Poliflw

Het referendum was ooit vooral populair bij hoger opgeleide en politiek betrokken burgers, die meer individuele invloed wilden op de politieke besluitvorming. Na de korte ervaringen met het raadgevend referendum werd het middel ontdekt door andere groepen mensen, vooral door kiezers die lager zijn opgeleid en weinig vertrouwen hebben in de politiek. Mensen die niet de hele dag met de Haagse politiek bezig zijn, maar wél een middel willen om de politici te corrigeren als zij dat nodig vinden. In korte tijd kreeg de discussie over het referendum een heel ander karakter. Lange tijd hadden politici zich verzet tegen het referendum omdat zij meenden dat dit in strijd zou zijn met onze parlementaire democratie. Nu bleek het referendum juist een middel om het parlementaire stelsel te versterken en het vertrouwen in de democratie te herstellen. De nieuwe discussie leidde tot een andere uitkomst.

PvdA en GroenLinks, D66 en ChristenUnie, partijen die tweeënhalf jaar geleden nog tégen waren, lijken komende dinsdag vóór het bindend referendum te stemmen. Daarmee tekent zich nu een brede meerderheid af. Alleen VVD, CDA en SGP zijn nog principieel tégen. Die brede steun is nodig omdat voor invoering van dit bindend referendum ook een wijziging nodig is van de Grondwet. Dat betekent dat na de verkiezingen de wet opnieuw moet worden behandeld en dan de steun nodig heeft van tweederde van het parlement. Een aantal partijen heeft vorige week gebruik gemaakt van de mogelijkheid om flinke ‘drempels’ op te werpen voor het houden van een referendum. D66 wil voorkomen dat referenda kunnen worden gehouden over Europese verdragen. De ChristenUnie heeft een ‘uitkomstdrempel’ vastgelegd, zodat een flinke opkomst nodig is om een wet daadwerkelijk van tafel te halen.

In het Kamerdebat heb ik me tégen deze voorstellen uitgesproken, maar ik vrees dat die het dinsdag tóch zullen halen. Voor veel politici zijn hoge drempels nodig om te voorkomen dat het referendum door mensen ‘gemakkelijk’ zal worden gebruikt. Ik zie hoge drempels vooral als een uiting van angst voor het volk. Maar goed, ook met deze drempels zetten we een grote stap op weg naar een referendum. Dit kan de grootste democratisering worden sinds de invoering van het algemeen kiesrecht. Als de kiezers VVD, CDA en SGP na de verkiezingen van maart niet al te groot maken zit die tweederde meerderheid er straks ook in. Als ik terugkijk naar de afgelopen jaren lijkt de afschaffing van het raadgevend referendum tóch zinvol geweest. Het lijkt erop dat de afschaffing van dit oefenreferendum voor veel partijen alsnog de weg heeft vrijgemaakt om steun te geven aan dit écht bindende referendum.

Huurders uit het hele land voeren in aanloop op Prinsjesdag actie om minister Ollongren op te roepen om de huurverhoging terug te draaien. Zij zeggen: 0 is genoeg. De huren waren al onbetaalbaar en zijn nu weer verhoogd, de hoogste verhoging in 6 jaar. Samen met de SP roepen de huurders het kabinet op: draai de huurverhoging terug.

Minister Ollongren van D66 heeft al 3 keer een aangenomen voorstel uit de Eerste Kamer naast zich neergelegd. In plaats daarvan deed zij een ‘moreel appèl’ aan verhuurders om de huren niet te verhogen. Met als resultaat: de grootste huurstijging in de afgelopen 6 jaar. Uit nieuw onderzoek van onderzoeksbureau I&O blijkt dat een grote meerderheid van de mensen het met ons eens is dat de huurverhoging van tafel moet. Zelfs de kiezers van de coalitiepartijen vinden dat. Maar liefst 70% van de D66 kiezers vindt ook dat het kabinet te weinig doet om de wooncrisis aan te pakken en de meerderheid van de CDA en ChristenUnie kiezers is voor het bevriezen van alle huren.

De week voor Prinsjesdag lekten plannen van het kabinet uit om verhuurders een korting te geven van 200 miljoen euro op de verhuurderheffing. Mooi dat de minister nu iets lijkt te willen doen. Maar in totaal betalen woningcorporaties 1,7 miljard euro aan de schatkist. En de vraag is of deze kleine korting überhaupt bij huurders terechtkomt.

Huurders in het hele land komen daarom in aanloop op Prinsjesdag in actie.

Minister Ollongren wilde het niet. Ze weigerde tot drie keer toe het aangenomen SP-voorstel in de Eerste Kamer om alle huren te bevriezen uit te voeren. Ondanks alle acties en oproepen van huurders. Ondanks de coronacrisis. En zelfs ondanks een unieke aangenomen motie van afkeuring van de Eerste Kamer. En wat is het gevolg van het besluit van deze minister? De hoogste huurverhoging in 6 jaar tijd.

De aanpak van de wooncrisis door dit kabinet faalt. Wij lieten door het onafhankelijke bureau I&O onderzoek doen, en daaruit blijkt dat een grote meerderheid van de mensen het met ons eens is. Zelfs de kiezers van de coalitiepartijen vinden dat. Maar liefst 70% van de D66 kiezers vindt ook dat het kabinet te weinig doet om de wooncrisis aan te pakken en de meerderheid van de CDA en ChristenUnie kiezers is voor het bevriezen van alle huren. Zij vinden ook dat het aangenomen voorstel in de Eerste Kamer om de huren te bevriezen moet worden uitgevoerd.

Volgende week is het Prinsjesdag. Uit de uitgelekte plannen van dit kabinet blijkt al dat deze minister weinig tot niets gaat doen om de enorme huurverhoging tegen te gaan. Daarom zullen wij in de Tweede Kamer het voorstel doen om de huurverhoging terug te draaien. Daarnaast wil de SP een pakket aan maatregelen tegen de wooncrisis. Het kabinet draalt terwijl de wooncrisis door de Coronacrisis nog groter wordt. Het I&O onderzoek laat zien dat er brede steun is voor het echt aanpakken van de crisis. Uit het I&O onderzoek blijkt dat 74% wil dat het kabinet meer betaalbare huurwoningen laat bouwen en 60% wil dat er na de verkiezingen weer een ministerie van wonen komt.

Steun je ons? Doe dan mee, voor eerlijk wonen en eerlijke huren!

De SP doet samen met het CDA een voorstel waarmee mensen met een arbeidsbeperking terecht kunnen in een Sociale Werkvoorziening Nieuwe Stijl, ofwel een Sociaal Ontwikkelbedrijf. Dat stellen de partijen voor op 18 juni in het debat over armoede en schulden. SP-Kamerlid Jasper van Dijk: 'Mensen met een arbeidsbeperking hebben net zoveel recht op werk als ieder ander. Daarom is het van belang dat er een landelijk dekkend netwerk van Sociaal Ontwikkelbedrijven komt waar mensen met een arbeidsbeperking terecht kunnen. Het is een kwestie van beschaving om dit te regelen.'

De sluiting van de Sociale Werkvoorziening bij de invoering van de Participatiewet in 2015 heeft er niet toe geleid dat mensen met een arbeidsbeperking een baan konden vinden op de reguliere arbeidsmarkt, blijkt uit de evaluatie van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Werk aan de winkel dus vindt de SP. Vanuit het uitgangspunt dat mensen met een arbeidsbeperking recht hebben op werk, willen de twee partijen Sociale Werkvoorzieningen nieuw leven inblazen en omvormen tot een landelijk netwerk van Sociaal Ontwikkelbedrijven.

Mensen met een arbeidsbeperking moeten hun talenten zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen. In de Sociale Werkvoorziening Nieuwe Stijl kunnen mensen zich ontwikkelen binnen of buiten het Sociaal Ontwikkelbedrijf.

Het Sociaal Ontwikkelbedrijf biedt beschutte plekken binnen de Sociale Werkvoorziening, gemeentelijke opdrachten, groepsdetachering, individuele detachering en directe plaatsing in een zelfstandige baan bij het bedrijfsleven. Ontwikkeling van mensen staat centraal, maar ook het bieden van een veilige haven. Want als het niet lukt met een zelfstandige baan in het bedrijfsleven, kunnen mensen altijd terugkeren in het Sociaal Ontwikkelbedrijf.

De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) adviseert om 1 miljard euro vrij te maken om ontwikkelingslanden te helpen met het indammen van het virus. Coalitiepartij CDA had zelf om een spoedadvies hierover gevraagd, maar de coalitie blijft onderling verdeeld. Het kabinet zou een grote fout maken door het advies van de AIV niet serieus te nemen. De gevolgen hiervan kunnen ons allemaal duur komen te staan.

In deze crisis worden de meest kwetsbaren als eerste geraakt. Zonder stromend water en zeep is het immers moeilijk handen wassen. En zonder de benodigde voorzieningen zijn veel mensen aan hun lot overgelaten. Deze crisis zal naar verwachting 500 miljoen mensen in de armoede drukken. En terwijl veel ontwikkelingslanden verdrinken in hoge schulden, worden nog altijd tientallen miljarden via Nederland weggesluisd aan belastingontduiking. Dat is geld waarmee zij hun eigen bevolking hadden kunnen helpen, en dat zij mislopen door belastingparadijzen als Nederland.

Geef daarom de ruimte die deze landen nodig hebben om het coronavirus te bestrijden, met steun en schuldenverlichting. Zij moeten het geld dat ze hebben nu niet overmaken als rente of schuldaflossing, maar zij moeten net als elk land alles op alles kunnen zetten om de verspreiding van het virus in te perken. Ik roep daarom het kabinet op om te stoppen met te ruziën over internationale solidariteit, want we zijn er allemaal bij gebaat dat dit virus zo snel mogelijk onder controle wordt gebracht.

Lilian Marijnissen ging vandaag digitaal in gesprek met zorgverleners over de zorg nu en de zorg na corona. Zorgverleners zijn het eens dat het niet alleen bij applaus voor de zorg kan blijven. ‘Als een junior communicatiemedewerker hoger wordt ingeschaald dan een verpleegkundige dan ontplof ik echt,’ zegt huisarts Bart Bruijn. Dat deze oproep op veel steun kan rekenen blijkt uit het succes van de petitie beloondehelden.nl, die inmiddels al 50 duizend keer is ondertekend.

Armand Girbes, IC arts lanceerde deze week samen met zo’n duizend zorgverleners een manifest om te pleiten voor veranderingen in de zorg.  ‘Ik hoop dat we nu gaan herwaarderen waar het eigenlijk om gaat. Het stelt me wel teleur dat het bij een stemming 75-75 is, terwijl als je met mensen spreekt zij het er 100 procent ermee eens zijn.’

Hij refereert hier naar een voorstel van de SP om zorgverleners structureel te waarderen, in plaats van eenmalig applaus en een bonus te geven. Dit voorstel haalde het vorige week op een stem na niet in de Tweede Kamer. Aanstaande dinsdag wordt opnieuw gestemd. Lilian Marijnissen vraagt iedereen om de VVD, CDA, D66 en CU op te roepen om het voorstel aankomende dinsdag te steunen. Hoe meer mensen beloondehelden.nl steunen, hoe sterker we staan.

Het is duidelijk dat we lessen moeten leren van deze crisis. Zorgverlener Petra van Ham vraagt al sinds maart om voldoende beschermingsmiddelen voor haar werk in een verpleeghuis. ‘Half maart kregen we al berichten dat er in verpleeghuizen enorme drama’s aan de gang waren, waar het virus was binnengekomen en mensen en masse stierven,’ zegt van Ham. Jos de Blok, directeur van Buurtzorg, geeft duidelijk aan dat er veel meer getest had moeten en kunnen worden. Hij regelde het zelf, en zijn medewerkers werden wel getest en kregen mondkapjes en beschermingsmiddelen. ‘Het hele verdeelbeleid, grote instellingen die een doosjes kregen met mondkapjes, ik vond het absurd,’ zegt de Blok.

‘Er is een wereld te winnen,’ zegt Lilian Marijnissen. ‘Maar dat gaat niet vanzelf gebeuren. We moeten zorgen dat er echte waardering komt voor zorgverleners. We moeten zorgen dat de goede voorbeelden, de samenwerking boven concurrentie, de norm worden.’

Het hele gesprek is hier terug te kijken.

CDA en SP willen dat er meer grip komt op de draaideurfraudeur bij faillissementen. Beide partijen dienen samen een notitie in maandag 11 mei die zij voorleggen aan minister Dekker van rechtsbescherming.

SP-Kamerlid Michiel van Nispen: 'Bedrog bij bankroet maakt veel slachtoffers en veel schade. Het tast ook het vertrouwen in het rechtsverkeer aan. Alle reden om dit grondiger en effectiever aan te gaan pakken. Misdaad mag niet lonen.'

CDA-Kamerlid Chris van Dam: 'Faillissementsfraude is een hardnekkige vorm van fraude met grote financiële en maatschappelijk schade. Schuldeisers die uiteindelijk naar hun geld kunnen fluiten omdat de boedel is leeg getrokken voelen zich machteloos. Daar toe doen wij een aantal concrete voorstellen dat aan te pakken.'

In 2016 kwam het CBS tot conclusie dat bij 1/3de van de faillissementen sprake is van een vorm van fraude. Dat komt neer op bijna 1000 fraudefaillissementen per jaar. Het OM schatte de waarde op 1 miljard tot 1.7 miljard per jaar. In 2018 lag het aantal faillissementen dat betrokken was bij een strafrechtelijk onderzoek op 181.

Het CDA en de SP concluderen dat er nog steeds veel fraudeurs hiermee de dans ontspringen. Dat moet worden aangepakt:

Zet in op persoonsgerichte aanpak van faillissementsfraudeurs.

Verbeteren van samenwerking tussen de verschillende diensten, die nu nog te versnipperd is.

Verruiming garantstellingsregeling curatoren.

Veiligheid waarborgen van curatoren.

Tien jaar bezuinigingen op de fundamenten van onze rechtsstaat heeft zijn sporen achtergelaten, constateert Rik Janssen. 'De organisaties die het fundament vormen van onze rechtsstaat kraken in hun voegen. Onze rechtsstaat is in nood en loopt gevaar', aldus de SP-senator deze week in het debat over de 'staat van de rechtsstaat'.

'De rechtspraak piept en kraakt', stelt Janssen. 'Bijna 23.000 rechtszaken kunnen niet worden gestart omdat het eigenlijk aan alles ontbreekt. Mensen, middelen, faciliteiten, alles. Dit is slecht voor de slachtoffers, de verdachten en bovenal voor het rechtsgevoel van de samenleving.' De politie is volgens Janssen murw geslagen. 'Eerst moeten er duizenden mensen de dienst uit, die dan vervolgens weer moeten worden geworven omdat we niet zonder ze kunnen. Er zijn te weinig agenten, ze worden onderbetaald en ze krijgen maatschappelijk bij verre niet de waardering die ze verdienen.' Bij het Openbaar Ministerie is het niet veel beter. 'Het OM wordt vastgezet op een koers die je niet meer bij kunt sturen. Je kunt dan alleen nog in rechte lijn vooruit of achteruit. Het gevolg: gedoe aan de top en een werkvloer die het vertrouwen in die top gaandeweg is verloren.'

'De overheid moet orde op zaken stellen in plaats van mensen tot rechtszaken te dwingen', aldus Janssen tegen de ministers Grapperhaus (CDA, Justitie & Veiligheid) en Dekker (VVD, Rechtsbescherming). 'De meeste burgers spannen niet zelf een zaak aan bij de rechter, maar worden bijgestaan tegen de overheid die hen in rechte betrekt.'

Janssen eist dat de regering maatregelen treft zodat de sociale advocatuur zijn werk kan doen: 'Er stoppen noodgedwongen steeds meer sociaal advocaten en probeer die maar weer eens terug te krijgen nadat ze gestopt zijn en uiteindelijk het inzicht doordringt dat ze onmisbaar zijn.' Verder wil hij dat de ministers de stofkam halen door de lange reeks van vaak overhaast genomen maatregelen van het afgelopen decennium. Dat ruimt op en spaart geld, denkt de SP-senator: 'Wat werkt mag blijven, maar wat niet werkt of niet meer werkt, moet gewoon stoppen. Laten we het rechtssysteem eens flink opschonen en ontdoen van alle onnodige geveinsde daadkracht, stoerdoenerij en window dressing.'

We zijn de makers van de toekomst, maar ook allemaal een product van onze geschiedenis. Historisch besef, kennis van onze wordingsgeschiedenis en onze geschiedenis in samenhang kunnen bezien is daarom heel belangrijk. Wanneer de status-quo de enige referentie is, wanneer er geen inzicht bestaat in onze geschiedenis, dan ontbreekt begrip van de achtergronden en ligt oppervlakkigheid op de loer. Wie niet weet waar hij vandaan komt, weet niet waarheen hij onderweg is.

Om deze reden namen in 2006 de toenmalig leider van de SP, Jan Marijnissen en zijn collega van het CDA Maxime Verhagen, het initiatief voor een Nationaal Historisch Museum. Over de hele wereld zijn veel mooie voorbeelden van nationale historische musea te vinden, maar Nederland heeft zo’n museum nog niet. Ondanks de grote steun voor dit idee toen, is het museum er nooit gekomen.

Bijna vijftien jaar later blazen Lilian Marijnissen en de huidige fractievoorzitter van het CDA Pieter Heerma, dit idee daarom nieuw leven in. SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen: 'In een tijd waarin de samenleving individualiseert en de veranderingen steeds sneller lijken te gaan, verdwijnt ook steeds meer de gedeelde oriëntatie. De oprichting van een Nationaal Historisch Museum kan bijdragen aan een hernieuwde waardering van het belang van kennis van onze wordingsgeschiedenis. Dat kan helpen in actuele discussies. Immers, het begrip van het heden en het nemen van beslissingen voor de toekomst kan niet zonder kennis van de ontwikkeling die ons gebracht heeft waar we nu zijn.'

Sinds de Eerste Kamerverkiezingen van afgelopen mei heeft de regering geen meerderheid meer: de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben samen slechts 32 van de 75 zetels. Er is dus steun van andere partijen nodig. De SP geeft die niet zomaar, waarschuwde fractievoorzitter Tiny Kox tijdens de Algemene Beschouwingen van 29 oktober.

In de Tweede Kamer hebben SP, GroenLinks en PvdA voorstellen voorgelegd die leiden tot een betere begroting. Samengevat: het lage btw-tarief naar 6% en het toptarief van de winstbelasting naar 30%, een hogere bankenbelasting, een miljonairsbelasting voor de grootste vermogens en een belastingverlaging voor kleine vermogens. Verder: het minimumloon omhoog met 2,5%, halvering van het eigen risico in de zorg en hogere salarissen in onderwijs, zorg, politie en sociale advocatuur. Plus: meer geld voor lokale overheden, een investeringsfonds voor de woningbouw, het schrappen van de verhuurdersheffing bij extra bouw, verduurzaming of huurverlaging, een hogere energiebelasting voor grootverbruikers en een lagere belasting voor kleinverbruikers. Kox: 'Hoe meer Rutte ons daar tegemoetkomt, hoe groter de kans op steun hier bij de besluitvorming in december over de begrotingshoofdstukken en vooral het Belastingplan.'

Tijdens de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer hadden naast de linkse partijen ook VVD, CDA en D66 kritiek op de doorgeschoten individualisme en neoliberalisme Ook Rutte horen we opeens over topsalarissen. Kox: 'Ook de premier is aan het draaien. En dat zie ik graag. De vraag is: draait hij omdat het moet of draait hij omdat hij wil? Deze premier is, zoals gezegd, geen socialist, maar ook een liberaal kan concluderen dat een aanzienlijk grotere rol voor de gemeenschap in het algemeen en de overheid in het bijzonder onvermijdelijk is om onze bevolking duurzaam betere mogelijkheden voor een zekerder toekomst te bieden. En ook een liberaal kan begrijpen dat het niet deugt dat in ons land de rijkste 10% inmiddels twee derde van het totale vermogen in handen heeft, en de armste 10% meer schulden heeft dan bezittingen!'

Volgens de SP kunnen grote problemen niet aangepakt worden zolang de regering weigert om in te grijpen in de productieprocessen van met name multinationale ondernemingen. Kox: 'De gevaarlijke opwarming van de aarde kan niet effectief worden aangepakt als we de productievrijheid van vooral multinationale ondernemingen niet aan banden leggen. Wereldwijd zijn immers twintig multinationals verantwoordelijk voor de uitstoot van een derde van alle CO2. Ze stellen hún winst voor óns welzijn. Onder hen: Shell en Exxon. Sinds kort weten we ook dat de 50 grootste olieconcerns ter wereld samen de komende jaren de markt willen overspoelen met 7 miljoen vaten olie extra per dag, alle mooie klimaatpraatjes van die kant ten spijt. Onder hen: Shell en Exxon. Omdat Shell een Nederlandse onderneming is, hoort ónze regering de concernleiding de wacht aan te zeggen. En waarom zouden we Exxon nog een dag langer van ons gas laten profiteren als het schaamteloos broeikasgas blijft produceren?'

Daarnaast pleitte Kox voor maatregelen tegen Turkije, na de militaire agressie tegen de Koerden in Syrië. 'Moeten we, zo vraag ik de regering, een bondgenoot die het internationaal recht aan de laars lapt, niet schorsen als NAVO-lid? En wordt het niet tijd voor een bijdetijdse mondiale veiligheidsarchitectuur nu de NAVO rammelt en oude afspraken, zoals het INF-verdrag, door grootmachten terzijde worden geschoven?'

Tot slot vroeg Kox Rutte om een reactie op VN-secretaris-generaal Guterres. 'Wereldwijd worstelen we met de negatieve effecten van globalisering en nieuwe technologieën, waardoor de ongelijkheid in de samenleving groeit', zegt Guterres. Hij wijst op wereldwijde protesten en wil dat er harder gewerkt wordt aan eerlijke globalisatie, betere sociale banden en de klimaatcrisis. 'Met solidariteit en slim beleid kunnen leiders laten zien dat ze het snappen — en het pad tonen naar een eerlijker wereld", zegt hij. Wat zegt onze regering daarop? Zijn wij solidair? Zijn wij slim?'