Poliflw

Het voorstel van de SP en de PvdA om zorgverleners structureel beter te waarderen werd in de Tweede Kamer tot twee keer toe een gelijkspel. Daarom wordt er aanstaande dinsdag 23 juni opnieuw hoofdelijk over gestemd. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie blijven vooralsnog het voorstel blokkeren. Verschillende prominenten doen daarom vandaag een oproep  aan de coalitiepartijen: steun de motie van SP en PvdA voor meer structurele waardering van zorgverleners. Van Art Rooijakkers tot Guido Weijers en van Marga Bult tot Kluun doen mee aan de oproep Zij roepen allemaal op tot meer structurele waardering voor zorgverleners, want het mag niet bij alleen een applaus blijven.

Vandaag heeft de partijraad van de SP Lilian Marijnissen met overgrote meerderheid gekozen als  lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. De kandidatencommissie van de SP beschrijft Lilian als aansprekend en inspirerend. ‘Lilian is voor ons de vrouw die onze partij moet blijven leiden: de natuurlijke aanvoerder van onze kandidatenlijst op weg naar de verkiezingen en in de jaren daarna’, aldus de commissie.

Marijnissen ziet dat nu het moment is voor sociale verandering: ‘Het nieuwe normaal is het nieuwe sociaal. De coronacrisis laat ons nog maar eens zien wat daadwerkelijk van waarde is: samenwerken in plaats van concurrentie, naar elkaar om kijken in plaats van pakken wat je pakken kan. Maar ook waar de kwetsbaarheden van onze samenleving en economie zitten: de grote onzekerheid voor veel mensen in werk en inkomen door slechte contracten.’ Marijnissen is optimistisch over de toekomst:  ‘We zien steeds meer partijen die afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme. De tijd van het doorgeslagen marktdenken lijkt voorbij. Om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij woorden blijft, maar er ook echt wat verandert, is een grote SP nodig. Meer dan ooit lijken andere partijen onze ideeën over te nemen. Dat biedt kansen. De SP is nodig voor echte verandering, voor het nieuwe sociaal’, zegt Marijnissen.

Op de SP-partijraad, waar ze werd geïnterviewd door Roel Maalderink, benadrukte Marijnissen dat een fundamentele herwaardering van de publieke sector nodig is. Onze zorgverleners, docenten en politiemensen verdienen meer waardering en zeggenschap over hun werk. Marijnissen: ‘De SP zal hierin vooropgaan en na de zomer een initiatief starten om alle partijen, mensen en organisaties in Nederland die dit willen te bundelen om dat wat van ons allemaal is te herwaarderen. Al voor de coronacrisis waren onze zorgverleners, docenten en politiemensen in actie. Goede zorg, onderwijs en een veilige buurt moet voor iedereen bereikbaar zijn, niet alleen voor mensen met een dikkere portemonnee. We moeten van tweedeling naar samenleving.’

Als voorbeeld noemt Marijnissen de waardering van zorgverleners. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. Afgelopen dagen hebben velen zich hiervoor uitgesproken. Onze petitie is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend, vakbonden en anderen zijn steunacties begonnen en maandag komen we met een oproep samen met prominente Nederlanders aan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om aanstaande dinsdag voor ons voorstel te stemmen. Het is een klap in het gezicht van de zorg als de coalitiepartijen aanstaande dinsdag weer tegen zouden stemmen.’ Komende dinsdag zal gestemd worden over het voorstel om zorgverleners structureel beter te belonen. De afgelopen twee weken eindigde de stemming over dit voorstel in gelijkspel.

De patstelling in Den Haag is compleet. Exact de helft van de Tweede Kamer – de leden van de oppositie -  wil structureel meer waardering voor zorgverleners. Maar de andere helft -  de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie – blokkeren vooralsnog dit voorstel van SP en PvdA. Op dinsdag 23 juni zal de Tweede Kamer opnieuw hoofdelijk stemmen over de motie van SP en PvdA. Het is nu zaak de druk op te voeren en de coalitie te overtuigen dat - na een daverend applaus voor de zorg – structureel meer waardering niet achter kan blijven.

Waarom willen SP en PvdA juist nu meer waardering voor zorgverleners?

De afgelopen maanden hebben zorgverleners – vaak met gevaar voor eigen gezondheid – overuren gedraaid om Nederlanders zo goed mogelijk te helpen tijdens de coronacrisis. Dat leverde een nationaal applaus op voor de zorg maar leidde niet tot meer structurele waardering voor zorgverleners. Toch is dat wel nodig omdat de zorg al jaren achterloopt als het gaat om salaris en omdat de arbeidsvoorwaarden al jaren onder druk staan. Vorig jaar nog leidde dit tot een historische staking van zorgverleners in de ziekenhuizen. De SP vindt het niet acceptabel dat veel sectoren met miljardensteun worden gered maar dat zorgverleners genoegen moeten nemen met een applaus. Daarom voeren we de druk op de coalitie op om de blokkade op meer waardering weg te halen.

Hoe kan het dat dit voorstel nog steeds tegen een blokkade van de coalitie aanloopt?

Coalitiepartijen stellen dat de gesprekken over lonen en arbeidsvoorwaarden niet in Den Haag maar tussen sociale partners moeten worden gevoerd. Maar dat is natuurlijk maar de halve waarheid. De politiek bepaalt namelijk hoeveel geld er voor de zorg beschikbaar is en daarmee hoeveel ruimte er is voor hogere lonen en betere arbeidsvoorwaarden. Het afgelopen jaar is immers ook veelvuldig in Den Haag gesproken over hogere salarissen voor leraren. De vraag of er meer geld beschikbaar moet komen voor zorgverleners draait dus om politieke keuzes.

Op welke manier willen SP en PvdA zorgverleners meer en beter waarderen?

De overheid stelt ieder jaar een percentage vast waarmee de personele kosten in de zorg kunnen stijgen. Dit heet de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling (OVA). De overheid kan besluiten om deze bijdrage te verhogen zodat zorgaanbieders meer geld krijgen om zorgverleners beter te betalen. Het bizarre is dat de OVA-ruimte voor dit jaar

is dan vorig jaar. En voor volgend jaar is helemaal nog niet bekend hoeveel geld zorgverleners erbij krijgen. Het kabinet moet daarom nú duidelijk maken dat zorgverleners gegarandeerd er flink op vooruit gaan.

Wie gaat die extra waardering voor zorgverleners betalen?

Politiek gaat over keuzes maken. Het kabinet Rutte III wil de belasting voor winstgevende bedrijven nóg verder verlagen. Dat terwijl de winstbelasting al vele jaren stelselmatig verlaagd is waardoor Nederland vele miljarden aan inkomsten misloopt. Ook in de zorg zelf is nog steeds veel geld te besparen. Denk bijvoorbeeld aan de buitensporig hoge winsten die de farmaceutische industrie maakt of de artsen die hun eigen bedrijven runnen, volop 'productie' draaien en veel winst maken. De SP wil de winsten en de markt uit de zorg halen. Geld voor zorg, moet naar zorg. Daarmee komen honderden miljoenen vrij die besteed kunnen worden aan meer waardering voor zorgverleners.

Vandaag heeft SP-senator Tiny Kox een motie van afkeuring ingediend tegen minister Kajsa Ollongren (D66, wonen) vanwege haar hardnekkige weigering een tijdelijke huurstop mogelijk te maken, als noodmaatregel in de corona-crisis. De Senaat had daar al twee keer om gevraagd maar de minister legde die moties tot dusver naast zich neer. ‘De minister zit op een doodlopend spoor. De wissel moet nu om - en dat kan, als de minister het wil’, aldus Kox, die namens een groot aantal fracties sprak.

Ondanks twee aangenomen moties die daartoe oproepen, weigert de minister om de huurstijging van 1 juli aanstaande tegen te houden. Kox: ‘Nu de minister een door de Kamer voorgestelde tijdelijke generieke huurmaatregel, als noodmaatregel in de coronacrisis, blijft afwijzen en steeds verwijst naar specifieke maatwerkmaatregelen, handelt de minister willens en wetens niet overeenkomstig hetgeen betaamt in het goede verkeer tussen regering en parlement. Dat is niet zoals het hoort.’

Op 21 april en 2 juni nam de Kamer moties aan die opriepen tot een huurstop. Kox: ‘Acht weken geleden vroeg en kreeg de regering steun van deze Kamer voor een ongekend omvangrijk en ingrijpend pakket van tijdelijke generieke regelingen, bedoeld om de onzekere maar waarschijnlijk heftige sociaaleconomische gevolgen van de coronacrisis zo goed als het kan, op te vangen.

Vandaag hebben VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie nogmaals het voorstel van de SP en PvdA voor meer structurele waardering voor zorgverleners geblokkeerd. Lilian Marijnissen: 'Dit is een klap in het gezicht van alle zorgverleners. Voor hen is tijdens de coronacrisis zo hard geapplaudisseerd. Maar de waardering voor onze zorgverleners mag niet alleen bij een applaus en een bonus blijven.'

Zorgverleners verdienen een structureel betere waardering. Vandaag werd het tijdens de stemmingen wederom een gelijkspel. De coalitiepartijen krijgen dus nóg een kans om het voorstel te steunen. Mochten ze een betere waardering voor de zorg nog steeds blokkeren, dan zal de SP bij de behandeling van de Voorjaarsnota, begin juli, voorstellen dat de regering meer geld uittrekt voor het salaris van zorgverleners. Dit zullen we doen door een amendement in te dienen om de OVA-ruimte te verhogen. De OVA-ruimte is de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling in de zorg en op deze manier kan de overheid dus zorgen voor meer ruimte voor salarisverhoging van onze zorgverleners.

De SP lanceerde eerder de petitie ‘Onze zorg verdient meer dan alleen applaus’. Deze petitie werd al bijna 50 duizend keer ondertekend. Veel mensen hebben zich de afgelopen dagen achter de petitie geschaard en zich uitgesproken voor een betere en structurele waardering voor zorgverleners.

Lilian Marijnissen ging vandaag digitaal in gesprek met zorgverleners over de zorg nu en de zorg na corona. Zorgverleners zijn het eens dat het niet alleen bij applaus voor de zorg kan blijven. ‘Als een junior communicatiemedewerker hoger wordt ingeschaald dan een verpleegkundige dan ontplof ik echt,’ zegt huisarts Bart Bruijn. Dat deze oproep op veel steun kan rekenen blijkt uit het succes van de petitie beloondehelden.nl, die inmiddels al 50 duizend keer is ondertekend.

Armand Girbes, IC arts lanceerde deze week samen met zo’n duizend zorgverleners een manifest om te pleiten voor veranderingen in de zorg.  ‘Ik hoop dat we nu gaan herwaarderen waar het eigenlijk om gaat. Het stelt me wel teleur dat het bij een stemming 75-75 is, terwijl als je met mensen spreekt zij het er 100 procent ermee eens zijn.’

Hij refereert hier naar een voorstel van de SP om zorgverleners structureel te waarderen, in plaats van eenmalig applaus en een bonus te geven. Dit voorstel haalde het vorige week op een stem na niet in de Tweede Kamer. Aanstaande dinsdag wordt opnieuw gestemd. Lilian Marijnissen vraagt iedereen om de VVD, CDA, D66 en CU op te roepen om het voorstel aankomende dinsdag te steunen. Hoe meer mensen beloondehelden.nl steunen, hoe sterker we staan.

Het is duidelijk dat we lessen moeten leren van deze crisis. Zorgverlener Petra van Ham vraagt al sinds maart om voldoende beschermingsmiddelen voor haar werk in een verpleeghuis. ‘Half maart kregen we al berichten dat er in verpleeghuizen enorme drama’s aan de gang waren, waar het virus was binnengekomen en mensen en masse stierven,’ zegt van Ham. Jos de Blok, directeur van Buurtzorg, geeft duidelijk aan dat er veel meer getest had moeten en kunnen worden. Hij regelde het zelf, en zijn medewerkers werden wel getest en kregen mondkapjes en beschermingsmiddelen. ‘Het hele verdeelbeleid, grote instellingen die een doosjes kregen met mondkapjes, ik vond het absurd,’ zegt de Blok.

‘Er is een wereld te winnen,’ zegt Lilian Marijnissen. ‘Maar dat gaat niet vanzelf gebeuren. We moeten zorgen dat er echte waardering komt voor zorgverleners. We moeten zorgen dat de goede voorbeelden, de samenwerking boven concurrentie, de norm worden.’

Het hele gesprek is hier terug te kijken.

Steeds duidelijker wordt dat een aantal patiënten die corona hebben gehad, langdurig klachten van moeheid en kortademigheid blijft houden, waarvoor fysiotherapie noodzakelijk is. Een probleem daarbij is dat er een verschil is in vergoedingen tussen patiënten die wel en niet in het ziekenhuis zijn opgenomen. Heb je wel in het ziekenhuis gelegen, dan wordt fysiotherapie vergoed. Als je niet in het ziekenhuis hebt gelegen, krijg je geen vergoeding voor een chronische behandeling vanuit de basisverzekering. Dan hangt het af van je aanvullende verzekering.

Kamerlid Henk van Gerven: 'Dit is meten met twee maten. Elke coronapatiënt die fysiotherapie nodig heeft voor zijn of haar revalidatie moet deze kunnen krijgen. Dit mag niet afhangen van het feit of men dit zelf kan betalen.' Inmiddels heeft hij Kamervragen gesteld. Ook volgt er deze maand nog weer een Kamerdebat hierover.

De SP wil aandacht voor goede nazorg voor coronapatiënten. Eerder pleitte de SP samen met D66 voor een kennisinstituut om nazorg te bieden aan coronapatiënten. SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen: 'We weten dat de impact op de levens van mensen die ziek zijn geweest heel groot kan zijn. En daarom is het goed er nu al over na te denken hoe we deze mensen het beste kunnen helpen.'

Voor de tweede maal steunt een meerderheid van de Eerste Kamer de dringende oproep van SP-senator Tiny Kox aan minister Ollongren (Wonen, D66) om per 1 juli de huren niet te verhogen. De minister voert tot nu toe een eerdere SP-motie die vraagt om een huurstop niet uit. In een nieuwe motie eist een Kamermeerderheid dat aangenomen moties door de regering worden uitgevoerd.

Volgens Kox, daarin gevolgd door een Kamermeerderheid, past een tijdelijke huurstop prima bij andere noodmaatregelen die de regering neemt om de coronacrisis te beteugelen: 'Het is een eenvoudige maatregel, met directe werking voor 3 miljoen huurders, zonder bureaucratie en met overzienbare gevolgen.' Volgens Kox is zo'n tijdelijke huurstop temeer passend omdat een bovengemiddeld groot deel van de Nederlandse huurders in een beduidend slechtere financiële uitgangspositie zit dan de gemiddelde Nederlander in deze crisis.

Volgens NIBUD zaten aan het begin van deze crisis al een kwart van alle huurhuishoudens financieel klem. Volgens onderzoek van de woningcorporaties is door de coronacrisis het inkomen van 360.000 van hun huurders financieel onzekerder geworden en nog eens een kwart van de huurders vreest dat hen dat ook kan overkomen.

Tot nu toe zegt minister Ollongren dat zij met 'maatwerk' de huurders wil beschermen. Een Kamermeerderheid steunt dat maatwerk maar wil daar een voor iedere huurder geldende huurstop bovenop.

De Eerste Kamer stemt dinsdag over de motie.

Het is een kleine maar hardnekkige lobby, van Nederlanders in het buitenland die 'stemrecht' willen voor de Eerste Kamer. Een vreemde eis, omdat geen enkele Nederlander 'stemrecht' heeft voor de senaat. Bewoners van de provincies stemmen voor de Provinciale Staten en die kiezen vervolgens de leden van de Eerste Kamer. Expats in het buitenland wonen niet in een provincie en kunnen dus ook niet voor een provincie stemmen. Dat willen ze ook helemaal niet, maar ze willen wél invloed op de Eerste Kamer. D66 zag de kans schoon en deed een voorstel. De partij vindt dit zelfs zó belangrijk dat ze het liet opnemen in het regeerakkoord. Om 'stemrecht' voor de Eerste Kamer voor Nederlanders in het buitenland mogelijk te maken moet de Grondwet worden veranderd. Maandag behandelende de Tweede Kamer deze wet. Dat werd een regelrechte vertoning. D66 buigt de Grondwet voor het partijbelang.

Voor de Tweede Kamer kunnen Nederlanders in het buitenland hun stem uitbrengen. Dit kiesrecht is gebaseerd op je paspoort, voor iedereen die Nederlander is. De verkiezingen voor de provincies zijn bedoeld voor mensen die in een provincie wonen. Hier is je woonplaats van belang. Natuurlijk kun je dit gelijk trekken. Dat kan op twee manieren: 1. Je kunt van de rest van de wereld een Nederlandse provincie maken. Wetstechnisch kan dat, maar ik voorzie wel uitvoeringsproblemen. 2. Je kunt ook de Eerste Kamer opheffen, dan hebben 'ingezetenen' ook geen voordeel meer boven 'niet-ingezetenen'. Maar daar heeft D66 niet voor gekozen. De partij wil een speciaal 'kiescollege' in het leven roepen, gekozen door Nederlanders in het buitenland. De leden van dit college kiezen (net zoals de Provinciale Staten) de leden van de Eerste Kamer. Een nogal omslachtig idee, dat D66 heeft overgenomen uit de Caraïben.

In 2010 werden de eilandjes Saba, Sint Eustatius en Bonaire onderdeel van Nederland. De mensen die hier wonen zijn sindsdien ook ingezetenen van ons land, maar zij liggen niet in een provincie. Om hen tóch invloed te geven op de samenstelling van de senaat is toen gekozen voor een 'kiescollege', dat als enige taak heeft om een stem uit te brengen voor de Eerste Kamer. Iemand bij D66 moet hebben gedacht: 'Hé, dat is handig, zo'n kiescollege kunnen we ook wel instellen voor Nederlanders in het buitenland'. Maar dat kan dus niet. De mensen op Saba, Sint Eustatius en Bonaire zijn 'ingezetenen' van Nederland, die hebben evenveel recht op een indirecte stem in de senaat dan ingezetenen van Noord-Holland of Groningen of Limburg. Het probleem met Nederlanders in het buitenland is echter dat ze 'niet-ingezetenen' zijn. Ik kan er ook niets aan doen, ik heb het niet bedacht, maar zo zit de Grondwet in elkaar.

SP-senator Tiny Kox waarschuwt minister Ollongren (Wonen, D66) dat ze zijn breed aangenomen huurstop-motie niet zomaar naast zich neer kan leggen: 'Een minister die de Eerste Kamer negeert, kan van een kouwe kermis thuiskomen!'

Kox is ernstig teleurgesteld in de reactie van de minister aan Eerste en Tweede Kamer op zijn motie: 'Uit niets blijkt dat de minister gedaan heeft wat ze de Eerste Kamer beloofde: te overleggen met woningcorporaties, verhuurderorganisaties en andere ministeries over hoe de motie wel uit te voeren zou kunnen zijn. Ze volhardt gewoon in haar opvatting dat 'maatwerk' per individuele huurder beter is dan een generieke huurbevriezing per 1 juli voor alle drie miljoen huurders. Maar die mening kenden we al toen we in de Eerste Kamer mijn motie aannamen. Daarmee zeiden we: wij willen wél zo'n huurbevriezing, want die is snel en eenvoudig uit te voeren en biedt onmiddellijk wat lucht aan huurders, die toch al bovengemiddeld veel in de hoek zitten waar de klappen vallen en in deze coronacrisis nog meer risico's lopen.'

De SP-senator - nestor van de Eerste Kamer - denkt dat minister niet beseft dat er in de Eerste Kamer (anders dan in de Tweede Kamer) slechts weinig moties worden aangenomen - maar dat juist daarom aangenomen moties ook uitgevoerd dienen te worden. Kox: 'Een minister die zonder argumenten een motie naast zich neerlegt, vraagt om politieke problemen. Komende dinsdag zullen we kijken wat de Eerste Kamer nu te doen staat. Ik heb alle fracties die de motie hebben gesteund om advies gevraagd. Mocht de minister hopen dat ze hier zomaar mee wegkomt, dan zeg ik haar: vergeet het maar. Zo ga je niet met de volksvertegenwoordiging om. En al helemaal niet met drie miljoen huurders. Wordt vervolgd. Ook in de Tweede Kamer trouwens, waar mijn collega Sandra Beckerman samen met de PvdA en GroenLinks probeert ook daar een vergelijkbare motie aangenomen te krijgen. In beide Kamers van het parlement groeit het besef dat huren verhogen in tijden van corona erg onverstandig is.'