Poliflw

Er gaat wat gebeuren. Daar ben ik van overtuigd. Afgelopen twee dagen debatteerden we van de ochtend tot de avond in de Tweede Kamer over de plannen van het kabinet. Het is mij duidelijk: ons land moet eerlijker. En het kan. Een grote SP is nodig om ervoor te zorgen dat het ook echt gaat gebeuren.

“Corona raakt ons allemaal”, sprak de koning op Prinsjesdag. En daar heeft hij gelijk in. Maar zeker niet iedereen even hard. De coronacrisis legt een vergrootglas op de ongelijkheid die we in de samenleving al zagen: een onzeker inkomen, de hoge werkdruk in de zorg, moeite hebben om rond te komen omdat de huur steeds verder stijgt. Deze problemen kenden we al, maar ze zijn door de coronacrisis nog groter geworden.

Vorig jaar hoorden we al dat partijen steeds meer terug kwamen op de gedachte dat het overlaten aan de markt, bijvoorbeeld van onze zorg en woningen, alles beter zou maken. De SP heeft daar nooit in geloofd, maar andere partijen, van de PvdA tot de PVV, hebben Mark Rutte geholpen om dit idee uit te voeren. En nu komen ze daar allemaal van terug. Het lijkt alsof de coronacrisis dat in een stroomversnelling heeft gebracht.

Maar gaat er nu vanzelf wat veranderen? Nee. Dat zullen we samen voor elkaar moeten krijgen.

Het einde van het neoliberalisme is in zicht. Dat is goed nieuws, want daarmee komt er meer ruimte voor onze ideeën, voor een eerlijke samenleving waarin onze zorg gebaseerd is op samenwerking in plaats van concurrentie, waarin een huis is om in te wonen en niet om rijk van te worden, waarin we omkijken naar elkaar, naar onze natuur en milieu en waarin de economie werkt voor iedereen en niet slechts voor een enkeling.

Maar gaat er nu vanzelf wat veranderen? Nee. Dat zullen we samen voor elkaar moeten krijgen. Ondanks de mooie woorden kiest het kabinet er nog steeds voor om weer twee miljard cadeau te doen aan de grote bedrijven in plaats van dat geld te gebruiken voor een eerlijke beloning voor onze zorgverleners. Daarom is een grote SP nodig om ervoor te zorgen dat er niet alleen verandering komt in woorden, maar vooral ook in daden.

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

Theo Heyliger, de belangrijkste politicus op Sint Maarten, is veroordeeld tot vijf jaar cel, voor het aannemen van miljoenen aan steekpenningen en het witwassen van geld. Theo gaf zijn autosleutels aan consultant Ronald Maasdam, die ‘bemiddelde’ namens allerlei bouwbedrijven, waaronder het Nederlandse bedrijf Volker Construction (Volker Stevin). Maasdam deed de dollars in een envelop, rolde die in een krant en legde die in de auto. Theo Heyliger is niet zomaar een politicus, hij is de grote man achter de huidige regering. Dezelfde waar Nederland mee moet samenwerken om de coronacrisis op Sint Maarten te bestrijden. Honderden miljoenen moet Nederland lenen aan Aruba, Curaçao en Sint Maarten, omdat de eilanden geen geld meer hebben. Voordat we dit doen wil de Tweede Kamer echter de garantie dat dit geld niet in de verkeerde zakken terecht komt.

Politici als Theo Heyliger hebben flink geprofiteerd en het eiland Sint Maarten verwaarloosd. Zo is de gevangenis op het eiland een vreselijk oord dat niet voldoet aan de meest elementaire rechten van de mens. Het is ironisch dat Heyliger vijf jaar wordt opgesloten in de gevangenis die hij zélf zo verwaarloosde. Het toont wellicht dat de baas van Sint Maarten dacht dat hij met zijn misdaden kon wegkomen. Dat hij tóch is veroordeeld is te danken aan een onderzoek naar de verbondenheid tussen de politiek en de onderwereld op de Antillen. Dit is een paar jaar terug gestart na een voorstel dat ik hiertoe deed met VVD-collega André Bosman. Het leidde destijds nog tot een opmerkelijke demonstratie op Sint Maarten tegen Bosman en mij. Een actie die was opgezet door Theo Heyliger met door hem betaalde demonstranten.

Nadat de orkaan Irma in 2017 Sint Maarten verwoestte stelde Nederland ruim 600 miljoen euro beschikbaar, maar de wederopbouw van het eiland werd een drama. Typerend is de gang van zaken rondom het vliegveld. 100 miljoen euro werd beschikbaar gesteld en Schiphol was bereid om een nieuw vliegveld te bouwen. Een grandioos aanbod voor een eiland dat zó afhankelijk is van toerisme. De enige eis die Nederland stelde was dat het geld goed werd besteed en niet in de verkeerde zakken zou verdwijnen. Daarop stelden politici op Sint Maarten ineens alles in het werk om dit project te laten mislukken. Nederland moet nu opnieuw honderden miljoenen lenen aan Curaçao, Aruba en Sint Maarten, omdat Corona deze landen zwaar heeft getroffen. Staatssecretaris Knops stelde daarvoor redelijke eisen, dat de politici ook zélf moeten inleveren en de rijken op de eilanden belasting gaan betalen.

Sint Maarten is een land met ongeveer 45.000 inwoners, minder dan het stadje Rijswijk. Parlementariër zijn van Sint Maarten is voor de meeste leden een bijbaan. Toch krijgen deze mensen een hogere vergoeding dan de leden van de Tweede Kamer. Ook kunnen zij op de leeftijd van 60 jaar met pensioen. Zij hoeven daarvoor geen pensioenpremies te betalen, zoals andere mensen. Omdat deze politici niets afdragen is hun feitelijke inkomen nóg veel hoger en laten ze anderen betalen voor hun riante oude dag. Om in het parlement van Sint Maarten te komen heb je maar een paar honderd stemmen nodig. Die stemmen kunnen ook worden gekocht, Theo Heyliger had voor verkiezingscampagnes miljoenen te besteden. Mensen op het eiland vertelden dat in het verleden soms selfies werden gemaakt in het stemhokje, zodat kiezers konden bewijzen dat ze in ruil voor geld ‘goed’ hadden gestemd.

Van SP tot VVD en van GroenLinks tot PVV, in de Tweede Kamer steunde elke partij afgelopen woensdag de leningen aan Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Maar alle partijen wilden ook strenge eisen stellen. Staatssecretaris Knops nam een eerder voorstel van mij over om kortingen te eisen op de vergoedingen van de politici op de eilanden. Dit kreeg eveneens brede steun in de Tweede Kamer. De reacties uit Sint Maarten waren voorspelbaar. Silveria Jacobs, de premier van het eiland, noemde de eisen een ‘Indecent proposal’. In een brief aan de Nederlandse regering werd die opvatting nog eens duidelijk gemaakt. Maar tijdens het Kamerdebat van woensdag werd deze brief door Sint Maarten plotseling ingetrokken en ontvingen we een nieuwe versie. Na de harde kritiek in de Tweede Kamer lijkt de regering van Sint Maarten haar knopen te tellen. Al sprak premier Jacobs donderdag in de lokale media nog altijd over ‘een klap in het gezicht’ door Nederland. Toch weet ik dat mensen op Sint Maarten juist blij zijn dat Nederland eindelijk doorpakt. Veel te lang heeft een kleine elite zich kunnen verrijken, ten koste van de armen op het eiland. Zij krijgen telkens die klap in hun gezicht, van hun eigen politici. Door corruptie en vriendjespolitiek. De armen op het eiland wil ik helpen en dat kan alleen als we de foute elite aanpakken. Hopelijk hebben we met de veroordeling van Heyliger daar een begin mee gemaakt.

Nederlandse bedrijven moeten meer doen om kinderarbeid uit te bannen. Dat stelt SP-senator Henk Overbeek bij de behandeling van de wet-Kuiken. Nog steeds komt het voor dat 15-jarige kinderen onder gevaarlijke omstandigheden werken in textielfabrieken die leveren aan internationale kledingbedrijven. Door dit wetsvoorstel worden goederen en diensten die met kinderarbeid zijn geproduceerd geweerd van de Nederlandse markt.

Momenteel komt kinderarbeid vooral voor in India, China, Oezbekistan, Bangladesh, Egypte, Thailand en Pakistan. Hoewel de misstanden in de grote fabrieken deels uitgebannen zijn, vindt er nog steeds veel kinderarbeid plaats in kleinere fabrieken waaraan zij hun werk uitbesteden. Door gebrekkige regelgeving kunnen goederen die met kinderarbeid gemaakt zijn momenteel nog gewoon worden aangeboden op de Nederlandse markt.

Kinderen moeten wat de SP betreft naar school en niet aan het werk. Daar kunnen ze zich ontwikkelen, zodat ze verzekerd zijn van een betere toekomst. Overbeek: 'Wat Nederland kàn en móet doen is via wettelijke regeling afdwingen dat bedrijven die in Nederland goederen en diensten op de markt brengen al het mogelijke doen om kinderarbeid in hun productieketens uit te bannen.'

De Eerste Kamer stemt 14 mei over het wetsvoorstel. De uitslag is nog onzeker - bij VVD, CDA en PVV is nog veel verzet tegen het voorstel en ook D66 twijfelt nog.

Met het oog op het uittreden van Groot-Brittannië uit de Europese Unie, krijgt de Nederlandse regering een volmacht van het parlement om zo nodig buiten het parlement om maatregelen te treffen, zelfs als die tegen geldend recht ingaan. Volgens SP-senator Bastiaan van Apeldoorn moet het parlement er niet aan meewerken om zichzelf buitenspel te zetten. Daarom stemde de SP op 26 maart tegen de Brexitwet. Van Apeldoorn: 'Wij vinden het als SP-fractie uiteraard een goede zaak dat de regering zich voorbereidt op de Brexit en wat die voor Nederland betekent. Maar deze wet geeft echter verregaande noodbevoegdheden aan de regering zonder dat het begrip nood ook maar ergens fatsoenlijk gedefinieerd wordt.'

Volgens de SP ondermijnt de wet de positie van het parlement. 'De volksvertegenwoordiging kan slechts achteraf, nadat een regeling al van kracht is, de regering terugfluiten. Er kan dan niet vooraf en publiekelijk over gesproken worden door het parlement, er vindt geen publieke weging van de maatregel plaats. Er is geen enkele gekozen volksvertegenwoordiger die in de gelegenheid wordt gesteld om te zeggen: misschien is dit toch niet zo'n goed idee, misschien moeten we dit toch niet doen. Ook in tijden van nood, en juist dan, zullen we de beginselen van onze democratische rechtstaat overeind moeten houden. Democratie is voor goede én slechte tijden. Ik zou bijna zeggen: de democratie is een teer vaasje. Die kan zo maar breken als je die ook maar even loslaat.'

De SP diende een motie in om artikel X, wat het passeren van de Kamer regelt, buiten werking te stellen tot de regering de noodsituaties waarop het van toepassing zou zijn heeft voorgelegd aan beide Kamers. Alleen GroenLinks en de Partij voor de Dieren steunden de motie, waardoor hij verworpen werd. De Brexitwet is aangenomen met steun van alle partijen behalve SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren en PVV.