Speech Kajsa Ollongren Congres 109
Lees hier de toespraak van vicepremier Kajsa Ollongren op het 109de D66-congres terug. In haar speech uitte de D66-minister kritiek op ‘de sterke mannen’ Poetin, Trump, de Braziliaanse president Bolsonaro en Erdogan. De politiek van ‘de sterke mannen’ vormt een gevaar voor onze liberale democratieën en zet de positie van vrouwen en minderheden onder druk. Daarnaast riep Ollongren de Britten op om in de Europese Unie te blijven.
Verdedig onze waarden vastberaden
Congres,
Ik open met een punt van kritiek op de Tweede Kamerfractie. Noem het omgekeerd dualisme. Dinsdag verdedigt Kees Verhoeven het initiatiefwetsvoorstel om smadelijke belediging van onze Koning én buitenlandse staatshoofden en koningen uit de wet te schrappen. Gelijke behandeling, een goede zaak, denkt u wellicht. Maar ik denk wel dat we moeten vaststellen: hij is hiermee rijkelijk laat.
Woensdag jongstleden vond een smadelijke belediging en vernedering plaats van de Koninklijke. Real Madrid – Ajax 1-4. De Madrileense kranten zijn nog niet uitgesproken over de club uit de Republiek Amsterdam.
Congres,
Iets in me zegt dat de Feyenoorder Verhoeven doelbewust dit risico op vervolging van Ajax heeft genomen.
Democraten,
Wat mooi dat jullie met zo velen hier zijn! Wat hebben we ons weer kunnen uitleven vandaag. Want D66-leden bepalen zelf wat er in ons verkiezingsprogramma staat. One woman, one vote. Ook voor mannen trouwens.
En net als bij de democratie in Den Haag hebben we vandaag ook weer kunnen zien: Het is een prachtig en charmant systeem, de partijdemocratie. Maar soms duurt het wel lang voor je tot een besluit komt.
Ook goed om te zien dat hier twee vrouwen op de eerste rij zitten die een D66-lijst trekken. De één, een Utrechtse ethica en wetenschapper, Annelien wil de Eerste Kamer, de chambre de réflexion, verlichten met haar stralende Rede. In de eerste debatten leerden de kijkers en luisteraars haar in al het door-elkaar-heen-gepraat goed kennen: ze staat voor de klas. Ze werkt in een ziekenhuis en op een universiteit. Én ze is als jonge moeder, op zoek naar een school voor haar kind. Congres, wie zou nou niet zo’n lijsttrekker willen?
De ander is een ervaren en gepassioneerde politica. Pro-Europeser zijn ze niet te vinden, denkt u? Dat klopt. Maar als er kritiek op Europa moet worden geleverd staat ze ook vooraan. Sterker nog: toen Juncker laatst tegen alle regels in zijn naaste medewerker benoemde tot hoogste ambtenaar, liet Sophie zich met rolstoel – vanwege rugproblemen – naar Straatsburg rijden. Om daar een vlammend betoog tégen te houden. Zo overtuigend dat fervente anti-Europeanen erbij verbleekten. Congres, wie zegt dat mildheid met de jaren komt?
Congres,
Wat een heerlijk gepassioneerd verhaal van Rob daarstraks over samenwerken. Uit mijn hart gegrepen. Rob, je bent inmiddels terug van de klimaatmars en vanaf deze plek wil ik je zeggen: Ik zie elke maandag van dichtbij tijdens het coalitieoverleg hoe je de plek van de politieke reus Pechtold hebt ingenomen. Vol zelfvertrouwen. Vol passie.
Samen knokken we daar voor de idealen van D66. Altijd met de wens om eruit te komen, om resultaat te boeken. Of zoals je het zelf zei zojuist: “Vooruitgang bereik je door samen te werken.”
Congres,
D66 moet wat mij betreft altijd trendzetter zijn. Verkenner van onontgonnen ideeën. Een club van politieke ontdekkingsreizigers. In die geest heeft onze partij ook gewerkt aan de totstandkoming van het regeerakkoord. Waar Nederland eerst niet eens op weg was naar de klimaatdoelen van Parijs, verscherpt dit kabinet de ambities. Laat ik voorzichtig zeggen dat niet alle politieke partijen daarvan overtuigd waren aan het begin. Hoe kwam het dan toch zo ver? Het begon met een verkiezingsprogramma van de hand van dit congres. Van u. Een programma dat meer CO2 bespaart dan dat van alle andere partijen. Maar daar bleef het niet bij.
Tijdens de formatie trok tweevoudig Groenste Politica Stientje van Veldhoven haar onderhandelingspartners over de streep. En onlangs kwam ze met een visionair plan voor meer international treinverkeer, zodat we in de toekomst niet meer hoeven te vliegen van Amsterdam naar Berlijn.
En dan Menno Snel. Heel af en toe is hij in het nieuws met de wat onderbelichte problematiek bij de Belastingdienst. Maar Menno is een geheime klimaatkoning. Of het nu gaat om beperken van het belastingvoordeel van vliegen of het beprijzen van CO2-uitstoot. Noem een economische sector en Menno heeft aan de klimaattafels geholpen om de doelen te halen. En dat doet hij niet alleen in Nederland. Hij bracht zelfs Europese landen bij elkaar om te zorgen dat we als EU-lidstaten niet langs elkaar heen werken met een vliegtax, maar steeds meer samen gaan optrekken.
Menno en Stientje, Ze vormen een groene tandem.De VVD heeft de Minister van Klimaat, maar wij leveren twee staatssecretarissen van klimaat!
Ik ga verder met de zendtijd D66-bewindspersonen. Neem onze eigen Wouter Koolmees. Zijn economische inzichten worden breed gerespecteerd. Ook bij de andere partijen. Dat heb ik meermaals met eigen ogen gezien. Hij wil de groeiende groep van praktisch opgeleiden, die steeds meer van uitzendbaan naar payroll-opdracht gaan, uitzicht bieden op een vaste baan. Wouter werkt aan een toekomst waarin mensen met een lager inkomen meer zekerheid hebben. Een toekomst om naar te verlangen!
En dan Ingrid, onze Ingrid. Een keurige dame op het eerste gezicht. Maar wij kennen haar als een straatvechter die aan de basis stond van de wederopbouw van onze partij. Ze kan voortborduren op haar rijke ervaring in Den Haag, waar ze als wethouder de zwakke scholen als sneeuw voor de zon deed verdwijnen. Nu geeft ze beginnende vaklui een trede om op te staan. Ze investeert in het geduldige werk van fundamenteel onderzoek. En deze week heeft ze bedrijven, die te weinig vrouwen aan de top hebben, met gestrekte naaldhak aan de schandpaal te genageld!
Sigrid krijgt niet van iedereen lof. Zo vond de VVD-fractie haar handelsbeleid te veel gericht op progressieve waarden, zoals onderwijs en vrouwenrechten. Dat zou ervoor zorgen dat onze handel niet snel genoeg zou groeien. Stond op een ochtend in de krant. Diezelfde middag kwam het jaarlijkse onderzoek van VNONCW, met de vraag over welk beleid Nederlandse ondernemers het meest tevreden waren. En dat was… U raadt het al: het handelsbeleid van minister Kaag. Ze is een vrouw van de wereld weet wat er leeft onder ondernemers. Zo verstevigt Sigrid niet alleen het internationale en tolerante, maar ook het economische gezicht van D66.
Congres,
Emmanuel Macron, lanceerde deze week in alle talen van Europa, een campagne om de democratie in Europa te revitaliseren. Ik citeer: “Wij bevinden ons op een voor ons continent beslissend moment; een moment waarop we collectief de vormen van onze beschaving in een politiek, cultureel veranderende wereld opnieuw moeten uitvinden. Dit is het moment van de Vernieuwing van Europa.” Einde citaat.
Het nieuwe Europese élan van En Marche past ons als een handschoen. Daarom ben ik ook zo blij dat onze laatste spreker hier vandaag een van de oprichters van En Marche is: Astrid Panosyan.
Macron doet voorstellen die wij kennen uit onze eigen plannen, zoals het beschermen van onze democratie door buitenlandse financiering van politieke partijen te verbieden. Meer Europese samenwerking om cyberaanvallen tegen te gaan. En meer samenwerking op het gebied van defensie.
Congres,
Het is van niet te onderschatten belang dat de Franse president een visionaire campagne lanceert om de democratie te versterken. Maar er is ook minder goed nieuws. Ik zie een concurrerend model voor de liberale democratie ontstaan. Wereldwijd. Dat model zie ik als een groot gevaar. Mijn werktitel is het model van de zogenaamd sterke man.
Vrij naar Els Borst zou ik willen zeggen: politiek is te belangrijk om het aan zogenaamd sterke mannen over te laten. Te beginnen in Rusland: Poetin. De moeder van alle hedendaagse sterke mannen. Bij hem zien we een eerste element van de sterke-mannenleer: Agressie, zelfs militaire agressie, tegen buurlanden. Poetin viel niet alleen Oekraïne binnen met groene mannetjes zonder insigne, maar recent enterde hij ook schepen in de Zee van Azov. Hiermee verliest Europa iets wat we 70 jaar hebben gekoesterd: geen militaire strijd tussen natiestaten.
Congres,
De zogenaamd sterke man kiest niet alleen voor agressie tegen andere landen. Ook in het binnenland wordt een vijand gezocht. In een liberale-democratie wordt de kleinste minderheid, het individu, beschermt. Maar voor sommige individuen geldt dit steeds minder.
We dachten het dieptepunt bereikt te hebben met de bekende vrouwonvriendelijke uitspraak van Trump, maar de Braziliaanse president praat zelfs openlijk over de mogelijkheid om een vrouw te verkrachten. Niet alleen vrouwen lopen meer gevaar in dit model. Transgenders krijgen minder rechten.
Zo wil de Amerikaanse regering terugdraaien dat transgenders in het leger kunnen dienen. Op het gevaar af u somber te maken: ook sommige etnische en religieuze minderheden zien hun positie in de samenleving verzwakken. De Hongaarse leider Orban gebruikt campagneborden met onverholen antisemitische verwijzingen.
Ook houdt de zogenaamde sterke man niet van kritiek. Van niets wordt hij banger dan een man of vrouw met een kladblok of microfoon die vragen stelt. De persvrijheid staat wereldwijd steeds meer onder druk.
Erdogan bijvoorbeeld sloot meer dan 50 kranten, tijdschriften en uitgeverijen. Het land heeft meer dan 120 journalisten achter de tralies gezet. Meer dan enig ander land ter wereld.
Congres,
Er zijn méér zorgen. De positie van homo’s in Roemenië, en de positie van vrouwen in Polen onder het orthodox katholieke kabinet aldaar. Ik denk dat u het punt inmiddels wel heeft: autoritaire leider winnen terrein en hun ideale samenleving kent minder rechten voor vrouwen, minder voor LHBTI’ers, minder voor minderheden.
Ook in Groot-Brittannië heerst de zogenaamde sterke man. Nee Democraten, ik heb geen vrijzinnig nieuws over Theresa May. Ik heb het over Boris Johnson en Nigel Farage. May was in de campagne tegen de Brexit. Johnson en Farrage verlokten de Britten te stemmen voor een vertrek uit de Europese Unie. Zonder plan.
Zij zouden de nationale soevereiniteit wel even terugpakken uit Brussel. Groot-Brittannië zou grote, betere handelsverdragen sluiten dan de EU. De resultaten stellen spreken voor zich… Groot-Brittannië sloot tot nu toe één handelsakkoord: met de Faeröer-eilanden. Tel uit je winst.
Maar belangrijker is: Het aantal racistische incidenten nam toe na het Brexitreferendum. De Britse economie presteert inmiddels heel slecht. In december kromp de Britse bedrijvigheid zelfs. Van koploper vóór de Brexit tot een hekkensluiter erna. Er verschijnen berichten over mogelijke medicijntekorten. Over tekorten aan voedsel. Over autofabrieken die sluiten. Zelfs over het evacueren van de Queen.
Waar zijn de verantwoordelijken eigenlijk? Heeft iemand de heren Johnson en Farage recent nog gezien? Deze sterke mannen en ridders van de soevereiniteit zitten onder de tafel, terwijl Theresa May hun rommel probeert op te ruimen. Maar dat is niet te doen. Groot-Brittannië ontspoort langzaam.
Congres,
We moeten het hebben over wat we eraan doen. Want we hebben er als zwijgende liberale democraten wereldwijd te weinig aan gedaan. Of dit een keerpunt in de geschiedenis is, zullen we pas later weten. Laten we er alles aan doen om onze waarden, om de vrije en open samenleving te beschermen en koesteren.
De komende week gaan de Britten in het House of Commons belangrijke stemmingen tegemoet over de Brexit. En ik wil hier een oproep aan hen doen. In de 21ste eeuw kun je als Europese natiestaat niet in je eentje Rusland en China aan. Brexit levert niets op behalve een steeds groter worden de chaos. En daarom zeg ik: Doe. Het. Niet. Britse vrienden, blijf in de EU!
Congres, en dan een verzoek aan u. Misschien is dit de eerste keer dat het vanaf een D66-podium wordt gezegd: Ik vraag u de komende tijd niet te twijfelen. Ik vraag uw vastberadenheid.
De komende verkiezingen komt het er echt op aan. Misschien hebben mensen op straat het gevoel dat deze verkiezingen minder belangrijk zijn dan verkiezingen van de Tweede Kamer. Maar u hier weet beter. En daarom vraag ik jullie campagne te voeren met in je achterhoofd: Dat van deze verkiezingen af hangt of uw provincie gaat meewerken aan de klimaatdoelen. Dat van deze verkiezingen af hangt of Nederland de komende vier jaar een stabiel land blijft. Én dat van deze verkiezingen af hangt of we onze waarden – Europese waarden – beschermen tegen de opkomst van de zogenaamde sterke man.
Dank jullie wel.
Tweet dit artikel
Deel dit artikel op Facebook
Tweet dit artikel
Deel dit artikel op Facebook
