Poliflw

Als Renske Leijten zich niet had vastgebeten in de Belastingdienst, dan waren de misstanden bij de toeslagen nooit aan het licht gekomen. De problemen als gevolg van de gaswinning in Groningen, cijfers over slachtoffers van een luchtaanval in Irak, informatie over de aankoop van aandelen KLM, het gerommel met granuliet-certificaten, het achterhouden van cijfers over het klimaatakkoord, het manipuleren van kritische gegevens over de Omgevingswet, leugens over de uitlevering van Poch aan Argentinië, het beïnvloeden van onderzoek naar de dood van Mitch Henriquez en het weglaten van informatie in een onderzoek naar kinderporno. Het is maar een kleine greep uit de grote stroom aan misstanden die alleen al dit jaar door de Tweede Kamer boven tafel zijn gehaald – en waarbij SP’ers voorop liepen.

In de Tweede Kamer zou te veel sprake zijn van een ‘afrekencultuur’, schrijft de Raad van State deze week in een advies. Kamerleden zouden hun boekje te buiten gaan in de manier waarop ze ministers ter verantwoording roepen. En de Kamerleden zouden minder achter ‘incidenten’ moeten aanhollen, meent dit adviesorgaan van de regering. Volgens de Raad van State zouden Kamerleden meer begrip moeten hebben voor de ministers, omdat het geven van informatie soms moeilijk kan zijn. Ook zijn veel overheidstaken uitbesteed (zoals het UWV) of geliberaliseerd (waaronder de NS) en in die gevallen zouden Kamerleden de ministers niet meer verantwoordelijk kunnen houden voor fraude en misstanden. Een opmerkelijk advies, waar niemand om heeft gevraagd. Maar dat de Kamer wel monddood maakt.

Het werk van een Kamerlid zou je kunnen vergelijken met het controleren van een wandtapijt. Je kunt niet alle draadjes inspecteren, daarvoor is het veel te groot. Je moet op zoek gaan naar losse eindjes en kijken waar de fouten zitten. Kamerleden controleren grote ministeries en overheidsorganisaties. Dat kan alleen als we op zoek gaan naar misstanden. Die staan nooit in de brieven die we krijgen van de ministers, daar moeten we zélf naar op zoek. Door zélf onderzoek te doen. Door te spreken met betrokkenen op de werkvloer, open te staan voor klokkenluiders en samen te werken met onderzoeksjournalisten. En daarna vragen te stellen en nóg meer vragen te stellen en vragen te blíjven stellen. Nét zo lang aan de losse eindjes trekken tot duidelijk wordt waar de fouten zitten en deze ook worden opgelost.

De rente is historisch laag en dreigt zelfs negatief te worden. Bijna alle pensioenfondsen komen erdoor in de problemen en moeten 8 miljoen pensioenen verlagen. Ook sparen dreigt geld te gaan kosten in plaats van dat het je geld oplevert. Wij stelden drie vragen aan SP-Kamerlid Renske Leijten over de lage rente én de Europese Centrale Bank.

Wat heeft het beleid van de Europese Centrale Bank met de lage rente te maken?

De instelling die gaat over al het beleid dat te maken heeft met de euro heet de Europese Centrale Bank. In de afgelopen jaren heeft de Europese Centrale Bank, om de economie te stimuleren, heel veel geld in het Europese financiële stelsel gepompt. Inmiddels wel zo’n 2600 miljard. Een astronomisch bedrag dus. Vanaf november komt daar elke maand 20 miljard bij. Daarnaast hebben ze onlangs de rente verlaagd. Dat zorgt ervoor dat multinationals en aandeelhouders gigantische winsten kunnen maken.

Wat zijn de gevolgen van dit beleid?

Vooral de banken profiteren van al dat geld dat in het financiële stelsel wordt gepompt. Gewone mensen profiteren daar niet van. De gevolgen van die renteverlaging van de ECB zijn gigantisch voor mensen met spaargeld of mensen op zoek zijn naar een betaalbare woning. Inkomens gaan niet omhoog en de pensioenen gaan omlaag.

Wat moet er volgens de SP gebeuren?

De SP roept op de negatieve rente op spaargeld te verbieden zoals in België, het Verenigd Koninkrijk en de VS. Niets staat ons in de weg om een negatieve rente te verbieden. Zorg daarnaast ervoor dat er weer nieuwe betaalbare woningen bijgebouwd worden. En zorg er voor dat de verlagingen van 8 miljoen pensioenen niet doorgaan.

Het is tijd voor rechtvaardigheid! Ben je nog geen vriend voor rechtvaardigheid? Sluit je dan nu aan!

De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op de banken, velt een vernietigend oordeel over ABN Amro. Alle particulieren klanten moeten opnieuw worden nagelopen op mogelijke witwasrisico’s. ‘Een nieuw schandaal binnen de financiële sector. Dit laat zien dat in de bankenwereld alleen de snelle winsten tellen en ten koste van al het andere gaan,’ zegt SP-kamerlid Renske Leijten.

Leijten: ‘de ene na de andere bank blijkt het beleid om witwassen te voorkomen niet op orde te hebben. Dat is een signaal aan criminelen die hun winsten ongezien willen wegsluizen, aan belastingontduikers of zelfs aan financiers van terrorisme. Het lukt maar niet om dit beleid op orde te krijgen en daarom zijn fundamentele oplossingen nodig, in plaats van een beetje meer regulering.’

Leijten stelt voor de banken te splitsen en voor een deel publiek te maken zodat daarmee mensen en de economie gesteund worden.

Ook vraagt Leijten de Minister niet akkoord te gaan met een eventuele schikking, waardoor een rechtszaak kan worden afgekocht. ‘Als er iets gebeurt dat niet door de beugel kan, dan moet de bank haar verantwoordelijkheid nemen, net zoals elk ander. Misstanden en schandalen achter gesloten deuren afkopen en dealtjes maken past daar niet bij.’