Poliflw

Klimaatdoel 2020 wordt gehaald: 25% minder CO2-uitstoot

We halen het doel om in 2020 25% minder CO2 uit te stoten. Daarmee voldoet het kabinet aan het vonnis van de rechter in de zaak die Urgenda heeft aangespannen tegen de Staat.

Wat D66 betreft is dit goed nieuws. De overheid heeft zich net als ieder ander aan de uitspraken van rechters te houden. Maar de politiek heeft ook de plicht om vooruit te kijken. Te zorgen voor een schone toekomst, waarin de aarde niet opwarmt totdat het water ons letterlijk aan de lippen staat. Daarom wordt nu actie ondernomen.

En dat biedt ook kansen. We kunnen bedrijven, woningeigenaren en huurders helpen aan een lagere energierekening, als we bijvoorbeeld zonnepanelen en isolatie aantrekkelijker maken. We kunnen bedrijven ook helpen om schoner te produceren door de nieuwste technieken te gebruiken. Zo lopen onze ondernemers voorop: hun producten behoren daarmee tot de schoonste en modernste van de wereld.

Schone lucht, schoon water en een leefbare planeet

D66 voorman Rob Jetten ziet dit als een belangrijke stap, maar we staan nog maar aan het begin: “In Nederland is een onstuitbare beweging op gang gekomen voor schone lucht, schoon water en een leefbare planeet voor deze en volgende generaties. Een nieuwe generatie laat van zich horen, binnen en buiten het parlement. D66 staat schouder aan schouder met alle mensen die de straat op gaan, naar de rechter stappen, of zich op welke manier dan ook inspannen voor het klimaat.

Het was voor D66 als partij van klimaat, rechtsstaat en democratie altijd al ondenkbaar dat dit kabinet het Urgenda-vonnis naast zich neer zou leggen. Het bedwingen van de klimaatcrisis is de grootste verantwoordelijkheid van onze tijd. We hebben nog een lange klimaatweg te gaan. Maar deze stappen waren broodnodig. Het begin is er.”

Klimaatwoordvoerder Matthijs Sienot ziet dit als een nieuwe stap naar een schonere toekomst: “Natuurlijk is de eerste opdracht van het kabinet nu om de Coronacrisis te bestrijden. Tegelijkertijd is het belangrijk om vooruit te blijven kijken. We willen van de ’anderhalvemeter-samenleving’ doorschakelen naar de ’anderhalvegraden-samenleving’. Het Urgenda-vonnis dwingt het kabinet bovendien om klimaatverandering serieus te nemen en concrete stappen te zetten. Vandaag zetten we zo’n stap. En als het aan ons ligt, volgen er meer stappen. Want na deze crisis wil D66 geen grijze reflex, zoals na de bankencrisis van 2008 toen olie gas en kolen de motor waren achter het economische herstel. D66 wil nu een groene reflex! We willen zorgen dat dit keer zon, wind en andere schone nieuwe technieken de motor zijn van economische voorspoed.”

Om minder CO2 uit te stoten en er voor te zorgen dat de klimaatdoelen worden gehaald, is concrete actie nodig. Een greep uit de maatregelen:

De elektriciteitsproductie van kolencentrales wordt flink teruggeschroefd. Hiermee wordt het grootste gedeelte van de CO2-uitstoot verminderd

Bewoners van koop- en huurwoningen gaan we helpen met het tegengaan van energieverspilling. Bijvoorbeeld door het beter inregelen van cv-installaties, het aanbrengen van radiatorfolie en LED lampen. Dat zorgt naast klimaatwinst ook voor een lagere energierekening

Tuinders gaan we helpen om meer LED-lampen te gebruiken om hun kassen te verlichten

Scholen, sportverenigingen, bibliotheken en ander maatschappelijk vastgoed worden ontzorgd. Zodat ze makkelijker energieverspilling tegengaan

Mkb-ondernemers kunnen vanaf volgend jaar makkelijker subsidie aanvragen voor energiebesparende investeringen, zoals zonnepanelen voor op hun winkel of bedrijfspand

(Snel)wegen worden op een schonere manier aangelegd. Het gaat hier onder andere om nieuwe asfalt of betonmengsels en het gebruik van gerecycled staal bij bruggen

Er is 2 miljard euro extra beschikbaar gesteld voor bedrijven en instellingen die schone energie willen produceren, bijvoorbeeld met zonnepanelen

De industrie wordt geholpen om sneller en makkelijker private financiering te krijgen voor grootschalige energiebesparende investeringen

Goede stap naar een schone toekomst

Het halen van het klimaatdoel voor 2020 is een belangrijke stap, op weg naar een leefbaar klimaat voor toekomstige generaties. Het uiteindelijke doel is om in 2050 bijna geen CO2 meer uit te stoten. En dat kan, als we de groene keuze de logische keuze maken. Door het voor iedereen zo  goedkoop en makkelijk mogelijk maken om te kiezen voor schoon. Dat is nu nog lang niet overal het geval.

Dus daar ligt wat D66 betreft precies de taak van de politiek. Want dan zorgen we dat economie en klimaat elkaar versterken.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Door Carla Dik-Faber op 24 april 2020 om 15:01

Zorg voor de schepping: stevige stap in de goede richting

Vorig jaar hebben twee rechterlijke uitspraken ons met de neus op de feiten gedrukt: we moeten beter voor de schepping zorgen. De hoeveelheid stikstof die we uitstoten is vernietigend voor de natuur in ons land. De hoeveelheid CO2 die we de lucht in blazen draagt bij aan een zorgwekkende verandering van het klimaat.

Vandaag zet dit kabinet een stevige stap in de goede richting om aan beide problemen iets te doen. Dat is goed nieuws. En stiekem ben ik ook best wel trots op onze eigen minister van landbouw en natuur, Carola Schouten, die een flinke klus had aan het stikstofprobleem, maar vandaag met een pakket komt waarmee we voorlopig verder kunnen.

In deze blog wil ik zowel over stikstof als over CO2 kort schetsen wat het probleem is en wat het kabinet vandaag aan plannen presenteert om hier iets aan te doen.

Stikstof

Tot voor kort had je er waarschijnlijk nog nooit van gehoord, maar het gaat hier over de ‘PAS’, de ‘Programmatische Aanpak Stikstof’. Dat is een systeem dat ooit door de politiek bedacht is om te kunnen voldoen aan de richtlijnen die er zijn gesteld aan de stikstofuitstoot: aan de ene kant ruimte voor economische groei, aan de andere kant natuurherstel. Je raadt het al: dat heeft dus nooit gewerkt. De hoeveelheid stikstof in de natuur is alleen maar toegenomen en heeft de Nederlandse natuurgebieden naar de rand van de afgrond geduwd. De rechter heeft daar een streep getrokken: we moeten als land nu écht gaan voldoen aan de stikstofrichtlijnen.

Omdat veel van onze natuurgebieden in zo’n slechte staat verkeren, betekent dit in praktijk dat de uitstoot van stikstof in ons land fors naar beneden moet en de natuur hersteld moet worden, voordat we weer huizen kunnen bouwen of (spoor)wegen kunnen aanleggen. Dat vraagt om een nieuwe balans, dat vraagt om keuzes. Niet meer 130 op de snelweg. Een andere manier van landbouw bedrijven.

- De industrie wordt verplicht gebruik te maken van de ‘best beschikbare technieken’, dat wil zeggen: de meest zuinige en duurzame installaties. We gaan afspraken maken met de piekbelasters, de bedrijven die extra veel uitstoten. Dat kost geld, maar dat is echt nodig, zowel voor stikstof, als voor andere broeikasgassen.

- We stappen over op duurzamere voertuigen met minder uitstoot. Er komen subsidies voor nieuwe en tweedehands elektrische auto’s, juist ook voor auto’s in het ‘middensegment’, zodat elektrisch rijden voor meer mensen een mogelijkheid wordt, niet alleen voor mensen met veel geld.

- Voor woningen geldt dat er vooral in de bouwfase uitstoot van stikstof is. Daarom wordt in de bouw met pilots onderzocht of er steeds meer werktuigen zonder uitstoot gebruikt kunnen worden.

- Nederland wordt ‘natuurinclusiever’: door meer natuur aan te leggen en te vermengen met landbouw en woningbouw, komt er meer ruimte voor wat we ‘soortenrijkdom’ noemen: meer verschillende soorten planten en dieren. Kwetsbare natuurgebieden worden op die manier sterker en weerbaarder.

- Een vitale landbouw is onmisbaar voor ons platteland en onze voedselvoorziening. We beschermen de landbouw tegen ‘uitverkoop’ door hier met provincies heldere afspraken over te maken. Deze uitverkoop dreigt als grote bedrijven veel boerderijen – en daarmee stikstofruimte – op gaan kopen. We willen niet dat dat gebeurt. Daarom komen er heldere spelregels. En we houden goed de vinger aan de pols.

- Iedere sector, zeker ook de luchtvaart, moet bijdragen aan de vermindering van stikstofuitstoot. Hier worden nog aanvullende plannen voor gemaakt.

- De natuur wordt hersteld door grond waar te veel stikstof in zit af te plaggen. Ook wordt de natuur versterkt: door aankoop van gronden worden natuurgebieden aan elkaar geregen in een landelijk natuurnetwerk.

- Er wordt flink geïnvesteerd in het sterker maken van de natuur. Uiteindelijk komt dat neer op zo’n 300 miljoen euro per jaar.

- Het tegengaan van te veel stikstof in de natuur is iets van de lange adem. Daarom worden er wettelijk streefdoelen vastgelegd voor het terugdringen van de stikstofuitstoot.

Met het pakket aan maatregelen dat vandaag wordt gepresenteerd zetten we een belangrijke stap in het behoud van onze natuur. Tegelijkertijd zorgt het ervoor dat we kunnen blijven werken aan andere belangrijke opgaven die er in ons land liggen, zoals de bouw van voldoende woningen, en bouwen we aan een toekomstgerichte en toekomstbestendige landbouw. Om dat mogelijk te maken trekt het kabinet ook serieus geld uit: in totaal zo’n 5 miljard euro.

CO2

Ook hiervoor geldt dat je vast al eens op het nieuws hebt gehoord over de uitspraak van de rechter in de zaak ‘Urgenda’. Daarover is veel gezegd en geschreven, maar kort gezegd komt het hierop neer dat de Nederlandse overheid voor het eind van dit jaar de uitstoot van broeikasgassen (met name CO2) met minimaal 25% moet verminderen ten opzichte van 1990. Omdat we een enorme achterstand hebben (we zitten inmiddels bijna halverwege 2020 waarin we de achterstand van de afgelopen 30 jaar moeten goedmaken), ligt er ook daarvoor een flink maatregelenpakket. Daarbij gaat het over:

- Het terugbrengen van energieopwekking uit kolencentrales. Kolencentrales gaan veel minder energie opwekken en dus minder kolen verbranden of gaan zelfs helemaal dicht. Dit maakt een enorm verschil in de hoeveelheid CO2 die we uitstoten.

- Er komt 2 miljard euro extra ter beschikking voor subsidie voor duurzame energieprojecten.

- Mensen moeten makkelijker en goedkoper aan de slag kunnen met de verduurzaming van hun huis. Zo komt er bijvoorbeeld een retourpremie van minimaal 35 euro op koel- en vrieskasten, maar het gaat ook om het mogelijk maken van investeringen in energiebesparing door het midden- en kleinbedrijf en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s). Ook huurwoningen en maatschappelijk vastgoed (scholen, buurthuizen, ziekenhuizen en dergelijke) worden sneller verduurzaamd.

- Woningcorporaties die extra investeren in de verduurzaming van hun woningen krijgen een korting op de verhuurderheffing (een verplichte afdracht van woningcorporaties aan de overheid).

- Er komt extra geld voor subsidie voor de glastuinbouw om te verduurzamen. De impact van de coronacrisis is voor deze sector groot, en deze subsidie kan tuinders een stap verder helpen in het toekomstbestendig maken van hun bedrijf.

- Er wordt verder gewerkt aan concrete maatregelen die de industrie helpen verduurzamen.

Met de maatregelen die vandaag worden gepresenteerd zetten we opnieuw een stap in de goede richting als het gaat om rentmeesterschap en zorg voor de schepping. En zoals je ziet, nemen we daarbij allemaal onze verantwoordelijkheid: van huizenbezitter tot boer, van autorijder tot luchtvaartmaatschappij, van industrie tot woningcorporatie.

De tijd waarin we vandaag de dag leven is voor veel mensen ongekend zwaar. Eerste prioriteit is nu de bestrijding van een verschrikkelijk virus en het op poten houden van onze maatschappij. Maar ik ben blij dat we nu al nadenken over hoe we willen dat we die maatschappij en onze economie straks weer opbouwen: sterker, weerbaarder en duurzamer. Door nu effectieve maatregelen te treffen, hebben we straks meer ruimte om dat ook daadwerkelijk te doen.

In tijden van corona zou het provinciebestuur duidelijkheid moeten bieden. Bestuurders moeten hun plannen bekend maken en deze met haast uitvoeren. Hoeveel geld komt er vrij? Wanneer wordt dit geld beschikbaar gesteld? Wat doet de provincie in deze tijden met belangrijke besluitvorming? Welke keuzes worden er gemaakt en waarom? Alles moet in het teken staan van duidelijkheid en daadkracht.

Het provinciebestuur verschaft welhaast het tegendeel. Op mijn vraag wanneer bekend wordt welke maatregelen er ingaan en wanneer, antwoordde de verantwoordelijke gedeputeerde dat dit over een maand bekend zal zijn. Een maand! Aan leningen voor ondernemers blijven absurde voorwaarden gesteld worden, een provinciale financiering is bijvoorbeeld alleen mogelijk voor ‘duurzame’ en ‘circulaire economische’ innovaties. Dat betekent dat een ondernemer met een goed idee dat bijdraagt aan snelle productie van mondkapjes nu geen lening krijgt, omdat zijn of haar bedrijf onvoldoende energiebesparend te werk zou gaan! Juist in deze tijd hebben we goede ideeën en productiecapaciteit nodig. 

Er is nog meer dat opvalt. Op 12 mei aanstaande stapt alweer de tweede gedeputeerde van 2020 op  en daarmee betoont het college van Noord-Holland zich in tijden van crisis niet bepaald gecommitteerd aan het oplossen van problemen. De gemeente Schouwen-Duiveland heeft er een nieuwe baantjesjager bij; de gedeputeerde wordt daar burgemeester.  Het grote verloop in de Gedeputeerde Staten verslechtert de band met de Noord-Hollandse inwoners en resulteert in afkalvende kwaliteit van bestuur. Een college dat juist de mond vol heeft van méér betrokkenheid en meer participatie, verkwanselt het vertrouwen in haar eigen gremium. 

We bevinden ons momenteel in een unieke situatie. Die unieke situatie verdient een unieke aanpak. Ik wil een pleidooi houden voor een daadkrachtige provincie, een inspiratiebron voor alle andere provincies en besturen. Want als we willen dat iedereen in deze situatie verantwoordelijkheid neemt en vertrouwen heeft, dan zijn de bestuurlijke gremia de eerste die dit moeten tonen. Oftewel, lead by example. We willen weten waar de provincie naar toe gaat (de missie) en welke waarden zij centraal stelt.  De provincie moet nu dus daadkracht en lef tonen. Zij moet verzachtende maatregelen snel en tijdig nemen en al het andere uitstellen. Zij moet tonen dat zij in tijden van crisis een betrouwbare overheid is.

Nederland zit in een wooncrisis. En die komt niet uit de lucht vallen. Politici kozen ervoor om wonen over te laten aan de markt en besloten ook nog eens hard te bezuinigingen. De gevolgen zijn verstrekkend en veel mensen hebben hiermee te maken. De huren zijn te hoog, de wachtlijsten te lang en een betaalbaar huis kopen is voor velen onmogelijk.

We willen daarom veel meer betaalbare huizen bouwen, de macht van beleggers inperken en de extra belasting voor corporaties en dus huurders (de verhuurderheffing) afschaffen. Tegelijkertijd wordt er verwacht dat mensen hun huis energiezuiniger maken. Iedereen moet dat op eigen houtje regelen en zelf betalen. Heb je het geld niet? Dan sluit je maar een lening af, zegt het kabinet.

Wooncrisis aanpakken én klimaatdoelen halen: collectieve zonnepanelen

Wij hebben een beter voorstel: pak de wooncrisis aan en zorg tegelijk dat je we de klimaatdoelen halen. Niet alleen door nieuwe, betaalbare energiezuinige woningen te bouwen. Maar ook door bestaande woningen te verbeteren en ervoor te zorgen dat mensen niet meer ziek hoeven te worden van hun eigen huis. Pak woningen met schimmel en achterstallig onderhoud aan. En: laat de overheid zonnepanelen leggen op daken die daarvoor geschikt zijn.

Op 95 procent van de daken in Nederland die daar geschikt voor zouden zijn, liggen nu namelijk nog geen zonnepanelen. Terwijl uit onderzoek blijkt dat 40 tot 50 procent van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte op daken kan worden opgewekt. De regering wil het zelfs onaantrekkelijker maken om zonnepalen te nemen. Wij pleiten voor het tegenovergestelde. Laat de overheid zonnepanelen leggen op zoveel mogelijk daken. Deze zonnepanelen worden betaald door en beheerd door de overheid of door een publieke energiemaatschappij.

Op die manier geven we mensen, in plaats van de markt zeggenschap over onze energie. Nederland bungelt onderaan de lijst van duurzame energie-opwekking. En we zien dat protesten tegen grote windmolens aan de horizon ook snel toenemen. Met dit plan zijn we in staat snel meer duurzame energie op te wekken, zonder dat we het open landschap vol hoeven te zetten met windmolens en biomassacentrales. Ook zorgen deze collectieve zonnepanelen voor werkgelegenheid, een lagere energierekening voor mensen en het sneller dichtdraaien van de gaskraan.

Hoe gaan we dat betalen? De overheid moet hier fors in gaan investeren. En dat kan! Er wordt nu door de regering voor 11,4 miljard aan subsidies gereserveerd voor biomassa. Laten we daar direct mee stoppen. Een deel van dat geld kan geïnvesteerd worden in collectieve zonnepanelen voor iedereen.

Deze wooncrisis komt niet uit de lucht vallen. Laten we daarom vandaag beginnen met het maken van andere keuzes en investeren in onze huisvesting.

“I want you to panic!”, riep de 16-jarige klimaatactiviste Greta Thunberg eerder dit jaar in het Europees Parlement. Het is deze beruchte uitspraak die door menig links-activistische politicus wordt gebruikt om het absurde en contraproductieve klimaatbeleid erdoor te drukken. Het lijkt er nu echter op dat de VVD hier net zo van overtuigd is als GroenLinks en D66. Want toen het Europees Parlement op donderdag 28 november officieel de “klimaatnoodtoestand” wilde uitroepen, stemde de VVD voor.

Steun voor Europese Green DealDe EU-resolutie, die met 429 stemmen voor en 225 tegen werd aangenomen, verklaart het volgende:

1. kondigt een noodsituatie op het gebied van klimaat en milieu af; dringt er bij de Europese Commissie, de lidstaten en alle mondiale actoren op aan met spoed de concrete maatregelen te nemen die nodig zijn om deze dreiging te bestrijden en in te dammen voordat het te laat is, en zegt toe zich hiervoor zelf in te zetten;

2. dringt er bij de nieuwe Commissie op aan de impact van alle relevante wetgevings- en begrotingsvoorstellen op het klimaat en het milieu uitvoerig te beoordelen en te waarborgen dat ze allemaal volledig in overeenstemming zijn met de doelstelling om de opwarming van de aarde onder 1,5 °C te houden, en dat ze niet bijdragen aan het verlies aan biodiversiteit;

3. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen en parlementen van de lidstaten.

De bedoeling van de resolutie is om via het klimaatbeleid de macht en legitimiteit van de Europese Unie verder uit te breiden. Het is dan ook geen toeval dat de resolutie tegelijkertijd werd aangenomen met de officiële benoeming van Frans Timmermans (PvdA) als Eurocommissaris voor Klimaat & Milieu (de VVD stemde hier ook voor). Deze resolutie zal volgens Timmermans de “democratische” steun vormen voor zijn ‘Europese Green Deal’, een megalomaan project dat 11.500 miljard euro moet kosten met als doel de EU in 2050 “volledig klimaatneutraal” te krijgen.

De klimaatambities van de VVDHet is tekenend voor de klimaatambities van de VVD die zich via de achterdeur, buiten het zicht van de kiezer, voltrekken. Mark Rutte zei jaren geleden nog dat windmolens “niet op wind, maar op subsidie draaien”. Nu zien we een absurde en ondoordachte draai in de beleidskeuzes van de VVD. Rutte wil fossiele brandstoffen uitfaseren zonder dat er goede alternatieven zijn. Hij wil inzetten op zon- en windenergie, maar het aandeel hiervan aan onze energiemix kwam in 2018 uit op slechts 2,3%. Biomassacentrales, ook onderdeel van de Green Deal, leverden 4,5% zogenaamde duurzame energie. Deze energiebron stoot 20% meer stikstof, fijnstof en broeikasgas uit dan stroom uit een kolencentrale. Hoe kan Rutte dit irrationele en peperdure beleid nog verdedigen?

Wat FVD wilFVD heeft uiteraard tegen deze resolutie gestemd. Wij gaan niet mee in het paniekvoetbal van de klimaatonheilsprofeten. Wij staan voor een realistisch beleid, waarbij we willen investeren in de ontwikkeling van kerncentrales. Dat is het beste alternatief dat we nu voor handen hebben. Hoge energiedichtheid, betrouwbare levering en geen luchtvervuiling.

Ook wil FVD vasthouden aan aardgas - de schoonste brandstof die er is. Nederland kent een van de meest hoogwaardige gasinfrastructuren ter wereld. Het gasverbod zorgt voor totaal onnodige, torenhoge kosten. Aardgas is de meest efficiënte en schone brandstof die er is. Wij hebben bovendien enorme hoeveelheden zélf voorradig. Niet alleen in Groningen, maar ook in de Waddenzee, voor de kust bij IJmuiden en elders. Wat ons betreft gaan de baten die voortkomen uit winning van deze reserves naar een Sovereign Wealth Fund, zoals bijvoorbeeld Noorwegen en Qatar dat ook hebben.”

Maar kernenergie en aardgas, dat willen de linkse partijen niet. En de VVD? Die volgt slaafs dit beleid. Er wordt ons een angst- en schuldgevoel aangepraat. Via het klimaatbeleid wordt de welvaart herverdeeld en de macht van de EU uitgebreid. Dat het klimaatbeleid voor de linkse partijen een middel is om een groene planeconomie tot stand te brengen, is een doelstelling die de VVD kennelijk van harte steunt.

Gebruik van biomassa fors inperken

De Tweede Kamer heeft vandaag  voorstellen van D66-Kamerlid Matthijs Sienot aangenomen om het gebruik van biomassa fors in te perken.

Sienot:’’D66 wil de wildgroei van deze centrale houtkachels aan banden leggen. Resthout en snoeiafval kun je best gebruiken als energiebron, maar nu zijn er veel te veel in de planning. Dat betekent dat er bijvoorbeeld Oost-Europese bossen zouden moeten worden verbrand in onze ovens, en dat is niet groen. Daarom leggen wij de lat hoger voor nieuwe centrales en investeren we liever in echt schone energie. Zo voorkomen we dat overal grote houtkachels komen die subsidie slurpen en te veel stikstof, fijnstof en co2 uitstoten. In Groningen zie je al dat dit werkt: daar stelde de raad stevige eisen aan een eventuele biomassacentrale. Daardoor werd de gemeente heel creatief. Ze zetten daar nu eerst in op restwarmte van datacenters en zonne-energie.”

Het opwekken van schone energie is een essentiële stap om de Nederlandse klimaatdoelstellingen te halen. D66 vindt dat deze schone energiebronnen wel echt tot minder schadelijke uitstoot voor het klimaat moeten leiden. Ook mag de uitstoot geen negatieve impact hebben op de volksgezondheid. Uit recent onderzoek blijkt dat kleine biomassa-installaties slecht kunnen zijn voor de luchtkwaliteit en tot tegenvallende klimaatprestaties leiden. Deze centrales hoeven bijvoorbeeld niet te voldoen aan strenge eisen en er is geen vergunning nodig. Met een ambitieuze groene agenda moeten we er dan ook voor waken dat de het kabinet niet de verkeerde energiebronnen stimuleert. Met het D66-voorstel dat vandaag is aangenomen worden strengere eisen gesteld aan de uitstoot.

Uitstoot CO2, Fijnstof en stikstof terugdringen

D66 wil paal en perk stellen aan de wildgroei van biomassacentrales. Sienot: “Nu gelden eisen vanaf 15 megawatt, dus komen er veel centrales van pakweg 14,9 megawatt. Dat zijn grote houtkachels die 12.000 huishoudens verwarmen, dus bepaald geen kleine jongens. En ook die centrales stoten veel co2, fijnstof én stikstof uit. Die uitstoot willen we inperken.”

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

De wereld verandert en daar ziet D66 kansen. Kansen voor mensen, om hun eigen energie op te wekken, of op slimme wijze hun energierekening te verlagen, kansen voor schone steden waar het gezond en prettig wonen is en kansen voor innovatieve bedrijven die hun concurrentiepositie versterken door tegen lagere kosten te produceren. Groei biedt uitdaging aan creativiteit en durf. Groei en innovatie zorgen voor oplossingen banen en welvaart. Mits die groei niet ten koste gaat van de kansen van volgende generaties. Duurzame, groene groei is de sleutel naar een welvarende toekomst.

Kernenergie: de energie van de toekomstKernenergie is veiligKernenergie is een van de meest duurzame energiebronnenKernenergie is spotgoedkoop

Ongeacht wat je vindt van de klimaatdiscussie; het beste alternatief voor ‘fossiele’ brandstoffen is kernenergie.

Vorig jaar was Michael Schellenberger in Nederland. Hij werd uitgeroepen door Time Magazine als ‘Hero of the Environment’ en was ooit fervent voorstander van zonne- en windenergie én een fel tegenstander van kernenergie. Nu reist hij de wereld over om uit te leggen waarom onze angsten voor kernenergie grotendeels ongegrond zijn.

Waarom zijn mensen tegen kernenergie, waaronder (vroeger) Schellenberger? Volgens Schellenberger heeft de anti-kernwapen-lobby haar aandacht gevestigd op kernenergie nadat ze er niet in slaagde de ontwikkeling van massavernietigingswapens te voorkomen. Daarbij helpt het natuurlijk ook niet dat de paar kernrampen die hebben plaatsgevonden breed worden uitgemeten in de media en iedereen nog eens extra bang wordt gemaakt.

Daarom zou het goed zijn om kernenergie op een objectieve manier opnieuw tegen het licht te houden. Er wordt steeds meer gesproken over de ontwikkeling van een nieuwe vorm van kernenergie: Thorium, met de gesmoltenzoutreactor. Volgens Schellenberger, is dat prima, maar niet per sé nodig voor de switch naar kernenergie. Moderne kerncentrales - op basis van uranium splijting - zijn al het beste alternatief wat we hebben.

Een van grootste bezwaren die je hoort tegen kernenergie is dat het onveilig zou zijn. Maar als we op de cijfers afgaan blijkt het echter de veiligste vorm van energie te zijn.

Als we per energievorm kijken naar de hoeveelheid opgewekte energie (kWh) en het aantal doden dat dit wereldwijd met zich meebrengt, dan zien we kernenergie ver onderaan staan (zie figuur 1). Hierin zijn de ongelukken met kernreactoren meegenomen zoals die in Tsernobyl ruim 30 jaar geleden. Maar bijvoorbeeld ook ongelukken bij de installatie van waterkrachtcentrales. Overtuigend eist Energie-opwekking uit kernenergie wereldwijd de minste slachtoffers!

Figuur 1 Wereldwijde dodental per biljoen kilowattuur (kWh) opgewekte energie [1]

Straling dan? Dat is toch wel gevaarlijk?

De angst die wij hebben voor straling is erg overdreven. Naast dat er buiten een reactor geen extra straling meetbaar is, worden we elke dag blootgesteld aan grote hoeveelheden van diezelfde straling waar we ons geen seconde druk over maken. Zoals straling uit de aarde, kosmische straling en straling die we oplopen door het wonen in grote steden. Mensen betalen zelfs veel geld voor een natuurlijk ‘radon bad’, waar je letterlijk kunt baden in de radioactieve straling. Die ook vrijkomt bij een kernongeluk!

Ook de gevolgen van kernrampen worden zwaar overdreven. Bij de ramp in Fukushima is tot nu toe één dode geregistreerd als gevolg van de vrijgekomen straling [2], terwijl door de tsunami (die de ramp veroorzaakte) ruim 15.000 mensen om het leven kwamen [3]. Bij het ongeluk in Tsernobyl hebben veel mensen in het omringende gebied (na vele jaren) schildklierkanker opgelopen. Dit is echter geheel te wijten aan het laat en inadequaat reageren van de Russische overheid, die het ongeluk zelfs drie dagen later pas toegaf. De slachtoffers hebben nog dagen na de ramp melk gedronken uit het radioactieve gebied wat tot kanker leidde [4]. Als de regering meteen had ingegrepen en jodiumpillen had uitgedeeld was zelfs in de omgeving van Tsernobyl niemand gestorven.

Kernenergie is - zonder serieuze concurrentie - de meest duurzame vorm van energie. Met het huidige wereldwijde verbruik is er nog voor ruim een eeuw kernenergie (met uranium) aanwezig [5]. Ruimschoots genoeg tijd dus om andere manieren van kernsplijting te ontwikkelen.

De hoeveelheid kernafval is bovendien minuscuul vergeleken met de energie die eruit wordt gehaald. En hoewel kernafval op zichzelf gevaarlijk kan zijn, zijn er voldoende moderne technieken om het voorgoed veilig op te slaan. In tegenstelling tot gebruikte windmolenbladen, waar nog steeds geen oplossing voor is - nadat deze maximaal 25 jaar hebben gedraaid. In 2050 zal er opgeteld 43 miljoen ton overtollige, oude windmolenbladen zijn - en dat kan dus zo de vuilnisbelt op [7]. Huidige zonnepanelen gaan ook niet langer dan 25 jaar mee en zijn net zo min duurzaam. Ze bevatten de giftige stoffen cadmium en lood, die na hun levensduur grotendeels in het milieu terecht komen omdat het recyclen van zonnepanelen niet winstgevend is.

Om aan te geven hoe weinig grondstoffen er in totaal gemoeid zijn bij energieopwekking met kernenergie, zie Figuur 2. Wat opvalt is dat alle zogenaamd duurzame vormen van energie veel meer materiaal gebruiken in de vorm van staal, beton, glas en cement. Zie ook dat uranium (fuel) bij kernenergie niet eens zichtbaar is in de huidige grafiek omdat het zo weinig is!

Figuur 2 Benodigd materiaal voor verschillende energievormen [8]

Ondanks het feit dat zon en wind steeds goedkoper worden, neemt de waarde ervan af naarmate we er meer van installeren (zie Figuur 3). Dat komt omdat het aanbod van zon- en windenergie niet te regelen is met de vraag, zoals bij een kolen-, gas- of kerncentrale. Daardoor moet er een overschot aan windmolens en zonnepanelen gebouwd worden zodat er genoeg capaciteit is, als het even wat minder waait en/of de zon wat minder schijnt, laat staan als dat een heel seizoen of jaar het geval is! Daarnaast zal er energie opgeslagen moeten worden voor de onvermijdelijke fluctuaties die er alsnog gaan zijn, en waardoor het rendement verder achteruit gaat. Hiervoor moeten er peperdure batterijen of waterstofcentrales gebouwd worden, wat al met al resulteert in een significant hogere energierekening.

Figuur 3 Waardedaling wind- en zonne-energie bij toename marktaandeel, door de Duitse econoom Lion Hirth [9]

Vergeet bovendien niet dat wind- en zonne-energie in Nederland veel meer subsidie ontvangen dan welke andere energiebron dan ook en dat - ondanks mediaberichten - de eerste subsidieloze windparken op zee nog helemaal niet gebouwd worden. Via een omweg betaalt de belastingbetaler een derde van de energieprijs voor ‘offshore wind’ mee in de vorm van de aansluiting op het elektriciteitsnet van deze parken op zee. Dit alleen komt al neer op ruim €4 miljard [10].

De keuze is dus makkelijk gemaakt. Moderne kernenergie is bij uitstek de meest veilige, schone, duurzame en goedkope energiebron. Frankrijk draait al decennia voor zo’n driekwart op kernenergie (die wij importeren) [11]. Ook Nederland moet kiezen voor een realistisch, toekomstbestendig energiebeleid. We moeten stoppen met onnodig dure zonne- en windenergie en nú de omslag maken naar kernenergie.

Bronnen

https://www.forbes.com/sites/jamesconca/2012/06/10/energys-deathprint-a-price-always-paid/#70b0e1ae709b

http://time.com/5388178/japan-first-fukushima-radiation-death/

https://www.npa.go.jp/news/other/earthquake2011/pdf/higaijokyo_e.pdf

http://www.who.int/ionizing_radiation/chernobyl/backgrounder/en/

https://www.scientificamerican.com/article/how-long-will-global-uranium-deposits-last/

https://www.forbes.com/sites/michaelshellenberger/2018/05/23/if-solar-panels-are-so-clean-why-do-they-produce-so-much-toxic-waste/#42f59e9f121c

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0956053X17300491

http://environmentalprogress.org/health-and-safety/

http://environmentalprogress.org/technology-innovation-economics/#extra-subsidies

https://www.rekenkamer.nl/actueel/nieuws/2018/09/27/subsidieloos-windpark-nog-geen-feit-ondanks-forse-prijsdaling

https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_power_in_France

Energiebedrijven verkopen steeds vaker energiecontracten langs de deur. Niet zelden worden consumenten misleid met hoge kortingen en cadeaus, maar gaan ze in de praktijk juist meer betalen. Nu telefonische verkoop van energiecontracten wordt verboden dreigt deur-aan-deur verkoop toe te nemen. De SP wil dit stoppen en dient daarom volgende week in de Tweede Kamer een motie in.

SP-Tweede Kamerlid Sandra Beckerman: 'Consumenten worden de dupe van de wanpraktijken van energiebedrijven. De politiek doet veel te weinig om consumenten te beschermen. In Engeland is colportage aan de deur op veel plekken inmiddels verboden. Ik denk dat we dat in Nederland ook moeten doen.'

Tijdens het debat over de begroting van Economische Zaken en Klimaat dient de SP daarom een voorstel in. Al eerder kreeg Beckerman steun voor een voorstel om beter toezicht te houden op energiebedrijven en consumenten beter te beschermen tegen faillissementen, maar Beckerman wil verder gaan: 'Steeds meer Nederlanders kunnen hun energierekening niet meer betalen. Dat komt doordat de overheid de belastingen op gas en stroom steeds verder verhoogd. Energiebedrijven spelen hierop in door mensen een lagere rekening te beloven maar ze in praktijk verder in problemen te brengen. We moeten de energierekening voor huishoudens verlagen en de markt minder macht geven.'