Poliflw

The one thing we're all waiting for is peace on earth and end to war...QUEEN - THE MIRACLE

De laatste loodjes wegen het zwaarst, luidt het gezegde. En de afgelopen weken heb ik dat ondervonden. Ik ben echt toe aan de kerst...

Op 14 december hadden we het congres. Daarmee is (hopelijk) een eind gekomen aan de verkiezingssoap, en een begin aan de weg terug naar boven. Het was in ieder geval het begin van de laatste week van het politieke jaar...

...en wat voor een week! Zowel landelijk als lokaal. De crowdfundingsactie voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire ging voorbij de €50.000,-. Het blootleggen van de affaire, door Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) werd door EénVandaag bestempeld als de belangrijkste politieke prestatie van het jaar. Staatssecretaris Snel nam de benen... ...Ondertussen haalde de initiatiefwet van Peter Kwint (SP) en Liza Westerveld (GroenLinks), tegen buitensluiting van kinderen wiens ouders de 'vrijwillige' ouderbijdrage niet kunnen betalen, een meerderheid in de Tweede Kamer. En het MilieuAlarm Team van de SP kan onder leiding van SP-Kamerlid Cem Lacin een eerste succes op zijn conto schrijven. Het voorstel van de SP om varend ontgassen van giftige stoffen verboden te maken per 1 juli 2020 is dinsdag in de Tweede Kamer aangenomen.

In Veenendaal vond de laatste raadsvergadering van 2019 plaats. Omdat ik nu Tobias heb, kom ik tegenwoordig op het laatste moment binnenrennen. Ik kan immers niet van huis weg, voor dat Barbara thuis is. Iets voorafgaand aan de gemeenteraad doen - op het gemeentehuis - behoort dus niet meer tot mijn repertoire.

En dus waren het Yolande en Sietse die het kerstcadeau aan de burgemeester overhandigden. Als SP hadden we dit jaar een bijzondere kerst-attentie voor het College en de andere raadsfracties: het boek 'Rijkdom', van filosofe Ingrid Robeyns.We hopen dat politiek Veenendaal z'n voordeel doet met de lessen uit het boek, en dat dit terug is te zien in de voorstellen en besluiten die in de raadszaal aan bod komen.

Tijdens de raadsvergadering, die avond, was het voorstel over de invoering van GFE-zuilen bij hoogbouw voor ons het belangrijkste onderwerp. Wat ons betreft zijn de voorwaarden die het College hierbij voorstelde onnodig ingewikkeld. Daarom dienden wij zelf ook een voorstel in - om die voorwaarden te laten vervallen. Helaas kregen we hiervoor geen meerderheid...

En toen werd het zaterdag. 21 december.Chanoeka was al begonnen - kerst stond voor de deur. Tijd om wat licht te brengen in de wereld. En de wens voor Vrede op Aarde uit te spreken.

Voor het vierde jaar op rij vond er een vredesmars plaats op de zaterdag voor kerst. Veenendalers voor Vrede, 2019. De organisatie was in handen van mij, in samenwerking met Vredes initiatief Veenendaal. Het idee is om mensen samen te brengen, in het verlangen naar vrede. Daar zijn we dit jaar weer in geslaagd: een uiteenlopende keur aan sprekers.

In mijn openingswoord stond ik stil bij de vraag die mij ELK JAAR OPNIEUW weer wordt gesteld: "Waarom organiseer je dit JUIST de zaterdag voor kerst? Als mensen het druk hebben?" Een terechte vraag - want ook ik heb het druk. Tussen mijn werk door een voorstel schrijven voor de gemeenteraad. Kerstinkopen doen. Tobias verzorgen. Wachten tot Barbara thuiskomt, en dan hals-over-kop naar het gemeentehuis spoeden...

Maar de keus voor de zaterdag voor kerst is een hele bewuste keus. Er wordt in deze tijd veel gepraat en gezongen over 'vrede op aarde en in de mensen een welbehagen'. Wat mij betreft mag dit niet verworden tot vrijblijvend en betekenisloos gekeuvel. Ik trek me dit aan. En dus organiseer ik een mars. Breng ik mensen samen.

Ja. Er gaat werk in zitten. Ja. Ik offer WEER een zaterdagmiddag op aan 'de goede zaak'. Maar elk jaar opnieuw merk ik dat dit het waard is. Elk jaar opnieuw maakt het me weer een beetje blijer. Elk jaar opnieuw weet ik weer zeker dat ik het jaar daarop weer een mars organiseer...

Nu is het kerst. Even geen politiek. Eventjes rust. Dat is me veel waard.

Maar die laatste hektische week. Die geeft de rust van kerst extra betekenis.

Ik wens iedereen een fijne kerst, chanoeka, kwanza, midwinterfeest of gewone decemberdagen toe. En een heel goed 2020.

Fijne feestdagen!

Amendementen ingediend op de kadernota Aangenomen: Abonnementstarief CVV-houders (schrappen zinssnede) Ingediend door: GroenLinks, PvdA, SP, ProV (Unaniem aangenomen) Verworpen: Algemene Reserve op €13,5 miljoen Ingediend door: PvdA, SP, GroenLinks, Denk Opschorten bezuinigingen in Sociaal Domein Ingediend door: SP Maatschappelijke balans gemeentelijke financiën Ingediend door: CDA, PvdA, SP Vrijwilligerswerk financieren uit budget onderhoud buitenruimte Ingediend door: PvdA Spectrum verhuren aan 'de Muzen' Ingediend door: GroenLinks, PvdA Extra scenario's Spectrum Ingediend door: LokVee, D66 Vergoeding Eigen Risico minima Ingediend door: GroenLinks, PvdA, SP Schrappen "hogere opbrengst" abonnementstarief WMO Ingediend door: PvdA, SP ​Ingetrokken: Alternatieven financiering verkabelen hoogspanning Ingediend door: PvdA

Op 8 juli is de kadernota voor de jaren 2020-2023 besproken. Fractievoorzitter Kees Oskam sprak daar de volgende algemene beschouwingen uit.

Voorzitter,

 

Laat ik me eerst tot u richten. Dit is de eerste keer dat onder uw voorzitterschap een kadernota wordt besproken en het derhalve ook de eerste keer dat u geconfronteerd wordt met de vele rituelen en gewoonten die met dit feest van de lokale democratie samenhangen. Eén van die gewoonten is bijvoorbeeld dat GroenLinks nooit op tijd is met het inleveren van de algemene beschouwingen. Een gewoonte die we ook dit jaar vol trots en met eerbied voor de traditie hebben volgehouden. Andere rituelen zult u in de loop van de komende twee dagen vanzelf duidelijk worden. En als ik u een worst mag voorhouden, als u dit tot een goed einde brengt bent u geslaagd, veel onbegrijpelijker wordt het niet.

 

Die rituelen zijn er niet voor niets, hoewel er niet echt een reden is aan te wijzen waarom we het precies zo doen als we het doen, is het wel belangrijk dat de afspraken en gewoonten bekend zijn en tot op zekere hoogte gevolgd worden. Net zoals definitie van een gentleman is dat dat iemand is die nooit een ander onbedoeld beledigt. Is volgens mij de definitie van een goed politicus iemand die niet zonder reden de regels breekt.

 

De rituelen zijn er om iets te bezweren. Namelijk de fundamentele tegenstellingen in onze samenleving. De verschillende ideeën van wat Veenendaal voor stad zou moeten zijn, of zelfs of het een dorp moet heten, de vraag wat is toegestaan in het openbaar, zijn allemaal zaken die tot antwoorden leiden die elkaar uitsluiten. Als u daarvan niet overtuigd bent, voorzitter, raad ik u aan de debatten die in deze zaal zijn gevoerd over de invoering van de koopzondag eens te bekijken. Politiek is ook in Veenendaal een manier om die tegenstellingen te overbruggen,te beteugelen en soms te besluiten om die maar te negeren. Het is een manier om te voorkomen dat de grootste monden en de hardste knuisten het voor het zeggen hebben.

 

Al die rituelen die we ook vandaag weer zien leiden uiteindelijk in het gunstige geval tot een besluit waarbij niet iedereen zich tevreden maar in ieder geval gehoord voelt. In het ongunstige geval een uitkomst waarbij de meerderheid rucksichtlos over de minderheid heen walst, en soms, heel soms tot verlamming. En dat is wat we moeten vrezen bij deze kadernota.

 

Er staat de komende jaren nog wel wat te gebeuren. De omgevingswet moet worden ingevoerd, er moeten concrete stappen worden genomen om Veenendaal energieneutraal te krijgen en tegelijkertijd moeten we controle krijgen over de kosten van de jeugdzorg. GroenLinks vindt het nu dan ook het moment om keuzes te maken.

 

En dat zouden we volgens in november aangenomen begroting ook mogen verwachten. Voor de tekorten in 2019 zou de spaarpot worden aangesproken zodat er een gedegen plan gemaakt kon worden gemaakt om de tekorten op het sociaal domein te verhelpen. Zeven maanden later zijn de plannen er nog steeds niet. In het najaar bespreekt de gemeenteraad de plannen voor het sociaal domein, maar we moeten nu al besluiten wat die op gaan brengen. Veel van wat er in november in de begroting stond als zoekrichtingen is nog steeds niet uitgewerkt. En dat terwijl op initiatief van GroenLinks expliciet is afgesproken dat de raad wordt betrokken bij de invulling van de plannen voor het sociaal domein.

 

GroenLinks heeft nog grote vraagtekens heeft bij de haalbaarheid en wenselijkheid van veel van die plannen. Het korten van de Persoons Gebonden Budgetten (PGB) gaan er waarschijnlijk niet toe leiden dat de zorg goedkoper wordt, maar wel dat er een nog groter deel van de zorg voor ouderen en gehandicapten door dure professionele krachten wordt uitgevoerd. En dat was toch precies de kant die we niet op wilden?

 

Een andere overwogen maatregel is het innen van abonnementsgelden voor wat ik voor de herkenbaarheid maar de regiotaxi zal noemen. Er is een grote groep Veenendalers die zorg ontvangt vanuit andere regelingen dan de WMO en van de gemeente alleen deze dienst afnemen. Het lijkt GroenLinks niet proportioneel om mensen die slechts een of twee ritten per maand gebruiken, daar iedere maand twintig euro voor te laten aftikken. Velen van hen zullen besluiten geen gebruik meer te maken van de regiotaxi en zo een grotere kans maken om in een sociaal isolement te raken.

 

Veel van de ambities die een jaar geleden zo hoopvol zijn opgeschreven in het raadsprogramma zijn nog precies dat: ambities, maar nog geen plannen en nog zeker geen besluiten. Sinds november heeft de Veense gemeenteraad zich ondermeer beziggehouden met de vraag of de supermarkten op zondag om één uur of om twaalf uur open mochten. En met het ontmoedigen van het oplaten van ballonen. Voorwaar belangrijke zaken, maar als resultaat van een half jaar regeren nogal mager.

 

Er is, kortom, genoeg te doen. Dus laten we beginnen. Het wordt zo onderhand tijd.

Onroerende Zaakbelasting verhoogd

Ria van Londen, Yolande de Meer, Janny de Gooijer en Bert Zittersteijn zijn de winnaars van de begroting. Dankzij hun inspraak wordt het klanttarief voor de schoonmaakondersteuning niet verhoogd. Terwijl er in juni nog geen meerderheid voor was, stemde de gemeenteraad nu UNANIEM voor het handhaven van het tarief op €10,- per uur.

Het College van Burgemeester en Wethouders stelde voor om het klanttarief te verhogen naar €15,- per uur. Dit zou catastrofaal zijn, zo bleek uit de inspraakavond over de begroting, die plaatsvond op 11 oktober. "Jullie weten nog niet de helft van hoe mensen, inclusief ikzelf, zich elke maand in allerlei bochten moeten wringen om alles weer betaald te krijgen," had Ria van Londen gezegd. Yolande de Meer zei: "Door persoonlijke contacten met de mensen weet ik dat de verhoging van 50% voor heel veel mensen onbetaalbaar is. Hen rest een keuze uit  onmogelijke opties: verminderen van of zelfs stoppen met huishoudelijke ondersteuning dan wel stoppen met maatwerkvoorziening." Voor Janny de Gooijer is het tarief van €10,- al te hoog: "Eigenlijk hebben we huishoudelijke hulp nodig, maar dat kunnen we ons niet veroorloven. Niet met een eigen bijdrage van €10,- , laat staan met een eigen bijdrage van €15,- per uur." En Bert Zittersteijn gaf zijn teleurstelling aan: "Het gaat weer over de rug van mensen die chronisch ziek zijn of gehandicapt zijn. Dat vind ik zo jammer; ik denk niet dat wij dat verdienen."

Hun woorden hadden hun impact niet gemist. Bij de behandeling van de begroting, afgelopen donderdag (8 november) is een voorstel ingediend om het tarief van €10,- te handhaven. Een aantal van de indieners behoorden - nota bene - tot de coalitiepartijen, die afgelopen zomer nog tegen een soortgelijk voorstel stemden. "Beter laat dan nooit," zei SP-fractievoorzitter Jan Breur, die van begin af aan het tarief al op €10,- wilde vastzetten, tegen die partijen. "Welkom bij de goeien."

Verhoging Onroerende Zaakbelasting

Het tarief voor de schoonmaakhulp is weliswaar gelijk gebleven; de onroerende zaakbelasting (OZB) is verhoogd. De SP waarschuwde al jaren dat dit nodig zou zijn om de zorg voor iedereen op niveau en betaalbaar te houden. Dat moment is nu onontkoombaar geworden. Daarom diende de SP nu een voorstel in, samen met GroenLinks en de PvdA, om de OZB te verhogen en het daarbij binnenkomende geld te steken in de zorg.

Vreemd genoeg heeft dit voorstel geen meerderheid achter zich gekregen, maar een ander voorstel om de OZB - evenveel - te verhogen wel.

ChristenUnie, ProVeenendaal, SGP en D66 stelden ook voor om de OZB te verhogen. Maar, in tegenstelling tot het voorstel van SP/GL/PvdA, waren er geen concrete doelen aan de inkomsten gekoppeld. In feite was dit dus een blanco cheque. En hoewel het een mantra van de gemeenteraad is, dat geld en plannen altijd aan elkaar gekoppeld moeten zijn (geen geld, geen plan), was het de blanco-cheque-variant van de OZB-verhoging die een meerderheid achter zich kreeg. De OZB-voor-zorg-variant van de drie linkse partijen kreeg geen steun van de andere partijen.

Zie ook: Algemene Beschouwingen SP (Jan Breur) Kiezen maar (Baukje Hiemstra Veel zorgen om de WMO Begroting: Slecht nieuws

Een toekomstbestendige IW4 is in een ieders belang. Bij IW4 werken zowel mensen die een beschutte werkplek nodig hebben als mensen die geholpen worden om een reguliere baan te vinden, bijvoorbeeld door ze werkervaring op te laten doen. IW4 is een zelfstandig bedrijf met de gemeenten Rhenen, Renswoude en Veenendaal als aandeelhouders. Op donderdag 18 oktober werd er in de raad gesproken over de toekomst van IW4.  Er wordt al sinds 2015 gesproken door de deelnemende gemeenten over hoe IW4 in de toekomst moet werken. In het plan dat donderdag door de gemeenteraad werd besproken, is wel goed vastgelegd hoe de IW4 financieel gezond moet blijven, maar niet wat nu de beste oplossing is voor de doelgroep van IW4. Daarover moeten de gemeenten nog nadere afspraken maken. GroenLinks vindt, dat de gemeenteraden van Rhenen Veenendaal en Renswoude meer invloed moeten hebben op de toekomst van IW4.

GroenLinks heeft samen met PvdA, SP, Denk, CDA en D’66 een motie ingediend. Doel hiervan was ervoor te zorgen, dat het college, ook over de beslissingen die nog genomen moeten worden, de gemeenteraad laat meepraten. In een andere motie vroeg GroenLinks om een degelijke evaluatie van de donderdag genomen besluiten, want daar was niets over vastgelegd.

Wethouder Lochtenberg zegde de gevraagde evaluatie meteen toe. Hij beloofde ook de raad regelmatig te informeren over de voortgang,  maar wilde zich niet vastleggen op duidelijke afspraken over hoe en wanneer de raad kon meepraten over de toekomst van IW4. Een meerderheid van de raad vond de toezeggingen van de wethouder voldoende. De motie van GroenLinks werd daarom niet aangenomen. Het spreekt voor zich, dat GroenLinks de ontwikkelingen heel goed zal blijven volgen. De toekomst van IW4 zal ook in de komende jaren onderwerp van gesprek blijven met onze geestverwanten in de gemeenteraad van Rhenen met wie we in de afgelopen weken regelmatig over dit onderwerp hebben overlegd.  

 

Op naar de toekomst

Afgelopen donderdag (18 oktober) heeft de gemeenteraad van Veenendaal een besluit genomen over de toekomst van sociale werkvoorziening IW4. In grote lijnen blijft het bedrijf op de vertrouwde manier bestaan. De gemeenten leggen ieder jaar geld bij om het bedrijf draaiende te houden; omdat de kabinetten Rutte de sociale werkvoorzieningen hebben stukbezuinigd is dat nodig. Het besluit was unaniem. Binnenkort nemen de gemeenteraden van Rhenen en Renswoude een besluit.

Met het besluit komt er een einde aan de lange onzekerheid waarin IW4 heeft gezeten. Dit geeft ook een stukje rust aan de werknemers. Bij SP-fractievoorzitter Jan Breur was er dan ook volop reden om blij te zijn.

Blij dat er zekerheid komt voor de werknemers van IW4, Blij dat wethouder Lochtenberg zich achter de oproep van de SP schaart om de sociale werkvoorzieningen nieuw leven in te blazen, Blij dat de VVD nu ook betrokkenheid van de gemeenten bepleitte.

Dat laatste is immers een ideologische stijlbreuk voor de liberalen, die meestal een laisez-faire houding voorstaan. "Ik reken dan ook op uw steun voor onze moties," zei Breur tegen VVD-woordvoerder Diepeveen.

Moties

GroenLinks, SP en anderen hadden een tweetal moties ingediend. Beide vroegen in feite om een grotere betrokkenheid van de volksvertegenwoordiging bij het verdere proces.

De ene vroeg om een evaluatie over het besluit, zodat de volksvertegenwoordigers hun controlerende taak kunnen uitvoeren. Wethouder Lochtenberg zegde hierop toe dat die evaluatie er zou komen; de motie hoefde dus niet meer in stemming te worden gebracht - en werd ingetrokken.

De andere motie had minder succes. Hierin werd gevraagd om verdere stappen, waarin de volksvertegenwoordiging ook weer een stevige rol had. Onder andere werd er gevraagd om een strategisch plan en bestuurlijke vormgeving waarover de volksvertegenwoordigers een besluit zouden nemen. De toezeggingen van wethouder Lochtenberg hierover schoten echter tekort, waardoor de motie toch nog in stemming moest worden gebracht. Coalitiepartijen ChristenUnie, VVD (toch), SGP en ProV stemden hier tegen - net als Lokaal Veenendaal. Daardoor was er geen meerderheid van de motie, en werd deze afgewezen.

De Progressieve Combinatie Rhenen (PCR) heeft een voorstel voorbereid, dat sterk lijkt op de laatstgenoemde motie. Deze zal worden ingediend wanneer Rhenen een besluit neemt over IW4.

Ingetrokken motie Afgewezen motie