Poliflw

Op 3 september 2020 nam de gemeenteraad weer eens een besluit over de stortplaats Nauerna. Het was niet het eerste besluit en het zal ook zeker niet het laatste besluit zijn. Ditmaal ging het om de mogelijkheid om van de vieze borrelende troep af te komen die uit de afvalberg naar boven komt, die ongezond is voor mens en dier en die er de oorzaak van is dat het park, bovenop de stortplaats, nog minstens twee jaar gesloten moet blijven.       

Helaas hebben we binnen onze gemeente een grote en gevaarlijke stortplaats. Die ligt bij het buurtschapje Nauerna. De grootte van de afvalstort overtreft de grootte van het dorpje, zodat het dorpje in de schaduw van de afvalstort ligt. Dat de afvalstort juist daar ligt is omdat de gemeente Zaanstad er in het verleden geld mee kon verdienen. Maar dat is niet de enige oorzaak. In de wereld en in Nederland wordt heel veel afval geproduceerd dat niet als grondstof hergebruikt kan worden Dat maakt de afvalstort tot een noodzakelijk kwaad. We willen immers met z'n allen ook niet dat het afval geëxporteerd wordt naar landen waar men het in de open lucht moet storten.

We vinden de stortplaats dus te verdedigen. Maar we zijn ook van mening dat deze snel gesloten moet worden, zéker na het langdurig stilliggen van het Amsterdamse afvalbedrijf AEB, waardoor veel extra vuil naar Nauerna werd afgevoerd. Gelukkig gaat de stortplaats in april 2022 dicht. Ook mag de stort niet hoger worden dan vooraf afgesproken. Dat zou kunnen betekenen dat vóór 2022  gesloten moet worden. Dat gaan we goed in de gaten houden. 

Op 3 september 2020 moest de gemeenteraad van de Raad van State besluiten over de reparatie van het bestemmingsplan. Vooraf werd heel veel onderzoek gedaan wat het beste is voor de gezondheid van de mensen die in het Park Nauerna willen recreëren. Voor hen zou een bovenafdichting op de hele stort door middel van folie op dit moment het veiligst zijn. Maar Afvalzorg, de exploitant van de stortplaats, wil de bovenafdichting niet. Die is van mening dat een niet-afgedekte stortplaats ook veilig kan zijn. Het meningsverschil tussen Afvalzorg en de GGD Zaanstreek/Waterland staat nu hoog op de gespreksagenda. Er is afgesproken dat het RIVM onderzoek gaat doen.

Voorlopig wordt de stort, ondanks het besluit van de gemeenteraad, niet afgedekt. Want het onderzoek van het RIVM moet eerst duidelijkheid geven of geheel afdekken het meest veilig is óf dat gedeeltelijk niet-afdekken voldoende veiligheid biedt. Tot dan kan niemand in Park Nauerna recreëren en blijft het park dicht. 

Wij hopen dan ook dat het RIVM het oordeel van  de GGD Zaanstreek- Waterland zal volgen. De gemeenteraad van Zaanstad moet vasthouden aan dit reparatiebestemmingsplan. Het volledig afdekken van de stortplaats is veiliger voor mensen en gaat uitstoot van stikstof en andere gassen tegen.

Er zijn nog veel meer problemen rond de stort van Nauerna. Ook is - bij voorbeeld - de onderafdichting slecht en stroomt er viezigheid in de ringsloot. Daar kunnen de gemeenteraadsleden in Zaanstad niet veel aan doen. Maar ze kunnen wél hun fracties in Provinciale Staten aanzetten tot het stellen van vragen, het nemen van initiatieven en actie! 

De SP-Statenfractie heeft, in samenwerking met lokale partij Progressief West-Friesland in Medemblik, schriftelijke vragen gesteld aan GS over de voorgenomen storting van enkele honderden tonnen afval per week op de stortplaats Wieringermeer. De bevolking van de woonkernen rond deze stortplaats maakt zich grote zorgen en is bang voor een probleem dat zich met grote regelmaat voordoet: stankoverlast.

Om het afvalprobleem bij het Afval en Energiebedrijf (AEB) Amsterdam het hoofd te kunnen bieden heeft de provincie Noord-Holland enkele ‘overloop’-terreinen aangewezen die de komende maanden zullen dienen als (tijdelijke) opslagplaats voor brandbaar bedrijfsafval. Bij het AEB liggen, door ernstig achterstallig onderhoud, vier van de zes ovens stil – daardoor groeit de afvalberg snel. Dit afval is echter niet alleen afkomstig uit de gemeente Amsterdam, maar bijvoorbeeld ook vanuit het buitenland. Het kabinet heeft nu een importplafond ingesteld, zodat er tijdelijk geen nieuwe contracten kunnen worden afgesloten om afval in Nederland te verbranden.

“Men zag en ziet zich genoodzaakt om het afval dat men nu niet zelf kan verwerken elders op te slaan”, aldus SP-statenlid Wim Hoogervorst. “Het afval gaat naar de stortplaatsen in Nauerna, naar Lelystad en nu dus ook naar de Wieringermeer. Het is overigens vrijwel zeker dat deze drie stortplaatsen onvoldoende capaciteit zullen hebben om het komend halfjaar ‘lucht’ te geven aan Amsterdam. Welke plekken worden dan aangewezen?”

Samen met Progressief West-Friesland maakt de SP zich zorgen over de gigantische hoeveelheid afval die in de Wieringermeer gestort gaat worden. “De SP in de regio is blij met de intensieve samenwerking met PWF. Fractievoorzitter Siem Zeilemaker en ik hebben regelmatig contact over deze kwestie. De omwonenden maken zich grote zorgen over mogelijke stankoverlast. Dit probleem doet zich met grote regelmaat voor. Wij willen weten hoe de provincie gaat regelen dat dit probleem niet voorkomt”, zegt Hoogervorst. “Ook hebben we vragen over het gemak waarmee de provincie, middels de Omgevingsdienst, ontheffingen verleent. We snappen dat er een oplossing gezocht moet worden voor de problemen in Amsterdam, maar dit moet wel op een correcte wijze gebeuren”.

Tot slot wil de SP graag weten hoe de provincie, met haar ‘duurzaam-doorpak-akkoord’ denkt over de komst van diesel en gasinstallaties om huishoudens in Amsterdam-West te gaan voorzien van energie zolang het AEB niet volledig kan functioneren.

De Statenvragen van Dhr. Hoogervorst (SP) treft u hieronder:

Het Amsterdamse Afval Energie Bedrijf (AEB) is voor zeventig procent stilgelegd wegens slecht onderhoud. Het afval uit de hoofdstad en zelfs uit het Verenigd Koninkrijk moet ergens heen. Lelystad en Nauerna bieden de oplossing door ‘tijdelijk’ de rommel op te vangen en dat is precies wat de Zaanse SP fractie vreesde, de socialisten stelden hierover vragen aan het college.

Afgelopen week zei een woordvoerder van Afvalzorg uit Nauerna dat in principe geen afval van AEB op de Zaanse stortplaats zou komen omdat er een ‘stortverbod’ is. Een ontheffing hiervoor bleek voor het Amsterdams afvalbedrijf de ideale oplossing om toch in Nauerna te dumpen. En zowaar de gemeente Amsterdam maakte dit besluit bekend.

De definitieve sluiting van de Zaanse vuilstort in 2022 staat onder druk. SP’er Anna de Groot zag in 2003 al het lossen van schepen met asbest vervuild baggerslib bij Nauerna. “Nog altijd is de vuilstort hier een grote zorg. Recent werd het recreatiepark op de afvalberg gesloten door Zaanstad en nu komt er zelfs extra afval bij”, benadrukt zij.

Park Nauerna ligt bovenop een afvalberg van de veelbesproken stortplaats van Afvalzorg. De vuilnisberg werd niet afgedicht met een gas- en waterdichte afdeklaag alvorens er grond op aan te brengen. Niet zo'n goed idee. Uit de berg borrelen nu vieze vloeistoffen op. De gemeente Zaanstad liet daarom Park Nauerna sluiten. Op de berg kan niet meer gerecreëerd worden.

Op 8 maart 2019 werd het recreatiepark gesloten. De SP stelde direct vragen aan Gedeputeerde Staten. Want de provincie Noord-Holland is grootaandeelhouder van Afvalzorg en de volksgezondheid is in het geding. De beantwoording van de vragen duurde nogal.

In de watermonsters die genomen worden werden te hoge concentraties zware metalen (arseen, chroom, kwik en lood) en PAK- verbindingen aangetroffen. Desondanks ziet Gedeputeerde Staten geen aanleiding om een gas- en waterdichte afdeklaag, tussen het vuilnis en de grond die daarbovenop is neergelegd, aan te brengen. Park Nauerna is onderdeel van een pilot, die op diverse stortplaatsen plaatsvindt, die moet uitwijzen of een behandeling met lucht en/of water ertoe leidt dat na verloop van tijd de verontreiniging van de stortplaats zodanig is afgenomen, dat wordt voldaan aan milieuhygiënische eisen en er geen gevaar voor de omgeving meer bestaat. De GGD Zaanstreek-Waterland is tot nu toe van oordeel dat nog steeds risico's voor de volksgezondheid zijn.

De stortplaats Nauerna is een zogenaamde 'uitstellocatie' in de zin van de Uitvoeringsregeling Stortbesluit bodembescherming. Voor het uitstel van het aanbrengen van een gas- en waterdichte afdeklaag is vergunning verleend tot 1 juli 2029. Daarom heeft Gedeputeerde Staten geen gronden om Afvalzorg te vragen om een bovenafdichting aan te brengen.

De grond die gebruikt werd om de vuilnisberg te bedekken en het recreatiepark aan te leggen bestaat uit 'klasse industrie' (buiten de paden) en 'klasse wonen' (de paden). 

   

Er worden monsters genomen

Er wordt nader onderzoek gedaan naar de oorzaak van het uittreden van de vieze vloeistof, het percolaat, en naar mogelijke maatregelen om dit in de toekomst te voorkomen. Wij nemen aan dat Park Nauerna gesloten blijft tot bewezen is dat er geen risico's (meer) zijn bij blootstelling aan de vieze vloeistof bij het recreëren in het park.

De SP houdt de vinger aan de pols.

  

Al sinds 1985 of sinds langer ligt er een vieze berg troep op het terrein van Tata Steel in IJmuiden. De samenstelling van deze berg troep is oxykalkslik. De berg hoeft niet geruimd te worden, want deze moet worden beschouwd als een gesloten stortplaats. Sinds 1985 is er geen afval meer aan toegevoegd.

Bewoners in de omgeving van Tata Steel maken zich zorgen over de immense berg. Want niemand wil viezigheid in de buurt, zeker niet als het bedreigend is voor het milieu en de volksgezondheid. De zorgen bereikten de SP Noord-Holland, die aanleiding zag vragen te stellen over deze berg afval, het oxykalkslikdepot.

Overal in Noord-Holland, maar ook overal in de rest van Nederland, ligt afval dat niet gerecycled wordt of kan worden. Het werd ooit gestort en er gebeurt verder niets mee. Het blijft gewoon liggen. En soms wordt het een  zogenaamde 'gesloten stortplaats' in de zin van het rapport 'Advies Nazorg Voormalige Stortplaatsen (NAVOS)', die alleen gemonitord wordt. In geval van het oxykalkslikdepot bij Tata Steel wordt halfjaarlijks de grondwaterkwaliteit gemeten. 

Het historisch oxykalkslik bestaat voor ongeveer 50% uit ijzeroxiden. Tata Steel vindt dat de berg afval een waardevolle grondstof is, die in een later stadium weer omgezet kan worden in staal. Daar is een vergunning voor afgegeven. Tata Steel hoeft het depot, de berg, niet op te ruimen, zolang 'ie maar onaangeroerd blijft liggen waar 'ie ligt.

Volgens Gedeputeerde Staten zijn er - voor wat betreft de oxykalkslikberg - geen risico's voor leefomgeving, gezondheid, mens, natuur en milieu. Dat bijkt uit de meetresultaten die Tata Steel, die eindverantwoordelijk is voor het depot, halfjaarlijks aan de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied stuurt.

De fractie van de SP in Noord-Holland heeft regelmatig zorgen over gesloten stortplaatsen. Vaak hebben de stortplaatsen, ondanks goede zorgen en goede monitoring, risico's. Het oxykalkslikdepot zal hierop geen uitzondering zijn.       

Bewoners uit de Zaandamse Redersstraat zijn ruim tien geleden de strijd aangegaan tegen zwerfafval. Het straatje ligt in de Rosmolenbuurt tussen het Roggeplein en de H. Gerhardstraat. Een plek waar het voor stadse begrippen aangenaam wonen is. Sommigen noemen de buurt zelfs de Zaanse Jordaan. De buren kennen elkaar en wanneer nodig staat men klaar om een ieder te helpen.

De wind blaast echter altijd het vuil de straat in. Het afval blijft liggen tussen de struiken of ligt midden op de stoep. Een naar gezicht en het is niet fijn om in een verloederde omgeving te moeten leven. De bewoners richtten destijds een comité op dat aan de slag ging met onder meer het afvalprobleem. Iedere maand op een zaterdag maakten zij de straat schoon. Het gereedschap kregen de actievelingen van woningbouwcorporatie Parteon.

Later ontdekte ook de gemeente Zaanstad op aandringen de Redersstraat. Er werden ondergrondse containers geplaatst. Medewerkers van huisvuilbedrijf HVC kregen de opdracht om wekelijks het vuil uit het vergeten straatje te halen. De bewoners waren blij met dit resultaat, zij wonen sindsdien in een straat waar je met een gerust hart kunt zijn.

Intussen startte ook de lokale overheid met een maandelijkse opruimactie onder de noemer ‘een uurtje in het buurtje’. Inwoners van de gemeente die zich het lot aantrekken van de vervuilde buurten gaan dan samen op pad onder begeleiding van ambtenaren om een Zaanse buurt een opfrisbeurt te geven. De vrijwilligers worden bijna altijd enthousiast aangesproken door buurtbewoners die het prettig vinden dat er aandacht is voor het opruimen van afval.

Ook zijn er reacties zoals ‘wij betalen gemeentebelasting om dit op te ruimen’. Deels waar, maar is het nou zo’n moeite om de omgeving schoon te houden door de bewoners zelf? Waarom zou je een blikje cola, een flesje water, plastic zakken of ander materiaal op straat gooien? Het is een kleine moeite om dit spul in een afvalbak te doen of bijvoorbeeld thuis in de kliko, dan is iedereen blij.

Wij kennen allemaal de resultaten van plasticsoep in oceanen of zwerfies op straat, in parken en natuurgebieden. De vraag is hoe komt dit? Fabrikanten verdienen goud geld aan hun goederen die veelal verpakt zijn in plastic of blik. Het lijkt wel alsof het hen niet interesseert zolang de firmanamen met mooie letters te zien zijn op wat later afval wordt.

Je zou wensen dat deze mentaliteit ten positieve verandert voor de leefbaarheid van mens en dier. Laten wij consumenten beginnen met minder in onder meer plastic verpakte spullen te kopen en het fatsoen op te brengen voor zover wij wel afval hebben dit keurig op te ruimen. Echt, in een schone en opgeruimde wereld is het fijner leven, dus ruim je troep op.

Willem Croese

NH Nieuws berichtte op 16 augustus 2018 dat er steeds meer afval naar de stortplaats gaat1. Dit terwijl de inwoners steeds meer moeten inzetten op afval scheiden, teneinde dit te kunnen recyclen. Afvalbedrijf HVC heeft zelfs een uitgebreide campagne op Facebook om de inwoners in te lichten op welke manier afval gescheiden moet worden.

In de gemeente Zaanstad loopt een pilot, waarbij de inwoners hun restafval naar een buurtverzamelcontainer moeten brengen en hun plastic verpakkingen, blik en drinkpakken in de grijze kliko moeten doen (die eenmaal in de vier weken wordt geleegd). De inwoners doen oprecht hun best om afval te scheiden en daarmee bij te dragen aan de circulaire economie.

De SP stelt vragen Afvalbedrijf AEB importeert 450.000 ton afval uit Engeland. Afvalbedrijf HVC importeert 18% van het afval. Het blijkt dat er niet voldoende capaciteit is om het afval te verbranden. Daardoor belandt meer dan 63.000 ton (2016) afval op de vuilstort in Nauerna, waarvan de gemeente Zaanstad aandelen bezit. Vindt u het de bedoeling dat er steeds meer afval gestort wordt op de stortplaats Nauerna? Volgens de Ladder van Lansink is het storten van afval de minst milieuvriendelijke manier van afvalverwerking. Kunt u ons uitleggen waarom afval wordt gestort dat verbrand had kunnen worden, terwijl u propageert dat grondstoffen zoveel mogelijk hergebruikt moeten worden en het hergebruik van grondstoffen bijdraagt aan duurzaamheid en aan economische ontwikkeling? HVC meldt in haar vergaderstukken van de algemene ledenvergadering van 2014 dat door de import van afval uit met name Engeland de komende jaren de verbrandingscapaciteit in Nederland volledig kan worden gevuld. Inmiddels blijkt er meer afval te moeten worden verbrand dan de verbrandingscapaciteit aankan. Dat - niet verbrande - afval wordt gestort, onder meer op de stortplaats Nauerna. De gemeenten en waterschappen zijn aandeelhouders van de afvalbedrijven, waaronder de gemeente Zaanstad via de AIJZ: Zaanstad heeft een belang van 50% in de AIJZ, die 18,15% van de aandelen in Afvalzorg bezit. In hoeverre kunt u de aandeelhouders van de afvalbedrijven bewegen om minder of geen afval meer in het buitenland aan te kopen? Als een en ander tot uw mogelijkheden behoort, bent u dan ook bereid uw invloed daartoe aan te wenden? Afvalzorg, locatie Nauerna, meldt op haar website: “Op Nauerna bouwen we onze stortactiviteiten tot 2022 stap voor stap af”. In het bestemmingsplan Omgeving Nauerna staat: "Afgesproken is dat de stortactiviteiten op stortplaats Nauerna definitief en gefaseerd afgebouwd worden, zodat er na 1 april 2022 geen stortactiviteiten meer plaatsvinden. Dit valt binnen de 10-jaarstermijn van dit bestemmingsplan." De woordvoerder van Afvalzorg meldt aan NH Nieuws: “Er is er sprake van een tijdelijke situatie. Door de groeiende economie is er meer afval waarvoor in de verbrandingsoven tijdelijk geen plaats is. Met ontheffing kan dit afval alsnog gestort worden.” Wordt het extra gestorte afval op een later tijdstip alsnog verbrand? Of is de stortplaats Nauerna eerder 'vol' en kan derhalve ook eerder begonnen worden met de afbouw van de stortactiviteiten? Wat vindt u van onderstaand citaat uit het FD van 1 september waarin Afvalzorg onder andere een oproep doet aan gemeenten, dus ook Zaanstad? Bent u bereid hierover contact op te nemen met Afvalzorg?

Afvalzorg ziet voornamelijk een scherpere rol voor de Vereniging Afvalbedrijven (VA), de provincies en gemeenten. Afvalzorg is net als de afvalovens lid van de VA. Krom: 'Wij zeggen als VA tegen de regionale omgevingsdiensten: als je een ontheffing wilt afgeven, bel ons eerst even. Check bij ons of alle afvalovens echt vol zijn.'

Aan de inwoners van Zaanstad wordt een behoorlijke inspanning gevraagd als het gaat om het scheiden en beperken van afval. Bent u met ons van mening dat het mede daarom onbegrijpelijk is dat er steeds meer afval wordt gestort? Is het leggen van grote nadruk op afvalscheiding nog wel gerechtvaardigd?

Meer lezen?

Op de vuilstort balen ze van de rommel (FD) Alles over Nauerna op onze site

SP-statenlid Anna de Groot wil van gedeputeerde staten weten waarom de provincie toestaat dat nu extra afval wordt gestort op stortplaatsen in de provincie. Door de groei van de hoeveelheid afval zouden de verbrandingsovens het aanbod niet meer aankunnen. De Groot wijst er op dat de verbrandingsovens, eigendom van de gemeente Amsterdam en van de gemeenten in de regio Alkmaar, jaarlijks ruim een half miljoen ton afval uit het buitenland verwerken. Zij wil daarom weten of de provincie iets kan doen tegen deze afvalimport, zodat minder afval gestort hoeft te worden.

De provincie is vergunningverlener voor de stortplaatsen in de provincie. De provincie is daarnaast ook eigenaar van NV Afvalzorg, die de stortplaats Nauerna exploiteert. De Groot wijst op de 'Ladder van Lansink' die zegt dat het storten van afval de minst milieuvriendelijke manier van afvalverwerking is. Het SP-statenlid veronderstelt dat de provincie ontheffingen om meer te storten

heeft verleend. Zij wil weten waarom gedeputeerde staten extra stort toestaan, terwijl zij hergebruik van grondstoffen propageren omdat dit volgens hen bijdraagt aan duurzaamheid en aan economische ontwikkeling. Ook wijst De Groot er op dat in 2022 gestopt zou worden met het storten van afval in Nauerna. Zij wil weten of de stortplaats nu eerder vol is, en Nauerna ook eerder dicht moet dan in 2022.

De Groot wijst er tenslotte op dat steeds meer gemeenten van hun inwoners gescheiden inzameling vragen. Het is daarom onbegrijpelijk dat er desondanks zóveel afvalaanbod is dat de verbrandingsovens het niet meer aankunnen en er daarom meer afval naar de vuilnisbelten moet. De Groot wil weten of gedeputeerde staten dit met haar eens zijn.