Poliflw

Een grote meerderheid van de Tweede Kamer stemde vandaag voor de SP-wet voor een bindend referendum. Daarmee is een flinke stap gezet in de versterking van onze democratie. Met dit referendum krijgen mensen de mogelijkheid om politici te corrigeren, als die besluiten nemen die een meerderheid van de bevolking écht niet wil.

Initiatiefnemer Ronald van Raak noemt dit referendum de belangrijkste vernieuwing sinds de invoering van het algemeen kiesrecht: ‘Bij de verkiezingen in maart vragen politici het vertrouwen van de kiezers, maar durven de politici de mensen ook de mogelijkheid te geven om hen te corrigeren? Een grote meerderheid van de bevolking wil een bindend referendum. Het idee dat we de politici kunnen terugfluiten helpt om het vertrouwen in de politiek te vergroten.’

Steun de actie voor een bindend referendum!

Alleen VVD, CDA en SGP stemden tegen het wetsvoorstel. Nu gaat de wet naar de Eerste Kamer, waar ook een meerderheid voor het bindend referendum lijkt te zijn. De invoering van dit referendum vraagt wijziging van de Grondwet. Daarom moet na de verkiezingen van 17 maart de wet opnieuw door beide Kamers worden besproken en dan is een tweederde meerderheid nodig. ‘Mensen kunnen bij deze verkiezingen onze politiek een stuk democratischer maken. Door niet te stemmen op VVD, CDA of SGP, de drie partijen die tegen het referendum zijn,’ aldus Ronald van Raak.

Het referendum was ooit vooral populair bij hoger opgeleide en politiek betrokken burgers, die meer individuele invloed wilden op de politieke besluitvorming. Na de korte ervaringen met het raadgevend referendum werd het middel ontdekt door andere groepen mensen, vooral door kiezers die lager zijn opgeleid en weinig vertrouwen hebben in de politiek. Mensen die niet de hele dag met de Haagse politiek bezig zijn, maar wél een middel willen om de politici te corrigeren als zij dat nodig vinden. In korte tijd kreeg de discussie over het referendum een heel ander karakter. Lange tijd hadden politici zich verzet tegen het referendum omdat zij meenden dat dit in strijd zou zijn met onze parlementaire democratie. Nu bleek het referendum juist een middel om het parlementaire stelsel te versterken en het vertrouwen in de democratie te herstellen. De nieuwe discussie leidde tot een andere uitkomst.

PvdA en GroenLinks, D66 en ChristenUnie, partijen die tweeënhalf jaar geleden nog tégen waren, lijken komende dinsdag vóór het bindend referendum te stemmen. Daarmee tekent zich nu een brede meerderheid af. Alleen VVD, CDA en SGP zijn nog principieel tégen. Die brede steun is nodig omdat voor invoering van dit bindend referendum ook een wijziging nodig is van de Grondwet. Dat betekent dat na de verkiezingen de wet opnieuw moet worden behandeld en dan de steun nodig heeft van tweederde van het parlement. Een aantal partijen heeft vorige week gebruik gemaakt van de mogelijkheid om flinke ‘drempels’ op te werpen voor het houden van een referendum. D66 wil voorkomen dat referenda kunnen worden gehouden over Europese verdragen. De ChristenUnie heeft een ‘uitkomstdrempel’ vastgelegd, zodat een flinke opkomst nodig is om een wet daadwerkelijk van tafel te halen.

In het Kamerdebat heb ik me tégen deze voorstellen uitgesproken, maar ik vrees dat die het dinsdag tóch zullen halen. Voor veel politici zijn hoge drempels nodig om te voorkomen dat het referendum door mensen ‘gemakkelijk’ zal worden gebruikt. Ik zie hoge drempels vooral als een uiting van angst voor het volk. Maar goed, ook met deze drempels zetten we een grote stap op weg naar een referendum. Dit kan de grootste democratisering worden sinds de invoering van het algemeen kiesrecht. Als de kiezers VVD, CDA en SGP na de verkiezingen van maart niet al te groot maken zit die tweederde meerderheid er straks ook in. Als ik terugkijk naar de afgelopen jaren lijkt de afschaffing van het raadgevend referendum tóch zinvol geweest. Het lijkt erop dat de afschaffing van dit oefenreferendum voor veel partijen alsnog de weg heeft vrijgemaakt om steun te geven aan dit écht bindende referendum.

In ons land dreigen parallelle samenlevingen te ontstaan, blijkt uit een onderzoek van de Tweede Kamer naar financiering van moskeeën en andere religieuze organisaties. Daarbij is ook sprake van angst en intimidatie, door radicale salafisten die jongeren opzetten tegen de waarden van ons land, waar deze kinderen zijn geboren en hun toekomst hebben. Vooral het informele onderwijs is een probleem, waar een haat en afkeer wordt geleerd tegen onze vrijheid en onze democratie.

Het onderzoek door de Tweede Kamer werd gedaan op verzoek van SP en SGP en had als doel inzicht te krijgen in de financiering en de beïnvloeding van moskeeën en andere religieuze instellingen, vanuit landen als Saoudi-Arabië, Koeweit, Qatar en Turkije. De SP wil maatregelen om vooral jongeren te beschermen.

Jasper van Dijk: ‘Om ongewenste beïnvloeding tegen te gaan komt er wat de SP betreft een einde aan de financiering vanuit het buitenland en gaan we de imams voortaan in ons eigen land opleiden. Ook moeten we maatregelen nemen om het informele religieuze onderwijs beter te reguleren. Voorop staat dat we parallelle samenlevingen in ons land niet accepteren. De SP staat voor integratie, niet voor segregatie.’

Staatssecretaris Visser heeft de beslissing om de plannen voor een marinierskazerne in Vlissingen te veranderen al veel eerder in het geheim voorbereid dan tot nu toe bekend was. Naar aanleiding van een journalistiek onderzoek van de Volkskrant blijkt dat staatsecretaris Visser al in het voorjaar van 2018 twee verkenners aan het werk heeft gezet om een alternatieve locatie te vinden voor de al lang beloofde verhuizing van de marinierskazerne van Doorn naar Vlissingen. Officieel gaf Visser in haar ‘dilemmabrief’ pas eind januari van dit jaar toe, toe dat zij de kazerne niet naar Zeeland wilde verhuizen.

Nu blijkt dat zij in het voorjaar van 2018 aan admiraal Kramer en aan Gelderse oud-Kamerlid Co Verdaas heeft gevraagd alternatieve locaties te zoeken. Daarbij blijkt ook de burgemeester van Rotterdam betrokken te zijn geweest. Staatssecretaris Visser besloot de marinierskazerne naar Nieuw Milligen te verplaatsen.

Sadet Karabulut: ‘In mijn bijdrage aan het debat in februari sprak ik over een geheime militaire operatie die uitgevoerd is om Zeeland in de maling te nemen. Een rotstreek zei ik er ook nog over. De rotstreek blijkt nog erger dan ik toen dacht. De geheime militaire operatie ging dieper dan ik dacht. Dat blijkt nu.’

Staatssecretaris Visser heeft een hoop uit te leggen. ‘Opnieuw komt Defensie met het verweer van een verspreking en een vooronderzoek dat nog weinig betekenis had,’ aldus Karabulut. ‘Dat klinkt niet geloofwaardig. Daarom heb ik mondelinge vragen aangevraagd om staatssecretaris tekst en uitleg te vragen’, aldus Karabulut. Sadet Karabulut herinnert er aan dat het de SGP was die in februari een motie van afkeuring indiende die het bijna haalde.

De spoedwet van de regering om de stikstofproblematiek het hoofd te bieden bereikt niet wat bereikt moet worden en zal waarschijnlijk sneuvelen voor de rechter. De SP heeft daarom tegen gestemd in de Eerste Kamer. Volgens SP-senator Rik Janssen staat voorop dat bouwvakkers weer huizen kunnen bouwen, gezinnen daar snel in kunnen wonen en boeren kunnen blijven boeren. 'Om dat mogelijk te maken zijn er bewezen effectieve maatregelen nodig op de korte termijn die de juridische toets van de Raad van State kunnen doorstaan. Dat is de meetlat die de SP hanteert bij de beoordeling van deze spoedwet. De SP heeft er grote twijfel over of de nu voorliggende spoedwet gelegd langs deze meetlat tot een positieve beoordeling leidt.'

Na de uitspraak van de Raad van State over de (on)houdbaarheid van het stikstofbeleid is er een spoedwet nodig om de gevolgen gedeeltelijk ongedaan te maken. Zo moet onder andere voorkomen worden dat de woningbouw vastloopt. De SP onderschrijft die noodzaak, maar heeft bedenkingen bij de manier van uitvoering door het kabinet. Janssen: 'De uitspraak van de Raad van State over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), zo kunnen we gerust vaststellen, kon niet onverwacht komen. Eerder had de Raad van State al duidelijke bedenkingen geuit over de juridische houdbaarheid van de wet. En opnieuw geeft de Raad van State nu duidelijke signalen van twijfel af over de juridische houdbaarheid van de voorliggende spoedwet. De schoten voor de juridische boeg zijn duidelijk. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke kostenefficiënte stikstof- en natuurmaatregelen genomen kunnen worden, wat deze opleveren qua stikstofdepositie en natuurherstel en wat de budgettaire gevolgen van deze maatregelen zijn. Op een later moment zal het kabinet bekijken of het nodig en mogelijk is om extra middelen vrij te maken. In gewoon Nederlands: we hebben geen idee wat werkt en wat het kost en we weten ook niet of we daar geld voor over hebben. Als een maatregel, bijvoorbeeld die op het gebied van veevoer, pas op langere termijn effect heeft hoort hij niet in de spoedwet thuis. Daar horen immers alleen maatregelen thuis die direct effect hebben en waar dit effect ook meetbaar en aantoonbaar is. Ik heb tot nu toe alleen maar boeren gehoord die hier niets in zien. Dan wordt het een papieren oplossing.'

Janssen: 'Het enige waar bouwvakkers, de gezinnen die een dak boven hun hoofd willen en de boeren werkelijk mee geholpen worden is dat er nu geïnvesteerd wordt in maatregelen die meetbaar effect hebben en niet juridisch ten onder gaan.' Omdat de stikstofwet niet effectief en juridisch onhoudbaar is, heeft de SP tegen gestemd. Dankzij de hulp van SGP, 50PLUS, OSF en de fractie-Otten kon de wet wel aangenomen worden.

De SP heeft de Eerste Kamer tegen de plannen van Rutte III gestemd om te bezuinigen op de huurtoeslag. De eigen bijdrage in de huur wordt gekoppeld aan de verwachte huurprijsontwikkeling, wat voor veel mensen zal leiden tot een lagere huurtoeslag. SP-Eerste Kamerlid Frank Köhler: 'De SP-fractie vindt dit een slechte zaak. De huurtoeslag is voor velen nu al nauwelijks of niet toereikend. De eigen bijdrage in de huur zal door deze plannen waarschijnlijk extra omhoog gaan. Deze maatregel is in het regeerakkoord terecht gekomen omdat die structureel 138 miljoen euro per jaar aan bezuiniging op de huurtoeslag zou gaan opleveren. Dat kost de ontvangers van huurtoeslag, allemaal mensen met lage inkomens, op termijn ongeveer 100 euro per jaar.'

Een kleine meerderheid van de Eerste Kamer – VVD, D66, CDA, ChristenUnie, SGP en OSF - steunde de plannen van Rutte III.

Door de invoering van het schuldenstelsel is het recht op studiefinanciering afgeschaft. Echter is de koppeling met de kindregelingen in de wet blijven staan. Ondanks dat hun kinderen moeten lenen voor hun studie, kunnen deze ouders nog steeds niet rekenen op kinderbijslag en kindgebonden budget. De SP en SGP stellen voor om dit weer recht te trekken.

SP-Kamerlid Peter Kwint: 'Studeren is steeds minder toegankelijker geworden door de invoering van het schuldenstelsel. Door ouders weer recht te geven op deze regelingen, wordt studeren ook weer mogelijk voor kinderen van ouders met een kleinere portemonnee.' SGP-Kamerlid Chris Stoffer: 'Bij koopkrachtplaatjes discussiëren we over tientjes. Maar ouders van 16- en 17-jarigen die naar het hoger onderwijs gaan, leveren gemiddeld 1400 euro in. In tegenstelling tot leeftijdsgenoten op de middelbare school en het MBO. De SGP vindt het onterecht dat deze ouders geen kinderbijslag meer krijgen, zeker nu de studiefinanciering is omgezet in een lening. Daarom dien ik samen met de SP een amendement in om dit rare verschil uit de wet te halen.'

Door het recht op studiefinanciering ook af te schaffen in de kinderbijslag en kindgebonden budget wordt de wet ook eenvoudiger. Kwint: 'Het mooie is dat ambtenaren van het ministerie van SZW zelf in een beleidsstuk hebben opgeschreven dat de koppeling tussen de kindregelingen en het recht op studiefinanciering moet worden heroverwogen, dus ik verwacht dat het voorstel gewoon wordt aangenomen.'

Stop het verplichte lerarenregister nu. Dat vinden SGP en SP. Ook nagenoeg het hele onderwijsveld wil zo snel mogelijk af van de dure, bureaucratische en zinloze verplichting voor leraren om elke bij- en nascholing bij te houden in een register. Omdat minister Slob van Onderwijs niet doorpakt, dienen SGP en SP vandaag een initiatiefwet in. Het verplichte lerarenregister is al jaren een doorn in het oog van leraren en schoolbesturen. 'Het kost veel tijd en levert, behalve veel papier en ergernis, niks op,' zegt SGP’er Roelof Bisschop. 'Ik kom zelf uit het onderwijs en weet uit ervaring dat deze verplichting zinloos is.' SP-kamerlid Peter Kwint vult aan: 'We hebben ons initiatief voorgelegd aan scholen en leraren, en vrijwel unaniem wil men van het register af. En wel zo snel mogelijk.'

Kern van het bezwaar van Bisschop en Kwint is dat het lerarenregister van bovenaf is opgelegd. Door het schrappen van het lerarenregister is de beroepsgroep zelf weer aan zet. Minister Slob heeft zelf verwarring gezaaid door te zeggen dat hij een pas op de plaats te willen maken. 'Hak de knoop dan direct door,' zegt Kwint. 'Dan maak je een eind aan alle onzekerheid.' Bisschop: 'Het verplichte lerarenregister is een onding. Als de minister niet doorpakt, moet de Kamer het maar doen.'