Avonden-lang is er door de gemeenteraad over gesproken, maar nu is het zover: ook Veenendaal voert de koopzondag in.
Donderdagavond 21 december nam de Veenendaalse gemeenteraad met 18 tegen 15 stemmen een historisch besluit: voortaan mogen supermarkten en bouwmarkten elke zondag open zijn. Voor de ruim 300 winkels in het centrum geldt dat er voortaan 12 x per jaar een algemene koopzondag wordt georganiseerd. Winkels kunnen dan – als zij dit zelf wensen - ’s middags hun deuren openen. Tegen dit besluit stemden achtereenvolgens de ChristenUnie, de SGP, de SP en 1 vertegenwoordiger van het CDA.
Van de 380 gemeenten die Nederland telt zijn er inmiddels ruim 300 die al eerder een koopzondag invoerden. De bijna 80 gemeenten waar tot op heden geen koopzondag wordt toegestaan, behoren vrijwel zonder uitzondering tot de zogenaamde ‘biblebelt’, die zich uitstrekt van Zeeland via de Betuwe en de Veluwe naar Staphorst in het noorden. In onze buurgemeenten Wageningen, Utrechtse Heuvelrug en Ede was de koopzondag al eerder ingevoerd, reden waarom steeds meer Veenendalers op zondag aldaar boodschappen gingen doen.
De voortgaande secularisatie heeft er toe geleid dat nog slechts een minderheid van de bevolking er belang aan hecht om elke zondag ter kerke te gaan. Onder meer hierdoor kwam er landelijk al eerder een discussie op gang over de houdbaarheid van de Winkeltijdenwet 1976, die winkels verbood op zondag open te zijn, tenzij er sprake was van zwaarwegende toeristische belangen. Dit leidde in ‘Den Haag’ voortdurend tot discussies over de vraag of gemeenten wel een voldoende toeristisch karakter hadden. Op voorstel van D66 en GroenLinks besloot de Tweede Kamer in oktober 2012 om de besluitvorming over het al dan niet invoeren van een koopzondag te decentraliseren, en deze bevoegdheid over de dragen aan de gemeenten zelf. Dit initiatiefvoorstel kreeg toentertijd steun van PvdA en VVD, partijen die in de jaren daarvoor nogal terughoudend waren over zo’n decentralisatie. Sindsdien besloten al veel gemeenten om – met het oog op de veranderende maatschappelijke ontwikkelingen – een koopzondag in te voeren. De grotere steden liepen hierbij voorop en kozen meestal voor een wekelijkse koopzondag. In de nabije steden Utrecht, Arnhem en Amersfoort zijn de winkels in het centrum sinds enkele jaren dan ook elke zondag open.
Het Veenendaalse besluit over de koopzondag wordt – met het oog op het nogal calvinistische karakter van onze gemeente - door velen historisch genoemd. Een eerder historisch besluit van de gemeenteraad was exact 20 jaar geleden de afschaffing van het ambtsgebed (eind 1997), dat tot dan toe bij het begin van elke raadsvergadering door de burgemeester werd uitgesproken. Ook aan dit besluit gingen vele jaren van discussie aan vooraf. De beslissing was vooral het gevolg van het gegeven dat de christelijke partijen (CDA, CU, SGP) bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 in Veenendaal voor het eerst hun meerderheid verloren.
