Poliflw

Samen met de ChristenUnie/SGP stelde GroenLinks vragen over het onaangekondigde bezoek van de burgemeester en een delegatie ambtenaren aan Zuid-Korea. We zijn altijd kritisch op handelsmissies naar Zuid-Korea en we waren dan ook onaangenaam verrast, dat er weer een handelsmissie daarheen vertrok.  

In de Gorcumse Courant van 21 november jl. lazen we tot onze grote verbazing dat de burgemeester, vergezeld door een ambtelijke delegatie, van 26 tot 30 november in Zuid-Korea verblijft in verband met een handelsmissie. Onze fracties zijn onaangenaam verrast door dit nieuws, met name omdat wij het uit de pers moesten vernemen en niet door het college zelf op de hoogte zijn gesteld. Zover wij weten zijn er in het verleden duidelijke afspraken gemaakt, dat wanneer een bestuurder uit hoofde van zijn functie een buitenlandse reis maakt, de raad hierover vooraf zal worden ingelicht.

Daarom hebben wij de volgende vragen aan het college: 

Is het college het met GroenLinks eens dat het beter ware geweest als het college de raad vooraf had ingelicht, zodat zij het niet uit de krant moest vernemen? Waarom heeft het college besloten de pers wel in te lichten en de raad niet? Welke overwegingen lagen daaraan ten grondslag? Wat is de grootte van de ambtelijke delegatie die meegaat? En wat zijn de afzonderlijke rollen van de verschillende ambtenaren die tot de delegatie behoren? Wat zijn de doelstellingen van deze missie? Wie maken er, naast de gemeente Gorinchem, nog meer deel uit van de delegatie die naar Zuid-Korea is afgereisd? Wat is het programma van de handelsmissie? Welke kosten zijn er gemaakt door de gemeente Gorinchem? Op welke manier wordt de raad achteraf op de hoogte gesteld van de resultaten van deze handelsmissie voor Gorinchem?

UPDATE: Inmiddels zijn de antwoorden van het college binnen (zie beneden). Er komt een uitgebreide evaluatie van de handelsmissie en daarover zal de raad verder praten. Wanneer dat precies is, is nog niet bekend, maar we zullen in elk geval het evaluatierapport kritisch bekijken op nut en noodzaak en daarover dan ook uitgebreid met het college in gesprek gaan!

Slechts 7 weken na de perspectiefnota behandelde de raad de begroting. Het werden niet de meest spannende algemene beschouwingen ooit, omdat het een beetje onzinnig is, om hetzelfde allemaal nog een keer te zeggen. GroenLinks sprak in onze algemene beschouwingen wel de zorgen uit over het financiële (risicovolle) beleid van de coalitie. 

Tijdens de algemene beschouwingen dienden we, samen met de ChristenUnie/SGP ook een motie in, die oproept om Gorinchem 'Kinderpardongemeente' te maken. Deze gemeenten roepen het kabinet op om de 400 kinderen die wel geworteld zijn in Nederland maar door bureaucratische redenen buiten het kinderpardon vallen als nog een verblijfsvergunning te geven. Deze motie werd breed gesteund (alleen VVD en Stadsbelang waren tegen.)

Algemene beschouwingen GroenLinks – Begroting 2019

Voorzitter, Slechts 7 weken na de perspectiefnota behandelen we vanavond de begroting. Het zal u niet verbazen dat GroenLinks dan ook geconstateerd heeft dat vrijwel de gehele perspectiefnota één op één is verwerkt tot een begroting. We hadden eerlijk gezegd ook niet iets anders verwacht.

Het is jammer dat het in de haast niet gelukt is om iets zinnigs op te schrijven bij de reguliere taken. Hoewel dit een groot deel van onze begroting vormt en het dus helemaal niet gek is, om hierop ook te sturen en te controleren, presenteert het college ons een lijstje met open deuren en clichés. “We voeren het beleid uit.” of “We verzorgen en bekostigen het leerlingenvervoer”. Een verbeterpuntje, zullen we maar zeggen.

Ondanks dat de begroting veel lijkt op de perspectiefnota, is er wel wat te zeggen over de financiële gevolgen van deze begroting, want intussen is er de Septembercirculaire gekomen en die is toch gevoelig tegengevallen. Met als gevolg dat de meerjarig sluitende begroting van de PPN ineens flinke negatieven laat zien in de begroting. Het is wel schokkend dat het dit college lukt om dit binnen een jaar voor elkaar te krijgen. De manier waarop het college voorstelt de tekorten te dekken, baart ons zorgen. Met het virtuele resultaat van 2019 en met gelden vanuit het IBP. Maar of we het resultaat in 2019 halen is natuurlijk nog maar de vraag. Net als dat je de vraag kunt stellen of de IBP gelden wel bedoeld zijn om gaten in je begroting af te dekken. En zelfs al zou het allemaal uitpakken zoals het college het nu hoopt, dan nog is het resultaat meerjarig €0. Eén tegenvaller van een paar ton en we hebben een probleem. Waarom neemt het college deze risico’s met zulke kleine marges en forse onzekerheden?

Een zo’n tegenvaller hebben we onlangs al te verduren gekregen, toen bleek dat er niemand onze elektrische veerboten wil bouwen. Hoe kan dit? Wat is er mis gegaan? Hoe groot schat het college de kans dat dit (negatieve) financiële gevolgen heeft? En gaan we door met onze ambities als het gaat om het elektrificeren van veerdienst? Redden we 2020 nog?

Een ander punt van zorg, dat GroenLinks uit deze begroting meeneemt gaat over de stadspromotie. Of eigenlijk beter gezegd: het verdwijnen daarvan. Als wij alles lezen dat over stadspromotie gaat, dan zien we dat de term citymarketing, oftewel stadspromotie, langzamerhand wordt vervangen door citymaking, oftewel stadsontwikkeling. Dat verbaast ons, voorzitter. We hebben bij de PPN nog gevraagd naar de evaluatie van Gorinchem Citymarketing, omdat het college daar nog het budget wilde continueren. Die was er niet. En nu ineens, zonder evaluatie én zonder raadsbesluit, lijkt het college hier stilzwijgend ineens het roet om te gooien, de citymarketing vaarwel te zeggen en de citymaking centraal te stellen. Graag hierover uitleg van het college. Waar komt dit ineens vandaan?

GroenLinks is blij te zien dat het college ook over het stadspodium/cultuurhuis/Vijfzinnen/NieuweDoelen/Theaterdossier wat verder heeft doorgedacht na de perspectiefnota. Maar, we waren niet zo onder de indruk van resultaat van die gedachten. Er wordt veel op één hoop geveegd, waarbij een theater en de sociaal-culturele voorzieningen eigenlijk als hetzelfde soort voorziening behandeld wordt. Wat GroenLinks betreft is er toch wel degelijk een verschil tussen een theater en een buurthuis of bijvoorbeeld een speeltuinvoorziening. We zijn geïntrigeerd door de zin: “mocht uit de participatie naar voren komen dat een multifunctioneel Cultuurhuis in de stad gewenst is…”. Ten eerste komt dat volgens ons nooit uit een ongestuurde, open participatie en ten tweede is het vreemd dat er al wel vast een uitwerking voor deze, en ook alleen deze, uitkomst is bedacht. Het lijkt wel alsof het college al vast voorsorteert op wat de stad vindt. Aangezien GroenLinks voorstander is van een buurthuis in elke wijk, willen wij het college vragen om dit punt nog eens ernstig te heroverwegen. Natuurlijk, een theater met een groot podium is ideaal voor een bepaald soort sociaal-culturele activiteiten, maar er zijn ook heel veel van dat soort activiteiten, die gewoon in een buurthuis, dicht bij de mensen thuis in hun eigen wijk moeten worden georganiseerd. We zijn benieuwd hoe het college en andere fracties hier tegenover staan.

Er gebeurt veel op het gebied van mobiliteit: we zijn blij met de proef met een betaalde fietsenstalling en de -hoe wel wat karige- investering in fietsparkeren op straat. Ook zijn we blij dat er eindelijk een integraal mobiliteitsplan komt. Hoewel…integraal… het college vindt het wel nodig om een niet-file-oplossend plan voor de Banneweg eruit te halen. Dat vinden wij onlogisch en daarom steunen wij het amendement dat D66 heeft ingediend. Het is opvallend dat, met uitzondering van de fiets, nergens gerept wordt over duurzame mobiliteit zoals openbaar vervoer, elektrisch rijden (ook niet bij onze eigen voorbeeldfunctie…) of deelauto’s, ja voorzitter, zelfs de voetganger wordt niet genoemd. Blijkbaar heeft het college andere prioriteiten. Een andere vraag over mobiliteit: waarom is station Papland achteruit geschoven naar 2022?

Natuurlijk van GroenLinks nog enkele opmerkingen over duurzaamheid: Hoe staat het eigenlijk met de overeenkomst voor de windmolens? Op de site van de Knotwilg lijkt alsof dat al rond is, maar in de begroting lezen we wat anders. Er wordt verder gelukkig veel gedaan aan duurzaamheid, zoals biodiversiteit, duurzame energie en we zijn blij te zien dat er vorm wordt gegeven aan het kenniscentrum duurzaamheid en klimaat. Het idee van een modelwoning spreekt ons erg aan. Wat we echt missen is het stukje klimaat. Een belangrijk aspect daarvan is de klimaatadaptatie: hoe weren we ons tegen de uitdagingen van het veranderende klimaat. Hoe gaat het college klimaatadaptatie meenemen in het beleid?

Tot slot, voorzitter, nog een motie van onze fractie, die niet zoveel met de begroting te maken heeft, maar wel met fatsoen en medemenselijkheid. Zoals u weet zijn er 400 in Nederland gewortelde kinderen die, ondanks dat ze wel onder het kinderpardon zouden vallen, vanwege strikte toepassing van regels toch dreigen te worden uitgezet. Omdat wij van mening zijn dat minderjarige kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland wonen hier geworteld zijn en dus hier moeten kunnen blijven, zou GroenLinks het een goed signaal vinden als Gorinchem zich aansluit bij de inmiddels 76 zogenaamde kinderpardongemeenten. Deze gemeenten spreken naar de regering uit dat zijn staan voor een permanent en duurzame oplossing voor gewortelde kinderen moet komen. Daarom hebben wij een motie gemaakt.

Voorzitter, tot zover onze eerste termijn.

Op 20 september besprak de raad de perspectiefnota 2019-2022. Zoals u hier hebt kunnen lezen, heeft GroenLinks daar tegen gestemd. 

Twee voorstellen daarin gingen over het versterken van de banden die Gorinchem heeft met Zuid-Korea: subsidie voor het Hamelhuis en geld voor handelsmissies naar Zuid-Korea. In totaal goed voor een ruime ton!  Al sinds het begin van de Hamellobby is GroenLinks sceptisch geweest over deze ontwikkelingen. Dus dat waren we deze keer ook. 

Sinds een aantal Gorinchemmers het verhaal van Hendrick Hamel, de Gorinchemse VOC-ambtenaar die bij toeval Korea ontdekte, enthousiast wil gaan vertellen, is er een sterke lobby gekomen om hier ook veel gemeenschapsgeld aan te besteden. GroenLinks heeft hier altijd kritisch tegenover gestaan. Reizen naar Zuid-Korea, het Hamelhuis, handelsmissies naar Korea; steeds weer vroegen wij ons af of dit wel het gewenste resultaat opleverde en of het dus wel de moeite waard was om hier veel geld in te steken. 

De laatste jaren was de gemeentelijke bijdrage aan alle Korea- en Hamelactiviteiten dan ook tot een minimum beperkt geworden. Het nieuwe college blijkt veel enthousiaster tegenover deze lobby te staan en wil zelfs een ton per jaar gaan besteden aan handelsmissies naar Korea en aan subsidie voor het Hamelhuis. 

Wat is er aan de hand? 

Allereerst de handelsmissies: Daar zijn er al enkele van geweest. En steeds moest de burgemeester en vaak ook een handvol ambtenaren mee; want daarmee gingen vele deuren open in Korea, zo werd ons verteld. Maar, echt zichtbare resultaten, grote orders, het hoofdkantoor van KIA in Gorinchem-Noord? Wij hebben ze nog niet gezien en wij denken dat de resultaten ook nogal tegenvallen.

Iets anders waar de resultaten van tegenvallen is het Hamelhuis. Een moeizaam geboren project wat met veel tegenslagen en (gemeentelijke) financiële reddingsoperaties van de grond is gekomen.  In 2013 dreigde het Hamelhuis nog te stranden omdat er geen geld vrijkwam uit Korea, ondanks 27 (!!!) bezoekjes aan dat land – wat dan weer mooi aansluit bij de successen van die handelsmissies – en na ternauwernood verkocht te zijn en de nodige gemeentelijke steun in de loop der jaren, kon het dan toch open. De verwachting en de hoop was dat het museum drukbezocht zou worden. De toenmalig voorzitter zei in 2015 in De Stad Gorinchem: “We zijn nu financieel zwak, maar het gaat écht lopen”. Het blijkt dus niet te zijn gaan lopen. sterker nog...er waren in 2017 welgeteld 969 bezoekers! (NB: Dat is nog géén 3 per dag!) En stelt het College van B&W voor om het Hamelhuis jaarlijks een subsidie van €45.000 te gaan geven. Dat is een boel geld voor zo'n slecht lopend museum.  Waarom is dat eigenlijk nodig die subsidie? Een private geldschieter trok zich terug, zo vertelde het college ons. Maar bij wat nader onderzoek, bleek het iets genuanceerder te liggen: een de aflossingsvrije periode van een lening liep af, oftewel de stichting achter het museum moest zijn schulden gaan betalen, maar dat kunnen ze niet. En terwijl ze dat al jaren hadden kunnen zien aankomen, is het de Stichting niet gelukt om financieel zelfstandig genoeg te zijn om dit te kunnen betalen. En dus mag de gemeente eventjes €45.000 per jaar neertellen. GroenLinks vindt het onbegrijpelijk dat het college blijkbaar zo'n fan van Hamel is, dat er zoveel geld naar dit museum moet gaan. 

GroenLinks wil niet langer trekken aan een dood paard en heeft daarom tijdens de behandeling van de perspectiefnota twee amendementen (voorstellen om iets te wijzigen) ingediend om ervoor te zorgen dat er geen gemeentelijk geld meer in de bodemloze en vooral weinig resultaat leverende put van Hamel en Zuid-Korea zou verdwijnen. Maar dat mocht helaas niet baten. Een meerderheid van de raad stemde tegen de amendementen en dus bleven de twee bedragen in de perspectiefnota staan. 

Maandag debatteerden Tweede Kamerleden en Europarlementariërs gezamenlijk over de Staat van de Europese Unie. Eickhout wil van premier Mark Rutte weten waarom de Nederlandse regering dwarsligt bij voorstellen om te voorkomen dat Europese burgers bij een volgende crisis weer te rekening gepresenteerd krijgen. Dit is zijn analyse over de staat van de Europese Unie in Nederland.

Het is tien jaar geleden dat de financiële crisis in de Verenigde Staten begon. Na een periode van groei stortte de economie keihard in, met grote menselijke gevolgen. Werkloosheid, armoede, onzekerheid, politieke spanningen in Europa.

Inmiddels zien de economische groeicijfers er rooskleurig uit en trekt ook de werkgelegenheid aan. De economie krabbelt op na een lange periode van crisis. Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen bij de groeicijfers.

Niet voor alle Europeanen

Ten eerste: het economisch herstel bereikt lang niet alle Europeanen.

De eurozone bereikte qua omvang van de economie in 2016 weer het niveau van voor de crisis. Maar kijken we naar armoedecijfers van Eurostat, dan zien we dat er in de eurozone 5,8 miljoen mensen meer die in armoede leven dan voor de crisis.

De werkgelegenheid stijgt, maar ook het aantal Europeanen dat tegen hun wil een tijdelijk contract of een nul-uren-contract heeft. Het percentage jongeren dat geen baan heeft en geen opleiding volgt, is hoger dan in 2008.

Buitengewoon beleid

Ten tweede: het herstel is in grote mate te danken aan een buitengewoon monetair beleid.

De rente staat op nul procent en de Europese Centrale Bank (ECB) heeft ongekende hoeveelheden obligaties opgekocht. De ECB moest handelen omdat de politiek het naliet of te traag was. Het is maar zeer de vraag of de ECB bij een volgende klap nog genoeg mogelijkheden heeft om de economie te stabiliseren.

Ten derde: De groeicijfers van nu zeggen weinig over het vermogen van de eurozone om een nieuwe crisis te voorkomen, of om een nieuwe schok te doorstaan zonder dezelfde sociale ellende die we in de eurocrisis hebben gezien in grote delen van de unie.

Momentum

Er is een momentum om het bouwwerk van de eurozone te versterken. Er ligt een routekaart van de Europese Commissie. De Franse president Emmanuel Macron wil de eurozone schokbestendig maken en optreden tegen sociale dumping. Het eerste hoofdstuk van het Duitse coalitieakkoord bevat een agenda voor een rechtvaardig Europa van gelijke kansen. Duitsland en Frankrijk hebben aangekondigd samen het voortouw te willen nemen.

In de Tweede Kamer en in het Nederlandse kabinet wordt er vaak argwanend gekeken naar deze ontwikkelingen. Het is Nederland goed recht om een eigen lijn te trekken, maar trekt Nederland niet aan de verkeerde kant? De regering wil door met de euro, maar staat op de rem bij vrijwel alle mogelijke voorstellen om de muntunie stabieler en socialer te maken.

Moet de ECB, waarop geen enkel parlement controle kan uitoefenen, dan straks opnieuw de kastanjes uit het vuur zal halen als een euroland in de problemen komt?

Is de eurozone in staat is om de klap op te vangen als de markten het vertrouwen verliezen in - pak hem beet - Italië? Is het verantwoord om alle discussies over een versterking van de eurozone te blokkeren?

Dr. No

Wopke Hoeksta, de Nederlandse minister van Financiën stuurde samen met een paar kleine noordelijke euro en niet-eurolanden een brief waaraan hij de bijnaam Dr. No heeft te danken.

In plaats van aan te haken bij nieuwe Duits-Franse initiatieven voor een stabielere en crisisbestendige eurozone, lijkt de strategie van Nederland om Duitsland op de lijn van oud-minister Schäuble te krijgen: grote spaaroverschotten, meer vrijhandel, meer interne markt en bovenal bezuinigen om het stabiliteitspact te respecteren.

Natuurwet

“Het eigen huis op orde” noemt de regering het. Maar het is precies dit beleid, dat de onzekerheid van Europanen heeft vergroot. Het is het beleid dat de politieke verhoudingen tussen noord en zuid op scherp heeft gezet.

Wat nog wel het meest aan stoort, is de manier waarop de premier dit beleid verkoopt alsof het een natuurwet is.

Het is een economisch beleid toegesneden op multinationals die nauwelijks belasting afdragen. Meer markt en snijden in de sociale zekerheid en de publieke sector. Het is dit rechtse recept dat als alternatiefloos wordt gepresenteerd, waardoor burgers zich afkeren van de EU.

Lage staatsschuld

In zijn speech in Berlijn beweerde de premier dat landen met een lage staatsschuld goed voorbereid zijn op de volgende crisis. Maar Spanje en Ierland hadden voor de crisis een staatsschuld van ver beneden de zestig procent van het BBP en moesten daarna toch bij het noodfonds aankloppen. Waarom ziet deze regering de staatsschuld als grote boeman? En is het een goed vooruitzicht als overheden opnieuw inspringen voor private schulden?

Gezonde langer termijn overheidsfinanciën zijn belangrijk, maar het was het de uit de klauwen gewassen financiële sector, de oververhitting van de huizenmarkt, een overschot aan krediet die onder andere Spanje en Ierland deden ontsporen.

Gereguleerde interne markt

Dan het andere stokpaardje van de regering: de interne markt. Die kan ons welvaart brengen, zeker. Maar alleen onder voorwaarde dat die goed gereguleerd is. Door alleen te concentreren op het wegnemen van barrières maken we dezelfde fout als in de jaren voorafgaand aan de crisis. Toen konden kredieten op steeds verder gedereguleerde markten ongeremd naar Zuid-Europa vloeien en financiële producten alsmaar complexer en gevaarlijker worden. Het liberaliseren van het dienstenverkeer heeft bovendien voor sociale spanningen gezorgd, onder andere in de transportsector.

Verdere verdieping van de interne markt kan alleen als dit leidt tot een verbetering van de sociale situatie. Niet voor niets stemde het Europees Parlement vorige week het controversiële voorstel voor de e-card voor diensten weg.

Belasting op techbedrijven

“Het huis op orde” betekent wat mij betreft dat de eurolanden garanderen dat gewone mensen nooit meer de prijs betalen voor onverantwoorde risico’s die in de financiële sector genomen worden.

“Het huis op orde” betekent wat mij betreft dat de EU-lidstaten eindelijk in staat worden gesteld om de grootste bedrijven fatsoenlijk belasting te laten betalen. Zorg dat de race naar de bodem bij vennootschapsbelasting gestaakt wordt. Dat er met een Europese grondslag niet langer met winsten geschoven kan worden.

Onder andere Frankrijk wil vaart maken met een Europese aanpak voor een belasting op de grote techbedrijven. Bij het debat over de Europese Raad bespeurde was er bij de minister-president weinig enthousiasme over de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Ik zie het gevaar dat Apple, Facebook, Google nog jarenlang vrijwel geen belasting afdragen als we moeten wachten totdat er in G20 of OESO-verband overeenstemming.

Nog niet stormbestendig

De economische groeicijfers mogen ons geen zand in de ogen strooien. De eurozone is nog niet stormbestendig en presteert te mager op sociaal vlak. Tien jaar na de crisis is het hoog tijd om dat aan te pakken. Niet alleen met de zeven dwergen uit het noorden maar met al onze bondgenoten in Europa.

Zoals Europarlementariërs morgen, bij het jaarlijkse debat over de Staat van de Unie, het woord mogen voeren in de Tweede Kamer, zo moeten Nederlandse kamerleden en hun collega’s uit andere lidstaten de mogelijkheid krijgen te spreken in het Europees Parlement. 

Zo kan de politiek van de EU, in de visie van GroenLinks dichterbij de burgers worden gebracht. 

Burgers hebben vaak weinig zicht op de manier waarop besluitvorming in de EU wordt gecontroleerd, zegt GroenLinks kamerlid Bram van Ojik, die het voorstel morgen , samen met zijn EU-collega Bas Eickhout  zal doen. “Het Europees Parlement is vaak letterlijk ver weg en beperkt in zijn bevoegdheden. In de nationale parlementen wordt het debat bemoeilijkt door gebrekkig zicht op wat, door wie, wanneer in de EU besloten wordt”. 

Een groot jaarlijks debat van nationale partijleiders met de Europese Commissie kan de Europese samenwerking bevorderen en de controle op de besluitvorming verbeteren, aldus GroenLinks. Als er in de Tweede Kamer voldoende steun is voor het idee, vraagt de partij kamervoorzitter Arib het te bespreken met haar collega’s uit het Europees Parlement en de nationale parlementen.

Minister Wiebes schrijft in een brief dat hij naar aanleiding van een motie van GroenLinks-Tweede Kamerlid Tom van der Lee een ophoging van de energiedoelen van de EU zal steunen. 

 

Dat is goed nieuws, want als er naast het doel voor minder CO2-uitstoot ook doelen zijn voor energiebesparing en duurzame energie komen de doelen van het klimaatakkoord van Parijs wat dichterbij. Winst voor het klimaat dus!

Tot nu toe wilde de regering altijd inzetten op slechts één doel: minder CO2-uitstoot, terwijl het ontzettend belangrijk is om op alle fronten in te zetten. Meerdere doelen zorgen voor duidelijkheid en geven zekerheid voor bedrijven en burgers.

Tom van der Lee: “Minister Kamp verzette zich altijd hevig tegen het stellen van verschillende klimaat- en energiedoelen, terwijl het stellen van meerdere doelen meer zekerheid biedt. Dit is dan ook een positieve breuk met het eerdere beleid van de regering. ik wens minister Wiebes veel succes met de onderhandelingen in Brussel en hoop op een ambitieus energiebeleid!”

De Europese ministers gaven de Europese Commissie dinsdag een mandaat om onderhandelingen te starten over de oprichting van een multilateraal investeringshof. Dit permanente hof zou de arbitrage tussen staten en investeerders in de toekomst op zich moeten nemen. GroenLinks is ontsteld dat de EU-landen hiermee de rechten van internationale investeerders verder versterken zonder daaraan internationale plichten op het vlak van mensenrechten en duurzaamheid te verbinden.

Europarlementariër Bas Eickhout: “In plaats van multinationals die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of vernietiging van de natuur aansprakelijk te maken, geeft de EU prioriteit aan het verder versterken van de positie van investeerders ten koste van overheden.”

Ongelijkheid

Het hof voorziet in een hervormde vorm van de gedateerde en uiterst controversiële arbitrage tussen investeerders en staten (ISDS), maar die hervormingen gaan slechts over de procedures. Rechters worden onafhankelijker, de rechtsgang wordt transparanter en er komt een mogelijkheid tot beroep. Maar al deze zaken veranderen niets aan de ongelijkheid die dit systeem in stand houdt: investeerders krijgen een permanent hof om staten aan te klagen wanneer zij menen dat investeringsverdragen geschonden worden. Maar staten of slachtoffers van misdragingen van bedrijven kunnen niet aankloppen bij het hof om hen tot de orde te roepen.

Eickhout: “De EU mist hier een grote kans om investeerders op hun plichten te wijzen. De bescherming van investeerders wordt verder geïnstitutionaliseerd. Maar in het mandaat voor het multilateraal hof staat geen enkel streven om multinationals die zich inlaten met zaken als kinderarbeid of landroof ter verantwoording te roepen.”

Mandaat

De Commissie heeft nu het mandaat om het investeringshof namens de EU met geïnteresseerde partijen uit te onderhandelen. Als er een akkoord komt, zal dit moeten worden voorglegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. GroenLinks wilde dat het Europees Parlement voorafgaand aan het onderhandelingsmandaat een positie zou innemen, maar een rechtse meerderheid verhinderde dat.