Wethouder Bouten (PvdA) heeft besloten het verblijf van arbeidsmigranten pas te gaan registreren na zeven maanden. Dat meldt de wethouder in een raadsinformatiebrief (zie bijlage). Nu is dat nog na vier maanden - op basis van een wettelijke verplichting. Paul Geurts, voorzitter van de SP-werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten, vindt het idee van wethouder Bouten niet best. "Bouten laat omwonenden van grootschalige huisvesting gewoon in de steek!", aldus Geurts.
Registratie
Geurts: "Het klinkt mooi, wat de wethouder stelt. De gemeente kan veel geld besparen door pas later te gaan registreren. En daarnaast kan de inzet van de gemeente op een betere integratie van arbeidsmigranten alleen maar toegejuicht worden. Maar feitelijk laat hij daarmee de bewoners in het buitengebied, die te maken hebben met huisvesting van arbeidsmigranten in hun omgeving, gewoon in de steek. Want juist in hun buurt wonen de tijdelijke arbeidsmigranten die straks niet meer geregistreerd worden".
Nog maar een maand geleden heeft de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten naar wethouder Bouten een notitie gestuurd, waarin ze onder andere hamert op een goede handhaving van de regels, om daarmee overlast van de bij hen in de buurt gehuisveste arbeidsmigranten te voorkomen. Eén van de belangrijkste punten in dat kader is de registratie. De werkgroep schrijft: Om een goede handhaving te kunnen realiseren is een adequaat en sluitend registratiesysteem, waarin alle aanwezige arbeidsmigranten opgenomen zijn, een absolute must. Indien de gemeente dat niet kan realiseren is 'handhaving' een loze kreet"... Kennelijk heeft Bouten er geen moeite mee de opmerking van de werkgroep te negeren, terwijl hij nog onlangs in een gesprek met de werkgroep aangaf de werkgroep intensief te willen betrekken bij de beleidsontwikkeling.
Het nieuwe beleid van de gemeente druist ook in tegen de aanbevelingen van het zogenaamde "Aanjaagteam" onder voorzitterschap van Emile Roemer, dat de regering heeft ingesteld om advies te geven over het beleid ten aanzien van arbeidsmigranten, met name in verband met de coronacrisis. In één van de aanbevelingen stelt het Aanjaagteam dat wanneer er onder arbeidsmigranten een uitbraak van het coronavirus plaatsvindt, het van cruciaal belang is dat snel bekend wordt wie er mogelijk besmet zijn om direct de juiste coronamaatregelen te treffen. "Daarvoor is het belangrijk dat iedereen geregistreerd is om te kunnen weten waar hij of zij woont". Het Aanjaagteam gaat zelfs nog een stapje verder: "Bij normale bedrijfsvoering zullen de inlener en het uitzendbureau deze gegevens altijd actueel hebben om goed te kunnen inroosteren, te kunnen factureren en de loonheffingen en sociale zekerheidspremies te kunnen afdragen. De huisvester zal de beschikking hebben op het niveau van locatie en gebouwnummer. Het niet beschikbaar hebben van deze gegevens kan een indicatie zijn van tekortschietende bedrijfsvoering of verdere tekortkomingen". De regering heeft de aanbevelingen van het Aanjaagteam overgenomen, zo blijkt uit een brief aan de Tweede Kamer.
Juist in verband met de coronaproblemen heeft de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten aan het college van B&W in augustus een brief gestuurd waarin ze aandringt op een betere handhaving. In de brief stelt de werkgroep vraagtekens bij het toezicht, de controle en handhaving van de coronamaatregelen vanuit de gemeente.
Geurts: "Het is vreemd dat wethouder Bouten nu juist een tegengestelde beweging maakt en juist minder gaat registreren. Zijn verhaal over de hoge kosten is betrekkelijk. Het zijn de werkgevers, de uitzendbureaus en de huisvesters van arbeidsmigranten, die door de inschakeling en huisvesting van arbeidsmigranten flink geld verdienen. De kosten voor registratie kunnen gewoon bij hen in rekening worden gebracht. Dat dat nu al niet gebeurt is eigenlijk vreemd. Nu draait de lokale gemeenschap daar voor op". Een lid van de werkgroep, zélf werkgever, stelde: "Rare actie van de gemeente om de arbeidsmigranten niet meteen te registreren. Ik begrijp dat niet. Het registreren hoeft niet veel tijd te kosten. Gewoon gegevens overnemen uit het paspoort. Het geeft wel meteen duidelijkheid van wie waar gehuisvest is, waar men vandaan komt, in welke sector hij of zij werkt en wanneer men hier is gestart met werken. Bij de eerste registratie kun je er meteen bij zeggen: wanneer niet de juiste gegevens zijn aangereikt, dan kan dat tot sancties leiden bij registratie na 7 maanden, bijvoorbeeld terug naar eigen land.
Integratie
Geurts vindt het beleid om de arbeidsmigranten beter te integreren in de samenleving een belangrijk punt. Met name het stimuleren van de Nederlandse taal is daarbij belangrijk. "Als er problemen zijn met je buren is het belangrijk dat je met elkaar kunt praten. Dan zijn problemen vaak gemakkelijk op te lossen. En op de werkvloer is het spreken van dezelfde taal alleen al vanuit veiligheidsoogpunt uitermate belangrijk", aldus Geurts. "Maar als je de plannen van Bouten leest, gaat hij die zaken pas aanpakken als de arbeidsmigrant besloten heeft in Nederland te blijven. Wij zijn van mening dat al vanaf het begin gewerkt moet worden aan de beheersing van de Nederlandse Taal. Werkgevers moeten gewoon tijdens werktijd ruimte vrij maken voor les in de Nederlandse taal. Dat moet binnen werktijd, omdat de meeste arbeidsmigranten als eerste doel hebben om geld te verdienen. Om dan buiten werktijd - vaak met een zware werkdag achter de rug - nog les Nederlands te gaan volgen is vaak te veel gevraagd. En het is ook logisch dat - vanuit het veiligheidsrisico op de werkvloer geredeneerd - de werkgevers dat bekostigen en niet de gemeente met gemeenschapsgeld. En het zijn immers ook die bedrijven die profiteren van de goedkope arbeidskrachten uit verre landen!". Wethouder Bouten schrijft in de raadsinformatiebrief dat hij aan de werkgevers een (vrijblijvende) 'solidariteitsbijdrage' wil vragen om de integratie te bevorderen. "Alsof het hier gaat om solidariteit", aldus Geurts. "Als je het op de keper beschouwt, betaalt de gemeente met gemeenschapsgeld de kosten van integratie en zou je dat kunnen zien als - overigens misplaatste - solidariteit met de werkgever... In die zin" - zo concludeert Geurts - "legt dit college de accenten precies verkeerd".
Omroep Horst aan de Maas besteedde aandacht aan het beleid van wethouder Bouten en vroeg Paul Geurts om commentaar op de plannen. De reportage is hier te bekijken.
