Poliflw

    

Infrastructuur en mobiliteit

In de vroege ochtend van maandag 15 juni zijn de beide delen van het spoorviaduct aan de Eerste Weteringsewal met elkaar verbonden. Voor de door bouwbedrijf Heijmans uitgevoerde klus reden er in het weekend van 13 en 14 juni geen treinen tussen Arnhem en Nijmegen. Uit een voor de gemeente Overbetuwe uitgevoerde enquête, die door 565 inwoners is ingevuld, blijkt dat inwoners van Overbetuwe in het straatbeeld liever picknicktafels dan tafels zien, en dat de auto ook minder ruimte moet krijgen in het voordeel van fietsers en voetgangers. Hondenpoep staat verder met 97 procent als grootste ergernis aan kop, maar ook volle afvalbakken en graffiti scoren ruim in de 80 procent. Verder is het opvallend dat 77 procent van de ondervragers voor klinkers in plaats van asfalt in de woonkernen kiest en een sterke voorkeur voor “wild”-groenbeheer heeft. Ook heeft 65 procent een voorkeur voor fruitbomen in plaats van loofbomen. In hoeverre de wensen van de 565 inwoners als leidraad van de gemeenteraad gaat dienen, blijkt aan het eind van dit jaar. De kruisingen tussen de Ceintuurbaan en Weegschaal/Bataforum en de verderop gelegen Stier/Mansio worden als 30 km-zone ingericht. Naast snelheidsborden worden er drempels en waarschuwingsborden geplaatst, die knipperen als er mensen oversteken. Dit presenteerde de gemeente Overbetuwe woensdag 24 juni aan het wijkplatform en omwonenden. Het gaat hierbij wel om tijdelijke maatregelen die samenhangen met de afsluiting van de Rijksweg-Noord. Die zit een jaar op slot voor de aanleg van een verkeerstunnel onder het spoor. Overbetuwe gaat de verkeerssituatie nauwkeurig volgen, waarna volgend jaar in samenspraak met omwonenden wordt gekeken of de maatregel blijvend moeten zijn.

 

Wonen, zorg en welzijn

Jeugdzorginstelling GGZ Scharwächter, actief in onder meer Arnhem, Overbetuwe en Lingewaard, krijgt voorlopig geen klanten meer van gemeenten die samenwerken in de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM). Dat blijkt uit een brief van burgemeester en wethouders van Lingewaard aan de gemeenteraad. Lingewaard liet samen met Arnhem en Overbetuwe onderzoek doen naar Scharwächter en de Albero Zorggroep. Dit naar aanleiding van publicaties over financiële misstanden bij die instelling. Uit het rapport van bureau Annual Insight blijkt dat de door Scharwächter gedeclareerde kosten onvoldoende zijn te verantwoorden. Er valt ook geen inzicht te krijgen in de financiële huishouding omdat het bedrijf uit vier verschillende bv’s bestaat. Het onderzoek bij Alberto Zorggroep is ronduit positief. Het bureau roemt de zorggroep voor z’n openhouding en de bereidheid om inzicht te geven in de financiële huishouding. GroenLinks en de PvdA vinden dat Overbetuwe te weinig bouwt voor de eigen bevolking en te veel voor inwoners van de Randstad. Dit stellen ze op basis van de bouwplannen in Heteren en Elst. De partijen vroegen daar op 10 juni in de gemeenteraad opheldering over. Het gaat specifiek over de bouwplannen op het NIOO-terrein in Heteren, waar achttien vrijstaande koopwoningen en acht tiny houses in plaats van een eco-dorp met veel sociale de woningbouw, en in Elst over de Beethovenstraat waar twaalf huurwoningen in de vrije sector komen. Volgens GroenLinks en PvdA is dit in strijd met het voornemen om minimaal 30 procent van de nieuwbouw uit sociale woningbouw te laten bestaan. In de week van 7 tot 13 juni haalde Ben Hendriks namens de Huurdersvereniging Overbetuwe (HVOB) fel uit naar het gemeentebestuur en vooral de gemeenteraad. Het HVOB vindt het onbegrijpelijk en in strijd met de gemaakte afspraken dat de gemeente Overbetuwe onlangs meewerkte aan de bouw van vrijesector huurwoningen aan de Beethovenstraat in Elst en vrijstaande koopwoningen op het NIOO-terrein in Heteren. De nu goedgekeurde bouwplannen vallen bij het HVOB verkeerd, omdat het volgens hen tegen de motie van 30 procent sociale huur in de nieuwbouw gaat. De nieuwbouw van eco-wijk Veldzicht in Zetten dreigt extra vertraging op te lopen. Woonstichting Valburg (WSV) en de gemeente Overbetuwe worden het niet eens over de verkeersafwikkeling door de wijk. WSV wil een wijk met weinig verkeersafwikkeling, en daarom dus weinig parkeerplaatsen en een bepekte wegenstructuur. De gemeente blijft vasthouden aan een goede verkeersontsluiting. Ook landgoed Hemmen ligt dwars, omdat WSV de afspraak over grondverkoop, dat tussen Veldzicht en Hemmen ligt, aan het landgoed Hemmen weer ter discussie stelt. De verkoop voor landgoed Hemmen is van groot belang, omdat zij niet willen dat er een mogelijkheid is tot uitbreiding richting Hemmen. De jaarcijfers over 2019 van de Veiligheidsregio Gelderland-Midden, die over de ambulance inzet gaat, voor de gemeente Overbetuwe laat zien dat de ambulances vorig jaar beduidend meer tijd nodig hadden om bij incidenten in Randwijk en Herveld ter plaatse te komen. De limiet van 15 minuten werd in Herveld in 78 procent van de spoedritten gehaald, in Randwijk daalde dat percentage zelfs naar 64 procent. De verschillen in de dorpen zijn groot. In Elst, Driel, Valburg, Oosterhout en Slijk-Ewijk komt meer dan 90 procent binnen de 15 minuten, Andelst haalde zelfs een score van 100 procent. Heteren en Zetten haalde een score van 88 en 85 procent. Bewoners van de Vogelwikke in Driel stappen naar de rechter om bezwaar te maken tegen een elektrische laadpaal in de straat. Overbetuwe nam in de week van 14 t/m 20 juni het verkeersbesluit voor aanleg van 155 laadpalen. De laadpaal aan de Vogelwikke is daar een jaar geleden geplaatst. Een bewoner van de Kattendoorn maakt bezwaar van wege de plek en omdat dit gedaan is zonder overleg met omwonenden. De bewoner kan daardoor vrijwel niet met z’n motor op de openbare weg komen. De gemeente Overbetuwe overweegt de paal alsnog te verplaatsen, maar twijfelt omdat een nieuwe plek ook (juridisch) verzet kan opleveren. Woningcorporatie Vivare verhoogt de huren per 1 september tot maximaal 3,4 procent, wat lager is dan de landelijk toegestane huurverhoging. Een aantal huurders krijgen helemaal geen huurverhoging, omdat die als redelijk wordt beschouwd. De gemiddelde huurverhoging stijgt met ongeveer 2,6 procent. Andere corporaties, zoals Volkshuisvesting (tussen de 0 en 2,6 procent) en Portaal (maximaal 2,6 procent) verhogen de huren per 1 juli. Ze benadrukken dat tijdens de coronacrisis niemand met huurachterstand op straat komt te staan. In Heteren ging in de week van 21 t/m 27 juni de eerste schop in de grond voor het project Hart van Heteren. In 2022 moet dit project worden afgesloten met de oplevering van een wooncomplex met winkels en woningen op het nu nog lege plein tussen de Flessestraat, de Narcissenstraat, de Onze lieve vrouwestraat en de Rauwendaal. Zo’n twintig inwoners van Elst krijgen sinds kort andere wijkverpleegkundigen over de vloer. Attent Zorg Thuis van zorgaanbieder Attent Zorg en Behandeling heeft de wijkverpleging overgedragen aan de organisaties Buurtzorg en STMR Thuiszorg. Attent gaat in Elst wel door met het bieden van huishoudelijke zorg, casemanagement voor mensen met dementie, personen-alarmering en complexe wondzorg. Attent Zorg Thuis blijft wijkverpleging leveren in Arnhem, Rheden, Dieren en Doesburg.

 

Natuur, milieu en energie

Om jonge vogels van een wisse dood door maaimachines te redden worden in Overbetuwe vlak na het rustseizoen voor weidevogels drones met een warmtebeeldcamera ingezet. Vrijwilligers van Weidevogelwerkgroep Overbetuwe kunnen hierdoor de dieren verjagen of beschermen door voor de grondbewerking een kap over het nest te plaatsen. 40 boeren in Overbetuwe werken mee aan deze controles. De gemeente Overbetuwe is dit jaar met natuurlijke bestrijding van de eikenprocessierups met mezenkastjes begonnen. In Heteren en Hemmen hangen er nu 80. Ook het maaibeleid moet de natuurlijke vijanden van de rups ontzien. Van de 3285 eiken in de gemeente zijn er 1973 preventief bespoten. De gemeente zet op basis van de gegevens van de vlinderstichting geen gif in op plekken waar veel vlinders komen. Vanwege het bestrijdingsmiddel Xentari, wat ook veel andere rupsen doodt, maken natuurorganisatie zich zorgen.

 

Financiën en bestuur

De gemeente Overbetuwe komt komend jaar 5,9 miljoen euro te kort en naar verwachting loopt het door de coronacrisis alleen maar op. Dat blijkt uit een brief van wethouder van Financiën Brigitte Faber-de Lange aan de gemeenteraad. Het te kort loopt op tot 8,6 miljoen euro in 2024. Om de te korten op te vangen komt het college direct na de zomer met bezuinigingsvoorstellen. Duidelijk is dat het verhogen van de gemeentelijke lasten nadrukkelijk op tafel komen. De te korten komen vooral door het Sociaal domein, en dan met name de jeugdzorg. Julia Meeuwsen (10) is verkozen tot de nieuwe kinderburgemeester van de gemeente Overbetuwe. Op 8 juli nam ze het stokje over van Salma Bensiali. Julia wil kinderen kennis laten maken met de gemeentepolitiek en viel op vanwege haar politieke ambities. Daarnaast wil ze veilig fietsen, meer bewegen en het contact tussen ouderen en kinderen onder de aandacht brengen.

 

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

Beheerder Uiterwaarde heeft maandag 1 juni als proef de eerste cirkels met een diameter van 3 meter getrokken bij de zonneweides aan de waterkant van de Slijk-Ewijk plassen bij Valburg. Als de werkwijze slaagt en aanslaat volgen voor de volgende warme en zonnige periode ook de ligweides van de Rijkerswoerdse Plassen. De gemeenteraad in Overbetuwe is zeer kritisch met betrekking tot de plannen van Recreatieschap Uiterwaarde om bij de Rijkerswoerdse Plassen een eco-recreatiepark aan te leggen. Tijdens een rondetafelgesprek kwam naar voren dat veel partijen, inclusief de coalitiepartijen CDA en GBO, eigenlijk eerst een discussie over de toekomst van Park Lingezegen willen voeren. Omdat ze daarna pas kunnen beoordelen of een eco-recreatiepark wel in het gebied past. De gemeente Overbetuwe stelt twee muziekdocenten aan die leerkrachten van basisscholen gaan helpen bij het geven van muzieklessen. Komend schooljaar maken vijf basisscholen daar gebruik van. De gemeente trekt 53.000 euro uit voor het project. De Betuwse theaters moeten de coronacrisis zonder hulp van de provincie Gelderland doorkomen. Die geeft namelijk alleen financiële steun aan regionale theaters met ten minste 300 zitplaatsen. Zij hebben nu hun hoop op de gemeente gericht. Theater de Kik heeft maar 148 zitplaatsen en hoopt daarom op financiële steun van de gemeente Overbetuwe. De gemeente zal daar naar verwacht begin juli over beslissen. Via Overbetuwe-doet heeft het Theater al wel honderden cheques binnen gekregen, die nog steeds binnen komen. Ook de Rabobank heeft 2500 euro toegezegd. Daarnaast kreeg het Theater een verjaardagscadeau van 700 euro van vrijwilligers en donaties van theaterbezoekers.

 

Werk en economie

De gemeente Overbetuwe verlengde de tijdelijke ondersteuningsregeling voor zelfstandig ondernemers (ToZo) tot eind augustus van dit jaar. ToZo vervangt de afgelopen steunmaatregel die op 31 mei afliep. Zelfstandigen die door de coronacrisis in problemen komen kunnen via ToZo steun krijgen. Touringcarbedrijf Betuwe Express uit Herveld is niet van plan de coronaregels te overtreden. Andere touringcarbedrijven kondigden in het weekend van 6 en 7 juni aan de RIVM-regels te willen negeren en eventuele boetes op de koop toe te nemen. Het Betuwse bedrijf vindt dat te ver gaan, maar deelt de frustraties van de collega’s wel. Het steekt vooral dat het O.V. en vliegtuigen wel mensen hutjemutje mogen vervoeren en zij nog steeds met half gevulde touringcars moeten rijden. Door de coronacrisis kiezen mensen vaker voor verse producten uit de buurt. Met de landwinkels in de Betuwe gaat het uitstekend en het is er veel drukker dan voor de crisis. Kleine ondernemers in Overbetuwe doen in juni nog maar zelden een beroep op een uitkering voor financiële ondersteuning. Dat blijkt uit de eerste cijfers van de gemeente Overbetuwe over de aanvragen van de nieuwe tijdelijke overbruggingsregeling (ToZo). In de eerste drie maanden van de crisis vroegen 689 ondernemers steun, van wie 635 daadwerkelijk steun kregen. Het aantal ondernemers dat om steun vraagt is nu gedaald tot 65. De gemeente Overbetuwe keerde ruim 2,5 miljoen euro uit.

GroenLinks heeft al vaker gewezen op de veiligheid van langzaam verkeer op de dijken. Er is op de dijken gewoon te weinig ruimte om alle soorten verkeersdeelnemers te faciliteren.

Een oplossing zou kunnen zijn het afsluiten van delen van de dijken voor gemotoriseerd verkeer, maar de coalitie van CDA, GBO en VVD kiest een andere weg. In het coalitieakkoord staat namelijk: ‘Wij willen inzetten op een zorgvuldige handhaving van de regels op het gebied van snelheid en geluid (op dijkwegen en andere wegen), maar geen afsluitingen van dijken of andere wegen doorvoeren.’

GroenLinks constateert dat de handhaving niet altijd adequaat is. Zo werden in het weekend van 4 en 5 april 2020 op de dijken fietsers en voetgangers in gevaar gebracht doordat een aantal motorrijders veel te hard reed. Daarop besloot de veiligheidsregio Gelderland-Midden na kritische vragen van GroenLinks om het weekend erna (11 en 12 april) intensief te handhaven. We konden allemaal zien dat deze aanpak effectief was; fietsers, wandelaars en omwonenden meldden een minimum aan snelheidsovertredingen en ervoeren de dijken als veel prettiger en veiliger. De weekenden erna ontstond toch weer meer overlast, vooral van te hard rijdende motoren en in mindere mate van groepen wielrenners.

We hebben daarom vragen gesteld over het verband tussen handhaven en overlast. Uit de beantwoording (zie de bijlage hieronder) blijkt dat de gemeente na het ‘handhaafweekend’ van 11 en 12 april de teugels weer heeft laten vieren. Uit reacties van recreanten en omwonenden concludeert GroenLinks dat de ervaren overlast en onveiligheid daarmee weer navenant toenam.

Het liefst ziet GroenLinks dan ook dat doorgaand gemotoriseerd verkeer van de dijken wordt geweerd, omdat er voldoende alternatieven zijn. Maar de huidige coalitie van CDA, VVD en de plaatselijke partij GBO heeft zwart op wit afgesproken dat ze daar niet aan willen. Ze willen wel zorgvuldige handhaving, GroenLinks zal hen voorlopig aan die afspraak blijven herinneren.

GroenLinks heeft al vaker gewezen op de veiligheid van langzaam verkeer op de dijken. Er is op de dijken gewoon te weinig ruimte om alle soorten verkeersdeelnemers te faciliteren. Een oplossing zou kunnen zijn het afsluiten van delen van de dijken voor gemotoriseerd verkeer, maar de coalitie van CDA, GBO en VVD kiest een andere weg. In het coalitieakkoord staat namelijk: ‘Wij willen inzetten op een zorgvuldige handhaving van de regels op het gebied van snelheid en geluid (op dijkwegen en andere wegen), maar geen afsluitingen van dijken of andere wegen doorvoeren.’

GroenLinks constateert dat de handhaving niet altijd adequaat is. Zo werden in het weekend van 4 en 5 april 2020 op de dijken fietsers en voetgangers in gevaar gebracht doordat een aantal motorrijders veel te hard reed. Daarop besloot de veiligheidsregio Gelderland-Midden om het weekend erna (11 en 12 april) intensief te handhaven. GroenLinks constateert dat deze aanpak effectief was; fietsers, wandelaars en omwonenden meldden een minimum aan snelheidsovertredingen en ervoeren de dijken als veel prettiger en veiliger. De weekenden erna ontstond toch weer meer overlast, vooral van te hard rijdende motoren en in mindere mate van groepen wielrenners.

GroenLinks vindt dat de veiligheid op de dijken structureel moet worden gehandhaafd, zoals ook het coalitieakkoord beoogt. Wat dat betreft was de situatie in het weekend van 11 en 12 april bevredigend, maar gezien de ervaringen in de weekenden erna vraagt GroenLinks zich af in hoeverre de handhaving die weekenden afweek van de situatie op 11 en 12 april en wat er nodig is om de situatie van 11 en 12 april als leidend te maken voor de rest van het zomerseizoen. We hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan het college. Daarin vragen we onder andere hoeveel en waar er gehandhaafd is in de verschillende weekenden en of het college de mogelijkheid heeft de handhaving op de dijken deze zomer op te schalen.

Zoals altijd bij schriftelijke vragen heeft het college 30 dagen de tijd om deze te beantwoorden.

Het nieuws in Overbetuwe. Op een geweldige manier op een rij gezet door Leo Huizenga.

Infrastructuur en mobiliteit

De veerdiensten in de Betuwe hebben het zwaar door de coronacrisis. Het Drielse veer vaart tot nader order helemaal niet meer, omdat het ondoenlijk is om de verplichte 1,5 meter afstand te bewaren. De autoveren Doornenburg – Pannerden, Huissen – Loo en Randwijk – Wageningen varen wel door, maar hebben maatregelen genomen tegen besmettingsgevaar, door bijvoorbeeld handschoenen en handgel te gebruiken. De klandizie is door de coronacrisis ook flink gedaald. Vijvervis leverancier Aquavita en hoveniersbedrijf Blommers uit Homoet gaan zich ontfermen over de grote rotonde in de Cora Baltussenweg (N837) bij Driel. Het gaat uit drie ringen bestaan. In de binnenste ring komen vlinderstruiken en hoog opgroeiende wilde bloemen, de middelste krijgt een bloemrijk laag mengsel en de buitenste ring wordt strak gemaaid. In mei beginnen ze met inzaaien en beplanten. De dijken bleven tijden het paasweekend in de Betuwe gewoon open voor motorrijders en toerfietsers. De Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch had als voorzitter van de veiligheidsregio Gelderland-Midden besloten niet over te gaan tot afsluiting van de dijken in Lingewaard en Overbetuwe. Marcouch zette wel extra agenten in om de regels te handhaven en toezicht te houden. GroenLinks-Overbetuwe pleitte vrijdag 10 april nog voor de dijken af te sluiten, omdat een groenlinkser vorig weekend 1300 motorrijders in vier uur had geturfd. Wat de partij te veel vindt. Marcouch zei alleen harder in te grijpen als mensen gaan samenscholen, met gezondheidsrisico’s tot gevolg. In Lingewaard hebben ze wel oren naar het beperken van de bewegingsvrijheid voor motorrijders op de dijken, in Overbetuwe niet. Een meerderheid van de gemeenteraad in Lingewaard wil dat de dijken voor motoren minder aantrekkelijk worden. Ze willen daar de coronacrisis alleen niet als excuus voor gebruiken. Na de crisis willen de partijen hier zo snel mogelijk in overleg met elkaar. In Overbetuwe is er geen meerderheid voor het weren van motoren op de dijken. De coalitiepartijen CDA, GBO en VVD zien dat niet zitten. Oppositiepartijen BOB, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie zijn wel voor maatregelen, maar niet perse vanwege de corona. De net geplaatste 5G-zendmast langs de A50 bij Valburg blijft staan. Verplaatsing naar de andere kant van de snelweg is volgens eigenaar Novec BV niet mogelijk. De elektriciteitsmasten die daar al staan zouden het gewicht van een nieuwe zender niet aankunnen. Op de huidige plek is verder het beste bereik voor mobiel bellen. De provincie Gelderland gaat de aanleg van de Railterminal Gelderland (RTG) bij buurtschap Reeth regelen en neemt daarmee de verantwoordelijkheid over van de gemeente Overbetuwe. De provincie legde ondertussen alle zienswijzen tegen de RTG naast zich neer. De provincie wil wel met de gemeente Overbetuwe praten over een fietstunnel.

 

Wonen, zorg en welzijn

Pogingen om jongeren in Overbetuwe minder alcohol te laten drinken, zijn de afgelopen jaren mislukt. Overbetuwse jongeren drinken iets minder dan het landelijk gemiddelde, maar meer dan hun leeftijdsgenoten uit de regio. Ook is de startleeftijd nauwelijks hoger geworden; van 14,5 naar 14,7 jaar. Het meest tegenvallend is het zogenaamde bingedrinken, op een avond veel drinken. Vooral de laatste jaren is het percentage tieners die dat doen flink omhoog gegaan. De diverse campagnes zijn ook mislukt als gevolg van te weinig coördinatie binnen de gemeente. Door te weinig boa’s is er daarnaast te weinig gecontroleerd in sportkantines op het schenken aan 18-minners. Verder gaan de voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders te veel over gameverslaving en digitaal pesten, maar te weinig over drugs en alcohol misbruik. Overbetuwe moet dit voorjaar een nieuw plan voor alcoholpreventie onder jongeren schrijven dat tot 2024 concrete acties en campagnes laat zien. Op 2 april steeg het aantal mensen die opgenomen werden in het ziekenhuis door het coronavirus in Overbetuwe met 6 personen. Het ging toen om 38 personen. Op 4 april waren dat er 4 meer, en steeg het naar 42 personen. De Betuwe is wat woninginbraken betreft het eerste kwartaal van het jaar goed begonnen. Er werd slechts 32 keer ingebroken of een poging tot inbraak gedaan. Elst en Huissen waren als grootste kernen de twee koplopers met respectievelijk 9 en 7 inbraken. Zetten kende 5 en Heteren 4 inbraken. Er werd 1 keer ingebroken in Andelst, Valburg en Randwijk. Vanwege de coronacrisis en het niet vergaderen van de gemeenteraad begin april maakten mensen in Heteren zich zorgen over de nieuwbouwplannen voor het dorpshart. Wethouder Rob Engels houdt vertrouwen in de goede afloop. Volgens hem is er veel draagvlak bij alle fracties voor dit plan. De vrijwilligers die voor Stichting Algemene Hulpdienst Elst personen van A naar B rijden zijn gestopt met personenvervoer naar instanties of families, omdat het risico voor zowel cliënten als de vrijwilligers te groot is geworden. De hulpdienst gaat wel door met tafeltje dekje en het helpen met klussen. Omwonenden van het plein achter de Brede School in Heteren krijgen geen geld van de gemeente Overbetuwe voor maatregelen om het lawaai van spelende kinderen te minderen. Drie bewoners van de Smidsakker hadden daar omgevraagd. De conflicten begonnen in 2012 toen het voormalige gemeentehuis aan de Flessestraat tot Brede School werd omgetoverd. Vooral in de avonduren maakt hangjeugd veel lawaai. Omdat de gemeente niet met goede oplossingen komt vinden de bewoners dat de gemeente geld op hun rekening moet storten zodat ze met dit geld zelf een oplossing kunnen bedenken. De gemeente heeft besloten dit naast zich neer te leggen, omdat het geen precedent wil scheppen en vijf jaar geleden genoeg heeft gedaan om iets voor elkaar te krijgen, maar het toen juridisch niet voor elkaar kreeg. De corporaties in Overbetuwe en Lingewaard houden rekening met de kans dat huurders in problemen kunnen komen als gevolg van de coronacrisis en hebben daardoor hun aanvankelijke plannen voor huurstijging bijgesteld. De bijstellingen verschillen per corporatie. Wat voor allen geldt is dat er meer coulance is als huurders in geldproblemen komen en zich melden. Verder worden de huurverhogingen bijgesteld en/of uitgesteld. In de week van 12 tot en met 18 april werd er geen corona meer vastgesteld bij bewoners van woonzorgcentrum Tertzio in Elst. Zieke bewoners die positief zijn getest werden langzaam weer beter. Tertzio is een van de twee door corona zwaarst getroffen huizen van de regionale zorgaanbieder Attentzorg en Behandeling. Het virus kwam kort na het carnaval bij de locatie binnen. In Arnhem zijn ook twee huizen van Attentzorg getroffen. Tien personen in de huizen van de zorgaanbieder zijn positief getest. De helft was op dat moment hersteld, de anderen zijn overleden of waren ziek. Naast het coronavirus hadden de overledenen ook andere aandoeningen. Bij de stichting Samen Zorgen in Herveld zijn er ook twee mensen aan het virus gestorven, deze werden thuis verpleegd. Het virus werd niet bij de twee verpleeghuizen aangetroffen. Op 18 april waren er in de gemeenten Overbetuwe en Lingewaard 16 mensen overleden aan Corona: 11 in Overbetuwe en 5 in Lingewaard. In totaal waren er 55 ziekenhuisopnames in Overbetuwe en 28 in Lingewaard.

 

Natuur, milieu en energie

Er komt een uitgebreide studie naar de overlast van en eventuele maatregelen tegen kwelwater in Oosterhout. Door de concrete plannen, uitgevoerd door de gemeente Overbetuwe en het waterschap Rivierenland, om het dorp een nieuw dorpshart met voorzieningen te geven, moet inzichtelijk worden hoe groot de hinder kan zijn voor dit nieuwe dorpshart tussen de Dorpstraat, Waaldijk, Pastor Savenijelaan en woonpark Tergouw. Daarnaast wordt er gekeken naar eventuele maatregelen om wateroverlast tegen te gaan. De studie, uitgevoerd oor Royal Haskoning, kost zo’n 28.000 euro. Overbetuwe betaald driekwart en het waterschap het resterende kwart. De resultaten worden over enkele maanden verwacht. Groeimiddelen en ander landbouwgoed vliegen voortaan niet meer alle kanten op. Met het nieuwe wavesysteem wordt “spuitdrift”, ongewenste verspreiding door wind, voor 99 procent tegengegaan. Akkerbouwer Gerard Breunissen uit Herveld is een van de eersten die er begin april mee aan de slag is gegaan. De Overbetuwse bezwarencommissie concludeert dat er niets mis is met de bouwvergunning voor een nieuwe varkensstal aan de Waaldijk in Oosterhout, pal tegenover camping De Grote Altena. Een omwonende en de eigenaar van de camping protesteerden tegen het vervangen van een oude kleinere stal voor een nieuwe grotere versie. Ze vrezen voor stank, fijnstof en geluidsoverlast van de ventilatoren. Mocht er straks in de praktijk toch overlast zijn, dan moeten omwonenden via de gemeente Overbetuwe een beroep doen op handhaving. Er komen hoogstwaarschijnlijk toch geen windmolens in het opengebied tussen Elst, Valburg en Driel. De gemeente Overbetuwe heeft met de vuist op tafel geslagen, waardoor de regiogemeenten dit zoekgebied van de kaart hebben gegumd. Behalve langs de A15 in Overbetuwe liggen de grote zoekzones voor windmolens rond Zevenaar en in Beuningen/Druten. In andere gebieden wordt gekeken naar kleinere aantallen windmolens en/of zonneparken. Doordat vanwege corona niet al op 1 juni, maar op 1 oktober regionale voorstellen bij het ministerie in Den Haag moeten zijn ingeleverd, kunnen direct na de zomer ook de gemeenteraden er nog hun mening over geven.

 

Financiën en bestuur

Tussen 21 maart en 4 april hebben een kleine 150 inwoners van Lingewaard en Overbetuwe een officiële waarschuwing gekregen, omdat ze de coronamaatregelen aan hun laars lapten. Vier Lingewaarders kregen zelfs een bekeuring van dik 100 euro. In Overbetuwe zijn nog geen bekeuringen uitgedeeld, maar waren er wel de meeste waarschuwingen. De reprimandes gingen vooral naar groepjes jongeren, die samenschoolden bij speeltuintjes en hangplekken. In het weekend van 4 en 5 april werden er in Lingewaard en Overbetuwe meer boa’s ingezet. Het verschil in lokale belastingen tussen Lingewaard en Overbetuwe neemt verder toe. Dit jaar stijgen de kosten voor afvalverwerking, rioolonderhoud en ontroerende goed belasting in Lingewaard weer sneller dan in Overbetuwe. Lingewaard stak zich door een nieuw gemeentehuis, het bouwen van een nieuw zwembad en financieel wanbeleid in de schulden, waar Overbetuwe de laatste zeven jaar juist miljoenen uitspaarde, onder meer omdat de bestuursrechter de bouw van het nieuwe gemeentehuis tegen hield en ze een wethouder van financiën van het zuinige soort hadden. Hierdoor staat Lingewaard in de top 10 van duurste en Overbetuwe in de top 3 van goedkoopste gemeenten in Gelderland. Te hardrijdende motorrijders en samenscholende jongeren in de regio houden aan het paasweekeinde van 2020 een bekeuring over. Er werden 287 boetes uitgedeeld, onder meer aan tientallen motorrijders die op de Posbank en de dijken in de Betuwe te hard reden. Bij de Rijkerswoerdse plassen in Elst trad de politie eveneens op. Het aantal coronapatiënten nam met Pasen licht toe. Overbetuwe kende met 4 nieuwe toen 52 patiënten. De gemeenteraad van Overbetuwe heeft woensdag 15 april de plannen en financiering voor het Hart van Heteren goed gekeurd. Dat gebeurde in een vrijwel lege raadzaal. De hamerstukken, voorstellen waar alle partijen mee instemmen, werden door één raadslid goedgekeurd. Dit kon omdat de vorige raadsvergadering direct werd afgesloten, er kwam door de coronacrisis niemand opdagen, en de raad met de zelfde agenda opnieuw bijeen kwam. In Andelst werd vrijdag 24 april een hennepknipperij opgerold. Er is meer dan 100 kilo wiet aangetroffen. Op de bovenverdieping werden vijf personen betrapt terwijl zij hennep aan het knippen waren. De aanwezigen werden ter plekke gearresteerd. Later op de dag werd er nog een zesde aangehouden. De politie heeft bij het pand drie voertuigen en een geldbedrag in beslag genomen. De straatwaarde van de partij hennep ligt volgens de politie ruim boven de 100.000 euro.

 

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

Elst op Stelten, de grote braderie die gewoonlijk op tweede pinksterdag in Elst wordt gehouden, is voorlopig verschoven naar 27 september. Theaters in de Betuwe vragen samen met andere Gelderse theaters om steun aan de provincie Gelderland en de gemeenten, omdat zij geen steun krijgen uit het noodpotje van 300 miljoen euro dat minister Van Engelshoven in de week van 12 tot en met 18 april beschikbaar stelde. Dat geld gaat alleen naar landelijke organisaties. Theater de Kik is al in overleg met de gemeente Overbetuwe over mogelijke subsidies. Zonder extra steun is het allemaal niet meer te betalen. De Quarantaine Quiz van de vereniging De Twaalfde Man heeft 1629,50 euro opgebracht voor het Rode Kruis. De twaalfkoppige club uit Herveld organiseerde de online pub quiz ter vermaak van alle thuisblijvers en om geld in te zamelen voor het goede doel in strijd tegen het coronavirus.

 

Werk en economie

Terrashouders en marktkooplui hoeven de gemeente Overbetuwe voorlopig niet te betalen. Ook maatschappelijke – of sociaal-culturele instellingen en sportverenigingen die een pand van de gemeente gebruiken, krijgen daar voorlopig geen rekening voor. Overbetuwe kwam gisteren met deze verzachtende maatregelen om financiële problemen door de coronacrisis te voorkomen. Rekeningen worden in elk geval tot eind juli uitgesteld of voor onbepaalde tijd helemaal niet verzonden. Overbetuwe slaagt er steeds beter in om vluchtelingen met een verblijfsvergunning aan een baan te helpen. Het project slaat zo goed aan dat het ook voor reguliere werkzoekenden wordt ingezet. Van de ongeveer 300 vluchtelingen die sinds 2013 in Overbetuwe zijn ondergebracht hebben nu ongeveer 200 mensen een baan, volgen een studie of doen vrijwilligerswerk. Dit blijkt uit een rapport over de integratie van vluchtelingen dat begin april aan de gemeenteraad van Overbetuwe is gestuurd. In Overbetuwe integreren asielzoekers met een verblijfstatus bovengemiddeld. Landelijk hebben 7 procent van de vluchtelingen een (parttime) baan, in Overbetuwe is dat iets boven de 30 procent. Overbetuwe zijn individuele aanpak blijkt de sleutel naar het succes te zijn. 28 april ging de kringloopwinkel 2Switch in Elst weer open. De winkel werd door het coronavirus tijdelijk gesloten en stopte de inzameling, omdat men de veiligheid van de werknemers niet kon waarborgen.

De nijpende situatie in de vluchtelingenkampen op Lesbos was voor GroenLinks aanleiding om breed politiek draagvlak in de gemeenteraad te zoeken voor het opnemen van een aantal van de meest kwetsbare vluchtelingen uit deze kampen door onze gemeente. Dit is gelukt. Onze motie “Overbetuwe helpt alleenreizende minderjarige vluchtelingen” is aangenomen!

De situatie in de overvolle vluchtelingenkampen gaat de gehele gemeenteraad van Overbetuwe aan het hart. Dat bleek ook tijdens de raadsvergadering van 10 maart 2020. De Griekse regering heeft de Europese landen gevraagd om de situatie te verlichten door de meest kwetsbare groep – alleenstaande minderjarige vluchtelingen, kinderen dus – uit de kampen te halen en op te vangen. Helaas heeft de Nederlandse regering dit dringende verzoek van Griekenland afgewezen.

GroenLinks diende samen met CDA, D66, PvdA, ChristenUnie en GBO een motie in. Dit zijn dus partijen uit zowel oppositie als coalitie. Het idee van de motie (zie hieronder) is de regering te bewegen om aan het verzoek van Griekenland tegemoet te komen.

Een belangrijk punt hierin is om aan te sluiten bij een Coalition of the Willing: een steeds groter wordende groep Nederlandse gemeenten die wil dat de Nederlandse regering haar standpunt herziet.

Wij zagen in het debat dat alle raadsfracties vluchtelingen een warm hart toedragen en hen, elk op hun eigen manier, willen ondersteunen. Ook het college gaf bij monde van portefeuillehouder Patricia Hoytink-Roubos aan de motie te omarmen.

De motie is aangenomen door alle fracties met uitzondering van de VVD. Deze partij is van mening dat de Nederlandse regering hier aan zet is en niet de gemeente, maar zodra de gemeente wél aan zet is staan ze volledig achter hulp aan vluchtelingen. Wij respecteren uiteraard dit standpunt van de fractie van de VVD en kijken uit naar de samenwerking op het moment waarop we in Overbetuwe concreet met dit punt aan de slag kunnen gaan.

Je kunt zeggen: het is maar een gebaar. Maar soms zijn gebaren alles wat je hebt. Om je hand uit te steken is soms het enige dat je kunt. Deze uitgestoken hand van de raad en het college van Overbetuwe is met het aannemen van deze motie heel duidelijk. Wij willen alle partijen uit de raad bedanken voor de samenwerking die geleid heeft tot dit resultaat.

Tijdens de raadsvergadering van 4 februari stond de Railterminal Gelderland weer op de agenda. Deze keer naar aanleiding van de wens van de provincie en het college om de overeenkomst Knoop 38 van begin 2018 aan te passen.

Vanuit de provincie bestond de wens om het bevoegd gezag naar zich toe te halen. Daarnaast heeft gemeente Overbetuwe een zienswijze op het inpassingsplan ingediend. Mocht gemeente Overbetuwe na beantwoording hiervan besluiten om naar de Raad van State te gaan, dan zou de provincie dat beschouwen als beëindiging van de huidige overeenkomst. Daarbij zou het risico bestaan dat bepaalde “plussen” voor het gebied alsnog niet worden uitgevoerd.

In de voorronde over dit onderwerp op 21 januari werd direct gesteld dat er wederom te laat stukken waren aangeleverd: een juridisch advies werd op de dag van de vergadering om 17.15 uur gedeeld. Daarmee was er geen tijd meer om dit met de eigen of andere fracties af te stemmen. Bij het vaststellen van de agenda is daarom verzocht het punt niet te behandelen, maar daar bleek onvoldoende draagvlak voor te zijn.

Na de behandeling in de voorronde is door PvdA, CDA en VVD een aangepast voorstel geschreven, waarin duidelijker gesteld wordt dat gemeente Overbetuwe geen inspanningsverplichting heeft. Kortgezegd: de gemeente wil de Railterminal Gelderland niet en gaat ook niet actief bijdragen aan de realisatie ervan. Helaas bleek er onvoldoende tijd beschikbaar om dit voorstel met alle partijen te bespreken.

Tijdens het vaststellen van de agenda voor de raadsvergadering van 4 februari heb ik daarom ingebracht dat het punt volgens GroenLinks nog niet rijp was voor besluitvorming. Helaas bleek ook daar geen meerderheid voor te bestaan.

We hebben het onderwerp uitvoerig besproken. De uitkomst is dat het aangepaste voorstel dat ik hiervoor beschreef is ingediend door VVD, GBO, CU en CDA. GroenLinks heeft voor dit voorstel gestemd, omdat het een verbetering van de overeenkomst betekent, ook al wordt hat daarmee nog steeds geen goede overeenkomst. Bij stemming over het aangepaste raadsvoorstel stemde GroenLinks tegen, omdat we vinden dat deze overeenkomst niet voldoende de positie van de gemeente en haar inwoners waarborgt.

Ons motto blijft: RTG, weg ermee!

 

De belangrijkste nieuwsberichten en weetjes uit Overbetuwe op een rij. 

 

Infrastructuur en mobiliteit

Buurtschap Reeth heeft weer plaatsnaamborden. De borden zijn aangeschaft vanuit het compensatiepotje die het buurschap kreeg vanwege de bouw van de vier windmolens op Park 15.

De vaak overvolle ochtendspitstrein tussen Tiel en Arnhem wordt verlengd. Er zijn sinds maandag 19 augustus enkele tientallen zitplaatsen bijgekomen, waardoor de inzet van een extra bus in het najaar niet meer nodig is.

In de ochtend en middagspits rijden er sinds maandag 19 augustus op buslijn 14 meer bussen tussen Elst/Oosterhout en Nijmegen. Hiermee wil Hermes de overvolle bussen op dit traject aanpakken. In de ochtendspits zijn er vier extra ritten van Elst/Oosterhout naar Nijmegen. Twee vanuit Elst en twee vanuit Oosterhout. In de middag en avondspits krijgt buslijn 14 van het centraal station in Nijmegen naar Oosterhout er negen busritten bij, deze vertrekken tussen 14.30 en 19.15 uur.

Een helikopter van spoorwegbeheerder ProRail was eind augustus bezig met het in kaart brengen van de Betuwelijn (van Tiel naar Elst) en de Betuweroute. De helikopter vloog op een hoogte van gemiddeld 190 meter. Dit is lager dan gewoonlijk, waardoor de vliegbeweging en – geluid goed waarneembaar waren. Met de helikopter werden luchtfoto’s en laserscans gemaakt.

Oosterhout krijgt dit jaar een rechtstreekse fietsverbinding met het nieuwe bedrijventerrein Park 15. Er komt een fietspad in de voor autoverkeer afgesloten van Balverenlaan.

 

Wonen, zorg en welzijn

Op het te bouwen terrein van de hoge hof in Herveld komen hoofdzakelijk woningen voor vitale senioren en een aantal jongeren die onder begeleiding wonen. Hoogstwaarschijnlijk keert een gemeenschappelijke recreatiezaal terug, zodat het weer goeddeels de functie van het aloude bejaardenhuis uit de jaren 70 krijgt. Medio september toont de directeur van stichting Valburg Marc Jansen de impressieschetsen tijdens een informatiebijeenkomst. De bouwkosten voor het nieuwe hoge hof project bedragen zo’n 10 miljoen euro.

Omwonenden van de Prins Hendrikstraat in Elst zijn de overlast van vogels zat en willen dat zes van de tien gleditsia’s (valse christusdoorn) worden gekapt. De gemeente stemt in. Dit tot groot ongenoegen van GroenLinks die moeite heeft met de reflex om bomen te kappen als mensen overlast ervaren. Vorig jaar speelde een soortgelijke kwestie in Heteren. GroenLinks en PvdA maakten toen tevergeefs bezwaar.

Twee vrouwen die zich voordeden als “hulpverleners” van de gemeente Overbetuwe hebben op de avond van 13 augustus een vrouw in Elst bestolen. Het lukte het duo om met een smoesje de woning van de Elsterse binnen te komen. Na het bezoek miste de vrouw veel sierraden. De vrouwen melden zich als zorgmedewerkers. Omdat het slachtoffer, dat slecht ter been is, enkele weken gelden een brief van de gemeente Overbetuwe had ontvangen over thuiszorg, wekte dat verhaal geen argwaan. Een woordvoerder van de gemeente benadrukt dat medewerkers nooit onaangekondigd aan huis komen. De gemeente stuurt altijd een brief waarin staat wanner mensen bezoek kunnen verwachten en zijn bovendien herkenbaar aan hun identiteitsbewijs van de gemeente.

De gemeente Overbetuwe gaat onderzoeken hoe inwoners hun woonomgeving beleven en welke wensen er in de dorpen leven. Om die wensen te vervullen moeten de inwoners vervolgens wel zelf met oplossingen komen om de gebreken aan te pakken. De gemeente gaat het proces faciliteren. In Driel, Oosterhout en Slijk-Ewijk vielen de eerste schriftelijke vragenlijsten, 6.300 stuks, vanaf 19 augustus op de deurmat. Herveld-Andelst volgt begin volgend jaar. Zetten, Hemmen en Randwijk halverwege 2020, en Heteren en Elst sluiten de rij in 2021. De gemeente hoopt met de enquête inzicht te krijgen in wat er in de dorpen leeft.

Sinds 1 september krijgen mantelzorgers in de gemeente Overbetuwe te maken met Forte Welzijn. Het huidige knooppunt Mantelzorg Overbetuwe wordt opgeheven. Forte Welzijn Mantelzorg Overbetuwe biedt naast ondersteuning ook activiteiten voor mantelzorgers.

Het plan om de overlast van hondenpoep in Overbetuwe te bestrijden met gebruik van dna is van de baan. Dit blijkt te ingewikkeld te zijn. Er zijn vragen over de juridische haalbaarheid, en er zijn in ons land geen bedrijven die het systeem, wat dit zou kunnen uitvoeren, leveren en ervaring mee hebben. Hierdoor ziet de gemeente op dit moment van de invoering af.

 

Natuur, milieu en energie

De mestplaat op het boerenbedrijf van Frans Vossebelt en Riet de Swart aan de Rijksweg-zuid in Elst mag blijven liggen. Met dit oordeel kwam de Raad van State op 31 juli. Daarmee lijkt er een einde te komen aan een al bijna twintig jaar durend conflict tussen de agrariërs en de gemeente Overbetuwe. Volgens de gemeente was de plaat te groot.

Het rioolwater dat nu nog in Valburg en Zetten wordt gezuiverd, gaat straks door nieuwe grote persleidingen naar het rioolgemaal in Dodewaard. Die locatie wordt uitgebreid en voorzien van een andere snellere zuiveringsmethode, zodat meer midden-betuws afvalwater daar terecht kan. Dit om de kwaliteit van het water in de Linge te verbeteren. Alle werkzaamheden moeten volgend jaar zijn afgerond.

Op vier plaatsen in de Betuwe werd op zaterdag 17 augustus aandacht gevraagd voor biodiversiteit in het Betuwse landschap. Dat gebeurde op de dag van de bloemrijke akkerranden. Die akkerranden zijn van belang voor insecten en vogels. Aan enthousiasme ontbrak het niet op de locaties aan het fietspad langs de Linge bij Angeren, in het Pakhuis in Hemmen, bij landwinkel De Woerdt in Ressen en in Park Lingezegen. De bezoekers lieten het vanwege het slechte weer alleen grotendeels afweten.

 

Financiën en bestuur

Burgerlid Gerard Romijn (70) van PvdA is overleden. Hij overleed vorige maand in zijn huis in Elst. Dhr Romijn was namens de PvdA sinds 2014 burgerlid van de gemeente Overbetuwe. Binnen de PvdA was het opkomen voor mensen met een beperking één van zijn passies. De uitvaart vond plaats op vrijdag 2 augustus.

De gemeente Overbetuwe heeft de financiën voor de aanleg van de spoortunnel op de Rijksweg-noord rond. De gemeente kreeg in de week van 19 – 25 augustus harde toezeggingen. De provincie Gelderland (2,3 miljoen euro) en het Rijk (1,85 miljoen euro) leggen 4,15 miljoen euro bij. Met het totale bedrag van 6,85 miljoen euro zijn de kosten daarmee gedekt.

Het aantal openbare bijeenkomsten van de dorpsraad in Heteren gaat terug naar vier keer per jaar. Het aantal wordt teruggeschroefd om meer bezoekers te trekken. De bijeenkomsten, die op verschillende plaatsen in het dorp worden gehouden, krijgen een specifiek voor inwoners belangrijk thema. Op die manier denkt de dorpsraad ook meer inwoners te trekken. Er wordt een splitsing gemaakt tussen gesloten en openbare bijeenkomsten, deze gingen eerst in elkaar over.

 

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

De gemeente Overbetuwe gaat “stolpersteine” leggen bij de woningen van in de oorlog weggevoerde Joodse inwoners. De eerste legging is gepland op 7 april 2021. Het leggen van de gedenkstenen, die raadsbrede steun kreeg, heeft veel voorbereiding en uitzoekwerk nodig. Op de uitgekozen dag is het Jom Hasjoa, de dag dat in Israël en in de Joodse gemeenschap elders de Holocaust wordt herdacht. Op de metalensteen komen de namen van de bewoners te staan.

De Elster wijk Westeraam krijgt een park aan de oostzijde van het nieuwbouwgebied. Het vormt straks een groen overgangsgebied met de agrarische bebouwing tussen de nieuwbouwwijk en de snelweg A325. De grond is gekocht omdat de gemeente en bewoners vinden dat er te weinig openbaar groen in het Westeraam is gekomen.

Het terras van lunchroom en ijssalon La Strada in Elst is sinds augustus deels rookvrij. Mede ondernemers in de Betuwe zien het voorlopig niet zitten rokers te verbannen van hun terras. Ze staan daarmee lijnrecht tegenover de wens van antirook organisatie Clean Air Nederland.

In het najaar komt de Werenfriedkerk in het licht te staan. Het centrummanagement Elst neemt de kosten van het aanlichten van de kerk voor zijn rekening. Hierdoor krijgt het centrum in de avonduren een gezelliger aanblik, maar vergroot het ook het gevoel van veiligheid op straat.

De politie hield de eerste dagen na de zomervakantie extra toezicht op de verkeersveiligheid rondom scholen. Ook de scholen zelf, veilig verkeer Nederland (VVN) en dorpsplatforms op social media hebben zich daar op in gezet. VVN geeft tips aan ouders. Een van voornaamste tips is om de kinderen naar school te laten lopen of fietsend zelf te brengen, omdat kinderen op de achterbank van de auto niets leren.

De gemeenten Overbetuwe en Neder-Betuwe gaan samen met exploitant Drie-Essen onderzoeken of zwembad De Leigraaf in Zetten open kan blijven. De gemeente Overbetuwe staakt in 2023 de financiële steun aan het zwembad. Het gaat om een bedrag van 243.000 euro per jaar. De gemeente Overbetuwe kiest voor nieuwbouw van een zwem – en sportcomplex De Helster in Elst. Het college stelt de gemeenteraad voor om dat in het stationsgebied van Elst (Elst Centraal) te doen. GroenLinks, CDA, GBO en PvdA nemen geen genoegen met een dreigende sluiting. Ze hebben aangedrongen op een onderzoek naar de mogelijkheden om De Leigraaf in Zetten open te houden.

 

Werk en economie

De voormalige bedrijfspanden op de hoek van de kruising in Elst aan de Rijksweg-zuid/Eshofsestraat, waar ooit de firma Francissen zat, zijn tegen de vlakte. Net als het overgrote deel van de monumentale villa ernaast. Alleen de voorgevel is bewaard gebleven.

Supermarkt Albert Heijn in Zetten is sinds het weekend van 17 – 18 augustus op zondag veel langer open. Niet meer van 12.00 – 18.00 uur, maar voortaan van 10.00 – 20.00 uur. Het blijft de enige supermarkt in Zetten die op zondag open is.

De COOP in Herveld is sinds 1 september ook op zondagochtend vanaf 10.00 uur open. Het trekt daarmee de aanvangstijd weer gelijk met concurrent Albert Heijn in Zetten.

Onder leiding van Wageningen Universiteit en Research (WUR) werden er in de week van 18 – 25 augustus in Randwijk met de hand vierhonderd verschillende soorten biologische aardappelen gerooid en geselecteerd. Het doel is om over twaalf jaar smakelijke, winstgevende en aardappelziekte vrije biologische aardappelen in de schappen van de supermarkten te hebben. Een prototype komt volgend jaar al op de markt. De nieuwe superpieper krijgt resistentie ingebouwd na jarenlange veredeling. Het gaat op de proefvelden in Randwijk om een gezamenlijk project van telers, veredelaars en retail, begeleid door de WUR.

Op een veld langs de Linge aan de Gesperdensestraat tussen Hemmen en Dodewaard is voor het eerst vlas geoogst. De Randwijkse agrariër André Jurrius heeft 1,3 hectare verpacht aan studenten van de mode academie Artez, die daar een volledig Nederlands productieproces willen. Volgens de Artez studenten kan dat duurzamer, met zuivere biologische teelt en fabricage in Nederland, dan het productieproces in China.

De rekenkamercommissie presenteerde onlangs een rapport over burgerparticipatie in de gemeente Overbetuwe. De conclusie van het rapport is dat het daar niet best mee is gesteld. Er ontbreekt een visie op de wijze waarop inwoners betrokken worden bij voor hen belangrijke onderwerpen en de opgestelde regels getuigen van een bestuurscentristische aanpak.

Tot die conclusie was de GroenLinks fractie al eerder gekomen, maar het is altijd fijn als een onafhankelijk orgaan als de Rekenkamercommissie op basis van gedegen onderzoek tot eenzelfde inzicht komt. Dat rapport bespreken in de raad zonder er verdere vervolgacties aan te verbinden zoals het college voorstelde, ging de meeste fracties niet ver genoeg. Een door de PvdA met hulp GroenLinks en andere partijen opgesteld amendement om de aanbevelingen niet alleen te omarmen, maar dat ook om te zetten in concrete acties werd door alle partijen - met uitzondering van het CDA – ondersteund.

Wat bezielde het CDA om als enige partij tegen dit amendement te stemmen? Het CDA had grote moeite met het verband dat in het amendement werd gelegd met het rapport Schurende Democratie van Bureau Berenschot. Een rapport dat de uitkomst was van een op verzoek van de raad uitgevoerd onderzoek naar de samenwerking tussen raad en college. Dat rapport is vorig jaar besproken in de raad en alle partijen - inclusief het CDA - waren het over eens dat er aan de slag moest worden gegaan met de verbeterpunten en aanbevelingen uit het rapport.

De eerste aanbeveling in het rapport was dat er een visie zou moeten worden ontwikkeld op burgerparticipatie in overleg tussen de raad, het college en de inwoners. Het wekt dan ook geen verbazing dat de Rekenkamercommissie in haar rapportage naar dit rapport en deze aanbeveling verwijst. Waarom wilde het CDA de verwijzing naar het rapport Schurende Democratie dan niet overnemen? Het was overigens niet de eerste keer dat het CDA probeerde verbindingen met of verwijzingen naar dit rapport van tafel te krijgen.

Het rapport nog eens lezende wordt duidelijk dat in de analyse van Bureau Berenschot helder wordt gemaakt dat de politieke cultuur in de gemeente Overbetuwe in de afgelopen raadsperiodes werd gedomineerd door machtsdenken en een gebrek aan democratische hygiëne. Geen rekening werd gehouden met de inbreng en argumenten van andere partijen en inwoners. Die werden als onwelgevallig terzijde geschoven. Met dichtgetimmerde coalitieakkoorden waarbij de coalitiepartijen als een machtsblok opereerden en elke inbreng van buitenaf pareerden, was elke oppositie kansloos. Het CDA als grootste partij had hier een belangrijk aandeel in. Niet alleen inwoners voelden zich vaak niet gehoord, dat zelfde gevoel overheerste ook bij de oppositiepartijen.

En ja, het rapport Schurende Democratie is daarom dus pijnlijk voor het CDA. Kennelijk willen ze het er liever niet meer over hebben en wordt het geframed als een rapport dat alleen terugblikt. Daarmee gaan ze voorbij aan het feit dat het rapport in haar aanbevelingen juist wegen opent naar hoe het in de toekomst anders en beter zou kunnen. Om te beginnen met burgerparticipatie.

In plaats van voluit te erkennen dat het rapport Schurende Democratie de aanleiding zou moeten zijn voor de nodige zelfreflectie van het CDA op haar rol en bijdrage in de afgelopen jaren aan de politieke cultuur in Overbetuwe, heeft men het er liever niet meer over. Wegstoppen in een diepe la lijkt voor het CDA de beste oplossing te zijn. Gelukkig denkt een ruime meerderheid in de raad daar anders over. Het is als een kind dat betrapt is op een fout, maar daar niet over wenst te praten. Uit pedagogisch oogpunt zal zijn of haar omgeving daar juist op blijven aandringen. De houding van het CDA werkt in deze dus averechts.

Ondanks dat het CDA probeert om haar verantwoordelijkheid te ontlopen voor haar bijdrage in het verleden aan een negatieve politieke cultuur, zien we gelukkig wel enige verbetering. Kennelijk heeft men er bij het CDA toch iets van geleerd. De wijze waarop deze partij zich in deze raadsperiode opstelt biedt hoop voor de toekomst. Het is geen automatisme meer dat elk voorstel van het college door alle coalitiepartijen onvoorwaardelijk wordt ondersteund. Er is gelukkig weer sprake van een meer zelfstandige positie van de fracties in de raad. Vanuit een democratisch standpunt bezien kunnen we dat als GroenLinks alleen maar toejuichen.

Nu nog met elkaar het proces aangaan waarin ook de inwoners serieus worden meegenomen in de wijze waarop burgerparticipatie binnen de gemeente vorm en inhoud krijgt. Want het gaat niet alleen om regeltjes, maar om een veranderde houding en attitude bij zowel de politiek, het bestuur als het ambtenarenapparaat. Daarin hebben we nog een lange weg te gaan en zal het de nodige tijd kosten om oude reflexen op te ruimen en een cultuuromslag te maken die er hopelijk geleidelijk toe zal leiden dat inwoners zich meer betrokken voelen bij beslissingen die genomen worden en zich er ook medeverantwoordelijk voor gaan voelen.