Poliflw

“Op grond van de bevindingen stel ik voor te starten met de formatie aan de hand van de combinatie CDA, PvdA, VVD en FNP.” Informateur Harry van der Molen presenteerde rond het middaguur zijn advies voor het nieuwe bestuur van de provincie Fryslân. De PvdA Steatefraksje denkt dat zij binnen deze coalitie het verschil kan maken, aan de andere kant is het een tegenvaller dat het op dit moment niet lukt om GrienLinks binnen te loodsen. Fractievoorzitter Hetty Janssen vertelt over haar ervaringen de afgelopen weken.

Hoe zijn de gesprekken met de informateur verlopen?

Samen met Marijke Roskam en in overleg met de volledige fractie zijn we de gesprekken ingegaan met een helder doel: ruimte creëren voor een coalitie waarin we zoveel mogelijk uit ons eigen verkiezingsprogramma realiseren. Na een eerste oriënterend gesprek met de informateur zijn we samen met CDA, VVD en FNP aan tafel gezet. Al snel leverde dit behoorlijke discussie op. Op voorstel van de informateur zijn we dieper ingegaan op de veenweideproblematiek en de energietransitie. Toen bleek dat er op deze belangrijke onderwerpen ruimte ontstond, werd het voor ons duidelijk dat de PvdA de komende jaren het verschil kan maken.

Welke rol speelde Forum voor Democratie in de onderhandelingen?

Forum voor Democratie is met zes zetels even groot als de PvdA en daardoor waren wij inwisselbaar. Een rechtse coalitie met Forum voor Democratie zou betekenen dat we vier jaar achter de feiten aanlopen op het gebied van natuur en duurzaamheid. Dit zit continue in je hoofd tijdens de onderhandelingen. Wij willen dat Fryslân niet aandoen.

GrienLinks valt nu buiten de boot. Waarom is dat?

De onderhandelingen waren lastig. Al snel werd duidelijk dat twee linkse partijen moeilijk lag. CDA, VVD en FNP hielden elkaar vast en met de zes zetels van ons of Forum voor Democratie was er al sprake van een meerderheid. Van deze getalsmatige benadering waren de informateur en de andere partijen niet af te brengen. Toen dit duidelijk werd, zijn we vol gegaan voor de inhoud en groene onderwerpen. Ondertussen was er nauw contact met GrienLinks.

Hoe verliep het contact met GrienLinks de afgelopen weken?

Er is veel contact geweest met GrienLinks. Na elk gesprek met de informateur en andere partijen hebben we elkaar gesproken. Soms per telefoon of WhatsApp, maar ook meerdere face-to-face gesprekken. Dit waren goede en inhoudelijke gesprekken. Het is natuurlijk een vervelende boodschap om te vertellen dat er geen ruimte gemaakt werd voor GrienLinks. Toch vinden ook zij de inhoud belangrijker.

Wat zijn precies de afspraken met de groene partijen: GrienLinks, D66 en Partij voor de Dieren?

Toen we vlak voor de verkiezingen ‘Het Groene Verschil’ presenteerden was er een duidelijke afspraak: we houden elkaar vast op de inhoud en we proberen een groen college te vormen. Helaas was de verkiezingsuitslag onvoldoende voor het laatste. Ten opzichte van elkaar zijn we vrij om het college in te gaan, zolang we maar blijven strijden voor de groene onderwerpen. Het is daarnaast de realiteit dat we niet de grootste partij zijn. Daardoor heb je het onderhandelingsproces niet in eigen hand.

Wat is er gezegd over de veenweide?

De vier partijen (CDA, PvdA, VVD en FNP) willen allemaal een brede benadering vanuit het belang van behoud van het landschap, herstel biodiversiteit en CO2-reductie. Dat vraagt een robuust watersysteem, waarbij een goede economische positie voor de agrarische bedrijven mogelijk blijft. Vernatting van het veen is daarbij essentieel. Tussentijds moet het college de balans opmaken en waar nodig bijsturen. Het is niet meer eindeloos wachten op draagvlak. Dit is echt anders dan het beleid in de afgelopen vier jaar.

Hoe komt het met de dorpsmolens?

De FNP heeft de afgelopen jaren de doorontwikkeling van dorpsmolens, zoals in Reduzum, tegengehouden. Tijdens de gezamenlijke gesprekken bleek dat, gezien de standpunten van PvdA, CDA en VVD, er ruimte gegeven wordt aan dorpsmolens en kleine Groningse windmolens. Daarnaast willen we echt werk maken van het saneren van oude windmolens in het landschap.

Ging de discussie alleen over windenergie?

Nee, we hebben het ook uitgebreid gehad over de unieke kansen om de energietransitie, die onderdeel is van het Klimaatakkoord, samen in te vullen. Er is geen provincie met zoveel energiecoöperaties in dorpen en wijken als Fryslân. Dit moeten we benutten door ze de ruimte te geven om hun initiatieven uit te werken en ze niet tegen te werken.

Ligt er al een coalitieakkoord?

Nee, we hebben nu alleen de informatieperiode achter de rug. Verkend is of er vertrouwen is dat we eruit komen op alle onderwerpen. Veenweide en de energietransitie waren hiervoor testcases met een bemoedigend resultaat. We zijn er alleen nog lang niet. Voor de PvdA belangrijke onderwerpen als cultuur, werk, wonen, openbaar vervoer en de betaalbaarheid van alles zijn nog niet besproken.

Is al bekend wie de gedeputeerde wordt?

Nee, dit laten we afhangen van de portefeuille die de PvdA weet te bemachtigen. Dit wordt de komende weken tijdens de formatie duidelijk.

Hoe gaan jullie de coalitieonderhandelingen in?

We zijn met zes zetels de tweede partij binnen de beoogde coalitie. Daardoor hebben we een goede onderhandelingspositie. Zoals van ons verwacht mag worden zullen we kritisch zijn en onze verantwoordelijk nemen voor de onderwerpen die dicht bij de PvdA en de groene partijen staan. Eén ding is zeker: het Klimaatakkoord zal een bepalende rol spelen.

Wat gaat er de komende weken gebeuren?

We gaan nu de formatieperiode in. Alle fractieleden worden hierin betrokken vanuit hun specialismen. Tijdens de onderhandelingen is het altijd lastig om iedereen openbaar op de hoogte te houden. We doen dit via de website wanneer het kan en vanuit het gewestelijk bestuur is er iemand aanwezig bij de fractievergaderingen.

Kan ik de verslagen van de gesprekken met de informateur lezen?

Ja, de verslagen van alle gesprekken komen zo snel mogelijk openbaar via de website van de provincie Fryslân. De gespreksverslagen met de PvdA zullen we vervolgens ook direct op onze website bij dit bericht publiceren.

Ferslach petear PvdA mei informateur | 27 maart 2019 Ferslach petear CDA VVD FNP PvdA mei ynformateur | 3 april 2019 (Nederlandse versie) Ferslach petear CDA VVD FNP PvdA mei ynformateur | 8 april 2019 (Nederlandse versie)

Het bericht PvdA gaat formeren met CDA, VVD en FNP: alles wat je wilt weten verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.

Vanavond was er het slotdebat van de verkiezingen van de Provinciale Staten in Friesland, georganiseerd door de LC en Omroep Friesland, in het Provinciehuis in Leeuwarden. Aan de hand van een aantal stellingen over de aanpak van de veenweidengebieden, woninguitbreiding in dorpen en extra geld voor cultuur -kregen lijsttrekkers van politieke partijen de kans hun visie op verschillende onderwerpen kenbaar te maken. Duidelijk werd weer hoe partijen als VVD en FNP de bal voor natuurherstel bij boeren en bedrijven willen leggen (en daarmee iedere vorm van ingrijpen op de lange baan willen schuiven), terwijl groene partijen zoals de Partij voor de Dieren -bij monde van Rinie van der Zanden- juist aandringen op een snelle en doortastende aanpak, omdat ieder uitstel tot verdere ellende leidt. https://www.omropfryslan.nl/nijs/874153-doarpen-kultuer-en-wetterpeil-feangreidegebieten-smite-measte-reaksjes-op

Jonge mensen staan veel te lang op een wachtlijst als ze iets van een woningcorporatie willen huren. Het particuliere segment is vaak veel te duur en door de gestegen prijzen is het kopen van een woning voor iemand zonder eigen middelen en zonder een vaste baan met ontslagbescherming of met een hoge studieschuld helemaal uitgesloten. Daar komt nog bij dat veel ouderen best iets kleiner willen wonen maar niks kunnen vinden. Daardoor stokt de doorstroming. Kortom: er moet snel iets veranderen. Er moeten meer en beter betaalbare huizen worden gebouwd. Het aanbod moet beter reageren op de vraag.

1,8 miljard

Sinds 2013 zijn woningcorporaties verplicht jaarlijks ongeveer 1,8 miljard euro over te dragen aan het Rijk op basis van hun bezit van 2,5 miljoen woningen. Deze zogenaamde verhuurdersheffing werd destijds ingesteld om de door de crisis uit het lood geslagen Rijksbegroting te helpen herstellen.

De PvdA organiseerde op 4 maart in Stiens een bijeenkomst over wonen. Ook tijdens het bezoek van Lodewijk Asscher aan Leeuwarden afgelopen zaterdag kwam het onderwerp uitgebreid ter sprake. Op een vraag uit de zaal in Stiens aan gedeputeerde Klaas Kielstra of er bij de VVD plannen zijn om deze heffing af te schaffen, nu de Rijksbegroting een jaarlijks overschot laat zien en de staatsschuld inmiddels ver onder de Europese limiet is gedaald, reageerde hij negatief. Helaas. Wat hij er zelf van vond werd niet verwoord.

Afschaffen

De PvdA vindt dat er geen enkele reden is om de verhuurdersheffing nog langer te handhaven. Wanneer de woningcorporaties die 1,8 miljard euro zouden mogen besteden aan datgeen waarvoor ze zijn opgericht, krijg je meteen een heel andere woningmarkt. Niet dat aannemers hierdoor goedkoper kunnen bouwen, maar de corporaties kunnen daardoor wel genoegen met nemen een lagere huur.

Ook kunnen ze meer woningen isoleren en door de financiële armslag iets meer risico’s nemen om bouwprojecten te initiëren. Bovendien betekent betere isolatie dat mensen met een smalle beurs minder kwijt zijn aan energielasten en dat het de CO2-uitstoot reduceert. Mark Rutte en Sybrand Buma, waar wachten jullie op?

Hetty Janssen PvdA Steatefraksje

Marijke Roskam Lijsttrekker PvdA Steatefraksje

Het bericht Schaf de verhuurdersheffing af verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.

Na een oproep van de Waddenvereniging voerde de PvdA in Provinciale Staten opnieuw actie tegen gasboringen onder de Waddenzee. Hetty Janssen riep de Friese politiek op tot nieuwe verzet vanwege serieuze plannen van de NAM voor aardgasboringen onder het Werelderfgoed. “Wij roepen Den Haag op om geen enkel plan goed te keuren voor het winnen van aardgas onder de Waddenzee vanuit bestaande en nieuwe boorlocaties.”

Geen gasboringen

De PvdA kreeg steun van GrienLinks, PvdD, SP, FNP, D66 en onafhankelijk Statenlid Sietze Schukking. Gezamenlijk pleiten de politieke partijen voor het maken van „positieve keuzes” voor een duurzame energietransitie. Alleen VVD en PVV en Statenlid Jitske Eizema stemden tegen. “Het is goed dat we als Staten opnieuw krachtig laten horen dat we geen nieuwe gasboringen willen”, zei Janssen na afloop van de stemming.

Tweede Kamer

De Tweede Kamer overlegt op 9 februari in commissievorm over de mijnbouw, waar gaswinning onder valt. Aan gedeputeerde Michiel Schier (SP) is het nu de taak om voor die tijd het standpunt van Provinciale Staten bij het ministerie en de Waddenvereniging kenbaar te maken.

Het bericht PvdA en Waddenvereniging krijgen volop steun in strijd tegen gasboringen onder Waddenzee verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.

KOLLUM -Woensdagmiddag vond de eerste raadsbijeenkomst van gemeente Noardeast-Fryslân plaats in de raadszaal van Kollum. Om 15:30 uur stelden de kandidaat-wethouders zich voor aan de raad en belangstellenden. Vanaf 19:30 uur (inloop om 19:00 uur) wordt o.a. het nieuwe gemeentewapen onthuld, vindt de installatie van de raadsleden en benoeming van de griffiers plaats, en wordt het Regelement van Order van de raad vastgesteld.Voor de eerste raadsperiode van de nieuwe gemeente Noardeast-Fryslân is het voorstel een college te vormen van CDA, FNP, S!N, ChristenUnie en VVD. Na breed overleg met alle acht fracties heeft informateur Theo Joosten deze aanbeveling gedaan. Bron:https://www.rtvnof.nl/eerste-raadsbijeenkomst-gemeente-noardeast-fryslan/

Tegen iedereen die het maar wilde horen riepen de gedeputeerden deze week dat ze zo verschrikkelijk tevreden zijn over hun prestaties de afgelopen vier jaar. Er werd met klinkende schoolcijfers gestrooid en elkaars schouders werden enthousiast beklopt. De werkelijkheid is dat ze 19 van de 45 beloofde resultaten behaald hebben. Daarnaast is er op tien onderwerpen iets van voortgang te bespeuren, maar nog geen echt resultaat. De rest zit er tussenin.

Wij zijn van mening dat dit niet iets is om trots op te zijn. Zeker niet als je in acht neemt dat de in 2015 uitgesproken voornemens al niet overstroomden van de ambitie en dat een aantal zaken al bereikt waren voordat de inkt van het coalitieakkoord droog was. Je kunt je dus afvragen of dit de verdiensten zijn van het huidige college.

Belangrijke zaken

Op deze plek lijkt het ons verstandig om kritisch te bekijken op welke onderwerpen nauwelijks resultaat is geboekt. Het betreft heel belangrijke zaken. Zo holt de biodiversiteit nog steeds achteruit: er vliegt geen grutto meer rond. De duurzame landbouw is in ontwikkeling, maar het aantal boeren dat de omslag maakt is nog zeer gering. De realisatie van de natuuropgave is stopgezet omdat Gedeputeerde Staten er niet genoeg geld voor over had. Verder halen we de doelen voor energiebesparing bij lange na niet. Onze provincie loopt zelfs achter op het landelijke niveau. Het Friese veen zakte elke dag verder weg en stoot daarbij heel veel CO2 uit.

We hadden een prachtig cultureel jaar, maar deze prestatie en al het voorwerk leverde het vorige college. Ondertussen praten we al ruim twee jaar over de opbrengsten van LF2018 en kregen we pas op de valreep een voorstel. Zonder financiële vertaling, dat dan weer niet. Wat ook nog niet af is, is de financiering van een bredere sluis in de Afsluitdijk. De glasvezelkabel gaat langzaam de Friese grond in, maar in de zogenaamde grijze gebieden is er nog niets van te merken. Wij blijven van mening dat snel internet een nutsvoorziening is.

Voldoende of onvoldoende?

Daarmee zijn we er nog niet. Er dreigen grote tekorten op de arbeidsmarkt in de techniek en zorg, terwijl er nog te veel mensen zijn zonder werk. In veel dorpen staan huizen leeg, terwijl ouderen er niet kunnen blijven wonen vanwege een tekort aan voorzieningen. Een blokkade was er op mienskipsinitiatieven op gebied van windenergie. De FNP gijzelde vier jaar lang de besluitvorming voor de dorpsmolen in Reduzum en de Groningse 15-meter-molens.

Krijgen CDA, VVD, SP en FNP voor dit alles een voldoende of een onvoldoende? Wij hadden het absoluut anders gedaan, dat is een ding dat zeker is. Als oppositiepartij probeerden we het beleid te verbeteren en de lat hoger te leggen, maar onze uitgestoken hand werd meestal geweigerd. Als dit college, onder aanvoering van Sander de Rouwe, nu beweert dat zij een 8+ waard zijn, zegt dat meer over hun eigen geloofwaardigheid. Wij laten veel liever de feiten voor zichzelf spreken en de kiezer mag in maart oordelen.

Remco van Maurik & Hetty Janssen PvdA Steatefraksje

Het bericht Klinkende schoolcijfers of overschatting? verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.

DOKKUM - Voor de eerste raadsperiode van de nieuwe gemeente Noardeast-Fryslân is het voorstel een college te vormen van CDA, FNP, S!N, ChristenUnie en VVD. Na breed overleg met alle acht fracties heeft informateur Theo Joosten deze aanbeveling op maandag 17 december 2018 gedaan in een gezamenlijke bijeenkomst van alle fractievertegenwoordigers.“Op grond van inhoudelijke overeenkomsten, de verkiezingsuitslag en de wens een college te vormen dat kan rekenen op een breed draagvlak, ben ik tot deze conclusie gekomen” aldus Theo Joosten. De brede samenstelling van het college wordt ingegeven door de start van een nieuwe gemeente. Die levert extra inzet van het bestuur op. De opgave is om van drie gemeenten te gaan werken als één gemeente. Een stabiel college is daarbij een vereiste. Dit betekent niet dat er ook vijf fulltime wethouders moeten komen. Uit de gesprekken met alle partijen kwam naar voren dat zij contact met de bevolking en vertegenwoordigende organisaties van groot belang achten. Daarom zal met een raadsagenda worden gewerkt. Hierin staan onderwerpen die door de gehele raad worden gedragen en waarover eerst in gesprek wordt gegaan met de samenleving zoals bijvoorbeeld het Dorpen- en Wijkenfonds. Afgesproken is dat het college het uiteindelijke raadsbesluit over dat onderwerp zal overnemen. Naast de raadsagenda komt er een coalitieagenda, waarin de coalitiepartijen over andere onderwerpen hun beleidsvoornemens vastleggen. Deze agenda zal onderwerp van de bespreking zijn in de nu startende formatiefase. De vijf coalitiepartijen hebben Theo Joosten aangewezen als formateur. De gemeente Noardeast-Fryslân ontstaat per 1 januari 2019 vanuit de herindeling van de gemeenten Ferwerderadiel, Dongeradeel en Kollumerland c.a. Op 21 november 2018 hebben de kiesgerechtigde inwoners van de nieuwe gemeente Noardeast-Fryslân bepaald hoe de raad van die gemeente zal worden samengesteld. Er wordt naar gestreefd om het college van Noardeast-Fryslân in de raadsvergadering op 2 januari 2019 te benoemen.Bron: https://www.rtvnof.nl/

De laatste weken is er commotie ontstaan over het voornemen van de firma Royal Smals om voor de kust bij Oudemirdum grootschalig zand te winnen. Onder de bevolking langs de IJsselmeerkust is hiervoor geen enkel draagvlak. Velen vragen zich af: hoe kan het nou dat de overheid ons niet beschermt tegen dit soort verschrikkelijke plannen in een beschermd natuurgebied?

Dit is weer eens een staaltje van versnipperde besluitvorming waardoor een groot industrieel project in het IJselmeer dreigt en er iets heel erg mis kan gaan bij de Friese klifkust in mooi Gaasterland. Een greep uit de argumenten van de verschillende overheden:

De provincie Fryslân gaat over de natuurbescherming. Het laat onderzoek doen naar de gevolgen en komt tot de conclusie dat voor de beschermde vogels er slechts een klein effect is en de zandwinningsplek ver genoeg uit de kust ligt. Het beleid van de provincie is intern tegenstrijdig, want een vergunning verlenen voor een zandwinningseiland voor de Friese kust past niet binnen het provinciaal beleid.

Het waterleidingbedrijf in Noord-Holland maakt zich zorgen over de waterkwaliteit, maar Rijkswaterstaat oordeelt dat de zandwinning weinig effect heeft. Met de wijziging van het klimaat, mag men zich terecht zorgen maken over de kwaliteit van het drinkwater bij steeds warmere zomers. Verzilting ligt op de loer. Schade voor natuur en dier zijn te weinig in kaart gebracht.

De gemeente De Fryske Marren moet zich uitspreken over de ruimtelijke inpassing van het werkeiland en de gebouwen die daarop staan en zegt dat het allemaal wel meevalt. Dit onder het motto: ‘Als je maar achter de dijk blijft, zie je er niets van.’

Allemaal een beetje bezwaar, te weinig om het proces te keren. Niemand bekommert zich over de optelsom van alle effecten. Die optelsom leidt tot een onacceptabel plan, waarmee we dertig jaar opgescheept zitten. Al die tijd komt er 5,5 km uit de Friese IJsselmeerkust een werkeiland van 7 hectare met een gebouw van 22 meter hoog!

De politieke partijen in de gemeenteraad van De Fryske Marren hebben aanstaande woensdag het laatste woord. De coalitiepartijen VVD, CDA en de FNP moeten kleur bekennen. Voor de VVD zal dat geen probleem zijn: zuigen met dat spul voor 5 cent de kuub. Van het CDA mag je rentmeesterschap verwachten. In hun verkiezingsprogramma staan lovenswaardige dingen zoals: economie betekent rekening houden met leefbaarheid en de leefomgeving.

De FNP staat volgens zichzelf voor hoge kwaliteit van de ruimte. De kenmerkende openheid willen zij behouden, net zoals het glooiende landschap en de bossen. Ze zeggen dat we zuinig moeten zijn op de landschappelijke diversiteit door er op een verantwoorde manier mee om te gaan.

Zandwinnen in een beschermd natuurgebied 24 uur per dag, dertig jaar lang, vanaf een te maken eiland met een gebouw van 22 meter hoog. Is dat verantwoordelijk omgaan met de ruimte? Met dit plan tast je de kernkwaliteiten van het prachtige gebied op grove wijze aan. De PvdA zegt: niet doen!

Wietze de Haan PvdA gemeenteraad Fryske Marren

Hetty Janssen PvdA Provinciale Staten Fryslân

Het bericht Zandwinning in IJsselmeer: niet doen! verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.

De tijd vliegt. Vandaag bespreken we alweer de laatste begroting van dit college. De verkiezingen komen eraan en de spanning begint te stijgen. Over een paar maanden zitten we hier met allerlei nieuwe gezichten, misschien wel met volledig nieuwe partijen. Er zullen winnaars zijn en verliezers. Wij hebben er zin in!

We zijn trots

Veel zaken zijn in deze periode afgerond. We hebben onze universiteit weer terug. RUG Campus Fryslân vestigt zich, begin 2019, in het prachtige voormalig beursgebouw hier om de hoek.

De Centrale As is na vele jaren hard werken geopend en de haak om Leeuwarden en de N381 richting Drenthe worden volop gebruikt. Een provincie zonder deze drie wegen is bijna niet meer voor te stellen.

Culturele hoofdstad beleefd op dit moment zijn heropening. Alle activiteiten en het enthousiasme voor LF2018 overtreffen onze verwachtingen. Daarvoor verdienen de mienskip, alle organisatoren en de vele vrijwilligers alle complimenten. We zijn trots. Je merkt dat het zelfvertrouwen in Fryslân en Leeuwarden groeit en de uitstraling naar buiten is enorm.

We zijn daadwerkelijk ‘it moaiste lân fan d’ierde’.

Willen we dat blijven, dan is het onze taak om vooruit te blijven kijken. Om onze nek uit te steken. We moeten als provincie ambities tonen en het goede voorbeeld geven. Op korte termijn moeten we urgente problemen aanpakken. De leefbaarheid van onze dorpen en wijken staat altijd voorop. Samen met inwoners van Fryslân moeten we oplossingsgericht denken.

In de samenvatting van de begroting op hoofdlijnen staat de zin: ‘In 2025 staat de laatste vuilnisbak in het Fries Museum’. Dat vinden wij een heel mooi beeld: geen restafval meer, geen plastic verpakkingen, de vuilnisbak kan naar het museum. Het verbindt het dagelijks gebruik van producten en grondstoffen met bewustwording, werk en duurzaamheid.

Dit soort ambities daar draait het om. Dan koppel je lef aan maatschappelijke opgaven en beleid.

Werkt het beleid?

Over het algemeen straalt het uit dat het college klaar is. Ze zijn tevreden over zichzelf en over de behaalde resultaten uit het coalitieakkoord.

De vraag is alleen niet of het beleid is uitgevoerd, maar of het ook werkt. Voor ons gevoel blijft het hangen in convenanten, deals, beleidsbrieven en mooie vooruitzichten. Waar zijn de resultaten?

Als we om ons heen kijken zien we nog steeds te weinig weidevogels en te veel ganzen. We zien slecht geïsoleerde kantoorgebouwen. Er zijn dorpen die gebukt gaan onder de gevolgen van krimp. En er is nog steeds een onnodig hoge CO2-uitstoot in het veenweidegebied. Zo kan ik nog wel even doorgaan.

Wel over graf regeren

Het college straalt niet alleen uit dat het klaar is, ze zeggen het ook: het coalitieakkoord is af en we willen niet over ons graf heen regeren.

Dit terwijl er ook nog veel moet gebeuren de komende maanden. In de vluggigheid telde ik meer dan 14 nota’s en brieven die nog moeten komen. Het varieert van de herijking cultuur, tot het verlagen van verkeersdoden en van het verminderen van regels tot het klimaatakkoord. Snel aan het werk dus in plaats van tevreden zijn en roepen dat het coalitieakkoord af is.

Wij vragen de gedeputeerde om een gedetailleerde planning voor de agendacommissie. Daarbij gaat het dus niet alleen om besluitstukken, maar ook om de afhandeling van toezeggingen en moties. Graag een toezegging.

Er zijn op dit moment vijf gebieden waarop wij vinden dat, omdat het zo urgent is, de coalitie wél over het graf heen moet regeren:

1. Klimaat en duurzaamheid 2. Landbouwtransitie 3. Zorg 4. Circulaire economie 5. Maatschappelijke initiatieven

‘Liever vandaag dan morgen energieneutraal’

Zoals bekend zijn wij er voorstander van om elk dorp en wijk de ruimte te geven om mee te helpen bij de energietransitie. Breed gedragen initiatieven zoals de dorpsmolen van Reduzum moet je koesteren en belonen.

Wat betreft de Regionale Energiestrategie willen we absoluut de deadlines halen die met het Rijk zijn afgesproken. Uit de antwoorden op onze technische vragen blijkt dat er geen extra geld is voor de Regionale Energiestrategie. Kan de gedeputeerde vertellen waarom dit is en hoe het proces verloopt?

Het behalen van de energiedoelstellingen staat voor ons voorop. Daarom willen we met de FNP, dat er meer geïnvesteerd wordt in energiebesparing. Wij vinden het schrikbarend dat Fryslân koploper is als het gaat om slecht geïsoleerde kantoorgebouwen. 53% van de kantoren heeft nog geen energielabel C.

Met de VVD vragen we met een motie aandacht voor de belofte dat de provincie haar eigen panden en organisatie energieneutraal gaat maken. We moeten het goede voorbeeld blijven geven en verwachten uitvoeringsplan liever vandaag dan mogen.

Grondbank voor landbouwtransitie

Het is al weer enkele maanden geleden dat we hier een fel debat voerden over het Friese veenweidegebied. Naast de meningsverschillen, die we nu niet hoeven te herhalen, was er overeenstemming over twee zaken: de noodzaak om iets te doen en het belang van een grondbank.

Dat het college deze visie deelt blijkt uit het feit dat de grondbank onderdeel was van de aanvraag die de provincie deed bij het Rijk voor de Kimaatenvelop. Uit het Kamerstuk van minister Wiebes over de besteding van het geld lijkt de grondbank buiten de boot gevallen te zijn. Klopt dit?

Met een motie vragen wij de gedeputeerde hier duidelijkheid over te geven. En als het klopt, dan vragen we de provincie met eigen middelen een grondbank in te richten. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat de CO2-reductie in het veenweidegebied onderdeel zal zijn van de Friese klimaatopgave.

De biodiversiteit staat onder druk.

Naast het aantal weidevogels merken we dit aan het teruglopende aantal insecten. Eerder namen we als Staten, mede op ons initiatief, het besluit om een netwerk te maken van insectvriendelijke bermen, oever en stukken land. Om de uitvoering ervan handen en voeten te geven dienen we het amendement van GrienLinks mee in.

Aanvullend dienen we een amendement in, wederom met GrienLinks, voor verlenging van het transitiefonds voor natuurinclusieve landbouw.

Zorgeconomie ‘verloren zoon’

Voldoende handen aan het bed, binnen de zorg is dat het allerbelangrijkste. Toch kampen we met groeiende personeelstekorten en kunnen we moeilijk voldoende huisartsen krijgen. De spreiding van zorgvoorzieningen staat onder druk. Aan het begin van deze periode brachten we dit al in bij het coalitieakkoord en de situatie is niet fundamenteel veranderd. Sterker nog, het lijkt alleen maar erger te worden.

Toch liggen er kansen genoeg. Bijna iedereen lijkt bezig te zijn met zorg en welzijn. Gaat het niet over positieve gezondheid dan gaat het wel over leefstijl of gezonde voeding. Gek genoeg lijkt de Friese zorgeconomie de ‘verloren zoon’ van dit college. Sinds we in 2014 een kwartiermaker zorgeconomie aan het werk hebben gezet, horen we weinig. Niks.

Daarom verwachten we nog dit jaar informatie te krijgen hoe de provincie in 2019 de Friese zorgeconomie gaat stimuleren en welke concrete doelen daaraan worden verbonden. We dienen hiervoor een motie in. Ook de motie van de D66 met betrekking tot de handen aan het bed steunen we.

Verlengen regeling circulaire economie

Ik roep graag het beeld van de laatste vuilnisbak in het Fries Museum weer even bij u op. Ik voorzie een blockbuster in 2025 over de successen van circulariteit. Misschien zelfs wel een nieuw cultureel en maatschappelijk hoofdjaar. 2025: het jaar van de circulariteit. Wat zou het mooi zijn om die afvalbak naar het Fries Museum te brengen zoals u in de begroting beschrijft.

We delen als fracties grote ambities op het gebied van circulaire economie. Toch komen deze nauwelijks terug in de begroting. Met een motie roepen wij op om de ambitie ‘weg met de afvalbak’ uit te werken in het kader van circulariteit als maatschappelijke opgave. Wat kan de provincie de komende jaren doen om in 2025 successen op het gebied van circulariteit te oogsten?

Opvallend is dat er in ongeveer één jaar € 900.000 aan subsidies verleend is op het gebied van circulaire economie. In de Berap wordt voorgesteld om het overgebleven budget van € 200.000 euro voor twee jaar (!) in te zetten. Heeft het college enig idee wat ervoor nodig is om de ambities op dit gebied waar te maken?

Wij stellen daarom met een amendement voor om het bedrag voor 2019 en 2020 te verhogen tot € 1 miljoen. Wij zijn een voorstander van verlengen van de succesvolle subsidieregeling, maar we verwachten wel dat dit op een doordachte wijze gebeurt.

Grotere maatschappelijke initiatieven steunen

Bij de Kadernota deden wij het voorstel om een budget voor grotere mienskipsprojecten te starten. Noem het maar een Iepen Mienskipfûns XXL. Wij blijven van mening dat het beter is om een brede regeling te treffen dan cadeautjes uit te delen aan individuele projecten of musea. Het college heeft tot nu toe de motie niet uitgevoerd.

Later in november praten we opnieuw over een dergelijk fonds. En terwijl wij praten, wachten er ondertussen mooie initiatieven. We vragen het college daarom wanneer de uitwerking van de Kadernota-motie volgt en hoe het staat met de toezegging van GS hier in deze Staten specifiek ten aanzien van het initiatief vanuit Hindeloopen.

Vanwege het feit dat de uitwerking van het budget voor grotere initiatieven nog op zich laat wachten, dienen we amendement van D66 voor een tussenregeling mee in. Op die manier kunnen alle initiatieven genoemd in de motie door en gaan er geen goede projecten ter ziele door interne discussies en stroperige procedures hier in het provinciehuis.

Fairtrade en Global Goals

Nog een aantal punten. We willen niet dat de nieuwe Staten voor verassingen komen te staan. We horen een eerlijk beeld over te dragen, zowel beleidsmatig als financieel. Daarom vragen we dit college om een overzicht van alle tijdelijke budgetten op te nemen in het zogenaamde overgangsdocument. Er zijn namelijk nogal wat budgetten die aflopen, maar waarvan het beleid wel doorloopt. Bijvoorbeeld het Iepen Mienskipsfûns. Het beeld dat er financiële ruimte is voor een nieuwe periode wordt hierdoor beperkt. Dit schept onduidelijkheid.

Wij zijn trots op het feit dat we een Fairtrade provincie zijn. Eerlijke handel is een belangrijk streven. Terecht wordt fairtrade meegenomen onder de titel Global Goals. Graag hier een uitwerking van in een beleidsbrief. Maar dat betekent niet dat we de steun voor Fairtrade moeten afbouwen er blijft inzet nodig. Er mag geen sterfhuisconstructie ontstaan. Daarom dienen wij een amendement in.

We zijn ontevreden over de scherpte in de beschrijving van de doelen en resultaten. Dit is bij de Kadernota al genoemd en recent opnieuw. Kan het college aangeven of het hier deze periode nog mee gaat beginnen. Wij zijn ervan overtuigd dat dit alleen slaagt als het programmatisch wordt aangepakt. Alle moties van diverse partijen die hier concreet om vragen, zullen we steunen.

Niet wachten tot verkiezingen

Om deze ambities waar te maken willen we niet wachten tot de verkiezingen in maart. Want voordat de nieuwe Staten ingewerkt zijn en er een nieuw coalitie- of Statenakkoord ligt zijn we opnieuw een half jaar verder.

Wij roepen de collega’s op om de voorstellen te beoordelen los van coalitie of oppositie. We moeten zoeken naar een breed draagvlak, zodat we een voortvarende overheid blijven. Gewoon doen wat gedaan moet worden.

Remco van Maurik Fractievoorzitter PvdA Steatefraksje Spreektekst Begroting 2019

Het bericht ‘Doen wat gedaan moet worden’ verscheen eerst op Partij van de Arbeid Fryslân.