Poliflw

Elk jaar verschijnen eind december weer de lijstjes met jaaroverzichten, muziektoppers en personen. Ook Gouda doet hier aan mee met de ‘machtigste Gouwenaar’. Ook politiek wordt het afgelopen jaar vastgelegd en geanalyseerd. Sinds 2014 blikt de ChristenUnie fractie terug op basis van de feitelijke cijfers van het RIS (RaadsInformatieSysteem) van Gouda. Hierbij worden het aantal moties, amendementen en art38 vragen objectief weergegeven en op basis van deze cijfers reflecteren we graag op het stemgedrag van de Goudse gemeenteraad.

Het jaar 2019 is een jaar waarin de politieke partijen op stoom komen na een verkiezingsjaar. Opvallend is het patroon van 2014 en 2018 als verkiezingsjaren en 2016 met nieuwe collegevorming. Daarnaast wordt duidelijk dat er een trend is dat we als politiek steeds actiever worden, in 2019 zelfs 132 amendementen en moties. Een amendement is een tekstwijziging op een besluit van het college, een motie is een oproep van de gemeenteraad aan het college. Het derde instrument wat we meten zijn de Art38 vragen, dit zijn politieke vragen van een partij aan het college. 

Voor een overzicht van andere jaren verwijs ik graag naar onderstaande links:

2015: Hyperactief of productief

2016: Goudse raad in cijfertjes

2017: Goudse raad in cijfertjes

2018: Goudse raad in cijfertjes

Het is natuurlijk ook boeiend om te kijken welke partijen verantwoordelijk zijn voor deze cijfers, waarbij de grote van de fractie ongetwijfeld een rol speelt in de beschikbare tijd en dus inzet. Ook je positie in de gemeenteraad is bepalend, het maakt uit of je coalitie bent of oppositie en dus geen afvaardiging in het college.

De VVD, SP en Partij voor de Dieren voeren de lijst aan en onderaan zien we D66 en GroenLinks als het gaat om wat er ingediend is. Maar uiteindelijk telt in de politiek het resultaat, dus niet alleen het indienen van bijv. een motie maar ook of die aangenomen wordt. Ook het mede-indienen speelt een rol bij je effectiviteit als politieke partij. 

Uit deze tabel blijkt dat inzet niet altijd automatisch resultaat geeft. Van de 23 moties, amendementen van de VVD zijn er 6 aangenomen (26%) waarbij de 2 van GrL beiden zijn aangenomen (100%). Het geeft wel te denken dat van alle moties er maar 40% zijn aangenomen door de gemeenteraad. Opvallend detail is het aantal moties en amendementen die ingetrokken zijn, in 2019 waren dat er 24. In 2018 is 23% van de moties en amendementen ingetrokken terwijl in 2019 18% is ingetrokken. Toch is het een duidelijke trend welke zichtbaar wordt in onderstaande grafiek. Hieruit blijkt dat de VVD 10 moties en amendementen heeft ingetrokken, zo’n 43% van hun ingediende moties.

Om de ‘Productiviteit’ van de afzonderlijke partijen in beeld te brengen heb ik een optelsom gemaakt van de inzet (ingediende moties etc.), de samenwerking (mede-ingediend) maar ook het resultaat (aangenomen). Hiervoor gebruiken we de volgende berekening: Inzet (ingediend tov totaal van moties/amendementen en art38) + samenwerking voor 40% (mede-ingediend tov totaal) + resultaat (aangenomen tov ingediend).

Vanzelfsprekend zijn de percentages een keus en daarmee subjectief, ook wordt er geen waardering toegekend aan de inhoud van moties, amendementen en is daarmee niet meer dan een statistische weergave. Toch kan op basis van onderstaande tabel inzichtelijk gemaakt worden hoe de productiviteit per partij en per jaar is geweest.

In de politiek draait alles om steun en samenwerken, in je eentje krijg je weinig voor elkaar in een gemeenteraad. Daarom is het boeiend om te kijken hoe de onderlinge relaties tussen de partijen zijn. Waar wordt er gesteund, mede-ingediend en maakt het dan nog uit of je van de coalitie of oppositie bent? In onderstaande tabel wordt de relatie weergegeven met de partij op de verticale as. Bijvoorbeeld wordt hieruit duidelijk dat GoudaPositief van geen één andere partij steun krijgt. En dat Gouda’s 50+ van alle partijen steun krijgt.

Deze informatie kun je ook optellen voor alle coalitie of oppositie partijen waardoor duidelijk wordt welke partijen ‘steun geven’ aan coalitie (geel gearceerd) of oppositie in 2019?

Dit kun je ook weergeven voor elk van de drie coalitieperiodes die we hebben gehad sinds 2014. Hieruit blijkt dat de steun voor de coalitie in 18-22 groter is dan in de vorige coalities, uitgezonderd GoudaPositief. De steun voor de oppositie in deze periode is bij alle partijen minder dan in vorige perioden.

Ook al zijn de cijfers objectief, een interpretatie is dat nooit. Daarom heb ik geprobeerd om alleen de feitelijke cijfers weer te geven en laat ik het graag aan anderen over om hieruit conclusies te trekken. Deze conclusies zie ik dan graag verschijnen via social media in de verwachting dat we hier van kunnen leren.

Wout Schonewille

Woensdagavond 15 oktober jl. stond de Turfmarktkerk op de raadsagenda. Officieel zou het gaan over het onderzoeksrapport van Lengkeek. Dit bureau heeft onderzocht in hoeverre de sloopkosten van € 532.000,- terecht zijn gemaakt.

De oppositie koos ervoor om met één woordvoerder namens de zeven oppositie partijen een betoog in de raad neer te zetten. Daardoor ontstond er direct een sfeer van polarisatie tussen oppositie en coalitie. Daarbij was het betoog erg suggestief doordat feiten gevolgd werden door onterechte conclusies. Onafhankelijk van elkaar besloten D66, ChristenUnie, PvdA/GroenLinks en CDA niet in dat frame te stappen en reageerden daarom niet op de debatpunten. De oppositie zag haar opzet mislukken en er werd meermalen (op verzoek van de SGP...) geschorst. Op een gegeven moment werd zelfs de burgemeester namens de oppositie opgeroepen om naar de raad te komen om te bemiddelen, maar dat gebeurde niet, aangezien ze niet in Gouda was en het ook niet in de vergaderorde past.

Toen de coalitie partijen vervolgens hun bijdrage leverden over het rapport van Lengkeek probeerden de oppositie nog enkele keren om de coalitie partijen uit de tent te lokken, maar ook deze opzet mislukte.

Resultaat van dit alles was dat de oppositie grote woorden sprak en aangaf zich geschoffeerd te voelen. Het was inderdaad bepaald geen verheffende avond, maar ik vind dat de oppositie vooral bij zichzelf te rade moet gaan.

In de eerste plaats zou het hen hebben gesierd als ze vooraf de debatonderwerpen hadden gedeeld en dan ook in minder suggestieve bewoordingen. Het vooraf delen van debat onderwerpen is gebruikelijk en biedt partijen de mogelijkheid om zich voor te bereiden. Nu werd ervoor gekozen om vol op het orgel te gaan en een soort overval techniek toe te passen en dan ook nog eens heel massief met één geluid in veroordelende en suggestieve bewoordingen.

Toen duidelijk was dat een debat volgens de lijnen van de oppositie partijen was mislukt, probeerden ze nog wel draagvlak te krijgen voor een raadsenquete* (vergelijkbaar met een parlementaire enquete). Die steun kwam er (nog?) niet vanuit de coalitie partijen omdat we midden in het proces zitten en er ook andere instrumenten nog ter beschikking staan. Dit middel moet je pas willen inzetten als een proces is afgerond.Conclusie over deze avond is dat er nu alleen maar verliezers zijn en dat we als raad een slecht visitekaartje hebben afgegeven. Het was een avond om snel te vergeten.

Theo Krins

*Een raadsenquête is vergelijkbaar met een parlementaire enquête alleen dan op lokaal niveau. Een raadsenquête kan alleen worden ingesteld als een meerderheid binnen de gemeenteraad dat wil. Voor een raadsenquête wordt een commissie benoemd, deze commissie doet onderzoek naar het door het college van B&W gevoerde bestuur over een bepaald onderwerp. De enquêtecommissie kan openbare verhoren houden, de verhoren - die onder ede plaatsvinden - hoeven echter niet per se openbaar te zijn. Een raadsenquête wordt binnen gemeenten gezien als het sluitstuk van de controlerende rol van de raad, dit instrument wordt pas in laatste instantie ingezet.

Onlangs is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2019-2023 door de gemeenteraad vastgesteld. Het gaat daarbij om een strategisch beheerplan.

In dit plan worden drie belangrijke wettelijke taken vastgelegd:

De rioolheffing in Gouda is hoog vergeleken met andere Nederlandse gemeenten. Dit komt o.a. door de keuze die in 2014 is gemaakt voor een duurzame financiering. Er is toen namelijk afgesproken om niet steeds te gaan lenen voor het rioolonderhoud, De jaarlijkse opbrengsten moesten op termijn voldoende zijn voor de te maken jaarlijkse kosten. Vanaf 2020 is er daarom sprake van een kostendekkende financiering.

Die kosten voor onderhoud riolen zijn ook hoog omdat we te maken hebben met bodemdaling en het omdat het steeds belangrijker wordt om klimaatbestendige maatregelen te nemen, aangezien we anders steeds vaker te maken gaan krijgen met ondergelopen straten en tunnels. Overigens zullen de lasten voor de inwoners op termijn wat gaan dalen, omdat we niet meer extra gaan lenen en aflossen op bestaande leningen.

In 2014 heeft de toenmalige wethouder van Gouda Positief (Jan de Laat) die nieuwe wijze van financiering door de gemeenteraad geloodst. Er was unanieme (!) steun voor dat plan. Bij het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan is voortgebouwd op de afspraken die toen zijn gemaakt:

Ondanks het feit dat op basis van voortschrijdend inzicht in noodzakelijke klimaatregelen er meer investeringen nodig zijn, is het toch gelukt om de komende jaren de heffing minder hoog te laten zijn dan in 2014 was verwacht. Het college adviseerde om te kiezen voor scenario midden. Scenario “0” geeft een verhoogd risico van wateroverlast en wordt ook door deskundigen afgeraden. Die zie scenario midden als een “minimum” variant. Nog minder is niet verantwoord. Gouda Positief koos (samen met SGP, VVD, SP, Gouda’s 50+ Partij en GBG) middels een amendement toch voor dat scenario “0”. Onduidelijk bleef daarbij in hoeverre de noodzaak van de voorgestelde klimaatmaatregelen worden onderschreven. In ieder geval vonden deze partijen dat de kosten van de (met het riool gerelateerde) klimaatmaatregelen, zoals meer groen en betere wateropvang, uit andere middelen moeten worden gefinancierd, waardoor het tarief voor het riool lager wordt. Zo’n verhaal klinkt natuurlijk positief naar de burger. Ze geven echter niet aan waar die gelden voor die kosten dan wel vandaan moeten komen en ze slaan daarmee een gat van zo’n 1,5 miljoen euro in de begroting. Ook stappen ze af van het uitgangspunt uit 2014, dat de noodzakelijke investeringen via de rioolheffing worden gefinancierd.

In de beeldvorming werd trouwens gesuggereerd dat dit college extra lasten van 1,5 miljoen oplegt voor de Goudse burgers. Dat is natuurlijk onzin. De klimaatkosten waren voorzien en het tarief blijft onder het tarief dat in 2014 was afgesproken voor de komende jaren (zie grafiek).

De ChristenUnie is (met D66, PvdA, CDA, GroenLinks en Partij voor de Dieren) van mening dat er sprake moet zijn van een consistent beleid en de riool gerelateerde kosten gefinancierd moeten worden uit de rioolheffing. Onze keuze slaat daardoor geen gat in de begroting! Daarbij is die keuze voor de inwoners ook gunstig omdat de heffing die hiervoor nodig is, lager wordt dan in 2014 was voorzien. Een meerderheid van de raad heeft nu gekozen voor een degelijke en klimaatbestendige aanpak en verbetering van het riool. En met een logische en consistente financiering vanuit de rioolheffing. Voor de nabije toekomst is het nu de verwachting dat door een verbeterd rioolstelsel inclusief noodzakelijke klimaatmaatregelen, de overlast in Gouda zal gaan afnemen.

Op 6 juni hebben de coalitie partijen D66, ChristenUnie, PvdA, CDA en GroenLinks in het Huis van de Stad het coalitieakkoord getekend. De ChristenUnie is trots op het resultaat en gaat vol vertrouwen de komende periode binnen deze coalitie aan de slag. We zijn ook blij dat Corine Dijkstra opnieuw als onze wethouder aan de slag zal gaan voor onder andere het sociaal domein.

De onderhandelaars van D66, ChristenUnie, PvdA, CDA en GroenLinks hebben vrijdagavond - na 70 uur onderhandelen en een marathonsessie op 1 juni van 12 uur - een akkoord bereikt voor het vormen van een nieuw stadsbestuur.

De Goudse coalitieonderhandelingen vonden afgelopen periode plaats onder regie van D66 en ChristenUnie. Zij besloten om samen de formatie te trekken gezien de verkiezingsuitslag van 21 maart, waarna vijf partijen vier zetels behaalden. Op 11 april adviseerden informateurs Alexander Rinnooy Kan en Heleen van den Berg om coalitieonderhandelingen te starten met D66, ChristenUnie, PvdA, CDA en GroenLinks, maar daarnaast aandacht te besteden aan raadsbrede samenwerking. Voor dat laatste werd de basis gelegd via een inventarisatie van thema’s die zich lenen voor raadsbrede samenwerking. Oud-griffier Marianne Lint leverde hiervoor, na gesprekken met de twaalf raadsfracties, 16 mei jl. een advies op.

Advies van Rinnooy Kan en Heleen van den Berg als informateurs voor coalitie in Gemeente Gouda: D66 Gouda ChristenUnie Gouda PvdA Gouda CDA Gouda GroenLinks Gouda https://www.gouda.nl/Bestuur_en_organisatie/Publicaties_en_besluiten/Nieuwsberichten/Advies_van_informateurs_nieuwe_coalitie

Advies van informateurs: coalitie van D66-ChristenUnie-PvdA-CDA-GroenLinks - gemeente Gouda

Informateurs Rinnooy Kan en Van den Berg adviseren de gemeenteraadsfracties in Gouda om te kiezen voor een vijf-partijen-coalitie met als samenstelling een combinatie van D66, ChristenUnie, PvdA, CDA en GroenLinks. Dat is de uitkomst van de verkenning van de informateurs, die op 11 april is toegelic...