Poliflw

In het hele land kraken gemeentebegrotingen onder de toegenomen kosten van de jeugdzorg. Als noodoplossing kwam de regering met een ‘boekhoudtruc’: gemeenten mogen extra bijdragen van het Rijk opnemen in de begroting, die nog lang niet zeker zijn. Ook het Arnhemse college grijpt naar deze truc. De gemeenteraad wil echter niets hebben van deze papieren werkelijkheid en fluit het college terug.

Gemeenten mogen van Den Haag in hun meerjarenbegroting voor 2022 en 2023 een stelpost ‘extra middelen jeugd’ opvoeren. Ze mogen, met andere woorden, ‘doen alsof’ ze ook in 2022 en 2023 extra jeugdzorggeld van het rijk krijgen. Maar vooralsnog is er geen enkele garantie vanuit het Rijk dat dit geld er daadwerkelijk komt.

Boekhoudtruc

Hoewel meerdere gemeenten deze boekhoudtruc gretig toepassen klinkt er ook kritiek. Hiermee is de begroting op papier wel rond, maar rekent de gemeente zich rijk met geld dat er niet is. Met mogelijk rampzalige gevolgen als later de gaten gevuld moeten worden.

Teruggefloten

De gemeentelijke begroting en de Jeugdzorg zijn te belangrijk voor D66 om roulette mee te spelen. En de liberalen vinden hierin de overgrote meerderheid van de raad aan haar zijde. Samen met CDA, SP, ChristenUnie, PvdA, VVD, AOP, PVV en Arnhem Centraal riepen zij in een motie het college op om niet te sjoemelen met de boekhouding. Met het unaniem aannemen van de motie floot de Arnhemse gemeenteraad het college terug.

Vrijheid en kansengelijkheid voor iedere Arnhemmer. Daarmee opende D66 fractievoorzitter Sabine Andeweg haar algemene beschouwing op de begroting op woensdag 13 november.  Een andere rode draad was de hoop op resultaten van het college. Hieronder leest u haar volledige bijdrage (gesproken tekst geldt).

 

Voorzitter,

Wat D66 betreft leeft iedere Arnhemmer in vrijheid. Vrij van zorgen: over een woning, een baan, of je wel de juiste zorg krijgt. En vrij van schulden. Pas dan hebben Arnhemmers de vrijheid om te leven. Om te genieten van onze aantrekkelijke stad.

En voorzitter, op al deze punten zijn er uitdagingen. Er zijn nog genoeg problemen voor onze inwoners. Problemen die zij ook niet altijd zelf op kunnen lossen. Waar zij bij uitstek ons – college én raad – voor nodig hebben. Het is onze taak om lef te hebben en resultaten te boeken.

Voorzitter, de problemen die wij willen oplossen:

Ongelijke kansen: waar het gaat om een woning, om werk en om de juiste zorg. Maar ook in het onderwijs, dat nu de ongelijkheid eerder vergroot dan verkleint. Schulden: we moeten meer schulden voorkomen en jongeren van problematische schulden af helpen. En de nodige inzet op cultuur: concrete stappen in vernieuwing van het verouderde Stadstheater. Gelijke kansen

Voorzitter,

Iedere Arnhemmer verdient een kans op een woning. En er is veel werk te doen: er moeten ruim 7.500 woningen bij. Bouwen, bouwen en bouwen dus. We verwachten leiderschap en visie van het college. Concrete plannen, natuurlijk met behoud van groen. We verwachten een woningbouwplan met lef.

En iedere Arnhemmer verdient een kans op betaald werk. We hebben een mooi plan – ‘Doorbraak naar werk’ – maar verwachten ook ambitie in de uitvoering. Nieuwkomers die we naar werk begeleiden, moeten allemaal – mannen én vrouwen – dezelfde kansen hebben. We stelden daarover al schriftelijke vragen. Om dit bij gezinshereniging al goed te regelen, dienen we samen met GroenLinks een motie in.

Tot slot gelijke kansen in het onderwijs. Het is in Arnhem nog steeds zo dat het uitmaakt in welke wijk je opgroeit. Of je hulp krijgt bij je huiswerk en of je bijles kan krijgen als dat nodig is. Uit onderzoek blijkt dat het onderwijs, dat kinderen vanaf 12 jaar in hokjes duwt, kansengelijkheid verkleint in plaats van vergroot. We zijn blij met de toezegging van het college om zich in te zetten voor brede brugklassen. Daarmee kan het onderwijs beter aansluiten bij de talenten van kinderen.

Schulden

Maar voorzitter, soms zijn gelijke kansen niet genoeg. Voor Arnhemmers in schulden is een tweede kans nodig. Veel inwoners weten de weg naar schuldhulp nog steeds niet te vinden. Helaas. Een half jaar geleden werd duidelijk dat het schuldenfonds nog steeds heel weinig jongeren bereikt. Hoe gaat dit nu? Hoe gaan we ervoor zorgen dat we alle jongeren met problematische schulden bereiken én helpen?

Cultuur

En voorzitter, dan de nodige inzet op cultuur.

Ik kan de tekst van vorig jaar hier herhalen. Het Stadstheater stamt uit 1938. Een simpele renovatie is niet voldoende voor de toekomst. Het Stadstheater moet ingrijpend vernieuwd worden, samen met Oostpool en Introdans. Er ligt helaas nog steeds geen voorstel vanuit het college voor de vernieuwing van het Stadstheater, terwijl dat voor afgelopen kwartaal beloofd was. Kan het college toezeggen dat we uiterlijk in het 1e kwartaal van 2020 een voorstel kunnen verwachten?

Resultaten

Voorzitter, onze verwachtingen voor komend jaar:

Meer kansengelijkheid. Waar het gaat om een woning, om werk en om het best passende onderwijs Visie op het gebied van armoede, schulden, werk en zorg Jongeren eindelijk van problematische schulden af helpen En investeren in cultuur: Een schop in de grond bij het museum én een volgende stap in de vernieuwing van het Stadstheater.

Voorzitter, ik rond af,

In deze stad moet je op dit moment redelijk wat geduld hebben. Ik roep het college op om ervoor te zorgen dat ik volgend jaar niet opnieuw dezelfde punten hoef te noemen. Om problemen echt op te lossen. Om te laten zien dat deze stad een bestuur heeft met lef. Een stadsbestuur dat resultaten boekt.

Namens D66 wens ik u succes.

Reactie College van B&W

Wethouder Hans de Vroome reageerde namens het college van B&W op de vragen van D66 over investeren in cultuur. Hij zegde toe dat de raad in het eerste kwartaal van 2020 een voorstel kan verwachten voor vernieuwing van de Stadsschouwburg in samenwerking met Toneelgroep Oostpool en Introdans. Ook gaf hij aan dat direct na de feestdagen voor Museum Arnhem de eerste schop de grond in gaat.

Wijzigingsvoorstellen (eigen en ondersteund) ‘Open data’ (amendement VVD, D66) – unaniem aangenomen ‘Aanvullende coalitieafspraken wonen’ (amendement GL, VVD, D66, PvdA) – aangenomen ‘Aanvullende coalitieafspraken zorg’ (amendement GL, VVD, D66, PvdA) – aangenomen ‘Eerlijke klimaatcijfers in de begroting’ (amendement SP, PvdD, D66) – aangenomen ‘Niet overhaast besluiten’ (amendement D66, SP, CDA, AC, AOP) – aangenomen ‘Impuls openbare toiletten in de binnenstad, de wijken én bij winkelcentra’ (motie CDA, CU, VVD, D66, PvdA) – unaniem aangenomen ‘Jeugdbudgetten reëel begroot, geen papieren werkelijkheid’ (motie D66, CDA, SP, CU, PvdA, VVD, AOP, PVV, AC) – unaniem aangenomen ‘Concrete visie op circulair Arnhem’ (motie GL, VVD, D66, PvdA) – aangenomen ‘Op naar een rookvrije generatie!’ (motie PvdA, CU, D66, GL) – aangenomen ‘Subsidieregeling burgerkracht sociaal domein’ (motie PvdA, GL, AC, PvdD, D66) – unaniem aangenomen ‘Maak werk van (dekking voor) de Arnhemse standaard toegankelijkheid’ (motie VVD, D66, PvdA, CDA, GL, AC) – unaniem aangenomen ‘Armoede door de ogen van kinderen’ (motie D66, SP, PvdA, GL) – aangenomen ‘Betere begeleiding nareizigers’ (motie GL, D66, PvdA, D/VA) – aangenomen

Op 28 november stelde de gemeenteraad van Arnhem de nieuwe verordeningen voor Maatschappelijke Ondersteuning en Jeugdhulp vast. D66 wil dat iedereen zelf kan kiezen welke hulp men wil. Hiervoor is een goed persoonsgebonden budget nodig (PGB). Maar dan moeten daar geen onnodige regels en voorwaarden aan hangen, en moeten de tarieven ook bij PGB-zorg hoog genoeg zijn voor ondernemerschap in de zorg.

Een begrijpelijker toelichting

Voor D66 is het logisch dat de toelichting bij nieuwe regels voor iedereen te begrijpen moet zijn. Zeker voor de inwoners en zorgverleners die ermee te maken krijgen. Op vragen van D66 raadslid Mattijs Loor zei wethouder Van der Zee toe dat er met cliëntenorganisaties gewerkt zal worden aan een begrijpelijke toelichting bij de regels.

En soepeler voorwaarden

Bij de behandeling van de verordeningen was verder veel aandacht voor de toegankelijkheid van zorg uit een PGB. Samen met GroenLinks, PvdA, ChristenUnie, VVD en Arnhem Centraal diende D66 wijzigingsvoorstellen in om de voorwaarden van het persoonsgebonden budget te versoepelen.

Maar geen innovatie

Een ander voorstel van D66 was om ook zorgverleners die op basis van een persoonsgebonden budget werken budget te geven voor financiële risico’s en ontwikkeling en innovatie. “Financiële risico’s horen bij ondernemen, ook in de zorg. En met goede ontwikkeling en innovaties is soms een wereld te winnen”, stelt Loor. “Het is niet eerlijk als we bij gecontracteerde aanbieders daar wel voor betalen, maar bij persoonsgebonden budgetten niet. En dat terwijl de gemeente bij een persoonsgebonden budget sowieso al voordeliger uit is.”

Helaas dacht de rest van de raad hier anders over. Alleen Partij voor de Dieren, CDA, PVV en ChristenUnie stemden met D66 mee. “Het is jammer dat de raad deze kans voor meer innovatie en een steviger basis voor PGB-zorg door haar vingers laat glippen”, aldus een teleurgestelde Loor. “Doordat er geen budget komt om risico’s af te dekken en te innoveren, zijn Arnhemmers met een persoonsgebonden budget slechter af.”

Op vrijdag 30 en zaterdag 31 maart vonden de eerste gesprekken plaats tussen de verschillende fracties en informateur Tom van der Lee, die door GroenLinks gevraagd is een eerste verkenning te doen voor een mogelijke nieuwe coalitie in Arnhem. Namens D66 voerden Sabine Andeweg en Mattijs Loor op zaterdagochtend een eerste gesprek met de informateur. In aanvulling op onze bijdrage bij het duidingsdebat hebben we de informateur op zijn verzoek schriftelijk antwoord gegeven op vier vooraf gestelde vragen. Vervolgens hebben we gedurende ruim een uur een constructief gesprek met elkaar gevoerd.

De door de informateur voorgelegde vragen waren:

Wat is uw duiding van de verkiezingsuitslag? Welke thema’s/issues zijn voor u de belangrijkste voor de komende 4 jaar? Welke mogelijke coalities ziet u? Bent u van mening dat er in de week na Pasen een keuze gemaakt kan worden ten aanzien van een volgende stap in ‘t formatieproces, namelijk welke partijen met elkaar in gesprek gaan over het vormen van een coalitie? Welke afweging heeft u bij het gewenste tempo in de formatie?

De volgende antwoorden zijn door D66 schriftelijk aan de formateur versterkt, en zullen als bijlage bij zijn verslag worden opgenomen:

Wat is uw duiding van de verkiezingsuitslag?

Op 21 maart kwamen in Arnhem GroenLinks en VVD als grote winnaars naar voren. Verliezers zijn D66, SP en de PvdA. Voor D66 is dit overigens de op 1 na beste uitslag bij de GR sinds 1994. Wij zien in de verkiezingsuitslag vooral het landelijk effect terug. Wij zien dat er duidelijk gekozen is voor een groene en progressieve en bovendien voor een liberale koers.

Welke thema’s/issues zijn voor u de belangrijkste voor de komende 4 jaar?

Klimaat: Alle wijken in 2035 energieneutraal Werk: Investeren voor goede werkgelegenheid en terugdringen bijstand Onderwijs: Goede klaslokalen met schone lucht Cultuur: Blijvend investeren in cultuur, om de top te behouden en de basis (cultuureducatie en talentontwikkeling) te versterken Goed informeren van inwoners en bedrijven, maximale transparantie en goed georganiseerde inspraak Geen stijging van de lokale lasten

Welke mogelijke coalities ziet u?

ChristenUnie heeft zelf tijdens het openbare duidingsdebat aangegeven voor de oppositie te kiezen en een samenwerking met de PVV is voor vele partijen programmatisch onmogelijk. Het ligt voor de hand dat de twee grote winnaars, GroenLinks en VVD, samen deel uitmaken van een coalitie. Varianten zonder deze twee partijen doen minder recht aan de uitslag en zijn ook moeilijk te realiseren.

GroenLinks en VVD kunnen samen een minderheidscoalitie vormen, al dan niet aangevuld met D66, PvdA, SP of Arnhem Centraal. D66 zou bereid zijn deel uit te maken van een minderheidscoalitie. Voor een meerderheidscoalitie is een aanvulling met D66 en PvdA of met PvdA en Arnhem Centraal een mogelijkheid.

Bent u van mening dat er in de week na Pasen een keuze gemaakt kan worden ten aanzien van een volgende stap in het formatieproces, namelijk welke partijen met elkaar in gesprek gaan over het vormen van een coalitie? En welke afweging heeft u bij het gewenste tempo in de formatie?

Deze afweging ligt bij de informateur, onze basishouding is: ja, dit zou mogelijk moeten zijn.