Poliflw

Woensdagavond 15 oktober jl. stond de Turfmarktkerk op de raadsagenda. Officieel zou het gaan over het onderzoeksrapport van Lengkeek. Dit bureau heeft onderzocht in hoeverre de sloopkosten van € 532.000,- terecht zijn gemaakt.

Suggestief betoog

De oppositie koos ervoor om met één woordvoerder namens de zeven oppositie partijen een betoog in de raad neer te zetten. Daardoor ontstond er direct een sfeer van polarisatie tussen oppositie en coalitie. Daarbij was het betoog erg suggestief doordat feiten gevolgd werden door onterechte conclusies. Onafhankelijk van elkaar besloten D66, ChristenUnie, PvdA/GroenLinks en CDA niet in dat frame te stappen en reageerden daarom niet op de debatpunten. De oppositie zag haar opzet mislukken en er werd meermalen (op verzoek van de SGP...) geschorst. Op een gegeven moment werd zelfs de burgemeester namens de oppositie opgeroepen om naar de raad te komen om te bemiddelen, maar dat gebeurde niet, aangezien ze niet in Gouda was en het ook niet in de vergaderorde past.

Toen de coalitie partijen vervolgens hun bijdrage leverden over het rapport van Lengkeek probeerden de oppositie nog enkele keren om de coalitie partijen uit de tent te lokken, maar ook deze opzet mislukte.

Overval techniek

Resultaat van dit alles was dat de oppositie grote woorden sprak en aangaf zich geschoffeerd te voelen. Het was inderdaad bepaald geen verheffende avond, maar ik vind dat de oppositie vooral bij zichzelf te rade moet gaan.

In de eerste plaats zou het hen hebben gesierd als ze vooraf de debatonderwerpen hadden gedeeld en dan ook in minder suggestieve bewoordingen. Het vooraf delen van debat onderwerpen is gebruikelijk en biedt partijen de mogelijkheid om zich voor te bereiden. Nu werd ervoor gekozen om vol op het orgel te gaan en een soort overval techniek toe te passen en dan ook nog eens heel massief met één geluid in veroordelende en suggestieve bewoordingen.

Toen duidelijk was dat een debat volgens de lijnen van de oppositie partijen was mislukt, probeerden ze nog wel draagvlak te krijgen voor een raadsenquete* (vergelijkbaar met een parlementaire enquete). Die steun kwam er (nog?) niet vanuit de coalitie partijen omdat we midden in het proces zitten en er ook andere instrumenten nog ter beschikking staan. Dit middel moet je pas willen inzetten als een proces is afgerond.Conclusie over deze avond is dat er nu alleen maar verliezers zijn en dat we als raad een slecht visitekaartje hebben afgegeven. Het was een avond om snel te vergeten.

Theo Krins

*Een raadsenquête is vergelijkbaar met een parlementaire enquête alleen dan op lokaal niveau. Een raadsenquête kan alleen worden ingesteld als een meerderheid binnen de gemeenteraad dat wil. Voor een raadsenquête wordt een commissie benoemd, deze commissie doet onderzoek naar het door het college van B&W gevoerde bestuur over een bepaald onderwerp. De enquêtecommissie kan openbare verhoren houden, de verhoren - die onder ede plaatsvinden - hoeven echter niet per se openbaar te zijn. Een raadsenquête wordt binnen gemeenten gezien als het sluitstuk van de controlerende rol van de raad, dit instrument wordt pas in laatste instantie ingezet.

Onlangs is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2019-2023 door de gemeenteraad vastgesteld. Het gaat daarbij om een strategisch beheerplan.

In dit plan worden drie belangrijke wettelijke taken vastgelegd:

doelmatige inzameling en transport van afvalwater doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater voorkomen of beperken van structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand Hoge kosten voor de burger

De rioolheffing in Gouda is hoog vergeleken met andere Nederlandse gemeenten. Dit komt o.a. door de keuze die in 2014 is gemaakt voor een duurzame financiering. Er is toen namelijk afgesproken om niet steeds te gaan lenen voor het rioolonderhoud, De jaarlijkse opbrengsten moesten op termijn voldoende zijn voor de te maken jaarlijkse kosten. Vanaf 2020 is er daarom sprake van een kostendekkende financiering.

Die kosten voor onderhoud riolen zijn ook hoog omdat we te maken hebben met bodemdaling en het omdat het steeds belangrijker wordt om klimaatbestendige maatregelen te nemen, aangezien we anders steeds vaker te maken gaan krijgen met ondergelopen straten en tunnels. Overigens zullen de lasten voor de inwoners op termijn wat gaan dalen, omdat we niet meer extra gaan lenen en aflossen op bestaande leningen.

Verdeeldheid in Goudse raad

In 2014 heeft de toenmalige wethouder van Gouda Positief (Jan de Laat) die nieuwe wijze van financiering door de gemeenteraad geloodst. Er was unanieme (!) steun voor dat plan. Bij het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan is voortgebouwd op de afspraken die toen zijn gemaakt:

kostendekkend tarief alle kosten die met het riool samenhangen, dus ook klimaatmaatregelen worden hieruit gefinancierd

Ondanks het feit dat op basis van voortschrijdend inzicht in noodzakelijke klimaatregelen er meer investeringen nodig zijn, is het toch gelukt om de komende jaren de heffing minder hoog te laten zijn dan in 2014 was verwacht. Het college adviseerde om te kiezen voor scenario midden. Scenario “0” geeft een verhoogd risico van wateroverlast en wordt ook door deskundigen afgeraden. Die zie scenario midden als een “minimum” variant. Nog minder is niet verantwoord. Gouda Positief koos (samen met SGP, VVD, SP, Gouda’s 50+ Partij en GBG) middels een amendement toch voor dat scenario “0”. Onduidelijk bleef daarbij in hoeverre de noodzaak van de voorgestelde klimaatmaatregelen worden onderschreven. In ieder geval vonden deze partijen dat de kosten van de (met het riool gerelateerde) klimaatmaatregelen, zoals meer groen en betere wateropvang, uit andere middelen moeten worden gefinancierd, waardoor het tarief voor het riool lager wordt. Zo’n verhaal klinkt natuurlijk positief naar de burger. Ze geven echter niet aan waar die gelden voor die kosten dan wel vandaan moeten komen en ze slaan daarmee een gat van zo’n 1,5 miljoen euro in de begroting. Ook stappen ze af van het uitgangspunt uit 2014, dat de noodzakelijke investeringen via de rioolheffing worden gefinancierd.

In de beeldvorming werd trouwens gesuggereerd dat dit college extra lasten van 1,5 miljoen oplegt voor de Goudse burgers. Dat is natuurlijk onzin. De klimaatkosten waren voorzien en het tarief blijft onder het tarief dat in 2014 was afgesproken voor de komende jaren (zie grafiek).

Conclusie

De ChristenUnie is (met D66, PvdA, CDA, GroenLinks en Partij voor de Dieren) van mening dat er sprake moet zijn van een consistent beleid en de riool gerelateerde kosten gefinancierd moeten worden uit de rioolheffing. Onze keuze slaat daardoor geen gat in de begroting! Daarbij is die keuze voor de inwoners ook gunstig omdat de heffing die hiervoor nodig is, lager wordt dan in 2014 was voorzien. Een meerderheid van de raad heeft nu gekozen voor een degelijke en klimaatbestendige aanpak en verbetering van het riool. En met een logische en consistente financiering vanuit de rioolheffing. Voor de nabije toekomst is het nu de verwachting dat door een verbeterd rioolstelsel inclusief noodzakelijke klimaatmaatregelen, de overlast in Gouda zal gaan afnemen.