Poliflw

Gistermiddag waren we in de gelegenheid om een kijkje te nemen op de bouwplaats van Gemeentehuis Loppersum. Sinds maart van dit jaar wordt er hard gewerkt om het Gemeentehuis vóór de jaarwisseling aardbevingsbestendig op te leveren, zodat bij calamiteiten in de Provincie in ieder geval één locatie is waar veilig de zaken gecoördineerd kunnen worden.

We kregen eerst uitleg boven de grond aan de hand van een presentatie en foto's hoe deze klus wordt aangepakt. Vervolgens via het trapgat naar de ruimte onder het Gemeentehuis. Uiteraard voorzien van passende kleding, inclusief helm. Heel indrukwekkend hoe de bouwers bezig zijn om het complete gebouw als het ware zwevend te maken. Hierdoor blijft er bij een fikse aardbeving een uitslag mogelijk van ongeveer 15 centimeter! Met als resultaat weinig of geen schade.

's-Avonds tijdens de Raadsvergadering een eerste optreden van griffier Sietze van Hemmen en de beëdiging van Wim Hartlief als raadslid voor Loppersum Vooruit. Hij neemt het stokje over van Erwin Swaagman.

Foto's van beide activiteiten vindt u in de zijbalk op deze website.

Gistermiddag waren we in de gelegenheid om een kijkje te nemen op de bouwplaats van Gemeentehuis Loppersum. Sinds maart van dit jaar wordt er hard gewerkt om het Gemeentehuis vóór de jaarwisseling aardbevingsbestendig op te leveren, zodat bij calamiteiten in de Provincie in ieder geval één locatie is waar veilig de zaken gecoördineerd kunnen worden.

We kregen eerst uitleg boven de grond aan de hand van een presentatie en foto's hoe deze klus wordt aangepakt. Vervolgens via het trapgat naar de ruimte onder het Gemeentehuis. Uiteraard voorzien van passende kleding, inclusief helm. Heel indrukwekkend hoe de bouwers bezig zijn om het complete gebouw als het ware zwevend te maken. Hierdoor blijft er bij een fikse aardbeving een uitslag mogelijk van ongeveer 15 centimeter! Met als resultaat weinig of geen schade.

's-Avonds tijdens de Raadsvergadering een eerste optreden van griffier Sietze van Hemmen en de beëdiging van Wim Hartlief als raadslid voor Loppersum Vooruit. Hij neemt het stokje over van Erwin Swaagman.

Foto's van beide activiteiten vindt u in de zijbalk op deze website.

Eerder deze maand is in de Tweede Kamer gesproken over bodemverontreiniging, waarin ook een brief van De Ronde Venen over lood in onze bodem is behandeld. Naar aanleiding daarvan hebben onze fracties in de Tweede Kamer de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat vragen gesteld. Zie de link onderaan deze pagina.

Sinds eind vorig jaar wordt de raad met regelmaat bijgepraat over de aanwezigheid van lood in onze bodem. Dit is in een ver verleden ontstaan door het opbrengen van huisvuil uit Amsterdam in onze polders (zogenaamde Toemaakdek). Deze discussie is ontstaan door de combinatie van twee factoren. Enerzijds een rapport van het RIVM uit 2015 over de mogelijk schadelijke invloed op de ontwikkeling van jonge kinderen bij een te hoog loodgehalte in de bodem en anderzijds het feit dat na 2021, bij de invoering van de Omgevingswet, de bodemsaneringsplicht van de provincie overgaat op de gemeente.

Met name dat laatste houdt een groot risico voor de gemeente in. Een bodemsanering is een zeer kostbare zaak, wat in de vele miljoenen kan lopen. De gemeente wil dat provincie en rijk ook na 2021 (financieel) mede aansprakelijk blijven voor een dergelijke - eventuele - sanering omdat zij in het verleden daar niets mee gedaan hebben. Ook niet na het RIVM rapport uit 2015. Inmiddels is een eerste verkennend onderzoek door een adviesbureau, in opdracht van de gemeente, gedaan en daar komen naar ons oordeel niet gelijk schrikbarende of verontrustende feiten uit naar voren. De aangetroffen waarden op de getoetste plekken blijken aanzienlijk lager te zijn dat vooraf werd verondersteld. Maar er volgt nog vervolgonderzoek.

Wel heeft het college, naar aanleiding van een motie van RVB, unaniem aangenomen in de raad van 21 februari jl, zowel provincie als rijk een brief geschreven over die aansprakelijkheid. Die brief werd behandeld in de Tweede Kamercommissie van 12 september jl.

Naar aanleiding van de mededeling van de wethouder hierover, hebben wij zowel de ChristenUnie- als de SGP-fractie in de Tweede Kamer hierover benaderd. In goed overleg en samenspraak tussen die fractie, onze lokale fractie, de wethouder en betrokken ambtenaar zijn de betreffende vragen aan de staatsecretaris geformuleerd.

We wachten nu de beantwoording van de staatsecretaris af.

https://www.ad.nl/woerden/tweede-kamerfracties-willen-haast-met-sanering-vervuilde-grond-de-ronde-venen~a73a2089/

Wat is er aan de hand? Ooit zijn de moerassen in Nederland ontgonnen en geschikt gemaakt voor landbouw, en later ook voor woningbouw. Veen kwam daardoor bloot te staan aan de buitenlucht, wat ervoor zorgt dat het oxideert, oftewel verbrandt. Dat levert grote hoeveelheden CO2-uitstoot op. Om de grond voor de landbouw geschikt te houden, zorgen de waterschappen ervoor dat het grondwaterpeil laag blijft. De oxidatie en de lage grondwaterstand zorgt ervoor dat het veen inklinkt (op veel plaatsen is het al heel dun of zelfs verdwenen), waardoor de bodem daalt. Dat zorgt ervoor dat het grondwater nog verder verlaagd moet worden, waarna deze vicieuze cirkel zich herhaalt. En de bodemdaling gaat hard: 1 tot 2 centimeter per jaar

Waarom moet de bodemdaling stoppen?Zoals al gezegd betekent de oxidatie van het veen een enorme CO2-uitstoot. Ongeveer 25% van de hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen die auto’s met zich meebrengen. Dat is niet goed voor het milieu en het verergert de klimaatproblematiek. Maar er zijn meer problemen. Bijvoorbeeld:

De bodemdaling verloopt met wisselende snelheid binnen een gebied. Daardoor zijn er steeds meer verschillende waterstanden nodig in één gebied. Dat maakt het waterbeheer duur en complex. Door de verzakking van het maaiveld neemt het risico op overstromingen toe. Door de klimaatverandering wordt dit nog erger, omdat er vaker sprake zal zijn van piekwaterstanden in de rivieren. De waterkwaliteit in de veenweidegebieden staat onder druk. Door de bodemdaling ontstaat er schade ontstaan aan de fundering van huizen en gebouwen. Ook kunnen wegen, spoorlijnen en rioleringen verzakken. Het herstellen van de schade brengt hoge kosten met zich mee. Door steeds maar verdergaande bodemdaling wordt het veenpakket steeds dunner, en verdwijnt zelfs. Het landschap verandert daardoor onherroepelijk.

Kan er iets aan gedaan worden?Er zijn zeker oplossingen. Maar de oplossingen zijn divers (vanwege de verschillen in veensoorten en gebieden) en sommige oplossingen zijn duur. Ook betekenen sommige oplossingen om de bodemdaling te stoppen of te vertragen dat gebieden niet of veel minder gemakkelijk in gebruik kunnen blijven voor de landbouw.

De meest simpele oplossing is het niet langer verlagen van het grondwaterpeil. Maar dan veranderen de veenweidegebieden onherroepelijk weer in moeras. Dan hebben we een oud landschap terug, en de natuurwaarden gaan omhoog, maar het biedt geen perspectief voor de mensen die nu in de veenweidegebieden wonen en werken.

Een andere oplossing is het telen van gewassen die het goed doen op natte gronden. Dan kan de waterstand weer omhoog en klinkt het veen niet langer, of in elk geval veel minder snel, in. Ook lopen er proeven met bijvoorbeeld onderwaterdrainage of andere technische systemen die ervoor kunnen zorgen dat de bodemdaling veel minder snel gaat. Voordeel van deze oplossingen is dat de landbouw niet hoeft te wijken.

Wat vindt de ChristenUnie?De ChristenUnie vindt dat de verzakking van de veenbodem gestopt moet worden, of in elk geval sterk vertraagd. Het is een probleem dat niet genegeerd kan worden, en waar we ook eerlijk over moeten zijn. Daarbij staat voorop dat boeren en bewoners moeten kunnen meepraten over de aanpak van de bodemdaling. Zo kan per gebied een gericht plan van aanpak worden gemaakt om de daling te stoppen of te vertragen. Niet elke oplossing zal geschikt zijn voor elk gebied. En er zal nog uitvoerig getest moeten worden wat wel en niet werkt. In met name Noord en Zuid-Holland is er al ervaring opgedaan met de verschillende oplossingen, en er zijn al veel onderzoeken gedaan. Overijssel kan hierbij aansluiten en gebruik maken van alles wat al gedaan is door andere provincies en Waterschappen.

Op plekken waar er echt geen andere oplossing voorhanden is, zal het grondwaterpeil omhoog moeten. Dat kan betekenen dat agrarische bedrijven verplaatst moeten worden. Als het zover komt, dan vindt de ChristenUnie dat hier een goede compensatie- of uitplaatsingsregeling voor moet zijn, minimaal vergelijkbaar met de regelingen die we nu kennen voor het uitplaatsen van agrarische bedrijven uit de Natura2000-gebieden. Het gaat immers om de aanpak van een gezamenlijk maatschappelijk probleem. Dat kan en mag niet voor rekening van een enkeling komen.

Renate van der Velde

 

Wat is er aan de hand? Ooit zijn de moerassen in Nederland ontgonnen en geschikt gemaakt voor landbouw, en later ook voor woningbouw. Veen kwam daardoor bloot te staan aan de buitenlucht, wat ervoor zorgt dat het oxideert, oftewel verbrandt. Dat levert grote hoeveelheden CO2-uitstoot op. Om de grond voor de landbouw geschikt te houden, zorgen de waterschappen ervoor dat het grondwaterpeil laag blijft. De oxidatie en de lage grondwaterstand zorgt ervoor dat het veen inklinkt (op veel plaatsen is het al heel dun of zelfs verdwenen), waardoor de bodem daalt. Dat zorgt ervoor dat het grondwater nog verder verlaagd moet worden, waarna deze vicieuze cirkel zich herhaalt. En de bodemdaling gaat hard: 1 tot 2 centimeter per jaar

Waarom moet de bodemdaling stoppen?Zoals al gezegd betekent de oxidatie van het veen een enorme CO2-uitstoot. Ongeveer 25% van de hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen die auto’s met zich meebrengen. Dat is niet goed voor het milieu en het verergert de klimaatproblematiek. Maar er zijn meer problemen. Bijvoorbeeld:

De bodemdaling verloopt met wisselende snelheid binnen een gebied. Daardoor zijn er steeds meer verschillende waterstanden nodig in één gebied. Dat maakt het waterbeheer duur en complex. Door de verzakking van het maaiveld neemt het risico op overstromingen toe. Door de klimaatverandering wordt dit nog erger, omdat er vaker sprake zal zijn van piekwaterstanden in de rivieren. De waterkwaliteit in de veenweidegebieden staat onder druk. Door de bodemdaling ontstaat er schade ontstaan aan de fundering van huizen en gebouwen. Ook kunnen wegen, spoorlijnen en rioleringen verzakken. Het herstellen van de schade brengt hoge kosten met zich mee. Door steeds maar verdergaande bodemdaling wordt het veenpakket steeds dunner, en verdwijnt zelfs. Het landschap verandert daardoor onherroepelijk.

Kan er iets aan gedaan worden?Er zijn zeker oplossingen. Maar de oplossingen zijn divers (vanwege de verschillen in veensoorten en gebieden) en sommige oplossingen zijn duur. Ook betekenen sommige oplossingen om de bodemdaling te stoppen of te vertragen dat gebieden niet of veel minder gemakkelijk in gebruik kunnen blijven voor de landbouw.

De meest simpele oplossing is het niet langer verlagen van het grondwaterpeil. Maar dan veranderen de veenweidegebieden onherroepelijk weer in moeras. Dan hebben we een oud landschap terug, en de natuurwaarden gaan omhoog, maar het biedt geen perspectief voor de mensen die nu in de veenweidegebieden wonen en werken.

Een andere oplossing is het telen van gewassen die het goed doen op natte gronden. Dan kan de waterstand weer omhoog en klinkt het veen niet langer, of in elk geval veel minder snel, in. Ook lopen er proeven met bijvoorbeeld onderwaterdrainage of andere technische systemen die ervoor kunnen zorgen dat de bodemdaling veel minder snel gaat. Voordeel van deze oplossingen is dat de landbouw niet hoeft te wijken.

Wat vindt de ChristenUnie?De ChristenUnie vindt dat de verzakking van de veenbodem gestopt moet worden, of in elk geval sterk vertraagd. Het is een probleem dat niet genegeerd kan worden, en waar we ook eerlijk over moeten zijn. Daarbij staat voorop dat boeren en bewoners moeten kunnen meepraten over de aanpak van de bodemdaling. Zo kan per gebied een gericht plan van aanpak worden gemaakt om de daling te stoppen of te vertragen. Niet elke oplossing zal geschikt zijn voor elk gebied. En er zal nog uitvoerig getest moeten worden wat wel en niet werkt. In met name Noord en Zuid-Holland is er al ervaring opgedaan met de verschillende oplossingen, en er zijn al veel onderzoeken gedaan. Overijssel kan hierbij aansluiten en gebruik maken van alles wat al gedaan is door andere provincies en Waterschappen.

Op plekken waar er echt geen andere oplossing voorhanden is, zal het grondwaterpeil omhoog moeten. Dat kan betekenen dat agrarische bedrijven verplaatst moeten worden. Als het zover komt, dan vindt de ChristenUnie dat hier een goede compensatie- of uitplaatsingsregeling voor moet zijn, minimaal vergelijkbaar met de regelingen die we nu kennen voor het uitplaatsen van agrarische bedrijven uit de Natura2000-gebieden. Het gaat immers om de aanpak van een gezamenlijk maatschappelijk probleem. Dat kan en mag niet voor rekening van een enkeling komen.

Renate van der Velde

 

De acceptatie voor vermindering van de gaswinning in Groningen begint toe te nemen en de drang op de schadeafhandeling eveneens. Kleinere gasvelden in ander delen van ons land worden daardoor letterlijk en figuurlijk onder druk gezet om meer of langer te produceren. Zo ook in Overijssel, zo blijkt uit de recente discussie rondom de gaswinning van Hardenberg. Die discussie is nog niet ten einde, want de adviezen van provincie en gemeente moeten nog ingewonnen worden. Zij zullen daarin gezamenlijk gaan optrekken. De ChristenUnie Overijssel wil echter ook dat haar provincie gezamenlijk gaat optrekken met die van Groningen.

Daar hebben de provincie en de gemeenten al een akkoord bereikt over een schadeprotocol, waarover de Rijksoverheid binnenkort een besluit moet nemen. Volgens minister president Rutte lijkt het er op dat dit met enkele weken voltooid zal zijn. Dit akkoord geldt echter alleen voor Groningen, omdat de betrokkenen daar er in meegedacht en gepraat hebben.

Nu de druk op de gaswinning elders toeneemt, zoals in Overijssel, vindt het statenlid Sybren Stelpstra van de ChristenUnie dat dit protocol ten minste ook voor Overijssel zou moeten gelden. Dat betekent volgens hem “dat Gedeputeerde Staten zich als de wiedeweerga moeten gaan verdiepen in het concept protocol en zich moeten aansluiten bij het gesprek over dit protocol”. Woensdag zal hij in de commissie vergadering van de Provinciale Staten daar dan ook vragen over stellen. Hij wil van gedeputeerde Staten weten of ze de inhoud kennen kennis van het “Groningse schadeprotocol” en op welke wijze zij in het traject willen en kunnen deelnemen. Mocht dat niet meer mogelijk zijn wil Stelpstra een toezegging dat Gedeputeerde Staten dit zo spoedig mogelijk ook voor Overijssel gaan regelen.  Hierbij moet het uitgangspunt zijn dat de regeling niet onder mag doen voor die van Groningen, ook al kunnen de aanleiding en omstandigheden verschillen.

Naar de mening van Stelpstra is de overheid aan zet om het vertrouwen van de burgers terug te winnen. Dan past het volgens hem niet om een regeling te treffen als het leed al geleden is. Het is zaak om van te voren te weten hoe eventuele schades worden afgehandeld. Dat geeft volgens de ChristenUnie woordvoerder geen zekerheid over of er iets zal gebeuren, maar wel duidelijkheid over het vervolg als er iets gebeurt.

Eerder stelde Stelpstra schriftelijke vragen over garanties m.b.t. het volume en onafhankelijke schadeafhandeling van eventuele gaswinning bij Hardenberg. Nu echter de discussie volop in beeld is over een schadeprotocol in Groningen wil hij dat er spijkers met koppen worden geslagen en dat Overijssel niet achteraan komt lopen.

De acceptatie voor vermindering van de gaswinning in Groningen begint toe te nemen en de drang op de schadeafhandeling eveneens. Kleinere gasvelden in ander delen van ons land worden daardoor letterlijk en figuurlijk onder druk gezet om meer of langer te produceren. Zo ook in Overijssel, zo blijkt uit de recente discussie rondom de gaswinning van Hardenberg. Die discussie is nog niet ten einde, want de adviezen van provincie en gemeente moeten nog ingewonnen worden. Zij zullen daarin gezamenlijk gaan optrekken. De ChristenUnie Overijssel wil echter ook dat haar provincie gezamenlijk gaat optrekken met die van Groningen.

Daar hebben de provincie en de gemeenten al een akkoord bereikt over een schadeprotocol, waarover de Rijksoverheid binnenkort een besluit moet nemen. Volgens minister president Rutte lijkt het er op dat dit met enkele weken voltooid zal zijn. Dit akkoord geldt echter alleen voor Groningen, omdat de betrokkenen daar er in meegedacht en gepraat hebben.

Nu de druk op de gaswinning elders toeneemt, zoals in Overijssel, vindt het statenlid Sybren Stelpstra van de ChristenUnie dat dit protocol ten minste ook voor Overijssel zou moeten gelden. Dat betekent volgens hem “dat Gedeputeerde Staten zich als de wiedeweerga moeten gaan verdiepen in het concept protocol en zich moeten aansluiten bij het gesprek over dit protocol”. Woensdag zal hij in de commissie vergadering van de Provinciale Staten daar dan ook vragen over stellen. Hij wil van gedeputeerde Staten weten of ze de inhoud kennen kennis van het “Groningse schadeprotocol” en op welke wijze zij in het traject willen en kunnen deelnemen. Mocht dat niet meer mogelijk zijn wil Stelpstra een toezegging dat Gedeputeerde Staten dit zo spoedig mogelijk ook voor Overijssel gaan regelen.  Hierbij moet het uitgangspunt zijn dat de regeling niet onder mag doen voor die van Groningen, ook al kunnen de aanleiding en omstandigheden verschillen.

Naar de mening van Stelpstra is de overheid aan zet om het vertrouwen van de burgers terug te winnen. Dan past het volgens hem niet om een regeling te treffen als het leed al geleden is. Het is zaak om van te voren te weten hoe eventuele schades worden afgehandeld. Dat geeft volgens de ChristenUnie woordvoerder geen zekerheid over of er iets zal gebeuren, maar wel duidelijkheid over het vervolg als er iets gebeurt.

Eerder stelde Stelpstra schriftelijke vragen over garanties m.b.t. het volume en onafhankelijke schadeafhandeling van eventuele gaswinning bij Hardenberg. Nu echter de discussie volop in beeld is over een schadeprotocol in Groningen wil hij dat er spijkers met koppen worden geslagen en dat Overijssel niet achteraan komt lopen.

Weet u het nog? Die warme woorden voor Groningen? De stevige taal? De beloften en de toezegging dat het anders moest? Dat vertrouwen en veiligheid nu echt centraal moeten staan! Dat bevingen echt een serieus probleem zijn.

Tja, dat was tijdens de verkiezingen. Inmiddels zitten we al weer een tijdje in het formatieproces. Mooie woorden zijn dan ineens minder waar. Dat blijkt vandaag ook in het stemgedrag van VVD, CDA en D66. Zij stemden tegen een motie van de ChristenUnie die in soortgelijke bewoordigen eerder in de Staten van Groningen werd aangenomen. Gelukkig werd de motie aangenomen maar de marge was wel erg krap.

Het dictum van de motie was als volgt.

De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat in de provinciale staten van Groningen unaniem een motie is aangenomen over een open proces en de menselijke maat bij een nieuw schadeprotocol; spreekt uit dat:

• de aanbevelingen van de Onderzoeksraad Voor Veiligheid alsnog moeten worden opgevolgd;

• het proces van totstandkoming van het nieuwe schadeprotocol een open overleg moet zijn waarbij de uitkomsten niet op voorhand vaststaan en waarbij de inbreng van gedupeerde bewoners via onder andere de Groninger Bodem Beweging en het Gasberaad wordt geborgd;

• het nieuwe schadeprotocol niet alleen een technisch-juridische benadering moet zijn, maar dat hierin ook ruimhartigheid en de persoonlijke omstandigheden van mensen als uitgangspunt worden genomen;

• het nieuwe schadeprotocol moet kunnen rekenen op maatschappelijk draagvlak en bij moet dragen aan herstel van vertrouwen, en gaat over tot de orde van de dag.

Schouten

Dik-Faber

Weet u het nog? Die warme woorden voor Groningen? De stevige taal? De beloften en de toezegging dat het anders moest? Dat vertrouwen en veiligheid nu echt centraal moeten staan! Dat bevingen echt een serieus probleem zijn.

Tja, dat was tijdens de verkiezingen. Inmiddels zitten we al weer een tijdje in het formatieproces. Mooie woorden zijn dan ineens minder waar. Dat blijkt vandaag ook in het stemgedrag van VVD, CDA en D66. Zij stemden tegen een motie van de ChristenUnie die in soortgelijke bewoordigen eerder in de Staten van Groningen werd aangenomen. Gelukkig werd de motie aangenomen maar de marge was wel erg krap.

Het dictum van de motie was als volgt.

De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat in de provinciale staten van Groningen unaniem een motie is aangenomen over een open proces en de menselijke maat bij een nieuw schadeprotocol; spreekt uit dat:

• de aanbevelingen van de Onderzoeksraad Voor Veiligheid alsnog moeten worden opgevolgd;

• het proces van totstandkoming van het nieuwe schadeprotocol een open overleg moet zijn waarbij de uitkomsten niet op voorhand vaststaan en waarbij de inbreng van gedupeerde bewoners via onder andere de Groninger Bodem Beweging en het Gasberaad wordt geborgd;

• het nieuwe schadeprotocol niet alleen een technisch-juridische benadering moet zijn, maar dat hierin ook ruimhartigheid en de persoonlijke omstandigheden van mensen als uitgangspunt worden genomen;

• het nieuwe schadeprotocol moet kunnen rekenen op maatschappelijk draagvlak en bij moet dragen aan herstel van vertrouwen, en gaat over tot de orde van de dag.

Schouten

Dik-Faber

De ChristenUnie wil in Provinciale Staten spreken over het proces van totstandkoming van het nieuwe schadeprotocol en over de uitgangspunten voor het nieuwe protocol. De aankondiging van de Nationaal Coördinator Groningen, het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de reactie van de GBB na de brief van de minister van EZ vormen hier aanleiding toe.