Eind vorig jaar ging Jan Zwemer met pensioen. Hij nam afscheid van de Hogeschool Zeeland waar hij als docent werkzaam was. Niet veel later nam hij afscheid van de gemeenteraad waarin hij 12 jaar lang zitting had voor het CDA. De partij die hij zag verrechtsen en waar hij van vervreemdde. In plaats van de hele politiek de rug toe te keren, ging hij op zoek naar een partij waar zijn ideeën over rechtvaardigheid en solidariteit wel van waarde zijn. Hij kwam bij de SP uit, werd in maart dit jaar lid en is sinds kort onze nieuwe fractiemedewerker.
Hoe komt het dat je de overstap van het CDA naar de SP hebt gemaakt?
Waardenvol leven, zelf en voor/met anderen, is een leidraad in mijn leven. Rechtvaardigheid en solidariteit zijn belangrijke waarden daarin. Vele jaren waren deze waarden voor mij stevig verankerd binnen de christendemocratie (CDA). De laatste jaren drijft het CDA daar verder vanaf en dat in steeds sneller tempo. Ik zie het CDA verrechtsen naar een VVD-light en daarmee de kernopdracht van de overheid garanderen veiligheid, rechtvaardigheid en opkomen voor zwakkere medemens verwaarlozen. Ik zie dat op tal van fronten, ook op lokaal niveau. In nota’s en beleidsvisies gaat het nog wel over participatie, dialoog, zorg voor elkaar en “samen steeds beter”, maar in de praktijk is daar weinig van te zien. Dit leidde tot (persoonlijke) verschillen van inzichten met de (politieke) leiding van CDA Middelburg en deed mij besluiten om me aan te sluiten bij een politieke beweging die dichtbij mijn oorspronkelijke kernwaarden staat en dat zijn vooral een rechtvaardige overheid, gelijkwaardigheid van mensen en onderlingesolidariteit. Bijna als vanzelf kom ik dan bij de SP uit.
Je draait nu enige tijd mee met SP Middelburg, wat vind je er tot nu toe van?
Datgene wat mensen bezig houdt staat bij de SP veel meer centraal dan bij welke partij dan ook. Dat zie ik landelijk en zeker ook binnen de afdeling Middelburg. De lokale SP Hulpdienst is daar een voorbeeld van. Hiermee maakt de politieke beweging SP concreet wat solidariteit is: gewoon DOEN en GEWOON doen.
Hiermee komt de politiek ook uit het cocon wat het Stadskantoor vaak is. Een ander voorbeeld van dichtbij mensen staan van de SP zie ik bijvoorbeeld bij het Trekdijkdossier. Andere partijen trekken zich de echte beweegredenen van de Nieuwlanders tegen “bedrijven aan de Trekdijk” nauwelijks aan. Er wordt wel geluisterd, maar dat is schijnbaar en met een zekere arrogantie. De SP was en is hier een uitzondering op: (echt) luisteren, meedenken, meedoen. Dat vertaalde zich ook in de verkiezingsuitslag van het dorp. Echte participatie heeft geen andere burgers nodig, maar een andere overheid en dat begint in mijn ogen niet bij de Middelburgse fracties van CDA, VVD, SGP, ook niet bij LPM, D’66 of PvdA, wellicht bij ChristenUnie of GroenLinks, wel bij de SP. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen.
Mis je het niet om zelf volksvertegenwoordiger te zijn?
Twaalf jaar stond ik aan het lokale politieke front van Middelburg en daarbij droeg ik mijn steentje bij aan de landelijke politiek. In die twaalf jaar heb ik een grote groep christendemocraten vertegenwoordigd, die groep is echter steeds kleiner en kleiner geworden. Ik kan als ondersteuner van de SP fractie veel dichter bij de (Middel)burger en mezelf blijven dan dat ik nu volksvertegenwoordiger zou zijn van een partij die van mij is vervreemd. Zeker, ik mis de directe invloed in het politieke handwerk, als fractieondersteuner is deze meer indirect. Mijn kracht ligt daar ook veel meer: het overbrengen van waarden, mensen motiveren, samen steeds gaan voor beter. Daar heb ik een sfeer van samenwerking en compassie voor nodig. Ik ben nu geen gekozen volksvertegenwoordiger meer, maar breng nog steeds de waarden van velen naar voren om deze te vertalen naar concrete voorstellen die onderscheidend en voor velen herkenbaar zijn.
Waar houd jij je als fractiemedewerker zoal mee bezig?
Het werk van mij als SP fractiemedewerker moet nog wat groeien. De afgelopen maanden ben ik actief betrokken geraakt bij de SP Hulpdienst en bij het uitzetten van de politieke lokale SP koers in Middelburg. Binnenkort zal zich dat vertalen naar het deelnemen aan overleg in raadscommissies, meedenken en meeschrijven aan initiatieven in de uitvoering van de politieke lijn (moties, amendementen etc.). Daarbij vertegenwoordig ik de besturen van SP Vlissingen en SP Middelburg als opdrachtgever naar HZ studenten die een studieopdracht uitvoeren naar de stand van zaken bij zorgprofessionals na 3 jaar transitie (decentralisatie van zorg, welzijn en participatie). We willen naast zorgvragers en zorgaanbieders graag van de uitvoerders van de zorg, dus de verzorgenden, verpleegkundige maatschappelijk werkenden, jeugdwerkers etc. weten hoe ze aankijken tegen de veranderingen in de zorg vanaf 2015 tot nu.
Ben je naast het fractiewerk ook al een beetje thuis in de afdeling?
Als een buitenstaander naar de SP kijkt dan overheerst een beeld van activisme. Actievoeren, de straat op en datgene wat er leeft bij ons allen vertalen naar politiek en bestuurlijk beleid. Dat valt vooral op bij de SP omdat andere partijen dat nauwelijks meer doen. De SP houdt voeling met de (Middel)burger. Het feit dat ik daaraan moet wennen, zegt vooral iets over de manier waarop ik de afgelopen twaalf jaar “politiek bedreef”. Het is nu onwennig om afscheid te nemen van deze oude politiek en om invulling te geven aan de nieuwe politiek. Wat mij erg helpt in dit wennen zijn minstens twee aspecten. In de eerste plaats de overeenkomst die ik ervaar tussen waarden. De waarden "Jan SP" en waarden van "Jan christen" staan veel dichter bij elkaar dan de waarden van destijds: "Jan CDA" en "Jan christen". In die zin is het SP lidmaatschap van de dichter en theoloog Huub Oosterhuis een wenkend voorbeeld voor me. Het tweede aspect wat me help bij het wennen aan de SP Middelburg is het klimaat en de sfeer van samenwerking: gewoon DOEN en GEWOON doen en dat met een passie van samen steeds beter. Dichtbij inhoud, dichtbij mensen, dichtbij mezelf.
Heb je wel eens twijfels over je keuze voor de SP, of durf je nu al te zeggen dat je er helemaal thuis bent?
Twijfels? Zeker! Zeker als ik met oude politieke maatjes praat over datgene wat ons verbond. Maar die politieke maatjes zijn er niet meer zoveel. Als vrienden zich in de loop van de tijd anders gaan gedragen, andere dingen belangrijk gaan vinden, meer aan de buitenkant gaan leven, dan verschraalt een innerlijke verbondenheid en ontstaat er een proces van vervreemding. Hoe bijzonder is het dan om een hernieuwde verbondenheid te ervaren. In mijn beleven is het “waardenhuis” van Jan Zwemer de afgelopen jaren leger en leger geworden, steeds meer mensen gingen een andere route. Nu komen er weer mensen in dit huis met herkenbare ervaringen. Nu kan ik weer deelgenoot zijn, met anderen en voor anderen. Als je dat bedoelt met “thuis zijn”, dan voel ik me aardig thuis bij SP. De SP is voor mij een basis waarop ik kan groeien. Bijvoorbeeld in de strijd voor rechtvaardigheid, tegen het uitzetten van kinderen die in Nederland zijn opgegroeid, tegen de overheersende regelzucht van zorgaanbieders, verzekeraars en overheden, tegen afschaffing dividendbelasting en voor zorgenden, onderwijsgevenden en politiemensen, voor versterking van de publieke sector, waar de afgelopen jaren onder leiding van VVD, PvdA en CDA met gedoogsteun van D66, SGP en CU 61 miljard is bezuinigd. Het is tijd voor verandering of beter nog: tijd voor rechtvaardigheid. Het initiatief daartoe is bij de SP in goede handen, rechtvaardigheid en SP passen bij elkaar, daarom past Jan Zwemer ook bij SP.
