Poliflw

Gisteravond was het weer tijd voor het voorjaarsdebat. Het debat waar politieke partijen zich uitspreken over het gemeentelijke beleid van het komende jaar. Een belangrijk onderdeel van het debat was de besteding van de eenmalige inkomsten verkegen door de verkoop van Eneco. GroenLinks snapt dat er op korte termijn gaten gedicht moeten worden, maar zet het geld graag vooral in voor duurzame investeringen die de stad op de lange termijn versterken. Fractievoorzitter Jordy Boerboom geeft in onderstaande tekst de visie van de fractie weer en gaat nader in op moties die GroenLinks heeft ingediend.

Op dinsdag 11 maart kondigde het kabinet een intelligente lock-down aan. Diezelfde dag zei een vriendin tegen mij: “Het is een gek idee, maar we gaan door de corona-crisis onderdeel zijn van de geschiedenisboeken.” Op dat moment drong het bij mij nog niet binnen wat ze bedoelde, maar inmiddels zal iedereen deze uitspraak goed kunnen plaatsen. Het virus heeft het leven van een ieder in de wereld ontwricht en Zoetermeer is daarbij geen uitzondering. We waren een maatschappij in overlevingsstand, maar door een enorme saamhorigheid in de stad zijn we de afgelopen periode doorgekomen. Inmiddels kunnen we langzaam weer de blik op de toekomst werpen. Daarmee komt ook het moment waarop we keuzes moeten om die ene belangrijke vraag te beantwoorden in de geschiedenisboeken, welke kant ging Zoetermeer op na de coronacrisis?

In dezelfde week van 11 maart werd een collega met een flexcontract ontslagen, terwijl die net een week daarvoor begonnen was. De afgelopen maanden hebben we gezien dat het de inwoners met flexcontracten, tijdelijke contracten en ZZP’ers zijn die hun baan verliezen. Vaak zijn dit ook de mensen die praktisch opgeleid zijn en waarvoor helaas al weinig werk was in Zoetermeer. Ik herinner u graag aan de mismatch die wij in Zoetermeer hebben tussen de werkgelegenheid en de opbouw van de beroepsbevolking. GroenLinks vindt het cruciaal dat de wethouder onderwijs en economie nadenkt over een actieplan om de kansen op een baan te vergroten en de werkgelegenheid voor juist deze groep praktisch opgeleide inwoners te verhogen.

Anders dreigen zij een nieuwe groep kwetsbaren te worden, zoals het Rapport Halsema schrijft. In combinatie met de bestaande groep kwetsbaren die we al in de stad hebben en verder dreigt af te glijden, staan we voor een enorme uitdaging. Bij deze inwoners zullen de financiële problemen toenemen, de stress in deze gezinnen zal groeien en de kinderen zullen te maken krijgen met kansenongelijkheid. Uiteindelijk resulterend in meer gebruik van Jeugdzorg en armoedeondersteuning. Het is daarom nu het moment om als gemeente een keuze te maken. Laten we deze inwoners afglijden en doen we aan symptoombestrijding of durven we te kiezen voor het aanpakken van de oorzaken waar deze groep inwoners daadwerkelijk mee te maken krijgen of al hebben. Daarom heeft GroenLinks samen met D66 en de SP een motie ingediend om het college te vragen om maatregelen te bedenken die deze mensen aan de ‘voorkant’ helpen.

Helaas heeft de coronacrisis geen verandering gebracht in het aanbod van betaalbare woningen in de stad, die juist zo nodig zijn om grotere problemen te voorkomen bij inwoners in kwetsbare posities. Mijn fractie heeft het idee dat de goedkope huur op dit moment enkel invulling krijgt door via de particuliere sector goedkope woningen te bouwen. Als dit het geval is heeft GroenLinks daar grote moeite mee, want juist die sociale huurwoningen van de corporaties komen ten goede aan inwoners die ze het hardst nodig hebben. Daarnaast zullen corporatiewoningen zorgen dat de kwetsbare groepen niet verder afglijden. Graag een reactie van de wethouder over welke ambitie hij heeft om een goede balans tussen corporatiewoningen en goedkope particuliere huur te realiseren.

Als het gaat over (woningbouw)projecten zijn er afgelopen jaar veel plannen gemaakt, maar komt de productie nog beperkt op gang. GroenLinks heeft het vermoeden dat dit mede komt door het enorme aantal projecten. Dit hebben wij in het najaar al aangegeven, maar de urgentie is inmiddels groter dan ooit. In onze ogen kunnen we alleen door keuzes te maken zorgen dat we onze ambities realiseren. Daarom doen we wederom een oproep aan het college om bij het Najaarsdebat inzichtelijk te maken welke (woningbouw)projecten kansrijk zijn en waarbij alle doelgroepen bediend worden. Graag een reactie van het college.

Deze keuzes zijn ook nodig om andere uitdagingen in de stad financieel op te kunnen pakken. Met een vooruitblik op Zoetermeer 2040 zien we een aantal bestaande wijken waar inwoners onze aandacht verdienen. Ook omdat dit de wijken zijn die het hardst getroffen worden door de effecten van de huidige crisis. Wat GroenLinks betreft gaan we in deze wijken samen met onze partners aan de slag om woningen te verduurzamen, de openbare ruimte op te knappen, maar bovenal de sociale cohesie te versterken Wij zien graag een perspectief van het college hoe zij tegen de ontwikkeling in deze wijken aankijken.

U heeft het GroenLinks al vaak horen zeggen, maar de diversiteit is een van de mooie dingen in onze stad. De afgelopen crisis heeft laten zien wat saamhorigheid betekent. Toch laat Zoetermeer 2040 zien dat er nog veel werk te doen is op het gebied van sociale cohesie. Het ontmoeten van elkaar zou daarbij wat GroenLinks betreft centraal moeten staan om het gepolariseerde wij-zij denken in het media landschap te verbreken. De voorstellen van het CDA en D66 voor de huizen van de wijk, inclusief een plek voor de bibliotheek, passen daar helemaal in en daarom dienen we die mede in. Daarnaast roepen wij het college op om met voorstellen te komen richting het Najaarsdebat om de sociale cohesie te versterken.

Sociale cohesie is voor GroenLinks ook dat we samen de stad maken. Daarbij moeten jongeren de kans krijgen om mee te denken over de toekomst van hun stad. Het afgelopen jaar klopten zij daarbij nadrukkelijk op de deur en vroegen zij om gehoord te worden. Daarbij kan hun creatieve en frisse blik bijdragen aan betere besluitvorming. Samen met D66, PvdA en CDA dienen wij daarom een motie in om te komen tot een jongerenraad.

Als er een thema is waar jongeren zich het afgelopen jaar hard voor hebben gemaakt, is dat de energietransitie. Het risico is dat deze mooie ambities in de ijskast verdwijnen door de crisis. Wat GroenLinks betreft is dit juist het moment om de ambities te versnellen. Het verduurzamen van woningen, kantoren en gemeentelijke panden draagt bij aan werkgelegenheid, vooral voor Zoetermeerders die praktisch zijn opgeleid. Een duurzaamheidsfonds geeft daarbij een mooie impuls aan deze ambitie. Ook omdat inwoners door de crisis geneigd zijn om financiële uitgaven uit te stellen. Daarom dienen wij samen met CU-SGP en het CDA een motie in om te onderzoeken hoe een duurzaamheidsfonds een bijdrage kan leveren aan de ambities van de energietransitie en daarbij rekening te houden met een verschillende omvang van het fonds.

Als de coronacrisis een ding heeft laten zien is het hoe belangrijk cultuur en sport zijn voor onze stad. Inwoners konden hun energie niet kwijt en mistten creatieve activiteiten. Gelukkig zijn er inmiddels meer mogelijkheden voor inwoners om te kunnen bewegen en geïnspireerd te raken. De toekomst van verenigingen en organisaties is echter onzeker. Wat GroenLinks betreft heeft de stad ook een ‘ziel’ en houden we onze stad gezond. Daarom diende GroenLinks moties van de PvdA en D66 die opriepen tot het versterken en ondersteunen van de cultuur mede in.

Dit alles moeten wij doen met een begroting die ernstig onder druk staat. Het college kiest er voor om de Enecogelden te gebruiken om deze gaten te dichten. GroenLinks heeft daar, samen met het CDA, D66, PvdA en SP, begrip voor als het gaat om het huidige jaar en de begroting van 2021. Voor de jaren daarna vinden wij echter dat het college niet de eenvoudige keuze moet maken door een greep te doen uit de Enecogelden. GroenLinks is van mening dat deze middelen zo min mogelijk gebruikt worden voor eenmalige gaten, maar vooral bijdragen aan versterking van de stad. Graag gaan we in debat over op welke manier we voorkomen dat deze gelden voor ad-hoc ideeën worden ingezet. Daarnaast maakt GroenLinks graag nog 2 andere opmerkingen over de financiën:

1. We snappen de keuze van het college om structurele bijdrages van het Rijk in te boeken voor de jeugdzorg en Wmo. Wij gaan er wel vanuit dat het college maximaal blijft lobbyen om deze middelen ook daadwerkelijk te krijgen.

2. Vanavond heb ik wijzigingen van beleid voorgesteld waarbij een aantal mogelijk met Enecogelden gedekt kunnen worden, maar wij beseffen ook dat we (slimme) keuzes moeten gaan maken. Een eventuele verhoging van de OZB is daarbij voor mijn fractie een optie als dit bijdraagt aan een gezonde en leefbare stad van de toekomst.

Wat GroenLinks betreft komt in de geschiedenisboeken te staan dat de coronacrisis het kantelpunt is geworden waarbij Zoetermeer een inclusieve stad werd waar iedereen er toe doet en mee praat, waarbij de problemen van kwetsbare inwoners aan de ‘voorkant’ werden opgepakt en waarbij de verduurzaming van de stad een extra impuls heeft gekregen.

‘De afgelopen twee jaar hebben wij regelmatig aandacht gevraagd voor de bestrijding van huiselijke geweld’ zegt raadslid Derya Yula. Tijdens de gemeenteraadvergadering van 2 juni dienden GroenLinks samen met de fracties PvdA, Zó! Zoetermeer, D66, VVD en Fractie van den Berg twee amendementen in die met grote meerderheid zijn aangenomen.

Alleen in onze stad worden er op jaarbasis al 1236 meldingen gemaakt bij Veilig Thuis Haaglanden. In 86% van deze meldingen zijn kinderen betrokken en dit is nog maar het topje van de ijsberg, want huiselijk geweld gebeurt vaak achter gesloten deuren. ‘De situatie bij Veilig Thuis Haaglanden leidt niet alleen tot hogere kosten, maar ook tot dubbele slachtoffers. Zij zijn niet alleen slachtoffer van huiselijk geweld, maar ook slachtoffer van een systeem dat niet adequaat werkt. Dat is voor GroenLinks een doorn in het oog’ aldus Yula.

Wachtlijsten

De lange wachtlijsten zijn al jaren onderwerp van gesprek en ook in 2019 zijn deze wachtlijsten onverminderd lang gebleven. Daarom stelt GroenLinks in een amendement dat aan de wachtlijsten een maximale termijn wordt verbonden en dat die niet meer vrijblijvend is. Want de fractie wil niet dat slachtoffers langer in een onveilige situatie blijven.

Het tweede amendement betreft de positie van de raad in deze situatie. Er is behoefte aan overleg met elkaar, ook met de verschillende raden in de gemeenschappelijke regeling, de GGD en Veilig Thuis zelf. Het is van belang dat informatie en kennis wordt gedeeld en dat er gesproken wordt over mogelijke oplossingen, zodat de gemeenteraad meer grip krijgt op de situatie.

Momenteel heerst in Griekenland een humanitaire crisis. Vluchtelingenkinderen hebben dringend behoefte aan een gezonde leefomgeving, schoon water, voldoende voedsel en perspectief. Op dit moment wordt aan geen van deze voorwaarden voldaan. De mensen aldaar zijn gevlucht voor oorlog en geweld. De fractie vindt dat er sprake is van een keiharde mensenrechtenschending. Samen met PvdA en D66 vroegen wij aandacht voor deze situatie en ook hebben we met meerdere partijen een motie voor het opvangen van kinderen in Zoetermeer ingediend.

Ons raadslid Derya Yula sprak dinsdagavond in de raadsvergadering over deze kwestie. ’’Hoe kan het dat deze kinderen geen toegang hebben tot de meest fundamentele rechten zoals onderdak, water en voedsel, terwijl wij met elkaar het Kinderrechtenverdrag hebben ondertekend. Dienen wij dan geen verantwoordelijkheid om actie te ondernemen?’’ Ondanks dat niet alle partijen steun uitspraken voor de motie, haalde deze gelukkig wel een meerderheid. De gemeenteraad droeg het college daarmee op om zich aan te sluiten bij de ‘Coalition of the Willing’, een groep Nederlandse gemeenten die met liefde de kinderen willen opvangen.

Dat deze gemeentes deze oproep hebben gedaan, betekent nog niet dat dit ook meteen geregeld wordt. Uiteindelijk is de landelijke overheid verantwoordelijk voor deze beslissing. Maar GroenLinks Zoetermeer vindt het ontzettend van belang dat Zoetermeer, samen met de andere gemeentes, de regering vraagt om een gedeelte van deze kinderen in Nederland op te vangen en een veilige toekomst te bieden. Ook zijn verschillende organisaties en pleeggezinnen al bereid gevonden om de zorg op zich te nemen. Derya Yula: ’’wat GroenLinks betreft bieden we deze kinderen niet alleen een plek in ons hart, maar ook in onze stad’’.

Zowel in het coalitieakkoord als het duurzaamheidspact staan flinke ambities om Zoetermeer te vergroenen. Tijdens de raadsvergadering van 17 februari hebben deze ambities een plek gekregen in het geactualiseerde programma Duurzaam & Groen. Zoetermeer van het gas af in 2040, meer ondersteuningsaanbod voor huiseigenaren, inzetten op meer natuurkernen en wijkgroenplannen ontwikkelen, het zit er allemaal in. Toch had de fractie van GroenLinks zeker nog wel wat voorstellen om de ambitie wat te verhogen.

De raad heeft lang moeten wachten tot de actualisatie bij de raad lag. Uiteraard werd er nog uitvoering gegeven aan het oude programma, maar inmiddels zijn er door allerlei landelijke ontwikkelingen en het coalitieakkoord wel wat ambities veranderd. GroenLinks is daarom blij dat deze punten eindelijk hun plek krijgen in het programma Duurzaam & Groen. Wat de fractie betreft was het overigens wel de laatste keer dat het programma als één onderwerp behandeld wordt. De motie van de PvdA om het programma op te knippen in een programma Energietransitie en een programma Groen heeft de fractie van harte gesteund.

Op het gebied van de energietransitie zet het college vol in op de gebouwde omgeving. De doelstelling is dat in 2040 de volledige gebouwde omgeving van het gas af is. Bewoners gaan ondersteund worden om te verduurzamen. Daarnaast wordt er een scan uitgevoerd op welke manier Zoetermeer aan de groeiende energievraag invulling kan geven met bijvoorbeeld zonneparken en windturbines. Toch vindt de fractie het een gemiste kans dat er niet breder gekeken wordt naar de energietransitie. Zo is ook mobiliteit (autoverkeer etc.) een belangrijke onderdeel van de noodzakelijke transitie. Een motie die vroeg om aandacht voor dit onderdeel, die de fractie hiervoor indiende, haalde het helaas niet.

Waar het gaat om het groen wordt de fractie vooral enthousiast van de aandacht die er is voor de natuur en biodiversiteit in de stad. Het college wil inzetten op een groenblauwe structuur in de stad, door concreet het aantal natuurkerngebieden te vergroten, een groene wijkaanpak te starten en bijenlinten in de stad te ontwikkelen. Wel had de fractie graag een concrete ambitie in het stuk gezien. Een amendement om 10% meer groen in de stad te hebben in 2040 heeft geen meerderheid gehaald. Tot slot zag de fractie in het stuk te weinig terug van natuurlijk beheer van de openbare ruimte. Een motie om het groen meer ruimte te geven om te groeien en niet altijd plat te maaien werd niet voldoende ondersteund.

Bart Lamers, voorzitter

Sinds 17 april ben ik voorzitter van GroenLinks Zoetermeer. Ik ben geboren in Scheveningen en woon sinds 1986 samen met Riitta in Zoetermeer, eerst in De Leyens waar onze beide dochters zijn geboren en vanaf 1997 in Rokkeveen. In Zoetermeer was ik eigenlijk alleen actief als (recreatief) loper bij de Road Runners aan het Noord-Aa. Finland is niet alleen toevallig het favoriete vakantieland van ons gezin geworden, maar zie ik ook wel een beetje als “gidsland” op de verschillende terreinen die GroenLinks belangrijk vindt, zoals duurzaamheid, natuur, energie, onderwijs, zorg en wonen. “Graag doe ik in de komende jaren wat terug voor de Zoetermeerse omgeving”. Zo eindigde ik mijn voorstelronde in uitnodiging van de ALV in april.

100 dagen

Tijdens mijn eerste 100 dagen na verkiezing als nieuwe bestuursvoorzitter GroenLinks Zoetermeer heb ik vooral nader kennis gemaakt met de andere bestuursleden en sleutelpersonen in de afdeling zoals "oude" bestuursleden, fractieleden, de fractievoorzitter, de wethouder (meestal 1-op-1). Buiten Zoetermeer heb ik andere GL-voorzitters ontmoet van afdelingen in de regio, zoals die van Leiden, Alphen aan de Rijn, Delft, Gouda en Den Haag. Ik vond die tijdsbesteding zeker de moeite waard, omdat ik pas sinds kort actief ben, hoewel ik al sinds midlife GroenLinks stem (en daarvoor PvdA). Hierdoor heb ik de recente geschiedenis van afdeling Zoetermeer beter leren begrijpen, de kennis over de GroenLinks-agenda voor de lokale politiek (focuspunten) richting 2022 kunnen ophalen en de rol van het bestuur binnen de afdeling scherper gekregen. Fractie, wethouder en bestuur vormen immers een drie-eenheid, waarbij ieder zijn onderscheiden bijdrage levert voor een florerende afdeling en een (daardoor) verder groeiend ledenbestand.

Plannen

Onlangs zijn we als bestuur op een ‘heidag’ geweest ter afronding van het huidige seizoen en in aanloop naar het volgende politieke seizoen. Daarbij hebben we goede afspraken over onderlinge samenwerking bij de invulling van rollen en taken gemaakt. Een eerste prioriteit  is meer diversiteit in ons ledenbestand en een bredere groep uit leden, die actief is in de afdeling, bijvoorbeeld voor het op te richten campagneteam (o.a. HaH), een thematische werkgroep voor uitwisseling tussen leden en afdeling en wijkgerichte activiteiten zoals ZAT (Zoetermeer Aan Tafel). Binnen het bestuur zal ik de komende tijd met name investeren in de "communicatiefunctie" en samenwerking binnen de driehoek fractievoorzitter (Jordy) en wethouder (Jakobien). Daarbij kijken we naar een nieuwe en bredere invulling voor DMM, de samenhang met campagneleider en de wisselwerking tussen bestuur en fractie in het belang van zichtbaarheid in Zoetermeer als groene en sociale beweging.

De afgelopen weken was er in Nederland veel te doen over de Nashville-verklaring. Ook in Zoetermeer was de verontwaardiging groot nadat er verschillende uitspraken werden gedaan die niet bevorderlijk zijn voor de sociale acceptatie van de LHBTI-gemeenschap. Blijkbaar zijn er nog mensen die het eens zijn met de Nashville-verklaring en niet kunnen accepteren dat er mensen zijn die een andere geaardheid hebben dan heteroseksueel. De Nashville-verklaring richt zich niet alleen op de geaardheid van personen, maar ook op de genderidentiteit die iemand aanneemt.

Gelukkig zijn er al heel veel mensen die dit inmiddels wel accepteren, maar daarmee zijn we er nog niet. Het moet normaal zijn dat de LHBTI-gemeenschap er is. Zolang dat nodig is, zullen wij ons blijven uitspreken voor de LHBTIers en tegen uitspraken als gesteld in de verklaring. De vrijheid van meningsuiting is een groot goed en moet altijd beschermd worden, maar laten we elkaar positief benaderen. We zijn blij dat meerdere kerken in Zoetermeer als tegengeluid wel de regenboogvlag hebben opgehangen.

Helaas besloot het Zoetermeerse college om de regenboogvlag niet te hijsen. Daarop besloten GroenLinks, PvdA, D66 en het CDA om tijdens de commissievergadering van maandag de 14e een ludieke actie te organiseren om te laten zien dat wij samen staan voor een inclusieve samenleving waarin een ieder welkom is. Na de opening van de vergadering kwamen de regenboogvlaggetjes tevoorschijn en wethouder Ingeborg Ter Laak ontving van Derya Yula en andere woordvoerders een heuse regenboogtaart.

We leven in uitdagende tijden. Er komen allerlei maatschappelijke opgaven op gemeenten af die niet altijd vanzelfsprekend onderwerp van gesprek waren. Zaken als klimaatverandering, energietransitie, extra woningbouw, veranderende mobiliteit, natuur en groen hebben allen ruimtelijke impact. Er is raadsbrede steun voor zaken als het behoud van natuur en de reductie van CO2, maar als het spannend wordt en er keuzes moeten worden gemaakt, houdt het college dan de poot stijf? Of kiest het college voor de oplossingen die op de korte termijn het minste pijn doen. Daarnaast is er sprake van polarisering in de maatschappij. Voor GroenLinks is het cruciaal dat we deze uitdagingen aangaan door bruggen te bouwen, empathie te tonen en eerlijk te delen. Nog voordat wij naar het financiële plaatje van de stad kijken.

Vanavond bespreken we de financiële begroting van 2019. Een begroting die een andere aanloop had dan we gewend zijn in de gemeente Zoetermeer. Het heeft uiteraard te maken met het tekort in de Jeugdzorg. Dit brengt een flinke uitdaging met zich mee voor ons allemaal. GroenLinks is blij dat deze uitdaging op een zorgvuldige manier wordt aangevlogen. Het college maakt duidelijk de keuze om niet het kind met het badwater weg te gooien door rigoureuze taakstellingen op te leggen, maar door de tijd te nemen en verstandige besluiten te nemen waarbij we de impact van keuzes goed kunnen overzien.

Met name op het gebied van de jeugdzorg is GroenLinks te spreken over het feit dat er niet gekozen wordt voor het opleggen van budgetplafonds of andere maatregelen die de kinderen en jongeren in onze stad onherroepelijk zouden raken. Dat neemt niet weg dat we verwachten dat dit college flink aan de slag gaat om grip op de jeugdzorg te krijgen.

Door, in het kader van de bezuinigingen, een pas op de plaats te maken is het logisch dat er gekeken is hoe er voor 2019 alsnog een sluitende begroting gemaakt kan worden. De balans tussen een greep uit de vrij inzetbare reserves en een pas op de plaats te maken voor een aantal beleidsintensiveringen is daarbij een pijnlijk, maar wat GroenLinks betreft wel een passend antwoord. We zorgen dat we de reserves gebruiken waarvoor ze nodig zijn en er ligt een plan om de reserves weer aan te vullen. Daarnaast is de reserve 'vrij inzetbaar' sinds vrijdag alweer voor een deel aangevuld door het Rijk. Complimenten aan het college voor de inspanning om het maximale uit de stroppenpot te halen.

Daarnaast zorgt dit college dat het DNA met onderwerpen als wijkgericht werken, duurzaamheid, groen en wonen grotendeels overeind blijven. Desalniettemin heeft mijn fractie wel een aantal zorgen die we graag aan de orde willen stellen.

In mijn intro noemde ik al dat we moeten zoeken naar gelijke kansen van ieder kind. Helaas is dat nog steeds niet voor iedereen het geval. Kinderen die na 5 jaar in Nederland geworteld zijn worden zonder moeite teruggestuurd en lopen zo een nieuw trauma op. Helaas zien we maar een deel van die kinderen terug in de media, maar het is wachten tot er ook een Zoetermeers kind wordt teruggestuurd. Ook al is het Kinderpardon geen lokale kwestie. Gezien de actualiteiten en de schade die het deze kinderen aanricht, vindt GroenLinks dat wij als volksvertegenwoordigers een verantwoordelijkheid hebben naar deze kinderen. Het is belangrijk een signaal af te geven dat kinderen die 5 jaar in deze stad wonen onderdeel zijn van onze gemeenschap en daarom dient GroenLinks samen met de PvdA, D66 en CU-SGP een motie in.

Aansluitend daarop is het belangrijk om de diversiteit in onze maatschappij te vieren en te zien wat we van elkaar kunnen leren en hoe we elkaar kunnen versterken. Bruggen bouwen door met elkaar in gesprek te gaan in plaats van over elkaar te praten en verschillen waarderen en deze optimaal benutten. Het is cruciaal dat we als gemeente daar het voorbeeld in geven en dit, waar mogelijk, faciliteren. We maken ons dan ook zorgen dat het beperkte budget hiervoor geschrapt is in de begroting. Daarom zou GroenLinks graag zien dat we ons in ieder geval wel aansluiten bij een internationaal initiatief vanuit de Europese Unie: het Charter voor diversiteit. Inmiddels hebben ministeries en vele gemeenten dit Charter getekend, waarin ze uitspreken diversiteit binnen de eigen organisatie van groot belang te vinden. Zoetermeer kan daar volgens GroenLinks, PvdA, CDA, D66 en PvdZ niet bij ontbreken.

Over het sociaal domein heb ik in mijn intro al het nodige gezegd. Voor GroenLinks staat de zorg voor kwetsbare burgers voorop. De ontwikkelingen binnen de jeugdzorg volgen we nauwgezet en we kijken uit naar het nieuwe armoedebeleid. Op het gebied van Wmo hebben we wel een aantal zorgen. Wachtlijsten en een dramatische leverancier maakt dat we op dit moment moeite hebben om waar te maken waar we als stad voor staan. We hebben er vertrouwen in dat de wethouder grip krijgt op de situatie, maar willen dat zij ons goed blijft informeren. Beide problemen moeten, wat GroenLinks betreft, zo snel mogelijk worden opgelost, ook als dit betekent dat er (tijdelijk) extra middelen nodig zijn.

De woningmarkt verslechterd met de dag. Steeds meer mensen zitten in de knoop en kunnen geen passende woning vinden. Voor starters is het al helemaal een onmogelijke missie geworden. Naast dat we tempo moeten maken met bouwen (van woningen) is het voor GroenLinks belangrijk dat de woningen die we bouwen terecht komen bij de mensen die ze nodig hebben en niet de mensen die ze voor financieel gewin gebruiken. Vooruitlopend op de reactie op onze schriftelijke vragen dienen we de motie van de PvdA mede-in.

Waar we aan de ene kant bij willen bouwen moeten we zorgen dat we aan de andere kant zuinig omgaan met ons groen en onze natuur. Het is immers datgene dat de Zoetermeerder het meeste waardeert aan onze stad. De kap van bomen brengt keer op keer tientallen inwoners op de been. Wij kijken dan ook uit naar een spoedige herziening van het bomenbeleid.

Daarnaast willen wij graag een aantal natuurgebieden expliciet beschermen. Zo is er aan de oostkant van de stad een zeer bijzonder stukje natuur de ‘Plas van Poot’, dat momenteel bedreigd wordt door ontwikkelingen. U heeft vanavond gehoord wat het belang van dit gebied is voor aalscholvers, vleermuizen, blauwe reigers, spechten en roofvogels. Wat GroenLinks betreft benoemen we dit dan ook tot een stuk natuur en gaan we op de Plas van Poot geen verdere ontwikkelingen toestaan. Het is in onze ogen het voorbeeld van de keuzes die we moeten maken met onze beperkte ruimte.

Een zomer die nog nooit zo warm was gaf dit jaar maar weer aan hoe groot de impact van klimaatverandering is. GroenLinks maakt zich dan ook grote zorgen om de energietransitie. We zien in de begroting een streefcijfer voor CO2-reductie staan dat wat GroenLinks betreft veel te langzaam oploopt. Wij snappen dat er een exponentiële ontwikkeling moet komen, maar met het huidige tempo is in 2040 CO2-neutraliteit behalen een illusie. Daarnaast zien we landelijk en wereldwijd belangrijke ontwikkelingen spelen. Bijvoorbeeld de recente uitspraak in de Urgenda rechtszaak die de staat verplicht om in 2020 minimaal 25% CO2-reductie te realiseren. Hoe verhoudt dit zich tot de 12% die we in Zoetermeer gaan realiseren in 2020? Een mooie eerste stap zou zijn om het klimaatpact een plek te geven in ons huidige beleid. De motie van de PvdA steunen we daarom van harte.

Naast energietransitie is de leefbaarheid in een wijk van groot belang. De luchtvervuiling in Zoetermeer en de regio is een groot probleem, vergelijkbaar met het inademen van 5 sigaretten per dag zonder dat we daar zelf invloed op hebben. Steeds meer inwoners willen dat de overheid hier regie op voert en beleid op maakt. Aangezien we voor een groot deel afhankelijk zijn van de regionale uitstoot van fijnstof is de MRDH een belangrijk orgaan. Ziet het college binnen de MRDH kansen om dit thema voortvarend op te pakken?

Als het gaat over duurzaamheid en leefbaarheid speelt ook de plastic afvalberg een rol. Recent heeft deze raad een prachtig burgerinitiatief aangenomen om het oplaten van ballonnen te verbieden. Het was een mooie eerste stap om naar een economie te gaan waarin we producten gebruiken die afbreekbaar zijn. Wat GroenLinks en een zevental andere fracties betreft gaan we binnenkort een nieuwe stap zetten met het verbieden van single-use-plastics bij evenementen. We dienen daarvoor een motie in.

We wonen in een prachtige stad waar vrijwel elke Zoetermeerder met veel plezier woont. Dat neemt niet weg dat we voor grote uitdagingen staan. Ik zou het college willen vragen om ons tijdig te informeren wanneer deze uitdagingen onder te grote druk komen staan door bijvoorbeeld financiële beperkingen. Wij hebben er alle vertrouwen in dat we dan samen deze stad nog een stukje groener en socialer kunnen maken. 

De woningbouwproductie in Zoetermeer blijft achter bij de beoogde 700 woningen per jaar. In 2017 is voor een kleine 500 woningen de omgevingsvergunning afgegeven. Voor 2018 is de verwachting, dat er voor ongeveer 520 woningen de omgevingsvergunning wordt afgegeven. Dat wil trouwens nog niet zeggen, dat de woningen daadwerkelijk gebouwd zijn. Het College heeft daarom, de Versnellingsagenda Woningbouw bedacht, met het idee om sneller meer woningen te kunnen bouwen.

Eerst een stukje geschiedenis. 

In februari 2017 heeft de gemeenteraad met de stemmen van onder andere GroenLinks de Zoetermeerse Bouwagenda vastgesteld waarbij de belangrijkste ambitie is om in de komende 10-15 jaar circa 10.000 woningen toe te voegen aan de woningvoorraad. Dit komt neer op een gemiddelde bouwproductie van 700 woningen per jaar. In september 2017 is het Woningbouwprogramma Zoetermeer in de raad vastgesteld. GroenLinks heeft toen tegen gestemd, omdat voor ons het percentage sociale huurwoningen te laag was. In huidige coalitieakkoord zijn we alsnog hiermee akkoord gegaan.

In januari 2018 is het Woningbouwprogramma ‘Solitaire locaties’ vastgesteld. GroenLinks heeft hier tegen gestemd. We wilden de locaties Olaf Palmalaan, Martin Luther Kinglaan, Voorweg en Baggerdepot Zwartslootseweg  schrappen. Deze amendementen hebben het niet gehaald. In het coalitieakkoord zijn onder andere (gelukkig) de locaties Voorweg en Baggerdepot Zwartslootseweg geschrapt als mogelijke bouwlocaties.

Wat houdt de versnellingsagenda in? 

Naast het nogmaals bevestigen van de verdeling tussen goedkope, middenhuur en koopwoningen, de primaire doelgroepen waarvoor we gaan bouwen en de (solitaire) locaties, waar niet gebouwd zal worden, is een 14-tal extra woninglocaties aangewezen, waar versneld gebouwd zou moeten worden.

Een in onze ogen aardige bijkomstigheid is, dat de dure huurwoningen, met een huur van meer dan € 970 per maand, nu bij de koopwoningen worden gerekend. Voor al deze 14 locaties is de bouwhoogte, parkeernorm en de doelgroepen waarvoor gebouwd zou worden in het raadsbesluit bepaald. Een groot deel van deze locaties ligt in het stadshart. Voor deze locaties zijn bouwhoogtes tot maximaal 70 meter voorzien. En een parkeernorm van 0,5 tot 1,0 auto per woning.

Wat is het probleem? 

Zowel tijdens de commissievergaderingen als tijdens de raadsvergadering ging het de facto met name om de hoogbouw en de parkeernormen van de locaties in het Stadshart. De insprekers, meestal bewoners van de Binnenstad, als ook de oppositiepartijen Zo!Zoetermeer, SP, Partij Democratie voor Zoetermeer (PDvZ) en PVV trokken fel van leer. Op sommige locaties hoogbouw realiseren is onaanvaardbaar en ook de lage parkeernorm is voor hen veel te laag en onrealistisch.

Ons standpunt. 

Iedereen wil (minimaal) 10.000 nieuwe woningen in Zoetermeer. De weilanden, zoals we die vroeger in Rokkeveen en Oosterheem hadden, zijn er niet meer. Dus, we zullen binnenstedelijk moeten bouwen. Dat betekent, dat we de hoogte in moeten. Zeker in de binnenstad. Verder zien we een trend, die van autobezit naar autogebruik gaat. Er zijn voldoende mensen, die graag in de binnenstad willen wonen met een goed aanbod aan winkels, horeca, theater en een goed hoogwaardig Openbaar Vervoer. Dat zijn mensen, die gebruik gaan maken van deelauto’s, als ze naar plek willen, waar het OV niet of moeilijk komt.

Daarnaast vinden we het belangrijk dat bij al deze ontwikkelingen het groen, de duurzaamheid en klimaatadaptatie een prominente rol speelt. Hiervoor hebben we samen met de overige coalitiepartijen en de PvdA een motie ingediend met bovenstaande strekking. En die heeft het met een ruime meerderheid gehaald.

Verder vinden we het belangrijk, dat de samenspraak serieus gevoerd wordt. Duidelijk aangeven wat de kaders zijn, waarbinnen de samenspraak plaats vindt. Uiteindelijk moet een evenwichtige afweging gemaakt worden tussen individueel en stedelijk belang.

Van de SP kregen we nog het verwijt, dat op deze locaties geen goedkope huur gerealiseerd zal worden. Echter, op 6 locaties zal wel degelijk goedkope huur gerealiseerd worden. Alleen, het precieze aantal is nog niet bekend. En door de bouw van midden huurwoningen, kan de doorstroming op gang komen.

En nu?

Het raadsvoorstel is aangenomen. Alle amendementen en moties van de oppositie zijn verworpen. Naast onze motie “Expliciet aandacht voor groen, duurzaamheid en klimaatadapatie” is een motie van het CDA “Omgeving betrekken”, aangenomen. Deze motie is door alle coalitiepartijen ingediend.

Dit alles betekent zeker niet dat op korte termijn op deze locaties gebouwd zal worden. Voor alle 14 locaties zal eerst een serieuze projectontwikkelaar gevonden moeten worden en dan moet het bestemmingsplan per locatie worden aangepast. Op een aantal locaties is grote weerstand van de omwonenden te verwachten. Dat worden trajecten tot en met de Hoge Raad.

Dus, of dit een versnelling is, is nog de vraag. Volgens ons dient het college alle inspanningen te richten op die locaties, die op korte termijn gerealiseerd kunnen worden.