen daar waar kan. Mooie projecten zoals de havenkom liggen in het verschiet. Goed is het ook te lezen in de Cobouw van 24 juni jl. dat er al een consortium is in Flevoland die Eemvallei Stad wil realiseren. 50-90 duizend woningen kunnen daar (duurzaam) gebouwd worden. Almere en Zeewolde hebben reeds in 2013 deze grond aangewezen als bouwlocatie. Dit kan de druk op onze regio verminderen en kansen geven voor de Nijkerkse economie.

Voorzitter, duurzaamheid, circulariteit, energietransitie, bouwen alles staat in deze voorjaarsnota, alleen mist onze fractie dan nog wel Klimaatadaptatie. Niet dat het college hier niet mee bezig is, zeker wel, maar het blijft onbenoemd. Onze fractie wil het college dan ook vragen dit in de komende periode actiever op te pakken in de nieuwbouwplannen en wijkrenovaties. Een goede actie daarin zou kunnen zijn Bouw een huis Plant een boom, zodat er meer bomen in Nijkerk komen die zorgen voor minder hittestress, minder CO2, meer zuurstof en minder fijnstof en die bijdragen aan meer hout voor Cross-Laminated Timber of te wel Kruislaaghout zodat er meer hout gebruikt gaat worden in de Nijkerkse bouw. We horen graag een reactie van het college.

Voorzitter, ruimte wordt schaars. Wonen, werken, recreëren en boeren het moet allemaal kunnen in Nijkerk. Aangaande de bedrijventerreinen roepen wij op hier zuinig mee om te gaan. Vergeet ook de revitalisatie van de bestaande bedrijventerreinen niet en neem dat mee in dit proces van voorbereidingen. De ruimte voor uitbreiding is immers schaars.

Voorzitter, dan hebben we nog een nieuw gemeentehuis en een organisatie. Ook hier valt veel over te zeggen, maar dat zal in de komende maanden op de agenda staan en dan zullen we daar als raad met elkaar van gedachten over wisselen en het college nauwgezet volgen, Voorzitter voor zover in de eerste termijn.