Poliflw

GroenLinks is tevreden met de reactie van het Europees Parlement op de Green Deal-plannen van Eurocommissaris Frans Timmermans. “Het Europarlement is duidelijk: de Green Deal is een goed startpunt maar op alle onderdelen moet meer gebeuren dan de Europese Commissie nu voorstelt”, aldus GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout, die namens de Europese Groenen over de tekst onderhandelde.

Ongelijkheid terugdringen

Dat geldt niet alleen voor klimaat en milieu. Eickhout: “Het Europarlement geeft aan dat een echte Green Deal een katalysator voor een sociale transitie moet zijn en ongelijkheid moet terugdringen. De Green Deal zal alleen slagen als de EU en EU-landen ervoor zorgen dat economische groei leidt tot gelijke kansen en voldoende sociale zekerheid biedt voor iedereen. Wat mij betreft was het Parlement nog veel concreter geworden in de uitwerking van dit punt, maar ik ben blij dat er stappen in de juiste richting worden gezet.”

Duidelijk op klimaatverandering en biodiversiteit

Als het gaat om de aanpak van klimaatverandering en het bestrijden van biodiversiteitsverlies spreekt het Europees Parlement zich duidelijker uit. Ook hier geldt: het Europees Parlement wil meer ambitie zien. Eickhout: “Zo pleit de Commissie voor het verminderen van gratis uitstootrechten voor de luchtvaart, maar het Parlement wil er helemaal van af. Ook geeft het Europarlement aan dat er veel meer moet gebeuren met wetsvoorstellen waar nu al over onderhandeld wordt. Dit heeft vooral betrekking op het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, daar modderen we nu voort op de oude schadelijke voet. Het Parlement wil dat de Commissie de landbouwvoorstellen opnieuw onderzoekt om die in lijn te brengen met de doelstellingen van de Green Deal. Ik kan alvast verklappen: daar moet nog een hele hoop gebeuren.”

De ‘routekaart voor een sociaal Europa’ die de Europese Commissie vandaag voorstelt, is volgens GroenLinks te mager. GroenLinks wil meer ambitie en urgentie in het actieplan voor een sociaal Europa. 

Europarlementariër Kim van Sparrentak mist zelfreflectie bij de Europese Commissie. "Voor een socialer Europa is een koerswijziging nodig: een echte breuk met het jarenlange heilige geloof in marktwerking dat het Europees beleid heeft gedomineerd. De verplichte aanbestedingen in de zorg zijn daar een schrijnend voorbeeld van, maar ik merk in deze routekaart niet dat de Commissie inziet dat dit soort doorgeslagen marktwerking snel moet worden aangepakt."

Platformwerkers

Van Sparrentak: “Terwijl de Commissie met veel bombarie aankondigde de sociale zekerheid van platformwerkers te verbeteren, komt ze niet verder dan een conferentie over platformwerk. Het is zaak dat de EU sneller met maatregelen komt die werknemers en zelfstandigen in deze snel veranderende economie echt beschermen."

Terwijl veel EU-landen kampen met grote ongelijkheid, armoede en een gebrek aan zekerheid op de arbeidsmarkt, maakt de Commissie weinig haast met het uitwerken van de ‘Europese pijler van sociale rechten’. “Pas in 2021 komt de Europese commissie mogelijk met maatregelen, terwijl we al sinds 2017 wachten op concrete uitwerking van deze principes”, aldus Van Sparrentak.

Het Europees Parlement keert zich tegen de toenemende discriminatie tegen LHBT’ers in de EU. GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak: “Als Parlement geven we een krachtig signaal: iedereen heeft het recht zichzelf te zijn in Europa.”

Met een resolutie roept het Parlement alle EU-landen op de grondrechten en vrijheden van alle burgers, inclusief LHBT'ers, te beschermen en vraagt aan de Europese Commissie om actie te ondernemen. Van Sparrentak: “Hoewel deze resolutie een stap in de goede richting is, moet er veel meer gebeuren. Zo zou de Europese Commissie sancties moeten opleggen bij landen die maatregelen nemen tegen deze vrijheden. Ook de onderhandelingen over de overkoepelende Europese anti-discriminatiewet zouden eindelijk opgepakt moeten worden in de Europese Raad van Ministers.”

Polen

De specifieke aanleiding van deze resolutie is de situatie in Polen, waar steeds meer LHBT-vrije zones verschijnen. In 2019 hebben in Polen 87 gemeenten of regio's zichzelf ‘LHBT-vrij’ of ‘vrij van LHBT-ideologie’ verklaard. Deze initiatieven maken deel uit van een groot aantal aanvallen op de LHBT-gemeenschap in Polen. Haatzaaien tegen LHBT’ers was een belangrijk thema tijdens de recente nationale verkiezingscampagne van rechtse partijen. Bovendien verbieden verschillende bestuurders Pride Marches en bewustwordingscampagnes, zoals Paarse Vrijdag.

Het groeiend aantal aanvallen op de LHBT-gemeenschap vanuit de staat, regeringsfunctionarissen en politici beperkt zich niet alleen tot Polen. Ook op veel andere plekken in de EU is sprake van toenemende anti-LHBT-sentimenten. Dit blijkt onder meer uit de toename van het aantal gemelde incidenten in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Finland. In Litouwen, bijvoorbeeld, wordt sinds 2010 een anti-propagandawet gebruikt om de LHBT-gemeenschap het zwijgen op te leggen en LHBT-gerelateerde inhoud in de media te censureren. Van Sparrentak: “Het is noodzaak dat we deze vorm van discriminatie aanpakken, hier moeten we als Parlement dus bovenop blijven zitten.”

GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik wil dat de Europese Commissie beter toezicht houdt op de besteding van Europese subsidies. Uit een gelekt rapport blijkt dat de Tsjechische premier Andrej Babiš miljoenen EU-landbouwsubsidies wegsluisde naar z’n eigen bedrijf. Strik: “Dit ondermijnt de rechtsstaat en schaadt het vertrouwen van mensen in de politiek. De EU moet snel zorgen dat regels die misbruik van EU-geld tegengaan ook daadwerkelijk worden toegepast.”

Het is verboden dat personen die werken met EU-geld persoonlijk of via familieleden hiervan profiteren. De uitvoering van deze regels wordt echter onvoldoende gecontroleerd. Daarnaast zijn er onvoldoende effectieve maatregelen tegen politici die hun macht op deze manier misbruiken.

Landbouwsubsidies

Naar aanleiding van het gelekte EU-rapport besloot de Tsjechische hoofdaanklager het strafrechtelijk onderzoek naar Babiš te heropenen. De EU komt volgend jaar met een tweede rapport over misbruik van landbouwsubsidies. “Het vorige rapport kregen we pas te zien door een lek. Om de controle op het EU-geld te verbeteren is het van groot belang dat het Europees Parlement inzage krijgt in deze rapporten”, laat Strik weten.

Babiš’ partij is lid van de liberale Renew-groep. Strik wil van de Europese Commissie weten welke actie zij tegen Babiš onderneemt: “Dit is een eerste testcase voor de nieuwe eurocommissarissen Věra Jourová en Didier Reynders. Zij zijn beiden ook lid van de liberale politieke familie. Zij moeten nu laten zien dat het de liberalen menens is: kom met een actieplan om fraude beter te bestrijden.”

Europarlementariër Bas Eickhout is op de klimaattop in Madrid delegatieleider namens het Europees Parlement. Hij schrijft regelmatig updates over de onderhandelingen.

De tweede week van de klimaattop in Madrid is ingegaan. Zoals gebruikelijk is dit het moment waarop de politici binnendruppelen. Zo ook de delegatie van Europarlementariërs die ik voorzit. De timing is niet toevallig. De eerste week doen de ambtenaren het voorbereidende werk, in de tweede week is het de bedoeling dat de politieke knopen ontrafeld of doorgehakt worden. Maar om wat voor politieke kwesties gaat het dan zoal? Twee knopen ter voorbeeld.

Dubbeltelling

De regels over handel in CO2-rechten onder het Parijsakkoord moeten worden uitgewerkt. In theorie kan de uitstoot zo kostenefficiënt mogelijk gereduceerd worden via CO2-handel. De praktijk is uiteraard vele malen weerbarstiger. Onder andere vanwege de fraudegevoeligheid. Vandaar dat er strikte regels moeten komen. Zo moeten de regels bijvoorbeeld dubbeltelling voorkomen. 

Verkoopt een land CO2-rechten, dan zou het direct de CO2-uitstoot die de rechten vertegenwoordigen bij het landelijke emissietotaal moeten optellen en aan de VN moeten rapporteren. Dit heet een 'corresponding adjustment'. Zonder zo’n aanpassing wordt één reductie immers door twee landen gebruikt. Klinkt logisch om dat te voorkomen. Helaas is niets minder waar, een land als Brazilië zegt letterlijk dat zo een systeem overbodig is. Zonder stevige politieke druk is dat niet op te lossen. 

Gemeenschappelijke tijdlijnen

Een andere knoop wordt aangeduid als 'common time frames'. Vorig jaar hebben landen tijdens de klimaattop in Polen afgesproken dat vanaf 2031 de nationale CO2-doelstellingen (NDC's in VN-taal), die de basis van het Parijsakkoord vormen, allemaal dezelfde periode moeten overbruggen. Momenteel is het een rotzooitje. Landen gebruiken verschillende jaartallen voor hun doelstelling, dat maakt het moeilijk om ze met elkaar te vergelijken en gezamenlijk opgehoogd te krijgen.

Het is goed dat er op z'n minst overeenstemming is dat ieder land doelstellingen met dezelfde jaartallen moet gaan inleveren. Rest echter nog de kwestie: hoe lang moeten de periodes zijn. Kortere periodes zijn beter. Het liefst elke vijf jaar. Dan zijn ze precies in lijn met het vijfjarige herzieningsmechanisme van het Parijsakkoord waarin landen telkens scherpere NDC's in moeten leveren.

Druk zetten

Deze week zal ik druk uitoefenen op landen als Brazilië, Australië en Zuid-Korea om keiharde regels rondom het gebruik van CO2-rechten te krijgen. De EU staat daar aan de goede kant. Bij de tweede kwestie zijn het echter juist de Europese Commissie en de EU-ministers die dwars liggen. Zij zien het niet zitten om iedere vijf jaar weer een moeilijk intern proces aan te gaan om tot nieuwe Europese doelstellingen te komen.

Dat is niet alleen een domme Europese stellingname gezien de noodzaak om tot veel meer wereldwijde klimaatactie te komen. Het ondermijnt tevens de Europese hand op kwesties als dubbeltelling. Kies je gevechten zorgvuldig, is een belangrijke regel voor succesvol onderhandelen aan de internationale klimaattafel. Reken dus maar dat ik ook de EU achter de broek zal zitten de komende dagen.

Een week vol klimaatnieuws staat voor de deur. Tijd voor een nieuwe aflevering van onze podcast Bellen met Bas waarin we vooruit kijken.

GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout gaat naar de klimaattop in Madrid als delegatieleider namens het Europees Parlement. Op woensdag presenteert Timmermans zijn Green Deal in Brussel en een klimaatneutraal Europa staat donderdag en vrijdag op de agenda voor de eurotop van regeringsleiders.

In deze aflevering

We bespreken de stand van zaken bij de internationale klimaatonderhandelingen. Naast dat de regels van het Parijsakkoord verder worden uitgewerkt, kijken onderhandelaars ook of landen hun doelstellingen verder zullen ophogen (spoiler: waarschijnlijk niet).

En, wat doet een delegatieleider namens het Europees Parlement eigenlijk? Hoe zit het eruit achter de schermen van de klimaattop?

Tenslotte komen de Europese klimaatplannen aan bod: De Green Deal van Timmermans lijkt de goede toon aan te slaan, maar het is afwachten hoe snel ze daadwerkelijk Europees beleid kunnen bijsturen. Belangrijk daarvoor is de eurotop van regeringsleiders aanstaande donderdag en vrijdag: kunnen ze het eens worden over een klimaatneutraal Europa in 2050?

Abonneren

Abonneren op de podcast is het makkelijkste. Dan kan

via Spotify  via iTunes. of meld je aan voor onze EuropaUpdate per mail.

Donderdag is er een akkoord bereikt over de Europese lijst die aangeeft welke investeringen duurzaam genoemd mogen worden: de ‘groene taxonomie’. Na wekenlang onderhandelen is GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout blij met het behaalde resultaat. Eickhout is hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement.

Eickhout: “Een duurzame financiële sector is onmisbaar voor het halen van de wereldwijde klimaatdoelen. Maar we kunnen het grote geld alleen op het juiste pad krijgen, als de politiek de weg wijst. Met dit akkoord zetten we grote stappen: de regels die we nu hebben opgesteld, helpen meer geld naar milieu- en klimaatvriendelijke investeringen.”

Dankzij GroenLinks moeten financiële instellingen, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, die beweren dat een investering duurzaam is, dat aantonen door deze te vergelijken met de Europese lijst aan duurzame investeringen. Hiermee wordt greenwashing van financiële producten tegengegaan. Bovendien zorgt het akkoord voor meer transparantie: investeerders kunnen voortaan zien hoeveel procent van hun financiële product daadwerkelijk duurzaam is.

Meldplicht niet-duurzame producten

Als een financieel product niet op deze Europese lijst staat, moet dit verplicht worden gemeld aan een investeerder. Op deze manier worden stappen gezet om van duurzaam investeren de norm te maken. “De EU zet met deze definities wereldwijd de standaard voor duurzaam investeren. Ondanks hevige lobby vanuit het bedrijfsleven staan in dit akkoord ambitieuze eisen voor duurzame investeringen”, aldus Eickhout.

Een groot twistpunt tijdens de onderhandelingen was exacte eisen waaraan een duurzame investering moet voldoen. Hierbij zorgde GroenLinks voor regels die ervoor zorgen dat investeringen in kernenergie, gas en kolen niet als duurzaam kunnen worden aangemerkt. Eickhout: “De criteria moeten aan scherpe eisen voldoen en wetenschappelijk onderbouwd zijn. Het zou verschrikkelijk zijn als duurzaamheidseisen opgerekt worden om uitsluitend nationale belangen te dienen. Gelukkig hebben we tegengehouden dat Polen investeringen in kolen, Duitsland in gas en Frankrijk in kernenergie ‘duurzaam’ kunnen noemen.”

Afspraken over vervuilende investeringen

GroenLinks wil, naast definities voor duurzame investeringen, ook Europese afspraken over vervuilende investeringen. Zowel de EU-landen als rechtse partijen hielden dit tegen. Ondanks deze weerstand is afgesproken dat de Europese Commissie in 2021 met voorstellen komt. “We hebben nu een belangrijke basis met Europese definities voor duurzaam investeren. De volgende stap is te zorgen voor afspraken over welke schadelijke investeringen we zo spoedig mogelijk moeten mijden”, besluit Eickhout.

Het Europees Parlement begint vanaf maandag 30 september met de hoorzittingen voor kandidaat-eurocommissarissen. Iedere voorgestelde eurocommissaris beantwoordt in een sessie van drie uur vragen van Europarlementariërs. Zo kan het Europees Parlement beoordelen of een kandidaat-eurocommissaris geschikt vinden voor zijn of haar portefeuille. Dit webartikel zullen we steeds updaten met het laatste nieuws uit de hoorzittingen.

Livestreams met de hoorzittingen inclusief vertaling Transport en Interne Markt

16 november

De andere twee kandidaat-eurocommissarissen die vandaag gehoord werden, de Roemeense Adina-Ioana Vălean (Transport) en Fransman Thierry Breton (Interne markt), konden de GroenLinks-Europarlementariërs Kim van Sparrentak en Bas Eickhout niet overtuigen, toch kregen ze genoeg steun van andere partijen in het Europees Parlement.

Eickhout over Valean: "Voor mij was het optreden van Valean niet overtuigend. Een Green New Deal in de transportsector lijkt me bij haar niet in goede handen. Daar bovenop heeft ze de sociale rechten van vrachtwagenchauffeurs niet op haar radar."

Van Sparrentak over Breton: "De commissaris voor interne markt moet duurzaamheid en sociale bescherming voorop stellen. Helaas lijkt Breton dat niet te doen. Doorgeslagen marktwerking heeft ons in de problemen gebracht bij onder meer verplichte aanbestedingen in de zorg.  Hij kon ook niet garanderen dat interne marktregels Europese landen niet in de weg mogen staan bij het bannen van auto's met verbrandingsmotoren."

Rechtstaat

16 november

Hoe kan een Hongaarse eurocommissaris de rechtstaat beschermen in toetredende EU-landen? Voor Europarlementariër Tineke Strik was het antwoord van kandidaat-eurocommissaris Olivér Várhelyi niet duidelijk genoeg. Een meerderheid in de commissie Buitenlandse Zaken wil dat Várhelyi eerst nog schriftelijk vragen beantwoordt.

Tweede ronde

12 november

Drie kandidaat-eurocommissarissen werden eerder door het het Europees Parlement afgewezen. Hun vervangers Olivér Várhelyi (Hongarije), Adina-Ioana Vălean (Roemenië) and Thierry Breton (Frankrijk) verschijnen op 12 november voor hun hoorzittingen.

Afwijzing

10 oktober

Ook in de tweede hoorzitting slaagt de Franse kandidaat Sylvie Goulard er niet in om de twijfel rond haar kandidatuur weg te nemen. Groenlinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak: “Ze was niet overtuigend op inhoud en liet geen blijk van inzicht zien op ethische kwesties.” Een meerderheid steunt de afwijzing.

"Green New Deal"

8 oktober

Aanstaand vicevoorzitter van de Europese Commissie, Frans Timmermans, kwam sterk over tijdens zijn hoorzitting. Hij kent de dossiers goed en hij sprak met toewijding over zijn plannen om van de Green Deal een succes te maken. Gisteren bleef echter nog vaag of daar ook echt harde wetgevende voorstellen in komen te staan. Ook over de wijze waarop hij de klimaatwet vorm wilt geven, die de nieuwe Commissie binnen de eerste 100 dagen wilt presenteren, bleef onduidelijkheid bestaan. Timmermans zegde toe in te zetten op ambitieuzere klimaatdoelstellingen voor 2030, maar hij wil eerst meer onderzoeksrapporten zien voordat hij instemt met de hoognodige -55 procent CO2-verlaging waar de EU eigenlijk volgend jaar al mee moet komen. Al met al goede intenties en plannen, maar de juiste uitvoering daarvan moet nog blijken. Het Europees Parlement steunt zijn kandidatuur.

Digitaal

8 oktober

De ervaren politica en beoogd vicevoorzitter van de Europese Commissie Margrethe Vestager "Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk" kwam sterk over tijdens haar hearing. Op het digitale dossier toonde ze zich kundig en ingelezen, maar bleven concrete voorstellen uit. Positief was dat ze zich sterk toonde voor het hervormen van de corporate tax en gaf ze aan dat werknemers in de platformeconomie betere rechten verdienen. Op het gebied van het mainstreamen van klimaat en milieu stelde ze wat de Groenen betreft teleur.

Economie en sociaal beleid

8 oktober

Kandidaat-vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis ("Economie die werkt voor mensen") zegde toe aan de slag te gaan met het vergroenen van de economie. Hij werd niet concreter over hoe het 1000 miljard grote duurzame investeringsplan van Von der Leyen er uit komt te zien. Wel beloofde hij een nieuw plan voor het vergroenen van de financiële sector en zegde hij toe met voorstellen te komen voor meer transparantie over de duurzaamheidsimpact van verschillende financiële instellingen en bedrijven. Hij kwam niet met veel nieuwe voorstellen voor een socialer Europa en liet nog grotendeels open in hoeverre hij de begrotingsregels wil aanpassen om averechtse bezuinigingen in te toekomst te voorkomen. Het Europees Parlement steunt zijn kandidatuur.

Landbouw II

8 oktober

Met de hakken over de sloot is de Poolse kandidaat-landbouwcommissaris, Janusz Wojciechowski, alsnog goedgekeurd door het Europees Parlement. Zijn eerste optreden was slecht en de concreetheid van zijn antwoorden schoten ernstig tekort. Zijn extra schriftelijke antwoorden en tweede hoorzitting waren een stuk beter. Daarom lijkt de EU voor de eerste keer een landbouwcommissaris te krijgen die de continue verdere industrialisering van de landbouw niet als een onontkoombaar gegeven beschouwt. 

EU-Turkije deal II

8 oktober

Ook Ylva Johansson is na het beantwoorden van extra schriftelijke vragen goedgekeurd als Eurocommissaris (Asiel en Migratie). Uiteraard hadden we meer details en concrete voorstellen willen zien in haar antwoorden. Toch bieden de schriftelijke antwoorden over het redden van asielzoekers op zee, en de versterkte controle op de bescherming van de rechten van vluchtelingen in derde landen voldoende basis om haar nu te steunen.

Europese waarden

7 oktober

Beoogd Eurocommissaris Věra Jourová (Transparantie en Waarden) had zich goed ingelezen op haar dossiers. Tijdens de hoorzitting deed ze de toezegging om op te komen voor de persvrijheid en rechten van minderheden te beschermen. Wel bleef Jourová vaag wat betreft haar plannen rondom het waarborgen van de democratie en rechtstaat. Ze gaf aan deze waarden belangrijk te vinden, maar deed in de hoorzitting geen concrete toezeggingen. Jourová krijgt de steun van het Europees Parlement.

Buitenlandse Zaken

Maandag 7 oktober

De hoorzitting met aanstaand Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Commissie, Josep Borrell (Buitenlandse Zaken), verliep zonder problemen. Hij wil zich inzetten voor een sterkere EU op het wereldtoneel, waarbij er niet alleen vooruitgang komt als landen het met elkaar eens zijn maar we ook actiever op zoek moeten naar het compromis. Het werd alleen nog niet duidelijk op welke concrete beleidsterreinen Borrell op zoek gaat naar compromissen. Daarnaast viel het op dat Borrell wijst op de noodzaak van een structurele oplossing voor de opvang van asielzoekers die zijn gered op zee.

"The European Way of Life"

Donderdag 3 oktober

Een opvallende hoorzitting met de kandidaat-vicevoorzitter voor de Europese Commissie Margaritis Schinas (migratie, veiligheid en onderwijs). Hij was goed voorbereid en kent zijn dossiers. Schinas sprak ambitieuze woorden over arbeidsmigratie, maar noemde alleen de hoogopgeleiden bij naam. Als hij echt oplossingen voor de vergrijzing en arbeidsmarkt wil vinden, zal hij ook ruimte moeten bieden aan vakmensen, bijvoorbeeld in de zorg- en bouwsector. Daarnaast wil hij de verantwoordelijkheid voor de terugkeer van migranten en vluchtelingen overlaten aan niet-Europese grenslanden. Verwacht van de nieuwe Europese Commissie daarom geen grote veranderingen in het bestaande asielbeleid, met haar focus op afweren en terugkeren. De Europese Commissie blijft verder vasthouden aan de omstreden naam van Schinas’ portefeuille “The European Way of Life”, die hij zelf ook met hand en tand verdedigt als vertaling van onze Europese waarden. Volgens de Europese Groenen geeft de naam eerder een signaal af van uitsluiting van minderheden en tweedeling in de maatschappij. Schinas zal dat effect op mensen in de samenleving niet kunnen wegnemen. Hoewel er geen schriftelijke vragen meer komen dringt een meerderheid van het Europees Parlement aan op een naamswijziging van zijn portefeuille.

Milieu

Donderdag 3 oktober

Kandidaat-eurocommissaris Virginijus Sinkevičius (milieu en oceanen) had zich goed ingelezen voor de hoorzitting en kwam sympathiek over. Hij erkende dat plastic en microplastics een groot probleem zijn voor mens, dier en milieu en beloofde een harde aanpak op dit dossier. Daarnaast begrijpt hij de link tussen het verlies van biodiversiteit en het huidige landbouw- en visbeleid. Hij is tevens groot voorstander van een circulaire economie, schone lucht en de bescherming van natuur. Het Europees Parlement steunt zijn kandidatuur.

Economie

Donderdag 3 oktober

Kandidaat-eurocommissaris Paulo Gentiloni (economie) maakte een positieve indruk tijdens zijn hearing. Hij zei bijvoorbeeld toe dat er een actieplan komt om bedrijven eerlijker belasting te laten betalen.

Openbare aanbestedingen

woensdag 2 oktober

Europarlementariër Kim van Sparrentak vroeg tijdens de hoorzitting met kandidaat-eurocommissaris Sylvie Goulard naar haar plannen om de Europese regels voor openbare aanbestedingen te herzien. Groene criteria zijn nodig om de transitie naar een duurzame economie te versnellen. Daarnaast is een evaluatie van de aanbestedingsregels cruciaal om de hierdoor ontstane problemen in de publieke sector, zoals in Nederland de jeugdzorg, aan te pakken. Hoewel Goulard vertelde de ‘groene transitie’ belangrijk te vinden, kwamen er geen concrete voorstellen om het Europees aanbestedingsbeleid te herzien. Op verzoek van de Europese Groenen komt er nog een ronde met schriftelijke vragen.

Justitie

woensdag 2 oktober

De hoorzitting met kandidaat-eurocommissaris Didier Reynders (Justitie) verliep zonder problemen. Als eurocommissaris zal hij, onder andere, toezien op de naleving van de rechtsstaat in de EU-landen. Tijdens zijn hoorzitting maakte hij een goede indruk en benadrukte hij nogmaals dat hij zich zal inzetten voor de rechtsstaat en consumentenbescherming. Terwijl kandidaat-eurocommissaris Ylva Johansson niet op ons verzoek inging, zegde Reynders wel toe dat de Europese Commissie het effect op mensenrechten zal onderzoeken voordat samenwerking met derde landen wordt aangegaan. Dat moet dus ook gaan gelden voor migratiedeals. Hij krijgt de steun van de Europese Groenen.

EU-Turkije deal

dinsdag 1 oktober

Tijdens de hoorzitting van Ylva Johansson vroeg Europarlementariër Tineke Strik naar de schrijnende situatie in Turkije en Libië. Er is een gebrek aan informatie en controle op de informele, en niet-bindende deals die de EU met niet-Europese grenslanden afsluit om migratie te reguleren. Johansson was vaag in haar antwoorden, maar leek toe te zeggen het Europees Parlement te betrekken bij migratiedeals zodat meer controle op schendingen van mensenrechten mogelijk wordt. Op verzoek van de Europese Groenen komt er nog een ronde met schriftelijke vragen.

Sociale huisvesting

dinsdag 1 oktober

Europarlementariër Kim van Sparrentak vroeg kandidaat-eurocommissaris Nicolas Schmit om toezeggingen op sociale huisvesting om armoede aan te pakken. In Nederland zijn er veel starters en families met lage en middelgrote inkomens die geen huis kunnen vinden op de vrije markt, maar door Europese regels ook geen sociale huurwoning kunnen krijgen. Een voorbeeld van hoe Europa dwarszit bij succesvol sociaal beleid, aldus Van Sparrentak. Schmit zegt toe om sociale huisvesting mee te nemen als onderdeel van de strijd tegen armoede.

Landbouw

Dinsdag 1 oktober

Kandidaat-eurocommissaris Janusz Wojciechowski (Landbouw) stelde teleur bij zijn hoorzitting. Zijn openingsstatement was warrig en hij gaf ontwijkende en soms zelfs tegenstrijdige antwoorden op vragen. Het ontbrak Wojciechowski aan een duidelijke visie op toekomstig landbouwbeleid. Naast de Europese Groenen, vonden ook andere fracties dit onvoldoende om hem te accepteren als eurocommissaris. Wojciechowski krijgt daarom nog een ronde met schriftelijke vragen.

Gezondheid

Dinsdag 1 oktober

De hearing met kandidaat-eurocommissaris Stella Kyriakides verliep overwegend goed. Deze eurocommissaris zal zich inzetten voor de de gezondheid van mens, dier en natuur. Kyriakides was goed voorbereid en kwam professioneel over. Ze zei verder dat de wetgeving rondom pesticiden niet goed werkt en op zoek wil naar alternatieven. Als Europese Groenen steunen we deze kandidaat.

Handel

maandag 30 september

Eurocommissaris Phil Hogan (Internationale Handel) kwam zijn hoorzitting door zonder problemen. Hij noemde duurzaamheid in woord een topprioriteit, maar kwam met weinig voorstellen om dat ook echt tanden te geven in concreet handelsbeleid. Te weinig voor de Europese Groenen om voor te stemmen.

Belangenverstrengeling

donderdag 26 september

Al voordat de hoorzittingen daadwerkelijk zijn begonnen, is er nieuws te melden. De commissie Juridische Zaken van het Europees Parlement maakt bezwaar tegen twee kandidaat-eurocommissarissen, Rovana Plumb (Roemenië) en László Trócsányi (Hongarije), vanwege belangenverstrengeling. “Onder deze omstandigheden kan hun hoorzitting niet doorgaan. Dit is een duidelijk signaal naar Boedapest en Boekarest dat ze op zoek moeten naar andere kandidaten van onbesproken gedrag”, reageert Eickhout.

Spoorboekje

Om 25 eurocommissarissen te horen is er een schema opgesteld waarin in blokken van drie uur steeds twee eurocommissarisen in twee aparte bijeenkomsten gehoord worden. Europarlementariërs uit de relevante parlementscommissies stellen de vragen, waarna een eurocommissaris steeds een paar minuten de tijd heeft voor een antwoord. Uiteraard zijn alle hoorzittingen openbaar, ze zijn live te volgen op de website van het Europees Parlement. 

Na afloop van een hoorzitting komen per parlementscommissie de coördinatoren van de politieke fracties bijeen. In een gezamenlijke brief aan de voorzitter van het Europees Parlement geven zij hun oordeel over de hoorzitting. Daarin kunnen ze bijvoorbeeld de kandidaat terugroepen voor een tweede hoorzitting of duidelijk maken dat ze de kandidaat ongeschikt vinden voor een portefeuille. In het verleden zijn er regelmatig eurocomisssarissen gesneuveld na een zo’n hoorzitting.

De hoorzittingen beginnen met de eurocommissarissen met de ‘lichtste’ portefeuilles, de drie uitvoerende vicevoorzitters, Timmermans, Vestager en Dombrovskis, sluiten af op dinsdag 8 oktober. Het volledige overzicht staat op de website van het Europees Parlement.

Portefuilleverdeling

Het is aan de EU-landen om ieder een eurocommissaris voor te dragen, maar het is aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, om de portefeuilleverdeling te maken. Die stelde ze voor op 10 september. Samen Europarlementariër Bas Eickhout bespraken we in onze podcast Bellen met Bas sommige opmerkelijke keuzes.

Blijf op de hoogte

Meer weten over de Europese politiek? De medewerkers van GroenLinks in het Europees Parlement sturen wekelijks een EuropaUpdate uit met daarin een overzicht van het laatste nieuws.