Poliflw

“Hoe verzin je het, 42 miljoen voor een fietsenstalling met 7.000 nieuwe plekken. Dat is 6.000 per fietsplek! Inderdaad, 7.000 en niet 8.500, want onder gebouw Stichthage zijn al 1.500 plekken die door het college gemakshalve zijn meegerekend. En het wordt niet alleen veel te duur, het duurt ook veel te lang. Op een project dat twee jaar mocht duren, lopen we drie jaar uit. En dan zijn ze nog niet eens begonnen met de bouw van de woontorens, die in maart 2017 had moeten starten!" Voor fractievoorzitter Pieter Grinwis een mooi moment om het alternatief, dat zijn fractie in 2015 al op tafel legde, als ultieme uitweg uit deze tranentrekkende bouwtragedie te presenteren. “Sloop Stichthage - een verschrikkelijk lelijk gebouw, dixit minister-president Rutte - en zet daar iets beters en groters neer, waar mensen kunnen wonen en werken, en maak van het stationsplein een heerlijk groene stadsentree. Immers: beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.”

Grinwis vervolgt: “Het stadsbestuur wilde koste wat kost de verliezen vanwege het afblazen van het M-gebouw van architect Rem Koolhaas beperken, wat uitmondde in een zeer slecht gemanagede combinatie van een fietskelder en hoge torens daarbovenop. Dat heb ik altijd een belabberd idee gevonden. Wethouders De Bruijn en Revis hadden toen hun hele verlies moeten nemen. Maar helaas. En met het lelijke Stichthage deed Revis niets, het Koningin Julianaplein werd geen prachtig groene stadsentree en als klap op de vuurpijl werden de fietsenstalling en bovenbouw ook nog eens los aanbesteed. Willens en wetens is er fout op fout gestapeld. Want de fietsenstalling wordt binnenkort dan wel feestelijk geopend, maar kan even later net zo snel weer dicht als er eindelijk iemand gevonden is die bovenop de fietsenkelder wil gaan bouwen. Ik heb er overigens een hard hoofd in dat er een bouwer gevonden wordt tegen de huidige voorwaarden. En alsof dat nog niet genoeg is, heeft het college ook nog de verbindingstunnel uit het plan geschrapt. Daardoor krijgen we twee losse stallingen, én kunnen we niet meer direct uit de fietsenstalling naar de stationshal lopen. Een zeer onverstandige keuze die getuigt van tunnelvisie. In de hoop in dit mislukte project geld te besparen, wordt dit essentiële onderdeel uit de plannen geschrapt. Zo krijgen we opnieuw, net als bij cultuurpaleis Amare, minder voor meer. Daar ben ik echt helemaal klaar mee.”

Grinwis maakt zich ernstige zorgen over de kwaliteit van het opdrachtgeverschap bij de gemeente én over de kwaliteit van de bouwers. “Er gaat de laatste jaren zóveel mis. Zijn er bij de gemeente dan echt alleen maar managers die goed zijn in processen, maar te weinig verstand hebben van de inhoud? En waar is de vakkennis bij de bouwers? Hoe kan het dat de bouwtijd van zo’n fietsenkeldertje meer dan verdubbelt? Hoe kan het dat de bouwers van het busplatform bij Den Haag Centraal fout beton gebruiken? Hoe kan het dat er bij cultuurpaleis Amare zo’n dramatisch contract is, waardoor je 31 miljoen euro extra bijlegt en nog niet krijgt wat je eigenlijk had gewild (een beweegbare vloer)? Hoe kan het dat Kijkduin zo op z’n kop is gezet, terwijl de gemeente cruciale grond voor een fietsenstalling en parkeergarage nog niet had aangekocht? Hoe kan het dat je op het Noordelijk Havenhoofd alle macht aan VolkerWessels geeft en de renovatie van de visafslag maar niet van de grond komt? Om over de Binckhorst maar te zwijgen.” Voor de ChristenUnie/SGP is het duidelijk: “Het is tijd om de onderste steen boven te krijgen. Het college, en met name wethouder Revis, moet nu echt gaan laten zien wat hij waard is.”

Vandaag 75 jaar geleden werd vernietigingskamp Auschwitz bevrijd. Daarom is het vandaag de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust. We denken terug aan de zonder twijfel zwartste bladzijde in de Europese en ook Haagse geschiedenis. Tegelijk vieren we 75 jaar bevrijding. Die vrijheid ervaren Joodse Hagenaars niet altijd. Helaas is Jodenhaat vandaag de dag namelijk nog springlevend, ook in Den Haag. Judith Oudshoorn-van Ginderen (Haagse VVD) en Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) dienen daarom vandaag een initiatiefvoorstel in om enerzijds het Joodse erfgoed in Den Haag te herwaarderen - Joden maken immers al 4 eeuwen een onmisbaar onderdeel uit van onze stad - en anderzijds om antisemitisme stevig en effectiever aan te pakken.

Judith Oudshoorn-van Ginderen: “De Joodse gemeenschap maakt al eeuwenlang onderdeel uit van Den Haag. Wie een wandeling maakt door het tegenwoordige Chinatown zal hier veel Joodse invloeden terug zien en bijvoorbeeld ook het mooie pand van Maison de Bonneterie is ooit gebouwd voor een Joodse ondernemer. Het is belangrijk dat we dit deel van de Joodse geschiedenis niet vergeten. Bovendien, zoals universitair docent Bart Wallet al zei tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer: ‘Wie Joden louter tot slachtoffer maakt, geeft antisemitisme ruim baan.’ Wij roepen de gemeente daarom ook op om bestaande Joodse activiteiten, zoals de digitale Joodse stadswandeling van Stichting Joods Erfgoed veel meer te promoten.” Ook zien de fracties kansen voor een Joods bezoekerscentrum, waarin de geschiedenis van Joodse Hagenaars belicht kan worden.

Daarnaast doen de fracties een aantal voorstellen om antisemitisme steviger en effectiever aan te pakken. Pieter Grinwis: “De wegvoering van en moord op meer dan 12.000 Joodse Hagenaars in vooral 1942 en 1943 is zonder twijfel de zwartste bladzijde uit de Haagse geschiedenis. De excuses van de minister-president gisteren voor het overheidshandelen van toen waren dan ook zeer terecht. We mogen dit nooit vergeten. Tegelijk hebben we een grote verantwoordelijkheid richting onze Joodse stadgenoten. Joodse Hagenaars moeten zich in Den Haag te allen tijde veilig en geaccepteerd weten. Helaas is de realiteit anders.” De fracties pleiten daarom ook voor meer kennis, bij de jonge generatie, bij nieuwkomers over de geschiedenis van Joodse Hagenaars, maar ook bij de politie. Deze moet met meer kennis van zaken kunnen optreden bij aangiftes van antisemitisme en bij haatdragende teksten bij demonstraties. “De burgemeester dient de politie te steunen om bijvoorbeeld bij uitingen van Jodenhaat tijdens een demonstratie op te treden en deze te beëindigen. Op zo’n moment moet niet het devies ‘zolang het maar rustig blijft qua openbare orde’ gelden, terwijl een hele bevolkingsgroep haatdragend wordt bejegend.”

Het initiatiefvoorstel bevat de volgende 15 voorstellen.

Meer aandacht voor de Joods-Haagse geschiedenis Een keer per jaar een tentoonstelling in het Atrium van het stadhuis over het Joodse leven in Den Haag. Bevorderen van de komst van een Joods bezoekerscentrum. Aanwezigheid van stadsbestuur bij herdenkingsplechtigheden en joodse hoogtijdagen. Voorkom verwatering van herdenkingsgelegenheden in het kader van de Tweede Wereldoorlog. Alle scholen in 2020 naar een Haagse synagoge of de Joodse stadswandeling. Meer adoptie van Joodse- en oorlogsmonumenten door scholen. Hulp voor leerkracht om Holocaust te bespreken. Joods-Haagse geschiedenis in inburgering. Harde aanpak antisemitisme in de sport. Vergroten kennis over het jodendom en antisemitisme bij het politiekorps. De burgemeester dient de politie te steunen om op te treden tegen Jodenhaat bij demonstraties.  Lobby bij het Rijk voor toegankelijke registratie van antisemitische incidenten. Schakel bij een melding van antisemitisme ook altijd de lokale antidiscriminatievoorziening in. Stel een stedelijk coördinator antisemitisme aan.

Lees hier de bijdrage van Pieter Grinwis aan het debat over het coalitieakkoord op 19 december 2019.

Voorzitter, terwijl we naar dit IJspaleis fietsten hadden we misschien wel de hemelse klanken van de Messiah of het Weihnachtsoratorium in onze oren, of hoorden we één van de vele Christmas Carols voorbij waaien. In deze adventstijd op weg naar Kerst, moeten wij vandaag debatteren over een coalitieakkoord. Over contrasten gesproken. Een coalitieakkoord bovendien waarvan het jammer is dat het nodig is, maar waarbij ook geldt dat het goed is dat het er is. Daarom allereerst mijn hartelijke felicitaties aan de gloednieuwe coalitie met dit akkoord.

Voorzitter, het was 19 september, vandaag precies drie maanden geleden, dat we op deze plek de begroting van het vorige college bespraken. Niet te geloven wat er sindsdien in dit huis en in deze stad is gepasseerd. Daarom sta ik hier ook met gemengde gevoelens. In het besef dat we nog steeds niet zeker weten wie dader en wie slachtoffer is. Ik begrijp hoe vreselijk zuur deze dag is voor Groep de Mos, maar dat laat onverlet dat het een zwaktebod is om hier niet te verschijnen. Ook zij zouden moed kunnen putten uit dit akkoord: er worden immers veel afspraken uit het vorige coalitieakkoord gecontinueerd.

Hoe dat ook zij, voor de ChristenUnie/SGP is het glas halfvol. Goed dat het college bijvoorbeeld hard blijft lopen om Zuidwest, één van de meest kwetsbare delen van onze stad, te laten opbloeien. Maar u weet ook, alleen meer aandacht brengt oplossingen nog niet dichterbij. De Moerwijkers moeten het nu echt gaan merken, de bewoners in een beschimmelde woning, in een overbelast portiek, in een door ratten geplaagde omgeving. Want na de mooie woorden, is het nu tijd voor de daden. Ik zeg het tegen het hele college, maar gelet op deze onderwerpen zeker tegen collega Balster: kom als een raket uit de startblokken! 

En laat op dezelfde manier de inwoners van onze stad die gebukt gaan onder armoede en schulden wat merken van de extra inzet van het stadsbestuur. Hebben de onderhandelaars in dit kader overwogen om, evenals de gemeente Arnhem voor volgend jaar heeft aangekondigd, de schulden die de bewoners nog hebben uitstaan bij de gemeente kwijt te schelden? Is het geen tijd voor een Jubeljaar?

Het stemt mij dankbaar om te zien hoe dit nieuwe stadsbestuur, waar mijn fractie weliswaar niet toe behoort, zich toch heeft willen laten inspireren door tal van onze voorstellen van de afgelopen jaren. Door onze tegenbegroting “Voor een betere kijk op Den Haag”, met daarin een forse tempering van de bezuinigingen op zorg en welzijn, een investering in extra handhavers en betere bestrijding van ondermijning en een iets hogere bijdrage van woningeigenaren. Door onze discussienota “Voor een woonstad met toekomst” met onder andere de tijdelijke zelfbewoningsplicht. Door ons gezamenlijke initiatief “Laat ’t Leefbaar, Verminder Verkamering”, met een vergunningplicht voor kamerverhuur aan meer dan twee personen. En door het voorstel “Van het lachgas af”, met een verbod op de verkoop van lachgas in onze stad. Hulde! 

PijnpuntenMaar voorzitter, het akkoord biedt niet alleen veel moois, er is ook een aantal pijnpunten, waar ik niet aan voorbij kan gaan. Ik noem er twee: de bezuinigingen op zorg en jeugd en de invulling van het prostitutiebeleid. 

Allereerst de bezuinigingen op zorg en jeugd. Trots werd er bij de perspresentatie door collega’s Koster en Balster gesproken over een halvering van de bezuinigingen ten opzichte van de eerder gepresenteerde begroting. Maar voorzitter, wat een mythe is dat. Oké, de structurele bezuinigingen zijn met een kleine 25 miljoen dan wel wat onsjes minder dan de ruim 32 miljoen uit de ingetrokken begroting, maar het verschil van 7,6 miljoen is nog niet eens een kwart minder. En dan boeken de coalitiepartijen de incidentele bijdrage van het kabinet ook nog eens structureel in.

En laten we niet over het hoofd zien: in 2020 - en dat begint al over minder dan twee weken! - boekt deze coalitie een bezuiniging van 20,6 miljoen in. Dat is nog geen schamele 0,7 miljoen minder dan in de vorige begroting. Weliswaar komt er eenmalig 14,5 miljoen aan landingsgeld voor de komende jaren beschikbaar, maar er ligt intussen ook een uitspraak van de rechter dat de jeugdzorgtarieven omhoog moeten. En dat zal niet gratis zijn. Hoe gaat die bezuiniging van nota bene meer dan 20 miljoen, die over anderhalve week ingaat, ingevuld worden? Wie gaat daar de prijs voor betalen? Welke zorgbehoevende oudere krijgt minder thuiszorg, welke kwetsbare jongere kan straks niet meer naar zijn dagbesteding? Daarover tasten we als raad nog volledig in het duister, maar ook zorgbehoevenden en zorgaanbieders weten totaal nog niet waar ze aan toe zijn. En dát terwijl we ook en passant nog even een forse wijziging doorvoeren in de financieringssystematiek. Voorzitter, duidelijkheid is gewenst, eigenlijk voordat 2020 begint, maar uiterlijk in de begroting die eind januari verschijnt. En om dat zeker te stellen de volgende motie, met als dictum:

verzoekt het college bij het opstellen van de nieuwe programmabegroting 2020-2023 meer duidelijkheid te bieden over de maatregelen behorend bij de voorgenomen bezuinigingen dan in de ingetrokken begroting, de onzekerheid hierover bij de aanbieders - van met name maatschappelijke opvang, beschermd wonen en Housing First - zo snel mogelijk weg te nemen en in de begroting duidelijk te maken hoe de € 6 miljoen ter verzachting van de jeugd- en zorgtekorten wordt aangewend.  

Voorzitter, ten tweede maak ik me zorgen over het grote onrecht dat nog steeds dagelijks in onze raamprostitutiestraten plaatsvindt. Er is gelukkig kort aandacht voor sekswerkers die uit de prostitutie willen stappen. Maar we weten vanuit de hulpverlening hoe ingewikkeld het voor hen is om echt uit de handen van pooiers en huisjesmelkers te raken en ook de volgende stap weg uit deze branche vol uitbuiting te zetten. Laat de nieuwe coalitie zich dus ook inzetten voor echte (re-)integratie in onze samenleving. Is zij daartoe bereid? En is het college bereid om als verplaatsing van de raamprostitutie een feit wordt, iedere sekswerker een op maat gesneden aanbod aan te bieden om uit te stappen? Zo kan en passant het aantal mensonterende ramen fors worden teruggebracht. 

PluspuntenVoorzitter, na deze twee pijnpunten, kom ik op twee pluspunten uit het coalitieakkoord, over wonen en drugs. Op de goede voornemens inzake duurzaamheid en mobiliteit ga ik nu niet verder in, aangezien daar weinig is veranderd.

Collega Balster en ik hebben de afgelopen jaren zij aan zij geknokt voor betaalbare toegang tot Den Haag als woonstad. En daarom hebben we gepleit voor een scherpere aanpak van particuliere beleggers die schaarse koopwoningen voor de neus van starters wegkapen. En hebben we ons samen ingezet om de ongecontroleerde groei van verkamering aan banden te leggen. Voormalig wethouder Wonen Revis was bij deze voor de leefbaarheid van onze stad zo belangrijke onderwerpen niet bepaald haantje de voorste, dus ik ben blij dat er in dit coalitieakkoord een paar belangrijke wissels omgaan. En ik hoop dan ook dat wethouder Balster met gezwinde spoed aan de slag gaat om de heel mooie woonparagraaf uit te voeren.

Als tweede ben ik blij dat de nieuwe coalitie de roze bril heeft afgezet als het gaat om het kijken naar drugs, coffeeshops en lachgas. Dat er niet langer wordt weggekeken van de o zo vervelende gevolgen die een pilletje of ballonnetje kunnen hebben. Ik ben dan ook verheugd dat deze coalitie, net als mijn fractie, van het schadelijke lachgas af wil. En wat een timing: op de dag van de presentatie van het akkoord werd vanuit ‘het andere Den Haag’ een verbod op de verkoop en het bezit van lachgas aangekondigd. We weten echter allemaal dat dit verbod nog wel even op zich laat wachten, zeker nu een aantal liberale en libertijnse partijen in het andere Den Haag nog weigeren de welbekende roze bril af te zetten. Gelukkig zijn de lokale VVD, D66, GroenLinks en PvdA verstandiger. En daarom mijn oproep aan het nieuwe college: neem voortvarend het initiatiefvoorstel ‘Van het lachgas af’ in behandeling en wacht niet tot het gekissebis honderd meter verderop ten einde is. Graag reactie.

UitdagingenVoorzitter, na twee pijn- en twee pluspunten, benoem ik graag ook nog twee uitdagingen voor het nieuwe college. Natuurlijk is het eerste woord dat dan valt ‘integriteit’. Terecht is hier veel aandacht voor in het coalitieakkoord. Maar voorzitter, integriteit krijg je natuurlijk niet geregeld op papier. Het moet blijken in de praktijk, waarbij heel goed beseft moet worden dat “Integrity is doing the right thing, even when no one is watching”, zoals C.S. Lewis het zo treffend verwoordde. Voor ons allen de uitdaging om het nieuwe integriteitsbeleid zo concreet mogelijk te maken. Mijn vraag aan de nieuwe coalitie is daarom, met de bevindingen van de integriteitscommissie scherp op het netvlies: hoe zien ze dat nou precíes voor zich? Wat gaat er in de praktijk veranderen op het gebied van subsidieverstrekking; van vergunningverlening; van opdrachtgeverschap naar grote bouwcombinaties; van het uitruilen van zaken buiten de collegetafel en op het gebied van de zogenoemde non-interventiepraktijk? Die laatste twee getuigen immers van een “ongepaste bestuurscultuur”, en niet van een “collegiaal bestuur”, zoals de adviescommissie terecht opmerkt. Graag een grondige reactie.

Als tweede de uitdaging om er echt voor de héle stad te zijn. De prioriteit die de nieuwe coalitie aan Zuidwest geeft, is wat dit betreft hoopgevend. Maar er is meer nodig. De grootste fractie in deze raad, die veruit het grootste werd in de oudere volkswijken, doet namelijk niet meer mee. Mijn oproep aan het college is dan ook: reik iedereen de hand, ook in de raad. Niet alleen aan mijn partij, als constructieve oppositie, maar ook aan de grootste fractie van deze raad. De partijen die nu in het college plaatsnemen hebben onmiskenbaar hun electorale basis op het zand. Het is aan dit college om te laten zien dat het oog heeft voor elke plek en elke inwoner van onze stad. Dat het ook een boodschap heeft aan Laak, Leyenburg, Duindorp en Scheveningen. Wat dat betreft geeft de nieuwe passage over de vreugdevuren te denken. Die is zo ontzettend kil. Met geen woord wordt gerept over de ‘traditie’, laat staan over de waarde die deze heeft voor gemeenschappen in onze stad. Waak ervoor dat u zich niet opsluit in het IJspaleis, druk met afstemmen en overeenstemming zoeken, is daarom mijn oproep aan het nieuwe college. Wees geen regentesk college, maar een rechtvaardig college, dat blijvend oog heeft voor de echte noden in de stad die het bestuurt.

Slot Voorzitter, ik rond af. Ruim 2000 jaar geleden klonk in de buurt van Bethlehem: “Zie, ik verkondig u grote blijdschap, die voor heel het volk wezen zal”. Zoals u weet, had dat geen betrekking op een coalitieakkoord, maar op de komst van een kind, hét Kind, Christus. Natuurlijk hoop ik dat het coalitieakkoord en de uitvoering daarvan heel het Haagse volk zal vervullen met blijdschap. Dat is echter geen sinecure, zoals we alleen vandaag al in allerlei toonaarden hebben kunnen horen. Daarom ben ik blij dat we volgende week weer Kerst kunnen vieren, een feest van vrede en vreugde voor iedereen, een feest om blij van te worden, van de meest loyale coalitiekameraad tot het meest geharnaste oppositielid. Die vreugde van het kerstfeest, van het Christusfeest, wens ik u daarom graag allemaal toe. Én wijsheid, om onze geliefde stad goed, getrouw en rechtvaardig te besturen. Dank u wel. 

“Het is meer dan jammer dat er een nieuw coalitieakkoord voor Den Haag nodig was, maar het is goed dat VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA tot een akkoord gekomen zijn en dat vandaag hebben gepresenteerd. Dat is een felicitatie waard”, vindt fractievoorzitter Pieter Grinwis. “Samen voor de stad, een prachtige titel, waarvan ik hoop dat ze die ten volle waar gaan maken. Dit vernieuwde stadsbestuur zal vanaf dag één namelijk alle zeilen moeten bijzetten om de verhitte gemoederen in grote delen van de stad tot bedaren te brengen. Daarbij zal het college meer tact aan de dag moeten leggen, dan in de afgelopen weken is gebeurd in relatie tot de vreugdevuren. Meer dan ooit hebben we behoefte aan een stadsbestuur dat verbinding weet te brengen tussen zand en veen, aan een stadsbestuur dat er voor iedereen is. Dat zal een forse opgave zijn voor deze coalitie, die haar electorale basis toch vooral heeft op ’t zand.”

Lees hier de bijdrage van Pieter Grinwis aan het debat over de Vreugdevuren op 28 november 2019.

Voorzitter. We zijn getuige van een typisch Nederlands tafereeltje. Eerst gedogen we een evenement met alle onverantwoorde risico's van dien tot het bittere end. Vervolgens gaat het faliekant mis, waarna de pendule helemaal de andere kant opslaat en we proceduretijgers en regelfetisjisten van het ergste soort dreigen te worden. Van roekeloos laat maar waaien in één beweging door naar de utopie van risicoloos samenleven. 

Geen misverstand. De ChristenUnie/SGP-fractie is voor het middel van de vergunning en is van opvatting dat de convenantenpolitiek heeft gefaald en failliet is. Maar een vergunning is er niet om op voorhand alle risico’s uit te sluiten, maar om ze te beheersen. De OvV zegt niet voor niets dat een vergunning op zich geen garantie is voor een vlekkeloos evenement. Ze bevelen “proportionele eisen aan de veiligheidsorganisatie” aan. En de burgemeester zei ook niet voor niets eerder op deze plek: “Veiligheidsgaranties zijn er niet in het leven.”  Verwacht de burgemeester in dit licht en in het kader van de nog maar anderhalve maand geleden ingezette transitie van een convenantenpolitiek naar een vergunningenbeleid inzake de vreugdevuren niet te veel garanties van de Scheveningse en Duindorpse vrijwilligersorganisaties? Graag reactie.

Voorzitter, de burgemeester zei sinds zijn aantreden steeds dat het streven er op gericht is de vuren door te laten gaan. Mijn vraag aan de burgemeester is dan: waar blijkt dat precies uit? Als ik de brief lees, lijkt het me eerlijk gezegd meer een bezweringsformule. Sterker, toen ik de brief van het college las, bekroop me het gevoel: hoe ver zouden alle betrokken autoriteiten hun nek eigenlijk hebben uitgestoken, als de vreugdevuren op het strand een Formule 1-race in de duinen zou zijn geweest? Met andere woorden: steekt de burgemeester, steken de autoriteiten, maximaal hun nek uit om het evenement veilig en wel plaats te laten vinden? Immers, bij andere evenementen gebeuren helaas ook wel eens verschrikkelijke dingen. Neem het tragische ongeval in de Scheveningse havenmond bij de Volvo Ocean Race. Desniettegenstaande lobbyde het college om de Ocean Race opnieuw naar Den Haag te halen, inclusief forse bedragen in de begroting voor dit festijn. Natuurlijk zijn het appels en peren, dat weet ik ook wel, maar toch de vraag: meet dit college met dezelfde maat? 

Voorzitter, ik loop nu eerst in iets andere volgorde de drie punten langs, waar het college obstakels opwerpt.

Breekpunt 1: brandweer en politieDe adviezen van brandweer en politie wegen zwaar en neem ik zeer serieus. Immers, vorig jaar had er een half dorp af kunnen branden. Maar voorzitter: het betreffen kritiekpunten op zaken als crowdcontrol, bereikbaarheid en mobiliteit. Dit lijken mij goed te verhelpen punten voor de vreugdevuurorganisaties, zeker als ik denk aan hoe hulpvaardig onze brandweer en politie zijn. Deze kritiekpunten hoeven toch niet de showstoppers te zijn burgemeester? Ik begrijp dat de bouwers juist graag samenwerken met de hulpdiensten om de laatste punten van kritiek te tackelen. In hoeverre is de burgemeester bereid om tot het gaatje te gaan en de komende dagen te kijken of en hoe de bouwers in goed overleg met de hulpdiensten alsnog tot een gedegen plan kunnen komen?

Bovendien voorzitter, er is niet voor niets een gedegen handhavingsplan aan de brief toegevoegd. In tegenstelling tot de risicomijdende toon van de rest van de brief, is het handhavingsplan juist gericht op het beheersen van de risico’s - maar liefst 29 - met duidelijke go-no go momenten. Biedt dit plan juist niet de handvatten om de aandachtspunten van politie en brandweer te monitoren en te tackelen?

En laten we niet vergeten waar we het nou eigenlijk over hebben. Vorig jaar ging het om een apocalyptische vuurstapel van 48x22x22. Nu over een vergeleken daarbij uit de kluiten gewassen kampvuur van 10x10x10. Max 1000 kuub, en bij een piramidevorm enkele honderden kuubs minder. Dat is een factor 12 tot misschien wel 20 kleiner dan het vuur van vorig jaar met z’n 12000 kuub. Dat zijn onvergelijkbare grootheden. Daarmee zijn de risico’s al gigantisch gereduceerd. En natuurlijk snap ik dat zo’n stapel nog steeds moeilijk blusbaar is, maar dat wil niet zeggen dat de stapel niet gecontroleerd uit kan branden, zoals de brandweer zo vaak zaken gecontroleerd laat uitbranden. Graag reactie. 

Breekpunt 2: aansprakelijkheidsverzekeringDan kom ik op de aansprakelijkheidsverzekering. Met stijgende verbazing heb ik de afgelopen weken gezien hoe het stadsbestuur de vrijwilligersorganisaties door ik weet niet hoeveel hoepels heeft laten springen, en dan naar aanleiding van een onderzoeks(!)motie nog maar eens een hoepel in het vreugdevuurcircus ophangt, ofwel de aansprakelijkheidsverzekering als keiharde eis stelt. Daar heb ik niet voor niets kritische vragen over gesteld, zowel in het vorige debat als schriftelijk twee weken terug. U en ik betalen waarschijnlijk nauwelijks honderd euro voor onze aansprakelijkheidsverzekering met een beperkt eigen risico en een goede dekking, maar bij het Scheveningse vreugdevuur ben je natuurlijk minstens het honderdvoudige kwijt, met een groot eigen risico en een beroerde dekking. Ik vind daar wat van, maar vooruit, laat ik mij van de constructieve kant tonen. De gemeente is namelijk bereid de bouwers de kosten te vergoeden, als ze in lijn liggen met de voorgaande jaren. Toen was er echter geen sprake van verzekeringskosten. Ook bij deze kosten past het college dezelfde houding. En daarom de constructieve motie met als dictum:

verzoekt het college zich bereid te tonen te voorzien in de extra kosten als gevolg van de aanvullende eis betreffende het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering, waar de vrijwilligersorganisaties mee te maken krijgen zodra ze een dergelijke verzekering afsluiten, en de vreugdevuurorganisaties voorafgaand aan het vergunningenbesluit hier zekerheid over te geven.

Breekpunt 3: stikstofVoorzitter, in mijn ogen zijn de ‘kritiekpunten van politie- en brandweer en aansprakelijkheid best op te lossen. Dan rest natuurlijk nog de echte showstopper: de stikstofcrisis die als een zwaard van Damocles boven de vreugdevuren hangt. Want ja, er zou best wel eens een molletje of wat aan stikstofdepositie in de duinen terecht kunnen komen, en een grenswaarde van 0,00 biedt natuurlijk niet heel veel ruimte. Overigens opmerkelijk dat dit nu pas als groot breekpunt in de stukken staat, terwijl dit al maanden in de lucht hangt. Maar goed, het is dan ook niet de bevoegdheid van de gemeente, maar van de provincie. Daarover een vraag: heeft  de burgemeester enige indicatie hoe het bevoegd gezag, de provincie, hier in zit? Heeft Zuid-Holland de houding van Noord-Holland bij de vergunningverlening om het circuit van Zandvoort uit te breiden om er een Formule 1-race te kunnen houden? Of durft Zuid-Holland de vergunningverlening niet aan?

EvalueerVoorzitter, dan kom ik bij een volgend punt. Het lijkt wel alsof het college helemaal geen rekening meer houdt met de optie dat het feest gewoon doorgaat. Ik zie nergens in de stukken ook maar enige aandacht voor de monitoring en evaluatie van het vuur. Dat is namelijk belangrijk. Ik verwacht dat het beter zal gaan dan vorig jaar, maar de kans dat het vlekkeloos verloopt is natuurlijk ook niet 100%. Daarom een motie met als dictum:

verzoekt het college indien er vergunningen voor de vuren verstrekt worden, de locatie van de vuurstapels, de tijden waarop deze gebouwd mogen worden, de opbouw van de vuurstapels en de ontsteking van het vuur in afstemming met beide bouworganisaties, de brandweer en de politie tijdens de jaarwisseling te monitoren, en hier achteraf speciale aandacht voor te hebben in de jaarlijkse evaluatie van de jaarwisseling.

Schade-afhandeling en veiligheidVoorzitter, ik sluit af met twee korte punten over de schade-afhandeling en de veiligheid. Ik hoor dat Scheveningers die schade door de vuren hebben ondervonden niet te spreken zijn over het gebrek aan empathie en medeleven in de communicatie vanuit de gemeente. En dat begrijp ik wel gelezen de door hen ontvangen mails. Voorzitter, deze mensen verdienen geen behandeling alsof ze lastpakken zijn, deze mensen zijn slachtoffer! Een beetje empathie is toch niet te veel gevraagd?

Voorzitter, dan een punt over zorgen die bewoners uiten, met name de bewoners op Scheveningen en in Duindorp. En dan heb ik het over zorgen over de veiligheid in de wijken tijdens de jaarwisseling. Ik snap die zorgen goed. Het reguleren van de vreugdevuren is namelijk ooit bedoeld als alternatief voor het roekeloos in brand steken van kerstbomen, auto’s en autobanden, met de nodige schade voor burgers en onveiligheid tot gevolg. En daar wilden we toen, en willen we nu, niet meer naar terug. Daarom een motie met als dictum:

verzoekt het college indien er dit jaar geen vergunningen voor de vreugdevuren worden verleend, er zorg voor te dragen dat op Scheveningen, in Duindorp, Leyenburg en Laak tijdens de jaarwisseling voldoende hulpdiensten zichtbaar aanwezig zijn, zodat ook de bewoners van deze wijken zich veilig weten in hun eigen huis en buurt.

Ten slotteVoorzitter, ik ben voor het in stand houden van de vreugdevuurtraditie op het Scheveningse Noorderstrand en Duindorpse Zuiderstrand, mits veilig, vakkundig en verantwoord, zo sprak ik tijdens de raad van 17 oktober. En ook na lezing van de brief van de burgemeester denk ik dat het mogelijk is om aankomende jaarwisseling veilige, vakkundige en verantwoorde vreugdevuren te organiseren. Veilig, omdat er een grondig handhavingsplan ligt, waarin veel verschillende risico’s van een passend antwoord zijn voorzien. Vakkundig, omdat de bouwers meer dan ooit hun plannen zwart op wit hebben moeten uitwerken en toelichten. Verantwoord, omdat met het fors verkleinen van het vuur en het optuigen van een vergunningprocedure en helder handhavingsplan al ontzettend veel aan risicobeheersing is gedaan.

Mijn fractie roept de burgemeester daarom op om nuchter en met een gezonde voorliefde voor de vreugdevuurtraditie zijn definitieve afweging inzake de evenementenvergunning te maken. Het is een goede zaak dat we af zijn van het convenantencircus, maar het zou een slechte zaak zijn als het vergunningenvehikel de stok is om de vreugdevuren met de ban te slaan.

Voorzitter, ik vraag de burgemeester geen onverantwoorde risico's te nemen. Ik vraag de burgemeester ook niet om een risicoloze samenleving en een risicoloos evenement. Ik vraag van de burgemeester om redelijke risicobeheersing. En ik vraag hem of hij naast ons wil komen staan in onze kijk op de toekomst van de vreugdevuren, die hoopvol en realistisch is. Dank u wel.

 

 

Vanochtend is bekend geworden dat Mitsubishi Corporation en Chubu Electric Power Co. Inc. de beoogd koper is voor Eneco, en daarvoor 4,1 miljard euro gaat betalen. Pieter Grinwis: “Het blijft een buitengewoon beroerd idee om Eneco te verkopen, zeker in deze beginfase van de energietransitie en ook omdat warmtenetten - die het karakter hebben van een natuurlijk monopolie - uit publieke handen verdwijnen.”

Daarnaast is Grinwis ook verrast: “Dat het Japanse consortium als winnaar uit de bus is gekomen, hadden we niet direct aan zien komen, hoewel Mitsubishi al een tijdje een duurzame partner van Eneco is. Wel verdwijnt zo, na NUON en Essent, het laatste grote Nederlandse energiebedrijf in buitenlandse handen. Daar word ik niet vrolijk van.” 

Sinterklaascadeau voor nieuwe coalitie

Grinwis vervolgt: “675 miljoen euro is natuurlijk een fantastisch Sinterklaascadeau dat zeer welkom is voor de nieuwe coalitie. Dat is veel meer dan waar de afgelopen jaren mee werd gerekend. Daarbij moet wel bedacht worden dat potverteren op de loer ligt en het dividend van dik 11 miljoen euro per jaar verdwijnt. Het ligt voor de hand dat de in het vorig coalitieakkoord afgesproken verdeling van 50% voor duurzame mobiliteit, 30% voor de energietransitie en 20% voor gebiedsontwikkeling wordt aangepast door de onderhandelende partijen. Ik verwacht bijvoorbeeld dat er meer geld uitgetrokken wordt voor betaalbare woningbouw. Voor de ChristenUnie/SGP is het van belang dat het geld niet wordt gebruikt om begrotingsgaten te dichten, zoals in de in september gepresenteerde begroting nog voor 51 miljoen euro gebeurde. Het moet worden geïnvesteerd in zaken die op lange termijn renderen voor onze stad, en de vrij zwakke structurele financiële positie van de gemeente dient te worden versterkt.” 

In steeds meer Haagse woonwijken neemt verkamering toe. Woningen worden steeds vaker omgezet in los verhuurbare kamers met allerlei leefbaarheidsproblemen tot gevolg. Onze mailboxen stromen vol met klachten uit bijvoorbeeld Leyenburg en Rivierenbuurt: overbewoning, geluidsoverlast en steeds meer (wees)fietsen op smalle stoepen. ChristenUnie/SGP, GroenLinks en Hart voor Den Haag/Groep de Mos trekken een streep en dienen een initiatiefvoorstel in om de overlast van te veel kamerverhuur te beperken en daarmee de leefbaarheid in Haagse woonwijken te beschermen. Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP): “Al meer dan een jaar dringen we aan op aanscherping van het kamerbewoningsbeleid, maar de wethouder blijft het voor zich uitschuiven. Ondertussen gaat de verkamering van onze stad gewoon door en nemen leefbaarheidsproblemen hand over hand toe. Wij van GroenLinks, Hart voor Den Haag en ChristenUnie/SGP vinden dat dit groeiende probleem nu aangepakt moet worden. En daarom komen wij vandaag met een aantal stevige voorstellen om verkamering aan banden te leggen.”

Een quotum van 5% voor een leefbare buurt

Terwijl het splitsen van woningen eerder dit jaar wél aan banden is gelegd, is verkamering in de meeste wijken nog onbeperkt mogelijk. En evenals woningsplitsing gaat verkamering ten koste van de sociale cohesie en leefbaarheid in een wijk, misschien nog wel in sterkere mate. Neem bijvoorbeeld de wijk Leyenburg, waar alleen dit jaar al 25 woningen zijn omgezet naar kamerverhuur aan 4 of meer personen. William de Blok (Hart voor Den Haag): “Meer bewoners op minder ruimte zorgt voor problemen, bijvoorbeeld in Leyenburg en in de Rivierenbuurt. Verkamering heeft gevolgen voor het wooncomfort, de leefbaarheid en sociale cohesie in een buurt. Daarom gaan we dit tegen door de vergunningplicht strenger te maken. De vergunningplicht gaat van 4 naar 3 personen en we stellen voor dat maximaal 5% van de woningen in een wijk nog maar gebruikt mag worden voor deze aangescherpte vergunde kamerverhuur. Zo kan elke Haagse inwoner zich weer thuis gaan voelen in zijn eigen wijk.”

Daarnaast stellen de fracties voor te onderzoeken hoe schaarse koopwoningen - dat zijn de relatief goedkope koopwoningen in onze stad - beter beschermd kunnen worden tegen kamerverhuur. “Nu worden ze maar al te vaak opgekocht door particuliere beleggers die én de prijs opdrijven én deze woningen vaak verkameren. Wij willen dat het college op korte termijn onderzoekt of een verbod op kamerverhuur in het schaarse segment kan helpen om deze koopwoningen te behouden voor bijvoorbeeld koopstarters. Steden als Delft en Utrecht beschermen hun schaarse woningen niet voor niets ook tegen verkamering”, aldus Pieter Grinwis.

Bouw kamers bij in plaats van bestaande woningen te verkameren

De fracties zijn zich ervan bewust dat er wel degelijk kamers nodig zijn in Den Haag. “De vraag naar kamers is er zeker, bijvoorbeeld onder studenten, starters op de arbeidsmarkt en arbeidsmigranten”,  zegt Mariëlle Vavier (GroenLinks). “Alleen dit jaar al zijn er ruim 130 vergunningen voor verkamering door de gemeente verstrekt. En dan zijn er nog de verkamerde woningen waar geen vergunning voor nodig is. De behoefte is er dus, maar die moeten we vooral gaan vervullen door bij te bouwen. Te veel bewoners ervaren overlast door overmatige verkamering in de buurt.” Daarom willen de fracties dat er voortaan een leefbaarheidscheck wordt gedaan. Vavier: “Daarbij wordt bekeken of kamerbewoning een negatieve invloed heeft op de buurt. Als dat zo is, dan komt die vergunning er niet. En zo wel, dan moeten er maatregelen worden getroffen om de overlast te beperken, zoals goede geluidsisolatie.”

Het initiatiefvoorstel “Laat ’t Leefbaar, Verminder Verkamering” bevat de volgende zeven voorstellen:

Vergunning weer verplicht stellen voor kamerverhuur vanaf 3 of meer personen per woning; Een quotum van 5%  voor het aantal vergunde verkamerde woningen per wijk; Schaarse woningen beschermen tegen verkamering; Bouwkundige/bouwtechnische verplichtingen bij vergunningverlening; Leefbaarheidscheck opstellen ten behoeve van belangenafweging bij vergunningaanvraag verkamering; Bibob-toets bij verdachte vergunningaanvragers; en Meer aandacht voor onzelfstandige kamerbewoning in nieuwbouw- en herontwikkelingsplannen.

De Haagse fracties van de PvdA, Haagse Stadspartij, ChristenUnie/SGP en SP willen opheldering over de situatie rondom de huisvesting van arbeidsmigranten in Den Haag. Een maand geleden werd tijdens een werkbespreking duidelijk dat er heel wat misstanden zijn bij de huisvesting van arbeidsmigranten. Daarom stellen de vier politieke partijen deze zorgelijke ontwikkelingen aan de kaak en vragen ze door middel van een groot aantal schriftelijke vragen om duidelijkheid over de situatie. “We zijn enorm geschrokken van de ontwikkelingen rondom de huisvesting van arbeidsmigranten in Den Haag. We wisten al dat er problemen waren, maar dat de omstandigheden zo hachelijk waren, daar staan we echt van versteld. Het is van groot belang dat er nu actie gaat worden ondernomen om de situatie te verbeteren,” stellen de vier fracties.

Tijdens de werkbespreking over de huisvesting van arbeidsmigranten bleek dat er heel wat mis was. Zo blijkt een groep van ongeveer 22.000 arbeidsmigranten niet ingeschreven te staan bij de gemeente, worden arbeidsmigranten tegen te hoge huren gevestigd in gebrekkige en onfatsoenlijke woningen en wordt er misbruik gemaakt van de kwetsbare positie van arbeidsmigranten om bij kleine overtredingen grote boetes in rekening te brengen of in te houden op het salaris. Als gevolg van de toename van het aantal arbeidsmigranten komt ook de betaalbaarheid en de leefbaarheid van Haagse wijken onder druk te staan. Martijn Balster (fractievoorzitter van de Haagse PvdA): “Arbeidsmigranten zijn vaak overgelaten aan de grillen van huisbazen en werkgevers die het vaak niet zo nauw nemen met de regels. En als er dan ook nog een gebrek is aan goede woningen, dan ligt uitbuiting op de loer en worden ze vaak in overvolle en soms beroerde woningen gestopt die niet aan de kwaliteitsnormen voldoen. Dat is niet alleen slecht voor de arbeidsmigranten zelf, maar ook voor de leefbaarheid van Haagse wijken en andere bewoners.” Tim de Boer (fractievertegenwoordiger van de Haagse Stadspartij): "Uit de schattingen blijkt dat ongeveer 10% van de bevolking in Den Haag arbeidsmigrant is. Toch doet het college alsof deze groep niet bestaat. De gemeente moet haar ogen niet langer sluiten en arbeidsmigratie serieus nemen, want alle prognoses wijzen op een verdere groei van het aantal mensen in deze sector."

Pieter Grinwis (fractievoorzitter van ChristenUnie/SGP): “Dat arbeidsmigranten hard werken staat buiten kijf, maar ik maak me best wel zorgen over de gevolgen van de forse toestroom. Als ik kijk naar hun kwetsbare positie ten opzichte van werkgevers en verhuurders, maar ook naar de leefbaarheid van oude stadswijken en andere gevolgen voor onze samenleving. Denk eens aan leerkrachten op school, die alle zeilen bij moeten zetten om kinderen met een grote taalachterstand een beetje fatsoenlijk onderwijs te geven. Denk aan de concurrentie met mensen die welbeschouwd onnodig nog in de Haagse kaartenbak zitten. Het stadsbestuur heeft veel te veel een laissez-faire houding als het gaat om arbeidsmigratie, het is tijd om verantwoordelijkheid te nemen.” Lesley Arp (fractievoorzitter van de SP): “Arbeidsmigranten hebben recht op menswaardige woonomstandigheden. Maar omdat zij sterk afhankelijk zijn van werkgevers die vaak ook de huisvesting regelen, is in opstand komen tegen misstanden risicovol. Door als gemeente strenger toe te zien op fatsoenlijke huisvesting beperken we ook de overlast in Haagse wijken waar de leefbaarheid onder druk staat.”

Er is eindelijk land in zicht: na twee jaar van trekken aan het Haagse stadsbestuur gaat het college eindelijk zijn beloftes nakomen bij de renovatie van de visafslag. Dankzij een unaniem aangenomen motie, ingediend door de fracties van ChristenUnie/SGP, CDA, Hart voor Den Haag, HSP, SP en PVV, gaat het college de begin 2018 toegezegde financiële steun die nodig is voor de renovatie uitkeren, zodat deze snel van start kan. Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) en Kavish Partiman (CDA): “De renovatie is echt bróódnodig voor een gezonde toekomst van onze visafslag en de visserij op Scheveningen. Maar hiervoor was en is een financiële bijdrage van de gemeente nodig en dienen de gemeente en bouwbedrijf Volker Wessels zich aan eerdere afspraken te houden, bijvoorbeeld over de historische gebreken aan het gebouw en de te bouwen parkeerplaatsen ten behoeve van de visafslag.’’

De ChristenUnie/SGP is niet verrast over de conclusies in het vandaag door de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) gepubliceerde rapport over de vreugdevuren. Pieter Grinwis: “Wat we allemaal vermoedden en eigenlijk al wisten blijkt waar te zijn: het convenant tussen gemeente en bouwers had geen enkele waarde. Bouwers kenden de regels niet, en de gemeente handhaafde ze niet. Hoewel de burgemeester wist dat de maximale hoogte én het volume overschreden werden, deed zij niets. Ook de brandweer en politie gaven geen advies tot optreden. Kortom, het bestuurlijk handelen heeft gefaald.”

Ondanks dat de risico’s bekend waren, kozen de burgemeester en haar adviseurs ervoor niet in  te grijpen, met dit dramatische inferno als gevolg. Grinwis: “Dat reken ik de burgemeester aan. Na de jaarwisseling ’17-’18 gaf ze zelf al aan dat ‘we op het uiterste zitten van wat op een verantwoorde manier mogelijk is.’ Maar in plaats van zeer heldere afspraken te maken en extra daadkrachtig op te treden, toonde ze zich in aanloop naar de afgelopen jaarwisseling veel te toegeeflijk en zag ze af van handhaving toen de regels fors werden overtreden. De handelwijze van de burgemeester voor en na de jaarwisseling heeft vanzelfsprekend niet bijgedragen aan het vertrouwen in de burgemeester. Dat zal ze moeten herwinnen in het debat dat we volgende week als raad met haar voeren.”

Stoppen met gedogenDe afgelopen jaarwisseling heeft laten zien wat er gebeurt als de gemeente niet ingrijpt. Grinwis: “De tragedie van de vuurstapels laat andermaal zien dat de gedoogcultuur volstrekt is doorgeslagen. Ik ben he-le-maal klaar met het oneindige pappen en nathouden en een cultuur waarin brutalen de halve wereld lijken te hebben. Het stadsbestuur moet grenzen durven stellen, en – nog belangrijker – deze grenzen bewaken met krachtige handhaving. Ik gun elke inwoner van Den Haag een prachtig oud en nieuw. Ik gun de vreugdevuurbouwer zijn traditie, maar ik gun ook de Scheveninger de zekerheid van een veilig oud en nieuw zonder vonkenregen op hun dak. We moeten duidelijke voorwaarden stellen, ze vastleggen in vergunningen en deze als overheid handhaven. Het is toch te zot voor woorden dat elders in het land een vergunning nodig is voor een klein paasvuur, maar men hier zonder handhaafbare regels een brandstapel van wereldrecordhoogte mag bouwen?”

GejokkebrokAl eerder uitte Grinwis zijn verontwaardiging over het continue gedraai en het gejokkebrok door de burgemeester. “Een interne evaluatie was nooit haar bedoeling geweest, zo drukte ze ons in januari op het hart, en ik gaf haar welwillend het voordeel van de twijfel. Extra pijnlijk was dan ook de waarheid die in februari boven tafel kwam: hoewel anders geadviseerd, koos de burgemeester wel degelijk in eerste instantie voor een interne evaluatie. En terwijl uit alle macht hier in het IJspaleis werd geprobeerd een verhaal dat krom is recht te breien, konden en kunnen veel Scheveningers nog stééds fluiten naar een schadevergoeding. Waar blijft de solidariteit? Waar blijft de uitgestoken hand? Burgers die op de overheid moeten kunnen rekenen, zeker na zo’n vuurzee en vliegvuur, staan nog steeds in de kou. Dat vind ik niet acceptabel.”