Poliflw

Schuldenlab, perspectief op een toekomst

In de raadscommissie van 21 januari 2020 werd door de VVD Schiedam, samen met Fractie Van Dijk, een initiatief raadsvoorstel ingediend om de schuldenproblematiek van onze inwoners aan te pakken. De achtergrond van dit voorstel vind u hieronder.

Praktisch 9% van onze Schiedamse inwoners heeft problematische schulden. Landelijk is dat percentage zo’n 5,5%, Schiedam is dus een negatieve uitschieter.

Schiedammers mogen rekenen op een actieve overheid die, op het gebied van schulden en armoede, initiatieven ontplooit om hen te helpen en ondersteunen om de verantwoordelijkheid voor hun eigen financiën weer zelf te kunnen dragen en opnieuw een perspectief op de toekomst te krijgen.

It takes a city to solve debt

Schulden vormen een groeiend probleem in onze samenleving (1). Niet alleen voor de schuldenaar, maar ook voor zijn omgeving, de schuldeiser én voor de maatschappij. 

In elke straat in Nederland woont minstens één gezin dat kampt met risicovolle of problematische schulden. In totaal gaat het om bijna anderhalf miljoen huishoudens en de problematiek neemt nog steeds toe. Een gezin met diepe schulden heeft gemiddeld veertien schuldeisers, voor in totaal 43.000 euro. Het duurt gemiddeld 5 jaar voordat inwoners zich melden voor hulp.

Mensen die in deze ellende zitten, zijn over het algemeen niet meer in staat om nog behoorlijk te functioneren. De consequentie is vaak sociaal isolement. Maar het kan ook gaan ten koste van bv. de gezondheid en dat levert dan weer extra zorgen én kosten op. Niet voor niets zijn de maatschappelijke kosten van armoede immens en is zo langzamerhand iedereen er wel van overtuigd dat het oplossen van deze schulden bijdraagt aan een betere en gezondere samenleving.

Gemeenten

Ook de kosten voor gemeenten lopen op door schuldenproblematiek. Als een gezin uit huis wordt gezet dan heeft de gemeente de kosten van de maatschappelijke opvang, maar ook instanties als maatschappelijk werk en jeugdzorg moeten in actie komen. En komt het niet 

tot een huisuitzetting dan ook zijn veel ambtenaren betrokken bij het proces om het gezin in kwestie te ondersteunen en/of begeleiden. 

Komt een gezin eenmaal uit bij schuldhulpverlening dan duurt het gemiddeld zo’n 300 dagen voordat er een beslissing is; intussen zijn de schulden en de stress nog verder opgelopen en lopen de kosten ook bij de gemeente fors op.

Onderzoek

Uit onderzoek (2) blijkt dat er niets zo fnuikend is voor mensen met problematische schulden als hen confronteren met allerlei administratieve en bureaucratische eisen en met lange procedures en wachttijden. 

Inmiddels kent bijna iedereen in de wereld van de schuldenproblematiek en armoede het boek ‘Schaarste’ van Mullainathan en Shafir (3). Zij laten zien waarom het contraproductief is mensen die in structurele armoede of schulden verkeren met allerlei eisen te confronteren: deze mensen kunnen en zullen daar eenvoudig niet aan voldoen. 

Inmiddels is het bewijsmateriaal nog sterker geworden door toevoegingen vanuit de neurowetenschappen. Vanuit die hoek (4) (Beth Babcock, 2014) wordt aangetoond dat stress als gevolg van ‘moeten omgaan met zeer weinig geld’ ook nog eens leidt tot extra druk op de zogenaamde executieve functies: die vermogens van onze hersenen die ons in staat stellen op langere termijn te plannen.

Schuldenlab

SchuldenlabNL  is een landelijke onafhankelijke stichting die de missie heeft Nederland schuldenzorgvrij te maken. SchuldenlabNL richt zich specifiek op:

-        Het delen van kennis, netwerken en toegang tot expertise

-        Het scheppen van gemeenschappelijke doelstellingen en afspraken

-        Het scheppen van randvoorwaarden om opschaling te realiseren door samenwerking tussen (landelijke) partijen te stimuleren, ondersteuning te bieden in de implementatie-issues en systemische innovaties te stimuleren

-        Het meten en maximaliseren van impact van kansrijke initiatieven, projecten en programma’s en kan hierbij de lokale Schuldenlabs ondersteunen

-        Het bijdragen aan communicatie en lobby om knelpunten op verschillende niveaus te doen oplossen

-        Het regelen van de benodigde financiering voor landelijke projecten die lokaal worden geïmplementeerd, met behulp van partners.

Dit doet ze door middel van een sterk publiek en privaat netwerk dat zich kan vinden in de gedeelde missie (schuldenzorgvrij Nederland) en visie (opschaling van de bewezen projecten).

Met ons initiatief raadsvoorstel wordt aangespoord om een brug te slaan tussen SchuldenlabNL en instanties (zoals StroomOpwaarts), gemeente, NNVK, CAK, DUO, banken maar ook met diverse andere organisaties en bedrijven die kunnen faciliteren om een adequate schuldhulpverlening op gang te brengen. 

 

Doel

Het uiteindelijk doel is en blijft om zoveel mogelijk mensen schuldenvrij te krijgen en weer de eigen verantwoordelijkheid te geven over hun financiële situatie. 

Het raadsvoorstel werd breed gesteund door de Gemeenteraad.

 

Meer weten?

Neem contact op met Annebeth Wilton, raadslid en drager van dit initiatief.

 

[1] https://www.nibud.nl/wp-content/uploads/Factsheet-rondkomen-en-geldproblemen-2018-pdf.pdf

Het was een emotionele avond in de commissievergadering van 21 januari. Armoede en schulden waren het onderwerp en het werd duidelijk dat de hele Raad een sociaal hart heeft. GroenLinks Schiedam bracht naar voren dat er geen versobering op de armoederegelingen plaats mag vinden, hier wordt ook een zeer breed gedragen motie over voorbereid. Wethouder Bregman hoorde alle bezwaren aan, maar gaf aan dat er (binnen door de raad gegeven kaders) moeilijke afwegingen gemaakt moesten worden. Over de aangekondigde motie en over de financiële kaders voor het armoede- en schuldenbeleid komen we terug tijdens de Raadsvergadering op 28 januari.  Hieronder onze bijdrage in de eerste termijn van het debat, zoals uitgesproken door fractielid Guido Antunes, we houden jullie op de hoogte!

Beste aanwezigen,

Voor ons ligt een voorstel Schuld en Armoedebeleid. Voor schulden zien we een focus op preventie, dit moet ervoor zorgen dat we in de toekomst minder mensen met schulden hebben. Een mooi voornemen, waarvan GroenLinks en PS hopen dat dit snel de resultaten krijgt die het verdient. Maar laten we wel vooraf kijken wat we een goed resultaat vinden. Wanneer zijn preventiemaatregelen een succes? Een evaluatie is dan op zijn plaats. Zou de wethouder deze evaluatie met daarin benoemd de succesfactoren willen toezeggen?

Daarnaast hebben we het over armoedebeleid. Opgroeien in armoede is geen pretje. Dat is niet iets wat ik gelezen heb, dat is iets wat ik meegemaakt heb. Zakgeld is niet vanzelfsprekend, schooluitjes zijn niet vanzelfsprekend, nieuwe kleren, speelgoed, sporten. Allemaal dingen waarvan we allemaal vinden dat kinderen dit in ieder geval nodig hebben. Als pa en of ma dit niet kunnen betalen is dit een probleem. In de gemeenteraad zijn we ervoor om goed voor onze inwoners te zorgen. 

Maar we zien juist een versobering van drie armoederegelingen  (individuele inkomenstoeslag, verlaging hoogte kindpas en de vrijwilligerspremie) en dat is voor onze partijen onaanvaardbaar. Gezinnen die gebruik maken van deze regelingen worden beoordeeld. Niet iedereen heeft hier recht op. Dat betekent wanneer je hier gebruik van mag maken, het echt nodig is. Afgelopen jaar bleken deze regelingen nodig voor ruim 1500 gezinnen of individuen. 1500 keer echt nodig. En in dit voorstel vinden we dat ineens niet? Natuurlijk is dat wel nodig!

Want in armoede terecht komen kan iedereen. Een tegenslag is snel op komst. Ontslag, ziekte of een scheiding. Daardoor kan ineens de grond onder iemands voeten verschuiven. En het is een pijnlijk feit dat wanneer mensen tegenslagen als deze krijgen, ze daardoor moeilijker uit de armoede komen. 2 op de 5 mensen lukt dit niet binnen 5 jaar. 

Wat de vrijwilligerspremie betreft. We hebben het afgelopen december gehad over hoe waardevol onze vrijwilligers zijn. Toen ging het om het presentje waar veel vrijwilligers geen gebruik meer van konden maken, nu gaat het om een bezuiniging. Elke vrijwilliger is van waarde en die waarde moeten we waarderen en niet korten als een soort sluitpost. 

Daarom steunen wij de voorgenomen motie om de versoberingen van de drie armoederegelingen uit dit voorstel te halen.

 

Wonen, armoede, bomen, slechte lucht en vuurwerk: een aantal onderwerpen die in 2019 voorbijkwamen en ook in 2020 onze speciale aandacht zullen hebben. Fractievoorzitter René Karens hield de onderstaande speech gisteren bij de drukbezochte nieuwjaarsborrel van GroenLinks Schiedam. Een prachtig 2020 gewenst!

“René, wil je namens de fractie even terugblikken op 2019 en vooruitblikken op 2020?”. Dat klinkt als een makkelijke vraag, maar aangevuld met “het mag 5 minuten duren” en “dan word je live uitgezonden op Facebook”  wordt ie ineens een stuk ingewikkelder. Want man man man, wat zijn er veel grote en kleine onderwerpen langsgekomen afgelopen jaar. En wat staan er veel dingen op de planning voor 2020. Maar goed, ga dus geen uitputtend overzicht geven. Ik neem aan dat jullie dat allemaal ook wel trouw volgen... Laat ik het deze 5 minuten eens hebben over wat nieuwsberichten over Schiedam die we de afgelopen periode voorbij zagen komen. 

 

Vaak voerden we een of ander lijstje aan. Niet altijd de lijstjes die we willen aanvoeren trouwens: Schiedam is populair, dat is goed nieuws. Het imago van Schiedam wordt, terecht, steeds beter. We hebben ook heel veel te bieden, het is mooi dat meer mensen dat gaan zien. Dat leidt er echter wel toe dat de huizenprijzen hier inmiddels het hardst stijgen van de hele regio. Dat is minder goed nieuws, zeker voor de woningzoekenden voor wie kopen al bijna een illusie was. Het is daarom goed dat er komend jaar in de Raad een nieuwe Woonvisie wordt vastgesteld én dat Schiedam hard bezig is om meer te laten bouwen. 

 

Een ander nieuwsbericht ging over de slechte lucht in Schiedam. Echt nieuws was dat niet; in het Actieplan Lucht en Geluid van Jeroen uit 2019 staat dit ook al. En worden maatregelen getroffen om hier de komende jaren iets aan te doen. En die zijn hard nodig. Maandag tekent Jeroen daarom namens Schiedam het schoneluchtakkoord waarmee het rijk, provincie en gemeenten de luchtvervuiling in 10 jaar willen halveren. 

 

Hieraan gerelateerd kregen we pas het bericht dat in Schiedam relatief weinig bomen staan, 0.6 per inwoner. Ook dat was voor GroenLinksers misschien niet heel nieuwswaardig, niet voor niets zetten we ons al lang in voor meer groen en bomen in de stad. Positief aan dit bericht is echter dat we, gelukkig, niet meer de enige partij zijn die zich inzet voor bomen. En komend jaar komt er in elk geval een nieuwe groenvisie en een inrichtingsplan voor het tunneldak op de A4, zodat ook daar eindelijk de beloofde bomen gaan komen. 

 

Deze periode gaat het in de Raad veel over armoede en schulden. En ook op dat gebied staat Schiedam er minder fraai op dan we zouden willen. Te veel mensen, en zeker veel te veel kinderen, leven in Schiedam in armoede of met problematische schulden. De komende weken en maanden zal de aanpak die het College voorstelt worden besproken in de Raad. Die aanpak zet vooral in op preventie, en dat is goed. Maar het is aan ons om te zorgen dat ook de ondersteuning van mensen voor wie preventie te laat komt behouden blijft. 

 

Zomaar wat onderwerpen waarmee Schiedam zich, soms positief maar vaak negatief, onderscheidt. En allemaal onderwerpen die duidelijk maken dat Schiedam nog wel wat meer GroenLinks zou kunnen gebruiken. Om Schiedam met zoveel mogelijk mensen mooier en beter te maken. Daar zullen wij ons in de Raad ook komend jaar weer voor inzetten. En in deze periode zien we waar dat toe kan leiden: jarenlang was GroenLinks in veel gemeenteraden ‘gekke henkie’ omdat we pleitten voor een verbod op vuurwerk. Maar nu, na een jaarwisseling die eigenlijk niet heel veel anders was dan die van de afgelopen jaren, lijkt ineens het tij gekeerd. Een ruime meerderheid van de bevolking steunt een vuurwerkverbod en de politieke partijen volgen dit voorbeeld. Maar pas op, je ziet nu alweer hoe politiek kan werken: in plaats van een echte oplossing in de vorm van een algeheel verbod wordt in Den Haag nu gesproken over een ‘beperkt verbod’, op knalvuurwerk en pijlen. Los van het feit dat hiermee slechts 15% van het vuurwerk, en daarmee 15% van de vervuiling en overlast voor dier en mens wordt verholpen, is het natuurlijk ook niet te handhaven. Daarom zullen wij, ook hier in de gemeenteraad, pleiten voor een volledig afsteekverbod bij de komende jaarwisseling.  

 

Maar GroenLinks Schiedam is meer dan de fractie. En om GroenLinks in Schiedam vooruit te helpen hebben we ook jullie hulp komend jaar nodig. Nee, er zijn nog geen verkiezingen. Maar als die er komend jaar zouden zijn, zouden we wat mij betreft nog niet goed genoeg voorbereid zijn. Dat kost tijd. Tijd om mensen te enthousiasmeren om mee te denken, mee te doen en mee te helpen. Met de fractie, met het bestuur en met de campagne. Laten we bijvoorbeeld zorgen dat we volgend jaar op onze nieuwjaarsreceptie met nóg veel meer actieve mensen staan dan nu. Laten we zorgen dat we komend jaar nog vaker zichtbaar zijn in de stad. Zodat iedereen in Schiedam weet dat je voor een groen, sociaal en open Schiedam toch echt bij GroenLinks moet zijn. 

 

Met welk doel? Niet perse dat GroenLinks Schiedam zo groot mogelijk wordt. Maar dat we daardoor over een paar jaar vaker in het nieuws zijn als de positieve uitzondering. Het mooie voorbeeld voor andere steden. En daaraan kan iedereen morgen al beginnen bijdragen. En dat lijkt me een uitstekend voornemen om dit jaar mee te starten en dit praatje mee af te sluiten. Op een mooi 2020.

 

 

 

Binnenkort hebben we het in Schiedam over het armoede- en schuldenbeleid. Maar wat is dan die armoede? Volgens de definitie van het Centraal Planbureau is armoede: Mensen die gedurende langere tijd niet de middelen hebben voor de goederen en voorzieningen die in hun samenleving als minimaal noodzakelijk gelden.

 

Mooi, zo’n definitie. 

Hier in Schiedam geldt deze definitie voor ongeveer 1 op de 11 personen. Dat is heel veel. Meestal probeer ik dan te vergelijken met hoeveel mensen er in een bus passen en dan zitten er in een volle bus zo 5 personen, Of je vergelijkt dat met kinderen in een klas, en dan zitten er per klas 3 kinderen die onder de noemer armoede vallen. Maar wat betekent dat dan concreet? We kennen allemaal de verhalen van kinderen die geen winterkleding hebben, zonder eten naar school gaan.  Maar dat zijn geen verhalen. Het is de werkelijkheid. 

Schokkend vind ik dat. 

En hun ouders willen echt het beste voor deze kinderen, maar kunnen dat niet betalen. Onze bewoners zouden niet moeten kiezen tussen warm eten of warme kleding. 

We doen als Schiedam veel voor mensen in armoede. Er zijn veel regelingen, maar niet iedereen weet ze te vinden. Er zijn veel organisaties die zich bezig houden met armoede: de voedselbank, de ruilwinkel, de kledingbank, Stichting Net Niet Genoeg, Dat zijn er maar een paar. Maar ook kerken en moskeeën bekommeren zich om deze mensen. Hoe dankbaar zijn we dat dit gebeurt. 

Maar eigenlijk wil ik geen voedselbanken. Niet omdat ze geen goed werk doen, want dat doen ze zeker, maar omdat we ze niet nodig zouden moeten hebben.  

De eindejaarsperiode komt er weer aan. We denken nu altijd aan mensen die het minder hebben. In Amerika hebben we het over Thanksgiving, in Nederland hebben we Sinterklaas en Kerst waarbij we merken hoe goed we het soms hebben. Laten we het hele jaar eens denken aan hoe we mensen die het minder hebben kunnen ondersteunen. Dan pas kunnen we de armoede echt tegengaan en niet met kerst de aflaat doen om onszelf beter te voelen.

Nog even voor de duidelijkheid: armoede betekent niet dat mensen schulden hebben. Armoede is veel meer dan dit. Mensen die hard hun best doen geen schulden te maken, maar daarnaast niet overhouden. 

Wanneer we het over schulden hebben heeft GroenLinks Schiedam daar wel een idee over. In ons verkiezingsprogramma spraken we over het opkopen van schulden. Dat zou een mooi en belangrijk middel zijn. Dit houdt niet in dat schulden niet afbetaald moeten worden, maar houdt wel in dat de rente niet zo hoog oploopt dat mensen met schulden alleen maar rente afbetalen. Bijkomend voordeel is dat er een schuldeiser is en men niet meer vele telefoontjes en mensen aan de deur krijgt. 

Heb je ideeën over hoe we het armoede- en schuldenbeleid nog beter kunnen maken en wil je hierover meepraten? Kom dan naar de beeldvormende avond op 26 november, vanaf 20.00 bespreken we de “Beleidsnotitie Armoede en Schulden” 

Deze notitie geeft aan hoe de MVS-gemeenten (Maassluis, Vlaardingen, Schiedam) de komende 4 jaar armoede- en schuldenproblematiek in de regio willen terugdringen. Spreek me vooral aan!

Guido Antunes 

guido@groenlinksschiedam.nl 

 

De SP dankt het college en iedereen die hier aan mee gewerkt heeft voor de zomernota 2020. Een zomernota die ons tegenvalt wat betreft duidelijkheid. De opzet maakt het moeilijk om alles te herleiden naar het college programma en de bijbehorende potjes. Bij het lezen hiervan krijg je geen totaal beeld zoals bij de zomernota’s van het vorige college. De titel “vernieuwen door te blijven investeren” kan op steun van de SP rekenen.

Uit de Staat van de Stad blijken nog steeds lagere inkomens de stad in te stromen en midden- en hogere inkomens uit te stromen. Bovendien worden sociaaleconomisch zwakkere buurten zwakker en sociaaleconomische sterkere buurten sterker. Juist hierom pleit de SP al jarenlang voor gemengde buurten. Niet alleen met goedkope, middendure en dure woningen maar ook met woningen voor de steeds groter wordende groep één en twee persoonshuishoudens, zorg woningen enz. We kijken erg uit naar het Plan van Aanpak langer zelfstandig wonen. Het is belangrijk dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen maar dat moet ook wel mogelijk zijn.

De werkeloosheid daalt en het aantal arbeidsplaatsen in Schiedam groeit. Iets waar we blij mee zijn maar het aantal mensen dat van een uitkering moet leven is nog steeds hoger dan het landelijk gemiddelde. Net als het aantal mensen die in armoede leven. Waarbij we niet moeten vergeten dat werk vandaag de dag geen remedie tegen armoede is. Ook in Nederland, dus ook in Schiedam, neemt het aantal werkende armen toe. De SP is blij met intensivering van het armoede beleid hoewel we beseffen dat er veel mensen zijn waar de gemeente heel weinig voor kan doen. De SP wilt het college vragen, doormiddel van een motie, om de Rotterdam pas voor iedereen in de schuldhulpverlening voor een gereduceerd tarief ter beschikking te stellen. Nu gebeurd dit alleen op basis van inkomen waardoor mensen met een hoger inkomen die toch in de schuldhulpverlening zijn beland hiervoor niet in aanmerking komen.

Op gebied van duurzaamheid en milieu vinden we de voorstellen wat mager en vaag. Het gaat de SP er niet om dat we kunnen zeggen dat we nationale en internationale doelen halen maar het gaat ons erom dat onze leefomgeving schoon en veilig is, voor alles wat leeft. We begrijpen dat dit iets van de lange adem is waarbij je alle inwoners mee moet krijgen. Daarom verwachtten we een stip op de horizon met een pad daarna toe zelfs al is dat punt verder dan de uiterste houdbaarheids datum van dit college en deze raad. Omdat ieder beetje helpt dient de SP met groen links de moties “minder wegwerpplastic bij evenementen”en “die ballon gaat niet op in”.

Uiteraard zijn we blij dat het college zich inzet voor beter openbaar vervoer in de regio en onze stad. Beter voor milieu en het maakt een grote groep mensen mobieler, minder geïsoleerd.

Kunst en cultuur zijn belangrijk voor de stad en haar inwoners. Daarom heeft de SP op dit gebied twee moties:

Motie kunst en cultuurvoucher Schiedam. Veel scholen bezoeken de ‘grote’ kunstinstellingen in Rotterdam terwijl ook in Schiedam op gebied van kunst en cultuur veel te beleven is. Om het bezoek aan instellingen in eigen stad te stimuleren vraagt de SP het college om een voucher in het leven te roepen dat gebruikt kan worden om Schiedamse kunst en cultuurinstellingen te bezoeken. Motie canon van de Schiedamse Kunst en Cultuur. Hiermee vragen we het college om het voortouw te nemen bij het opstellen van een canon van de Schiedamse kunst en cultuur. Dit om zowel Schiedammers als mensen van buiten de stad kennis te laten maken met Schiedamse kunst.

Tot slot nog iets over de financiële positie van Schiedam waar we ons zorgen om maken. Deze zomernota was niet sluitend voor de mei circulaire verscheen. De solvabiliteitsratio is en blijft lager dan dat de VNG advisseerd. Er lijkt weinig te worden gespaard en geen buffer te worden opgebouwd. Onze gemeente wordt zo kwetsbaar voor onverwachte tegenslagen.

De SP zal daarom terughoudend zijn met het steunen van moties die (veel) geld kosten.