Poliflw

De SP heeft bij de behandeling van de perspectiefnota voorstellen gedaan over landbouw, armoedebestrijding en openbaar vervoer. Tegelijkertijd verweet SP-fractievoorzitter Carla Claassen het provinciebestuur  vooral te blijven hangen in mooie droombeelden en een gebrek aan concrete maatregelen. Ook ziet de SP liever dat maatregelen in het kader van de Corona-aanpak eerst door Provinciale Staten worden goedgekeurd. In tegenstelling tot de coalitie van VVD, CDA, GL, CU en PvdA die Gedeputeerde Staten een grote zak met geld wil geven zonder te weten wat er mee gaat gebeuren. Deze gang van zaken tast de democratische controle van de Staten aan.

SP-fractievoorzitter Carla Claassen: “De Corona-aanpak is een voorbeeld van hoe Provinciale Staten de kans wordt ontnomen om haar rol te vervullen. Er is nauwelijks nog democratische controle. Met steun van de coalitie krijgt GS een zak met geld. Ze hoeven niet aan te geven wat ze er mee gaan doen. Wij moeten maar afwachten en kunnen hoogstens achteraf afrekenen. En dat roept de vraag op hoe democratisch dit parlement nog is. De SP past ervoor nog langer “te tekenen bij het kruisje”. Wat ons betreft stoppen we nu direct met deze achterkamertjespolitiek. Wij gaan door met het doen van goede voorstellen voor een Gelderland waarin niemand aan de kant staat. Wij zien het als onze taak dit provinciebestuur en deze coalitie de spiegel voor te houden.

De SP pleitte er ook voor dat de provincie meer gaat doen tegen armoede. Claassen: “We hebben als SP-fractie 2 moties ingediend voor steun aan de Gelderse voedselbanken. Tijdens de Coronacrisis krijgen die het steeds moeilijker. Zelfs van coalitie partijen zoals de PvdA en GroenLinks kwam er geen steun voor onze moties. Zelfs geen fatsoenlijke onderbouwing waarom ze tegen stemmen. En Wat steunde deze partijen vervolgens dan wel? Een coalitievoorstel om voor een ton bosjes tulpen te kopen voor de voedselbanken. Op zich een leuk gebaar, maar laten we eerlijk zijn, de tijd dat hongerige Nederlanders tulpenbollen aten ligt gelukkig ver achter ons.”

De Perspectiefnota voor het komende jaar laat volgen Claassen vooral een dromerige maar weinig concrete visie zien voor Gelderland: “Sommige delen klinken als muziek in onze SP oren. Bijvoorbeeld over tegengaan van schaalvergroting in de Landbouw en eerlijke prijzen voor boeren. Maar het “hoe” moet wederom nog uitgewerkt worden. Maar bij dat “hoe” kunnen we natuurlijk een handje helpen. De SP heeft vorig jaar een perspectief, een visie, voor een gezonde landbouw op papier gezet. Dit is het boekje “Aarde, Boer en consument verdienen beter” geworden. Daarin vindt Gedeputeerde Staten voorstellen voor een landbouw die afstand neemt van het systeem van schaalvergroting en wereldhandel. En een stap naar een ‘boerenlandbouw’ op een regionale schaal, met een fatsoenlijk inkomen voor de boer. Met veel plezier hebben we dat boekje aangeboden aan Gedeputeerde Staten om in het zomerreces eens rustig door te lezen.”

De SP diende tenslotte een voorstel in voor gratis OV voor mensen met een laag inkomen. Claassen: “Mensen die in armoede leven hebben het niet alleen moeilijk om elke maand weer de eindjes aan elkaar te knopen, zij hebben ook een grotere kans op veréénzaming doordat zij geen geld hebben voor bezoek aan familie, vrienden en kennissen. Ook voor werk of bezoek aan het ziekenhuis zijn zij afhankelijk van het openbaar vervoer. Een auto kunnen zij immers niet betalen en het openbaar vervoer wordt steeds duurder en voor deze groep mensen zelfs onbetaalbaar. Om voor deze doelgroep mobiliteit via het OV te garanderen stelt de SP voor het Openbaar Vervoer in Gelderland vrij reizen in de daluren te maken voor mensen met een inkomen tot 130% van het sociaal minimum. Er zijn plekken, zoals in Nijmegen waar dit al de praktijk is en goed werkt!”

De Gelderse SP vind niet dat de stikstofregels versoepeld moeten worden. Dat vergroot alleen maar de problemen voor iedereen, inclusief de boeren. De SP heeft liever dat de provincie zich gaat inzetten voor kleinschalige landbouw waarbij boeren een eerlijke prijs voor producten krijgen. De huidige intensieve veehouderij, en de race naar beneden in de prijzen, gaat ten koste van het welzijn van de boer, dier, natuur en milieu. Dat moet anders. We moeten af van een systeem waarin 'steeds méér' en 'groter' voorop staan. We moeten naar een systeem toe waarin boeren eerlijke prijzen kunnen verdienen voor hun producten. En waarin het welzijn van mens, dier en milieu voorop kunnen staan.

De PAS-uitspraak (Programmatische Aanpak Stikstof) heeft veel op de kop gezet en nu is het zoeken naar oplossingen. De beleidsregels voor de aanpak van het Stikstofprobeleem die op 8 oktober bekend werden gemaakt werden niet bepaald enthousiast ontvangen. De agrarische sector stond een week later massaal op de Markt hier voor ons huis der Provincie. Met als gevolg dat de gedeputeerde de beleidsregels heeft opgeschort.

SP-Fractievoorzitter Carla Claassen: “De SP zal er geen traan laten als de uitbreiding van Luchthaven Lelystad niet door kan gaan, maar vindt het onacceptabel als broodnodige woningbouw vertraging oploopt als gevolg van de PAS-uitspraak. Daarom moeten we het probleem oplossen door het aanpakken van de bron. We hebben te veel stikstof, en verreweg de grootste bron daarvan is de veehouderij.

Wat de SP betreft worden er geen concessies gedaan aan de opgestelde stikstofregels. De partijen die daar anders over denken vergroten alleen maar de problemen voor iedereen, zeker voor de boeren.”

De 20% grootste boeren kunnen op de meeste steun rekenen van Europa en de overheid. Terwijl grote veehouders steeds grotere stallen kunnen bouwen, worden kleine familiebedrijven kapot geconcurreerd. De SP vindt dat:

Boeren een eerlijke prijs moeten krijgen voor hun product. We moeten stoppen met de drang naar groot, groter, grootst. We onze natuur moeten beschermen.

Claassen: “Omdat de Nederlandse veehouderij voor het overgrote deel voor de export produceert, kan deze best een stuk kleiner. Kleinere boerenbedrijven moeten weer hun hoofd boven water kunnen houden. En daar kan de overheid bij helpen. Te denken valt aan een stimulerings- en ontwikkelingsfonds, eventueel gedeeltelijk revolverend, om boeren te helpen in kleine coöperaties samen te werken, samen een lokale distributie op te zetten, samen een melkfabriekje op te zetten en samen te produceren voor de lokale markt. De kennis daarvoor is al lang in huis.”

Als de inwoners in de energietransitie via coöperaties een verschil kunnen maken, dan kunnen volgens de SP boeren – als ondernemers bij uitstek – dat natuurlijk ook. Claassen: “Zo komt Gelders geld uiteindelijk bij alle Gelderlanders terecht: tevreden boeren, beter voedsel, lokaal en betaalbaar, stikstof drastisch omlaag gebracht, de natuur meer in evenwicht, dieren blij en uiteindelijk solidair met de Gelderse samenleving.”

De Lingewaardse gemeenteraad is van mening dat het college van B&W niet bij de provincie hoeft aan te dringen op het niet vergunnen van de 1500 gedooggeiten aan de Angerensestraat in Gendt. Het voorstel van B06, SP en D66 om bij de provincie de alarmklokken te luiden redde het donderdagavond niet in de gemeenteraad. Daarmee is de kans op het niet legaliseren van 2200 geiten in de stallen, dichtbij de dorpskern van Gendt en Doornenburg zo goed als van de baan. Dit tot groot ongenoegen van de omwonenden die last zeggen te hebben van longaandoeningen sinds de grote opschaling van het aantal geiten zonder benodigde vergunning.

Pas op de plaats maken

Feitelijk gezien bestaat er een causaal verband tussen geitenhouderijen en het aantal longontstekingen. Om deze reden heeft de provincie vorig jaar een geitenstop afgekondigd, wat betekent dat er geen bedrijven bij mogen en dat bedrijven ook niet meer verplaatst mogen worden. De omwonenden spreken van 42 mensen die last hebben gehad van longontstekingen door de geitenopschaling. Er is geen keihard bewijs dat deze longontstekingen ook daadwerkelijk het gevolg is van de geitenstal betoogden de tegenstanders van de gemeentelijke actie richting de provincie. Ondertussen doet het RIVM nader onderzoek naar het verband tussen geitenstallen en de volksgezondheid.

Carla Claassen pleitte daarom, namens de SP fractie, voor een pas op de plaats maken. Claassen: ‘Zolang er nog onvoldoende duidelijkheid bestaat over de effecten van grote geitenstallen op de volksgezondheid is het wijs om het onderzoek, uitgevoerd door onafhankelijke experts, af te wachten voordat de opschaling gelegaliseerd wordt.’

Verplaatsen van veestallen

Ook Lokaal Belang Lingewaard stemde tegen gemeentelijke inzet richting de provincie. In plaats daarvan ziet de partij een verplaatsing van veehouderijen naar locaties meer dan 2 kilometer van bebouwde kommen als de oplossing. De raad droeg het college op om deze optie te gaan onderzoeken.

Claassen: ‘Wij hebben er geen probleem mee dat het college deze optie gaat onderzoeken maar het zal waarschijnlijk tot niks leiden. Lingewaard kent immers onvoldoende locaties voor een dergelijk plan. Daarnaast kost een dergelijk plan vele miljoenen. Geld dat Lingewaard niet kan ophoesten. De provincie, die dat wel zou kunnen, begint er ook niet aan omdat zij dit dan ook moeten doen bij andere gemeenten, waardoor het ook voor de provincie peperduur wordt. Zij zien Lingewaard al aankomen met zo’n verzoek, een kansloze missie.

Voorlichting

De PvdA, voorstander van legalisering van de gedooggeiten, zette tijdens de raadsvergadering in op betere voorlichting. Jullie, de omwonenden en partijen, snappen er allemaal niks van dus is betere voorlichting op de plaats betoogde de éénmansfractie in de raad.

Claassen: ‘Nou is er natuurlijk niks op tegen om voor een voorlichting te pleiten echter kunnen de voorlichters op het voorgestelde voorlichtingsmoment niet veel meer toevoegen dan wat nu bekend is. De onderzoeksresultaten van het RIVM komen veel later.’

Volgens het college ligt de bal nu bij de provincie en moet de gemeente zich er niet mee bemoeien, aldus verantwoordelijk wethouder Janssen.

Claassen: ‘Het is inderdaad zo dat de bal nu bij de provincie ligt maar dat hoeft de gemeente niet te weerhouden om aan te dringen op het niet afgeven van een verklaring van geen bedenkingen. De gemeente is immers verantwoordelijk voor het welzijn van de inwoners en er bestaan bedenkingen. De opmerkelijke draai komt waarschijnlijk voort uit de angst voor een schadeclaim. De ondernemer zou immers een schadeclaim in kunnen indienen, omdat het college de opschaling heeft gedoogd met het oog op uitbreidingen van de stallen. Door het moratorium is dat echter niet mogelijk. Daarnaast is het college fors in de fout gegaan door een vergunning af te geven zonder dit aan de gemeenteraad voor te leggen. Aangezien het college nu een schadeclaim, door eigen fouten, wil voorkomen telt het risico voor de volksgezondheid kennelijk niet meer. Wat ze vergeten is dat ook de omwonenden over kunnen gaan tot schadeclaims mocht overduidelijk worden dat hun longontstekingen te wijten zijn aan de grote geitenstal.’

Strijd voor een leefbare buurt nog niet gestreden

De buurt is stomverbaasd over de opstelling van de politici die zich voor legalisatie van de gedooggeiten hebben ingezet en gaan door met hun inzet tegen het te hoge aantal geiten in de Gendtse stal. Aanstaande woensdag volgt er, op verzoek van de SP, een debat omtrent de Gendtse geitenstal in de Provinciale Staten. Tijdens dit debat vraagt de SP om opheldering en hoopt daarbij op het alsnog niet vergunnen van de uitbreiding. Het zou goed kunnen dat ook de provincie, door niet werkende regelgeving, niet kan ingrijpen echter moet dit wel de inzet zijn en daar hebben we vooralsnog niks van gemerkt aldus Claassen.