Poliflw

Door Martijn Schwillens

De woorden van Van Diemen staan niet op zich, want vrijwel alle fractie spreken van ‘het grijpen van kansen’, ‘meer slagkracht’ en ‘een toekomstbestendige gemeente’.

Vooraf is het alleen in Cuijk nog even spannend, omdat Algemeen Belang Cuijk meer ziet in een fusie met Grave en Mill en Sint Hubert, de gemeenten met wie Cuijk nu een ambtelijke organisatie (CGM) vormt.

“Wordt het een historisch besluit of een historische dwaling?”, vraagt Stephan Müskens (ABC) zich af.

De andere partijen vinden één gemeente CGM echter een gepasseerd station.

“Misschien als ze in 2018 tot zo’n besluit waren gekomen, dat de situatie nu anders zou zijn geweest”, pareert Mariëlle van Zuilen (D66) de wens van ABC.

Uiteindelijk blijkt er grote uniformiteit in de drie raden.

In Sint Anthonis wordt het besluit unaniem genomen, in Cuijk en Boxmeer stemt alleen de SP tegen.

Een principekwestie. “Omdat het proces niet is doorlopen zoals dat wel had gemoeten. Bewoners hebben geen zeggenschap gehad over de wensbaarheid van een fusie. We weten simpelweg niet of er draagvlak is”, zegt fractieleider Bregje van Lieshout. “Dat 40 procent van de kiesgerechtigden in de drie gemeenten hebben gestemd op de naam, zegt volgens mij wel degelijk iets over het draagvlak”, vindt Wim Hillenaar.

De Cuijkse burgemeester deelt de zorgen van met name ABC, CDA en PvdA over de ontvlechting van de ambtelijke organisatie. Als geen akkoord bereikt kan worden met Mill en Grave over een goede ontmanteling van de ambtelijke organisatie, kunnen de frictiekosten tot in de miljoenen euro’s opleveren. Bijkomend risico, zo erkent Hillenaar, is dat die ontmanteling mogelijk tot in 2023 doorgaat. “Zodoende is het belangrijk dat we op zeer korte termijn tot afspraken gaan komen met Mill en Grave over hoe nu verder. Eén organisatie voor alle gemeenten heeft onze voorkeur.”

En nu?

Vrijwel alle gemeenteraadsleden roepen hun collega’s in Mill en Grave op om zich zo snel mogelijk aan te sluiten bij Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis. “We zijn vijf en niet drie. Wij gunnen iedereen, dus ook de inwoners van Mill en Grave, een betere dienstverlening”, aldus Maartje Roelofs (VVD Cuijk).

Door het genomen besluit zijn Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis formeel nog één stemming verwijderd van de definitieve vorming van de gemeente Land van Cuijk.

De provincie buigt zich de komende maanden over de herindeling en komt met een voorstel dat in maart 2020 zal worden voorgelegd aan de drie raden. Als die dan opnieuw instemmen, is ‘Land van Cuijk’ per 1 januari 2022 een feit.

Tekorten of niet, gemeenten moeten mensen die zorg of ondersteuning nodig hebben in het kader van onder meer de Wmo 2015 en de Jeugdwet gewoon helpen. ‘Gemeenten dienen aan hun wettelijke verantwoordelijkheden te voldoen en elke inwoner dient door zijn/haar gemeente geholpen te worden indien dit onder de wettelijke verantwoordelijkheid van de gemeente valt.’

Peiling

Dat schrijft minister De Jonge (VWS) in antwoord op Kamervragen van John Kerstens (PvdA) over de gemeentelijke tekorten en de noodzaak om te bezuinigen. Dat doen gemeenten vooral binnen het sociaal domein, zo bleek onlangs uit een peiling van Binnenlands Bestuur en Frontin PAUW. Reden voor Kerstens om bij de minister aan de bel te trekken.

Daling accres

De teruglopende uitkering in het gemeentefonds is een van de oorzaken dat veel gemeenten een tekort op hun begroting hebben, zo bleek uit de peiling. Driekwart van de 86 aan de peiling deelnemende gemeenten kampt met een financieel tekort en moet flink bezuinigen. Naast een teruglopende uitkering uit het gemeentefonds zijn oplopende uitgaven in het sociaal domein, vooral in de jeugdzorg, oorzaak van de tekorten. Er wordt vooral op het sociaal domein bezuinigd.

‘Vervelend’

‘Het is voor gemeenten vervelend als lopende het begrotingsjaar sprake is van onzekerheid door accresbijstellingen’, schrijft De Jonge. Het kabinet is bereid om voor 2020 en 2021 te verkennen of schommelingen in het accres kunnen worden voorkomen of gedempt. Hiertoe was het kabinet via een motie tijdens de Algemene Beschouwingen opgeroepen.

Positief effect

Gemeenten krijgen dit jaar 218 miljoen euro minder uit het gemeentefonds dan verwacht, zo blijkt uit de vorige maand gepubliceerde septembercirculaire. Volgend jaar groeit het gemeentefonds met 1,2 miljard euro; 409 miljoen euro meer dan verwacht. ‘Ook voor 2021 en 2022 laten de accresramingen een positief effect zien’, aldus de minister in zijn antwoord op de Kamervragen van Kerstens.

Stabiliseren

Het kabinet wil samen met gemeenten kijken welke maatregelen genomen kunnen worden om het accres te stabiliseren. Ook wordt, zoals bekend, gewerkt aan een herijking van het gemeentefonds. Die moet in 2022 zijn beslag krijgen. Daarnaast blijven rijk en gemeenten met elkaar in gesprek of gemeenten hun wettelijke verantwoordelijkheden in het sociaal domein kunnen waarmaken met de budgetten die zij van het rijk krijgen, benadrukt De Jonge. Hij brengt daarbij het onafhankelijke onderzoek naar de jeugdhulp in herinnering. Op basis daarvan besluit een volgend kabinet of het jeugdbudget structureel moet worden verhoogd.

‘Boekel en Land van Cuijk moeten weer meer afval gratis kunnen wegbrengen’

Geschreven door Ben Martini op

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

CUIJK/BOEKEL - Inwoners van Boekel en de vijf gemeenten in het Land van Cuijk moeten veel meer afval weer gratis kunnen wegbrengen.

Die boodschap komt van Cuijk voor de eerstvolgende vergadering van de regionale Bestuurscommissie Afvalinzameling (BCA), waarin de zes gemeenten samenwerken op afvalgebied. Liberaal Land van Cuijk en de PvdA dringen hier al langer op aan, vanwege ‘betere afvalscheiding en minder dumpingen’. Vorige week kregen ze hiervoor in de gemeenteraad van Cuijk steun van CDA, ABC en GroenLinks, waardoor er een raadsmeerderheid is met veertien van de negentien raadszetels.

Onlangs werd al bekend dat het tuinafval vanaf 1 augustus weer gratis weggebracht kan worden naar de regionale milieustraat in Haps. Sinds vorig jaar augustus moesten burgers hiervoor 7,50 euro per 2 kubieke meter betalen. Maar omdat het aantal illegale dumpingen en zwerfvuil alleen maar is toegenomen, heeft de BCA dat besluit teruggedraaid.

Als al het afval (grof restafval, dakleer en C-hout uitgezonderd) weer gratis aangeboden mag worden, kost dit een huishouden, zo is berekend, jaarlijks 11,30 euro extra. De meeste partijen in Cuijk vinden dit ‘een acceptabel bedrag'.

/index.php/1924-gs-gaan-de-vingers-niet-branden

/index.php/1922-ongenoegen-over-verschillen-bijstandsbeleid

GraverMaat: Het agendapunt rapport Afweging in herindelingspartners komt uitvoerig aan de orde.

Op de publieke tribune zitten de twee Graafse LPG wethouders Henisch en Joosten. Verder kwamen in beeld de LPG raadsleden Bannink en van Kraay, het raadslid van Liberaal Land van Cuijk/ Grave Hennie Bongers en de fractievoorzitter Alex van Megen van het CDA.

Om 22.40 werd met 10:9 het voorstel aangenomen. De burgemeester had een duidelijk verhaal om niet in te gaan om twee trajecten te gaan bewandelen.

De deur naar Grave is vanavond verder dicht gegaan.

Groen Links: onmogelijke keuze. Een gemeente Land van Cuijk is nog steeds het beste. Cuijk heefteen sleutelpositie. Grootste kans om het doel wat we willen bereiken: een Land van Cuijk. CBA heeft meeste toekomstperspectief. Open gesprek met alle gemeenten aangaan. Second best is CBA.

PvdA: vraag uitgestoken hand, motie. GroenLinks kiest expliciet voor CBA.

D’66: In Grave heeft men niet gekeken naar opdrachten. Alle rapporten wijzen op bestuursloosheid. Politieke armoede. Lijkt wel op een Brexit. Wat hebben alle onderzoeken gekost wethouder? Zo snel mogelijk door met de volgende stap in Plan van Aanpak.

ABC: meerdere varianten mogelijk. Er wordt blind gevaren op het rapport. Twee opties CBA en CGM naast elkaar zetten. Eerste haalbaarheid en draagvlak klein. Grave zet deur open. Grave wil peiling houden op 23 mei.  Grave zet deur niet open naar CBA. We zijn passanten. Beslissing nemen voor toekomst Land van Cuijk. Optie CGM open houden. We komen op voor de inwoners van Cuijk.

Liberaal Land van Cuijk: we kiezen voor verbinding. We komen met motie.

D’66 en Groen Links: Boxmeer en Sint Anthonis niet langer aan het lijntje houden.

GroenLinks: herindeling was een groot thema. Meerderheid was voor een Land van Cuijk. CBA sluit het beste aan op de idealen van de stemmers in Cuijk en personeel. We zijn voor CBA gemeente. PWC geeft ook in rapport voor Grave minder duurzaam aan.

ABC: CGM brengt geen frictiekosten met zich mee. Grave geeft voor de zomer uitsluitsel. Amendement met PvdA. Variant CGM erbij opnemen. Er is niet naar alternatieven gekeken.

SP: een logische stap. SP is geschrokken van de brief van O.R. Slecht idee om optie CGM niet een kans te geven.

Liberaal Land van Cuijk: zorg personeel zien we wel. Geen angst verschillen in culturen andere gemeenten. We gaan het CBA proces in. Mensen hebben gestemd en gekozen. We moeten beslissingen nemen. CGM optie is geen duurzame. CBA is next best. We willen vooruit. Enthousiast over kernendemocratie. Met draagvlak zit het wel snor. Je krijgt meer voor elkaar. Gesteund door Industriële Kring. We hoeven niet te heroverwegen. We zijn een betrouwbare partner. Er zit een mooie bruiloft aan te komen. Motie met dictum: hand uitsteken naar Mill en Grave. Informeel gaan praten. Amendement: is beschamend. Waar bent u op uit? Geen nieuw onderzoek. Is amendement uitvoerbaar?

D’66: Niet laten leiden door standpunt personeel.

CDA: tussenstap. Doorgaan op ingeslagen weg. CBA variant is de enige juiste weg. Ontvlechting CGM is niet aan de orde.

PvdA: onderliggende rapport is achterhaald. Goede alternatieven moesten bespreekbaar blijven.  Meerderheid beslist. Speelveld is aan het veranderen. Beter ten halve gekeerd dan  ten hele gedwaald. Is er draagvlak onder de bevolking voor CBA variant? Grave gaat niet meer voor zelfstandigheid.

VVD: een Land van Cuijk. Beste keus voor inwoners Cuijk. We ondersteunen amendement van ABC.

21.45 uur. Bedtijd!!!

Om 22.40 uur stemde een kleine meerderheid voor het voorstel na een duidelijke oproep van de burgemeester. Coalitiegenoot ABC stemde tegen evenals SP, PvdA en VVD. Liberaal Land van Cuijk, CDA, GroenLinks en D’66 steunde het voorstel. Dus 10:9. En ook een verdeelde coalitie. ABC valt in het openbaar het eigen college af.

Al enige jaren wordt er over een bestuurlijke fusie van Appingedam, Delfzijl en Loppersum gesproken. Vanavond besluit de raad van Appingedam over het laatste Herindelingsadvies, voordat het naar de provincie gaat — en de gemeenten per 1 januari 2021 kunnen fuseren.

De aanleiding is niet helemaal intrinsiek gemotiveerd. ‘De hele start is verre van vrijwillig geweest,’ memoreert Bert Raangs (CDA). ‘Onze gebiedsopgaven waren te groot, onze financiële positie was niet krachtig genoeg,’ weet Cees van Ekelenburg (D66). Dat er nu een gemeentefusie van komt, lijkt hem nog steeds niet lekker te zitten. ‘Emotioneel is niemand blij met deze herindeling,’ denkt hij.

Toch adviseert Van Ekelenburg positief. ‘Als ik alles in het advies lees, denk ik: het verhaal klopt.’ Hij is niet de enige. ‘De herindelingstrein vertrekt,’ zei Poucki eerder. ‘Wat mij betreft is het een hogesnelheidstrein,’ sloot Schenkel direct aan. ‘Het is een goed technisch spoorboekje,’ grapt Joop van der Lei (PvdA) verder.

De treinmetafoor komt Van der Lei klaarblijkelijk goed van pas. ‘We moeten namelijk niet uit het oog verliezen waar we naar toegaan. Wat voor gemeente worden we straks?’ vraagt hij. ‘Worden we een gemeente van wegen en stenen, of een gemeente met cultuur en kinderen die gelukkig zijn?’ Haast filosofische vragen. ‘Het is meer dan drie gemeenten bij elkaar vegen,’ meent de PvdA’er.

Hij is niet de enige die zich er zorgen over maakt. ‘Laten we ons realiseren dat het werk nu begint,’ vindt ook CDA’er Raangs. ‘Nu moeten we nadenken over hoe we de gemeente willen neerzetten,’ zegt hij indringend. ‘Zoiets mis ik in het advies,’ vindt ook Van Ekelenburg.

‘Het is duidelijk dat we een volgende stap zetten in het herindelingsproces,’ begint burgemeester Anno Wietze Hiemstra. Hij is als portefeuillehouder Herindeling de eerste van het college die mag reageren op de reacties uit de raad.

‘We moeten de bewoners goed meenemen,’ vindt Hiemstra. Hoewel die open deur weinig recht doet aan de door de raad geroepen urgentie een visie te stellen, lijken de leden zonder veel gemor het als een antwoord aan te nemen. ‘Wat voor gemeente we willen zijn, gaat daarom allemaal langs komen de komende tijd,’ rondt Hiemstra af. Het komt wel goed, lijkt hij te willen zeggen.

Nu kun je stellen dat dit sussende antwoord op de toch wezenlijke vraag van de raad best karig is. De raad van Appingedam lijkt er geen problemen mee te hebben. In een tweede termijn hebben ze eigenlijk alleen nog vragen over de samenwerking met de provincie, gemor over de eerder al dan niet eerder toegezegde steun door de gedeputeerde en het anticiperen op tekorten in het sociaal domein.

Dat de burgemeester ver blijft van de vraag ‘wat voor gemeente Eemsdelta moet zijn’, kun je hem dan ook niet kwalijk nemen. Het is immers niet aan hem om daar antwoord op te geven. Dat de raad het debat laat schieten, moet je de raadsleden wél kwalijk nemen.

Als volksvertegenwoordiging — en hoogste orgaan nota bene – zijn deze leden de uitgelezen personen om nog vóór de herindelingstrein het volgende station voorbijraast zich af te vragen hoe hun Appingedam straks opgaat in nieuwe gemeente Eemsdelta — en wat die nieuwe gemeente is. Een verzameling van bestuurlijke opgaven? Of een verzameling van bewoners?

Het is te hopen dat deze raad – net als die van Delfzijl en Loppersum – dat debat niet opgeven. Met de herindeling in het vooruitzicht, is het belangrijker dan ooit.

Ambtenaren vrezen voor ‘de kwaliteit en de continuïteit van de dienstverlening aan de burger, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties’, als de ambtelijke organisatie waarin Cuijk nu zit ontmanteld moet worden. Ook vragen ze zich af waarom een fusie van Cuijk met Grave en Mill niet serieus onderzocht wordt. ‘Een toekomstbestendige variant voor alle vijf de gemeenten’, aldus het personeel. Deze ernstige zorgen staan verwoord in een brandbrief van de ondernemingsraad. De brief is gericht aan de gemeenteraad van Cuijk, met afschriften aan onder meer de gemeenteraden van Mill en Grave, het bestuur van Cuijk, Grave en Mill, en de ondernemingsraden van Sint Anthonis en Boxmeer. Een fusie van Cuijk, Grave en Mill kan volgens het personeel met ‘aanzienlijk minder inspanning, kosten, risico’s, verloop van medewerkers en (dus) kwaliteitsverlies gerealiseerd worden’.

De gemeenteraad van Cuijk buigt zich maandag over een volgende stap in het fusieproces met Sint Anthonis en Boxmeer. Volgens Stephan Müskens, raadslid voor Algemeen Belang Cuijk, kan over de brief geen misverstand bestaan. ,,De ambtenaren zeggen stap niet blind in een fusie met Boxmeer en Sint Anthonis, als je de optie CGM hebt. Ik vind dat we rekening moeten houden met wat het personeel wil.”

Van ABC is bekend dat ze, evenals SP en PvdA in Cuijk, voorstander is van een fusie met Grave en Mill. Met zeven van de negentien raadszetels vormt ABC een minderheid in de raad van Cuijk.

Burgemeester Lex Roolvink van Grave, voorzitter van het overleg tussen werkgevers en werknemers en de ondernemingsraad, hoopt dat er voor het personeel snel duidelijkheid komt over de herindelingsvraag. ,,Het personeel van de CGM-gemeenten vraagt terecht: ‘En wij dan?’ Er zijn drie gemeenten die een huwelijk zijn aangegaan. Nu gaat één van de drie gemeenten een huwelijk aan met twee andere partners. Er is nu veel onrust onder het personeel. De discussie over de bestuurlijke toekomst duurt veel te lang.”

Aan de onduidelijkheid komt voorlopig nog geen einde. Ook een onderzoek van de gemeenteraad van Grave naar herindelingsvarianten biedt geen duidelijkheid. Eigenlijk verwoordt het rapport, dat 30.000 euro heeft gekost, wat iedereen al weet. De varianten die zijn bekeken zijn een volledig zelfstandig Grave met een eigen ambtelijk apparaat, een zelfstandig Grave dat ambtelijke diensten inkoopt en een Grave dat fuseert met Mill en Cuijk.

Van een volledig zelfstandig blijven van Grave, wordt aangegeven dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de dienstverlening. Een eigen, kleiner ambtelijk apparaat biedt minder mogelijkheden tot specialisatie en professionalisering.

Op 5 november heeft de gemeenteraad van Cuijk zich gebogen over de brief van Grave. Op de vraag of Cuijk openstaat voor een onderzoek naar een fusie van de gemeenten Cuijk, Grave en Mill & Sint Hubert (CGM) wordt geen antwoord gegeven. "Wij zijn in afwachting van de resultaten van het plan van aanpak herindeling Boxmeer, Cuijk en Sint Anthonis dat momenteel door bureau Seinstra van de Laar wordt uitgewerkt. Daarnaast willen we een uitspraak van de gemeenteraad van Grave of hij kiest voor een CGM-fusie of voor zelfstandig blijven." Beraadslagingen GroenLinks spreekt zich uit voor één gemeente Land van Cuijk en is tegen een kleinere variant, of het nu om Sint-Anthonis, Boxmeer en Cuijk (ABC) of CGM gaat. De lokale partij Algemeen Belang Cuijk vindt die redenering, die ook Liberaal Land van Cuijk omarmt, vreemd omdat één gemeente Land van Cuijk niet tot de mogelijkheden behoort, omdat Mill en Grave daarvoor nadrukkelijk niet kiezen. Algemeen Belang wil boter bij de vis: Grave moet vóór 1 juni aangeven onvoorwaardelijk met Cuijk en Mill samen te willen smelten. De SP vindt één gemeente van Cuijk, Grave en Mill 'veel natuurlijker', maar vindt het niet kies om te gaan daten met twee partijen, dus zowel met Boxmeer en Sint Anthonis als met Grave en Mill. De Partij van de Arbeid zit meer op de lijn van Algemeen Belang: "We moeten de optie CGM serieus nemen, zeker nu er beweging is bij Mill en Grave. Die moet je koesteren." Dat koesteren ziet Liberaal Land van Cuijk niet zitten. De grootste fractie van Cuijk gaat er met een gestrekt been in. "Grave vraagt naar de bekende weg. Wij houden niet van half werk, dus een fusie met slechts twee andere gemeenten willen we niet." Bijzonder aan deze redenering is dat Cuijk momenteel werkt aan een herindeling met Boxmeer en Sint Anthonis en wie kan tellen komt dan óók op drie en niet op vijf. Liberaal Land van Cuijk verwacht dat Noord-Brabant na de Provinciale-Statenverkiezingen Grave en Mill verplicht aan te sluiten bij de fusie, als zij dat niet eerder uit eigen beweging doen. "De provincie gaat zich na de verkiezingen echt wel bemoeien met onze 'speelkameraadjes'," is de verwachting. Op veel waardering en respect kan de gemeenteraad van Grave bij Liberaal Land van Cuijk niet rekenen, ook al spreekt de hele raad waardering uit voor "de uitnodiging van de gemeenteraad van Grave om hem te helpen bij de te maken keuze voor de bestuurlijke toekomst". Ook zegt Cuijk: "In het plan van aanpak is ruimte opgenomen om de combinatie Boxmeer, Cuijk en Sint Anthonis af te wegen tegen de varianten Land van Cuijk en een CGM-herindeling." Burgemeester Hillenaar is van mening dat Grave de kaarten teveel tegen de borst houdt en "iets teveel voorbehouden maakt". Hij bevestigt dat één gemeente Land van Cuijk nu niet aan de orde is, maar dat de trein Sint Anthonis, Boxmeer en Cuijk wél rijdt. Begin december ligt het plan van aanpak op tafel en vóór het zomerreces ligt het herindelingsontwerp voor. Herindeling ABC betekent niet het einde van de werkorganisatie CGM Misschien interessanter dan het voorspelbare antwoord van Cuijk op de Graafse vraag, is de unanieme uitspraak dat "een herindeling Boxmeer, Cuijk en Sint Anthonis niet betekent dat werkorganisatie CGM ophoudt te bestaan." CDA en D66 spreken hardop uit dat uitbreiding van CGM met Boxmeer en Sint Anthonis misschien zelfs de voorkeur geniet boven ontvlechting.